HET NOTARIËEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD Mieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. uonnisson HOMiossricnieri uitgeverSfitiSEif uannESTE. aruhKerij Zondag 17" Juli 1927. 25 Centiemen 24* Jaar. -- Nr 29 Z. Em. i^at*dinaal Van l^oey. Verhooging van Wedden. 21 Juli, feest der Onafhankelijkheid VLAANDEREN IN FEEST De Fransche taal in de Lagere Scholen De landpacht. Politiék Overzicht. In den Provincieraad. Regeeringskinderen. De aanwerving van Zeelieden. De Duitsche bewapening. Prinses Marie-José. De Belga en de Frank. De bestuurlijke taalwêt. Godsdienst en Socialisme. Weg met het kapitaal. Hoe ze veranderen. ÖNTHULUNÜ VAN HET fiEDENKÏEEKEN AAN DE GESNEUVELDEN te WOUMEN Naar Duitschland. VAN DEN JACHTWAKER door 11' JULIVIERINÜ TE POPERINGHE. EEN DEEL VAN DEN STOET. Leening der Verwoeste Gewesten In 't Buitenland Aliiioi0itspri|s psr jisr In Stad 12.50 f. In Belglap.pstt 15.00 fr. Amarlka 31 fr. Andara landen 23.50 fr. TARIEF DER PRIJZEN s Biriesien uerBsspinian Eene Inlasschlng 0 fr. 90 per regel O fr. 80 per regel 2 en 3 Inlaisch. 1 fr. 50 p. regel 6 frank HERHAALDE ANNONCEN prijzen op aanvraag. Alle annoncen zijn ▼«•ral te betalen en Moeten legenden Donderdag noen ingezonden worden Kleine berichten tegen den Vrijdag noen. Gasthuisstraat, 15, Poperinghe Teléloon O. PoatchAck 15.870 FOFERDIBHEHAAB GEDACHTEM Twee aanzichten aantrekken la wel niet eerlijk maar toch profijtig. Oude voérllen hooren gaarne een zwee- pe kletsen. Al te haastig breekt den hals. Een offer aan den Heer gebracht Brengt zegen, steun en kracht Al a Iemand's haring niet meer braadt v/ordt 't beste werk een slechte daad. Men kan niet rechte kijken In een kromme atrate. Een mensch zonder vriend Is een wereld zonder zonne. Met spijkeren en sparen Kan men veel geld vergaren. dat Vlaanderen nog leeft en dat Vlaande-1 noch ondervinding niet rust, te atelier; j ren niet wil vergaan. boven de uitspraak der opvoedkundigen Q, Midden den feestroes gevoelde men; Zou men in sommige pensionaten, waar'P Ministers kr_gen tot nog toe 35 en nok hewaarsehool- en laser onder- 'dzend frank, waarbij 18 duizend frank kregen tot nog Is een triomf geweest. Meer dan volle zaal, die het heerlijk spel, welverdiend en gulhartig, heeft toegejuicht. De eerite foio van Mgr Van Roey als K'rdlnaal. Sedert 1814 was Belgle met Holland vereenlgd. Het vormde het Koninkrijk der Nederlanden, dat allea bezat wat noodlg was om een voorspoedig en ge lukkig land te vormen. ^Ongelukkiglijk begreep Koning Willem zijne zending niet. Hij was zeer partijdig tegenover de Belgen en deze hadden veel redenen tot klagen. Een oproer te Brussel werd spoedig gevolgd door de omwenteling van Sep tember 1830. Dank aan den moedigen strijd der Belgen, werden de Hollanders verjaagd. Een voorlooplg Bewind werd gevormd. Het nam het bestuur in handen. Het deed de Hollanders verdriiven uit Belgle en vormde het Nitlonaal Congres Het Nationaal Congres verklaarde Belgle onafhankelijk. Het mlek eene Bel gische grondwet. Baron Surletde Chokler werd tot Regent uitgeroepen en aan Prins Leopold van Saksen Coburg Gotha werd de Belgische Koningskroon aangeboden Z. M. Leopold i werd als Eerste Ko ning der Belgen Ingehuldigd op 21 Juli 1831. Hij legde op dien dag te Brussel den eed af van trouw aan Belgie. Dat zijn, geheel beknopt, de geschied kundige gebeurtenissen welke Belgle elk jaar herdenkt op den Nationalen feestdag, op 21 Juli. Heeft Belgle, als land, zich eene ichon- ne plaats weten te veroveren in de rij der volkeren, het valt te betreuren dat het zijn plicht niet gedaan heeft tegenover zijn eigen volk. Zoo komt het dat Belgle niet meer mag rekenen op de algeheele genegenheid van alle Belgen en dat Is zijn eigen schuld. De Vlamingen zijn immer de beste dienaars geweest van Vorst en Land. De oorlog heeft zulks eens te meer bewezen. Welnu vanaf Rogier, die in 1830 reedt verklaarde dat Belgle nu het Vlaamsch zou te niet doen, tot op onze dagen toe zijn de Vlamingen als minderwaardigen behandeld geweest In hun land. Niemand min dan onze Koning Albert heeft dit getuigd, als wanneer hij In 1918 aan de Vlamingen gelijke behandeling beloofde als de Walen. Men belooft toch niet te geven wat Iemand reeds bezlt.l De Vlamingen vragen niets beters dan trouwe dienaars Ie zijn van hun land. Maar het is ten nadeele van Belgie zelf van te eischen dat de Vlamingen hunne taal, hunne zeden, hun eigen zelf zijn afleggen om als goede Belgen te kunnen doorgaan. Dat Belgle de Vlamingen in volle recht en rechtveerdlgheld behandele, en elke Vlaming zal aan Belgle, zijn land, de eer geven die het toekomt. Belgle bereidt zich om de honderdste verjaring te vieren zijner onafhankelijk heid. WH het hebben dat deze viering alge meen en welgemeend weze geheel het land door, dat het zich dan verhaaste de belofte van Koning Albert tot werkelijk heid te brengen. De Vlamingen vieren gaarne en zij vragen nlels beters dan te mogen mede vieren. Maar kan men het hun ten kwade dulden dat zij eerst eischen wat hun toe komt, hun recht, hunne volle recht in Belgie, hun land Overdrijving, van welken kant zij ook kome, is misplaatst en nadeelig. Als overtuigde Vlamingen wenschen wij niets meer, dan dat de verhouding van Belgie tot Vlaanderen zoo worde dat alle Belgen eensgezind en welgemeend de Belgische nationale feesten zouden mo- [en vieren ea hulde mogen brengen aan 3e!gle om de gelijkheid en de rechtveer dlgheld waarmede het zijne belde kinde ren, de Vlaming en de Waal, behandelt. Mocht die wensch van 21 Juli 1927 spoedig werkelijkheid worden. Ter gelegenheid van het nationaal feest wordt iedereen verzocht zijn huls ta willen bevlaggen. I echter overal een klemmend gevoel van men ook bewaarschool- en lager ouder i onrust. Wij leven in een tijd van gevaar wijs geeft, niet eens mogen beginnen voor Vlaanderen. Ergroelt een drang naar rekening te houden met die uitspraken daden, die tastbaar zouden uitdrukken van de groote pedagogen? wat al opgekropte bitterheid om einde- j Het Is erbarmelijk om zien hoe men In looze miskenning en achterultstelling In sommige, of laat ons zeggen in vele pen de gemoederen schuilt, een drang naar slonaten, kleine kinderen die thuis nooit uiting van een vasiberaden wil om 't letsanders hebben gehoorddan Vlaamsch, nieuwe offensief van het franskiljonisme om niet te zeggen het dialect van vader in Vlaanderen af te keeren. en moeder, zoo maar aanstonds begint te Daarom was deze Vlaamsche hoogdag verpapegaaien, zoo welkom, daar hij de Vlamingen een Wanneer de kinderen enkele maanden gewenschte gelegenheid bood om uiting op die scholen zijn, kunnen ze, juist als te geven aan hun voileelschen. eenpapegaai,hetWeesGegroetin'tFransch afdraaien en dan vertellen de ouders heel preutsch op familiebijeenkomsten, dat In Poperinghe werd het feest heerlijk men in het pensionaat algelijk goed leert, medegevlerd. De bevlagglng was heel want dat de kleine reeds haar Wees Ge- bevredigend. I groet in 't Fransch kende, na twee In den Katholieken Kring waren hon- maanden derden aanwezigen om het prachtig feest Ongelukkig bevroeden die ouders niet bij te wonen en den begeesteringwekken-hoe men bezig Is met hun kinderen te den zanger M. Depont uit Gent toe te vermullezelen. Van al die woorden die de juichen. 'kleintjes In 'i Fransch afdreunden is er i Bij den optocht sloten zich een flink1 «een enkel waarvan ze den zin begrepen, aantal deelnemers aan en onder de op-Wat ze deden dankten ze alleen aan een wekkende tonen van 't muziek en het hel vaardigheid van hun jong geheugen, trompetgeschal der turngllde trok men: En dan kan men het ook bijwonen, dat naar 't Vlaamsch Huis, waar Advokaat jonge kinderen een heelen avond zitten te Versteeie in een prachtige rede den geest- zweeten op de vervoeging van het werk- drift deed oplaaien en hoopvol de toe- woord avoir, waarvoor dan ten slotte de komst deed inzien. hulp van vader of moeder moet Ingeroe- De opvoering van Phlllpplna vanpen worden. En 's anderendaags keert het Vlaanderen door de Vlaamsche Meisjes kind naar huls terug met onder het huls- werk dat door vader of moeder, en niet door het kind gemaakt Is, een sierlijk in rooden inkt geschreven tres bien 1 Wanneer er in de Brusselsche scholen zooveel abnormalen worden aangetroffen, dan is het In de eerste plaats te danken aan het stelsel kinderen van drie jaar lesien te geven in een taal die ze niet verstaan. En zu'ke abnormalen worden ook In zeer vele pensionaten gekweekt. Fransch leeren is bijna een levensnood zakelijkheid, maar dat men van den stel regel niet af wijke eerst de moedertaal en daarna de tweede taal. Het kind zal er best bij varen en men denke niet dat het grondig aanleeren In de eerste plaats van de eigen moedertaal een hinderpaal zal zijn, voor het aanlee ren van andere talen, wel integendeel. Wanneer men de moedertaal grondig kent zti het geheel wat gemakkelijker gaan. de Btudie van andere talen aan te pakken. De ouders mogen ten andere ook niet vergeten dat de lagere school onmachtig Is aan de kinderen een voldoende kennis van de Fransche taal te geven, zelfs al wordt er mee begonnen vanaf het eerste j:ar. Wie de Fransche taal gced wil ken nen, moet er meer van leeren, dan wat de lagere school er zou kunnen van geven. Wanneer bij de kinderen a's grondslag een min of meer algemeene ontwikkeling van de verstandelijke vermogens is gelegd Is het terrein heel wat beter geschikt voor verder ontvankelijkheid der studie eener tweede, derde of vierde taal. Met de onderwijskwestie op hooger terrein te stellen en ze vrij te houden van alle kleingeestige nevenbedoelingen, kon men er zeker van zijn, dat het Onderwijs en de Kinderen er voordeel zullen bij halen. Wie een gedacht wil hebben van wat er in Vlaanderen met 11 Juli laatst omge gaan Is, hoeit maar de Vlaamsche dag en weekbladen open te slaan welke In de laatste week verschenen zijn. Men vindt er eene opeenstapeling van namen van gemeenten, dorpen, steden waar onze Vlaamsche hoogdag gevierd geweest is Men mag met reden twijfelen ot er nog een enkele gemeente gevonden wordt In geheel Vlaanderen waar men, ten minste door eene bevlagglng, het Sporenfeest niet medegemaakt heeft. O ja, de trommen hebben geroerd, de klaroenen geschald. Dreunend muziek heeft de lucht vervuld. Stoeten, vol pracht, rijkdom en bloemenweelde heb ben de straten onzer steden doortrokken Optcchtenmet klapperende veelkleurige vlaggen hebben honderden zalen vol geestdriftige toehoorders gebracht. Men heeft gloedvolle aanspraken ge houden, men heeft blijde liederen gezon gen. Op Concert- en Tooneelbije-nkom- sten heeft men Vlaanderen* kunstschat tentoongespreid. En dat al Vlaanderen ter eere En dat al uit zuivere liefde voor Vlaanderen. En dat al zonder den minsten dwang, ja apijis tegenkanting en en vuige lastertaal. 11 Juli 1927 heeft eens te meer bewezen Bij de bespreking van de begrooting van Kunsten en Wetenschappen heeft men de kwestie van het aanleeren van het Fransch in de Lagere Scholen nog eens aar geraakt. Over het algemeen heerscht er bij vele menschen in Vlaanderen, waar men het zoo ver gebracht heeft alles te verpoli tieken een mlsopvaltlng wanneer er tirzke is over het aanle ren van het Frarsrh. Zij '.ie de V aamsche beweging slechts kennen door hun franichschrijvend dag blad, slaan aanstonds de armen in de lucht, wanneer er sprake Is van moe dertaal, voertaal in he* onderwijs want die woorden niet begrijpende, denken die ■nenschen, dat zij die zulks voorstaan tegen het Fransch »zijn! Het werd reeds :o"veel malen gezegd, niets Is min waar Voor wie open oogen heeft in Vlaande ren, blijkt het al te klaar, en de levens ondervinding spreekt hier al te duidelijk, dat het voor eiken Vlaming bijna een onafwendbare economische noodzakelijk heid is, in Belgie een tweede taal te ken- ken. En daar de Fransche taal, door de praktijk tot een tweede taal is gegroeid, zal de tweede taal die door zooveel Vla mingen moet gekend zijn, dan ook de Fransche zijn. Geen enkel Vlaming, die over een greintje praciischen zin beschikt zal zulks loochenen, zelfs de me' st extremistische Vlaming niet, want ook de sterkte van deze laatste reeks Vlamingen ligt juist In het feit, dat velen zich niet alleen de Fransche taal, maar meer andere talen nog hebben eigen gemaakt Practlsch be- echouwd, ligt er voor de Vlamingeti alle voordeel In, niet slechts twee talen te kennen, maar er zelfs meer te spreken en te schrijven. Maar het vraagstuk van het aanleeren der tweede taal, voor ons de Fransche, heeft ook een opvoedkundigen of peda- gogischen kant. Het is juist deze zijde die door de ouders meestal uit het oog wordt verloren, juist omdat men ook deze kwestie verpolitiekt heeft. De ouders demcen verkeerdelijk, in hun verlangen om hun kinderen wat fran*ch te doen leeren dat dit niet meer gaan zal wanneer hun kinderen vanaf het eerste leerjaar met die studie niet beginnen. Meermalen gebeurt het wel, dat de ouders zeer verkeerd, een ongunstig oor deel vellen over een bepaalde school, om dat hun kinderen na een paar jaar school gaan nog niet bekwaam zijn, het Onze Vader of het Wees Gegroet in het Fransch af te zingen De Belgische wet op het lager onder wijs schrijft voor dat met de studie van de tweede taal (de Fransche taal) moet be gonnen worden in het vijfde leerjaar, 't is te zeggen daar of omtrent op elfjarigen ouderom. Dat is een regeling die genomen is na wijs en grondig cwerleg met opvoedkun digen van ons land en van het buitenland en rile van pedagogisch standpunt uit volstrekt te verdedigen is. Menig geleerde opvoedkundigen, die hun leven en hun studie wijden aan dit bijzonder moeilijk vak, zijn het daarover eens dat het kind eerst de eigen taal, dus de moedertaal moet aanleeren en daarna de andere, zooniet doodt men de persoon lijkheid van het kind. Is het niet spijtig dat er ouders gevon den worden, die verwaand genoeg zijn hun eigen oordeel, dat opde minste studie vergoeding. Thans zullen zij 100 duizend frank krijgen. De eerste Minister en de Minister van Bultenlandsche Zaken zul len nog meer krijgen, doch men weet nog niet juist met hoeveel ze zullen worden tevreden gesteld. De Volksvertegenwoordigers kregen 12 duizend frank waarbij 8 duizend frank vergoeding. Die 20 duizend frank zullen op 25 duizend gebracht worden. Terloops mogen wij wel zeggen dat de Fransche Kamerleden 45 duizend frank ontvangen. De Fransche Kamerleden ver tegenwoordigen elk 75 duizend kiezers, wijl bij ons elke Volksvertegenwoordiger maar door 40 duizend stemmers naar de Kamer gezonden wordt. Zoodat de Fran sche Kamerleden een veel grooteren last hebben om dragen ook. Onlangs heeft de Landbouwcommlssie van den Senaat het ontwerp landpachtwet grondig gewijzigd. De duur van de pacht welke door de Kamer op 9 jaren vastge- sield was, wordt op 3 jaar teruggebracht. Ook de terugwerkende kracht wordt uit het ontwerp van de Kamer geschrapt. Dus terug naar de Kamer met dit ontwerp. Maar de Senaat zal het in dezen zittijd niet kunnen afhandelen. En dit jaar zal er dus van geen pachtstatuut sprake zijn. De landbouwers moeten dus naar het oude stelsel voortboeren en gedurende nog een jaartje in de onzekerheid blijven leven wat betreft den vorm van het ko mende landstatuut. Het ontwerp op de landpacht werd reeds ingediend toen de heer Vande Vyvere nog minister van landbouw was, dus twee jaren geleden. Waarlijk het vraagt tijd voordat de Kamers zich erover accoord kunnen stellen. Er staan ook groote belangen op het spel. De Provinciale raad, heeft het voorstel den 11 Juli als officieelen feestdag te hul digen, bij eenparigheid van stemmen aangenomen buiten de Socialisten die zich onthielden. De kwestie werd onderzocht om een electrisch hoogspanningsnet aan te leg gen in de bergstreek der provincie, Dra nouter, Dickebusch, enz. Een toelage wordt toegekend voor het Inrichten van een operatiedlenst bij de ziektegilden. De kwestie der verpleegsters en kraamvrouwen wordt besproken. Men oordeelt verdei dat het boek van Prof. Daels Moeder en Zuigeling in alle boekenkasten zou moeten aanwezig zijn en zoo mogelijk door elke vrouw gelezen worden. Het sociaal geneeskundig sekretarlaat zal een ganscbe schaar geleerden ter be schikking stellen voor het houden van voordrachten. Aan dit secretariaat wordt eene toelage toegekend. Verders werden de methodes onder zocht om de afvalwaters der fabrieken te zuiveren, dit In verstandhouding met de provincie Oost-Vlaanderen. Er zijn In België 2733 kinderen, onder wie 777 landloopers en bedelaars, die op kosten van den Staat in private en in staatsbestIchten worden onderhouden. Die kinderen kosten aan de belasting betalers zoo wat 10 millloen 717 duizend frank of 3 920 frank per hoofd. Hoeveel slachtoffers zijn eAonder die kinderen, niet van armcS en ongeregeld leven In der waarheid zijn die kinderen meer te beklagen dan ie begrollen. De heer Boens, had een wetsvoorstel Ingediend, houdende verplichting voor de vlsscher# een scheepsjongen ter opleiding op hun schip te nemen. De commissie heeft dit voorstel onder zocht en verworpen, nadat ook de heer Boens zijn voorstel had ingetrokken, doch met de heer Aaseele reeds afgesproken had over een eventueele verhooging van de premiën voor de opleiding der visschers. De heer Brutsaert werd tot verslagge ver benoemd. Minlstarde Brocqueville heeft In den Senaat eene verklaring afgelegd die in Duitschland veel op ziens verwekt heeft. Hij heef; namelijk gezegd Ik ken het aantal mannen die door de Relchwehr vrijgesteld wordt. De Intellectueelen wor den na zes maanden vrijgesteld en de an deren slechts na drie, vijf, zes en zelfs acht jaar Deze verklaring, over de geheime be wapeningen onzer Oostergeburen, werd reeds afgelegd In Februari laatst In de Kamer. Dan heeft Dultschland geen vin verroerd. Tegenover deze tweede be schuldiging echter gevoelt Dultschland wel dat doodzwijgen niet meer mogelijk ls. Het is nogal eigenaardig, dat Dultsch land in volle geweld opgetrokken Is naar Minister Vandervelde om uitleg te vra gen. Deze heeft met reden doen opmer ken dat het aan hen Is te toonen en te be wijzen dat het zoo niet is. Het Is meer dan wenschelijk dat eens licht worde gespreid over die geheime bewapeningen van het Duitsche Rijk. Alleen ten prijze dier gegevens kan de wereldvrede op stevige grondslagen wor den opgebouwd. Men wil onze Prinses getrouwd heb ben. Het nieuws over hare verloving met den Prins van Denemarken is nog maar pas tegengesproken, of het gerucht loopt reeds dat ze zou verloofd zijn met den Italiaan Hertog Umberto des Pontiles, zoon van den hertog en hertogin d'Aoste, broeder en schoonzuster van den Itallaan- schen Koning. Dit nieuws wordt ook nog niet officieel medegedeeld. Minister Houtart heeft laten hooren dat er geen spraak Is den frank voor goed te vervangen door den Belga, daar die maatregel alleen het duur leven zou verhaasten. Een lage munt was steeds een middel om te komen tot goedkoop leven. Bij de begrooting van spoorwegen heb ben de Heeïen Heyman, Van den Eynde, Vergels en Vande Vyvere den Minister; geïnterpelleerd over de vele misbruiken j en verkrachtingen van de bestuurlijke taalwet. Door de verschilllge sprekers werden de voornaamste grieven uiteen-; gezet, als de verkeerde interpretatie van de wet, de taaicommissie, de benoemin gen, afdankingen en verplaatsingen. Het antwoord van Minister Anseele was eerst ontwijkend en dubbelzinnig maar op aandringen van Vande Vyvere moest Anseele eindelijk toegeven. De toekomstzalleereuofhetgemeendis. De socialistische meerderheid van den gemeenteraad van Villers-le-Boulllet, heeft er toe besloten alle godsdienstige zinne beelden uit de scholen der gemeente te doen verwijderen. Hier en daar komt de roode aap wel uit de mouw en stellen de socialisten zich aan als echte logebroeders. Maar op meerdere plaatsen durven ze dan toch nog zeggen dat ze niet tegen den godsdienst zijn 1 Dezer dagen ging aan de Azurenkust de verkooplng door van één der schoon ste eigendommen uit die heerlijke streek, t Is een allerprachtigst domein, dat tot hiertoe behoorde aan een gekend mlllion- nair. Het kasteel met de aangrenzende bosschen en landerijen is aangekocht ge worden door... gezel Leon Blum, één der hoofden van de Fransche socialistische partij, die er eigenaar van geworden is voor de som van één millloen 875 dui zend frank Nu zal men zeggen de socialisten zijn tegenwoordig vermomde kapitalisten, zooals de communisten hun verwijten. Maar die laatste dan Wij vernemen dat Zijne Excellentie, de heer Titcherine, één der grootste kop stukken van de Soviets, om reden van gezondheid eenige weken aan de Azuren- kust gaat vertoeven. Maar de kreet van al die kluchtspelers blijftWeg met het kapitaal I H;t is sappig de voor-oorlogsche socia listische brochuren te lezen. Men zou zeggen dat zij alle werden geschreven door mannen la Jacquemotte I Verbeeld u, toen riepen de kameraden eigendom Is diefstalhet kapitalisme moet kapot, weg met den Koning, het leger, geen vaderland, geen oorlog, enz enz., te lang om te melden. De oorlog Is gekomen en dan viel er al veel In duigen van de socialistische groot spraak. En toch gelukten zij er weer In, na den oorlog, zand te strooien in de oogen der naïeve menschen. Da landen waren uit geput, de reactie van hier en daar, kor tom, alleen de socialisten zouden het spel eens opknappen. Het algemeen stemrecht kwam, en nu... vooruit I Bij de eerste kiezing in 1919 behaalden de rooden een triomf I Zij moesten nu helpen aan 't Regee- rlngsboelfje. Doch toen kwam de kat op de koord. Men weet welken mlllioenen- dans onder andere het ministerie van citoyen Wauters het land kostte. Doch de socialisten moesten de Regee ring uit en gingen in de oppositie. Het spelleken herbegonZij zouden alles redden, doch het massa-proletarlaat moest hun nog meer triomfen bezorgen. Zoo trokken zij naar de fameure kiezing van April 1925. Het duur leven, de belastingen, alles zou verdwijnen, en, waarlijk de oude truc pakte weer 1 De roode partij behaalde een onbetwist bare zegepraalOf er gefeest werd I Maar... Nu moesten de kameraden terug de Regeering in. En wat I lebben zij veranderd Het duur leven? Laat ons lachen, de index gaat naar de 1000 De belastingen Och kom, de socialis ten stemden heef braafjes een-en-half milliard belastingen mede. De woningcrisis Ge zijt er wel mee Minister Wauters kwam zeggen dat de betaling der premiën niet kon worden voortgezet. De socialisten stemmen heel braafjes de legerbudgetten, de verhooging van de burgerlijke lijst, ai wat ge wilt. Guido Het Vlaamsche Volkstooneel, dat reus- achtigen bijval behaalde te Parijs, zal in Augusiui Tijlopvoeren te Maagden burg (Duitschland) bij gelegenheid van de tentoonstelling van Tooneelwezen, die In deze stad plaats grijpt. De kunstenaar Rubbens was ook een beste diplomaat. Mogelijks zal door de kunst een betere verstandhouding en In niger kennis komen onder de verschilllge volkeren. Mengelwerk van De Poperinqhenaar» 29 DE DOCHTER ROMAN 7%. Om dan in gezelschap van die slet te zijn, de dochter van de blauwster I hoonde Lelda. Dat meisje zal zich niet vertoonen. En dan nog, we moeten er medelijden mee t hebben. Welkeopvoeding heeft ze gehad Toe, rijd eens mee I Laat het vrede zijn I Neen, Ik blijf thuis I Lelda verliet verstoord de keuken, waar Hugo aan het ontbijt zat. Hugo Wlllebald zuchtte. Hij deed zijn best om oneenlgheld uit huls te weren. Hevig was er getwist, toen hij Leida mee deelde, dat hij geen franskiljon meer wilde zijn, maar natuurlijk zou leven. En eiken dag was er nog gehaspel over. Zeker, Hugo haatte die ruzie, maar hij zou zijn huis vlaamsch maken, zooais het behoorde. Na het ontbijt, laadde hij de waren voor de Moeren in ziln tilbury. Toen kwam Leida bij hem. ik zal uw goesting doen en toch eens mee rijden, zei ze, koel nog. O, ik ben blij, antwoordde Hugo. Er was liefde voor elkaar, dat wist hij, en hij hoopte dat de vrede volkomen zou teiu;Veeren. Lelda gal toch weer een blijk van goeden wil. Een hall uur later reden de echtgenoo- ten heen. 't Was nog vroeg. Vroolijk zon nelicht lag over de streek. Hugo praatte opgewekt. Leida bleef nog norsch. Ze vergezel de haar echtgenoot n It t va n harte Ze wilde eigenlijk het leven op de hoeve eens afspieden, maar dat zei ze niet... Hugo moest eerst voor een dringende zaak te Adlnkerke zijn. Juist naderde een begrafenlstocht. Uw vader Is er bij, zei Leida. Ja, en I la ook en Rudolf... O, dat is de begrafenis van die blauwster zeker... Ja, Ik denk het. Er is veel volk bij. O/erdreven van uw vader en van Ida om daar achter te loopen. Voor zoo'n vrouw. Vindt ge dat nu ook niet Het mensch is toch wreed aan haar eind gekomen... Hoe leefde ze. Wei, Ziene smokkelde. En Leida, laat ons oprecht zijn. Ik heb ook dikwijls geblauwd en gij vondt het heel goed. Dat was anders. Blauwen Is blauwen. Er is nu veel volk, omdat de menschen deernis hebben met Ziene en haar dochter. Dat blauwen van die vrouw Is niet 't zelfde als van ons. En uw vader en Ida moesten daar niet bij zijn. Dat Is mijn gedacht. Zeger W llebald bemerkte zijn zoon en schoondochter. Hij verliet den lijkstoet om hen aan de tilbury te begroeten. ik moet nog naar de Moeren, ea dan komen we eens aan, zei Hugo. Ha, dat is goed. Een blijde trek verscheen op Zegers gelaat. Geweetzeker wleerbegraven wordt, hernam hij. Zlece. Ja. Een ongelukkig geval. O, dat blauwen ls slecht werk. Waren de men schen toch wijzerHugo, waag er u niet meer aan. Zlene's dood Is een wreede les. 't ls waar... 'tGaat jaren goed, maar't loop', toch eens mis... Zeger praatte nog even en begaf zich dan In de kerk. Hugo deed zijn boodschap en reed dan met Lelda naar de Moeren, de groote landbouwstreek op de grens van West en Fransch Vlaanderen, waar In vroeger tijd uitgestrekte waterplassen lagen. Co- bergher had die In de 17' eeuw droog ge legd. En al had de oorlog soms zijn werk verstoord, altijd weer zegevierde de vol- harding mensch. Vruchtbare hoeven. en krachtdadigheid van akkers omringden er de deernis mee. Ze zit nuergens in de schuur. We moeten haai maar laten ultschreemen. Ze zal wel bedaren. Rudolf en Hugo waren al gauw in ge sprek over de vlaamsche beweging. Leida ergerde er zich zeer aan. Ze verzamelde hier heel wat stof voor kritiek. Ze zou thuis Hugo haar meening wel zeggen. Na het noenmaal ging Lelda eens den boomgaard rond. Ze zag Leontine, die niet aan tafel was geweest. Haar mager gelaat droeg de sporen van het schromelijk verdriet. Zeg slunse, wat doet gij hier vroeg Leida. Leontine schrok geweldig. Werd ze nu toch op deze hoeve gesmaad Ge moest beschaamd zijn u nog aan j de menschen te vertoonen, hernam Lelda En dan dringt ge hier binnen, schijnheili gen ge I De bazin moest u van 't hof schoppen Leontine kromp als ineen. Ida Wlllebald heeft me gehaald stamelde ze. Op Zondag 10 Juli was geheel Woumen In feest ter gelegenheid,deronthulling van het gedenkteeken aan de 60 Gesneuvelde Soldaten en Burgerlijke Oorlogsdooden der gemeente. Tijdens de hoogmis gaf Eerweerde Heer De Beir, krijgsaalmoezenier, een gelegenheidssermoen 's Namiddags om 4 ure begon de op tocht twee muzleken, verschilllge groe pen, wagens, wielrijders, ruiters, de families der dooden, en de gemeente- overheid. De opvatting van den Zlnnebeeldigen Stoet was Iets nieuws en eigenaardig en tevens wel geluktwe zagen verbeeld bij de oorlogsverklaring de jonge ge trouwde man verlaat vrouw en kindje tranchée- leven onzer soldaten de belgische weggevoerden door duitsche pinhelmen geleid de belgische spioe- nen Ia de 14 piotten bij Madeion Hulde aan de Gesneuvelden en Ver heerlijking der Graven. Alles was heel wel en deftig weergegeven Na"een'gloelende rede van heer Colaert, gaf deze, namens de'lnrlchtingscommlssle hetjGedenkteeken over aan de Gemeente- overheid. De Heer ^Burgemeester bedankte' het inricbtingscomiteit dat zijn best gedaan had voor het oprichten van het monument en het welgelukken derfeesten, hij dankte ook de inwoners, en de Woumenaars die in Amerika verblijven,diedoor hun gelde- lijken steun het oprichten van het gedenk teeken hebben mogelijk gemaakt. Vervolgens sprak de Eerweerde Hear De Beir, Krijgsaalmoezenier, een fijne, welgepaste slotrede uit. Na de gebruikelijke Brabanconne.door het muziek van Dlxmude, dreunde een krachtige Vlaamsche Leeuw, door het muziek van Vladsloo. Het feest verliep in de beste orde. Het monument is een kunstwerk van beeldhouwer Antoon Van Parys van Deynze, eenvoudig en grootsch opgevat het verbeeldt een machtige kolon, met kruis ten toppe, onderaan eene vlaamsche Op ganscta den doortocht waren de moeder met kind, in biddende houding, huizen bevlagd, en voor den eersten maal Er was veel volk, en 's avonds had er wapperden leeuwenvlaggen aan vele eene Cinemavertooning plaats In open huizen. lucht. 5 t. h. 1922 Zaterdagmorgend heeft In de Nationale Bank de 62e trekking plaats gehad der leening 5 p.c. 1922 der Verwoeste Ge westen. Reeks 121 008, n. 3 wint 250.000 fr Reeks 121.008, n. 14 wint (00 000 fr Reeks 32.903, n. 9 wint 100.000 fr De overige nummers der reeksen 121,008 en 32 903 en deze der reeksen 67.366 zijn uifkeerbaar met 300 fr. In Rusland werden eenige tientallen personen, honderden hulzen, talrijke bruggen en duizende stuks vee door den stroom medegevoerd In een kruitfabriek te Warschau had een erge ontploffing plaats. Twee per sonen werden gedood en zes zeer erg gekwetst. Na een banket te Cleveland werden een twintigtal vooraanstaande Duitsch- Amerikanen ziek en vertoonden vergifti gingsverschijnsels. In Duitschland viel de bliksem in een kudde schapen 18 dieren en de herder werden gedood. Eene vreeselijke aardbeving heeft het H. Land geteisterd. Te Jerusalem is een persoon gedood twaalf werden ge kwetst een gedeelte van den Dom van het H. Graf ls gescheurd. Te jericho bleven 3 dooden onder de puinen in het omliggende is de verwoesting heel erg Uit andere plaatsen worden nog doode lijke ongevallen gemeld. Latere berichten melden dat de ramp veel erger is. Er zijn eenduizendtal slacht offers waarvan 108 dooden en 345 ge kwetsten in Palestina 300 dooden in Transjordanle. Overal, doch het meest In Duitsch land, hebben erge onweders gewoed. Parijs werd fel geteisterdkelders over stroomd, verscheidene brandstichtingen, Instortingen, la 't binnenland werden ver scheidene personen gedood, onder meer drie in 't Noorden. Een deel van Londen werd onder water gezet. Nabij de Teems stond de vloed een meter hoog in de straten. Er zijn verschei dene personen verdronken. Ida kwam ook buiten en voegde zich bij haar schoonzuster. Vader isblij, dat ge gekomen zijt. En ik ook, sprak ze. 't Is tegen mijn goesting, beweerde Lelda. Hoe lang blijft ge hier nog wonen. Dat zijn toch geen manleren. Ik meende, dat ge nu veranderb waart, hernam Ida. Ik heb meer karakter dan Hugo. En Ik laat me niet zoo gemakkelijk omklap pen, hoort ge Het zijn toch geen manie ren, dat ge hier woont Bij vader En bij Rudolf Voorde. Ge kondt bij ons komen, dat weet ge wel. Om van u schimp te hooren, Leida. Ze mogen 't allemaal we»en, wat ik peins, zei deze bij zich zelf. Eigenlijk was ze ook jaloerscb, dat Ida bazin zou worden van een grot te hoeve en met Rudolf rijker zou zijn dan Hugo en zij. Eindelijk keerde Leida ook weer in huls terug. Hugo we moeten naar Veurne, zei ze. Wat haast? vroeg Wlllebald. Erisnogveel werk, beweerde Lelda, Maar Hugo maakte geen haast. Leida Weef met nijdig gezicht zitten. Eindelijk stond Hugo op. En hartelijk nam hij van allen afscheid. Zeger Wlllebald stapte mee naar de tilburij. Gs hebl me zitten beleedigen! bs weerde ze. Ha, ik zal nog mee gaan naar uw familie. Ik u beleedlgd 1 Hoe dan Ge wlldet niet meegaan naar huis Ha, neen. Ik had goesting nog wat te blijven en Ik moet toch niet altijd uw goesting doen. Ge zult nu zeker heele dagen Voorde's willen zitten. Nu Is 't al Voorde Uw vader mag een huisje bouwen op hof. Naast het hof, op grond dien bi koopt. En zoo blijft vader vrij man. Ja, vrij man. Wat hebt gij tegen de Voorde's Rudoli en zijn moeder hebben zich prach Rond Serajova hebben groote woud- branden gewoed. Meer dan 100 huizen werden vernield. In Dultschland is een heel dorp van 1300 inwoners totaal verwoest er zijn daar alleen reeds 80 dooden In andere plaatsen werden hier 10, daar 7, ginder 12, elders 5, enz. personen gedood, Heele families zijn omgekomen. Bruggen zijn weggeslagen, fabrieken en bulzen ver nield, velden overstroomd, 't Was een ware zondvloed. De ramp heeft meest S districkten getroffen. Er zouden ruim 150 dooden en 1500 gekwetsten zijn. Da stof felijke schade ls onzeggelijk. Bij den brand eaner hofstede te Pozen in Polen werden viji der bewoners foor het vuur verkoold. In Chili hebben twee treinen op mal kaar gereden. Er zijn 10 dooden en 40 gekwetsten. Een watervliegtuig werd neerge bliksemd in Canada, er waren 3 dooden. In Canada woedde een hevige ha gelstorm, die veel schade aanrichtte. Te Wlttrlng werd een vrouw door het oaweder doodgebllksemd. Door het ontploffen van een houwit ser in het kamp te Bullecourt werd een soldaat gedood. -Te Fives heeft een geweldige brand de kartonfabriek Trudet gedeeltelijk vsr- nield. 40.000 fr. schade. Een landbouwer te Belle-Vue wsrd aangevallen door een stier en deerlijk vertrappeld en doorstoken. Een cycloon heeft de stad Noworos- ryck in Rusland geteisterd 80 personen verloren het leven, en Hugo moest In een winkel zijn. Hij zat er met Leida eenigen tijd bij de vriendelijke dli °'doof'uw SSlaat Maar' moest 'menschen, goede klanten. Maar Lelda r„1 ff? praatte niet veel. Ze voelde zich hooger Meiredonk zitten. Daar is uw plaats^ dan deze buitenlieden, zij de dame uit de wat ^eb ik u misdaan I kreet stad. Leontine. Rond elf uur kwamen Hugo en Leida De menschen kennen uw schande op d* hoeve van Voorde. Gi weg... Ik wil u niet zien, slet. Als ik De bazin ontving hen vriendelijk. Ida hler wandel, moet ge me van voor de voe- ook toonde zich minzaam. Lelda daaren- ten blijven. Ge verdient het dat de men- tegen bleef koel. schen u verachten. Vrouw Voorde wilde, dat de bezoekers De arme weeze vluchtteachter deschuur bleven noenmalen. weg. Men sprak over Zlene's begrafenis. Ik doe niet mee aan heel die dcernls- Leontine, de dochter van Ziene Is historie, mompelde Lelda. En Ik zal Hugo hier, zei vrouw Voorde. Ik heb er veel wel eens waarheden zeggen. Ha, neen, bedankt voor zulke gastvrijheid, te week he„innen re aan den tig gedragen jegens vader. En Ida zal een gerust geweten. Gij wilt kwaad denken.WaafHugo verrast. .welgesteld. Als ge zoo doet, Is het geen wonder,Daaf aan hneKk van (!gn boom. Eea boerin dat de pnker van het kasteel u aansprak, Dan blijf Ik dicht bij Ida, als ze] Och, Lelda, van de boeien en boe- schimpte Lelda. trouwt. Maar Ik wil toch alleen wonen, rlnnen moeten we leven en bijna heel üat is gemeenriep Ida verootwaar- zaj verdienen door wat te! Veurne. Wat zou de nering zijn zonder digd uit. boeren. Ik kan land pachten van mijnheer j de boeren I En de grondeigenaars leven Ik zeg wat ik meen I 1 Broere van Veurne. ik voel m- weer vjn de boeren I Zonder de boeren ware er Altijd mij belasteren I Uit hoogmoed, gioek. En zonder werken zou ik niethier geen handel. En een boer als Rudolf want dat Is het. Ge zoudt baas moeten kunnen leven, ook al had Ik fortuin. heeft meer fatsoen dan de baron kunnen spelen over uw man, over vader Wel, vader, 't ls een goed gedacht.Ge zijt wel fel veranderd. en mij. Ge doet ot ge van groote familie Ea als Ik u kan helpen, om wat Inspan te f Ja, dat ben Ik en gelukkig. Ik heb 'I zijt en ge stelt u belachelijk aan, koopen, ge moet het maar zeggen, sprak u uitgelegd dat ik niet meer als een dwaas Over mij wordt niet gebabbeld. Hugo wil leven, die de «rooten na aapt. Toe Ik word door nie nand belasterd dan j Dank ujongen. Veel inspan heb ik Leida, doe als ik. Smijt al dat onuatuur- door u. Dat Is de waarheid. Alle men schen zijn me genegen. Maar van eigen familie word ik beschimpt. Goddank, mijn broer is anders. Doe maar voort Lelda, als ge er plezier In hebt. Ida liet Lelda staan. niet noodig. Rudolf zal 't labeur voor me lijke af. Laten we ons toonen zooals doen. zijn, Vlaamsch. Lelda zei op dit alles nog niets. Koel Ik wil geen lomperik zijn nam ze afscheid van haar vader. j Met ons slecht Fransch waren Maar wat later In de tilbury, barstte veel lompet dan een Vlaming, de bui los. j Hugo zou nog een strijd hebben thuis, we we maar hij zou zijn familie, zijn taal en zijl aard niet meer verloochenen. Verdwenen. 't Was donker geworden. Al sedert een paar uren had Ida Leontine niet meer ge- rien. Ze meende, dat deze naar haar hut was gegaan om 't een en 'tander te halen. Maar nu maakte Ida zich wat ongerust. Ze sprak over die afwezigheid binnen. Da koeiwachter, die nu ook in de keuken was zei Die madam uit Veurne heelt op Leontine gekeven en Leontine Is dan van 'l hof geloopen. Ida schrok. De madam uit Veurne... dat moet Lelda zijn. En wat zei ze aan Leontine I vroeg ze den knaap. O, dat ze beschaamd moest zijn hier te blijven, en zoo nog van die dingen. Ida riep Rudolf In de gang. Hoe gemeen van Lelda, zei ze. Lelda zal Leontine van hier verjaagd hebben. Ze bestaat zoo. Maar wat gaat het haar aan. dat Leontine bij ons woont Zij heeft er te Veurne toch geen last van. Ze is gewoon zich met alles te noelen- Ze is een tijd bulten geweest en, ♦oen ze weer binnen kwam, zag ze er op gewonden uit. Leontine zal uit v-eeze wegge'oopen zijn. Ze zit voorzeker In haar huls. We moeten ze gaan halen. Ze zal wel weer keeren, meende Rudolf. {'tV*r volgt).

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1927 | | pagina 1