Be H. vader
over de opvoeding der jeugd
Crisis, Handenarbeid,
Landbsuwmakaniek
I
Hat Souwei van Goedkoops Woningsn to Poperinghe
WEEKBLAD 35 CENTIEMEN
Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken, j
Telefoon Nr Uitgever SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.570.
MELOTTE
Belangrijk Bericht voor Bedienden, Minvermogenden en Kroost. Gezinnen.
Politiek Overzicht
SPEELKAARTEN ten burede dezer.
ZONDAG 2 FEBRUARI 1939.
27c JAAR. N' 5.
Abonnementsprijs
per Jaar:
In Stad:
In "t Land:
17 fr.
18 fr.
(per post)
Frankrijk
Congo:
35 fr.
35 fr.i
Andere landen: 40 fr.l
TARIEF
Kleine Berichten:
1 fr. per reek
minimumprijs per
inlassching4 fr.
DE nPEumBEHUB
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten tegen den
Donderdag noen
ingezonden worden
Kleine berichten
tegen den
Vrijdag noen.
Postabonnenten in Belgie die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hun bedient, en niet aan ona.
Wie inlichtingen begeert over aankondi
gingen, wordt verzocht een postzegel voor
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
TARIEF
Notarieels
Verkoopingeat
96 cent.
per gewone regel.
Annoncen:
Prijzen op aanvraag.
In een derde Encycliek komt de Paus te
spreken over de opvoeding der jeugd.
Men behoeft slechts oppervlakkig de groo-
te wereldgebeurtenissen te volgen, om te
weten, dat er een groote en geweldige strijd
geleverd wordt om de ziel" van het kind. In
elk land ter wereld pogen de regeeringen
opvoeding en onderwijs tot zich te trekken,
om aldus den grootst mogelijken invloed op
de vorming van het kind uit te oefenen.
Zelfs al gaat men niet over tot het uiter
ste. namelijk het kind geheel van de ouders
|te onteigenen en tot voorwerp van staats
exploitatie te maken, zooals het streven in
het bolsjewistische Rusland, dan tracht men
toch de rechtmatige bevoegdheden der ouders
zeer sterk in te krimpen, maar bovenal de
Goddelijke Zending der Kerk geheel uit te
schakelen.
In sommige landen, wij denken hierbij
vooral aan Italië, wordt het kind en de jeugd
door den Staat tot zich getrokken om de
uiterste nationalistische en militaristische
staatsgedachte te doen zegevieren.
Deze Encycliek is door de uiteenzetting
van de Katholieke leer over de opvoeding
der christelijke jeugd van de hoogste betee-
kenis.
De Kerk eischt de haar door Christus ge
geven rechten op, het is haar volle recht
en ook haar plicht. Ze eischt ze op, niet
alleen, omdat zij tot alle volkeren gezonden
is om deze te onderwijzen, maar ook wjl de
staten zelf er het grootste belang bij hebben,
i De goede Katholiek is ook de beste staats
burger, aanhankelijk aan zijn land, loyaal
gehoorzaam aan de burgerlijke overheid, on
verschillig onder welken regeeringsvorm.
Dat zijn fiere woorden, welke overal in
dezen tijd van gezagsverzwakking, van ver
zet en opstand tegen elke autoriteit, indruk
moeten maken. Tegen wil en dank zelfs zal
elke regeerder ze moeten overwegen, en in
zijn hart zal hij, gezien de ervaring, ze als
juist moeten erkennen.
Het woord van den Paus zal, we behoeven
er niet aan te twijfelen, protest uitlokken.
Ook de regeeringen zullen de pauselijke wijs
heid bestrijden. Maar de katholiek zal zich
verheugen, dat de H. Vader duidelijk en
klaar gesproken heeft en zonder inziens van
den persoon, zijn kinderen den te volgen
weg ondubbelzinnig toonde.
»£HSlBi£i3SB£BgiSH£i3£3gSgl£89Big
Wij hebben hier, op zolfde plaats, ver
klaard dat de vermindering van den handen
arbeid tot het strikt minimum, ten grondslag
moet liggen 1 van al de werkzaamheden op
■de hoeve. Om daartoe te geraken, moeten er
In vele gevallen aan de gebouwen verande
ringen toegebracht; want er zijn er zeer
weinig, die beantwoorden aan de vereischten
van een economische produceeren. Het past.
in 't kort aan te duiden hoe men tot dien
uitslag kan komen.
Werkzaamheden binnen de hoeve. De
te vervoeren, te bewerken, op te stapelen
geoogste partijen zijn doorgaans aanzienlijk.
Men heeft er dus belang bij, die werken vlug
en tegen den laagsten prijs te doen.
De lokalen moeten derwijze ingericht zijn,
■dat de nuttelooze handelingen vermeden
werden. Een moderne hoeve moet zoodanig
ingericht zij, dat de oogsten en de droge
voeders er mechanisch gelost en vervoerd
kunnen worden. SINDS LANG ZIJN AL de
Canadeesche en Amerikaansche hoeven voor
zien van los- en vervoertoestellen. Van ver
schillende systemen werden er in Belgie ge
plaatst, tot algeheele voldoening. Het ware
hoogst wenschelijk, dat zij hier in getal toe
namen, en dat dergelijke inrichtingen wel
haast algemeen gebruikt werden.
De windassen, de eensporige vervoertoe
stellen, de schovenoverbrengers, laten even
eens het uitsparen van veel handenarbeid
toe. Het mechanisch dorschen is ten huldi
gen dage haast algemeen, zelfs bij de kleine
boeren. Als andere werken op de hosve, die
mechanisch kunnen, die mechanisch zouden
MOETEN verricht worden, kan men opsom
men: het wortelenwasschen, het voeders- en
wortelenkappen, het pletten of malen van
de granen, koeken, meststoffen, het hout
zagen, het reinigen, sorteeren en opzakken
van granen en aardappelen; het opbinden
van het stroo, het roskammen van de dieren,
al de melkerijwerkzaamhedenmelken, af
room en, karnen, kneden; het linnenwas-
schen, het pompen van water (dus waterlei
ding in de lokalen, automatische drinkbak
ken) en van de aal. Zooals men ziet: er is
waarlijk geen werk op de hoeve zelf, waar
voor geen gepaste en verbeterde machines
bestaan. De buitengewoon groote uitbreiding
van de electrische netten, maken het aan
tien duizend pachters mogelijk, te beschik
ken over een ideale kunstmachtige verlich
ting over een uiterst behandelbare en goed
koope drijfkracht.
De landbouwers, die zinnens zijn hun hoe-
veinrichtirgen te moderniseeren, zullen in
't a! meen veel baat vinden bij het vooraf
gaand bezoeken van hoeven, die reeds geheel
mödcm toegericht zijn. Een bezoek aan een of
meer zulker hoeven is altijd uiterst leerzaam,
en zal dikwijls hë*.*doen van overbodige uit
gaven laten vermijdt'Jto voorkomend geval;
zal de Pjjkslandbom'ekundige der omschrij
ving den belanghebbenden de adressen be
zorgen van eenige modelhoeven wat be
treft de mechaniseering.
Akkerwerken. Er bestaat een gansche
reeks machines voor groot werk, die toelaten
den handenarbeid aanzienlijk te verminde-
re r-. Ter herinnering zijn hier aangehaald:
Vooreerst de tractor. Hij £an de grootste
diensien bewijzen. Wij wezen er reeds op,
dat de mazout- en gasoeltractors toelaten,
te komen tot uitzonderlijke lage kostprij
zen. Ongetwijfeld zal het gebruik van den
tractor zich meer en meer opdringen. Hij
laat daarenboven toe. maehinnes van zeer
groote verwerkingsvermogen te benuttigen,
welke door paarden niet zouden kunnen ge
trokken worden. De tractor kan trouwens
voer velerlei doeleinden gebruikt worden.
Benevens den tractor, heeft men: de veel-
scharig ploegen, de gelede eggen, de grond-
brekers, de uitroeiers, de schijvenrollen, die
den grond op groote breedte bewerken, de
meststoffenstrooiers, de zaaimachines van
2,50 m. tot 4 m. breedte.
Voor het hooien, stippen wij aande maai-
machine, de hooimachine, de hark, de hooi-
1 rijfmachine, de zwadenlegger, de hooilader.
Voor het oogsten: de maaimachine met
piktoestel, de pik- en bindmachine die de
schoven op hoopen legt.
Voor de onderhoudswerken: de handhak-
ken en de bespannen hakken (voor graange
wassen, beeten, enz.)
Voor de aardappelteelt: de plantingsma-
chine, de aanaardploeg, de bespannen be-
sproeier voor het toedienen van koperpap, de
rooiïngsmachine.
Voor de beeten, de chicorei, enz., de rooi
en kapmachine.
Voor het vlas: de vlastrekkings- en -bind
machine, die uitstekend werkt.
Voor het bestrijden van het onkruid: de
bespannen hakken, de motorbespoeiers, waar
mede men verschillende hectaren per dag kan
bewerken.
Al die machines laten toe, het werk van
den arbeider te vertiendubbelen, te verhon
derdvoudigen. Men kan dan niet zeggen, dat
het vraagstuk van den schaarschen en du
ren handenarbeid grootendeels zou opge
lost zijn, indien de boeren algemeener ge
bruikt maakten van al dit modern materieel?
Niemand twijfelt nog aan de groote dien
sten, welke die machines bewijzen. Vele van
haar zijn ten andere alom verspreid: DOCH
ER BLIJFT NOG VEEL TE DOEN. In de
groote ondernemingen gebruikt men nog te
vaak machines van ontoereikend verwer
kingsvermogen, die beter zouden passen in
middelmatige bedrijven. De groote onderne
mingen, die haast alle loonarbeiders aan
't werk stellen, moeten volstrekt een modern
materieel van groot verwerkingsvermogen
nemen. Haar bestaan hangt er van af.
De middelmatige en kleine bedrijven moe
ten de moeilijkheden overwinnen die het
algemeener gebruik van machines in den weg
staan, en die voornamelijk van tweeërlei
aard zijn: ai het overdreven verkavelen van
den eigendom; b) de te hooge prijs der ma
chines, in verhouding met de groote van de
hoeve.
a. - VERKAVELEN: Bijna al de land-
machines worden doelmatigst benuttigd op
tamelijk uitgestrekte perceelen. De geringe
oppervlakte der strookjes gronds wordt dan
een zeer ernstig beletsel. De concurentie, die
meer en meer zich voorziet van een mate
rieel van groot verwerkingsvermogen, en onze
markten overlast met goedkoope producten,
brengt de middelmatige en kleine teelt in
dit straatje zonder einde: ofwel, afzien van
het verbouwen der gewassen, welke de groote
ondernemingen kweeken; ofwel, zonder winst
arbeiden, daar het werk van den uitbater
niet loonend meer is.
Het samenvoegen der landerijen kan voor
zeker in ruime mate de bezwaren doen te
bpvgn komt li. wp}k<- de middelmatige en
kleine teelt verhinderen, de machines te ge
bruiken. Doch zullen de kleine boeren hun
geest van voorouderlijk particularisme
laten varen, om een voorloopig heil te vinden
in de begrooting hunner kaveltjes, door mid
del van ruiling? De voordeelen, welke er zou
den uit voortspruiten loonen wel de moeite
de proef er van te wagen, zonder zich noch
tans door illusies te laten misleiden. Want
maken die kaveltjes, welke zij bebouwen in
het zweet van hun harden arbeid, geen onaf
scheidbaar deel uit van hun leven, van hun
bestaan? En men zou hun vragen zs prijs
te geven?...
b. - PRIJS DER MACHINES: Het is be
grijpelijk dat voor de middelmatige en kleine
bedrijven de aankoopprijs van sommige ma
chines een beletsel voor het aanschaffen
wordt. De geringe oppervlakte van de hoeve,
het klein getal dagen waarop de machines
zouden kunnen benuttigd worden, veroor-
looven niet de kosten van aankoop, onder
houd en aflossing er van te dragen. Doch het
is tamelijk gemakkelijk daaraan te verhel
pen: Naast elkander wonende landbouwers
kunen zich onderling verstaan om ze ge
meenschappelijk te koopen. Zij kunnen ook
de uitvoering van een gedeelte hunner wer
ken toevertrouwen aan ondernemers, goede
mecaniciens, voorzien van modern materieel,
die per stuk werken. Ongetwijfeld blijft er
in die richting veel te doen. Zooals men ziet,
kunnen de boeren, door een organisatie vol
gens de plaatselijke toestanden, een zeer
groot getal van de werken, die thans door
arbeiders verricht worden, mechanisch doen
uitvoeren.
Doch is er voordeel bij, den arbeid van den
mensch te vervangen door dien van den mo
tor of van de machines? Dit zullen wij in een
volgend en laatste artikel onderzoeken.
('t Vervolgt.) A. CARLIER.
De Qïïireosner
met verlaagden melkbak
draaiende op eene spil
is de
wers
voorstaanders des vboruitgangs.
Ontroomers IWSELQTTE, N. V.
REMICOUftT.
«■■BiMHMMMmnuinani
FEBRUARI - SCHRIKKELMAAND
2 Z O. L. V. Lichtmis, H. Adalbaldus, bel.
3 M H. Blasius, bis. en mart., H. Adelinus.
4 D H. Andreas Corsinus, biss., H. Joanna.
5 W H. Agatha, m., mart., H. Bertoldus abt.
6 D H. Amandus en Vadastus, H. Dorothea.
7 V HH. Romualdus, Chrysolos, Richardus.
8 Z H. Joannes de Matha, bel.
Aan nieuwe Abonnenten zenden wij op
aanvraag de reeds verschenen nummers van
het mengelwerk.
p__
Dr Brutsaert maakt de bevolking kenbaar
dat in zijne vergadering van Maandag 27 Ja
nuari het plaatselijk Comiteit voor goed
koope woningen te Poperinghe beslist heeft
de 20 huizen die de Provinciale Maatschap
pij van goedkoope woningen in verwoest
West-Vlaanderen te Poperinghe gebouwd
heeft te verkoopen om met het bedrag van
den verkoop en nog eene aanzienlijke som
waarover Dr Brutsaert zeer waarschijnlijk
zal mogen beschikken er nog vele andere te
bouwen.
Zij vereenigen al de werischelijke vooi-
waarden van gemak en gezondheid en be
vatten huis en hof samen:
de 10 Bedienden-Woonhuizen der Meesen
straat, elk 1 a. 55 ca.;
de 4 Werkmanswoonsten der Korte Re-
ninghelststraat, elk 2 a. 94 ca.
de 4 Werkmanswoonsten langs de Yper-
kalsiede, sektie D, elk 5 a. 17 ca.;
de 2 Werkmanswoonsten langs de Yper-
kalsiede, sektie E, elk 4 a. 17 ca.;
De verkoopprijzen, vastgesteld volgens den
prijs dat ze gekost hebben, zijn daaromtrent
de volgende:
Voor de huizen van bedienden; het eerste
41.332 fr.; voor de 9 andere 41.787 fr.
voor de Werkmanwoonsten;
de 4 in de Korte Reninghelststraat 39.805
frank;
de 4 sektie D, 42.290 fr.;
de 2 sektie E, 44.787 fr.
De koopers moeten de voorwaarden vol
brengen welke voorgeschreven zijn bij ko
ninklijk besluit van 31 Januari 1929.
De voornaamste dezer voorwaarden zijn:
1 dat men nog geen eigenaar van een
huis weze;
2 dat men sedert 1" Januari 1921 zijn
huis niet verkocht hebbe tenzij wegens over
macht;
3 dat men geen inkomen hebbe dat meer
bedraagt dan een zekere som die voor Po
peringhe 20.000 fr. is. Deze som wordt ver
hoogd met 5 voor elk der 2 eerste kinderen
en met 10 voor ieder der 3 volgende kin-
ders;
4 dat het gekochte huis gedurende
30 jaren na den aankoop niet zal mogen
dienen als drankslijterij hetzij ten geheele
het zij ten deele.
De Staat verleent aan deze koopers een
gewone premie van 2500 fr., welke afgetrok
ken wordt van den verkoopprijs.
Deze gewone aanvangpremië wordt ver
hoogd:
a) met 10 voor elk der twee eerste af
stammelingen ten laste;
b) met 20 voor eiken afstammeling ten
laste boven den tweeden.
Het bedrag der premie mag het vijfde van
den verkoopprijs der woning niet overtreffen.
De Provincie West-Vlaanderen staat aan
deze koopers ook een premië toe, welke be
loopt tot de helft der premië van den Staat.
De koopers die de premië van den Staat
zullen bekomen hebben zullen, daarenboven,
de terugbetaling der registratie- en over
schrijvingsrechten die op den verkoop geïnd
werden van rechtswege kunnen genieten.
Nochtans mag deze bijvoegelijke premië
1 y2 maal het bedrag der gewone premië
van den Staat niet overschrijden.
De personen die over de geheelheid der
noodige gelden niet beschikken kunnen lee
ningen aangaan tegen gematigde voorwaar
den, terugbetaalbaar bij middel van maan
delijksche afkortingen in 10, 15 of 20 jaren
Deze 'leeningen zullen hun toegestaan wor
den door de kredietmaatschappij Eigen
Heerd te Yper, die 70'% der koopsom mag
verschieten, en zelfs, indien de kooper een
levensverzekering bij deze maatschappij aan
gaat, 75 tot 80 De Schrijver van
Eigen Heerd M. H. Gillioen, Oude Hout-
marktstraat, 39, Yper, kan alle inlichtingen
geven op 2° en 4" Zondag van ieder maand.
De gezinnen met ten minste 4 kinderen
zullen daarenboven, de voordeelen van het
Woningsfonds der Kroostrijke Gezinnen
kunnen genieten.
Heer Notaris Van Eeeke, Voorzitter van
den gewestelijken Bond der Kroostrijke Ge
zinnen, zal zich te zijnen kantore te Pope
ringhe ter beschikking der liefhebbers hou
den om hun alle nuttige inlichtingen te ver
strekken.
De inschrijvingen zullen ontvangen worden
tot 1" Maart 1930. Voorkeur zal gegeven wor
den aan de gezinnen met het grootste aantal
kinders.
Voor de provinciale maatschappij
van goedkoope woningen in ver
woest West-Vlaanderen
De Volmachtdrager,
Dr BRUTSAERT.
EENIGE WOORDEN UITLEG
OVER DEN
VERKOOP VAN GOEDKOOPE WONINGEN
Wie een dezer huizen koopt heeft recht
tot de premiën van Staat en Provincië,
zijnde
3.750 fr. voor een gezin zonder kinders;
4.175 fr. voor een gezin met 1 kind;
4.500 fr. voor een gezin met 2 kinders;
5.200 fr. voor een gezin met 3 kinders;
5.000 fr. voor een gezin met 4 kinders.
Wijl personen die afzonderlijk bouwen zelf
dé premië moeten aanvragen, vragen wij de
premië aan in geval van verkoop onzer hui
zen, en deze premië, zoodra de Ministeriës
hun advies hebben uitgebracht, wordt van
ambtswege afgetrokken van de verkoop
prijzen.
Om deze premië te kunnen bekomen moet
de kooper de voorwaarden 1, 2, 3 en 4 ver
vullen in hierboven aangehaald bericht me
degedeeld.
Teruggaaf der registratierechten.
Op de gewone kosten geven wij 9.60 te
rug, wat de volledige kosten van notaris op
ongeveer 3 tot 4 terugbrengt.
Hoeveel valt er te betalen
bij het koopen van een dier huizen.
Volgende berekening is gemaakt voor een
huis dat 45.000 fr. moet verkocht worden.
(Voor de huizen die min kosten, kan men
in verhouding zelf de berekening maken.)
Dus de kostprijs van een huis is 45.000 fr.
De gehuwde kooper met 2 kinders
zal mogen aftrekken van den
prijs:
voor premiën van Staat en Pro
vincië 4.500,
Kostprijs 40.500,
Bij te voegen: Kosten van Notaris,
ongeveer 1.500,
42.000,—
Een kredietmaatschappij mag 75 ver
schieten, zijnde 31.000 fr., betaalbaar in
20 jaren bij middel van maandelijjksche
afkortingen. Het is voor den kooper dus vol
doende 11.000 fr. te bezitten om te kunnen
koopen.
Wanneer het geldt een gezin met 4 kinders
beneden de 16 jaren, bedraagt de premie
5.900 fr.; de noodige som zou dus komen op
9.600 fr. En indien dit gezin zich ook wendt
tot den Bond der Kroostrijke Gezinnen,
heeft het recht op 5.000 fr. zonder interest
en 5.000 fr. ten iiftereste van 3 van dezen
Bond. Waaruit dus volgt dat het kroostrijk
gezin kan koopen zonder iets te bezitten.
Vereffening der leening.
Een leening van 31.000 fr. tegen 5.75%
wordt afgelost bij middel van maandelijk-
sche betalingen. De belanghebbende kan
zich daarbij dekken door een levensverzeke
ring', zoodat, in geval van overlijden, zijne
vro>.':V es zijne kinders voor goed gehuisvest
zijn Zonder huurprijs.
Een kooper van 30 jaren zou betalen 260 fr.
maandelijks.
Een kooper van 40 jaren zou betalen 290 fr.
maandelijks.
In deze maandelijksche betaling is begre
pen de interest en de amortisatie.
We laten ook opmerken dat de koopers
eerder mogen terugbetalen, bij vervroegde
stortingen. In dit geval vermindert de op
hun leening verschuldigde interest en het
getal nog te loopen jaren wordt verminderd
navolgens hun storting.
Hieronder de amortisatiëtabel eener lee
ning van 31.000 fr. in de veronderstelling dat
het ontleende geld moet terug betaald wor
den binnen de 20 jaar.
De belanghebbende is schul
dig op 1 januari 1930
Hij stort gedurende het jaar
12 maal 260 fr.
De interesten verschuldigd
den 31 December 1930 bedragen 1.875
31.000
3.120
Den 31-12-1930 wordt zijn rekening vast
gesteld
Gezamenlijk verschuldigd 32.875
Min stortingen 3.120
Blijft den 1 Januari 1931 ver
schuldigd 29.755
In 1931 gestort 12 maal 260 fr. 3.120
Gedurende het jaar heeft
de belanghebbende b.v. 2.000 fr
kunnen storten (vervroegde be
taling) 2.000
Op 31 December 1931 ver
schuldigde interesten 1.708
Min betalingen
31.463 5.120
5.120
26.343
Hier blijkt dus duidelijk dat de interest
van het 3" jaar zal slaan op een som waarvan
de 'vervroegde betalingen afgerekend zijn.
Indien men aldus voorts eenige vervroegde
betalingen doet, komt men dikwijls tot de
volledige vereffening in i0 jaren. Veronder
stellen wij dat de kooper zijn schuld kwijte
in 10 jaren door elk jaar 1.500 fr. meer te
storten, en zien wij wat hij zal betaald heb
ben als kooper en wat hij zou uitgegeven
hebben als huurder.
Als kooper zal hij betalen:
Bij den aankoop 11.000
Bij wijze van vervroegde betalingen 15.000
Bij wijze van maandel. stortingen 26.000
Samen 52.000
Als huurder zou hij betalen, belastingen
inbegrepen, 150 fr. maandelijks, dit 1.800 fr.
's jaars; dit is in 10 jaren 18.000 fr.
Het huis dat waard is 45.000 fr. 45.000
boven, de kosten van aank. 1.500 fr. 1.500
46.500
zal hem dus juist gekost hebben:
52.000 18.000 34.000 fr.
Of met andere bewoordingen, om eigenaar
te zijn zal de kooper slechts 34.000 fr. meer
uitgegeven hebben dan de huurder. Dit is
een winst van 12.500 fr. op den kostprijs van
het huis.
Wij hebben bemerkt dat de werklieden die
koopen en waar meer dan een geldwinner is,
spoedig hun schuld kwijten en gemakkelijk
ieder jaar 1.000 tot 1.500 fr. bijvoegsel bren
gen.
Eindelijk, daar de kortingvoet der Natio
nale Bank zeer laag gevallen is, denk ik dat
de Spaarkas binnen kort den interestvoet
der leeningen van 5,75 op 5,25 zal verlagen.
In dit geval zouden de hiervoren voorziene
maandelijksche betalingen 245 fr. en 270 fr.
bedragen in plaats van 260 en 290 fr.
Alle inlichtingen kunnen verkregen wor
den bij den Heer Notaris Van Eecke, te Po
peringhe.
Nog 70 Werkmanswoningen.
Na verloop dezer 20 eerstgebouwde Wonin
gen, is Dr Brutsaert van zin het begonnen
werk voort te zetten en om dit aan de voor-
deeligste voorwaarden mogelijk te doen, zond
hij volgenden brief aan den Heer Voorzitter
en Leden van de Commissie van Openbaren
Onderstand te Poperinghe:
Hooggeachte Heeren,
Ik ben van zin aan de Heeren van het
Comiteit der goedkoope Woningen alhier
voor te stellen de 20 huizen in opbouw, aan
min vermogende of kroostrijke gezinnen, met
tusschenkomst van een Kredietmaatschappij,
te verkoopen.
Met het bedrag van dien verkoop zou ik
20 nieuwe huizen kunnen bouwen.
Van een anderen kant, beschik ik over
eene aanzienlijke som (mits goedkeuring van
het bestuur van de provinciale Maatschappij
van goedkoope Woningen in 't verwoest
Vlaanderen) en zou met die som nog ruim
50 andere werkmanswoningen kunnen bou
wen.
Steunende op het verleden, durf ik verho
pen, dat de Commissie van Openbaren On
derstand mij in dit menschlievend werk zal
helpen met aan een zeer genadigen prijs,
welgelegen grond langs de openbare wegenis
ter mijner beschikking te stellen.
Met de meeste achting.
(get.) Dr BRUTSAERT.
Poperinghe, den 17 Januari 1930.
Volgend antwoord kwam hem toe:
Commissie van Poperinghe 26 Jan 1930.
Openbaren Onderstand
Poperinghe.
Mijnheer BRUTSAERT,
Volksvertegenwoordiger
Poperinghe.
In antwoord op Uw geacht schrijven van
20 dezer, hebben wij de eer U ter ken rus te
brengen dat de leden der Commissie van
Openbaren Onderstand van Poperinghe in
principe, er in toe stemmen verschiilige
gronden aan gezegd Bestuur toebehoorende,
te verkoopen aan de Provinciale Maatschap
pij zonder winstgevend doel De Goedkoope
Woning in Verwoest West-Vlaanderen De
prijzen zouden vastgesteld worden naarvol-
gens de ligging der door U uitgekozene per
ceelen; nochtans zal er rekening gehouden
worden van het openbaar nut en het mensch
lievend doel door uwe Maatschappij beoogd.
Wil aanveerden, Heer Volksvertegenwoor
diger, de verzekering onzer hoogachting.
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Oscar FIERS. (get.) Os. BATAILLE.
Zeker zijn er in onze stad veel werkers
gezinnen die de som noodig voor het koopen
van een huis in bovengemelde voorwaarden
niet kunnen betalen, maar gezinnen waar
een of meer kinders mede met het gezins
hoofd een daghuur verdienen, kunnen dat,
en zijn dus in de gelegenheid gesteld in ge
makkelijke voorwaarden hun eigen woonst
te verkrijgen.
Zoo komen ander woningen vrij en dit
komt ten slotte ten goede aan de gezinnen
die nog niet in staat zijn op die manier een
huis te koopen, daar ze er toch gemakkelij
ker een zullen vinden om te pachten.
Voor zijn edel streven verdient Dr Brut
saert allen dank alsook de Commissie van
Openbaren Onderstand, die, met grond te
verkoopen aan voordeelige voorwaarden, aan
den vooruitgang van het werk krachtig me-
dbhelpt.
IBB1
VEEL TIJD VERLOREN.
In alle standen der Vlaamsche samenleving
wordt ergenis gevoeld over de alle geduld
uitputtende traagheid waarmede Brussel
werkt aan de oplossing van het onheilspel
lend Vlaamsche vraagstuk
Er is niets in huis gekomen van de belof
ten die Minister Jaspar toch niet lichtzinnig
afgelegd heeft dat nog vóór 1930 recht zou
worden gedaan aan de Vlaamsche burgers
van den Staat. De eerste maand van het
jubeljaar is weg en de Vlamingen staan met
ledige handen. Verre van tenminste door een
flink optreden een bewijs van goeden wil
te geven is er een gewild slepen en slenteren
met de Vlaamsche ontwerpen.
De Liberalen willen dat het ontwerp der
Hoogeschool van Gent samen met de ont
werpen op het gebruik der talen in lager en
middelbaar onderwijs, zooniet behandeld,
dan toch ten minste goedgekeurd zou wor
den.
Het heeft er allen schijn van dat Minister
Jaspar in de oogen der Liberalen kijkt om
te weten wanneer hij een stap mag vooruit-
zetten.
De taalcommissie heeft haar werk ge
ëindigd en nu zal voor het eerst het verslag
van M. Poullet mogen neergelegd worden
en zal de Regeering een voorstel tot bespre
king doen.
Het is ook best mogelijk dat, hoewel in
beginsel van het koppelen der verschillende
vraagstukken geen sprake is, in feite de
proceduur in de Kamer toch op dergelijke
wijze zal worden doorgevoerd, dat de Senaat
zich niet zal hebben uit te spreken over de
vervlaamsching van Gent, vóórdat de Kamer
uitspraak gedaan heeft over de ontwerpen
van wet op het lager en middelbaar onder
wijs.
De Katholieke Vlamingen hebben steeds
bevestigd dat beide ontwerpen geen overdeel-
baar geheel mógen uitmaken. De goedkeuring
der vervlaamsching van Gent mag niet af
hankelijk gesteld worden van eene goedkeu
ring van ontwerpen betreffende het gebruik
der talen in lager en middelbaar onderwijs.
Gent Vlaamsch is een recht voor de Vlamin
gen en dat mag niet gekoppeld worden aan
gebeurlijke toegevingen op ander gebied. In
deze kwestie moeten wij volle vertrouwen
hebben in onze Katholieke Vlaamsche ver
tegenwoordigers. Zij mogen toch weten dat
elke duim die zij zouden toegeven hen duur
zal aangerekend worden.
Geve God dat de opdringerigheid der Libe
ralen maar geen verdere vertraging van de
oplossing van het Vlaamsche vraagstuk meê-
brengen zou. Vlaanderen, en niet het minst
het Katholiek Vlaanderen, is ongeduldig.
Het verwacht daden. Er is geen tijd meer te
verliezen. De Belgische laksheid heeft lang
genoeg geduurd.
ALS INZET, 'T IS FLAUW
De jubelfeesten werden te Brussel ingezet
met een feest dat een overzicht gaf van de
voornaamste feiten onzer geschiedenis. Als
voorstelling, pracht yan kleederen en uiting
van kunst was het eerste klas.
De Vlaamsche asschepoester mocht er zelfs
één liedje zingen In het Vlaamsch. Geheel
de rest was Fransch.
De Vlamingen zullen in 1930 veel zulke
gulden pillen mogen inslokken. Als inzet van
het jubeljaar is 't flauw!
OVER HET OUDERDOMSPENSIOEN.
De afdeelingen der Kamer bespraken deze
week het nieuw wetsontwerp op de ouder
domspensioenen.
Er is voorzeker geen kwestie die meer de
aandacht onzer menschen gaande maakt,
dan deze der ouderdomspensioenen.
Zij, die dagelijks met de bevolking in voe
ling komen, kunnen best getuigen hoe dui
zenden ouderlingen zich er om bekommerd
toonen, hoe zoons en dochters zich het ouder
domspensioen van hun ouders aantrekken.
Konden we nu eens een wet krijgen, die
vele tot hiertoe heerschende onrechtvaardig
heden zal doen verdwjnen, een wet die wer
kelijk onze oude menschen, voor wien de
levensomstandigheden toch zoo lastig zijn,
zal kunnen bevredigen!
Daartoe heeft stellig Minister Heyman zich
ingespannen, wanneer hij over enkele dagen
zijn wetsontwerp in de Kamer neerlegde en
het onmiddellijk naar de bespreking der
Kamerafdeelingen zond.
Over 't algemeen werd het wetsontwerp
gunstig ontvangen. Het is zeker een flinke
verbetering op voorgaande ouderdomspen-
sioenwetten.
Het breidt de verplichtende aansluiting bij
de pensioenkassen merkelijk uit, het bepaalt
op meer doelmatige wijze de inning der bij
drage van Staat, patroon en werkman, het
verhoogt gevoelig het pensioen, het regelt
door gelukkige hervormingen het pensioen
voor weduwen en weezen, het schaft voor de
meeste ouderlingen alle onderzoek naar an
dere inkomsten af, het vervroegt voor be
paalde nijverheids-werklieden het ingenot-
treden van het ouderdomspensioen.
Gezien het moeilijk zal zijn om deze nieu
we pensioenwet voor 1930 in voege te brengen
heeft de Ministerraad beslist aan de ouder-
domsgepensionneerden een aanvullend pen
sioen uit te betalen, dat nagenoeg' zal over
eenkomen met een driemaandelijksch bedrag
van het pensioen. Dit zal zijn voor 1930. Of
het goed zal gekomen zijn!
GEKLASSEERD.
Onze Lezers herinneren zich wel nog wat
verleden zomer te Knoeke gebeurd is. Een
groepje Vlaamsche studenten stapte De
Vlaamsche Leeuwzingend door Knocke.
Een groep badgasten, die het patrictisme in
pacht schenen te hebben, waren door de too
nen van De Vlaamsche Leeuw geërgerd,
begonnen te schelden, sprongen in hun luxe
auto's en reden in de zingende studenten.
Een soort moordpoging dus.
De autobestuurders werden niet gestraft. De
Prokureur des konings heeft de zaak geklas
seerd, omdat zoogezegd de studenten het inci
dent uitgelokt hebben door hun liederen.
Vlamingen, maakt daarin niet veel kwaad
bloed, 't Is van vandaag niet dat ge weet
dat uw Vlaamsche Leeuw staatsgevaarlijk
klinkt. Het is maar een incidentje te meer
dat aantoont hoe ongelijk en onrechtveerdig
de Vlamingen behandeld worden in hun
eigen land. En zoo, dank aan het Gerecht op
zijn Belgisch, geraakt Vlaanderen stilaan
geheel vervreemd van Belgie. 't Is spijtig,
maar 't is zoo.
DE PAUS ALS SCHEIDSRECHTER.
Tusschen Spanje en Peru is een scheids
rechterlijk of abritrageverdrag onderteekend
waarin de Paus uitdrukkelijk staat aange
wezen als bemiddelaar voor alle komende
geschillen. In den loop der geschiedenis is
het meermaals gebeurd dat de Paus als
scheidsrechter is opgetreden. Zoo speelde
b. v. Paus Leo XIII een verzoenende rol in
het geschil tusschen Spanje en Duitschland
over den eigendom der Carolina-eilanden;
tusschen Portugal en Engeland voor de vrij
heid der scheepvaart op den Zambezastroom
enz... enz...
Door het Tractaat tusschen Peru en Spanje
wordt echter een nieuw beginsel gehuldigd:
het bestendig scheidsgerecht van den H. Va
der in alle gebeurlijke geschillen tusschen
beide landen.
De H. Stoel, de Plaatsvervanger van Chris
tus, de vertegenwoordiger van den Koning
die in en voor den vrede heerscht, is het
eenig gerechtshof dat, krachtens de overeen
stemming van 't geloof en van de geschie
denis, geen zweem van twijfel en wantrou
wen inboezemt.
Wanneer zal het Katholiek Belgie zoo be-
trouwvol de verdediging zijner belangen in
handen geven van Z. H. den Paus. Is Belgie
Katholiek genoeg om dat te kunnen?
DE SPOORWEGTARIEVEN.
De Nationale Spoorwegmaatschappij zal
het voorstel doen de tarieven van het goede
renvervoer met 10 t. h. en deze voor het
reizigersverkeer met 5 t. h. te verhoogen.
DE LONDENSCHE BESPREKINGEN.
Zoo het woord aan de diplomaten niet ge
geven werd om hun werkelijke gevoelens te
verduiken, dan mogen wij met optimisme
den einduitslag van de aangevangen Londen-
sche Conferentie tegemoet zien.
Wij hebben in de woorden, bij den aan
vang der Conferentie gesproken een geest
meenen te vinden die troostvolle beloften
voor de menschheid medebrengt. En die
geest bezielde al de geleerden zonder onder
scheid.
Voorzeker, ware 't met woorden alleen te
doen, de oplossing lede niet de minste moeite.
Met Engelands Koning vooraan, hebben de
verantwoordelijke woordvoerders van de deel
nemende landen, Engeland, Amerika, Japan,
Italië en Frankrijk met roerende eenstem
migheid verklaard de bespreking van de be
wapening der zee te willen, als inleiding zelfs
van nog verstrekkender stappen op het ge
bied der ontwapening.
De moeilijkheden zullen maar aan den dag
komen wanneer concrete voorstellen zullen
aangebracht worden. Dan immers zullen on
middellijk de belangen en opvattingen over
den te bewandelen weg opduiken.
De belangen der vijf confereerende landen
verschillen zoo zeer dat het moeilijk zal zijn
om beslissingen te nemen die rekening hou
den met ieders gegronde belangen. Er zal
meer dan gewoon beleid noodig zijn en meer
dan een goede wil waarvan woorden maar de
uitdrukking zijn.
In Engeland zijn openbare gebeden voor
geschreven voor den duur der Conferentie.
Mocht de H. Geest de regeeringsmannen het
licht geven dat zij noodig hebben om den
weg die naar de Vrede leidt te bewandelen.
ZONDERLINGE VADERLANDSLIEFDE.
Er zijn veel menschen die van den oorlog
sterven, er zijn er toch ook die er van leven.
Uit hetgeen het Nederlandsch blad Be
vrijding mededeelt, moet men toch zeggen
dat de oorlogsfabrikanten een zonderling ge
dacht hebben van Vaderland en Vaderlands
liefde. Zij verstaan dat in alle geval anders
dan dezen die in den oorlog gestorven zijn.
De bewapeningsindustrieën vormen een
machtige internationale waarvoor zelfs de
groote landen het hoofd moeten buigen.
In 1916 bij den strijd der Dardanellen wer
den de Engelschen bestreden met kanonnen
die door Engelsche firma's werden geleverd.
De Engelsche schepen strandden op mijnen
in Engeland gemaakt.
Krupp, officier van het Fransche eerele
gioen, heeft kanonnen geleverd aan 52 ver
schiilige naties. De Duitsche onderzeeërs
werden vernietigd door vliegmachines in
Duitschland gemaakt en bij middel van
Krupp's granaat-aanstekers.
Ook in het leveren van onderdeelen van
de bewapeningsindustrie was tijdens den
oorlog de vaderlandsliefde ver te zoeken.
In Zwitserland waren bijzondere fabrieken
om de Duitsche fabriekmerken te verwijde
ren van het materiaal dat verder naar Frank
rijk vervoerd werd.
Wanneer voor Duitschlands legerbehoefte
geen ijzererts meer te krijgen was, werden
er door de internationale oorlogsfabrikanten
nog maandelijks 150 duizend ton ijzererts
uit Duitschland gevoerd.
In 1915 kwamen de internationale leiders
der dynamiettrust vredig te Londen bijeen
en daar waren de verdragen tusschen Engel
schen en Duitsche dynamietfabrikanten, ook
tijdens den wereldoorlog, geen vodje papier.
Dat gebeurde met medeweten en goedvinden
der regeeringen.
Ook de stikgas-productie is nu reeds inter
nationaal georganiseerd, zoodat in den eerst-
komenden oorlog de Duitschers zullen kun
nen weten hoe Duitsche en de Kngelschen of
Franschen hoe Engelsche en Fransche stik
gassen smaken.
Is het dan niet met reden dat wij tegen
den oorlog gekant zijn en den oorlog verkla
ren aan den oorlog? Ons bloed, het bloed
onzer jongens moet niet dienen om interna-
le, dat is vaderlandslooze-geldslokkers rijk te
maken. GUXDO.
