Kasbons 5
MELOTTE
Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
T'ONZENT IN 'T WESTLAND
IETS OVER HET HUWELIJK
Goedkoope Woningen
Politiek Overzicht
besteed worden.
ZONDAG 23 FEBRUARI 1939
mc WEEKBLAD 35 CENTIEMEN
27r JAAR. N' 8.
Abonnementsprijs
per Jaar:
In Stad:
17 fr.a
In't Land: 18 fr.i
(per post)
Frankrijk: 35 fr.'
Congo:
35 fr.k
Andere landen: 40 fr.J
TARIEF
Kleine Berichten:
I fr. per reek;
minimumprijs per
inlassching4 fr.
vmmmm
Postabonnenten in Belgie die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hun bedient, en niet can ons.
Telefoon Nr 9. Uitgever SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.570.
Wie inlichtingen'begeert over aankondi
gingen, wordt verzocht een postzegel voor
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
fAlle annoncen
vooraf te betalen
en moeten tegen de»
Donderdag noen
ingezonden worde» J
Kleine berichten
tegen den
Vrijdag noen.
TARIEF
Notarieel*
Verkoopingeat
99 cent.
per gewone regel.
Annon een:
I Prijzen op aanvraag.
VERVROEGDE TERUGBETALING DER
0
van het
GEMEENTEKREDIET.
0
■■HSBHBBBBBBSBBBBBBflBSBBSaBa
Vaak geeft de litteratuur een trouwe weer-
Er bestaan spijtig genoeg slechte huis
houdens en vele schijnen daarover uit te
vallen. Men zou eerder moeten verwonderd
zijn omdat er niet meer ongelukkige huis
houdens zijn.
Als men de wijze nagaat waarop ze ge
sticht worden dan treft men er veel aan De dragers van Kasbons 5 van het Ge-
als wanneer zij zoo weinig waarborg ople- meentekrediet, terugbetaalbaar met 1 Octob.
veren wier uitslagen deze te boven gaan, 1930, zullen voordeel vinden, zich zonder uit
die men mocht verwachten. Want hoeveel en zoo mogelijks in de loop der week van
huwelijken worden er ten huldigen dage niet 24 Pebruari x Maan aanstaande aan te
lichtzinnig ineen gestoken! Hoeveel onvoor-
zichtigheid! Hoe weinig nadenken, hoe wei- 5 en el
nig overleg bij het sluiten van het huwelijk, NATIONALE BANK VAN BELGIE
dat over het geluk of het ongeluk van twee St Jacobstraat, Nr 1, te YPER,
mensehen gaat beslissen. I
Wat* al jonge dochters treft men niet aan voorzien van voormelde titels.
die hun man kiezen gelijk de heldinnen van
•een roman. Hoe kinderachtig gaan ze soms
niet te werk bij de keuze van een echtgenoot!
Zoo gauw men aan den gezichteinder een
schaduwbeeld ziet, dat men erkent als zijnde
dit uit een droom, zoo gauw men een blik gave van haren tijd; ze behandelt de maat-
nntmeet een indruk door het gelaat van de schappelijke en zedelijke vraagstukken welke
ontmoet, een nüiuk door net gelaat van de dg menschen het meest ophouden en door
uitverkorene teweeg gebracht, beeldt men hare eigene ontwikkeling schept zij de on-
zich in dat hij daar is en dat nu het poëtisch vermijdelijke harmonie tusschen de opname
uur gaat slaan. en de uitvoering.
Men bouwt luchtkasteel op luchtkasteel. Ook en alhoewel bij enkele uitzonderingen
Dan kent men dikwijls op onvoorzichtige ieverhands een genialen geest zijn tijd voor
wijze aan den vreemden persoon de deugden loopt zoodat zijne medemenschen slechts op
en de hoedanigheden toe, die men gaarne min 'neer verren afstand volgen kunnen
y*=. -rJT T; T f'dt 7
hem aan. Het over,ge vloeit ei uit voort, kunstwerken volkomen overeen met de heer-
zelfs de dwaaste en de blindste liefde, die scliende gesteltenissen, het smaakvermogen,
men vergeet op de achting der rede, de kortom met de levende capaciteiten van de
waarde des persoons te bouwen. 1 samenleving.
De liefde speelt haar rol, die er ver van Eenieder is' kind van zijn tijd en van zijne
af is. altijd goedkeuring te verdienen. Het beschaving, willen of niet, het weze een
is voor velen alles; men laat het beredenee- dwang ol eene welopgevatte eigenschap.
h„ *Tke,, v»„ „et gevoelen da n 8?
En zoo gaat het voort tot aan het huwelijk. T'ONZENT IN 'T WESTLAND betoonen
Somtijds komt. men er, indien de omstan-* dat hij zich-zelf en zijn tijd onverbasterd
digheden gunstig zijn of na het storten van getrouw bleef.
tranen of het uitschreien van wanhoop, in- Met zijn boek immers heeft hij, zooals
dien de weg versperd is door stronkelsteenen niemand te voren het ooit vermocht of aan-
van allen aard. ging, het specifiek Westvlaamsche Volk ge-
Hoe dikwijls worden de vraagstukken niet teekend en geschilderd
ingestudeerd, die een studie waardig waren.
In de machtgreep van de herinneringen
aan de vervlogen tijden waarin zijn jeugd
Is men met blijven staan bij eenige uit- en egj-gtg bestaan uitleefde, doet hij op eene
wendige voordeelen, bij eenige welluidende volkomene vrijheidsfiere wijze afstand van
volzinnen? Welke waarborgen van geluk kan de hedendaagsche wereld met de veege ver-
de vereeniging opleveren? bastering en de noodlottige heerschzucht
Zeker gebeurt het dat de uitverkorene waarmede de jongsten oorlog haar heeft ver-
eerliik, openhartig, voorzichtig is, en al de armoed.
kenteekens oplevert van een goeden man.1 Inderdaad worden rechten plichten, men-
TT sehen van alle klas en stand zoodanig ge-
Het a in deze kansen die toelaten op vele rangschikt en geregeerd door wet en aanzien
gelukkige huwelijken te mogen rekenen on- dat a]le initiatief en vrijheidsgeest door de
der deze die dikwijls weinig of slecht voorbe- naamlooze algemeene welzijnsmacht wordt
reid worden. overrompeld en verwurgd.
Het blijft toch niet minder waar dat men Herwin Eeckel laat den oorlog met zijn
op de kans niet mag rekenen en dat het een nasleep van ontgoochelingen en verlies aan
zeer zware fout bedrijven is op toeval in ei8'enwaarde op zij om zich te gaan verdie-
zuike gewichtige zaken te rekenen pen in zlJn üid waar ieder Persoon zijn ka-
zyute gemenuge zaken te ïekenen rakter-en zijne beteekems vond door zich-
Nevens de jonge romantrouwers die hun en de heele lijn van zijn leven.
geluk op de dwaling, de begoocheling of de slaat het boek open en op iedere bladzijde
fantasie bouwen hebt ge ook andere huwe- vindt gij zonder verpozing of inzakking het
lijken die soms zeer roekeloos zijn. oude fiere vlaamsche leven.
Degenen die in het huwelijk slechts het Weliswaar, en schrijver verbloemt de waar-
gemak zoeken en zich enkel zoöals velen heid niet, is het volk zooals het oogenschou-
doen -- om de geldkwestie te bekommeren, we{ijk> 'eveIi','k en ster:t'elijk is gemaakt niet
loont- veel eevaar* het is een utODie te e*e- lmmer begaafd met wat jaren studie en ont-
oop e.i ge aa net is eei u o, j te g wikkeling een mensch gewoonweg verrijkt en
looven aat men met geld het geluk aankoopt. derwgge toelaat hem zelfs tot een interna-
De jonge dochters moeten met lichtzinnig tionale burger té bedijgen, neen, maar des
hunne keus vaststellen. Zij moeten eerst en te meer treedt op den voorgrond de eigene
vooral het leven van echtgenoote, en dan van bewustvolle zekerheid der Westvlamingen
moeder overwegen om een klaar begrip op die. alles laat zulks doorschijnen, over eene
te doen van al de plichten die God haar bijzondere opmerkingsgave beschikken en de-
0,)]r,.t ze bij middel eener pootige, smakelijke, pit-
tige en tevens guitige taal kunnen vertolken.
Leze het ook wie min of meer begaan is en I \/n„j, jq Dnm«iorc uon
liefhebbert met letterkunde en de poverheid1 VLU1 Uc DU U Wol o Vall
van het stoffelijk leven verdrijven wil met
edele genoegens en hooger geestesopgang.
Neme het eveneens op wie vriend en man is
van orde en tucht en in de versch gestorven
samenleving zijn eigen ouderen kan bemin
nen in hun ongeschonden handel en wandel,
met hunne deugden en gebreken bewonderd
of getuchtigd allen gedreven in één gang
naar adel en vooruitgang en tevens ook naar
erkentenis van en eerbied voor arbeid en
bezit.
Daardoor immers moet eenieder onverbid
delijk door al het fijne en stemmige van de
levensweergave ondervinden dat de blik niet
altijd dient gericht naar voren op grondslag
van een onbesproken veroordeeling en een
geleidelijke soms minachtende vérwaarloo-
zing van het verleden doch dat detraditie
wel bewaard en trouw vereerd, een rijk be
standdeel vormen kan van het levensgeluk
en als een verren zegen de harde lessen der
ondervinding verdrageljk en leerrijk kan ma
ken.
Citaten aanhalen! Eenieder heeft voorlief
de en ieder hoofdstuk vormt in dit epos een
geheel.
Daar zijn er als De Klef kant. of Het
verbrande Paradijswaarachter beloften
schuilen die de schrijver mogelijks naderhand
zelf zal laten gedijen tot verdere gewrochten.
Eenige bieden eene diepe tragische kracht
alsLeo 't houten been de bezoeken van
Lea Catrysse namelijk aan haren bruidegom.
Leo Smagghe die, door den tram veronge
lukt,te lijden ligt in het hospitaal te Pope
ringhe, zullen niet weinigen bijblijven als
zijnde tooneelen van diep-menschelijke en
grootsch-eenvoudige macht.
Anderen zullen liever Vergauweloosde
lieden of De Tooveresse smaken of Met
eén wille om een wereld te verzetten
Er zijn er zelfs die tot hun genoegen of
hun spijt Komt dat tegen zullen verkie
zen ja tot zelfs Een leeuw zonder tanden
Dit om te laten uitschijnen dat dit epos
een soort boomgaard is waar vruchten te
plukken vallen voor iedereen.
Door gansch die menigte handelende en
sprekende menschen leeft bovendien als een
deinende ebbe en vloed eener verdokene zee:
de zielezucht van den mensch op zich zelf
die neergedrukt in zijn persoonlijkheid de
verdere onbekendheid der wereld en de wijde
mysteries van het ongekende leven veronder
stelt, bevroedt en onbewust vreest.
Zelfs buiten de menschen om heeft schrij
ver zich ook gewaagd in het leven der sei
zoenen en der dieren.
Met denzelfden ijver van eene milde
liefdadigheid legt hij aan het bestaan ervan
dezelfde grondslagen van eenvoud en harte
lijkheid die immer het dichtst bij de natuur
liggen en ook ermede ten zeersten vertrouwd
zijn.
Brokken als Digitus Dei of Heldhaftig
als eene minnende Maagd zijne fijne ge
wrochten, zijn kunstperels; gedrongen van
grootte drukken zij des te meer een gecon-
centreerden inhoud uit, zijn als krachtvoe
ders.
Daartegenover is het Van een ezeltje dat
den beêweg deedeen extratje voor alwie
verdoken een wijle wilt lachen dat het deugt
Uit een onderzoek ingesteld dor het Pro
vinciaal Bestuur is er gebleken dat de uit-
keering der bouwpremien van Staat en Pro-
vinei.;:, niet vooruitgaat zooals het behoort.
In eene vergadering voor enkele dagen ge
houden te Rousselaere, waar al de Bescher-
mingscomité's en Kredietmaatschappijen
der Provincie uitgenoodigd werden en waar
een afvaardiging van het Ministerie aanwe
zig was is er vastgesteld geweest dat de ver
traging der uitbetaling der premien vooral
te wijten is aan het onregelmatig' en onnauw
keurig invullen der betreffende formulieren.
'I {Si einde zulks in de mate van de moge
lijkheid te verhelpen, werd besloten naar alle
dag- en weekbladen der Provincie een schrij
ven te sturen beknopt de te vervullen pleeg
vormen opsommende in de volgorde waarin
zij zich voordoen.
Doch eerst en vooral dient de aandacht der
belanghebbenden gevestigd op de nodzake-
lijkheid, bij het ontvangen hunner stukken
uit Brugge, deze aandachtig te lezen en voor
het invullen der formulieren ze stipt te vol
gen. Meer dan eens werd er ondervonden dat
de premieaanvragers aleens niet lezen wat
ze ontvangen en hunne stukken invullen
goed komt het uit. Het zijn dan gewoonlijk
ook deze die eerst en meest klagen over het
uitblijven der premien. Hier is, voor ttó'orga
nisaties van werklieden en kleine burgers
gelegenheid om goed werk te verrichten met
hunne leden ter zijde te staan -om hunne
formulieren te helpen invullen.
Wie een bouwpremie bekomen wil moet
eene aanvraag doen, 't is te zeggen eenen
brief schrijven, aan den Heer Minister van
Nijverheid, Arbeid en Sociale Voorzorg,
Dienst der Goedkoope Woningen te Brussel.
Op dezen brief moet hij, juist adres, naam,
voornaam, straat, nummer en woonplaats
zetten en zoo hij reeds beginnen te bouwen
is, den datum aanduiden waarop de werken
aangevangen zijn. Deze brief moet aange-
teekend zijn t. t. z. afgegeven aan het winket
van het postbureel, met de melding erop:
aangeteekend, en een zegel van 2,10 fr. De
afzender krijgt een bewijs van dezen brief
in de post. Het Ministerie bericht ontvangst
van dezen brief en geeft een nummer, dat
het nummer van het dossier is en dat de
belanghebbende goed moet bewaren en al
tijd op zijne brieven die hij voor het bekomen
der premie zal schrijven of te schrijven heb
ben, vermelden.
De bouwer moet terzelfdertijd aan de Kre
dietmaatschappij bij dewelke hij geld ont
leent om zijn huis te bouwen en in het
tegenovergestelde geval aan het Bescher-
mingscomiteit van zijn gewest, zenden in
het dubbel: het grondplan van den bouw
•v. aarop de heelè bouwgrond of-perceel, waar
hij verlangt op te bouwen, wordt aangeduid:
aan hunnen aannemer afgestaan hebben,
ontvangen ook zelf de premie niet. In alle
andere gevallen ontvangen de aanvragers
zelf de premie.
Wie denkt dat zijn aanvraag op eene niet-
te-rechtvaardigen manier vertraging' lijdt,
wende zich tot den Heer Gouverneur dei-
Provincie.
Indien zij de blijde tijd der huweüjksbelof-
Waarlijk lees het boek door, en het wordt
ten mag aanschouwen en dan den nog ge- eene wondere galerij van menschen waar-
lukkigeren tijd der eerste huwelijksmaan- onder wij hier en daar in onze vroegere jaren
den, dan mogen zij ook niet nalaten een blik de gelijken hebben gekend, met ze te zien,
te werpen op den weg waar hinderpalen, zouden wij ze verkennen en groeten, zoo
kleine sluitboomen en kruispunten ontmoet meesterlijk weet schrijver ons ieder persoon
worden die men vermijden of doortrekken voor te tooveren met zijn eigen ken- of merk-
moet teeken van taal en karakter, van aandoening
en neiging, van last en van leute, ja, van
Op cie hulpe Gods rekenen is biaaf en stoeg-erij en drenzerij, met ieder zijn om-
wijs handelen, maar men moet de hulp ver- vang en zjjn grootte, zijn gang en zijne stem,
dienen met mede te werken. zijn haai en zijn draai, geen enkel zonder
Dan eerst wordt men zijne behoeftigheid zijne macht en zijne beteekenls thuis en er
gewaar, dan vraagt men naar den ernstigen buiten al naargelang hij daar in het kleine
liefhebbenden, deugdzamen gezel, dan be- d°rP er vrijelijk of gedempt er over kan be
paalt men de hoedanigheden die hem on
ontbeerlijk zijn.
Op die wijze doordrongen van het belang
dezer hoedanigheden en van dit der te ver
vullen plichten zal de jonge dochter die hoe
danigheden niet lichtzinnig aan den eersten
den besten toekennen.
Veel ouders klagen dat ze bij hun dochter
van geen tel meer zijn. Er zijn ongetwijfeld
ouders die zich aan den tegenwoordigen tijd
hiet kunnen aanpassen die toch zoodanig
veel slechte kanten niet heeft en die toch
wel eens zouden mogen beproeven hunne
schikken
Met enkele bladzijden wordt een gansche
leven uitgebeeld tot dat een paar belangrijke
of teekenende feiten of gebeurtenissen de
kroon op het spel zetten en om zoozeggens
het met een waardige en blijvende gedenke
nis veriaten om over te gaan tot een ander.
Niemand van gansch het dorp wordt ver
geten of... gespaard en allen buiten daar
omtrent sekretaris en koster krijgen hun toer
om handelend op te treden naar eigen waar
de en met de volle beteekenis van hun maat-
schappeüjken stand en de nooit haperende
mizerie van hun lot.
Het zal wel niemand gaan verwonderen
dochters te begrijpen met zich gewoon te alhoewel het westvlaamsch, op eene klare
maken in hen de meisjes van gisteren niet en heldere wijze geschreven, soms voor een
meer te zien maar de vrouwen van morgen, nederlander hier of daar een woord moei-
Mc-t ze reeds in hunne rol van echtgenoote l!ikheicl kan opleveren het zal wel niemand
gaan verwonderen dat brokken uit «T'Onzent
en moeder te zien, zullen zij tot hen naderen -n ,t Westland welhaast op klassieke waar-
en gemeenschap zoeken met hunne droomen, de rekenen; dat de tijd niet ver af
hunne verlangens, zelfs hunne noodwendig- {s 0f alle bloemlezingen met opene gretig
heden die zij ook gehad hebben. heid en stukken zullen van opnemen tot
Zij zullen van hen vertrouwelingen maar stichting der leerende jeugd; ja dat jntus-
geen vijandinnen maken die de lessen hun- schen gansch het volk het boek zal lezen en
ner ondervinding zullen aanhooren en hunne kennen en oordeelen met die is van don-
raadgevingen zullen aanvaarden. ze ®n als het geschreven is van ons...
UJ;Met dat oordeel zal het volk tevens aan
noodzakelijkste vooi de ouders is hun- (Jen jnrijgSten door gansch het werk stralen-
ne jonge dochters gerust te stellen en hun den wensch van den schrijver voldoen na-
vertrouwen waardig te maken. melijk omdat het getuigenis zal afleggen
Anderzijds mag de jonge dochter bij van rasfierheid en zelfbewustzijn die den
wie men de persoonlijkheid sterkt ontwik- westvlaming kenteekent en spijts alle bederf
kelt niet zeggen dat ze den goeden raad of verflauwing nog vereering en bewondering
harer ouders kan missen of dat ze hunne moet* inboezemen of afdwingen,
gewettigde beperkingen mag in den wind citaten halen bliJkt iJdel en overbodig
slaan, want de ouders hebben het recht en
daar ieder onderwerp, en hoeveel onderwer-
pen biedt een gansche dorp niet aan, met
soms de plic.it hunne onderwerpingen en afzonderlijk talent en kunde wordt behan-
goedeil raad te doen gelden. deld en allen met een zelfde rijke en weeldi-
Zij mogen immers van ondervinding spre- ge taai uitgebeeld,
ken en hebben gedurende hun leven ongeluk- Het leven van al die menschen is warm en
kige toestanden vastgesteld die ze voor hun rechtzinnig, eenvoudig en rijk, omdat ze al-
kinderen vermijden willen len bezield zijn door de noodzakelijkheid van
Dwaas is het, de dochter tot deze of gene de bewaring en het behoud van het gemeene
,11. u goed en het gemeenebest en ook en bezon
kens te dwingen; zulke huwelijken brengen derlljk omdat5het geloof) de ouden onverbas-
1 k bij. De toekomende vrouw moet ferden godsdienst de eenige en enkele draag-
vrij zijn maar vrijheid beteekent noch los- baar is van al hunne nooden en wenschen
banderij, noch verblindheid. Het besluit, de wijl zij na het uiterste genot van het tijde-
beslissing moet persoonlijk zijn en met volle lijke ook bovenal het eeuwige weten te waar
kennis van zaken genomen worden. deeren als zijnde het waardige eind en het
Zeker mag men de dochter helpen in haar fatsoenlijk slot van hun werkelijk bestaan.
nnrteWrwA- Citaten aanhalen ware daarenboven on-
volledig het werk voorstellen.
En wie kan haai met meei onbaatzuchtig- Want terloops daargelaten de zuivere
heid. meer rechtzinnigheid helpen dan de- kunst waarmede totnogtoe het volksleven
genen die haar opgekweekt en opgevoed van den tijd in kwestie naar alle echte en
hebben, dan degenen die weten wat er in het passende werkelijkheid en buiten alle trunt-
huwelijk loopt. achtige overdrijving en saaie futterigheid
Dat de jonge dochter nooit tegen haar weergegeven wordt, leze het wie Vlaming is
goesting trouwe, maar dat ze zich ernstig en den rast'ots der oudc voorvaderen wil
wiiseliik en kalm dezen kiest dien ze fier hare Sedenken welke* men vergete het niet, in de
IJselijk en kalm dezen kiest dien ze her hare oud3 eeuwen de gansche wereld door koop-
ouders zal mogen voorstellen, omdat ze hem manschappen gingen met. eigen waren en
bekwaam acht hun achting af te winnen ongeevenaarde kunstschatten,
en voor hen een waar kind te worden. l
doet en zich gaan laat wiegen tusschen I indeelingsplannen onder opgave van de
bestemming der voornaamste lokalen en aan-
hoorigheden, van de hoogte der kelderver
dieping, der benedenverdieping, der boven
verdieping en der zolderverdieping, van een
voldoend aantal lengte- en dwarsdoorsneden,
van de hoogte der kamers ,der hoofd- en zij
gevels, der aanhoorigheden en, in voorkomend
geval, der spitsterugloopende gevelmuren,
enz. Twee exemplaren van de beschrijving
dienen eveneens voorgelegd. De adressen der
Kredietmaatschappijen en Beschermingsco-
miteiten zijn in het gemeentehuis te beko
men.
Kort daarop krijgt de bouwer van het
Provinciaal Bestuur twee formulieren A en
B. Zoodra die zorgvuldig ingevuld zijn zendt
hij ze terug naar den Heer Gouverneur der
Provincie. Op deze formulieren en op eenen
bijgaanden brief staan al de noodige onder
richtingen voor het invullen. Bij deze for
mulieren moet ook een bewijs van goed ge
drag en zeden en van Belgische nationali
teit gevoegd worden dat bij het gemeente
bestuur kan bekomen worden.
Nadat het Provinciaal Bestuur bovenver
melde formulieren heeft onderzocht en in
regel bevonden, krijgt de bouwer van den
Gouverneur eenen brief om dit te laten weten
eri te zeggen, dat, zoo plans en beschrijvin
gen nog niet werden gezonden naSr^het
Beschermingscomiteit of naar de Krediet
maatschappij, zulks ten spoedigste dient ge
daan te worden.
Daarbij krijgt de bouwer ook een verbinte-
nis-tormulier klein formaat, die hij moet
invullen, erop schrijven zooals het aangeduid
is: «goed voor volmacht» en onderteekenen.
Ook de vrouw moet teekenen en de voorge
schreven formule, voor haren naam plaatsen.
Dit briefje moet behouden blijven totdat de
afgevaardigde der Kredietmaatschappij of
van het Beschermingscomiteit het huis komt
nazien.
Zoodra het huis gereed is moet er aan de
Kredietmaatschappij of het Beschermings
comiteit gevraagd worden, het huis te komen
nazien. Ook deze vraag wordt best per aan-
geteekenden brief gedaan. Het Komiteit moet
immers binnen de dertig dagen het onder
zoek van het huis doen; zoo het niet gedaan
is hoeft de Heer Gouverneur verwittigd te
worden. Men vergete niet dat het huis eerst
moet verzekerd zijn tegen brand aan eene
Belgische maatschappij.
Wanneer het huis is geschouwd moet het
onderzoeksorganisme beschermingscomiteit
of kredietmaatschappij) een formulier Cl
zenden waarop er staat of het een gunstig
of een ongunstig advies geeft voor de uit-
keering der premie en waarom.
Zoo het advies ongunstig is mag er binnen
de dertig dagen in beroep gegaan worden
bij den Minister van Nijverheid, Arbeid en
Sociale Voorzorg. Aanvragers die beschikken
over meer clan 3/4 van het kapitaal noodig
voor hun huis, kunnen geen premie hebben.
Wanneer ze, in plaats van geld te on tl eenen
aan de Kredietmaatschappij er krijgen van
hunne ouders, of een ander familielid of
vriend, moeten zij zorg dragen dat ze dit op
hunne stukken (formulier B) vermelden,
zooniet loopen zij gevaar aanzien te worden
als bezittende zelf het geld in quaestie.
Zoodra het onderzoeksorganisme en de
Provincie nagezien hebben of alles in regel
is wordt de aanvraag naar Brussel verzonden
en de staatspremie wordt uitbetaald. Het
Ministerie verwittigd den bouwer daarvan,
alsook de Provincie die op hare beurt hare
premie doet uitbetalen.
De personen die bouwen met een krediet
maatschappij ontvangen zelf hunne premie
niet, deze worde betaald aan de krediet
maatschappij.
Degenen die hunne rechten op de premie
Breughel en Timmermans zonder voor keu
ze te moeten staan.
Kortom gansch het boek is eene verschei
denheid van beeld en taal zoodat het een
ondankbare karwei ware het eene met het
andere te overschaduwen vermits het eene
gansche streek uit een bepaalden tijd in het
licht wilt stellen en daartoe den Westvlaam-
schen woordenrijkdom bezigt die om zoo
zeggens eenig is en zoo doende de verraad-
sche gevatheid en de luimige koddigheid
der taaie wijze zeggingskracht van den west
vlaming recht doet wedervaren.
Edoch het weze de eenige storende kritiek
welke over het gansche werk kan gevoerd
wordenschrijver hoeft zich «e zwichten voor
zijn eigen uitdrukkingsvermogen dat ten
dienste staat van een ongemeen rijke woor
denschat en hem menigmaal meegerukt
eenerzijds door zijn spelende taalweelöe en
anderzijds door de kwellende behoefte zelfs
het minste niet te verwaarloozen hem vallen
doet in herhalingen en soms in langdradig
heden welke ten slotte verveling kunnen
stoken bij sommigen.
Deze ééne opmerking blijft de ééne maar
zij behoudt hare waarschuwende waarde ten
einde toezicht te bewerken en eene besnoeiing
welke de bijzonderheden verzuimt en in
niets schaadt aan het geheel.
Na deze enkele bewering moet ik erbij
biechten dat na lezing van het boek het be-
langwaardig bleek het besproken gewest van
dichtbij te gaan bezien en ik weet nu nog
niet, schrijver bevestigt het zelf ergens in
zijn Voorboodschap wie het ten slotte het
meest moet aanstaan, ofwel de lezers die er
allen ongemeende gading zullen in vinden,
of degene die het buiten of met hunne wete
zijn i gelapt... gewèest, ofwel... de schrijver
zelf.
In allen gevalle zal de hulde welke Herwin
Eeckel met zijn werk moet ten deele vallen
hij, die na zoo lange vertoeving in verre
vreemde middens, uit trouwheid aan zijn
vriend Guido Gezelie zijn hert ontlastte,
hem ook tot lust en plicht maken spijts zijn
bezigheden en ouderdom de litteraire hy
potheken welke hij nog in zijn geboorte
dorp Veerdeghemliggen heeft één voor
één te lichten met even prachtig regelingen.
Doch, zöo is het hierboven gemeend, al
moest T'Onzent in 't Westlandonder
doen voor volgende werken, toch blijft het
vast de schoonste veropenbaring welke na
den oorlog door zulk eene geschonden streek,
taal, volk en litteratuur kon verwacht wor
den. X. X. X.
IBBBBBBBBBBBBBS^BBBBBBBBaBBBfiS:
W iet geen Ontroomer
voor verschillende gebruiken
5 dienende en met verlaagden
j* melkbak draaiende op eene spil
benut-
rcerij.
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
HET BELGISCH LEGER IS INVALIED.
Op een door de Heeren De Backer en
Romsée gestelde vraag bekende de Belgische
minister van oorlog dat er op 1 Januari 1930
in actieven dienst waren:
1.794 luitenanten en onderluitenanten
waaronder 1.114 invalieden.
2.107 kapiteins en kapiteins-kommandan
ten waaronder 1.711 invalieden.
364 majoors, waaronder 334 invalieden.
248 luitenant-kolonels, waaronder 210 inva
lieden.
65 generaal-majoors, waaronder 47 inva
lieden.
Wat hebben wij aan een leger waarvan
de oversten voor de 8/10 invalied zijn?
Hoe komt het dat al die heeren zoover
achter 't front invalied geworden zijn?
Hoe komt het dat al de echte invalieden
zoo moeilijk invalied worden verklaard?
I)E TAALCOMMISSIE VOOR
HET LAGER ONDERWIJS
vergaderde Dinsdag namiddag te Brussel.
Zooals voorzien heeft de liberaal M. Boves-
se opnieuw zijn amendement ingediend: het
werd verworpen met 11 tegen 4 stemmen en
1 onthouding.
De vier liberalen die vóór stemden zijn:
MM. Digneffe, Bovesse, Amelot en Dierckx.
De liberaal M. Joris heeft zich onthouden.
De tekst van E. P. Rutten werd nadien
goedgekeurd met een enkele wijziging lui
dende als volgt: Wanneer 20 huisvaders
het aanvragen zal in de minderheidsschoien
de 2" taal facultatief onderwezen worden,
van af den 3" graad. Deze 2l' taal mag ook
onderwezen worden door middel van een
mondelingschen cursus vanaf het 4' studie
jaar.
Het onderwijs der 2' taal zal verplichtend
zijn in de scholen der Brusselsche omgeving,
in de scholen der grensstreek en in die waar
de voertaal niet de taal is der streek.
Nadien werd aangevangen met het onder
zoek over 't taalgebruik in 't middelbaai*
onderwijs. De liberalen zullen hier ook een
voorstel indienen op dezelfde gronden als
die voor 't lager onderwijs.
M. Bovesse verklaarde dat hij zijn amen
dement zal indienen bij de bespreking in de
Kamer.
DE VLOOTCONFERENTIE VLOT NIET.
Van Engelsche zijde is een overzicht ver
schenen over het verloop der eerste 3 weken
van de vlootconferentie, waarin vastgesteld
wordt, dat over de voorname punten tot nu
toe geen overeenstemming is bereikt.
Verklaard wordt dat de voorstellen van de
Amerikaansche delegatie, volgens welke de
beste Engelsche slagschepen buiten dienst
zullen worden gesteld, in plaats van de oud
ste, niet aanvaard kunnen worden.
Evenzoo moet Engeland zjch verzetten-^te-
gen de Amerikaansche vooreteiiesr^Vbl^ns
welke de Amerikaansche marine -terstond
een nieuwen snellen slagkruizer op stapel
zal kunnen zetten. Volgens de Engelsche op
vatting kunnen slechts de oude slagschepen
buiten dienst worden gesteld.
Verder wordt er op gewezen, dat Frankrijk
in overeenstemming met Japan weigeren over
te gaan tot afschaffing der duikbooten.
AAN DE BETERHAND.
Met voldoening vernemen we dat in den
toestand van den geliefden Vlaamschen
volksschrijver Edward Vermeulen (Warden
Oom) ernstige beterschap is ingetreden. Zijn
omgeving koestert de hoop dat hij weldra
van het ziekbed zal kunnen opstaan.
TE LEUVEN.
Dit jaar zouden aan de Leuvensche Uni
versiteit de lessen in de moderne geschiedenis
welke prof. Verlinden tot nu toe in 't Fransch
had gegeven, worden vernederlandscht.
Twee kandidaten werden voorgesteld als
titularis voor dezen leergang: De Vlaming
Dr H. Elias, en de Waal Dr E. Lousse.
Dr Elias werd geweerd, terwijl Dr Lousse
die eerst drie maanden naar Nederland moest
gaan om een beetje fatsoenlijk de taal te
leeren waarin hij zou doceeren, benoemd
werd.
Deze benoeming was de oorzaak dat deze
week opstootjes en moeilijkheden plaats had
den te Leuven. De Waalsche studenten ston
den aan de zijde der Vlaamsche om protest
aan te teekenen tegen het brutale optreden
der politie van Leuven.
EEN INTERPELLATIE IN DE KAMER.
Met voldoening zullen de Vlamingen ver
nemen dat van Vlaamsch-katholieke zijde
de minister van Kunsten en Wetenschappen
wordt geïnterpelleerd over de ontwortelings-
politiek met zijn oogluikend goedvinden ge
voerd in Limburgsche scholen die onder toe
passing' vallen van art. 20 der onderwijswet
van 1914, ontwortelingspolitiek waartegen we
hier herhaaldelijk met klem verzet hebben
aangeteekend. Het is de H. Blavier die den
verantwoordelijken Minister hierover zal on
dervragen. De interpellatie werd geplaatst
aan het hoofd der agenda van de Kamer
voor de volgende week.
VOOR HET MILITARISME.
Het budjet voor 1930 komt ons, eens te
meer, bevestigen dat das militarin den
Belgiek de plak zwaait en als voorheen de
grootste slokop is van de zwaargewonnen
duiten van den belastingbetaler.
De voorzieningen voor de administratieve
uitgaven zijn als volgt, voor 1930:
Dotaties 35.000.000
Justicie 340.000.000
Buitenlandsch Zaken 96.000.000
Binnenlandsche Zaken 155.000.000
Kunsten en Wetenschappen 996.000.000
Landbouw 98.000.000
Openbare Werken 464.000.000
Nijverheid en Arbeid 667.000.000
Coloniën 13.000.000
Leger 1.190.000.000
Gendarmerie 144.000.000
Geldwezen 374.000.000
Totaal: 4.572.000.000
En dan worden leger en gendarmerie nog
afzonderlijk vermeld om de gemeenschap
gemakkelijker de zware pil te doen door
zwelgen.
DE OORLOGSMOLOCH.
In een rede voor de radio, heeft Snowden,
de kanselier der Engelsche schatkist, aan
zijn toehoorders in Amerika en Canada me
degedeeld, dat de wereld elk jaar 900 millioen
pond aan bewapening besteedde waarvan
alleen 60 percent voor Europa, en 20 percent
voor Amerika's rekening komt.
De kosten zijn slechts een klein deel van
den last dien de naties moeten dragen ten
gevolge van deze politiek, die gesteund is op
het vertrouwen in geweld voor nationale
beveiliging. De bewapeningen moeten immers
op den duur toch oorlog uitlokken en de
oorlogsstemming' handhaven.
Toch is met een oorlog nog nooit iets ge
regeld. Het was een spel, waarbij beide par
tijen verliezers waren. Engeland hield uit
den laatsten oorlog 7000 millioen schuld over.
Voor rente er aflossing van die schuld moet
elk jaar 350 millioen pond aan belasting ge
heven worden. Bij het tegenwoordig tempo
kan die schuld pas na 140 jaar afgelost zijn.
De Britsche belastingbetalers moeten voor
den dienst der schuld eiken dag 1 millioen
pond betalen, of 40.000 pond per uur en ruim
600 pond per minuut. Twee millioen arbeiders
zouden jaar in, jaar uit, den heelen dag bezig
moeten zijn, om de jaarlijksche kosten van
dien dienst met productie te bestrijden.
Voegde men hierbij nog 115 millioen pond
voor leger en vloot in het jaar en 65 millioen
pond voor oorlogspensioenen, dan komt men
tot een 530 millioen pond per jaar, 1000 pond
per minuut, welke de Engelschen voor oor
logsdoeleinden moesten opbrengen.
Drie kwart van de Engelsche belastingen
worden besteed om vroegere oorlogen te be
talen en toekomstige voor te bereiden.
Het Engelsche volk was het zwaarst belaste
van de heele wereld. Men komt tot een ge
middelde nationale en plaatselijke belasting
van ongeveer 100 pond per gezin.
Het ging de rijkste verbeeldingskracht te
boven, welk een welvaart en welk een geluk
de wereld méér kon gehad hebben, indien
de inspanning en hulpbronnen, die nu in
zoo groote mate aan de barbaarsche en on-
menschelijke obsessie van den oorlog verdaan
werden, gebruikt waren voor bevordering van
de welvaart.
DE FRONTSTREEPRENTE.
Het gaat maar traag met de uitbetaling
van de frontstreeprente of van het pensioen
der oud-strijders, welke 45 jaar geworden zijn
en dragers van frontstrepen.
De oorzaak ligt niet bij het Ministerie van
Landsverdediging. Veeleer bij de Nationale
Kas voor Oorlogspensioenen, welke voor de
uitbetaling der rente heeft te zorgen.
Het Ministerie had in de maand Januari
meer dan 30.000 aanvragen ontvangen. Van
die 30.000 aanvragen werden er 3.000 afge
wezen, daar de aanzoekers geen enkel front
streep hadden bekomen.
21.000 aanvragen waren goed bevonden en
voor uitbetaling der rente, naar den bevoeg
den dienst gezonden. Daar echter loopt alles
niet van een leien dakje. De uitbetalings-
dienst dient definitief het dossier van de
belanghebbenden aan te leggen en daartoe
dienen soms nadere opzoekingen gedaan.
Vandaar vertraging. Van de thans 30.009
ingezonden aanvragen, dienen er nog 6.000
onderzocht.
Een beetje geduld dus nog. Alles komt wel
in zijn plooien.
Voor de krijgsgevangenen en de geïnter
neerden wordt eerstdaags beslist.
ANTWERPEN EN LUIK 1930.
Ter gelegenheid van de tentoonstellingen
te Luik en te Antwerpen en van de Eeuw
feesten, heeft het beheer der Beigische Spoor
wegen besloten de treindiensten aanzienlijk
te versterken (bloc, plezier- en internationale
treinen). En zoo vinden wij in het ruim pro
gramma in voorbereiding eene reeks snelle
treinen van Luxemburg, Antwerpen, Luik,
Spa, Brussel, Gent, Oostende, Kortrijk, Gou-
vy, Athus, Doornik, enz. en terug.
Men bericht ons ook dat bedoeld beheer
tickets zal afleveren welke ter zelfdertijd
toegang tot de Tentoonstellingen zullen yer-
leenen.
HULDEEETUIG AAN DEN KONING.
Een afvaardiging der bewoners van de
streek in 't Dendermondsche welke door de
overstrooming geteisterd werd, werd gister
voormiddag door Zijne Majesteit den Ko
ning te Brussel in het Paleis ontvangen.
De afvaardiging bood Zijne Majesteit dan
kend om de koninklijke tusschenkomst ten
bate der geteisterden, een album aan, waarin
de voornaamste zichten van het overstroomde
gebied worden weergegeven.
Dê aanspraak bij de opdracht van het
album, de aanspraak van den Koning, het
geheele onderhoud, geschiedde in de Vlaam
sche taal.
Aldus voelt Vlaanderen zich thuis in eigen
land!
EEN DWAZE MAATREGEL.
Zooals gezegd, werd er door de jonge balie
van Antwerpen een reeks van vier voordrach
ten ingericht over de vlaamsche kwestie.
Vier verschillende sprekers zouden er het
standpunt hunner partij uiteenzetten.
Reeds hadden de heeren Joris (liberaal)
en Van Cauwelaert (kath.) gesproken. Naar
we reeds meedeelden, was er vanwege den
voorzitter der rechtbank verbod gekomen
voor den heer Vos (nationalist) te spreken.
De heer Huysmans (soc.) echter, heeft
nu aan den voorzitter van de Vlaamsche
Konferentie der Antwerpsche Balie bericht
gezonden, dat hij weigert op te treden als
vierde spreker, omdat de heer Vos niet toe
gelaten wordt.
VLAAMSCH IN 'T GERECHT.
Op 't Ministerie van Justitie is het wets
ontwerp beoogende het taalgebruik in rechts
zaken zoo goed als klaar.
Binnenkort zuilen besluiten daromtrent
den minister voorgelegd worden door de
bevoegde commissie.
VERIIOOGING DER
OUDERDOMSPENSIOENEN.
Minister Heyman, heeft Donderdag, 6
Februari, ter Kamer een wetsontwerp neer
gelegd naar hetwelk de ouderlingen, die een
ouderdomspensioen ontvangen, met terug
werkende kracht over het dienstjaar 1929
een bijkomend pensioen zullen ontvangen,
gelijkstaande met het bedrag van een tri
mester (ouderdomspensioen).
Voor de meesten zal het 180 fr. bedragen.
't Zal voorzeker welkom zijn en zeer nuttig
