ImsÉrs te Vdtrfs
Brouwerij Masschelein
■Hémt*
MMM
DE POPERINGHENAAR
BI. 5. 22-3-1931. N' 12.
GEDACHTEN
MET manneke
Uil DE
DE WANDELENDE JOOD
TE YPER IN HET JAAR 1623
BALATUM kost voortaan de loopende meter 22,90 FTi.
GROOTE KEUS VAN MEUBELPAPIER
UITSLAG
BURGERSTAND VAN
BOEKBESPREKING
MAART - LENTEMAAND
MEUBELPAPIER
Elke minuut van mijn leven brengt mij:
een weinig arbeid te verrichten;
een weinig liefde te schenken;
een weinig berusting te beoefenen;
een weinig geduld te oefenen;
een weinig strijd te strijden;
een weinig gebed uit den grond mijns
harten opwaarts te zenden.
v
BESTE LEZERS, 'k geef u heel pedant
eerst m'n groet en dan m'n hand
en wil, met veel behagen
eens naar uw gezondheid vragen.
'k Hoop dat ge 't allen stelt heel wel
en pijp hebt noch aan vleesch, noch aan vel.
Ik zelf ben gelukkiglijk weer gezond,
precies gelijk nen jongen hond.
Marenta ook die al ne tijdje ziekjes was,
is Goddank nu weêr goed van pas!
Ja, ja menschen, ge moogt er van zeggen
en denken wat ge wilt, maar de gezondheid
is toch nog de grootste schat die de mensch
op dit tranendal kan bezitten. Als ik soms
zoo aan mijn venster zit en 'k zie daar nep
ottermobiel 40 paardekracht voorbij zoemen,
dan zeg ik zoo in mijn eigend'r zijn toch
mepschen die geluk en chancehebben
op de wereld!... Maar dan komt mij zoo
eensklaps 't tiende gebod van de tien gebo
den God's te binnenbegeer geen ander
mans' goed'k Maak een kruisken en den
ottermobiel 40 chevo is vergeten en dan;
Manneken uit de Maan
zoo spreek ik dan m'n zeiven aan,
'k wil u vragen
waarover hebt g'u te beklagen?
g'hebt een goede vrouw
die immer bleef u trouw
als ge niet ziek en zijt, zijt ge gezond
ge ziet er nog goed uit en pront,
en daarom besluit ik dat iemand die gezond
is, en dus kan werken om zijn brood t»
verdienen, geen reden tot klagen heeft.
Iedereen 't akkoord?
WAAR ZE OOK OM TER MEEST
't akkoord zijn geweest
dat is in de commissie die. onlangs werd
samengesteld om te onderzoeken of er geen
middel was, om 6 per honderd van de jaar
wedde van de staatsambtenaars en -beamb
ten af te trekken, 't Is nu eenmaal besloten
en d'r is niet meer op terug te komen. Om
die vermindering te doen hebben ze zich
gebaseerd op de daling van 't index-cijfer
Maar mijn gedacht is dat ge in 't huishou
den nog niet goed gewaar kunt worden dat
de marchandisenafgeslagen zijn. Nen
boestering of ne rollmops moet ge nog altijd
1,25 fr. betalen gelijk verleden jaar, als ge
ten minste zoo nen haring hebben wilt, waar
't de moeite waard is uwen mond aan vuil
te maken, 't Zal nog een beetje duren eer
we van ne serieuzen afslag zullen hooren
spreken... als d'r ooit sprake van komt. Af
wachten
VADER, zei Jefken, 't zoontje van den
slachter (na eenigen tijd met de oogen te
hebben gevolgd hoe zijn vader worst be
reidde), vader, nu weet ik waarom de wor
sten en saucissen een huid hebben
Waarom dan? vroeg de vader verwon
derd.
Opdat niemand zou zien wat er in is!
"Jefken is', w^t ze in 't ffanscli noefhen
un enfant terrible
IEMAND intervieweeren
dames en heeren,
dat is bij iemand om nieuws uitgaan,
over 't ambt dat hij doet of heeft gedaan.
't Manneken uit de Maan heeft ook ne
keer zijn stoute schoenen aangetrokken en
heeft 't geluk? gehad een... «pickpocket»
of gauwdief te intervieweeren. Ge moet nu
niet denken, beste Lezers en alderliefste Le-
zereskens, dat 't mijn gewoonte is met zoo'n
kerels om te gaan... 't is maar om u een
beetje nieuws te kunnen leveren, dat ik mij
eens dees week eens tot bij zoo nen type
geriskeerd heb... 't heeft me anders duur
genoeg komen te staan... want toen ik pas
vijf minuten van bij hem weg was stelde ik
vast dat het uurwerk en de ketting, die
'k met nieuwejaar van Marenta als kado
gekregen had, gaan vliegen was. Ge kunt u
inbeelden hoe 't kermis geweest is, toen ik
dat aan Marenta vertelde.
Bij ons is 't ook crisis, verklaarde mij de
gauwdief, 's Winters zijn onze handen te
stram en te stijf van de koude en dan kun
nen we niet behoorlijk «werken»... Met
handschoenen werken, daar moeten we niet
aan denken, dan zijn we zekër van den eer
sten keer geknipt. Wat meer is, 's Winters
hebben de klantenaltijd een pardessus
overjas ofte pelsmantel aan, dan is het voor
ons vreeselijk moeilijk hun portefeuille of
portemonnaie te bereiken. Tegenwoordig zijn
bovendien de zakken gansch of bijna ledig.
Zelfs de elegantste personen hebben de droe
vige gewoonte genomen... valsche juweelen te
dragen .Wij verdienen gemiddeld maar een
8 of 10 fr. per dag...! 't Moet op dezen
oogenblik geweest zijn dat hij mijn uurwerk
gepickpocket ii moet hebben... want toen ik
hem nog een vraagsken wilde stellen, was
de kerel weg.
'iBHHHBBaeBBHHHBIiaii&BaaBaHBl
Mengelwerk van De Poperinghcnaar 22.
OORSPRONKELIJKE DETECTIVEROMAN
door WILLIAM HOLT
Mijn God, wat gebeurt er intusschen
daar binnen welzei de Tournel ongedul
dig, moeten wij onzen vriend niet ter hulp
snellen
«De Linar zal zich wel eenigen tijd weten
te verdedigen. Hij houdt de Broeders bezig.
Natuurlijk vermoeden zij niet, dat wij niet
meer boven zijn
Ja, dat moet wel zoo wezen, anders zou
den er ziCh al wel eenige buiten vertoond
hebben
In angstige spanning stonden de vier man
nen bulten den lichtschijn van de lantaarn
•net den revolver in de vuist naar het huis
te zien, maar geen een der personen daarin
aanwezig scheen aan vluchten te denken.
Misschien kunnen de kerels door de ach
terdeur ontsnappenzei de Tournel.
Niet zeer waarschijnlijk, dat zij dit doen.
Zij weten niet, dat het huis omsingeld wordt
en dat er ook van de straatzijde gevaar
«treigt. En zij zijn de menschen niet om
spoedig op den loop te gaan».
En als zij aan de andere zijde ontsnap
pen willen, zullen zij het spoedig moeten
doen I.zei een der agenten, want de in
specteur zal er wel aan denken hen dien
uitweg af te snijden
Lang duurde hen het wachten, toch was
de inspecteur er binnen tien minuten terug.
Zie zoo ii, zei hij, mijn maatregelen zijn
genomen, terstond volgen er nog een viertal
agenten en het achterhuis wordt eveneens
bewaakt
Dus hierdoor zullen zij niet meer ont
snappen ji, vroeg de Tournel.
«Zeker niet».
Welaan, dan gaan wij weer naar onzen
vriend
Als ge 't wéér
ne keer
krijgt in uwen kop,
zoo speelt Marenta op,
een zakkenroller t'intervieweeren
'k herhaal het geen twee keeren
laat dan uw uurwerk thuis,
of 's sla u nog in gruis
en doe, in plaats en steê
uw verstand dan meê.
'k Heb 't beloofd!
EEN BOERKEN van rond Poperinghe, om
moeilijkheden te vermijden zal 'k zijnen
naam maar verzwijgen, moest verleden week
naar Laeken bij Brussel gaan. 't Was den
eersten keer dat hij zoo ver ging.
Miel, sprak zijn vrouw, in Brussel zijn
het allemaal groote zwanzeursen poet
senbakkers... bijzonder als ze met nen boer
te doen hebben. Daarom, luister goed naar
't geen ik u zeggen ga... als ge om een in
lichting vraagt, doe altijd 't tegenovergestel
de van wat ze u zeggen... ge zult er wel
meê varen.
Ons boerken trok dus op... met 't vast ge
dacht ze zullen mij niet vast hebben
Als hij nu in Brussel gekomen is vraagt
hij welken tram hij nemen moet voor Lae
ken... Den 81 is 't antwoord. Miel pakt
den 18 en... komt in Laeken toe, want... die
beide trams rijden naar Laeken... Ha! zegt
Miel zoo bij zijn eigen, m'n vrouw had toch
gelijk. Aan den conducteurofte geleider
zegt hij de straat waar hij moest afstappen
en vraagt of deze ze hem wil aanduiden...
ze zijn er juist. Pas op bij 't afstappen, zegt
de geleider, ge moet met uw gezicht langs
voor afstappen. Hola, zegt ons boerken bij
zichzelven, en hij stapt averechts af... en
maakt natuurlijk een tqjmelperte... juist met
zijn rug in een paarde»:.keutel. Hewel! wat
had ik u gezegd, roept de conducteur la
chend... Zwijg, roept Miel, want hadde ik
uw raad moeten volgen... 'k ware er juist
met mijnen smoel ingekomen!
EEN AMERIKAANSCH GENEESHEER
(alweer
ne keer)
heeft onlangs, heel... moedig en koen
een «experience gedaan
die hij, wel te verstaan,
geenen tweeden keer meer zal doen.
Hij was er namelijk van overtuigd dat dê
dood maar een eenvoudige inbeelding was,
en... hij heeft zich zelf «dood gedaan» om
zich van het feit te vergewissen! Men heeft
hem gevonden met een kogel in d'hersens, en
vóór hem lag een brief met den volgenden
inhoud: Ik heb 't beste gedaan wat ik doen
kon, ik heb me gedood. Ik heb me van mijn
kleien kleed dat mijn lichaam is, ontdaan.
Alleen de geest telt. Ik zal u op de hoogte
houden van mijne opzoekingen* en werken
die ik in mijn nieuw rijk doen ga! Het
hoeft hier niet gezeid dat de man noch van
God noch zijn gebod ooit heeft willen we
ten... en dat hij dus noch aan hemel noch
aan hel geloofde. Maar wat ik vergeten te
zeggen heb, dat is dat het een geneesheer
voor krankzinnigen was... en dat de man,
door den invloed van het midden waarin hij
leefde, ook ne slag op zijne ketel zal gekre
gen hebben. Sedertdien wordt de krankzin
nigheid onder de besmettelijke ziekten ge
rangschikt. Opgepast dus!
'K HEB zoo'n pijn in mijn hoofd, kloeg
mijnheer Dingemans tot zijne vrouw, 'k ben
bang dat ik mijn verstand ga verliezen.
Och kom! maak u om zoo'n kleinigheid
niet bezorgd! was 't vriendelijk antwoord van
zijn teedere echtgenoote.
UIT ALLES KAN WORDEN NUT
geput,
beste Lezer, liefste Lezeres,
tot zelfs uit een proces
't Nut dat uit het voorval, dat ik hier ga
trachten te beschrijven, te trekken is, is dat
het aanleiding gegeven heeft tot het ont
dekken van een nieuwe spreuk, namelijk
ef zijn mqnschen die te dom zijn om te
helpen donderen Voor het assisenhof van
Henegouwen wordt tegenwoordig de statie
chef van Paturages gevonnisd, die zijn
vrouw naar den anderen wereld verzond
door haar een kogelken in d'hersenpan te
jagen omdat ze een andere man, een zekere
Setor, gaarne zag. Luistert of beter leest wat
de voorzitter kunnen zeggen heeft over het
slachtoffer: Zij gaf zich over aan eene
drollige bijgeloovigheid, hier is een afschrift
van het gebed dat zij geregeld opzegde:
Daarvoor zijn noodig nieuwe spelden en
een nieuwe kaars. Ik steek dertien spelden
in de brandende kaars, en zeg op: Maak
dat mijnheer Setor zich aan mij hecht, zoo
als gij aan het kruis gehecht geweest zijt,
Ons Heer Jezus Kristus».» (Zeg gedurende
negen dagen negen Onze Vaders en negen
Wees Gegroeten op.) 't Is te droevig om
meê te lachen! Voor mij zouden de men
schen die zoo'n papiertje opstellen en druk
ken, vervolgd moeten worden, want ze stich
ten meer kwaad dan ge u wel kunt inbeelden.
En wanneer toch worden de menschen een
beetje slimmer? Staat het dan nog niet uit
drukkelijk genoeg in den catechismus dat
bijgeloovigheid een zonde is!
DE TERDOOD veroordeelde staat vóór
't schavot.
Spreek, zegt de rechter, uw laatste
wensch zal worden toegestaan!
Ik zou willen... Chineesch leeren, ant
woordt d'andere met 't onnoozelste gezicht
van de wereld.
Als ge slim zijt kunt ge die taal op... twin
tig jaren tijds leeren!
GE MOET ME BELOOVEN
te gelooven
mijnheeren en mademasellen
hetgeen ik nu ga vertellen,
of anders, 'k zeg het met verdriet,
vertel ik het liever niet.
Zult ge 't allemaal gelooven!... A la bonne
Hij vertelde den politieambtenaar in wei
nige woorden, hoe men door het naastgele
gen huis op den vloer en de bovenverdiepin
gen van de belegerde woning komen kon.
«Goed», zei de inspecteur, «als hier
straks de commissaris' komt, die ook ge
waarschuwd is, zal ik u volgen
De beide edellieden gingen het huis weer
binnen, de trappen weder op en kwamen
zonder ongelukken boven, waar zij schoten
hoorden knallen.
Het wordt tijd, dat we er zijn, geloof ik
riep lord Nibblington en ongelijk had hij
niet.
Gianni was weder in onmacht gevallen en
de Linar alleen verdedigde de trap. Hij was
echter in den arm gewond, door een revol
verkogel en blij zijn vrienden terug te zien.
Welnu? vroeg hij.
Het huis is omsingeld, dezen keer zullen
de Broeders ons niet ontkomen. Zij zijn in
een muizenval. Voor en achter wordt hun
woning bewaakt en naar boven kunnen zij
niet ontsnappen
Op dit oogenblik klonken er beneden kre
ten van schrik en toorn.
Wij zijn ingeslotenhoorden de edel
lieden roepen, een geheele politiemacht
staat voor de deur
Ook de achterzijde van het huis wordt
bewaakt, er is geen ontkomen, dan naar
boven
Opeens klonk er nog meer geraas. Blijk
baar was de politie bezig een inval te doën,
de deur van het huis werd geforceerd en met
de wapens in de vuist stormden de agenten
naar binnen.
De drie edellieden konden niets beters
doen dan boven aan de trap blijven, maar
ze trappelden van ongeduld. Zij hoorden
ontzettend lawaai, er werden schoten ge
wisseld, deuren dicht geslagen en zij stonden
werkeloos.
«Laten wij gaan helpen», riep de Linar.
Neen zei lord Nibblington bedaard, als
wij naar beneden gaan, zijn wij niet zeker,
dat er niemand ontsnapt. De politie is sterk
genoeg en niet een van de schurken zal er
thans ontkomen. De bende moet thans ge
heel en volkomen worden uitgeroeid
heure! wat zijt ge toch allemaal vriendelijk,
mensehkes. Hier is 't nieuws... boem!...
Als ge 's nachts goed wilt slapen... hewel
tapisseer- of behang of verf of schilder dan
uwe slaapkander met groen of met blauw pa
pier of verf. Koop u groene of blauwe lakens,
doe een groen of blauw slaaphemd aan.
Spring dan maar in uw bed en onder voor
waarde dat de ressorts niet te veerkrach
tig zijn en de matras niet te malsch, zult ge
slapen en snorken gelijk een varksken!
't Is nog ne keer nen Amerikaqnschen
aoktoor, een zeker A. Laird, profester aan
d'uileversiteit van Chicago die dat uitgevon
den heeft.
Allo! wie van mijne beste Lezers en alder
liefste Lezereskens probeert dat systeem
eens? Laat me dan eens zwak weten welke
de uitslag geweest is,
want, holala
ook Marenta
heeft in zoo'n kamer lust
en ze laat me niet meer gerust
en 's morgens als wij opstaan
's avonds als wij slapen gaan
is 't immer van Manneken uit De Maan
koop zoo'n kamer, of 't is met mij gedaan.
'k Ben dat liêken moe... en daar ik precies
zelf niet veel vertrouwen heb, in 't systeem
van dien doktoor, zou 'k liever hebben dat
ge 't zelf eerst eens beproefdet... en mij dan
't resultaat laat weten, alvorens ik zelf de
onkosten doe! zie je...!
De jood heeft gesproken, is 't eenig
antwoord dat Marenta in al haar koleire nog
vinden kan.
DE MEID van onzen gebuur Pimpelmans
is precies van de slimste niet, en nu met de
volkstelling heeft ze nog ne keer een blijk
gegeven vah haar groot verstand
Hoeveel personen zijn hier in huis?
vroeg de agent die met de telling belast was.
Geen enkele, antwoordde ze, ze zijn
allemaal uitgegaan.
Ja maar, 'k bedoel, hoeveel menschen
slapen hier, meende de agent te verduide
lijken.
Geen enkele, want mevrouw heeft een
tweeling die ons den ganschen nacht wakker
houdt, was 't antwoord.
De agent gaf het op.
DE CRISIS LAAT ZICH OVERAL VOELEN
en velen trekken vieze smoelen,
tot zelfs in de cirken is 't verdorie
tegenwoordig groote miserie!
Dat z'in de cirkussenvieze smoelen
trekken dat verwondert mij geenzins, daar
zijn toch... clowns genoeg. Maar dit is een
andere affaire! In Oostenrijk was er over-
laatst zoo ne cirk, die bijna failliet was en
den directeur kon zijn wilde beesten geen
eten meer bezorgen. Hij bedacht een mid
del... en 't lukte. Op groote afïichen ofte
plakbrieven stond te lezen, dat iedereen die
een kat meebracht voor aan de wilde dferen
te geven, gratis voor niet de avondvoorstel
ling mocht bijwonen. D'r waren niet minder
dan driehonderd toeschouwers die met een
kat kwamen aangedraafd.
Maar potdorie
't schoonste van d'historie
is
gewis
dat er 's avonds op 't politiekantoor
wel tweehonderd klachten kwamen...
voor watte? [waarvoor?
wel... voor diefstal van katten.
Die mannen hadden niets beters gevonden,
dan rqaar al de katten die z'op hun baan
ontmoetten mede te scheren... daarvoor had
den ze toch hun plaatsken voor niet... Slim
zijn is maar ne weet.
KARELTJE heeft d'oogen van zijn vader,
zei tante Marie.
En 't voorhoofd van z'n moeder, zei
nicht Sofie.
Ja, en de broek van mijn grooten broer,
besloot Kareltje.
En daarmeê m'n goeie menschen
ga 'k 't u voor vandaag
volgaarne en graag
nogmaals wenschen
't Manneken uit de Maan.
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFF1N
't is de beste.
Ten jare 1623, den 26 Mei, zegt eene Yper-
sche Kroniek, kwam tegen den avond een
ouderling in oosterschen mantel gewikkeld,
voor de Meessenpoort te staan. Hij was
blootshoofds en barrevoets, had een langen
grijzen baard en hield in de hand den pel
grimstaf met de daarbijgaande kalebas. De
wacht, zekere Daniël Debreyne, sprak den
vreemdeling aan en vroeg hem in 't Vlaamsch
wie hij was, waar hij vandaan kwam en wat
hij verlangde of begeerde. Doch daar deze
hem geen antwoord gaf, herhaalde de wacht
de vraag in het Spaansch. En dadelijk klonk
nu het antwoordIk ben de wandelende
Jood. En zonder den minsten eerbied voor
dit wereldberoemd personnage, leidde De
breyne den vreemdeling naar Pieter Van-
dencasteele, te dien tijde hoogbaljuw der
stad. Deze ondervroeg hem insgelijks in
't Spaansch en gelijk de ouderling eenige
stonden te voren reeds gezegd had, her
haalde hij hier ookIk stond op den dor-
pel mijner woning om Jezus-Christus te
ii zien voorbijtrekken toen Hij naar Calvarie
ging, beladen met zijn kruis. Recht over
mijn huis hield Hij een oogenblik stil om
een weinig uit te rusten en bot en brutaal
sprak ik Hem aan, zeggendeWat staat
■I Gij hier te wachten, schandevlegel van het
volk van Israël, gaat uwen weg door, daar
verder zult gij uwe verdiende belooning
Blijkbaar hadden de samengezworenen ge
noeg ondervonden, dat zij niet behoefden te
trachten naar boven langs de trap te ont
komen. Het gerucht werd trouwens lang
zamerhand minder, de politie had de mis
dadigers overweldigd. Men zag beneden aap
de trap opeens licht en de stem van den
inspecteuur riep naar boven:
Zijt gij daar, heeren, is dit de trap waar
van gij gesproken hebt?
Op het bevestigend antwoord klom hij om
hoog.
Groote God, wat een gevechtsprak hij
halverwege gekomen. Maar hier op de trap
ligt nog iemand.Hij lichtte met zijn lan
taarn bij en de Tournel ging snel naar be
neden
Dood zei de inspecteur, een kogel in
het hart, enfin er zijn meer van die schur
ken geraakt».
Hij klom verder omhoog en zag nu Gianni
liggen.
Deze is vlak bij u gekomen merkte hij
op.
«Neen zei de Linar, deze heeft geholpen
de trap te verdedigen. Hij heeft dien vent
daar neergeschoten, die als een kat zacht
naar boven geslopen was. Maar hij lag lang
uit óp den grond, hoorde hem, liet hem
dicht bij komen en schoot hem toen koel
bloedig neer. Het is Pietro, zei hij
Zelf ook gewond?
O, men haalt reeds doktoren. Twee agen
ten hebben een kogel te pakken en een stuk
of vier van de schelmen zijn gewond
En hebt gij niemand laten ontsnappen?
Weineen
En de sïgnora?
De signora? Wie bedoelt gij?
Hebt gij dan geen dame beneden gevon
den? ii
Weineen
Komriep de Tournel, zij moet er
zijn, zij zal zich verscholen hebben, laten
wij haar gaan zoeken
«Voorzichtig», zei de inspecteur, «de trap
is vol bloed
De vrienden daalden nu naar beneden,
gevolgd door den inspecteur, die een paar
agenten bevel gaf Gianni te verzorgen, die
ontvangen. Doch Christus antwoorddeIk
I. zal stilhouden, doch gij zult gaan, maar
gaan tot ten jongste dage. En zie, op het-
I. zelfde «ogenblik, als het ware door eene
.1 onzichtbare hand gedreven, werd ik op j
ii straat gezet en sedert bijna zestien hon-
ii derd jaren dwaal ik aanhoudend voort,
ii waar hier, waar daar; en Heer hoogbaljuw, j
indien ik van uwe hoogmogendheid eene
ii gunst verzoeken mag, sta mij toe, dat ik
.1 ter stede en ommelands mijn brood bede-
len mag- gelijk ik tot nog toe gedaan heb.
De baljuw willigde dezes vraag in, en de
vreemddoende ouderling, gevolgd door tkl
van nieuwsgierigen, ging van deur tot deur
en kleinen en grooten gaven om ter meest,
's Avonds ging de bedelaar op logist in
Brazilië eene herberg gelegen tusschen
dé Hangewaertpoort en St Jacobskerkhof...
's Anderendaags zette hij zijne schoöironde
voort en zijne tegenwoordigheid hier ter
stede werd fel en druk besproken. Boven
dien waren er hooggeplaatstepersonen die
den bedelaar ter tafel noodigden, want hij
sprak verschillige talen, onder meer: Ita-
liaansch, Latijn, Spaansch, Fransch, En-
gelsch en zelfs andere nog. Het Vlaamsch
echter was hij niet machtig, daar hij nooit
in Vlaanderen geweest was, zooals hij wist
te zeggen. Op zekeren dag moest hij ter
tafel gaan aanzitten bij een Italiaanschen
kapitein die hier ter stede op garnizoen lag.
Deze officier had een ouden knecht die ver
telde dat hij den uitgenoodigde goed had
aangekeken en dat deze, niet de wandelaar
der Joden was, maar een oude kennis met
wien hij in vroegere tijden in Spanje ge
diend had. Zijn regiment lag nu in Gent en
de naam van den ouderling was, Leopold
Deiporte. De kapitein hechtte niet veel be-
lang'aan het gezegde, doch zou de zaak eens
van naderbij onderzoeken. Ondertusschen
trok de wandelaar der Joden van dorp tot
dorp en wist overal en maar al te wel de
brave menschen te verschalken, 't Gebeurde,
nu op zekeren dag dat eene jonge vrouw, uit
St Omaars naar de stad gekomen was en
links en rechts naar den vreemdeling' vroeg.
Zij vernam weldra dat hij op logist lag in
Brazilië en voor 't oogenblik zijne schooi-
ronde deed te Becelaere. 't En duurde echter
niet lang eer men te weten kwam dat zij
de vrouw van den bedelaar, pas sedert drie
maanden met hem te Atrecht in den echt
getreden was. De waardin van Brazilië
en hare dochter waren niet het minst ver
heugd om het weinig bemoedigende nieuws
dat zij van de vrouw vernamen en hunne
verbazing werd grooter en grooter, toen zij
zagen dat de zoogezeide echtgenoote zich
schikte om in de herberg te blijven, 'tEn
liep niet lang meer aan eer de klok het
sluiten der stadspoorte aankondigde en dat
de vermiste den klopper op de ijzeren plaat
der deur weerbonzen liet. Nauwelijks had
men de deur opengedaan en was de man
op den dorpel der woning komen te staan,
of de pas toegekomen vrouw schoot toe en
overlaadde hem met eene vlaag verwijtselen,
waarvan de bijzonderste waren dat hij haar
zonder middelen achtergelaten had. Doch de
man liet het zich niet wel gevallen en hij
antwoordde dat hij de vrouw niet kende en
maar niet vermoeden kon dat deze van hem
wilde. Nu begon het voor goed en dezen
keer in 't fransch en 't einde van 't spel
was dat hij, na de vrouw fel afgetroefd te
hebben, deze op straat wierp.
Hierbij bleef het niet, de vrouw gerocht
overeinde en ging dadelijk den baljuw op
zoeken. Zij vertelde hem heel de droevige
geschiedenis en voegde er bij, dat de man
niets te maken had met de wandelaar der
Joden, dat hij Franschman was, geboren te
Parijs, en dat zij met Pol Deiporte, want
zoo heette hij, drie maanden geleden te
Atrecht in den echt getreden was. Daarop
vroeg haar de magistraat zich 's anderen
daags op den schepenkamer te komen aan
bieden, want daar zou men de zaak wel
regelen.
't Moest nu treffen, den volgenden dag
ontving men een schrijven van den kolonel
uit Gent, om te zeggen dat de deugniet het
[garnizoen aldaar ontloopen was. Dadelijk
we¥d nu de soldaten het bevel gegeven den
vaandelvluchtige op te zoeken en 't en duur
de niet lang eer zij hem te pakken kregen
op de Vischmarkt, achter Belle's Godshuis,
en sloten hem op in het gevang op de
Groote Markt. Na onderhoor werd hij dooi
de krijgsraad veroordeeld en denzelfden dag
nog werd hij gekoord en gebonden met den
wagen naar Gent gevoerd alwaar hij korte
dagen daarna hoog en droog werd opge
knoopt.
De arme vrouw keerde nu moederziel al
leen weder naar St Omaars en de schande
kwam over de oude herberg.
Dit is de geschiedenis van den wandelaar
der Joden die slechts in 's menschens inbeel
ding bestaan heeft, doch waarvan de goscle
stad van Yper, eenigen tijd althans, in hare
muren het bespottelijk conterfeitsel geher
bergd heeft. YPERLING.
IBBBBBBBflBBflBBBHBflBBBBBHBBBBBB1
bij SANSEN-VANNESTE Gasthuisstraat - 15 - Poperinghe
en er ook te verkrijgen: Linoleum, Toile-cirée, Bedde-vellen
EERE-COMMUNIE GESCHENKEN
Koperen Spreuken - Dagbladrekkens - Schoone Werkdoozen in Japaansch
Verlakt- Alle grootten van Kaders en «Pêle-mêles» - Portemonnaies, Por
tefeuilles, Valiezen, Boek- en Muziektesschen.
Vulpennen - Bureelgerief - Leesboeken - Gedachtenissen voor Eere-Communie
WOUMEN, m. Januari en Februari 1931.
Geboorten. Declerck Maria, d. v. Oscar
en Bertha Morysse. Depuydt Willy, z. v.
Evarist en Alice Timperman. Leeman Ro
ger, z, v. Hector en Zulma Viaene. Ascra-
wat Denisia d. v. Marcel en Maria Vande
Zande. Dedeyne André, z. v. Prudent en
Celina Vanthuyne. Treve Gilbert, z. v.
Karei en Maria Bulcke. Hosten Rosa," d. v.
Jéröme en Helene Declercq. Vormezeele
Henri, z. v. Jules en Palma Treve.
Sterfgevallen. Dedeyne Nathalie, 83 j.,
wed. Frederic Geldof. Coemelck Gaston,
19 j. Rubben Emiel, 65 j. Tanghe Pha-
raïlde, 44 j. Amery Bruno, 55 j., echtg. v.
Julie Durie. Van Robaeys Virginie, 80 j.,
wed. Leonard Deleu. Décap René, 55 j.,
echtg. v. Eugenie Decock. Deleu Joseph,
28 jaar.
Huwelijken. Prudent Debruyne v. Jon-
ckershove en Madeleine Poublon. Marcel
Noliet en Alida Vanthuyne v. Aerseele.
ALVERINGHEM, maand Februari 1931.
Geboorten. Magdalena Vanhoute, d. v.
Julien en Estella Houvenaghel. Agnès
Bailleul, d. v. Henri en Marie Duyver.
Sterfgevallen. Louis Boucquey, 89 j.,
landbouwer, echtg. v. Clemence Roose.
Leopold Vandermeeren, 90 j., schoenmaker,
wed. v. Anna Versavel. Madeleine Heu-
ghebaert, 8 m. Henri Coutereel, 77 j., wer
ker, ongehuwd.
Huwelijk. Aimé Seys, landbouwer te
Eessen en Leonie Opsomer, landbouwster te
Alveringhem.
CïtOMBEKE, m. Januari en Februari 1931.
Geboorten. Dumon Paul, z. v. Maurice
en Devos Maria. Soekeel Frans, z. v. René
en Leys Marie.
Sterfgevallen. Poittié Florentine, echtg.
v. Dumon Benjamin.
Huwelijk. Deturck Honoré v. Rousbrug-
ge-Haringhe met Vandevoorde Godelieve v.
Crombeke.
nog steeds bewusteloos was. Intusschen
kwam reeds een politiedokter aan, die zich
met de zorg voor de gewonden belastte en
daar Gianni zeer ernstig gewond was, dezen
het allereerst behandelde.
►7"De Tournel en de Linar doorzochten het
geheele huis, maar zij vonden geen spoor
van signora Chiarina, toen lord Nibblington
zich opgewonden bij hen voegde en uitriep:
Ik heb de gevangenen gezien, ze zijn
allen gepakt, behalve een, de markies di
Cava is er niet bij
Wat ii, riep de Tournel ontzet, maar
dan moet hij nog verborgen zijn, een ont
vluchting was toch onmogelijk. Zou juist hij
ons toch weder ontnapt zijn, neen, het is
niet denkbaar
Men waarschuwde de inspecteur van po
litie, dat de hoofdman van de bende nog
niet gevangen was en terstond begon er nu
een uitgebreid onderzoek, waarbij geen ver
trek werd overgeslagen, geen kast ondoor-
zocht bleef. Maar de kapitein van de bende
was spoorloos verdwenen en met hem signo
ra Chiarina.
Het is om moedeloos te wordenzei de
Tournel, nu zijn we nog even ver
Ho, hoantwoordde de Linar, de ge
heele bende is gevangen, behalve hij
Maar hij alleen telt meer dan al de an
deren samen».
En toch», zei lord Nibblington, hij kan
niet ontsnapt zijn
Maar hij was het wel terdege, want ieder
onderzoek was vergeefsch, de vogel was ge
vlogen.
Ja i), zei de inspecteur van politie, maar
de vangst is niettemin mooi. We danken die
aan u, heeren. Gij zult morgen wel bij het
justitieel onderzoek tegenwoordig moeten
zijn, wilt u mij uw adres opgeven?
Zij deden dit en konden nu naar huis
gaan. De gevangen genomen boeven waren
reeds weggevoerd, de gewonden, onder welke
Gianni, werden per raderbaar naar het
naastbij gelegen ziekenhuis vervoerd.
De Linar had zich laten verbinden. Zijn
wonde bleek slechts een schampschot te zijn
van weinig beteekenis.
VAN DEN
BEELDHOUWKUNDIGEN PRIJSKAMP
VOOR 4 BEELDEN VOOR HET
IJZERMONUMENT
ZoOals destijds medegedeeld, werd er een
prijskamp uitgeschreven voor 4 beelden die
op de voetstukken van 't IJzermonument de
4 symbolen van het Vlaamsche IJzerleed
zouden verbeelden, namelijk Renaat De Rud
der, de jonge student die om zijn Vlaming
zijn werd gekerkerd en vervolgd, de ge
broeders Van Raemdonck, de ideale broeder
liefde, Joe English, de kunstenaar ten
dienste van zijn volk, De Boninghe, de
brankardier, gesneuveld terwijl hij naar de
voorpost snelde om gewonden te halen.
De prijskamp vroeg de uitbeelding dezer
vier symbolen, waarvan één, Renaat De Rud
der, dit jaar bij de XII" Bedevaart reeds
moet geplaatst zijn.
33 Deelnemers stuurden ontwerpen in en
op 15 Februari 1,1, werden de stukken (in de
zaal Ganda te Gent opgesteld), eene eer
ste maal aan de keuring der Jury onder
worpen. Deze bestond uit de heeren Rector
Aug. Vermeylen, kunstcritikus; Prof. Henri
Van de Velde, best. van het hooger Instituut
voor sierkunsten; E. H. Verschaeve; Jules
Lagse, beeldhouwer; Gebroeders Van Aver-
beke, ontwerpers van den toren; Ing. De
Bondt; Dr J. Goossenaerts; Juul Platteau,
Na onderzoek der Jury, werden als vijf
besten gerangschikt: Lode Vleeshouwers, Van
de Voorde Georges, Karei Aubroeck, Oscar
Jespers en Poels Albert, echter werd geen
rangschikking onder deze vijf kunstenaars
gedaan; deze zou bij eene tweede bijeen
komst te Diksmude bepaald worden. Aan de
vijf bekroonden werd voorgesteld eene bij
komende herwerking in te dienen van hun
ontwerp, meer als hoog verheven beeldhouw
werk opgevat.
Op Zaterdag 7 Maart kwam opnieuw de
Jury bijeen te Diksmude. De heer J. Lag»
die om gezondheidsreden ontslag indiende
werd vervangen door beeldhouwer Leon Sar-
teel; de heer Juul Platteau door ziekte ver
hinderd werd door J. Lannoo, komiteitslid,
vervangen. Prof. Van de Velde en E. H. Ver
schaeve hadden schriftelijk advies inge
stuurd.
Met meerderheid van stemmen (8 tegen 1)
werden de stukken van beeldhouwer KAREL
AUBROECK geklasseerd als het beste werk,
dat benevens monumentale soberheid ook
best den geest van den Ijzer weergeeft.
Werden verder gerangschikt als tweede
Oscar Jespers (met 5 tegen 4); als derde, Al-
bert Poels; vierde, Van de Voorde; vijfde.
Lode Vleeshouwers; (deze drie laatste) met
algemeenheid van stemmen;
Eene bestuursvergadering van het Bede-
vaartkomiteit nadien gehouden verklaarde
zich akkoord met de uitspraak der Jury
zoodat de uitvoering der beelden die
7 meter hoogte zullen hebben aan beeld
houwer KAREL AUBROECK werd toever
trouwd.
Het komiteit der Ijzerbedevaart neemt
deze gelegenheid te baat, zijn wclgemeenden
dank te zeggen aan de heeren Juryleden en
vooral aan de talrijke kunstenaars die door
hun inzendingen hun gewaardeerde mede
hulp verleenden tot het wellukken van dezen
prijskamp, Vlaanderen en onze duurbare ge
sneuvelden ter eere.
MASKERS OP?... MASKERS AF!
door L. E. De Mey. Prijs 20 frank
Romanserie Nr 7. Uitgave Excelsior
Brugge
Ongetwijfeld drijft er over Europa eene
vlaag van oorlogsherinneringen sinds het
ontstaan van het boek Aan 't Westerfront
geen Nieuws door E. Remarque.
Wat voor enkele jaren niet mocht veropen
baard of ook wat na de ellendige armoede
22 Z Passiezondag. H. Catharina v. Zweden.
23 M H. Victorianus, m. H. Benedictus.
24 D H. Simeon, martelaar.
25 W O. L. V. Boodschap. H. Humbertus.
26 D H. Ludgerus, biss. H. Emmanuel, mart.
27 V O. L. V. der VII Weeën. H. Rupertus, b.
28 Z H. Sixtus III. paus. H. Guntranus.
der oorlogsjaren niet meer smaakte haar
gezonden levenszin neemt thans woerWi'aak
en viert hoogtij.
Denkelijk deugen boeken als MASKERS
OP?... MASKERS AF!» als eene kuil»'
de naoorlogsche gesteltenissen te zuiveren
van de algemeene dwaze zedeloosheid en de
ongezonde bedwelmende jacht naar- onmid
dellijk genot en Stoffelijke welvaart, ja. ook
om de levensopvattingen in zake plichten en
rechten in hunne oude' waardigheid wégr te
herstellen en eene verlichter vrijheid m te
huldigen.
Het boek is er een, ditmaal van een onder
de bezetting- geblevene, welke aandachtig het
uitbreken van den strijd volgde en nadien
de wetenswaardigste gebeurtenissen welke
hij meeleefde tot na den Wapenstilstand,
weet te bekleeden met de beoordeeling' zijner
toetsende bespiegelingen.
Zonder van de kranigheid van zijn optre
den en den gevoeden gebonden stijltrant te
gewagen mag' schrijver gerust geloofd om de
zuiverheid zijner bedoelingen waardoor hij
Cesar geeft wat Cesar toekomt. De duitsche
bezetters schildert hij genadeloos af zoowel
als snoode overrompefa&rs als in hunriè
sjofele menscheliikheid wijl hij ook met de
zelfde menschelijke liefdadigheid voeling be
houdt met onze aan den Yzer beulende sol
daten.
Daarin en daaruit, daaronder en daarbo-
men stroomt de zuchten: de nood doorweven
met poëtische stemmingen en eerbare ge
moedelijkheid om vrede, om versterking', be
houd, beschutting en verheerlijkte verdedi
ging der vrede. Tevens ook eischt deze vrede
als intiem ermede verbonden de gulle recht
vaardigheid en de minzame doch volledige
gelijkheid in rechten voor al de Belgen en
naar de verleden jaren dit niet naar be-
hooren verwezenlijkten, neemt toch de sterke
kalme en verzekerde hoop in de toekomst
niet weg.
Een boek van degelijke litteraire waarde-
PEE
door B, Putteman.
KLAK
Prijs 18 frank.
Schetsen uit het leven van een plezanten
Moorseiaar.
Romanserie Nr 8. Uitgave Excelsior
Brugge
Oprecht een boek van lol en pret: de leu
tige levensgeschiedenis van een eenvoudigen
guitigaard van af zijn jongste rekeljaren tot
aan zijn dood.
Schrijver is een gemoedelijke verteller en
weet met sappigheid den teekenenden toon
aan te wenden om de koddige luimigheid te
vertellen van de menigvuldige streken waar
mede Pee Klak gedurende zijn leven van
leurder in haringen, enz. het volkske van
zijn dorp en omtrek den duivel aandeed.
Inderdaad leeft in den drolligaard een deel
der snaaksche guitigheid van De Witte
van Claes, de onafhankelijke vrijzeggers-
sehap van den legendarischen Tijl Uilen
spiegel en ook de levenslustige onverschillige
levenopvatting van Timmerman's «Pallieter».
Van het begin tot het einde volgt de eene
gekke historie de andere, bijna op zijn wijlen
Pastoor Vanhaecke's, hetgeen niet alleen, de
lachlust verwekt doch tevens ook e'ené over
wonnen bewondering voor de slimme, 'üpt'te-
lijk gegunde toeren welke hij tegen eenieder
mogelijk uitspeelt, ook tegen de Wét vermits
hij namelijk acht en zestig maal op 't «bank-
sken» heeft gezeten in net gerechtshof te
Dendermonde maar zjamee poer yolee
volgens eigen bekentenisse.
De historie van den halfgaren kluchtigaard
leert dat hij zijn brood, noe zuur verdiend
en gesmaakt, niet in ledigheid heeft gegeten.
Ook dient onderlijnd de genatten stijl, de
klare kwieke levendigheid waarmede de on
afgebroken deelen worden uitgebeeld. Geen
verstandelijk droog gepeuter, geen romanti
sche trunterigheid, neen, iets voor eiken-
deel van te genieten, te lachen en de letter
kunde in eere te houden.
Met reden heet De Standaarddezen
oorspronkelijken Vlaamschen humoristische*
roman het succes van 1931.
Bij V. SANSEN-VANNESTE,
Gasthuisstraat, 15, POPERINGHE.
ZOEKT UW PROFIJT
Wilt gij aangename en voordeelige tafelbieren gebruiken in uw huishouden
wendt u dan ter
TeL 87 YPERSTRAAT - 87 - POPERINGHE Tel. 87
die u twee maal per week: den DINSDAG VOORMIDDAG en den VRIJDAG
NAMIDDAG allerbeste tafelbieren aan de genadigste prijzen zal te huis bestellen.
STERK: het smakelijkste bruin tafelbier aan 9 fr. de bak.
GERSTEN: het voordeeligste blond tafelbier aan 10 fr. de bak.
MAS-CAR: Let fijnste blond speciaal aan 17 fr. de bak.
Nu zei de Tournel,.zullen wij nog met
ons rijtuig gaan
Zij gingen daarnaar zien, het was reeds
daglicht geworden, maar het rijtuig was
verdwenen.
Zou de politie het paard op stal gebracht
hebben? vroeg de Linar.
Niet waarschijnlijkantwoordde de
Tournel. Het is ook wel gevaarlijk paard
en rijtuig den geheelen nacht onbeheerd te
laten staan. Er zijn liefhebbers van zoo'n
span genoeg in Parijs
Of li, merkte de lord op, of heeft mis
schien het hoofd van de Broeders zich met
onze equipage uit de voeten gemaakt. Het
zou iets voor hem zijn».
Men moest zich tot gissingen bepalen en
hoewel zij ongetwijfeld dien nacht een
prachtigen slag geslagen hadden, waren de
drie vrienden toch maar half tevreden. Zij
hadden zoo vast gemeend, dat de markies
di Cava thans in hun handen was, dat de
teleurstelling hen erg trof nu hij toch weder
ontsnapte.
Zij gingen naar de woning van de Tournel
terug; nu de geheele bende, op het hoofd
na, gevangen was, hadden zij zeker geen
aanslagen meer te vreezen
Jean, de bediende van den graaf, ontving
zijn heer en diens beide vrienden met tee
kenen van groote verwondering, maar als
een goede huisknecht vroeg hij niets, in hoe
vreemdsoortig costuum de heeren ook wa
ren, het gelaat vuil van den kruitdamp en
met bloedspatten op de kleeren.
Het beste is, dat wij een paar uren gaan
slapenzei de Tournel, wij kunnen dan
verder zien, want dit staat zeer zeker vast,
dat onze taak nog niet ten einde is. Voor
die markies di Cava onschadelijk gemaakt
is, zullen wij niet rusten
Daarmee waren de andere heeren het
eens en 's morgens tegen tien uren waren
alle drie weder present. De paar uren slaap
had hen goed gedaan en meer nog waren
zij opgeknapt, doordat zij zich in een ander
pak kleeren hadden kunnen steken, na zich
in het bad verfrischt te hebben.
Jean had gezorgd voor een stevig ontbijt
en de vrienden lieten het zich smaken.
Zij waren nu minder somber gestemd dan
in den vroegen morgen en de Linar zei;
Welbezien zijn wij toch eigenlijk een heel
eind gevorderd. Het is waar, die markies
hebben wij nog niet, maar hij is toch vleu
gellam. Zijn bende is gevangen en de ge
heimzinnigheid, waarmede hij zich omringd
had, die zijn grootste kracht was, is ver
dwenen. Zijn hooge sprongen zijn in ieder
geval uit
Goed zei de Tournel, maar wij moe
ten hem vinden. Voor het oogenblik mag
hij dan weinig beginnen, iemand als hij
herstelt zich spoedig. Wie zegt ons, dat hij
hier nog andere, handlangers heeft of an
ders, hij kan spoedig genoeg hier in Parijs
een troep schurken om zich heen vergaren.
In ieder geval was hij de ziel van het eed
genootschap en zoolang hij in vrijheid is,
bestaan de Broeders des Verderfs».
Jastemde lord Nibblington in, onze
taak is nog niet afgeloopen. Nog veel moe
ten wij verklaren, nog veel ontdekken. En
dan het lot van de twee zusters kan ons
niet onverschillig laten
Zeker nietantwoordde de Linar,
maar ik stel mij zoo voor, dat wij met
dit alles weinig moeite meer zullen hebben.
Voqr het oogenblik is de hoofdman der
Broeders verslagen en wij zullen van zijn
tijdelijke machteloosheid gebruik maken om
hem geheel te verderven. Hij is op onver
klaarbare wijze verdwenen, evenals signora
Chiarina, maar Gianni behoort tot onze
bondgenooten. Hij zal ons waardevolle in
lichtingen kunnen en willen geven, weest
daarvan overtuigd
Toen evenwel een uur later de drie edel
lieden zich aan het ziekenhuis vervoegden,
waar Gianni was opgenomen, hoorden zij,
dat de ongelukkige overleden was. Zij ver
namen het met grooten schrik.
En heeft hij geen boodschap of iets der
gelijks achtergelaten? vroeg de Tournel.
('t Vervolgt.)
SPEELKAARTEN TEN BUREELE DEZER