Kachel BRUXO
CHRISTUS KONING
Hulde aan Edward Vermeulen
BWEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.'
28° JAAR. - Nr 43.1
STORT 3,50 FR.
7,00 FRANK.
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
De Bedevaart der
Katli. Vlaamsche Studenten naar Rome
TURKIJE
VEREERT HAAR ZOON
LICHTPUNTEN
EENE NIEUWIGHEID OP DE IJZERENWEGEN
Wat doen wij voor de
Katholieke Pers
AARDBEVING IN JAVA
Uit den
inventaris tijd
(Warden Oom) te ROUSSELARE
LEENING
DER VERWOESTE GEWESTEN
0e Beste Belgische Fabricatie
Albert Denys, Poperinge. Tel.tjjl.
EDISON OVERLEDEN
KERKBEZOEK
Politiek Overzicht
DE ONTROOMER
MELOTTE
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
ZONDAG 25 OCTOBER 1931.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570.
op onze postcheckrekening en ln heel
Belgie wordt ons blad U wekelijks
tot Nieuwjaar per post besteld.
Voor Frankrijk van nu tot Nieuwjaar
nPEBnmuR
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2® bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3" bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Donderdag
noen ingezonden worden; Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
Onze huidige wereld is ontredderdWie
twijfelt er nog aan?
Wat al stemmen gaan er tegenwoordig
hiet op, zelfs bij andersdenkenden om te
klagen over de steeds toenemende los
bandigheid en zedeloosheid?
Moet dat ons verwonderen?
Zedelooze, schunnige bladen en schriften
Waarin de ontucht wordt aangeleerd;
slechte herbergen en danszalen waar de
dierlijke driften worden opgehitst; thea
ters en slechte cinemas waar de zedelijke
grootheid en huwelijkstrouw worden be
zwadderd, bederven overal, dag in dag uit
de jeugd, vooral de arbeidersjeugd; een
schandelijke mode neemt zelfs bij welop
gevoede, christelijke menschen alle ge
voel, alle begrip van eerbaarheid en ze
digheid weg; een helsch propaganda on
dermijnd den grondslag van het christe
lijk huisgezin, verdroogt de bronnen van
het leven en aarzelt niet kindermoord te
verontschuldigen, ja zelfs op te hemelen,
om geene lasten meer te moeten dragen
en vrijer te kunnen genieten.
Ja! Het zedelijk peil is geweldig aan
het zakken. De ontelbare liefdedramas en
dramas van de ontucht, de moorden en
zelfmoorden waar de dagbladen lederen
dag mede vol staan; de schrikverwek
kende statistieken over kindermoord in
het Walenland en onze groote steden, dat
alles en nog meer bewijst het ten over
vloede. Daarnevens hebt ge nog de onder
mijning van den geest van eerbied voor
het gezag: de ouders klagen over hunne
kinders dat ze niet meer kunnen gehoor
zamen, de werkgevers over hun werkvolk
dat ze overal meester willen zijn; burger
lijk en geestelijk gezag wordt maar al te
dikwijls niet rneer erkend. En dan hebt
ge nog de strijd onder de verschillende
standen, de geest van onrust en opstand
die heerscht in de arbeidsmiddens, waar
het socialisme hoogtij viert.
Ja, ook op maatschappelijk gebied is er
een groote ontreddering. En op internatio
naal staatkundig gebied! Spijts Volkeren
bond en allerlei verdesconf eren ties; spijts
de bemoeiingen van hooggeroemde staats
lieden, is men er nog ver van af den wa
ren echten vrede en den geest van ware
broederlijkheid te hebben hersteld onder
de volkeren.
Maar van waar al die droevige toestan
den? "an waar de ontreddering in het
bijzonder persoonlijk leven van zoo velen?
Van waar de ontreddering op maatschap
pelijk en wederlansch staatkundig gebied!
Is het niet omdat men Christus, den God-
mensch miskent? Is het niet omdat de
wereld zich wellicht meer dan ooit verzet
tegen zijn Heerschappij?
Men wil niet dat Hij over ons heersche.
Men wil zijn koningschap niet erkennen!
Weg moet Hij, weg met het leven der
enkelingen, weg uit de scholen, weg in
't familieleven, weg uit gansch het open
baar leven, weg uit volkerenbond en vre
desconferenties
Dat willen velen en dat bewerken ze.
Maar de gevolgen blijven niet uit.
Want bij het licht van de huidige we
reldgeschiedenis begrijpt men zoo klaar
wat de kerk zingt op heden:
Vergaan zullen de volkeren, de ko-
ninkrijken die U niet willen dienen!
Christus de Heer, onze Koning. Hij al
ii leen zal ons redden!... Ik heb U aan-
ii gesteld tot licht der volkeren, opdat
■1 Gij hunne redding zoudt zijn
Waar gaan we naartoe?
IB133aBBBflBBBB3BBBHEB9B3BBBB S
Is er geene hoop meer? Toch wel, want
Gods liefde en Gods barmhartigheid zijn
zonder palen, en de werking en de leiding
van de Goddelijke Voorzienigheid, zooals
ze zich zienderoogen openbaart en op
dringt in onze dagen wijst reeds op de
redding en den weg, die zij zal volgen:
Door zijn wereldbrief Quas primas
waarbij Hij het feest van Christus-Ko
ning heeft ingesteld, heeft Z. H. Paus
Pius XI bewezen dat hij meer doorzicht
heeft in de nooden van onze maatschap
pij, dan al die beroemde staatslieden, die
meenen de wereld te kunnen redden zon
der Christus. Hij heeft aangetoond waai
de redding ligt: Christus' heerschappij
moet hersteld worden over het aloude
Europa.
Hij moet heerschen als Koning, dat
moet het wachtwoord zijn van alle ka
tholieken.
Hij moet heerschen! Hij de God-mensch
want zonder Hem gaat de wereld redde
loos verloren. Hij moet heerschen omdat
Hij de Verlosser is.
Hij moet heerschen omdat Hij alleen
met zijn leering over rechtvaardigheid en
naastenliefde verzoening kan brengen on
der de standen onder de volkeren.
Hij moet heerschen in ons bijzonder
leven, over ons verstand dat zich onder
werpt aan zijne leering over christelijk
leven, over de noodzakelijkheid van ge
bed en veelvuldig gebruik van de HH.
Sacramenten, over onze harten die zich
onderwerpen aan de eischen die Hij stelt
op gebied van kuischheid en huwelijks
leven.
Hij moet heerschen in onze scholen, in
de zielen van onze kinderen door een
meer-christelijke opvoeding.
Hij moet heerschen in onze huisgezin
nen opdat men er de wetten van het
christelijk huwelijk in eere houde wat er
de wereld ook moge op nahouden.
Hij moet heerschen in onze vereenigin-
gen, hoerengilden, burgersbonden, werk-
liedensyndikaten, in onze bladen en tijd
schriften, in gansch ons openbaar leven
opdat de ware geest van christelijke naas
tenliefde en broederlijkheid meer en meer
heersche onder de menschen.
Hj moet heerschen in onze wetgeving
en wederlandsche bijeenkomsten, opdat de
zoo lang gedroomde, en door zoo velen
verwachte wereldvrede toch eindelijk eens
werkelijkheid worde.
Mochten alle katholieke Vlamingen
daar op heden eens over nadenken.
Ook de toekomst van ons katholiek
Vlaanderen staat op het spel.
Zeker veel wordt er g laan om ons
volk christelijk en zedelijk te houden. De
macht van den Boerenbond, de bloei van
onze christelijke Arbeidersinrichtingen
met de heerlijke beloften van de Kajot-
tersbeweging onder de arbeidersjeugd, de
groeiende invloed van den Landsbond der
christelijke Middenstanders en van de
christelijke Werkgevers, met een woord,
de geleidelijke ontwikkeling van de chris
telijke vlaamsche democratie laten veel
verhopen voor de toekomst.
Maar laten we nooit uit het oog ver
liezen wat ons vandaag zoo welsprekend
wordt herinnerd: dat Christus-Koning- de
ziel moet blijven van gansch die heerlijke
werking.
Zijn leering, zijn geest moet alles meer
en meer doordringen; gansch ons per
soonlijk leven, gansch het leven van ons
volk in al zijne uiterijen. Dit is en blijft
voor ons Katholieken hoofdzaak.
Te Samsum in Turkije zal een grootsch
standbeeld van Mustafa Kemal, in Wee-
nen gemaakt, opgericht worden. Men ziet
de turksche staatsman, gelijkend aan een
engelsch officier, te paard gezeten de
hand aan het gevest van zijn sabel.
EBSBBRBBEaBBflBSHBBBEBBBHaBB
In de driftigheid van langdurig pers-Daarover werd reeds gezegd, en wij her
geschrijf, waarbij onze eigen katholieke i halen het hier: onze wensch is het tus-
overtuiging wel eens in opspraak werdschen de vlaamsche en de waalsche ka-
gebracht, dreigt het essentieele op den tholieke jeugd volmaakte eendracht en
achtergrond te geraken. Het lijkt daarom j liefde te doen heerschen. Werken niet
aan de inrichters van de bedevaart der j allen voor hètzelfde doel? Bij broederlijke
Katholieke Vlaamsche Studenten naarsamenwerking zullen allen winnen. De
Rome, passend de beteekenis der pause- j Vlamingen staan paraat voor eiken goe
lijke woorden even te onderlijnen. den strijd, en wij zijn de vele Waalsche
Niemand zal het betwijfelen dat dejongeren dankbaar, die ons in deze om-
jonge studenten, leden der bedevaart, de j standigheden woorden van waardeering
woorden v r den Vader aller geloovigen en aanmoediging hebben toegesproken.
met eerbied en deemoed hebben aanhoord,
omdat het de woorden waren van Gods
vertegenwoordiger op aarde. Geen oogen-
blik hebben ze ervoor geaarzeld aan den
H. Vader •:olkomen onderwerping te be
tuigen, en zijn richtlijnen te volgen.
Waartoe immers waren ze naar Rome ge
komen, tenzij om zich dieper te doordrin
gen met Romeinschen geest? Dat is pau
selijke, dat is kerkelijke geest, dat is de
geest van Christus zelf.
Door al wat in hun macht ligt zullen ze,
naar het woord van den Faus, den schat
van 't katholiek geloof, de kostbaarste
parel van Vlaanderen, in eere houden,
onverminderd en onverminkt, wat er ook
gebeure. Zender pose en zonder groot
doenerij, maar met volle klaarheid van
inzicht, hebben de jongens eenvoudig be
loofd Faus en Bisschoppen te volgen, ten
keste wat het wil.
Den andere houding ware niet eens
katholiek.
mi daarom ook behouden de woorden
van ZJne Heiligheid voor ons hun volle
(haagkracht; ze zullen ons lichtpunten
z..n door vele, soms moedwillig opge-
lv op te duisternis.
.Iet eerste woord dat we hoorden, was
een blijk van waardeering voor 't katho
lieke België. Een Vlaming die dit blijk
n et dankbaar zou aanvaarden, kent de
geschiedenis niet van zijn volk. Voor ons
is het van zelf sprekend geworden, zoozeer
zijn we eraan gewoon, dat in België vol
ledige godsdienstvrijheid heerscht, vrij
heid waarvan de katholieken een prachtig
gebruik hebben weten te maken. Wij
wenschen niet dat de onzalige beperkin
gen uit den Hollandschen tijd weer zou
den herleven. En een vergelijking met de
meeste Europeesche landen wijst duidelijk
aan, hoezeer wij in dit opzicht bevoordee-
ligd zijn. Een Katholiek zal niet schroo-
m;n dit volmondig te erkennen.
Z. H. de Paus heeft ook aangedrongen
op den geest van saamhoorigheid tus-
schen katholieke Vlamingen en Walen.
Wij zullen dat gebaar steeds blijde blijven
gedenken.
De godsdienstige vraag staat in de
rangorde der waarden bovenaan. Waarom
op de eerste plaats? Omdat God eerst
komt, zegt ons Jeugdtijdschrift Lente-
weelde en daarna pas de rest. Omdat we
verder ook niet gediend zijn met een
vlaamsch Vlaanderen dat niet Katholiek
zou zijn. Wij hebben dit zelf op onze
land- en gouwdagen zoo dikwijls her
haald, dat we enkel met vreugde door
het hoogste gezag op aarde deze waarheid
hooren bevestigen. Geheel het streven
van het Jeugdverbond is daarop gericht.
Ten slotte heeft Zijne Heiligheid ge
drukt op de noodzakelijkheid der katho
lieke tucht, volgens den ouden stelregel:
Niets zonder den Bisschop. Wij weten dat
wie met den Paus wil houden, ook houdt
met zijn Bisschop.
Het zal niemand verwonderen, dat in
al het bovenstaande de politiek niets eens
werd vernoemd, omdat politieke bekom
mernis aan de Jeugd niet is opgedra
gen: zij heeft eerst en vooral voor hooger
waarden te kampen.
Dat zijn de woorden van den Paus voor
ons geweest: wij zullen niet dulden dat
iemand daar afbreuk zou aan doen, en
beschouwen het als een plicht ze gansch
de vlaamsche jeugd kenbaar te maken en
aan te bevelen. Wij zijn ook nu, misschien
meer nog dan vroeger, ervan overtuigd
dat de H. Vader het goed met ons meent,
en wij zullen ervoor zorgen dat het Ev-
viva Pio Undecimodat bij ons vertrek
uit Rome, en onze aankomst te Brussel
zoo luide heeft geklonken, blijve nadreu
nen in gansch onze werking. Heil de ka
tholieke vlaamsche studenten! Heil het
Jeugdverbond voor Katholieke Aktie!
G. PHILIPS,
priester-bestuurder der Stud. Bede
vaart van het Jeugdverhond voor
Katholieke Aktie, leeraar aan het
Seminarie, Luik.
C9E£3a;i7!SaS3!aaSE3ËiSIH9aS2l!a3S2!^IBHB9HDiaaRHBRaBBBBB3ISBBaa9
Motorrijtuig en wagen in
De befaamde fransehe fabrikant van
gummi-banden, Michelin, had het ge
dacht opgevat de wagens en trektuigen
op de ijzerenwegen te voorzien van gum
mi-banden, hetgeen zou toelaten die
voertuigen veel lichter te maken en de
sleet te verminderen op het materiaal.
De proeven gelukten volkomen en zulke
tuigen worden reeds in gebruik gesteld
staal op gummibanden
op de fransehe ijzerenwegen. Op de lijn
van Parijs-Deauville, heeft een motor
rijtuig de reis afgelegd in 2 u. 14, hetzij
21 minuten min dan de snelste trein. Bij
de terugreis ging het nog sneller, men
deed het op 2 u. 3 m., dus met eene
snelheid van 107 km. per uur.
Wie weet zien we weldra niet zulke
wagen op de tramlijn Poperinge-Veurne?
Op de Sovjet-afdeeling van de Pers
tentoonstelling te Keulen was er brutaal
weg een hoek opengehouden: De Hoek
der Godsvijanden
Het geheel was verblindend verlicht in
roode, groene, blauwe, paarse lichtjes, en
als symbool van hun Pers-actie zag men
in 't midden: een reusachtige bloedroode
bliksem die neerschiet in een elkaar
stortende kerk. In cijfer en statistiek
werd schaamteloos tentoongesteld, het
spel dat tegen God gedreven wordt.
Men krijgt er een huivering van, maar
't is klaar en duidelijk; die, vechten met
open vizier en ze spelen het valsche spel
niet van onze slechte bladen die tegen
den godsdienst niet zijn
Katholieken, we mogen van den vijand
leeren!
Het wordt tijd dat wij onze leuzen her
zien en er ook klaar en duidelijk mede
vooruitkomen...
tijd dat we het geweten gaan onderzoe
ken van onze zich katholiek noemende
pers en haar vragen: Wat doet gij voor
God en Kerk?...
tijd dat wij ook ons eigen geweten gaan
onderzoeken en ons afvragen: Wat
doen wij voor de Katholieke Pers?
Niet meedoen; 't is al politiek! Daar!
Politiek: Te strijden tegen eene bescha
ving die God loochent en wegcijfert?
die met 'n huwelijk in kameraadschap
den grondslag van 't leven aantast?
die aan de zonde kapitalen vergooit
waarvan armen zouden kunnen leven?
die in een rottend kapitalism het mono-
pool van 't geluk opeischt voor enkele
geluksvogels?
die zonder gewetenswroeging voor 'n tank
petróTeum de wereld in oorlog brengt
en in- en uitvoer organiseert van blan
ke slavinnen?
Dat is politiek!
Bladen prediken aan de massa een rijk
van vrijheid dat eigenlijk het rijk van
het vrije beest moet genoemd!... en wij
lezen ze of zeggen niets. 't Ware po
litiek!
Schreeuwerige reklaambiljetten lokken
het volk aan zich te amuseerenvieze
papiertjes worden gratis in de brievenbus
gesteken; strooibiljetjes worden uitge
deeld in de drukke straten en aan de
poorten van 't fabriek: «Recht op geluk
voor allen, recht op geluk voor de ar
beiders! De godsdienst staat in den weg!
De Pauzen zeggen: Bidt en gaat schooi
en! Werkt daartegen: 't Is politiek!
Ga praten met een arbeider of zelfs
met een ontwikkelden jongeling die eeni-
gen tijd een slecht blad heeft gelezen
en ge zult huiveren om de macht van de
pers met haar leuzen en groote woorden.
De massa ziet zelf niet, ze ziet wat
haar blad ziet; ze gaat af op een woord
en de leuze van 't blad wordt haar leuze.
Meegesleept door de pers kan ze van
daag Hosanna zingen en acht dagen
later Kruisig Hemen dan gromt de
revolutie in de straten en de rijen sluiten
tot regimenten en cordons van kommu-
nisten, en: Dat is 't werk van de pers!
Kijkt naar Spanje!
En dan zijn er onder ons Katholieken
die... niet meedoen aan politiek... zeggen
ze, en een neutraal blad lezen, of, erger
nog; die weigeren een zuiver katholieke
Pers te helpen opbouwen of de katholieke
Pers te steunen.
Wordt het niet hoog tijd dat we afbre
ken met dat soort kliekjesgeest waardoor
het groote algemeen Katholiek belang
wordt ondergeschikt gemaakt aan per
soonlijke-, of stand-, of fami/iebelan-
getjes die zich afzijdig houden van een
groote schoone Roomsch-Katholieke actie
voor missie en propaganda voor God en
Kerk, omdat...
Ja waarom?
Om dezelfde reden waarom tot op de
missiedagen en ln de retraitehuizen toe,
sommige menschen de eeuwige waarhe
den onmogelijk kunnen aanhooren in de
taal van 't gewoon volk, of waarom ze
niet kunnen samenzitten en werken met
anderen die met zooveel dividend minder
zijn opgeschreven in 't kadaster.
Katholieken, de tijd dien we beleven
vraagt de oplossing van ernstiger en
grooter vraagstukken dan die kleine vit
terijen.
Onze godsdienst geeft de oplossing.
Onze Katholieke Pers is de predikstoel
van eiken dag, die onze waar, onze gods
dienstige waar, moet brengen bij de
massa.
Dat is 't werk van iedereen;
de plicht van iedereen.
Wie het hardst roept, wint het!
Wie de sterkste iicht-reclame uitzet,
wint het!
Wie de pers bezit, wint het!
D. G.
IBBBBBBBBBBBBSBBBBBBBBBBBBBB!
18 Dorpen vernield. 50 Slachtoffers.
Te San Cristobal op Java, heeft den
October een geweldige aardbeving
plaats gehad, van een golfzee vergezeld.
Er werden 18 dorpen van inlanders ver
woest. Het getal slachtoffers moet rond
da vijftig beloopen.
Het ls ongeveer 25 jaar geleden dat
het goddelooze Combes-gouvernement in
Frankrijk bevel gaf den inventaristé
maken in al. de kerken.
De Katholieken van heel 't land ge
voelden zich door dien maatregel diep
gekwetst in hun godsdienstzin, en, in
't Noorden van Frankrijk, ging dat in
ventaris «-maken niet altijd gemakkelijk.
De aangestelde ambtenaars werden
door de bevolking op de vlucht gedre
ven en moesten onverrichterzake zich
wegtrekken.
Toen werd de macht in gang gesteld:
gendarmen en soldaten moesten de amb
tenaars vergezellen en in veel plaatsen
werden de kerkdeuren opengebeukt.
In onze buurt, in Fransch-No 'rden,
grepen hevige opstooten plaats. In Eoe-
schepe werd een betooger in de kerk
doodgeschoten. Te Abeele was heel de
bevolking te beer jachtgeweren, zei
sen, rieken, vlegeij n aan den ingang van
het straatje dat naar de kerk geleld, la
gen wagens en karren omgekeerd, om te
dienen als vesting; gelukkig kwamen de
inventaris-mannendien dag niet af,
anders zou daar bloedig gevochten zijn
geweest.
We herinneren het ons nog heel goed:
te Sint-Jans-Cappel was de kerk omzet
met pinnekensdraad, juist als later binst
den oorlog; de peerdemannen gendar
men konnen er niet door en 't was
daar dat kapitein Magniez weigerde aan
zijn mannen het bevel te geven de kerk
deur open te beuken.
Deze flinke Katholiek wist wat hem
daarvoor zou te wachten staan, maar hij
had liever zijne positie te verliezen dan
eene daad te stellen die stuitte tegen
zijne godsdienstgevoelens.
Verleden week komt kapitein Magniez
te sterven en te dezer gelegenheid lezen
Ww over hem in «La Croixhet groote
fransch katholiek dagblad:
DE GEWEZEN KAPITEIN MAGNIEZ
OVERLEDEN
De kapitein, of liever de gewezen ka-
patieinMagniez, zooals hij zich zelf
noemde ter herinnering zijner afzetting,
is na een langdurige ziekte over'eclen te
St-Martin-de-Beaupreau (Maine Loire)
Het is ongetwijfeld onnoodig langdradig
aan te halen hoe hij zijn schitterend
ambt verloor, door zijn soldaten geen be
vel te willen geven, bij een inventaris, de
deuren eener kerk in te beuken.
Met welken heldenmoed, die heden nog
alle Katholieken tot voorbeeld mag strek
ken, offerde hij zijn ambt op voor het
geloof.
Bij den inventaris van de kerk van
Sint-Jans-Cappel, werd de kapitein Mag
niez, die behoorde tot het 8" Voetvolk en
garnizoen hield te Sint Omer, verzocht
manu militarite doen openen, 't is te
zeggen, de deuren dezer kerk in te slaan.
Daar het leger echter, volgens de veror
deningen, niet moest tusschenkomen, dan
bij gebrek aan burgerlijke ambtenaars,
weigerde de kapitein vlak-af dit heilig
schennend werk aan zijn mannen te be
velen.
Voor de oorlogsrechtbank van Rijssel
gebracht, gaf kapitein Magniez dit heftig
antwoord aan de rechters: Ik alleen ben
schuldig; kristen in de ziel, verkies ik eer
der den docd dan nltj plichtig te maken
aan heiligschennis. IJ heb het recht niet
meineedig te zijn en niemand heeft het
recht van me tot meineed te verplichten
Noch zijne rondborstigheid, noch zijne
bekwaamheid kon zijne veroordeeling tot
afzetting beletten. Hij verloor zoo, zijn
graad, zijn rang en heel zijn militaire
toekomst.
Weg uit het leger, gebruikt hij zijr. pen
tot verdediging van het geloof en den
godsdienst. Dezelfde moed, met dewelke
hij bezield was toen hij een heiligschen
nend bevel weigerde uit te voeren, vindt
men terug in zijne «Répliques du bon
senswaar, in een eenvoudige, klare en
boeiende taal, hij de verwijten, den laster
en de laatste zottighedentegen de
kerk en den godsdienst bevecht.
Zijn 25-jarig militaire leven indachtig,
waarin hij zoo wel de zwakheden en de
noodwendigheden van dat leven geleerd
heeft, geeft hij aan de soldaten zijn
Sois bon soldatmet zijne nuttige en
gepaste raadgevingen. En tot de jonge
lingen wendt hij zich ook, maar veel In
niger en met meer durf, in zijn werk: A
tol, Père
Zijne boekjes welke eene waardige
verspreiding en bijval hadden zijn eene
weerspiegeling van zijne schoone soldaat-
en apostelziel, die land en godsdienst in
één liefdeband snoert.
En 't is nog voor de verdediging van
den godsdienst, dat hij in 2 boekdeelen
(Les faus Christs du Protestantisme, les
faux prophètes du Protestantisme) bru
taal, hard maar rechtschapen de protes-
tantsche godsdienst bestrijdt.
't Mag gezegd, de wereld verliest een
goed en getrouw dienaar Gods.
5 t. h. 1923. - Trekking van 20 October
Dinsdag morgen ten 10 ure heeft de
101® trekking plaats gehad der leening
van oorlogsschade 5 t. h. 1923. De uit
slag is:
S. 317823 Nr 1 uitkeerbaar met fr. 100.000
S. 99614 Nr 2 uitkeerbaar met fr. 50.000
S. 267261 Nr 5 uitkeerbaar met fr. 50.000
S. 389565 Nr 4 uitkeerbaar met fr. 50.000
De volgende obligaties winnen elk een
lot van 10.000 fr.:
S. Nr S. Nr S. Nr S. Nr
10605 1 37850 2 138364 4 139616 3
139616 3 139811 2 151777 2 184899 3
191292 3 239902 4 240779 2 260543 3
283861 3 314494 1 349608 2 393076 4
Al de andere nummers van die series
zijn uitbetaalbaar met 550 frank.
IBBBBBBBBBEBaSfilBBBBBHBBBBBBB
WARDEN OOM, gezien in den iep der feestzitting
Zondag was 't vlaamsche land in feest
dos en 't vlaamsche volk vol levensvreugd:
een zijner grootste kinderen, zijner meest
graag gelezen romanschrijvers werd te
Rousselare liefderijk en dankbaar gehul
digd: Edward Vermeulen, beter gekend
onder den naarn van Warden Oom, bij
't overschrijden van den levensdrempel
van zijn 70° jaar, en 't verschijnen van
zijn £0® boekwerk.
Alle vlaamsche menschen, alle' leesgie-
rigen zijner diep-menschelijke. romans,
hebben den vreugdeklop van dit feestgetij
in hun ziele hooren klinken.
De wijde beuken van Gods tempel zijn
gansch bezet; schier geen zitplaats meer
te kiezen.
Om 10 uur wordt er een solemnsele
dankmis met offerande gecelebreerd door
de Z. E. H. De Saegher, deken van Rous
selare, bijgestaan door de EE. HH. Ney-
rinck en Eeel.
Tijdens de H. Mis, las de E. P. Reypens
S. J., zijn aangrijpend sermoen.
DE FEESTZITTING
In 't Klein Seminarie had de feestzit
ting plaats, bijgewoond door de Geeste
lijke en Burgerlijke Overheden, Letter
kundigen, Vrienden, Kamerleden, enz.
Bij 't binnenkomen van den Gevierde,
omringd van zijn Familie, gaat gejuich en
gezang op. Het orkest speelt De Leeu
wen dansen
Heer Jozef Van den Berghe sprak de
openingsrede uit, wenscht Warden Oom
hartelijk geluk en biedt hem zijn bron
zen borstbeeld aan.
Eerw. Heer Cyriel Verschaeve, hield
daarop de
FEESTREDE
Samenhoorigheid tusschen den schrij
ver en hem vindt jiij in de liefde tot God,
tot Vlaanderen.
Huldigend Vermeulen in zijn 20 ro
mans spreekt hij zijn lof*A#it en vraagt
hulde voor den man wiens herfst in lente
veranderde.
Aan de schoonheid van 't vlaamsche
volk heeft Vermeulen de herleving ge
schonken: U zijt de vrucht boven de
tijden.
't Schoonst van 's schrijvers roem is
echter geweest zijn volk de levenslijn te
doen zien, want zij is de weg naar de
eeuwigneid, gegroeid als zij is uit samen
levende en -strevende cellen, 't Volk ziet
zijn «eeuwigheid» niet, noch zijn «mensch-
zijndat toch is een eeuwigheid te ma
ken Hij die dit ziet en 't volk dat doet
zien, zal lichtelijk daarover goed en vee]
prediken, uitstekend, den goeden mensch
daardoor den triomf schenkend, den tijd
overwinnend.
Na het zingen van Mijn Vlaanderen
heb ik hartelijk liefwordt het woord
gevoerd door M. André Demedts, die
Warden Oom huldigt als zoon van de
aarde, van de natuur, met wie hij zich
vermengd gevoelde, aan wie hij trouw is
gebleven, den gloed zijner liefde voor
haar doende overslaan naar ons allen en
ons haar deugden openbarend.
Namens de vereen ging van Vlaamsche
Letterkundigen en Schrijvers werd dan
hulde gebracht door Dr Jos. Muls.
Met een welgepast slotwoord van den
voorzitter, waarin hij nogmaals gelegen
heid vindt Edw. Vermeulen te- huldigen,
wordt de vergadering om 1 u. 30 gesloten
met 't zingen van den Vlaarnschen
Leeuw
IJKT FEESTMAAL
In de opgesmukte eetzaal van het Ar
senaal greep het feestmaal plaats. Een
rijke bloem*. nversiering geschonken door
den heer Abel Vallaeys, van Poperinge,
die een nieuwe variëteit van Dahlias den
naam van Warden Oom heeft gegeven,
trok eenieders aandacht.
Er werd eerst lezing gegeven van een
overgroot aantal telegrammen van ge-
lukwenschen, waaronder verscheidene uit
onze stad.
De grootste gulhartigheid en opgewekt
heid, heerscht onder de feestgenooten.
Heildronken werden ingesteld door St.ijn
Streuvels, Kanunnik Boon, namens het
Davidsfonds, Senator Van Collie, Burge
meester Mahieu, M. Hemeryck, Burge
meester van Hooglede, Dr Allaeys, Ant
werpen, Professor Scharpé, Apotheker
Karei Dewolf van Brugge, Dr Jan Grauls
en Dr Ernest Cla- s
WARDEN OOMS DANKWOORD
De sympathieke gevierde drukte daar
na een gevoelig dankwoord uit:
D'r zijn hier zeker veel menschen die
zich afvragen zou Warden Oom preutsch
zijn? Volstrekt niet, menschen. Warden
Oom heeft nooit beter dan vandage ge
voeld dat een mensch maar is, wat hij is
in de oogen van God. Daar is met mij en
in mij niets veranderd. Daar is veel ge
drukt geweest over mij en bedank daar
om. doch dat is allemaal het voornaamste
niet.
Walden Oom dankt achtereenvolgens
Onze Lieve Heer, het hoofdberek, zijn
vriend Ach. Denys, Z. E, H. deken De-
saegher, die niets spaarde in zijn kerk om
een schoone Dankmis te zingen, Z. E. H.
Quaghebeur, superior van het Klein Se
minarie, Heeren Burgemeester, Schepe
nen en Gemeenteraadsleden van Rousse
lare, de verschillende sprekers, Z. E. H.
Pastoor van Hooglede en de Burgemeester
en zijn Schepenen dezer gemeente, het
volk van Hooglede en Beselare en Rous
selare, beeldhouwer Cantré, de opschlk-
kers van de zaal.
Warden Oom brengt hier een dankbare
hulde aan dc priesters, blij omdat er zoo
veel priesters aan den öisch zitten. We
moeten ze zoo geerne zien ons priesters,
en veel voor bidden omdat ze goede pries
ters zouden zijn, omdat ze met liefde tot
het volk zouden gaan. We moeten bidden
opdat het woord van den Psalmist niet
bewaarheid zou worden, dat het volk zich
tot den booze keert, omdat de gecseling
der roede blijft aanhouden.
We moeten ook ons Volk geerne zien en
er ook voor bidden en voor ons zelf omdat
we onze groote verantwoordelijkheid be
ter beseffen en klaarder zien.
Drinken we dus op 't heil van Vlaande
ren, op 't heil van ons vlaamsche volk en
op enze wederzijdsche gezondheid. (Da
verend applaus).
Het feestmaal volhardde in vlaamsche
leute en luimigheid.
Wij voegen onze nederige hulde bij de
algemeene waardeering en hoogschatting
aan Warden Oom gejund.
Moge de Heer hem nog menigvuldige
jaren, jaren van geluk en gezondheid ver-
leenon
Het Berek dat voor de goede inrichting der hulde zorgde en hierover de
beste gelukwenschen verdient.
Op 1° rang, van links naar rechts: Advokaat Van Tyghem, Eerw. Heer Ver-
haeghe, Heer Achiel Denys, Styn Streuvels, Heer Jozef Van den Berghe, Heer
Senator Alfons Van Collie, Heer Achiel Lo'oel, Heer Joris Van den Driessche.
Op 2® rang, van links naar rechts: Heer Rgfaël Dequeker, Heer Paul Jon-
ckeere, Heer Gilbert Denys, Heer Jozef Ketele, Dr Ghekiere, Heer Jozef Laga,
Heer Adelson Vermandere, Heer Omer Allegaert, Heer Jozef Cantré, beeldhouwer
van het borstbeeld Warden Oom aangeboden, Dr Allaeys, Eerw. Heer Boon, lg.
Best. van het Davidsfonds, Dr Cattry, Eerw. Pater Reypens, Heer Jozef Debruy-
cker, Heer Alfons Scharpé.
De groote uitvinder Thomas Edison is
Zondagochtend vroeg, om 3.24 u. te West-
Oranje overleden.
Hij werd geboren, op 10 Januari 1847,
te Milan, in den amerikaanschen staat
Ohio; hij ls van vaderszijde, van ne-
derlandsche afkomst. Edison was eerst
«trainboy», klein bediende op het spoor,
daarna krantenjongen.
Door zijne uitvindingen heeft hij het
menschdom veel diensten bewezen en zijn
afsterven is een zwaar verlies voor de
wetenschap.
Met hem verdwijnt niet alleen een
groot geleerde, maar tevens een weldoe
ner van de samenleving, een edel mensch.
Onze kerken staan heel den dag open
en... verlaten. Zou het dan toch zoo
moeilijk zijn wanneer men voorbij eene
kerk gaat daar eens even binnen te loo-
pen en goeden dag te gaan zeggen aan
O. L. H. Geen tijd? Hoe dikwijls blijft
ge op de straat niet staan voor uitstal
lingen van winkels, om te praten met
iemand die ge ontr ook bij gebrek
aan tijd? Zou het met eerder zijn een
gebrek aan geest van geloof, van edel
moedigheid?
Zendt ons 3 fr. 50 in postzegels
en van nu tot einde Jaar wordt ons blad
U wekelijks per post tehuis besteld.
HET BEDEVAARTFROCES
Onze Lezers zullen nog goed in het ge
heugen hebben, dat er zich erge woelin
gen voordeden bij de 11° Bedevaart naar
den Yzer, den 24 Augustus 1930 te Diks-
muide.
Tot nog toe zijn de vliegers, die de
schuld zijn van alles, nog niet gevonnist.
De rechtbank van Veurne heeft op 10
Februari 1931 vonnis geveld ten laste van
Vlamingen, die ervan beschuldigd zijn de
belgische vlag afgerukt te hebben en ob-
stand gepleegd te hebben tegen de rijks
wacht.
Frans Schellekens werd verwezen tot
3 maanden gevangenisstraf, Marechal
Emiel tot 1 maand en acht dagen, en
Jacob Alfons tot 15 dagen, allen met
daarbij 182 frank boet. Alle straffen wa
ren onvoorwaardelijk.
Tegen dit wraakroepend vonnis werd
beroep aangeteekend.
Voor het beroepshof van Gent kwam
deze week de zaak opnieuw te berde. Drie
getuigen kwamen er op eede bevestigen
dat Schellekens op de brug was wanneer
de vlag op de markt afgetrokken was.
Het stuk vlag déf afgetrokken werd en
bij het dossier gevoegd, bleek onvindbaar
te zijn.
De debatten zijn gesloten en het Hof
zal uitspraak doen op Zaterdag, 7 No
vember.
DE TAALREGELING
IN HET MIDDELBAAR ONDERWIJS
In zake den taalstrijd is er ook opluch
ting ingetreden. De tekst, die door de Se
naatscommissie voor kunsten en weten
schappen inzake de vervlaamsching van
het middelbaar onderwijs werd voorge
steld, werd door de commissie goedge
keurd, de liberale leden inbegrepen. Dit
is het besluit dat eveneens door den
Landsraad van de liberale partij werd ge
troffen. Dit beteekent evenwel niet dar al
de liberale afgevaardigden in het Parle
ment den tekst zullen goedkeuren. Het
verzet bestaat nog tegen de mogelijkheid
dat in het Walenland lesser in het
vlaamsch zouden kunnen gegeven worden
indien een zeker aantal huisvaders die
tezamen 10 kinderen per studiejaar heb
ben dit aanvragen.
Anders is het standpunt van de laatste
overblijfselen van het liberaal franskil
jonisme in het vlaamsche land. D.e hee
ren zijn maar enkel bedacht op het lot
van de franschsprekende minderheid in
Vlaanderen. Zij willen de ongelijkheid
behouden die bestaat tusschen het Wa
lenland en het Vlaamsche land en uitzon
derlijke wetsbepalingen treffen ten be
hoeve van de minderheid in Vlaanderen
die zich maar niet aanpassen wil aan
den gewijzigden toestand. Deze bekam-
pers van het volledig vlaamsch rechtsher
stel dragen de groote verantwoordelijk
heid voor al wat thans geschiedt. Zij blij
ven onverzettelijk, doch hun verzet zal
niet eeuwig duren en in hun partij zelf
worden zij reeds losgelaten. De dagorde
van den Landsraad der liberale partij
werd goedgekeurd tegen hen. Wij begin
nen ernstig er aan te twijfelen dat die
menschen ooit tot een beter inzicht zi en
komen.
Met al dat meenen wij toch dat inzake
onderwijs een oplossing zal getroffen wor
den die bevrediging brengen zal. Het aan
tal dergenen die klaar zien wordt met den
dag grooter. De regeering Renkin ze ff
weet wat zij wil en wil wat rechtvaardig
is. Alle hoop op een volledige oplossing
van het vlaamsche vraagstuk is op dit
oogenblik gewettigd.
jGebruikt Chicorei WYFELIER-TAF1 IN
i 't is de beste.
ANTI-ALCOHOLISCHE PROPAGAND A
IN DE SCHOLEN
Het personeel der Onderwijsgestichten
werd door den Bond tot bestrijding van
het alcoholisme verzocht, bijzondere lea
sen in te richten ter bestrijding -an not
alcoholisme.
Meerdere anti-alcohoiische dagen zuilen
met dit deel in den loop dezer maand ..i
alle jongens- en meisjesscholen werden
ingericht.
GESCHRAPT
Het staat nu vast dat de Regeeturg de
210 millioen geschrapt heeft v/elke ia o.e
begroo ting voor 1932 wegens vesting- wer
ken voorkwamen.
Proficiat!
NAAR VERMINDERING DER
OORLOGSSCHULDEN
M. Hoover zou, naar een teiegram uit
New-York, geneigd zijn een vermindering
voor te stellen van 50 t. h. der ocriog. -
schulden en een evenredige vermindering
eischen der bewapeningskosten die nu be
taald worden ten titel van herstei.
DE BEWAPENINGSKVVESTÏE
Mussolini voor een lange schorsing
In een artikel der Annalesover den
ftnancieelen toestand zegt Mussolini, dat
ontwapening een der sleutels is, die het
mogelijk maken de economische moeilijk
heden op te lossen. Aan de financiële
crisis zou zeer zeker een e.nde komen
door een bewapeningsvacant'.e van 10-13
jaar.
I'rankrijk's begrooLng
Bij 't opmaken der begrooting hebben
de Ministers van Oorlog, Zee en Lucht
vaart bezwaar gemaakt tegen al te groote
vermindering hunner begrootingen., en,
naar het schijnt, is met hun bezwaren
rekening gehouden. De begrooting voor
1932 toont een vereerdering met ruim een
milliard franks voor de bewapingsuitga-
ven aan en naar verluidt heeft de meer
derheid van het kabinet op aandringen
van den oppersten raad voor de nationale
verdediging, deze verhooging der uitgaven
goedgekeurd.
Is dat nu ontwapenen?
net verlaagden melkbak
draaiende op eene spi
1 voorstaanders des vooruitgangs
roomer
i