CRISISTIJD
Wie wind zaait, zal storm oogsten!
Heden Zondag-namiddag, te 2 uur
C. S. IEPER I - F. C. POPERINGE I
Politiek Overzicht
ZONDAG 29 NOVEMBER 1931.
'WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
28° JAAR. - Nr 48.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
:..iN OiiZE LEZERS
DE POPERINGENAAR
Onze Boeren
in Zuid-West Frankrijk
Anti-Teringzegels
BEMESTING DER WEIDEN
ZENDT ONS UW ADRES OP EENE POSTKAART, EN
VAN NU TOT NIEUWJAAR WORDT ONS BLAD U KOS
TELOOS DEN ZATERDAG MORGEN PER POST BESTELD.
IN DEN LOOP VAN DECEMBERMAAND ZAL U DAN EEN
KWIJTBRIEF VAN 18 FRANK AANGEBODEN WORDEN VOOR
EEN ABONNEMENT VOOR AANSTAANDE JAAR.
BflBaBEBBflBBBBBBBBBEflflEBBBflBBBBBBBBBBBBHBBBBBBBBflBBEBBBBB
Volksraadpleging of Petitionnement voor
Internationale Ontwapening
Hoe de nationalistische Volksvertegenwoordigers door eigen
volk beoordeeld worden.
DE HEEREN VAN DEN BULCKE EN BUT AYE
BEGRIJPEN GEEN SIKKEPIT VAN DE BELAN-
GEN DER VLAAMSCHE ARBEIDERS,
ZE BEWIJZEN HEM DIENSTEN ENKEL OM
ZIJN STEMME EN VOOR DE REST VAGEN
ER FIJNTJES HUN BROEK AAN...
Zoo schrijft Rudolf Claeys, leider der ïeper-
sche Nationalisten, in «De West-Vlamingvan
Zondag laatst.
EN NU?
PRINSES HERMINE
DE LOVIE
De Buick 1932 komt
op het Terrein van F. C. Poperinge
Ouderdomspensioenen
DE BEZETTING DER
HOOGESCHOOL TE WEENEN
HERHARD HAUPTMAN
EN EMIL LUDWIG
EENIGE OPMERKINGEN
Wie geen Ontroomer
4 MELOTTE
voor verschillende gebruiken
dienende en met verlaagden
melkbak draaiende op eene spil
benut-
trekt
niet al
het mo
gelijke
profijt
uitzijne
huis-
mel
ker ij.
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
"DE POPERINGENAAR"
Uitgever
8ANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570.
ABONNEMENTSPRIJS
PER JAAR:
Voor Belgie: 18 fr.
Frankrijk en Congo: 8 Belgas
of 40 fr.
Ander landen:
9 Belgas
of 45 fr.
msmtim
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
1 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1° bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2" bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3» bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
De crisis met haar droevige gevolgen
drukt steeds meer en meer op alle stan
den, gansch de wereld door. Er is crisis
ln de nijverheid, crisis in den handel,
crisis in den landbouw en geen teeke
nen zijn er te bespeuren die laten ver
hopen dat er eenige beternis in den toe
stand zal intreden.
De gure winter staat voor de deur en,
zonder twijfel, zal hij de ontberingen
nog vermeerderen die eerf groot deel der
bevolking thans te verduren heeft. Zeker
zullen de regeeringen in alle landen
moeten uitzien naar maatregelen, ten
einde de werkloosheid te verminderen en
de noodlijdenden bij te staan.
Zooals Minister Heyman verleden week
ln de Kamer heeft aangekondigd, zullen
er ook in ons land krachtige maatregelen
getroffen worden, eenerzijds om werkgele
genheid te verschaffen en, anderzijds, om
den nood te lenigen, die zich meer en meer
zal doen gevoelen.
Vóór enkele weken heeft Onze H. Vader,
de Paus, insgelijks een beroep gedaan op
de christelijke liefdadigheid om de ont
beringen, die voornamelijk de onschuldige
kinderen gedurende het gure jaargetijde
zullen treffen, te lenigen.
Maar een ander beroep dient er ook
gedaan, namelijk een beroep op de God
delijke Voorzienigheid. De Heer heeft
ons toch zelf geleerdGeef ons heden
ons dagelijksch brood!Maar dan zal
ook de wereld moeten trachten die tus-
schenkomst van den Heer te verdienen
door een beter leven, ten einde de straffen
af te weren die de wereld wel verdient.
Want, er heerscht ook crisis in het
godsdienstig leven, in het sociaal leven
en in het staatsleven. Crisis in het gods
dienstig leven. Duizenden behooren al
leen neg uiterlijk tot de kerk. Weet gij,
beste lezer, dat :n het katholieke Vlaan
deren, volgens een statistiek in Hooger
Levenverschenen, steden zijn waar
slechts 10, elders 5 en zelfs enkel 3
van de bevolking zijn Zondagsplicht ver
vult! En zulks is niet alleen" in de steden
vast te stellen, maar ook in onze dor
pen neemt de verzuiming der Zondags
mis meer en meer toe. Van een groote
agglomeratie nijverheidsarbeiders te Kort-
rijk, voldeden er 50 hun Paaschplicht;
25 te Oostende en te Brugge; 10 te
Antwerpen en 5 te Brussel, Gent, Me-
chelen en Aalst. Dit jaar hielden te Gent
op de hsele bevolking slechts 10 hun
Paaschplicht. En is het beter gesteld met
de zedelijkheid, met de huwelijkstrouw
en huwelijksplicht? Gaan wij niet terug
naar de heidenen?
Ook heerscht er crisis n 't sociaal en
ln het staatsleven.
Zie naar ds toestanden in de ver
scheidene landen, naar het bolsjewisme
in Rusland, naar de kerkvervolging in
tientallen landen, naar Spanje, waar de
kloosterlingen worden uitgedreven.
Ja, Gods tusschenkomst is noodzake
lijk om ren einde te stellen aan de cri
sissen de wereld teisteren.
Het -^waardigst Episcopaat van
Nederland heeft zijn goedkeuring ge
schonken en verlof tot verspreiding ge
geven vsn onderstaand gebed:
Goede Vader in den Hemel, met ver-
trouwen komen wij tot U, aan de hand
van Onze Lieve Moeder Maria. Zoo vele
vaders kunnen geen werk meer vinden,
zoo vele moeders hebben voor haar
kinderen geen voedsel en geen kleeding
meer. Wij bidden UOntferm U over
hen en over allen, die in nood verkeeren.
Vergeef aan alle menschen hun zon-
den, scheld hun de verdiende straf kwijt
en geef hun wat ze naar ziel en 11-
chaam noodig hebben. Door Christus
onzen Heer. Amen.
Onze Vader. Wees gegroet.
Eire zij den Vader, enz...
IBaBH!9'S*'!Plc<!*!*9»BS3BSeBBBBEBS<
De Postboden beginnen hunne ronde
voor het inzamelen der abonnementen.
Wij rekenen op eene goede ontvangst
bij al de trouwe Lezers van
Daar de Briefdragers maar EEN EN
KELE MAAL komen met de kwittancie
gelieve men het geld gereed te leggen
om geen vertraging en geen nuttelooze
moeite te veroorzaken.
Wie zich nu abonneert op DE POPE
RINGENAAR ontvangt het blad gratis
tot einde 1931.
Stuur aan de drukkerij Sansen-Van-
neste, Poperinge, enkel uw volledig adres
op een eenvoudige postkaart. De Post
zal bij U dan 18,00 fr. komen ontvangen.
OP AANVRAAG ZENDEN WE
KOSTELOOS NUMMER 1 VAN
ONS NIEUW MENGELWERK
VAN A. HANS.
Op brieven van verschillige boeren, le
zers van De Poperingenaarsdie in
lichtingen vragen, antwoord ik het vol
gende:
In de verschillige departementen van
het luid-Westen zijn er een 400-tal bel-
gische boeren, meest al Vlamingen.
Er zijn goede en slechte streken, maar
vele landen, bijzonderlijk deze gelegen in
een groot getal valleien der menigvul
dige rivieren en beken die hun oorsprong
nemen in de Pyreneeën en de massifcen-
tral, zijn zoo goed als die goede, en zelfs
als de beste van 't Poperingsche. Vele hof
steden, die de Franschen verlaten, zijn
wat verwaarloosd. De streek heeft één
nadeel: 's Zomers somtijds wat te droog.
In 1927 en bijzonderlijk dit Jaar hadden
wij gepasten regen.
De verkoopprijs is 2500-3500 frank de
hectare volgens hoedanigheid. De pacht
prijs, gemiddeld: 2 hectoliters (160 kgr.)
terwe per hectare. Sommige eigenaars ge
ven voordeelige voorwaarden voor de eer
ste jaren. De zekerste en goedkoopste wij
ze is: rechtstreeks handelen met den
eigenaar.
Volgende eigenaars boden mij in de
laatste tijden hofsteden aan:
M. Meilhan, Chateau de Lescout, Je-
gun, Cers;
M. Paul Gaussail, Salomiac, Gers;
M. Ie Comte de Galard, Chateau de
Magnas, par St Clar, Gers.
Wie uitleg begeert, mag hun, van mij
nentwege schrijven, natuurlijk in het
Fransch.
Onlangs verpachtte M. de Galard aan
een Belg een hofstede, van 45 Heet., die
goed is maar wat verwaarloosd, ln de
volgende vaarwaarden: le jaar: niets;
2» jaar; 50 fr. de hectare; 3* jaar: 100 fr.;
volgende jaren: 200 fr.; alle lasten, zoo
het hier het gebruik is, aan den eigenaar.
In den nabijheid van M. de Galard, die
nog 2 hofsteden te verpachten heeft, zijn
er 4 belgische boeren: 2 West-Vlamingen
en 2 Oost-Vlamingen.
KAREL VAN EECKE,
Aalmoezenier,
Chateau d'Arcamont,
par Ste Christie, GERS.
l9BSBSBB9B33BESE!EiEaBRX9BSE<S9
Zooals we reeds meldden ls het dit jaar
het portret onzer koningin dat het onder
werp der anti-teringzegels uitmaakt. Zij
zullen verkocht worden van 1 Decfember
tot 15 Januari 1932. De waarden zijn:
10 c. 5 c.
25 c. -j- 5 c.
50 c. 10 c.
75 c. 15 c.
1 fr. 25 c.
1.75 fr. 25 c.
5 fr. 5 fr.
De oplage van den zegel van 5 frank
wordt beperkt tot 100.000 exemplaren.
Naar we vernemen zullen er bin
nen kort twee verschillende zegels ver
schijnen voorstellend de maquette van
het herdenkingsmonument, dat men ter
nagedachtenis van het belgisch voetvolk
wil oprichten. Men voorziet een oplage
van 40.000 exemplaren van elke waarde.
■BBBBBflBBBBBBBBaSBflBBBBBBBBB
Talrijke landbouwers verwaarloozen nog
altijd de potaschbemesting in hunne wei
den. We weten nochtans dat de potasch
de ontwikkeling van klavers en der goede
grassoorten begunstigt en bovendien nog
mossen en andere onkruiden doet ver
dwijnen.
Het vee zal ook bij voorkeur grazen
daar waar een potaschmeststof toege
diend werd, daar het gras voedzamer en
aangenamer van smaak is.
Volgende bemestingsformuul ls aanbe
velenswaardig: 400 tot 600 kgr. ijzerslak
ken; 800 tot 1.000 kgr. sylviniet-kaïniet.
De sylviniet-kaïniet kan vervangen wor
den, door eene evenredigheid chloorpot-
asch bij voorbeeld 300 400 kgr. per ha.
SEBBBBHBBBBBBBBBBBRBBfllBBBBEflflBflBBBBBBBflBBflBBBBBfllBiaBBBBB1
van het vlaamsche Volk aan de Ontwapeningsconferentie, ln Februari 1932 te Ge-
nève te houden.
Georganiseerd door de vlaamsche dag- en weekbladen.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der mensche-
lijkheid, die maatregelen te nemen, die tot ontwapening der naties sullen lelden.
Kaam:
Adres:
Kaam:
Adres:
Kaam:
Adres:
Kaam: t i i i i
Adres: ■««■■•v»»».
Wij vestigen de aandacht er op:
a) dat de onderteekening slechts open-
Staat voor mannen en vrouwen van 18
Jaar en ouder.
b) dat leder slechts dit dagbladformu-
Ber mag onderteekenen.
c) dat onderteekening van dit petition
nement geenszins Inhoudt, dat men zijn
onderteekening aan andere acties moet
Onthouden en dat omgekeerd het feit, dat
In en reeds een ander petitionnement on-
Naam:
Adres:
Kaam:
Adres:
Naam:
Naam:
Adres:
derteekend heeft, evenmin een beletsel
mag zijn om thans te teekenen. (Dit pe
titionnement staat los van alle andere
acties, door b. v. internationale groepen,
partijen of beroepsorganisaties, als zoo
danig ondernomen, het geldt hier een
manifestatie van het eene vlaamsche Volk
als eenheid).
Petitionnement voor Ontwapening
Emiel Jacqmainlaan, 37, Brussel.
Wat komen moest is gebeurd!
En het is gebeurd vroeger dan wel
verwacht werd en heviger ook.
De nationalistische partij in onze streek
is uiteengevallen en tusschen beide frac
ties is het een strijd op leven of dood.
Hoe kon het anders?
Het is eene partij hier tot stand ge
komen door uitbuiting der volksonwe-
tenheid en der volksverbetering.
In de naoorlogsjaren waren het mee-
rendeel der gemoederen verbitterd, niet
altijd zonder reden.
Mannen met hoogmoed bezield, zooals
Meester Butaye, oordeelden het terrein
voordeelig om de massa met beloften op
te winden en zij het profijt eruit te trek
ken.
Het volk geloofde hetgeen hun werd
voorgespiegeld en de partij groeide; maar
wie wind zaait, zal storm oogsten.
De groep nationalistische afgeveerdigden
in- Kamer en Senaat was wel een macht
geworden, doch beloven kon niet meer
voldoen. De opgejaagde volgelingen wil
den daden: het uitvoeren der beloften.
Maar dat konnen de Nationalisten niet.
Hun eerste werk: het Federatief Statuut,
voldeed niemand ond r hen en was het
begin der verbrokkeling.
De leiders hadden hun volk altijd op
avontuurlijke wegen gedreven, onmoge
lijke zaken voorgehouden en wanneer de
tijd kwam van verwezenlijken, stonden
ze in de onmogelijkheid hun beloften te
houden.
Dat bracht ruzie en tweedracht ln
't kamp.
In 't Iepersche is de breuk nu een
officieel voltrokken feit: Van Severen en
Claeys staan vechtensgereed tegenover
Leuridan-Butaye-Van den Bulcke.
Ih zijn orgaan van 15" dezer, kwffin
volksvertegenwoordiger Leuridan uit met
een oproep tot Van Severen en Claeys om
toch te kunnen TE GARE BLIJVEN
Dat schrijven is een noodkreet gelijk
we er bij Heer Leuridan nooit zoo moe-
delooze hoorden.
Het antwoord bleef niet lang uit en
in De West-Vlaming(het blad van
Van Severen) van Zondag laatst komen,
op eerste en tweede bladzijden, drie arti
kels, een van Joris Van Severen, een van
Rudolf Claeys en een van Gaston Pro
voost, die bewijs leveren hoe groot de
breuk is en hoe die mannen, die zoolang
samen gingen, elkaar diep wantrouwen
en verachten.
Die artikels zijn om zeggens drie brie
ven op adres van Heer Leuridan. We
drukken er hier eenige zinnen uit over:
Eerst ajfcikel is.
«DE STRIJD TUSSCHEN
HET OUDE EN HET KO
MENDE VLAANDEREN.
van JORIS VAN SEVEREN.
We lezen daarin:
Die strijd is volop aan gang.
Dat het conflict scherpe vormen
aanneemt, moet ons niet verwonde-
ren. De strijd tusschen het stervende
en het wordende is altijd zeer scherp.
Verleden week heeft Leuridan in
een weekbladje uit het Ypersche,
Het Westland een artikel geschre-
ven dat als titel draagt: «Te gare
blijven! en een schreeuwerige la-
mentatie ls over de electorale gevol-
gen die het zich ontwikkelende con-
flict zou kunnen hebben.
Het kan samengevat worden in de
«volgende smeekbede: «Als 'i u be-
lieft Iaat ons te samen blijven om
bij de aanstaande verkiezingen vele
stemmen te winnen en dus vele ze-
tels!!!
Het artikel bewijst dat hij even als
zoovele andere niets, volstrekt niets
begrijpt van gansch het conflict en
dezes diepe beteekenis.
Stemmen?!
Welke stemmen a. n. fc.?
Hun waarde voor het nieuwe le-
ven??
Gekozenen!?
Welke gekozenen a. u. b.?
Ziet hij niet dat met al die electorale
suksessen het zoogenaamd Vlaamseh
Nationalisme bezig was met een reus
op Iecmen voeten te worden?
Ons volk begoochelt zich zoo gaar-
nelijk een zieke.
De Dietsche Nationaalsolidaristen
maken daar kort spel mee. Geen be-
goochelingen meer! Geen zelfbedrog!
Geen kwakzalverijen!
De werkelijkheid Is niet rooskleu-
rig?
Neen zij is het niet; en dan?
Wij zijn er om ze te veranderen!
Loopt naar den duivel met al uw
dwaas optimismeuw misdadig opti-
misme!
Leuridan wordt dus door Van Severen
aanzien als deel makende van eene
stervendepartij, en uitgegeven voor
iemand die niets begrijpt van den strijd
en enkel stemmen afsmeekt om in zijn
Kamerzetel te kunnen blijven zitten.
Tweede artikel noemt:
TE GARE BLIJVEN
van RUDOLF CLAEYS,
en ls een antwoord op artikel van Leu
ridan, 8 dage vroeger onder zelfde hoof-
ding verschenen in 't Westland
Valt op te merken dat Claeys tot over
eenige weken zelf leider en opsteller was
van 't Westland Oordeel hoe hij
er nu over spreekt:
Te Gare blijven. Dit is de...
Farizeeërs-roep van de demagogi-
sche totetrekkerij waarmede Het
Westland (voor dezen die hët niet
weten weekblad van een groepje
Vlaamsche Nationalisten in het Yper-
sche)verleden week zijn eerste ko-
lommen vulde.
De onderteekenaar van het artikel
dat met dien titel verscheen, Jeroom
Leuridan, geeft de maat van het se-
rieuze van dien oproep wanneer hij,
na op zijn groenst het eivan
Charles van Rening he de Voxvrie be-
schreven te hebben (1), schandelijke
verwijtsels richt naar zijn voormalige
strijdkameraden, en tot slot van al
(1) Schrijver heeft het over de rede
voering van heer van Renynghe te Brus
sel in de vergadering der Katholieke
Kringen gehouden en waarover we over
14 dagen spraken.
>i die 1'vfI.iU 'r/den dan smeekt: «Tc
«gare üiijveh!»
Hij slacht van den man die eerst
zijn vriend een rammeling toebedeel-
de en dan het meest serieuze wezen
opzet om te zeggenKom,houd u
koes, Iaat ons tegare blijven
Dat artikel vertolkt de mentaliteit
van vele mannen met dewelke we in
onzen strijd waarlijk mizerie hebben
geleden. Zij is te vatten door den
domsten koewachter. Van haar zijn
we sinds jaren, hier in het Ypersche,
in den schoot van de oude moedcr-
organisatiezooals Leuridan het
K. V. N. V. noemt, het slachtoffer ge-
weest.
Sprekende óver zijn ontslag zegt Claeys
verder, over zich zeiven schrijvend:
i] Hij heeft het geerne gegeven, want
om allerhande redenen KON HIJ
«GEEN VERTROUWEN MEER STEL-
LEN IN HET* K. V. N. V. EN VOOR-
»AL NIET IN DE PERSONEN Dlfe
«IN HET WEfTLAND SAMEN MET
LEURIDAN DE LEIDING ERVAN
WAARNEMEN, en die hij eens mcen-
de als onbaatzuchtige én eerlijke
vrienden in den strijd te kunnen be-
schouwen.
Claeys geeft verder Leuridan uit voor
stemmenronselaardie enkel politiek
voert ter wille van zijn zetel
Maar die het ergste te verduren heb
ben in Claeys' brief, ziin de nationali
stische Volksvertegenwoordigers Van den
Bulcke en Butaye, en daar Claeys met
die twee heeren langen tijd samenge
werkt heeft moet hij die twee heeren
wel goed kennen.
Ziehier hoe hij er over denkt en
schrijft:
«...DE HEEREN VAN DEN BULCKE
EN BUTAYE die nooit een vinger
hebben verroerd om onze syndicale
organisatie te helpen opbouwen, DIE
«VAN DE BELANGEN DER VLAAM-
«SCHE ARBEIDERS GEEN SIKKE-
PIT BEGRIJPEN, DIE VAN DEN
VLAAMSCHEN WERKMAN NIETS
«ANDERS BEKOMEN WILLEN DAN
ZIJN STEMME BIJ DE VERKIE-
ZINGEN EN VOOR DE REST ER
«FIJNTJES HUN BROEK AAN VA-
GEN, of hij al dan niet een zwaren
strijd moet T «aren voor zijn bestaan
en een beter lot, en alleen om wille
van die stemme hem diensten
bewijzen... die heeren zijn nu in een
handsomdraai kommervolle syndica-
listische propagandisten geworden!!!
Per auto gaan zij onze syndicaten-
sekretarissen bezoeken om ze te be-
stoken met allerhande lasterpraatjes
en lastergeruchten...
Ons eerste antwoord op dat gedoe
«ls: HANDEN AF! Heeren die nu
bewijst dat uw grootste bekommernis
de Kamerzetel is.
Niet heel vriendelijk tegenover zijn
vroeger medewerkers en beschermers!
Het derde schrijven:
«HET ANTWOORD VAN
EEN WERKMAN AAN
EEN ADVOKAAT
is van PROVOOST.
Hier gaat het om den strijd nu ont
staan rond de nationalistische syndika-
ten.
Deze waren hier in de streek in han
den van Claeys die ze nu wil bij hem
houden en reeds afbrak met Aalst waar
zij vroeger aangesloten waren. Dit schrij
ven leert ons onder meer dat onze
Roomsch - Katholieke - Vlaamseh - Na
tionalisten te Aalst aangesloten waren
bij den Daensistischen boel». Nu
willen Leuridan, Van den Bulcke en Bu
taye ook syndikaten stichten en daarover
dezen brief, waar we volgend uitnemen:
In Het Westlandvan 14 No-
vember 1931 doet de advokaat I.eu-
ridan een aanval op onzen syndica-
ten-lclder: Rudolf Claeys, op een
manier die we van hem niet ver-
wachtten.
Na al de leugens en al de laster
die in de laatste weken door voor-
mannen van het K. V. N. V. over on-
zen vriend verspreid werden, zoodanig
dat velen ender mijn werkbroeders
dachten teruggekeerd te zijn in den
oiiil fiigen tijd van Vigil aarzelt
Dr Leuridan niet dien laster te be-
krachligen en te volledigen.
Wij Vlaamsche arbeiders, die door
enkele uwer vooraanstaande Ypersche
politieke vrienden genoemd worden
het onkruid der maatschappij, wij
verklaren u dat wij voor de zege
van het Dietsche Nationaalsolidaris-
mc zullen ijveren, onder de leiding
van onzen trouwen leider, met al de
krachten en de talenten die wij be-
zitten.
Dit weze genoeg: Wie wind zaait, zal
storm oogsten.
Het aangehaalde is voldoende om te
doen zien hoe scherp de oneenigheid ls
tusschen twee fracties eener partij die
in hare politieke en sociale werking de
kristene beginselen heeft verloochent.
We zien toe zonder leedvermaak: wat
al heerlijke jonge katholieke krachten
gaan ln dien baaiaard verloren!
Hier gelijk elders werd door de leiders
der Nationalisten tweedracht geschapen
in de katholieke rangen.
Liberalen en Socialisten lieten zij steeds
met rust: de Katholieken waren DE
vijanden.
Dat deze die er in gelukten de Ka
tholieken te verdoelen nu eens inzien
hoever ze gevorderd zijn. Ze hebben het
volk opgewonden, verbitterd, uit de ka
tholieke irfrichtingen getrokken, de eer
bied voor den Priester geknakt en gewe
tens in onrust gebracht.
Waar nu naartoe? Met wie mee?
Naar we vernemen gingen onze Pope
ringsche nationalistische leiders Zondag
naar leper om er in algemeene vergade
ring den toestand te bespreken en de
noodige beslissingen te nemen.
Mochten ze inzien dat ze reeds te ver
de avontuurlijke wegen zijn opgegaan!
De vrouw van den ex-keizer Willem II,
stelt veel belang in de werken van sociale
voorzorg, jónze foto word genomen bij
een warenhuis te Berlijn, opgericht voor
de Liefdadigheidswerken en waar bij de
opening Prinses Hermine den verkoop ten'
voordeelt: der benoeftigen waarnam.
Het was een Zondag namiddag in den
herfst dat ik van het stille Poperinge
naar het Sanatorium De Loviereed.
Heldere lucht met blijheid dóórklaard,
overal doode blaren op den grond en
velden die rustten na het milde zomer-
baren... In de verte zie ik nog de torens
van de hommelstede als ik, dóór de dreve
stappend, den heerlijken eigendom bin
nentrede... Rechts bemerk ik de woning
van den bediende der rekenplichtigheid,
eene fraaie omvorming van het oude
landshuis van den poortier... Links staat
het cottagevan den Doktor van 't Ge
sticht; geen spraai, maar veel smaak en
geriefelijkheid... Als ik verder toeschouw
zie ik de wijde grasvlakten die, schoon
ze de dorre tint van de herfstdagen dra
gen. steeds het oog verblijden door hunne
mooie ligging en het aandenken die ze
verwekken aan groene zomerweelde... Sta
tig rijzen boomen daartusschen en kruipt
er naakt struikhout als blijvende beloften
van zonniger tijden... Hier ligt de vijver
stille lijk ijs in den stillen najaarsdag,
en daarachter, plechtig lijk een paleis,
het oude verblijf der vroegere bewoners...
Twee paviljoenen voor zieken, in geel
steen gebouwd, werpen daarneven hun
vleugels open; verder, ter zijde, staat een
rustgebouw voor verpleging in volle zon,
en, dieper in, dienstgebouwen en 't huis
van den Almoezenier. Daarrond en daar
tusschen overal vlakten groen, tuinen,
stallingen en hennenparkeneen heerlijk,
onvergetelijk gedoe, zes* en vijftig hect
aren groot!
Zijn zij er goed of niet de honderd
vijf en dertig zieken, met hun gezonde
paviljoenen, hun nette bedden, hun keu-
rigen tafel, hun luchtig en zonnig rust-
gebouw, hun stemmige kapel, hun heer
lijke kamers voor onderzoek en ziekte
behandeling, hun baden, hun wandelin
gen, hun leeszalen en spelen?
Zijn zij er goed of niet met hunne
zeventien Kloosterlingen, vol bevoegdheid
en zorg, vol grootmoedigheid en toewij
ding in den stichtendsten eenvoud; met
hun Almoezenier die enkel en alleen
voor hun, voor hun zielen, te zorgen
heeft; met hun Doktor die 't Sanatorium
bemint als het zendingsgebied van zijn
leven!...
't Is Zondag en ik ontmoete in dreven
en gebouwen veel zieken met familie
leden en vrienden... Hier een vrouwe van
rond de veertig die ernstig aan 't praten
is met haar man in een leunstoel ge
zeten... Ze bezien malkander met zooveel
geluk en praten gewis van die honderd
en nog kleine dingen uit het hulsgezin
die voor hen, voor man en vrouw, voor
vader en moeder, zulke groote beteekenis
hebben... Daar een lachende Jongen die
aan den arm wandelt zijner lieve moe
der... Da&r een oudere man tusschen een
groep familieleden gewis... Verder nog...
overal de uitstorting eener liefde sterker
wordend onder het lijden van het ziek-
zijn en de vreugde van het weêrzien!
Ik bestare beseheiden, doch zóó diep-
ontroerd, al die pakkende tooneelen en
ga dan de Zusters-Ziekenverpleegsters
gelukwenschen... Het gebeurt mij nu en
toen grooten der wereld të ontmoeten,
dames en Juffers onder meer, die gansch
de ambitie van hun leven stellen in een
rijk toilet, een grooten naam, hooge be
trekkingen en een lachend gemakkelijk
leven... Welke dwergen, die zelfzuchtige
menschjes, nevens deze eenvoudige Zus
ters-Ziekenverpleegsters Gelukkiglijk
dat God bestaat die de ware groote zie
len kent, ze dóórpeilt tot in den bodem
en ze ééns kroonen zal lijk zij het ver
dienen!... De wereld kent ze te weinig,
waardeert ze niet genoeg!
Na de Zusters gegroet te hebben, ga ik
knielen in de kapel vóór den goeden Sa
maritaan en denke diep na aan 't men-
schenlijden, de kostbaarheid van den
goddelijken troost en het heerlijke der
kristelijke liefdadigheid...
De avond valt en ik rijde naar Pope
ringe terug waar ik mijn vriend, den
goeden Heer Doktor Brutsaert, bezoeken
ga:
Doktor, zeg ik Hem en het is
zoo diep-gemeend daar zijn uren, in
't openbaar leven vooral, waar de men
schen de ware verdienste niet voldoende
herkennen; daar zijn ook andere uren
waar de uitslagen van zijn pogingen ster
ker uitroepen dan de menschen het kun
nen al het goede, het vele goede, dat
gedaan werd... »De Lovie», het heerlijke
Sanatorium De Loviesticht oneindig
veel goed, en te weten dat zulks uw werk
is en dit van uwen verdienstvollen mede
werker, den Heer Voorzitter Bekaert, moet
U zeer gelukkig maken! Ik verheug mij
om dit geluk en wensche U nog vele ja
ren tot heil van het U zóó dierbare Sa
natorium van Poperinge!
JOS. VANDEN BERGHE.
Volgens de laatste berichten zal de
Buick 1932 binnenkort ln ons land ver
schijnen.
Bekend is reeds geworden, dat het nieu
we model voorzien is van de laatste tech
nische snufjes, die nog in geen enkele
andere automobiel te vinden zijn, en dat
Fisher wederom carrosserieën ontworpen
heeft, die de Buick zullen maken tot den
elegantsten wagen op den weg.
(Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
IBBBSS
De verledene week zagen wij dat vrou
wen ouder dan hun man een pensioen
trekken dat minder is dan hetgene zij
verwachtende waren. Slechts als de man
zijn 65 jaar bereikt heeft en regelmatige
stortingen gedaan heeft.
De personen, welke een pensioen trek
ken voor gebrekkelijkheid, kunnen ook
heel het pensioen niet trekken, want de
som die z?' ontvangen voor gebrekkelijk
heid wordt afgetrokken van het ouder
domspensioen waarop zij zouden recht
hebben. Nemen wij b. v. een echtpaar
waarvan de man nu 65 jaar oud is, regel
matig gestort heeft, doch reeds een pen
sioen voor gebrekkelijkheid van 1100 fr.
ontvangt. Het pensioen waaraan dit
echtpaar recht heeft is 3200 fr. 1100 fr.
2100 fr.
Nog sommigen ontvangen niet het
volle pensioen. Het zijn gewoonlijk alleen
staande ouderlingen, die het eene of an
dere pensioen, b. v. van esn overleden
ambtenaar van den Staat of van een ge
sneuvelden man of zoon, nog jaarlijks
optrekken, ofwel zekere renten bezitten
van spaargeld of eigendom.
Beloopt dit ander pensioentje of ds op
brengst van de zekere renten meer dan
3000 fr. per jaar, dan wordt in verhou
ding ook het ouderdorrftpensioen vermin
derd. Gaat het ander pensioentje of de
rente boven de 5000 fr. dan trekken deze
belanghebbenden geen ouderdomspensioen
meer. We spreken van alleenstaand pen
sioensgerechtigden. Voor het echtpaar
zijn de bedragen 5000 tot 8000 fr.
Wie, bij de toepassing der wet begun
stigd is: dat is het echtpaar, waarvan de
mjn 65 jaar is geworden, recht heeft op
het volle pensioen en 3200 fr. voor hem
en zijn vrouw ontvangt, dan zelfs wan
neer deze laatste de vrouw namelijk
nog geen 65 jaar is.
Doch er zijn nog andere teleurstellin
gen!
Menig bericht van den heer Controleur
der Belastingen luidt reeds: ouderdoms
pensioen geweigerd, omdat de vereischte
stortingen niet zijn gedaan.
Dat is het droeve gevolg van: nalatig
te zijn, de gazet niet te lezen, de vergade
ringen, die over de pensioenkwestie hiej
en elders zijn gegeven, niet te hebben wil
len bijwonen.
Dan zouden die slachtoffers aanstonds
willen storten en zooveel ge wilt; dan
nemen zij voor uitvluchtsel dat zij on
wetend waren en niet geleerd zijn. D~ h
zij zij" niet onwetend als er kwestie .s
van te trekken. Onnoodig in beroep te
gaan.
Dat is de straf! Overweeg goed onze
onderrichtingen en dat de personen van
1867 zorgen bij tijds hunne inschrijving
te vragen.
i&siaaBSZBSEasfizaBSSisaaaaaaBB
Ten gevolge der anti-duitsche betoogin
gen in de Hoogeschool te Weenen, bezet
ten de nationaal-socialistische studenten
het gebouw. Wij toonen de groote ingang
der Hoogeschool waar de gewapende Stu
denten eiken binnentredenden onder
zoeken.
BBBlBBBBBBBBBBHBEBBBBBBBBtSEil
Groote aankondigingen moeten ons in
gezonden worden ten laatste den Woens
dag avond.
Bij schrijven om inlichtingen over
aankondigingen, zegel bijvoegen voor ant
woord.
Bij verandering van woonst voor
postabonnementen ln Belgis, het postbe-
heer verwittigen die U ons blad bestelt.
Zendt ons uw adres en Ge ontvangt
ons blad gratis tot Nieuwjaar; in den
loop der maand zal de post U een kwijt-
schrift van 18 fr. aanbieden voor abon
nement 1932.
Dit zijn twee der grootste schri'-
van Duitschland c'ie te Locarno e'.'
ontmoet hebben. Recht M. Ludwiv, lint n
M. Hauptronn.
iaaBaia9ai3S^Tsaï33S335'ixs®a
HET TIENDE CONGRES A. C. W.
TE BRUSSEL
Zaterdagnamiddag, is 't Congres geo
pend in de groote zaal der lokalen in de
Brialmontstraat, die heel en al bezet is
met afgevaardigden uit alle streken des
lands.
De Voorzitter opent de vergadering met
het gebed. Hij stelt voor huidetelegram
men te sturen aan HH. DD. RH. den
Nuntius, den Kardinaal en de bisschop
pen van Belgie. (Algemeen aangenomen).
Onmiddellijk daarna scheidt het Con
gres zich in 'n vlaamsche en 'n waalschi
sectie.
In de waalsche sectie leidt volks\er-
tegenwoordiger Matthieu de bespreking.
In de vlaamsche sectie is het volks
vertegenwoordiger Rubbens.
De waalsche sectie hoort eerst het
verslag van E. H. Colens en daarna de
openingsrede van Heer Rubbens.
In de vlaamsche sectie is eerst Heer
Rubbens aan 't woord en daarna E. H.
Colens.
Plaatsgebrek belet ons in het breede
uit te wijden over het heerlijk verloop
van dit welgelukt Congres.
Wij bepalen ons bij een paar uittrek
sels uit de rede van Voorzitter E. Rubbens.
De ziekte van het Nai'onalisme
In het vlaamsche land heerscht op
dezen oogenblik de ziekte van het natio
nalisme, dat naarmate de oplossing van
het taalvraagstuk vordert, meer en meer
het karakter aanneemt van eene politieke
partij die hare macht wil vestigen op het
uit elkaar rukken der andere partijen.
Ook zien wij ten allen kante onze orga
nisaties, wel niet bedreigd, maar .toch
aangevallen door de vlaamsch-nationa-
listische propaganda.
Wij wil!eti ons daartegen te weer stel
len.
De tijd is voorbij dat de nationalis
tische gedachten onrust en twijfel kon-
dep verwekken in onze gelederen.
Onze ïeden en onze besturen zien thans
allen zeer duidelijk in dat de vlaamsche
arbeiders die tot die organisaties zouden
toetreden hunne standsbehmgen verraden
zonder hunne stambelangen te dienen.
Daarom zullen zij dan ook allen vol
tucht en wilskracht het besluit aannemen
en toepassen dat onlangs nog door den
M.ddenraad van het A. C. W. werd ge
nomen:
De leden van het Algemeen Christen
Werkersverbond zijn vrij alle gedachten
te volgen en te verdedigen die met het
gewetén van een katholiek kunnen over
eenstemmen, maar het is niet mogelijk
voor de werklieden lid te blijven van het
Christen Werkersverbond en terzelver-
tijd het lidmaatschap te aanvaarden in
eene organisatie van de frontpartij of
van de vlaamsche nationalistische par
tijen, welke verklaren noch het gezag
noch di leiding van het Werkersverbond
te aanvaarden.
De katholieke partij
De katholieke partj is de talrijkste en
de belangrijkste partij van het land.
Haar aanzien bij de openbare meening
is groot en haar invloed op 's lands zaken
overwegend.
Haar godsdienstig ideaal verheft haar
hoog boven den alledaagschen strijd;
haar verder programma is edel en
verheven.
Zij omvat in haren schoot alle klassen
en alle standen.
ZIJ heeft een schoon en roemvol ver
leden en hare zending voor de toekc
is om zoo te zeggen nog belangrijker
zij was in het verleden.
Gewis bestaan er binnen haar k;
verschillende stroomingen; er zijn mr.v
vooruitstrevende en meer conservatieve
elementen; er zijn op taalgebied ve, -
scheidene schakeeringen bij de partijge-
nooten; evenzoo is het waar dat op som-
mge andere punten zooals b. v. in zake
vrijhandel, in zake landsverdediging en
ontwapening, in zake belastingstelsel,
enz., door katholieken verschillende stand
punten worden ingenomen.
Maar als wij het verleden raadplegen
en vooral het oog slaan op de parlemen
taire vertegenwoordiging der partij, zien
wij daar een betere verstandhouding dan
ooit te, voren en een diepe en ware een
heid.
Zie maar op sociaal gebied. Sinds den
oorlog is gansch de katholieke partij het
steeds volledig eens geweest met de
schitterende sociale verwezenlijkingen
door de christen democratie voorgestaan.
In nagenoeg alle politieke aangelegen
heden is die eenheid bevestigd geworden.
En zelfs op taalgebied, het moeilijkste
van al, heeft, vooral sedert het A. C. W.
uit naam van de Vlamingen en de Walen
met zijn taaistatuut is vooruitgetreden,
heeft de katholieke partij hare eenheid
bevestigd en vinden de eischen van de
Vamingen om eene definitieve en volle
dige oplossing van het taalvraagstuk, hun
grootste steun bij de katholieke partij.
HULDE AAN
QUADRAGESIMO ANNO
Bij gelegenheid van het tiende Congres
A. C. W. werd Zondag te Brussel op eene
bijzondere wijze gevierd het verschijnen
van 's Pausens wereldbrief «Quadrage-
simo Anno».
Vooraf hield Z. E. H. Kan. Logghe, be-