el Schot oo lie AFSLAG 'DE KEIZER' GRANII Kachel Wanneer de Avondklokken luiden StBERTINUS'KLOKKEN Belgische Leening 1932 5 o|o Katholieken Opgepast Mans- Kinderkostumen IEPER Werkkieederen 3' OEHEIJVIE BEVELEN DE WEERWRAAK VAN JIM - TERUGGEROEPEN! De Oaderdomspensioenwet De 9e Handelsfoor te leper M. FRANCQUI Laatste gebreveteerd model EENE HELDHAFTIGE FRANSCHE KLOOSTERZUSTER Alb. Denys, Poperinghe. Tel. 61. KEURING DER STIEREN EN PRIJSKAMP VOOR STIEREN EN KOEIEN STAD POPERINGE KATHOLIEKE KINEMA 1. - ACTUALITEITEN EN MERKWAARDIGHEDEN Aanstaande Week (t Vervolgt) Justitie, wegens den achteruitgang van het alkoholisme, met 15 mtllloen verlicht was. Ondanks haar leemten, bewees de wet van 1919 ontzaglijke diensten aan den strijd tegen den alkohol. Sommigen vra gen dat, als rij herzien wordt, men dade lijk volledig verbod zou opleggen alkoho- lische dranken te verkoopen. Ik geloof niet dat zulks nuttig zou wezen. Men moet de verbetering der zeden niet verwachten van de strafwerking der wet. Maar de huidige wet moet streng toegepast wor den. Zij had reeds voor uitslag het alko- holverbrulk te verminderen tot twee en half liter por inwoner in 1927, terwijl in Frankrijk dit verbruik 7.84 liter bedraagt. Het amendement van den heer Masson zou een tegen de borst stootende onge lijkheid tot stand brengen. De wet moet in haar groote lijnen gehandhaafd blij ven. De wet is niet onvolksgezind wegens haar strengheid, maar we) wegens de on gelijkheid waarmee zij toegepast wordt in de verschillende streken van het land. Net alsof het gerecht niet overal hetzelfde moest wezen. (Zeer wel!) De wet moet gelijk, redelijk en streng, zonder overdrijving, toegepast worden. Ik zou misschien de bepaling kunnen goedkeuren waarbij de herbergiers ge machtigd worden alkohol voor eigen ge bruik te bewaren In kamers waar het publiek geen toegang heeft. Ik wil ze niet buiten de wet stellen, noch hun weigeren wat de wet aan den meest verachtelijken misdadiger toelaat. (Zeer wel!) Doch ik zal mijne stem weigeren aan een wet die den verkoop zou toelaten In de openbare plaatsen, wellce maatregelen van streng toezicht of beperking de wet ook moge voorschrijven. Frankrijk vergif tigt zichzelf met alkohol, schreef profes sor Lacquel, gaat het zoo voort, dan komt weldra het flnis Galliliac. Ik wil mijn land een beter lot bezorgen en door den strijd tegen den alkohol zijn stoffelijken voorspoed en zijn zedelijke grootheid verzekeren. (Toejuichingen rechts en bij de socialisten.) ■BS VALSCHE GEZICHTEN De ouderdomspensioenwet gaat eenige veranderingen ondergaan. Geen kwestie van het bedrag ervan te verminderen. De Christen Democraten hebben daarvoor ge zorgd. Maar de bedrijfsinkomsten werden buiten berekening gelaten tot een bedrag van 18.000 fr. Voor de werklieden, op wei nige uitzonderingen na, had dat geen ef- fekt. Want er zijn schier geen werklieden die nog zulk een loon ontvangen. Heel anders s voor de buiten dienstver band staande arbeiders die zijn: de handelaars, ambachtslieden en de land bouwers. Voor deze werden de bedrijfsinkomsten niet berekend naar het werkelijk bedrag, wel naar da Inkomstenbelasting. Dat systeem bracht mee dat de meeste landbouwers van 65 jaar en méér, die schier nooit een cent voor ouderdomspen sioen hadden gestort en ook nooit op een ouderdomspensioen hadden gerekend, op weinige uitzonderingen na allemaal ouder domspensioen toegekend werden. En middenstanders ook. Dat was niet redelijk. Het verwekte ook opspraak bij de menschen. Afgunstgevoel eenerzijds, maar toch ook gegronde kri tiek. De ouderdomspensioenen kosten aan de schatkist méér dan 500 miljoen per jaar. Tienduizendtallen nieuwe pensioen gerechtigden zijn er bijgekomen. Op die uitgaven moect bezuinigd worden. Hoe? Met 't bedrag ervan te verminderen? Neen, hebben de chris .en demokraten ge zegd. Met de voorwaarden strenger te maken cm kosteloos pensioen te kunnen bekomen. Zoo heeft Minister Hevman het voor gesteld. Voor de werklieden zou aan de wet niets veranderd worden. Alleen voor de buiten dienstverband staande arbei ders Het wetsontwerp beperkte op ge voelige wijze de vrijgestelde beroepsin komsten. De Middenstandsorganisaties vergaderden, stemden dagorde's, drongen aan bij de parlementairen. En de land bouwers bepaalden zich ook niet met den neus op te steken of de lip te laten han gen. In een wetsontwerp tot wijziging der pensioenwet zegde de Minister dat de vrijgestelde beroepsinkomsten zouden be perkt worden tot 5.500 fr. in de gemeen ten tot 5.0C0 Inwoners, 6.600 fr. in deze van 5.000 tot 30.000; 8.400 fr. in deze van boven de 30.000. Die vrijstelling zou ver hoogd worden met 1100, 1400, en 1800 fr. voor de vrouw, naar de rangschikking der gemeenten volgens bevolkingscijfer. De Kommissie van Nijverheid, Arbeid en Sociale Voorzorg had dat aangenomen met 12 stemmen tegen drie onthoudin gen. (Twee socialisten: Van Walleghem en Falony hadden vóór grstemd; drie an dere socialisten hadden zich onthouden). M. Rubbens maakte een goedkeuringver- slag op, en dat verslag werd Donderdag, 25 Februari, in de Kamer besproken. De socialisten keerden hun roer. Debunne sprak over legergeneraals die volle wed den ontvangen en hooge invaliditeitspen sioenen. Precies alsof dat ook niet gebeurd was toen de socialisten van November 1918 tot Oktober 1921, en van Mei 1925 tot November 1927 in de Regeering zaten! (Weet wel dat we daar geen verschooning voor over hebben). Een socialist wilde de vrijgestelde inkomsten terugbrengen op 12.000 fr., kwestie van op te bieden. Dan Is door M.M. Beeckx en consoorten een amendement neergelegd op grondslag: voor alleman gelijk. Naar dat amende ment, dat de instemming geniet van de Regeering, wordt de kostelooze ouder- domstoelage verleend wanneer het be- drijfsinkomen niet de 8.400 fr. (voor man en vrouw) overtreft. Tusschen 8.400 en 10.800 fr. wordt nog gedeeltelijk pensioen toegestaan. Dat bedrag wordt verhoogd met V5 wanneer de echtgenoot van de verzekertagsplichtige nog leeft; ook voor elk kind van min dan 16 jaar ten laste. Met dat amendement is het wetsontwerp naar de Kommissie teruggestuurd. Dezer IBBBBBBBBBBBBBBaSBBEEBBBSSia Mengelwerk van Do Poperingenaar 27 Oorspronkelijke Detective -Roman door WILLIAM HOLT. Ja, Jazei deze nu, de heeren kwamen nog juist bijtijds om me uit de banden van die twee te bevrijden. Zonder u zou ik een afschuwelijken dood gestor ven zijn of mij zelf geschandvlekt hebben, door niet mijn eerewoord te houden, dat lk eens aan mijn meester gegeven heb. «Ia ieder geval», aaide Jac. Purdy, hebt gij thans niets meer te vreezên. de Montorgueil is dood, uw kleinzoon zit netjes opgesloten. Nu hij heeft een ruime gevangenis. De verbindingsgang tusschen het kasteel en het hol waar zij u pijnigden, is lang genoeg, maar we kunnen hem laar Biet laten en hebben dus te overleg gen, wat we met hem moeten uitvoeren. Hij verdiende t? sterven zeide Ad dison, maar het is waar we kunnen hem daar niet laten. We zouden hem kunnen bevrijden op voorwaarde dat hij belooft nooit of nimmer meer hier terug te zul len komen en... De oude Pool viel hem In de rede: Als of zoo'n belofte ook maar eenige waarde hebben zou. Hij breekt met genoegen duizend eeden, als dat hem te pas komt. Och, de ellendeling hij verdient wel straf, maar bedenk heeren, het zou te wreed zijn hem daar, levend begraven, van honger en dorst en angst te doen omkomen. Daar ia ook geen sprake vanant woordde Jac., wij zijn geen rechters en als wij maatregelen zouden nemen is het enkel uit zelfverdediging. Als hij ons ver der niets doen kan, moeten wij hem vrij laten. Baarom ia bet welllcbt bet beste dagen krijgen we daarover verslag, open bare bespreking en stemming. Korte beoordeeling: Dat amendement kan er goed door. We zeggen waarom. Er zijn schier geen werklieden meer van boven de 65 J. die nog regelmatig boven de 8.400 fr. per Jaar, 170 fr. per week, 700 fr. per maand verdienen. Winnen ze 't nog, 't is niet meer voor lang. Ze worden slechts uitgesloten tijdelijk wanneer ze meer dan 10.800 fr., 200 fr. per week verdienen. Hier en daar zullen eenige cumulards getroffen worden, die nu volledig ouder domspensioen koppelen aan volle wed den, soms nog aangevuld door een of an der invaliditeitspensioen. Om het voor de openbare opinie te ver dedigen zal het geen moeite kosten, 't Was in elk geval oneindig beter in die richting bezuiniging te zoeken dan 't be drag van 't pensioen te verminderen. De socialisten zullen niet verre loopen met hun demagogisch opzet. En hier past het de opvattingen van twee arbeidsministers (wijlen J.J. Wauters en Minister Heyman) tegenover elkander te plaatsen. M. Wauters heeft in Juni 1927 het aanvullend pensioen ingevoerd. De frank was toen gestabiliseerd gelijk nu aan 1/7, aan 175 franken voor een engelsch Pond Sterling. De index stond toen aan 851 punten; nu aan 734. Dat is 117 punten lager of omtrent 14 ten hon derd. Wij herinneren hier nogmaals aan de bladzijden 1687 en volgende van de Annates Parlementaires van 14 Juni 1927, toen wijlen Minister Wauters verklaarde: Ik oordeel dat wij breed en edelmoe- dig werk hebben geleverd. Het kost mij geen moeite te verklaren dat ik persoonlijk ben die gedacht heb aan de beperking der vrijstelling van inkomsten die zich opdringen, als men ziet dat op 497.000 menschen van bo- ven de 65 jaar, 325.000 pensioengerech- tigden zijn, misschien méér, zonder de mijnwerkers en de staatsgepensionneer- den mee te teilen. Indien we op dien weg voortgaan, zouden al de Belgen van 65 jaar gepensionneerd zijn. Bij ons schijnt het getal pensioenge- rechtigden niet alleen overdreven, maar de voorwaarden in dewelke de pensioe- nen worden toegekend, zijn veelal ah normaal. Maar ik denk dat het overgroftt getal pensioentrekkenden voortkomt van de breede vrijstellingen, voorzien in de wet van 1924. Wij zijn grootendeels verantwoorde lijk, en ik persoonlijk, voor die vrij stellingen. Een ander misbruik schuilt in de sa- menvoeging der vrijstellingen. Daaraan is het groot getal toe te schrijven. Ner- gens zijn er zooveel pensioentrekken- den. De socialisten piepten niet, 't was im mers hun partijgenoot die zoo sprak. Minister Heyman heeft de wet van 14 Juli 1930 gemaakt. Voor de alleenwonen- den heeft hij het pensioenbedrag met on geveer 700 fr., of 1/3 verhoogd. Voor de gehuwden is het verhoogd van 350 tot 500 fr. Méér nog: de vrouw van den pen sioengerechtigde, ook al was zij nog geen 65 jaar oud, werd in het pensioenbedrag (3200 fr.) van den man begrepen. Onder dat opzicht gelijken die twee wetten op malkaar niet. De wet Heyman is oneindig veel breeder dan deze van zijn voorganger. In 1927 zwegen de socialisten als ver moord. Nu dat 'ster Heyman eenige schadelijke uitwassen van zijne pensioen wet wil uitsnijden schreeuwen en liegen de socialisten als bezetenen. Vruchteloos! Het feit blijft: in geen enkel nijver- heidsland ter wereld bestaat zulke voor- deelige pensioenwet als in Belgie. We dagen de socialisten uit het tegenoverge stelde te bewijzen! De aanplakbrieven de Tentoonstelling aankondigende zijn over de gansche streek rondgezonden en uitgehangen ge weest; in bijna alle winkels der stad ziet men ze ook in de uitstallingen, en met deze dagen van feesten hebben zij veel bezien geweest. Het Komiteit heeft besloten om nog meer ruchtbaarheid te geven aan de Eoor, van affiches te doen aanplakken in <ie bijzonderste dorpen en steden van het Arrondissement. Een prachtig schouwspel zal 's avonds te bewonderen wezen: den dag der ope ning der Foor, Witten Donderdag, de Zondag van Paschen, 2* Paaschdag en dei: volgenden Zondag zullen de Kathe draal en de bijzonderste gebouwen ver licht worden. Iets éénigs zal wezen de verlichting der Kathedraal. Duizenden gloeilampen zullen den toren in eene zee van licht herschapen, van uren verre in het ronde zal men deze prachtvertooning kunnen bewonderen. Het zal als een herhaling wezen van de verlichting van den Eiffeltoren te Parijs welke men over eenige jaren te zien kreeg, en die op de toeschouwers zuiken indruk heeft gemaakt. Weldra zullen de plakbrieven, de mu zikale feesten aankondigende, verschijnen, dit jaar zulten de kunstliefhebbers mild bejegend worden zooals blijkt uit het hieronderstaande programma der con certen, die zullen gegeven worden als volgt: ZONDAG - PASCHEN: 11 Vt uur: Socialistische Harmonie, 3 uur: Liberale Harmonie, 4 uur: Vlaamsche Harmonie, 5 uur: Harmonie Ypriana. MAANDAG - 2' PAASCHDAG: 12 uur: Katholiek Muziek, Poperinge, 3 uur: Gemeente Fanfare, Wijtschate, 4 uur: K. Harm. «Ste Cecilia», Veurne. 5 Vi uur: Harmonie Royale, Komen. ZONDAG 3 APRIL: 11 Yi uur: Accordeonisten, Yper. 3 uur: Musique Communale, Houtem-biJ-Ieper. 4 uur: Muziek «St Laurentius» Kemmel 5 uur: Koninklijke Harmonie, Wervik. laBBBBBBBSSaaBSBBBSBBESSSBBQB, ,13-3-32. - DE POPERINGENAAR. - Nr 11. - BI. 2. als we hem een paar dagen gevangen hou den en dan de vrijheid geven». De oude man knikte. Maarzeide hij, als hij lang daar opgesloten blijft en hij hoopt niet op ver lossing, dan wordt hij krankzinnig van angst. Jac. glimlachte bij. onmerkbaar. O antwoordde hij, we zulten hem geruststellen, we zullen ons met hem in verbinding stellen, we zulten hem eten en drinken geven cn hem mededeelen, dat hij op uw voorspraak over eenige dagen zijn vrijheid zal krijgen.» Op mijn voorspraak? Maar dat is niet waar. Gij beiden hadt evenmin het plan hem te laten omkomen. Nu goed, dat is van minder belang, maak gij u intusschen over niets ongerust. Gij hebt niet beter te doen dan zoo spoe dig mogelijk te herstellen. En dan wach ten we kalm den brief uit Engeland af, we behoeven nu zoo'n haast niet te ma ken. De oude man gaf eerst geen antwoord, hij dacht eenige oogenblikken na, toen zei hij: Ik geloof dat wij wèl haast moeten maken. En ik koester thans ook niet meer den minsten twijfel aan uw rechten. Ik ben bereid u den schat aan te wijzen zon der te wachten op de bevestiging uwer beweringen uit Engeland. Oho zei Jac. luchtig, er is nu geen haast meer bij, er zijn geen kapers meer op de kust. Er is iets anders zeide de oude Pool, ik vrees, dat de laatste beproevingen te veel voor mij geweest zijn. Ik denk dat de dood mij nadert en voor deze mij den mond sluit, moet ik spreken. Zljt ge malriep Addison, ge zijt herstellend mijn vriend, uw pijnlijke voe ten zullen genezen. De koorstaanvallen zijn voorbij. Gij zult krachtiger zijn dan te voren, als alle zorg u van het hart ge licht is. Ja, ja, ik weet wel, ge zijt al heel oud, maar op een paar jaren rustig leven hebt gij na dit alles zeker wel recht. Spreek dus niet van den dood. Dat is In beelding. Nu ons klokkenspel weer in orde ge bracht wordt door de zorgen van Zeer Eerw. Heer Deken Vervaeke, zal het voor onze Lezers wel van belang zijn 't een en 't ander uit vroeger dagen over de klok ken van St Bertinus te lezen. We nemen hier over wat we ln De Poperinghenaar van 30 Oogst 1908 drukten ter gelegenheid der wijding op Zondag 9 Oogst 1908 door Z. E. H. Deken De Hulster, der twee nieuwe klokken Arsenia en Antonia die de twee overgebleven Bertina en Maria kwamen vervoegen. We drukten toen: OVER DE KLOKKEN VAN ST-BEUTENS KERK TE POPERINGHE. Op St-Bertens toren zijn er, van ouden dage, verschillende klokken geweest. Zoo blijkt het uit de oorkonden hier ten stad' huize bewaard. De stadsrekening 1594-1595 (bladz. 28) vermeldt dat, ten jare 1595, Marq Le Sure, klokkengieter te Sint Winoxbergen, zes klokken verveerdigde tot akkoord voor den klokslag. Hoeveel andere klokken er in St-Bertens toren hingen, hebben we nog niet kunnen opsporen. In 1749 waren er twee klokken geborsten in St-Bertens, namelijk de werkklok, die diende om het werkvolk te vermanen, en de misscschelle, waarmede men klopte voor gelezen missen. Frans Guillemain, klok kengieter te Duinkerke, werd door de wetheeren belast de klokken te hergie ten, hier ter plaatse. Den 17 October van 't gemelde jaar was 't werk volbracht: de klokken werden in den toren teruggehan- gen. De klokgieter kreeg als loon 474 pon den parisis. Voldeed het klokkenspel aan de wethee ren niet meer na eenigen tijd? Den 15 Juli 1780 besloten de baljuw, burgmees ters, schepenen, raadsleden en notabelen der stad het carillon te herstellen op twee volkomen octaven: daartoe zullen ze raad vragen aan een klokkengieter van Brug ge en aan den beiaardier van Dixmude. Evenwel belastte het magistraat den klokkengieter Andreas Vanden Gheyn van Leuven met de klokken te onderzoeken en met het begrooten van de onkosten: de groote klok ln twee plaatsen geborsten en een carillon van drie volledige octaven. Intusschen hadden de heeren burgemees ter Reyphins en de schepene Louis van de Goesteene den hoogw. abt van St- Ber- tens te St-Omaars gaan sproken. Deze geestelijke en wereldlijks Heer van het Poperingsche grondgebied was met de af- geveerdigden overeengekomen, dat de groote en de tweede klok mochten hergo ten worden op kosten van stad, en dat het klokkenspel in de naald mocht gehan gen worden bijaldien het magistraat alle herstellingen der naaide op hem nam. De hoogw. abt schonk zelfs een bijdrage van 3000 pond parisis; het magistraat en de ingezetenen der stad verplichtten zich de overige onkosten uit te keeren. Onder de begiftigers stippen wij aan: Eerw. heer Cuveiier, proost der stad; Reyphins, bur gemeester der commune; P. F. De Baenst, notaris; P. J. De-"os; P. L. Van den Broucke, advocaat en greffier der stad; B. L. Druant; jonkers Jacques, van de Goesteene en Karei de Ghyselbrecht d'Eecke; Eerw. heeren Pieter en Lodewijl' van de Goesteene, priesters; mevrouw wed. de Salmon; jonkvrouw Joanna van Mer- ris; mevrouw du Flocq- Raulé; Jonker J. van Reninghe de Voxvrie; de Eerw. heeren J. B. Waterschoot, pastoor van St-Bertens, J. B. Fruit, pastoor van O. L. Vrouw, J. B. Pelckmans, pastoor van St-Jans, enz. enz. Tegen half October 1781 had Vanden Gheyn zijn werk afgedaan. Den 22 Oc tober werd de groote klok plechtig ge wijd door den hoogweerdigen heer Jos- cio d'AIlcnnes, abt van St-Bertens-abdij te St-Omaars die terzelfder tijde peter was van die klok. In die plechtigheid stonden hem bij: de Hoogw. abten van St-Winoxsbergen en Clairmarais, evenals de eerw. heeren geestelijken van St-Ber- tens kerk. De groote klok weegt, bij gissing, 3000 tot 3500 kilogr. Zij draagt het volgende opschrift op den bovenrand: ANDREAS JOSEPHUS VANDENGHEYN, LOVANIENSIS, ET ANDREAS LUDO- VICUS, PATER ET FILIÜS, ME FE- CERÜNT POPERINGIS. (Dat is: Andreas Jozef Vanden Gheyn, van Leuven, en Andreas-Lodewijk, vader en zoon, goten mij te Uoperinghe) Lager staat het volgende opschrift nog langs de eene zijde: EGO BERTINA, AERE COMMUNI, REFUSA SUM A* 1781: TEMPORE REV.D.MI DOM. JOSCIONIS D'AL- LENNES S' BERTINI ABBATIS, HTJJUS CIV. TOPARCHAE REV. DOMINI LAURENTII CUVELTER HU JUS LOCI PRAEPOSXTI, ET REV. DOM. JAC. BERN. WATER SCHOOT HU JUS ECCLESIAE PAS- TORIS. QUO AERE ETIAM FU3AE ET REFUSAE SUNT ANNIS 1779, 1780 ET 1781 OMNES ALIAE CAMPA- NAE TAM IN HAC TURRI QUAM OBELISCO PENDENTES. (Dit is: Ik, Bertina, ben met ledereens jonste hergoten in 1781: toen Hoogeerw. heer Joscio d'Allennes, abt van St-Bertl- nus en heer dezer stad was, E. H. Lauren tius Cuveiier proost dezer pl'.ats was, en E. H. Jacobus Bern. Waterschoot, herder dezer parochie was. Met deze pennin gen zijn in 1779, 1780 en 1781 al de andere Klokken gegoten en hergoten, die in dezen toren en in deze naaide hangen). Buiten de groote klok hier ter stede gegoten, had Vanden Gheyn, in zijn werkhuis te Leuven, nog 18 middelbare en 19 kleine klokken gegoten. In den toren hing men nevens de klok Bertina nog vijf andere; van deze middelbare is er slechts eene overgebleven, die voor opschrift draagt: ANDREAS VANDENGHEYN ME FE CIT LOVANII A° 1781: MARIA EST NOMEN MEUM. De Pool schudde het hoofd. Integendeel ik moet er wel van spre ken. Als de schat in veiligheid is, in han den van haar die het geld toebehoort, dan kan lk zeggen, dat ik gerust heengaan kan. En lk vrees den dood niet. Daarom heeren wil ik van middag spreken en u alle aanwijzingen doen. Eerst zou ik echter willen, dat gij uw anders plan ten uit voer bracht. Prachtig, dat zal gebeuren. We zulten spijs en drank en wat kaarsen meene men, dan houdt hij het daar beneden wel een paar dagen uit. Toen de twee Engelschen op weg naar het kasteel waren, zei Jac. Purdy: Het is waarlijk aandoenlijk te zien, hoe de oude man, na alles wat hij van zijn kleinzoon ondervond, toch in zijn hart nog van dien schurk houdt. Hij is bezorgd voor hem, hij vreest dat Dimitri te zeer in angst zal zitten, hij wilde het niet ronduit vragen, maar hij hoopt toch, dat wij hem zoo verschoonlijk mogelijk be handelen. En toch heeft de schurk hem gepijnigd op de meest onmenschelijke manier en allerminst medelijden getoond.» Ik weet het. Die Dimitri. Maar toch lerminst eenige toegevendheid. Maar toch zullen we met hem consideratie gebrui ken terwille van den ouden man, wiens kleinzoon hij is e-n die eens al zijn hoop op hem stelde. 't Is dom, maar enfin, als we den ouden Pool er plezier mee doen, kunnen we niet anders handelen. Toen zij in het kasteel gekomen waren gingen zij naar de torenkamer en van daar naar den kelder. Hier ruimden zij zand en steenen op boven het zware luik en openden dit. Halloriep Jac. naar beneden. Er kwam geen antwoord. Ik denk zei Addison, dat hij aan de andere zijde bezig is met pogingen om zich uit te graven. Hij hoort ons niet. Nu, don zulten we wachtenant woordde Jac. Hij schoot z'n revolver af opdat het geluld de aandacht van Di- (Dat is: Andreas Vanden Gheyn goot mij te Leuven in 1731: Marte is mijn naam). Het klokkenspel van St-Bertens, dat ongeveer 50.000 frank gekost had, was eene der schoonste van Vlaanderen. Het magistraat benoemde een beiaardier met 300 pond parisis jaarwedde: deze bespeel de den beiaard niet alleen des Zondags en op de Hoogdagen, maaf ook de feestdagen der Rederijkers- en Boogschuttersgilden. Twaalf Jaren later, vielen de legers der Fransche Republiek ln ons land; zij ver overden omtrent geheel Belgie na den zegepraal die zij te Jemappe3 over de Oostenrljksche troepen behaald hadden (6 October 1792). Zoo kwam een Fransch leger, aangevoerd door de bevelhebbers Moreau en Roma- net, naar West-Vaanderen en een 22 Oc tober 1793 bezette het de stad Poperinghe en het omliggende. Intusschen trad citoy- en Crendale, van Belle, alhier op als zoo genoemde représentant du peuple. Overal plunderden de Franschen de kasteelcn, de kerken en de kloosters. Vooral hadden zij het gemunt op koper en brons, namelijk op de klok ken van de kerken, de standbeelden, de oude muntstukken en gedenkpenningen; dit kon immers dienen c«n ermede ka nonnen te gieten. Den 26 October 1793 ging Crendale ge wapenderhand de sleutels der kerken op- elachen bij de eerw. heeren pastoors vanj Poperinghe. Daar die ievervolle priesters ze niet wilden afleveren, deed lüj huis- zoek en stool de sleutels. Hij deed de kerken openen, en seffens bevool hij de klokken neêr te laten. Twee molenmakers van ambacht, Bruneel van Caester en Sonneville van Belle volbrach ten zijn bevel. In St-Bertens kerk wer den zij geholpen door twee opgeëischte werklieden van. stad, Jozef Beheydt en Jan Verhaeghe. Al de klokken van het klokkenspel en ook deze van toren werden neergehaald; de Franschen lieten slechts de groote klok Bertina en eene mid delbare klok Maria alsook den groo- ten trommel van den beiaard op den toren. In St-Jans namen zij 4 klokken, in O. L. Vrouw 4 klokken, in 't Recollettenkloos- ter twee, en eene in de kloosters der Be- nedictinen en der Penitenten. Niettegenstaande het verzot der wet heeren, deed Crendale de klokken naar Hazebrouck vervoeren. In St-Bertens toren waren dus slechts twee klokken overgebleven. Dit bleef zoo tot in 3 908, toen de zeer Eerw. heer De Hulster, pastoor-deken van St-Bertens, besloot twee klokken aan te koopen en het akkoord-geluid te herstellen. De groote klok Bertina geeft den toon do, de kleine Maria geeft fa. Aan den op volger van den beroemden Vanden Gheyn, M. Van Aerschodt te Leuven werd last gegeven twee klokken te gieten: de eene ré, de andere ml luidende. Zondag 9 Augustus 1908 heeft de Z. E. H. Deken die klokken plechtig gewijd. De grootste draagt voor opschrift langs de eene zijde: ARSENIA D. O. M. ME FUDIT F. VAN AERSCHODT LO VANII ANNO 1908. (Dat is: Arsenia aan de Allerhoog ste toegewijd F. Van Aerschodt goot mij te Leuven ten jare 1908). Langs de andere zijde luidt het vervolg: SUMMO PONTIFICE PIO X EPIS- COPO BRUGENSI GUST. JOS. WAFFE- LAERT DECANO ARSENIO DE HULSTER VICEPASTORIBUS L. HEL- LYN ET A. DE JAEGHER AEDITÜI3 GEORGIO LEBBE MAURITIO LEBBE AMATO LAVA JULIO COEVOET HEN RICO BECK. (Dat is: Toen Paus was Pius X, Bis schop van Brugge Gustavus-Josephus Waffelaert, Deken Arsenius De Hulster, Onderpastoors Leo Hellyn en Alphonsus De Jaegher, Kerkmeesters Georgius Leb be, Mauritius Lebbe, Amatus Lava, Julius Coevoet, en Henrieus Beek). De tweede klok draagt benevens het opschrift van Arsenia, nog het volgende: ANTONIA D. O. M. ME FUDIT F. VAN AERSCHODT LO VANII ANNO 1908. OORLOGSHERINNERINGEN 't Was den Zaterdag 3 October van het 't Jaar 1914 dat 2800 Jonge rekruten van de klas '14 aankwamen te Poperinge en hier bleven vernachten. Van dien dag zijn de klokken stilzwijgend gebleven. Nogtans op Kerstnacht van 't zelfde Jaar, hebben al de klokken van de stad ak koord geluid en in alle kerken en kapel len was er middernachtmls, gecelebreerd door de talrijke priesters-soldaten die hier vertoefden. 't Was een feestgeluid te midden 't kanongebulder, inzonder uit de richting van Nieuwpoort. 't Was de slag van St Joris die aan de gang was. De klokken waren later in veiligheid gebracht en kwamen terug in 1919. ■■«■■BUBBmMflHHUUMUBBBBB -«O»- Zooals we verleden wqgk meidden, hoor den we den Vrijdag morgen allerlei klok- kengeluid; akkoord, doodsklok, angelus, inkloppen, ene. Dit werd gedaan met elektrische kracht en diende als proefneming. Deze werken worden uitgevoerd door het huis L. Van Rie van Quaregnon-bij-Bergen, huis dat zich bijzonder met zulk werk bezighoudt dit en reeds in vete kerken met geheele voldoening uitvoerde. De groote klok Bertina die 3000 kilos weegt, wordt bewogen door een spe ciale motor van enkel 3 peerdenkracht en slingert zooals met de hand; 't zelfde voor de tweede groote klok. De twee andere klokken hangen vast en men moet er op kloppen dat ook met elektrische in richting. Alles wordt ln gang gesteld van uit de sacristy. Na de eerste proefnemingen van Vrij dag, werden nog eenige stukken wegge nomen om het akkoord met meer zwier te doen luiden. Binnen eenige dagen zal dit in orde zijn. Na Paschen zal de derde klok ook opge steld worden om te kunnen slingeren, zoodanig dat akkoord met alle drie de groote klokken zal kunnen geluid warden. Maandag zijn zelfde werken begonnen in St Janskerk, ook door het huis L. Van Rie. Aanstaande week geven we eenige bijzonderheden over de klokken van Sint Janskerk. ISBSBBBBBSBaBBBBSBBBBBBBBBB mitri zou trekken. En deez vernam dat geluid. Geen vijf minuten later was hij onder den kelder. Jac. hoorde hem. Hallo zeide hij, klim niet naax bo ven, waarde heer, want we zouden u weer naar beneden gooien, desnoods met een kogeL Gij zult me hier toch niet levend be graven. Wat wilt ge van meriep Di mitri met een benauwde stem, ik ben bereid te onderhandelen. Jac. Purdy lachte verachterlijk. Wat! wilt gij onderhandelen? Ge zijt volkomen in onze macht. En trouwens al zoudt gij ons iets voor uw vrijheid wil len beloven, daar hechten wij geen waarde aan. Gij verdient den dood en niets an ders. Genade riep Dimitri. Luister zei Jac, wij zullen genadig zijn, maar waarlijk niet om uwentwille. Uw oude grootvader, dien gij ellendig ge marteld en mishandeld hebt, vraagt voor u genade. En om hem willen wij barmhar- zijn. Ja, alleen om hemriep Addison, maar jij hebt het aan hem niet ver diend Hoor dus zei Jac, wat we besloten hebben. We zullen neerlaten een kruik water, een brood, een pak kaarsen. Dan verhongert ge niet en kunt licht maken. Maar ik wil hier niet blijven O, wilt ge dat niet. Uw grootvader wilde ook niet gepijnigd worden. Ge blijft hier en over eenig dagen zulten we je de vrijheid weergeven, eerder niet. Dimitri jammerde en protesteerde, maar het hielp hem niets. Hij kreeg langs een touw wat er hem was toegezegd en daarna werd het luik gesloten. Jac had er nog over gedacht hem in den kelder zelf gevangen te houden, maar Addison gunde hem liever het verblijf een verdieping lager. «Het is zekerder», sprak hij, «en de ellendeling heeft waarlijk wel straf ver diend. Van het kasteel gingen sdj naar hun eigen woning ea Jac. vond daar een tele- DE NIEUWE GOUVERNEUR VAN DE SOCIETE GENERALE Het Bestuur van de Soclété Générale de Belgique vergaderde Dinsdag morgen. Op voorstel van baron Carton de Wiart, heeft het Bestuur besloten aan M. Emiel Francqui, staatsminister, te vragen de op volger te zijn van M. Jean Jadot, goe- verneur van de Soclété Générale IBZBE9BEBBE933K3B9QS99BB22SBSB MET LOTEN Kostelooze Inschrijving A. CROUSEL, wisselagent 14, Guido Gezellestraat, POPERINGE EBBSBE9B33!BBaaB893üBBB39S!BBBB LAAT U NIET BEDRIEGEN In vete huisgezinnen worden gekleurde platen of almanakken met H. Hartebeel- den rondgezonden uitgaande van een zoo gezegd Katholiek Propagandawerk van het H. Ilart van Jesus, Godsdienstige Uit gaven van het Centraal Bureau voor Ka tholiek Onderwijs in Belgie, Guiinard- straat, 9, Brussel dat daar zou ingericht zijn onder de Doorluchtige Bescherming van het Episcopaat. Naar genomen inlichtingen ls op dat adres geen Katholiek Werk onder goed keuring van het Bisdom ingericht. Dat werk is dus niet te steunen en best is ingezonden almanakken en kwijtschrif ten te weigeren. IBSSaBIlSSiBgüiBSvfESgSBBBBBBBBa 2 877 Verbrandt anthraciet 10/20 en is bovendien uiterst zuinig. raai IBBBSBBBEiBaBBBESBBBISSaRHBSBBBB gram. Het kwam uit Londen, het was het antwoord op zijn brief. En wat seinde mejuffrouw de Saintange hem? O, het deed zijn hart opspringen van vreugde. Het telegram luidde: Uw brief ontvangen. Ik kom zelf bij u, lk ben reeds afgereisd. Jac gaf liet telegram aan Addison. Ziedaar zei hij,« wat dunkt J® hier van? Welriep Addison, dat ls eeh flinke jonge dame, snel en vastbesloten. ZIJ had waarlijk geen beter besluit kunnen nemen. Het schijnt u groot genoegen te doen? Ja, ja, zeker, ik denk er over als gij. Zij kon niet beter handelenantwoordde Jao eenlgzins verward. Addison glimlachte fijntjes. Het doet mij vooral genoegen zal hij, om wille van den ouden Pooi. Ik wed, dat het hem een groote genoegdoening ls, als hij haar nog bij zich ziet en haar dank verneemt voor alles wat hij gedaan heeft Hij heeft toch eigenlijk heel zijn leven zich opgeofferd voor haar familie. Zeker, zeker,antwoordde Jao, dat is ook zoo. En ik denk dat rij daarvoor dein eigenlijk ook naar hier komt.» Addison dacht er het zijne van. Hij be greep wel, dat Jac het meisje liefhad. En in z'n verliefdheid scheen de jonge graaf zich eigenlijk het eerste oogenblik zoo'n beetje verbeeld te hebben, dat zij de verre reis ondernomen had om hem weer te ontmoeten. ZIJ glngèh samen naar den ouden Dimi tri terug óm hem het goede nieuws te brengen. Koor eens», zei Jac, «wij hebben een goede tijding voor u. Leeft mijn kleinzoon nog?vroeg de oude man haastig. Zijn eerste gedachten waren dus nog voor zijn ontaarden kleinzoon. «Hij leeft nog ,hoor», antwoordde Jac, wij hebben hem gesproken en gezien. Nu, hij maakt het goed. Hij is nu voor zien van spijs en drank, hij behoeft nu niet in het duister te zitten. En wat voor liem hoofdzaak la, hij behoeft nu niet Ti. H. Em. Kardinaal Verdier, Aartsbisschop van Parijs, heeft Donderdag het Ridderkruis van het Eerelegioen overhandigd aan de Eerw. Moeder Marcella, Overste der kliniek der rue "de Turin, in de fransche hoofdstad. De plechtig heid geschiedde ln de zaal van het Paleis d'Orsay te Parijs. De Kardinaal verhaalde het teven van zelfopoffering der heldhaftige kloos terzuster, die na achttien jaar in het Oosten haar voorbeeldig werk van naas tenliefde volbracht te hebben, zich tijdens den oorlog, letterlijk opofferde om ds fransche gekwetsten in een der gasthuizen van Parijs te verzorgen. De Aartsbisschop van Parijs herinnerde eraan dat Eerw. Moeder Marcella zich meer dan veertig maal geleend heeft om, door bloedovertapping, het leven van zieken te redden. De Kardinaal, onder de toejuichingen van al de aanwezigen, waartusschen ook familieleden van de Gedekoreerde, gaf de accolade aan Moeder Marcella, die ook de gulhartigste gelukwenschen ontving van alten die deze dicproeren- de plechtigheid bijwoonden, waaronder M. Blaisot, Minister van Openbare Ge zondheid en nog talrijke hooggéplaatste personen. illllllllllllllll! 1X T 111 1 RUSH Dank zijne groote aankoopen en zijne kleine winstmarge, kan DE KEIZER steeds verkoopen aan onvergelijkelijk lage prijzen. ffimiiiiiiiMiimHiminiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiii JAAR 1932 In uitvoering der gecoordonneerde ver ordening ter verbetering van het Runder ras, zal worden overgegaan ter plaatsen, dagen en uren, hier onder aangeduid, tot de keuring der stieren, bestemd tot den openbaren springdienst gedurende het Jaar 1932. Lijst der verschillende keuringen ln de prov. West-Vlaanderen Verdeeling per omschrijving 1» LANDBOUWSTREEK la omschr. Damme, Woensd. 23 Maart 10 u. 2» omschr. Zuienkerke, Donderd. 24 id. 10 u. 3a omschr. Klemskerke, Zaterd. 19 ld. 10 u. 4o omschr. Gistel, Woensd. 30 Maart, 10 u. 5e omschr. Slijpe, Donderdag 31 ld. 10 u. 6a omschr. Zandvoorde, Zaterd. 2 April 10 u. Verdeeling per omschrijving 2a LANDBOUWSTREEK 7a, Diksmuide, Woensdag 23 Maart, 10 u. 8a, Nieuwpoort, Maandag 21 Maart, 10 u. Da, Veurne, Donderdag 24 Maart, 10 uur. 10a, Alveringem, Dinsdag 29 Maart, 10 u. 11a, Loo, Woensdag 30 Maart, IQ uur. 12a, Houtem, Donderdag 31 Maart, 10 uur. 13e, Oostvleteren, Zaterdag 2 April, 10 u. 14e, Merkem, Dinsdag 5 April, 10 uur. Verdeeling per omschrijving 3a LANDBOUWSTREEK 15a, Roesbrugge, Maandag 21 Maart, 10 u. 16a, Poperinge, Woensdag 23 Maart, 10 u. 17a, Boezlnge, Donderdag 24 Maart, 10 u. 18a, leper, Dinsdag 29 Maart, 10 uur. 19a, Geluwe, Woensdag 30 Maart, 10 uur. 20a, Meesen, Donderdag 31 Maart, 10 uur. 21e, Kemmel, Dinsdag 5 April, 10 uur. 22a, Moorslede, Woensdag 6 April, 10 uur. 23a, Ledegem, Zaterdag 2 April, 10 uur. 24a, H^'tom (Y), Donderd., 7 Maart, 10 u. Verdceling per omschrijving 4* LANDBOUWSTREEK 25a, Wevelgem, Maandag 21 Maart, 10 u. 26e, Kortrijk, Woensdag 6 April, 10 uur. 27a, Rollegem, Woensdag 23 Maart, 10 u. 28a, Dottenljs, Zaterdag 9 April, 10 uur. 29e, Avelgem, Dinsdag 5 April, 10' uur. 30a, Ingooigem, Donder "ag 7 April, 10 u. 31a, Desselgem, Vrijdag 8 April, 10 u. Verdeeling per omschrijving 5a LANDBOUWSTREEK 32a, Wakken, Dinsdag 29 Maart, 10 uur. 33a, Ingelmunster, Woensd. 30 Maart, 10 u. 34e, Tielt, Vrijdag 1 April, 10 uur. 35a, Plttem, Dinsdag 12 April, 10 uur. 36e, Rumbeke, Maandag 11 April, 10 u. 37e, Hooglede, Woensdag 13 April, 10 uur. Verdeeling per omschrijving 6e LANDBOUWSTREEK 38e, zarren, Donderdag 24 Maart, 11 uur. 39e, Koekelare, Maandag 21 Maart, 11 u. 40e, Torhout, Woensdag 30 Maart, 11 uur. 41e, Zwevezele, Dinsdag 29 Maart, 11 uur. 42a, Aarsele, Dinsdag 5 April, 11 uur. 43e, Ruiselede, Woensdag 6 April, 11 uur. 44a, Loppem, Woensdag 30 Maart, 11 uur. 45a, Oedelem, Donderdag 31 Maart, 11 u. BBBBBBBBBB3BBSS&IB3iESS29S!Iu3ii BELGISCHE FABRIEK VAN Chlcorei WYPELIER-TAFFIN LOKAAL KATHOLIEK VOLKSHUIS Zondag 13 Maart, te 4 en te 8 uur. Maandag 14 Maart, te 3 uur. 2. WENN DIE ABEND GLOCKEN LAUTEN Een parel der dultsche filmkunst. HANS BECK-GADEN, MARIA VON MINDSZENTY en EMMA KRONBERG in de hoofdrollen. In 'n prachtige bergstreek, midden het heerlijkste natuurschoon, twee verliefde harten, eenvoudige lieden, idyllisch mooi! Do Zigeuners in 't rustige bergdorp. De verlokkende boheemsche danseres Saffy. Toekomstdroomen tot splinters geslagen, gebroken harten! En toch zendt de avondzon haar laatste straten over een too- neel van vrede en verzoening, wenn die abendglocken lauten! AANGRIJPENDE AVONTURENFILM MET EVELYN BRENT. BBBBBBBBBHaBBBBBBBBBBKBHHBBS meer te vreezen, dat wij hem daar ellen dig zulten doen omkomen. Wij hebben hem gezegd, dat we hem voor alle veiligheid een paar dagen gevangen zullen houden en dan de vrijheid geven. Ah, ge zijt goedmompelde de oude man. Gij moet hem wel gevangen hou den voor uw eigen veiligheid. Daarom zal ik u nu zoo spoedig mogelijk zeggen, waar het geld verborgen is. En als dat in vei ligheid la, zoodat hij u geen kwaad meer kan doen, wilt ge hem dan vrijlaten? Ik weet wel, dat hij het nlot verdient, maar hij is mijn kleinzoon. En ik zou hem voor ik sterf, gaarne nog spreken. Misschien is hij nu tot inkeer gekomen. «Wel, oude vriend, praat nu niet van stervenzeide Jac, maar als gij hem zoo gaarne zien en spreken wilt, wel dan gan wij hem halen. Neen eerst nu over den schat. Luister, hier achter het huls staat een houten schuur. Welnu, in den bodem daar van die schüur ls de schat begraven. Ik heb de kisten daar begraven en er later zelf de houten schuur gebouwd. Gij kunt er u dus gemakkelijk van verzekeren. Gij weet niet hoe er naar dat geld gespeurd is en gegraven ook door mijn kleinzoon, maar zoo eenvoudig verborgen en zoo dichtbij heeft hij het nooit vermoed. Wat wÜt felj nu doen? Hmzeide Jac, vanmorgen zou ik nog zeggen, laten wij den schat zoo spoe dig mogelijk opgraven en in veiligheid brengen. Nu lijkt het mij beter te wach ten. Te wachten, waarop wilt gij wachten?» «Ik wilde u dat vertellen. Juffrouw de Saintange, de laatste afstammeling dus van uw meester, wlen gij uw woord gaaft, is naar hier onderweg. Wat, zij zou hierheen komen? Ja, ze zond mij een telegram. Ozei de oude man, dat doejfc mij waarlijk genoegen Dat is schooner dan lk het kon verwachten. In haar eigen han den kan lk dan als het ware liet geld over leggen, dat ik voor haar heb bewaard, Dat te wel de sohooasta afloop, dïea lk mij voorstellen kon. Dan kan ik waarlijk in vrede sterven. Hoor, wat gij doen moetl Gij graaft de kisten op en brengt ze hier. Maar gij verlaat mij dan niet en moet ze voor mij bewaken. En als dan de klein dochter van mijl. meester komt, kan ik zeggen: Juffrouw, ik los mijn eerewoord in. Hier ls het geld dat ik voor u moest bewaren, ik geef het aan u over. De zieke sprak opgewonden. Een leven dige blos bedekte zijn gelaat, zijn oogen schitterden van koortsgloed. Goed, goed,zeide Jac, zoo zal het gebeuren. Maar cm moet gij nu gaan sla pen, want gij put uwe krachten uit. O, zoolang leef lk nog wel. Als zij snel reist, en dat zal zij zeker wel doen, dan is zij met eenige dagen hier. Maar Ja, lk zal gaan slapen. Zij lieten hem alleen. HIJ ls waarlijk ernstig ziekzeide Addison, ik begin nu ook te vreezen, dat het met hem op een eind loopt. Zijn lieve kleizoon kan er zich dan op beroemen, dat hij hem vermoord heeft, maar met dat al zullen wij dien lieven mijnheer neg in vrijheid moeten stelten ook, terwille van den ouden man Ja zeker antwoordde Jac. Maar la ten we nu de schuur eens gaan onderzij- ken. ZIJ gingen er heen. Er stonden een paar landbouwgereedschappen, er lagen wat takkebossen en er scharrelden wat kippen rond, die de schuur als hun nachtverblijf bezigden. En toch ln deze schuur, verval len en haveloos, waren schatten verbor gen, om wier bezit reeds vele misdaden ge pleegd waren. De mannen stonden een oogenblik rond te kijken. Het ls schier onmogelijk zei Addison, dat hier mlllioenen verborgen zouden zijn, zou de oude Dimitri misschien ge ijld hebben? We zullen liet spoedig wetenant woord*}® Jao.

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1932 | | pagina 2