IEPER
Handelsfoor
De Goe Moordenaar
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
mmammmmtÊÊm
Godsdiensthaat
ZONDERLINGE DINGEN!
MELOTTE
Tegen het Alkoholisme
AAN DE SCKULDE5SCHERS
DER HANDELSBANK
De Presidentsverkiezingen in Duitschland
De Gebeurtenissen
in 't Verre Oosten
Electricitelt Overal
DE VIJVER VAN DEN VREDE
open van Witten-Donderdag tot
Tweede Paaschdag
Winkeliers en Voortverkoopers
Mondstraat, IEPER
ZONDAG 20 MAART 1932.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN."®^*®
ËP«»B® 29° JAAR. Nr 12. «SU
"DE FOPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERÏNGE
Telefoon Nr 9. - Postoh. N' 15.570.
Abonnementsprijs tot einde 't jaar:
voor Belgie per post 14.70 fr.
te storten op onze posteheckrekening
met volledig adres;
voor Frankrijk 32.40 fr.
voor andere landen 36.50 fr.
te zenden per internationaal post-
mand&at met juiste adres.
t
Men noemt hem den goeden moorde
naar. Kan dat wel zijn? Het is een tegen
spraak, want wie goed is, is geen moorde
naar en is men moordenaar, men is niet
gced. En toch is 't juist, want hij is straf
verbeterd op het laatste.
De stervende Verlosser was waarlijk
wel geëncadreerd met zoo een postuur al
eiken kant. 't Was gelijkvormig als een
garniture de cheminée Serieus, de
regie had er een handje van, om een sy
metrische tooneelschikking te bezorgen.
Hij die ter wereld kwam tusschen twee
dieren zal er van weggaan midden twee
brigands, alsof hij de meeste was. En later
keert Hij eens weer voor 't eindtafereel
♦en jongsten dage met dezelfde mise en
Ecène en décors: de uitverkorenen
rechts, de verdoemden links en de Heer
in 't midden. Ondertusschen ook scheid
het kruis der v.creld: de ecne wordt zalig
omdat hij meewarig er naar kijkt, de
andere gaat verloren onder de schaduw
van dat kruis zoo dicht en toch zoo ver,
omdat hij er niet van weten wil en brn
taal roept: Red u zelf en ons.
Ga je haast zwijgen antwoordt de
goede die partij trekt, wij krijgen wat
wij verdienen, deze heeft niets verkeerds
gedaan, laat hem gerust, hij is al erg ge
noeg gepateeld.
De booswicht roept voort: Kom af
kameraad.
De goede kapt erop: Zwijg zeeveraar,
Earabbas moest hier hangen in zijne
plaats.
De slechte riep voort: Kom af.
En Hij kwam niet af, Hij deed veel
meer, Hij bleef eraan, drie uren lang of
beter drie lange uren.
De gekruiste van rechts bespiedde de
zen van 't midden, zijn oogen gingen er
niet van, hij hoorde intusschen het bloed
trage neereleken druppel voor druppel, hij
kreeg lijk een lichtstraal van die aureool
der doornenkroon, hij zag die bedroefde
moeder krijschen daar beneen en hij
peinsde ook op zijn eigen oud moedertje,
hij voelde nog iets in zijn hert, hij wist
zelf niet wat, een vezeltje entwaar dat
nog trillen kon, een smeulend kooltje er
gens dat naar een windeken wachtte om
weer op te vlammen en hij weende; 't was
lang dat hij dat niet meer gedaan had
Zijn gedachten gingen naar zijn dorp
hij rakelde zijn verleden op en zijn be
wegen jeugd: en ja, vroeg zijn vader ver
loren, en moeder een vrouwmensch alleene,
maar dat kind hebben, veel te goed
zijn, het te veel beminnen en invol
gen, en hij busschen maken in plaats
van naar school te gaan, een droeve
knechtebraklce worden, hier en daar ent
wat scheefs! n als 't niet te zwaar weegt,
alls deugnietetrekken leeren langs de
straat, en 't kwaad leert gemakkelijk;
verloren brood worden, met slechte ge
zellen loop: dierenplager zijn, be
dorven gc ..en en tot schoelie en vage-
bente ui tg .en. En sedert, wat had hij
al niet op z,jn kerfstok?
Thans weet hij, lijk twee en twee vier
is, dat zijn laatste ure zal slaan, de dood
reept hem al: haast u eer het te laat
is. Hij ziet die docd voer zijn oogen, hij
peinsde er nooit op wanneer hij anderen
doodde, maar nu dat het nijpt, denkt hij
toch: o 't is lange doel te zijn.
Hij c-.derzoekt zijn consciëntie: een
heel e litanie zwarte zonden. Zijn easier
J; claire was nog al geladen, hij had een
hea dossier op de rechtbank.
TARIEF VOOR BERICHTEN
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
1 fr. toel. v. bcr. met adr. t. bur.
Berichten op 1" bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2° bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3° bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Aimoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
■■HnBBMBHMHM
Zijn leven was een slierbaantje geweest;
het gi"g alleene, hij slijderde langs den
weg van 't kwaad en kon zich niet meer
inhouden, dat gaat alzoo. Hij herin
nerde zich de goe slagen, daar dien laten
reiziger uitgeplunderd, ginder dien ande
ren die hij gepluimd had eer hij piepen
ken. Hij zuchtte erbij.
Den gekruiste van midden hoorde
hij ook diep verzuchten, hij bekeek hem
en het trof hem een gehangene zoo zacht
en verduldig te zien. Elij had al veel
menschen weten leelijk doen en grimas
sen maken onder zijn dolk maar zoo een
schoon en edel wezen van een stervende
dat kreeg hij nooit te zien. Zulk een
goddelijk aanschijn bekijken zou een
inensch doen bidden al had hij een stee-
nen hert en binst dat die van Jinks Vloek
ie en God. lasterde, prevelde hij hetgeen
rnij nog kende van zijn Akt van berouw,
met geloof, hoop en liefde. Misschien was
zijn moedertje ginder verre op heur dorp
ook bezig met lezen in den hoek van den
heerd; ach, ware ze hier ze boorde door
de mewgte; 't is wel een moordenaar,
maar 't is niettemin heur zoon.
«Vergiffenis, moeder, als 't u belieft»,
zou hij vragen en ze zou hem alles kwijt
schelden. Wat moeder doen zou en niet
kan dat zal de Kruiseling doen, zijn
compagnon. Hij bekijkt hem als om te
zeggen: O achtbare collega, wist gij
welk ongelukkig schepsel hier nevens u
hangt; had ik het geluk gehad u eerder
te kennen, u als speelmaat te hebben in
mijn Jonge Jaren, 'k geloof dat mijn leven
beter zou geweest zijn, ik zie u geerne.
Inderdaad, Hij opende zijn mond;
Vader, vergeef het hun.
Dat gebed, zoo schoon en heldhaftig,
werd subiet verhoord. De zegen daalde
neer.
Neen, zoo spreekt geen boosdoener
zegde de goe moordenaar nooit hoorde
ik een mijner slachtoffers alzoo pardon
vragen eer ik hun de keel toeneep. Hij
keek sterrelinge naar zijn goe gebeur.
Waar heb ik dat vriendelijk wezen
nog ergens ontmoet? Het ziet er zulk
een brave mensch uit, hij gelijkt waar
achtig meer aan een vermoorde dan aan
een moordenaar.
Wie weet of is de Heer eertijds niet bin
nengegaan in 't huizeken van zijn moe
dertje; ja voorzeker, hij was vermoeid van
te prediken n te gaan van 't eene naar
't andere, en om wat uit te rusten kwam
hij daar bij dat mensche, en werd er
Wel ontvangen: Zet u, welgekomen On
ze Lieve Heer, gij zult een boterham eten,
'k zal gauw een potje kaffee maken.
En toen hij vertrok, wenschte ze hem
goe reis en vele geluk, gaf hem nog een
penning mee, den penning der arme we
duwe. En heeft moeder aan haar zoon
nooit verteld van dien man met zijn goe
den blik? Ze kon er niet van zwijgen. Ja,
het komt in zijn gedacht, moeder zei het
hem eens... wanneer?... Ah ja, dien keer
dat hij tusschen twee strooptochten in,
haar een vluchtig bezoek bracht op een
avond en haar eenige geldstukken gaf
en 's anderendaags weer vertrok, naar stad
gaan werken, zei hij alzoo.
Wie zal het geheim doorpeilen? Gods
bloed vloeit niet vruchteloos. De Heer ver
geet zijn eigen leed om een ziel te redden.
De stervende sprak tot den stervende
en dat zijn altijd de oprechtste woorden
op aarde:
Lieve Heer zei hij (en hij flikte een
oogje en keek omhoog naar het opschrift:
Kening) als gij uw ri komt, ge zult
een be:je op mij peinzen enee, lijk een
fraoisn, ik vraag niet veel, ge zult mij
tt'-.l i'ict -vc:lat :a ï'f
Dat v. as zijn z kort en gued. t Was
lang dat hij alzoo niet meer bad. Hij had
willen entwat deen voor den Heer, hem
iets geven maar 't was al vastgekluisterd
zijn tong en zijn hert alleen waren niet
gebonden. De Heer vermocht ook zijn arm
niet los te maken; kon hij het, hij zou
hem wel omhelsd hebben; met zijn hand
kon hij de absolutie niet geven, alleen
met zijn mond en zijn hert:
Heden, zult gij (moordenaar) met mij
(uwen God) in 't paradijs zijn.
Dank u.
De Heer die gezwegen had op al de be
schimpingen kan zulk een gebed niet on
verhoord laten. De moordenaar is nu zijn
stuk zeker. Wie werd het ooit zoo stellig
beloofd? Wie kreeg zulke verzekering uit
zoo een mond, een belofte die niet liegen
kan? Heilig verklaard door God zelf! Met
een blanke ziel glimlacht hij reeds van
nu tot in der eeuwigheid. De goede Heer
heeft hem de hand gereikt als tot een
drenkeling die voor den tweeden keer
boven komt. Deze wordt opgehaald ter
wijl de apostel Judas neerploft.
Een sterke dosis geloof moet hij gehad
hebben, die goe moordenaar, om in dien
Kruiseling vol schande, zijn Meester te
erkennen en tot Koning uit te roepen.
Nooit heeft hij hem hooren prediken,
geen enkel zijner wonderen mocht hij
zien, in een veroordeelde en gestrafte dien
allen tergen en bespotten ziet hij niette
min den Hoogepriester. Al hangt deze
hoogverheven... aan de galge, hij neemt
hem toch voor zijn biechtvader. Hij kon
geen beteren kiezen. Hij belt aan 't Juist
adres.
De oolijkaard vergeet zijn stiel niet en
met een truc van gauwdief of pickpocket,
ontfutselt hij de hemelsschatten. Hij zal
zijn feest hebben in 't Kerkelijk jaar, den
26 Maart, de eerste heilige van 't nieuw
testament. De laatste van de wereld komt
de eerste in den hemel. Heilige moorde
naar, bid voor ons. 't Klinkt raar, doch
als ge geloof hebt, klinkt het schooner
dan een nieuwe radio.
Eén is gered in extremis wie zou
niet hopen? Eén ging verloren zoo
dicht bij 't Kruis; wie zou niet vreezen?
Het Kruis is nog altijd voor de eenen
een dwaasheid en een schandaal, voor de
anderen een redplank en een zegen. De
krijgsalmoezgnier onder den oorlog stond
met 't kruisbeeld op het slagveld; de eene
gekwetste vroeg absolutie, de andere een
cigaret.
De Verlosser kwam in den schoot van
Abraham hij de heilige mannen, Profeten,
Patriarchen. De goe moordenaar mocht
mee en stond aan 't portaal te wachten
(antichambre).
Raad eens vroeg de Heer wien
ik mee heb?
Uwe goede Moeder Maria zeker zei
St Jozef.
Neen, Vader lief, geduld.
Een uwer leerlingen? Uw lieveling
Joannes?
Mis.
Dan kan ik het maar niet raden
hoor.
Gij zult het nooit raden... Weest niet
bang... den goeden moordenaar (de oude
peetjes tastten naar hun portefeuille)
want zulk groot geloof heb Ik niet gevon
den in Israël; hij was de eenige die mij
een troostwoord sprak op 't kruis, hij 'was
de eerste vereerder van Christus-Koning,
juicht hem toe den eersteling der Verlos
sing.
Allen jubelden; Gezegend die komt
in den naam des Heeren.
De man kwam binnen, salueerde diep,
maakte zijn excusies, keek verlegen rond
omdat hij in zulk treffelijk gezelschap
terecht kwam, hij was 't nog niet gewoon.
Weest gerust, dames er heeren, zei
hij, ik zal u nooit meer bedreigen: uw
geld of uw leven. Ik ben Christus' herte
dief, Ons Heere moet van elk zijn getal
hebben, ik was al met een voet in de hel;
nu ben ik weeldig genoeg, het laatste wat
ik stool was een Koninkrijk, ik zal het
nooit meer doen. Weest niet bevreesd, ik
zal u geen kwaad doen, 'k heb mij schoo-
ne bekeerd op mijn sterfbed en nu kom ik
van de schandpaal naar het paradijs in
één trek. Ik had zooveel niet verwacht.
Eerst roofde ik vogeleieren, later bestooi
ik mijn medeburgers en eindelijk, och ik.
ben toch een schelm, róofdè ik den he
mel. iZoo sprak hij met galgenhumor.
A. B.
CBBE32BSaBBI5a&BBSSH33£aaa03flSa:
LIJKENVERBRANDING!
Het stemmen van het wetsontwerp,
waarbij de lijkenverbranding wordt toe
gelaten, is in den Senaat zoowel als des
tijds in de Kamer niet een uiting van vrij
heidsliefde, maar wel een manifestatie
van godsdiensthaat geweest.
Want hoe behendig er door de voor
standers van het wetsontwerp ook ge
praat werd over bijkomende kwesties, de
hoofdzaak was toch voor hen steeds: het
tegenwerken, het uitdagen, het schaden
van de Katholieke Kerk.
Onder het masker van gematigdheid,
hebben ze die hoofdzaak verdoken. Doch
iedereen kende het ware uitzicht er van,
ondanks dit bedrieglijk masker. Iedereen
wist dat het er niet ging om hygiënische
of economische redenen, maar uitsluitend,
om wijsgeerige opvattingen. En dat die
redenen slechts een belachelijk voorwend
sel waren om die wijsgeerige opvattin
gen te kunnen op den voorgrond brengen.
Zoowel in den Senaat als in de Kamer,
werd er door de ja-stemmers gehoor
zaamd aan de anti-klerikale passie, in
plaats van aan de bestuurlijke wijsheid.
Het onverzoenlijk, nooit ontwapenend
anti-klerikalisme triomfeert, zij het ook
met slechts één stem meerderheid. En
weer is er, aan de overzijde, blijk gege
ven van de ellendige bekrompenheid, van
het schimmelig seetarisme, die in den
nieuwen tijd nog altijd de oude mentali
teit van stompzinnig anti-papisme levend
houden.
De Standaard schrijft hiervoor als
volgt:
EEN JAMMERLIJKE WET
Wij kunnen niet nalaten nogmaals de
pijnlijke verbazing der openbare meening
van katholiek Vlaanderen uit te drukken
over het ongelukkig wetsvoorstel dat in
den Senaat is aangenomen met een be
schaamde meerderheid van 1 stem: dit
op de lijkverbranding. Wij hadden altijd
gehoopt dat de verontwaardiging der ka
tholieke gewetens over dit beleedigend
ontwerp toch tot een gedeelte der linker
zijden zou zijn doorgedrongen, en dat in
den Senaat dan tenslotte toch de katho
lieke tegenstand er zou in geslaagd zijn
dit voorstel te verwerpen. Er is met deze
invoering van de wettelijke toelating tot
lijkverbranding inbreuk gemaakt op eer
lijke en kristelijke traditiën die nog diep
in de gemoederen hier te lande zijn ge
worteld, deze traditiën zijn met deze wet
schromelijk geschonden, en het is diep
treurig dat de politieke macht der katho
lieken niet groot genoeg was om aanne
ming van deze wet te verhinderen. Nog
maals is daardoor, en wel op pijnlijke
wijze, de kwestie opgeworpen van de
noodzakelijkheid eener machtige katho-
i'eke staatspartij cm op het p.: iiiek ter
rein (ie katholieke beginselen voor te staan
of te vrijwaren. Slechts twee katholieke
stemmen waren er in den Senaat tekort
om de akelige wet op de. lijkverbranding
te doen verwerpen. Deze koele, zakelijke:
vaststelling is uit zichzelve sprekend ge
noeg, moge zij dan toch, in pijnlijke om
standigheden, een vingerwijzing zijn voor
de toekomst!
Maar intusschen is hier een rechtstreeks
dat in zekeren zin uitdagend anti
godsdienstig resultaat bereikt, en werd
een stemming uitgebracht met uitgespro
ken, echt antiklerikaal karakter, de meest
meest antiklerikale daad die uit de naoor-
logsche parlementaire jaren op te teeke
nen valt. Sprec'.t dit duidelijk en luid
genoeg tot het geweten en het bewustzijn
der katholieke staatsburgers?
MET 1 STEM MEERDERHEID
De goedkeuring van de wet op de lijk
verbranding door den Senaat met een
stem meerderheid brengt in herinnering
de stemming over een andere ongeluks
wet, deze van 1879. Ook deze wet, die aan
leiding gaf tot een verwoeden schooloor-
log doch meteen ook den ondergang van
de liberale partij in Belgie inluidde, werd
door de Kamer'met één stem meerderheid
goedgekeurd. De liberale afgevaardigde
voor Brugge, de heer Boyaval, was ern
stig ziek doch zijn partijgenooten, die
wisten dat het op een enkele stem zou
kunnen aankomen, sleepten hem naar het
parlement toe. De man zelf was te Brugge
met één stem meerderheid gekozen gewor
den.
De Peuple leert ons nu dat de heer
Volkaert, die sedert 48 uur aan hevige
bloedstorting in de achterkeel leed, even
eens door zijn vrienden naar den Senaat
werd gevoerd waar hij moest ondersteund
worden door de zaalwachters.
Zijn stem is het die aan de antiklerikale
wet op de lijkverbranding één stem meer
derheid bezorgd heeft.
Katholieken! overweegt het belang van
één stem!
BIJ DE LIBERALEN
Er gebeuren toch aardige dingen in
de wereld! Een van die zonderlinge
dingen is dat Oud-Minister Devèze Voor
zitter kan zijn van den liberalen Partij
raad.
Die gezaghebbende Voorzitter had ze
keren nacht gedroomd dat de Regeerbig
drieledig moest worden. Op zichzelf was
dat geen kwalijke droom. Maar een
droom houdt niet altijd rekening met
de werkelijkheid. Dat was nu zoo. Om
met drie te zijn voor 's lands Regeering,
moesten de Socialisten er bijkomen. Maar
ze hadden reeds beslist dat ze eerst de
raadpleging van het kiezerskorps zouden
afwachten vooraleer daarover een beslis
sing te nemen. M. Devèze had dat ver
geten, of de ingever van zijn droom had
daarop niet gelet.
Vandaar dat M. Devèze een blauwe
scheenopliep. Dat was beschamend
voor hem. En beschaamd worden door
de openbare opinie is altijd moeilijk te
verkroppen, vooral door politiekers.
M. Devèze heeft de deur ingestampt
en is er van onder getrokken. Dat was
ten minste een prachtig gebaar. In den
grond had hij wel spijt. Dat is duide
lijk gebleken op de nationale verga»
dering die de Liberalen Zondag 11.
hebben gehouden.
Die vergadering is een kijfpartij ge
weest van 't begin tot bijna aan het
einde. Maar vóór het einde kwam de
vergadering onder den indruk dat de
Liberalen M. Devèze niet kunnen missen
als Voorzitter. M. Devèze was dezelfde
meening toegedaan. En hij werd terug
Voorzitter tot zijn groote zelfvoldoening.
M. Devèze is dus opnieuw Voorzitter van
den nationalen partijraad van de Libe
ralen.
Hij mag het zijn! Wij wenschen de
Liberalen geluk met hun ouden-nieuwen
Voorzitter. En 't is gemeend! Faute
d'un meilleurM. Devèze is gebleven.
V,e wenschen dat hij Voorzitter moge
blijven tot wanneer hem een nieuwe gril
overvalt. Onder zijn Voorzitterschap zul
len de Liberalen onderling verdeeld blij
ven en nieuwe besstigheden doen.
Van werklieden vindt ge geen spoor
in de beraadslagingen van den liberalen
Partijraad. Het is trouwens ook onzin
werkman en liberaal te zijn, minstens
aangesloten te zijn bij de liberale partij.
Want de liberale partij krachtens hare
beginselen, kan niets voelen voor de
werklieden en voor den werkliedenstand.
Er is wel steeds een liberale opinie
bij de bevolking, vooral bij de burgerij.
Maar geen organisatie van eenige be-
teekenis. De Liberalen loeren op parle
mentaire omstandigheden om hunnen
invloed te versterken. Zoo b. v. nu de
bespreking der herziening van de Al-
coholwet van 1919. Dan zijn ze er bij
als één man, vermoedelijk omdat al
coholdrinkers gemakkelijk voor de Libe
ralen stemmen. Een sociaal programma
hebben ze niet. Hun economisch finan
cieel programma komt daarop neer,
eenerzijds weliswaar de nijverheid en
handel te begunstigen, maar anderzijds
de werklieden zooveel mogelijk uit te
persen.
't Is slechts bij uitzondering dat we
eens over de Liberalen schrijven. De
liberale partij behoudt een invloed krach
tens hare reactionnaire strekking en
krachtens de vooringenomenheid welke
zij versterkt bij de kleine en groote
burgerij tegenover 's lands sociale wet
geving en democratische hervormingen.
Daarmee is alles daarover gezegd.
Wie geen Ontroomer
voor verschillende gebruiken
dienende en met verlaagden
melkbak draaiende op eene spn
benut-1
niet al
het mo-j
gelijke
profijt
uitzijne
huis-
mel-1
kerij.
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
Gebruikt Chicorei WYFELIER-TAFFIN
't is üe besta.
DE STANDPUNTEN ZIJN INGENOMEN:
ER ZAL GEEN VRIJE VERKOOP VAN
GENEVER WORDEN TOEGESTAAN.
VOOR 'T ALGEMEEN BELANG MOET
ALLES WIJKEN, DE PERSOONLIJKE
BELANGEN, ZELFS DE VRIJHEID!
In de Kamer is de algemeene bespre
king over het x^tsontwerp tegen het
alkoholisme geëindigd. De standpunten
zijn gekend: de werklieden, christen
demokraten en socialisten, de landbou
wers en de vlaamscne nationalisten heb
ben het verklaard: geen vrije verkoop
van genever, zelfs niet op zeker uren
van den dag; de herbergier mag geen
alkohol in zijn bezit hebben; het op
treden tegen het overtreden der wet en
tegen de openbare dronkenschap moet
verscherpt worden
Ongetwijfeld is het leerzaam den kern
der argumenten de redenaars in
de Kamer me een uajcvdeeiende gestel
tenis te overwegen.
Vooraf nochtans een woord geschie
denis.
Den 16 Oogst 1887 werd de wet "gestemd
op de openbare dronkenschap; den 29
Oogst kwamen de wetten op den verkoop
van alkohol (twee liter) en op de slijte
rijen van gegiste dranken tot stand. Deze
waren het initiatief van de toenmalige
ministers MM Vander Velde (socialist)
en Carton de Wiart (katholiek). Welhaast
werd tegen deze wetten een geweldig ver
zet ontketend, vooral door de herbergiers-
en koffiehuis-organisaties die eischten
dat de vrijheid van schenken en alkohol
in huis te hebben terug in zwang zou
worden gesteld. Van den anderen kant
daalde het getal herbergen gevoelig: doch
we moeten het erkennen, nu wordt ook
genever geschonken in winkels en zelfs
in partikuliere woningen. Dit niettegen
staande, meet ledereen toegeven dat het
verbruik van alkohoiische dranken onder
den vorm van genever, gevoelig en wel
doende is afgenomen.
Onder den druk van vele invloeden be
sloot de Regeering, daarin door het Far
lement goedgekeurd, nochtans dat een
opsporings- en onderzoekskommissie
zou ingesteld worden. Als gevolg hiervan
werd den 26 November 1930 door den
toenmaligen minister, heer Janson, een
wetsontwerp neergelegd dat 46 artikelen
bevat en 't welk nu zoo druk wordt om
streden. Het wordt omstreden, 't is plicht
dit te getuigen, niet in zijn bedoeling het
alkoholisme te bevechten, maar wegens
de middelen om het doel te bereiken.
Het is opvallend hce het vooral de libe
ralen zijn die op de vrijheid van den ver
koop aanstuwen. De heer Ameloot bracht
zelfs beschuldigingen uit, dat de bladen
die de wet voorstaan betaald worden door
smokkelaars en bootleggers
Dat is eenvoudig dwaze laster.
Socialist Brunfaut wees er op dat door
de wet het getal herbergen van 219.000
in 1912 geslonken is op 101.000 in 19„J.
De liberaal Jenissen noemde de wet
een monsterachtig misbaksel
Dr Brutsaert, katholiek, bekeek het
vraagstuk van den l.ant der wetenschap,
sprak er zijn voldaanheid over uit dat
het verbruik met -rirse derden is ver
minderd en getuigde het onomwonden
da* hij geen vrije verkoop kan aanvaar
den.
M. Vander Velde, de leider der socia
listen, wil geen vrijheid welke moet die
nen slIs een openbare vergiftiging
If. Rubbens, de voorzitter van het Al
gemeen Christen Werkersverbond, kan
een vrije verkoop toestaan.
Zoo ging de bespreking voort, de libe
ralen en enkele katholieken voor de vrij
heid, of beperkte vrijheid van schenken,
de andere leden er tegen. Voor de libera
len moet nochtans een uitzondering ge
maakt worden, één, maar een gewichtige.
De heer Janson heeft ook zijn opvatting
te kennen gegeven. Om vier redenen zal
hij zich in de stemming van zijn liberale
vrienden afzonderen.
Deze zijn: al de werkliedenvertegen-
woordigers vragen bescherming tegen de
vreeselijke plaag van het alkoholisme;
moesten de vrouwen in de gelegenheid ge
steld worden haar meening te doen ken
nen, ze zouden bescherming eischen; door
de wet zijn de ongevallen gevoelig ver
minderd; Belgie is een nijverheidsland
waar zich regelmatig crisissen voordoen.
In die tijden mag de alkohol de geesten
niet opzweepen tot gewelddadigheden.
De heer Leuridan sprak uit naam der
vlaamsche nationalisten; ook deze willen
niet hooren van vrijheid voor den ver
koop van genever!
In deze gewichtige kwestie hoorden wij
vele opvattingen vooruitzettende be
lastingen verdubbelen; streng toezicht op
het stoken en op den verkoop in 't klein;
de herbergiers verantwoordelijk stellen
voor de dronkenschap van klienten; de
bieren eveneens belasten naar graad van
alkoholgehalte.
Wij nemen aan dat de wet overtreden
wordt; overigens eene wet die niet over
treden wordt heeft geen reden van be
staan.
Maar hier gaat het om de gezondheid,
de moreele waardigheid, de bescherming
van het kind, de moeder, hst huisgezin.
Waar die belangen bedreigd zijn, niet
alleen door de menschelijke neigingen
maar ook door duizend aanlokmiddelen
en door hoop op winst, dan mag de wet
gever niet aarzelen. Vrijheid, belangen,
voor 't algemeen welzijn moet het alle
maal wijken!
V erweercomiteit
voor Poperinge en omliggende
Het Hoofdbestuur der Geweste
lijke Verdedigingscomiteiten heeft
de eer te laten weten dat Mijnheer
MAURICE VALLAEYS, zijnde af
gevaardigde voor Poperinge en om
liggende, zich ter beschikking der
schuldeischers zal houden om hun
kosteloos inlichtingen te verschaf
fen nopens de concordataire voor
stellen van de HANDELSBANK en
ook te dien einde de volmachten
in orde te stellen om geldig de
vergadering bij te wonen.
Heer MAURICE VALLAEYS zal
zitdag houden de Zondag, Maan
dag, Dinsdag en Vrijdag van aan
staande week, telkens van 9- tot
12 u. en van 14 tot 19 u., in het huis
van Heer Maur. Scfeahaliie, DUIN
KERKSTRAAT, Nr 2, Poperinge.
Central Bestuur van
het Verweercomiteit van
yA- West- en Oost-Vlaanderen,
Antwerpen, Brabant,
DE OFFICIEELE UITSLAG:
Aantal uitgebrachte stemmen 37.657.199
Volstrekte meerderheid 18.824.099
Hindenburg 18.654.244
Hitler 11.341.1X9
Thaelmann 4.982.870
Duesterberg 2.588.813
Winter 111.492
Daar geen der kandidaten de volstrek
te meerderheid behaalt, wordt niemand
gekozen.
De maarschalk heeft slechts 134 dui
zend stemmen te kort, 't zij 1/2 om bij
de eerste stemming als Relchspresident
uit de stembus te komen.
Hindenburg behaalt 49.5 t. h. van het
stemmenaantal; Hitier 30.5 t. h.; T'uael-
man 13.5 t. h.; Duestenberg 6.5 t. h.
DE UITSLAG
De vraag die voor het duitsche kiezers
korps was gesteld, was klaar en duidelijk:
Hindenburg of Hitier? De strijd ging er
niet om personen noch om partijpolitiek.
Het duitsche volk stond voor de keuze
ofwel Hitier, het fascisme en de burger
oorlog, ofwel Hindenburg, en het voort
bestaan van de duitsche republiek en de
volvoering van de politiek, waarvan 't
symbool is, de knappe staatsman, Dr
Bruening, katholiek en tertiaris van Sint
Franciscus.
Het antwoord is even duidelijk geweest:
Hindenburg heeft Hitier geklopt met
7.300.000 stemmen meerderheid.
Dit feit overheerscht alle andere be
schouwingen.
Zelfs als men bij de stemmen van Hitier
die voegt van den nationaal-monarchisti-
schen candidaat Duesterberg, dan zijn de
extremisten van de rechterzijde nog altijd
4 millioen stemmen achteruit bij den
grijzen maarschalk. u
Bovendien zijn vjjf millioen communis
tische stemmen uitgebracht op Thael
mann.
Evenwel, heeft Hindenburg gefaald bij
de poging om bij eerste stemming gekozen
te worden; in 't geheel bleef hij, in ronde,
cijfers, 135.000 stemmen beneden de vol
strekte meerderheid.
De maarschalk moet zich bijgevolg op
10 April aan eene tweede stemming on
derwerpen en daar alsdan de betrekke
lijke meerderheid volstaat, is het van zoo
goed als zeker dat Hindenburg aan het
hoofd van hot Rijk zal blijven.
Het blijft niet minder waar dat in een
land, waar een man van orde niet eens
bij de eerste stemming de volstrekte meer
derheid kan behalen; waar een Hitier
meer dan 11 millioen en een communist
bijna 5 millioen stemmen haalt er eene
zeer machtige onbetrouwbare strooming
bestaat, waar met rekening dient ge
houden in alle tractaties die anclere mo
gendheden met dit land aangaan.
Men kent het programma van Hitier,
revolutionnair or.der alle opzichten, pro
gramma van geweldige binnenlandsche
hervormingen, van dictatoriale en anti-
semietische actie, van vèr dragende
buitenlandsche politiek, namelijk verzet.
In de keuze tusschen Hindenburg en
Hitier heeft het duitsche volk 7 millioen
stemmen meer aan Hindenburg gegeven.
Hitler is niet gekozen. Maar met zijn groep
zal meer nog dan in het verleden moeten
rekening gehouden worden. Misschien
heeft de Hitleriaansche vloedgolf zijn
hoogtepeil bereikt en zal het prestige van
Hitier bij de massa een gevoeligen deuk
gekregen hebben. Maar men moet er
blijven aan denken dat de partij der na
zi's over meer dan 11 millioen stemmen
beschikt, terwijl er voor de 18 millioen
stemmen van Hindenburg een coalitie
noodig is geweest van verschillende par
tijen: Centrum, Sociaal-democratie, Bel-
ersche Volkspartij, Duitsche Volkspartij,
Economische Partij, Staatspartij.
DE INDRUK IN FRANKRIJK
De uitslagen der duitsche presidents
verkiezing werden met begrijpelijke on
rust in Frankrijk afgewacht.
De morgenbladen wijden dan ook lan
ge kolommen aan besluiten, die zij uit
het resultaat der verkiezing trekken.
In het algemeen zijn allen verlicht en
tevreden over het 'feit dat Hindenburg
en de gematigde partijen de extremisten
verslagen hebben. Toch overdrijft men
de beteekenis dezer verkiezing niet, waar
het persoonlijk prestige van den maar
schalk mee in de weegschaal werd ge
worpen.
Men ls toch ongerust omdat de Nazi's
sinds 1930 hun stemmenaandeel ongeveer
verdubbeld hebben en omdat de gematig
de groepen maar één man (en dan nog
wel een grijsaard van 85 jaar) hebben
kunnen vinden om hen te vertegenwoor
digen. Het zou wel kunnen dat de toe
komst aan het jonge Duitschland be
hoort.
De algemeene indruk is echter dat de
verkiezing de deur der hoop niet afsluit,
en dat men op internationaal gebied
nieuwe pogingen tot verzoening kan wa
gen.
HINDENBURG HEEFT OFFICIEEL
AANGEKONDIGD DAT HIJ
CANDIDAAT BLIJFT
Berlijn, 14 Maart.
President Hindenburg heeft dezen voor
middag aan vertegenwoordigers van zijn
kiescomiteit officieel verklaard, dat hij
zijne candidatuur behoudt voor de tweede
kiesbeurt, op 10 April a. s.
DE MEENING
IN DUITSCHE REGEERINGSKRINGEN
Dc uitslag der verkiezingen wordt in
Beriijnsche regeeringskringen als een
groote overwinning voor den rijkspresi
dent von Hindenburg beschouwd. De be
slissing is volgens hen reeds gevallen: von
Hindenburg blijft rijkspresident.
Er wordt verder op gewezen, dat Hitier
belangrijk minder stemmen heeft gekre
gen, clan hij zelf tegenover buitenland
sche journalisten heeft durven hopen.
DE VIJANDELIJKHEDEN IN CIIINA
STOPGEZET
De generaal Shirawaka, opperbevelheb
ber der japansche troepen heeft Dinsdag
te Shanghai aan den vertegenwoordiger
van het Havas-agentschap verklaard dat
alles kalm was en dat, naar zijn meening,
de vijandelijkheden waren gestaakt.
Moesten de chineesche legers echter
aanvallen dan, zoo voegde hij er bij, zou
de toestand veranderen.
JAPAN DOET VOORSTELLEN
Japan's vredesvoorwaarden werden Don
derdag door den gezant van Groot Brit-
tanië, aan de vertegenwoordigers van de
chineesche regeering medegedeeld: Thans
moeten ze te Nanking en te Loyang wor
den onderzocht.
HET CHINEESCHE ANTWOORD
Het chineesche antwoord werd overge
maakt. China is bereid te onderhandelen
maar stelt als allereerste vereischte dat
de Japansche troepen algeheel zouden
teruggetrokken worden.
SLECHTE WEERSOMSTANDIGHEDEN
De weersomstandigheden echter de
regens der laatste dagen hebben heel het
front in een modderachtig terrein her
schapen maken militaire operaties vrij
wel onmogelijk.
ONGUNSTIGE BERICHTEN UIT
SHANGHAI
Zijn nieuwe gevechten aanstaande?
Van het Indo-Pacifique agentschap:
Het licht optimisme dat sproot uit de
vergadering van den Volkerenbond van
Maandag is nogeens verdwenen. Noch
Tokio noch Nankin hebben op den tekst
dien men hun heeft voorgelegd antwoord
gegeven en men twijfelt er aan dat ze
het nog doen zullen: die tekst Is alles
behalve duidelijk en hoofdzakelijke pro-
blemas zooals de terugtrekking der ja
pansche troepen werden niet nauwkeurig
genoeg behandeld.
Een japansche mededeeling meldt dan
ook concentratie van chineesche troepen
naar Nazingtoe, ten westen van Shanghai
en een aanval van herkenningsvliegeniers»
VERHEUGEND NIEUWS!
Japan en de Volkenbond 't ak koord
Uit goed ingelichte bron wordt Don
derdag vernomen dat de regeering van
Japan naar Shanghai heeft getelegra
feerd, om te melden dat zij in princiep
akkoord gaat met een formuul, gegrond
vest op de besluitselen van den Volken
bond. Deze laat aan de militaire over
heden de zorg om de detailkwesties on
derling te regelen. Mocht dit een einde
aan den droevigen oorlog stellen.
ROND DEN OORLOG
De katholieke Rijkskanselier Bruening was een der eerste om zijn stemplicht
te gaan vervullen. Men ziet hem hier in hst kiesbureel om zijne stem uit te brengen.
GiiES&sBSBsssBEEaEaaaaaaisasBiiiaasRsiiiBZSDBesBasifiBDüBaBiEraE
Ter gelegenheid van de electriflcatie
van de bergstreek wordt te leper een pro
vinciale tentoonstelling gehouden van
toegepaste electricitelt van DONDERDAG
24 MAART TOT ZONDAG 3 APRIL.
Te deze gelegenheid houdt het welbe
kend huis STEVENS een geheel bijzon
dere stand.
Alles wat eenigzins met electricitelt kan
gedaan worden zal op de stand van de
firma Stevens gedaan worden. Alle ma-
chiencn zullen in werking staan. Het is
dan zonder twijfel dat iedereen deze won
derbare demonstratie zal willen in wer
king zien.
Op de stand zal ook bijzonder gewezen
worden op de manier dat de elektrische
inrichtingen moeten gedaan worden om in
orde te wezen. De firma zal dan ook aan
ieder die het verlangt de noodige inlich
tingen verschaffen ten einde een onbe
rispelijke installatie te bezitten.
Wie een elektrische inrichting verlangt
bezoekt den stand van het huls EDM.
STEVENS-PATTOU en Zonen in de
Hallen te leper.
OMER STEVENS,
Leeraar in praktische electricitelt.
Zoowat 5 kilometer van leper langs de
baan van Kemmel naar Meesen ligt een
der grootste kraters van het Westelijk
Front.
Hij heeft eene doorsnede van 130 me
ter, wild struikgewas versierd thans zij
ne boorden en het water heeft er een
rustig miniatuur meer van gemaakt.
De Engelschen noemden hem tijdens
den oorlog Lone Tree Crater de Kra
ter van den eenzamen boom.
Op zekeren dag toonde de Reverend
Clayton den krater aan een groep En-
gelsche soldaten en zegde:
Ziet Boys, dat is een der tranen door
God gestort over den menschelijken
haat.
Lord Wakefield heeft de plaats willen
behouden en den grond gekocht waar
aan zooveel pathetische herinneringen
zijn verbonden.
Het ontstaan van den krater was, de
reeks ontploffingen welke plaats hadden
op het engelsch front in 1916 en waar
voor niet minder dan 40.000 kgr. spring
stof werd aangevoerd.
De slag werd tot in Londen gehoord.
Voortaan draagt de kuil den naam van
den Vijver van den Vrede.
Laat de gelegenheid niet voorbijgaan EEN BEZOEK te willen
brengen aan den STAND
van het
1 GROOTHANDEL
in Mercerie - Bonneterie - Lingerie
in de Lokalen der Staats-Middelbare School
Rf 1 Hei Huis verkoopt enkel in 't GROOT
Japaansch geschut
De chineesche strijdmachten te Shan
ghai werden erg beschoten door de Ja-
paneezen. Wij zien de japansche officie
ren het vuur regelen.
Feng-Yu-Hcia^h
Een chineesche generaal die vroeger ln
opstand leefde en zich nu weer bij liet
leger voegde om de Japaneezen te be
vechten.
V,
i sai-1
de chineesche generaal, bevelhebber van
het 19* leger, die de zegetocht der Ja
panners ophield.
