MEN STEMT
4
2
a
Antiklerikaal
Kartel
Voor Katholieke Samenwerking
De Katholieke Unie in actie
Katholieke Eenheid.
te Antwerpen
Het is een strijd op Leven of Dood
voor de Katholieken.
129» JAAR. - Nr 46.
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
Schitterende vergadering
van de leiders der Katholieke Partij te Brussel
Arrondissement
Ieper-Poperinge
Arrondissement
Roese!are-Tie!t
Arrondissement
Oostende-Veurne
Diksmuide
Door de Liberalen wordt
een aanslag beraamd
op de gewetensvrijheid
BELANGRIJKE
ANTI-VLAAMSCH-NATIO-
NALÏSTISCHE VERGADE
RING TE DENDERMONDE
MELOTTE
Voor alles, na alles,
Boven alles en
Ten koste van alles
n
Een gemoedelijk praatje met onze Katholieke Bcerén.
ZONDAG IS NOVEMBER 1932.
WBsam
BB WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.n
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
POPERINGE
Telefoon N' 9. - Postch. Nr 15.570.
ZENDT ONS 1,80 FRANK
in postzegels
en van nu tot einde 't jaar
ontvangt Ge wekelijks ons
blad eiken Zaterdag morgen.
Voor Frankrijk tot einde 't jaar:
ZENDT ONS 2,20 FRANK
in Fransche zegels.
moraus
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2,5 fr.
Berichten op 2* bl. per regel 1.7" fr.
Berichten op 3" bl. per regel 1
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.CO Ir.
Te herhalen aankondigingen.
prijs op aa'::v: ig.
Annoncen zijn vooraf te lx ti
en moeten tegen den Wc j,g
avond ingezonden worden. - K ne
berichten tegen den Vrijdag ix :n.
Als ofTicleele bezegeling van de alge-
heele eendracht der katholieke partij
werd Maandagnamiddag in de groote
feestzaal van PatriaBroekstraat, te
Brussel, eene groote propagandavergade
ring gehouden, waarop al de katholieke
leiders waren uitgenoodigd.
De vergadering was voorgezeten door
den Voorzitter der Katholieke Unie, Ba
ron de Kerchove d'Exaerde, onder-voor
zitter der Kamer. Gansch de staf der
heele Katholieke Partij van 't gansche
land was er in opgetogen en strijdvaar
dige stemming aanwezig.
Aan het bureel waren mede aangezeten:
M.M. Renkin, de Broqueville, Poullet,
Heyman, Rubbens, Tscholïen, Van Over-
bergh, Croquart, De Vleeschouwer.
In de zaal bijna al de senators en volks
vertegenwoordigers en de leiders uit de
verschillende groepeeringen.
OPENINGSREDE
Door den heer Baron de Kerchove
d'Exaerde wordt onder hooge belangstel
ling de openingsrede uitgesproken.
Na den oorlog was er te veel verdeeld
heid onder de katholieken maar nu is dit
weer anders geworden. De Katholieken
vinden zich aaneengesloten terug gelijk
ln den kiesstrijd van 't jaar 1912.
De Katholieke Unie vertegenwoordigt al
de volksverzuchtingen en heeft een pro
gramma dat steunt op de sociale leering
van de Pauzen. De Katholieke Partij weet
zich aan te passen aan de toestanden en
de tijdsomstandigheden, want haar stre
ven bedoelt niets anders dan de groot
heid van de bevolking en de verdediging
van onze godsdienstige vrijheden.(Toe
juichingen).
REDEVOERING VAN GRAAF
DE BROQUEVILLE, 1« MINISTER
Hierna geven wij beknopt de rede weer
van den heer de Broqueville.
Mijne Heeren,
Ik ben gelukkig mij te bevinden onder
de afgevaardigden van de Katholieke Unie,
waarvan de heropbloei door gansch het
Katholieke land met geestdrift werd be
groet, als een onderpand der overwinning.
Ik breng U de zienswijze van 1 et re-
geeringshoofd aangaande den kiesstrijd,
zoo vangt de Eerste Minister zijne rede
aan.
Het is de gewoonte op den vooravond
van de algemeene verkiezingen, dat het
hoofd der regeering zich tot de openbare
meening wendt, de door hem volbrachte
taak uiteenzet en aan liet land vraagt
zich hierover uit te spreken.
Daar ik slechts gisteren het Konink
lijk vertrouwen ontving betaamt het niet'
dat ik U spreke over hetgeen anderen
hebben gedaan. Ik verzoek U in de toe
komst te blikken, ik wil uwe aandacht in
roepen op de taak welke ons wacht.
De strijd welke zooeven werd aange
bonden eischt uwe en mijne wilskracht,
edoch, als hoofd van d huidige regeering
breng ik in de eerste plaats volgaarne eene
welverdiende hulde aan het regeerings-
hoofd van gisteren: gedurende 16 maand
leidde de heer Renkin m t grooten moed,
taaien wilskracht en schrander doorzicht
de lotsbestemmingen van ons vaderland.
(Toejuichingen)
De huidige kiesstrijd werd door mij
niet gezocht; op het oogenblik waarop ik
de regeering samenstelde was hij onver
mijdelijk geworden naar aanleiding van
de houding welke de liberale partij aan
genomen had.
De inzet van den strijd is ongemeen
ernstig. Hij is de hardste strijd, die werd
aangebonden, waardig. Voor de oprechte
zielen zal hij een prikkel zijn; hij zal,
hoop ik, de twijfelachtigen uit hunnen
slaap wekken. De strijd welke aangebon
den is wordt geleverd onder de drie partij
en die de gunst der openbare meening ge
nieten.
Ik zal als hoofd van een coalitie-regee-
*ing meer inzonderheid gewagen van de
zen die onze plaats in de regeering willen
innemen. Tegenover deze coalitie vertoo-
nen zich al de elementen die de bestaande
orde willen omverwerpen.
Indien zij het bewind moesten ver
overen dan zouden zij Belgie richten in
de meest gewaagde gevaarlijkste avontuur
en de ondervinding bewijst het ons, ln de
meest noodlottige wegen.
HET SOCIALISME IS ONZE
VOORNAAMSTE VIJAND
Daartegen moeten wij onze strijd
krachten richten; wij moeten het onver
biddelijk bevechten omdat zijne overwin
ning voor het land den onmiddellijken en
volslagen ondergang zou te beteekenen
hebben. Wij vinden in het socialisme
slechts valsche leerstelsels en drogredenen.
Opgebouwd buiten alle werkelijkheid,
waarop de staatsman gedurig de oogen
gevestigd houden moet, daar waar het so
cialisme de proef moest doorstaan gaf het
aanleiding tot de bitterste ontgoocheling.
Ik hoef voor U de critiek van het
Marxisme niet te maken, noch het bewijs
te leveren van de psychologische dwalin
gen waarop het steunt. Gij hebt slechts
de oogen te openen: ln Rusland werpt
het Marxisme zijne natuurlijke vruchten
af en het is het leerstelsel van een schaam
teloos materialisme dat in zijne uiteinde
lijke toepassing het menschenleven tot dit
der dieren zou verlagen. Onze socialisten
deinzen terug voor dit uiterste. Zij schrik
ken voor de logische gevolgtrekking hun
ner leer af, doch zij zijn niet bij machte
het hoofd te bieden. Luistert naar het oor
deel van een hunner leiders, den socio
loog De Man: «De Zulver-Marxisten van
het socialisme schrijven boeken, de min
derwaardige Marxisten van het commu
nisme lelden politieke partijen. Het her
kauwend Marxisme der socialisten staat
onmachtig tegenover het verslindend
Marxisme der communisten
Bij ons zou het socialisme een avon
tuur zijn ter oorzake van de stoornissen
waartoe het zou aanleiding geven en die
een aanslag zouden plegen op het even
wicht dat door de crisis reeds zoozeer in
het gedrang wordt gebracht.
Het socialisme zou -een avontuur zijn
omdat het heden ten dage niet meer zou
volstaan reformist te zijn, geprangd door
de meest woelige elementen, gedreven
door de communisten. Bestookt door de
vrees al te gematigd te schijnen, zou het
onvermijdelijk brutale onteigeningsmaat
regelen uitvaardigen. Eens meester bij Ons
zou het socialisme in den vollen zin, maar
tevens in al het schrikwekkend des woords,
de omwenteling beteekenen.
«Wij kunnen thans alle rumoer en ge
weld best missen, wij willen niet dat
wanorde en anarchie bij ons ingang vin
den. Belgie dat de oorlogswonden heelde
en dat door de beproeving gelouterd werd,
bevladi aicb voor ecu harde doch edele
taak. Deze eischt volstrekte orde en rust.
Belgie moet zijne staatsinrichting herzien;
het moet al de raderen van het gezag, al
de organismen van het sociaal economisch
en politiek leven aan de huidige wereld-
eischsn aanpassen. De allereerste voor
waarde dezer aanpassing, dezer vruchtbare
en vredelievende omwerking, is dat het
land in vrede leve en de natie vertrouwen
hebbe in zijn regeerders.
Herleest, Mijne Heeren, het socialis
tisch programma:
Gij zult ervaren dat uwe Onrust ge
grond is: Collectieve onteigening van de
voortbrengstmiddelen; exploitatie door de
Openbare Besturen van de nijverheidson
dernemingen; massale vermindering der
verdedigingsmiddelen; beslaglegging op
het kind door den Staat; socialisatie dei-
banken, der verzekeringsmaatschappijen,
der electrische nijverheden. Inrichting
van een Staatstrust der meststoffen, enz.
Dit alles draagt er toe bij om de Openbare
Macht te ontzenuwen, het weze dan nog
onder den schijn van een uitbreiding ha-
rer bevoegdheden.
Het programma van de Belgische
werkliedenpartij rangschikt onder hare
onmiddellijke eischen, den meest snooden
en afschuwelijken aanslag op den eigen
dom, het voorafnemen door den fiscus
Mn een deel van een kind in de erfenis
sen, snoode en afschuwelijke aanslag zeg
ik, want het geldt hier niet eene belasting
op eene winst of eene verrijking.
Niet een recht dat geïnd wordt, naar
aanleiding van een verkoop eener schen
king of een legaat, doch wel de verbeurd
verklaring van een deel van het gemeene-
best en dit op het meest critisch oogen
blik in het leven eener familie. Niets is
den Katholieken even lief. De familie is
heilig, zegde in hartroerende bewoordin
gen, het manifest van de Katholieke Jeugd,
op het congres te Luik, in 1927, de familie
is heilig, heiliger dan het vaderland, om
dat zij steunt op een Sacrament, het hu
welijk, en omdat haar hoogste leven het
leven der genade is. Dit zedelijk erfdeel,
kostbaarder dan al de andere, grondslag
van de christelijke maatschappij is wat
wij verdedigen, wanneer wij ons verzet
ten tegen de maatregelen welke een aan
slag plegen op de nalatenschappen.
GEEN ONVOORZICHTIGE BELOFTEN
Ik zal mij wel wachten, mijne Heeren, j
ijdele en onvoorzichtige beloften af te'
leggen. Misschien zullen anderen u belo- j
ven het bedrag der wedden, pensioenen!
en allerhande vergoedingen te verhoogen.1
Het genot van wettelijke gunsten, tot
nieuwe categorieën burgers uit te breiden? j
-Zou ik het u maar rondu't bekennen? Ik'
voel mij geneigd het eveneens te doen, niet
met het doel, de bedriegelijke gunst van j
het publiek te genieten, doch enkel de'
voldoening te hebben het mijne bij te'
brengen om het leven gemakkelijker te'
maken. Ik verzet er mij echter tegen juist
om wille van het algemeen welzijn. Het'
geld dat U door de Openbare Machten j
wordt gegeven moet eerst door hen worden
gevonden, en zij kunnen het slechts putten
in bronnen waarvan de voorraad beperkt'
is. Door te veel te geven zou de Staat er
op zekeren dag toe gebracht worden, vol
strekt niets meer te. kunnen geven.
Wanneer nu het socialisme tot het hart
spreekt, zegt het de waarheid, ik wantrouw
echter de redevoeringen, welke het tot het
verstand richt. Ik wantrouw vooral de
socialisten, wanneer ik hun het bestuur j
der zaken hoor opeischen. Het belooft de.
Sluizen van den goudstroom open te zet-1
ten, maar zou bedoelde goudstroom niet
spoedig uitgedroogd zijn? Het beweert hem
door nieuwe belastingen te onderhouden
en teneinde de volksmassa gerust te stel
len, verkondigt het dat de belastingen door
de groote fortuinen, de aanzienlijke win
sten en de belangrijke nalatenschappen
zullen gedragen worden. De rijken zullen'
voor de armen betalen. Wat is dat alles;
doodeenvoudig niet waar? Komt dit alles'
u zelfs niet al te eenvoudig voor? Hebt Gij
den indruk niet dat de socialisten de fabel
van de hen met de Gulden eieren hebben
vergeten?
Ik heb op mijne werktafel, in het mi
nisterie, een biljet van 100 miliiards mark
gelegd. Het dagteekent uit het jaar 1923,
ik ontving het van een vriend, die het
uit Duitschland had medegebracht. Hij
had het ginder ontvangen in ruiling van
tien Belgische stuivers. Ik zal dit biljet be-1
waren zoolang ik aan het bewind blijf, en j
zal het op mijn bureel laten opdat mijne
opvolgers het gestadig zouden aanzien, als
eene waarschuwing en eene bedreiging.'
Belgie moet nimmer dergelijke bankbil
jetten in omloop zien.
Het valt niet te betwijfelen dat in
dien het socialisme het bewind moest ver
overen, Belgie weldra tot eenzelfde uiter
ste zou gebracht worden. Ik herhaal het,
bijgevolg Mijne Heeren, ik zou het ver
trouwen dat gij in mij wildet stellen ver
beuren, indien ik het waagde onberede
neerde beloften af te leggen.
Maar ik zou eveneens dit vertrouwen
verbeuren, indien ik U nu reeds niet zeg
de, dat niemand onder ons, er aan denkt
een aanslag te plegen op de veroveringen
waarop de werkende klasse, terecht fier
gaat, en waaraan onze partij in ruime
mate heeft medegewerkt De betrekkelijke
welstand waartoe de handarbeider, de be
diende, de ambtenaar gekomen zijn en
welke thans helaas door de economische
crisis, het weze dan nog voor korten tijd
in het godrang wordt gebracht, deze wel
stand waarover ieder Belg fier moet zijn
en waarover ieder christen zich verheugt,
is voor ons iets heiligs en wij zijn bereid
den strijd aan te binden voor zijn behoud.
Men liegt wanneer men zegt, dat wij
er aan denken de wedden en dagloonen
te verlagen. Wij willen niet, dat de werk
man hervalle, in den erbarmelijken toe
stand waaruit zijne en onze krachtinspan
ningen hein hebben verlost. Men liegt,
wanneer men beweert dat wij een aanslag
beramen op de wettig verworven rechten
der gepensioeneerden. Men liegt wanneer
men ons verdenkt aan de invaiieden, het
recht te betwisten dat zij ten koste van
hun bloed hebben verworven. Mijn ver
leden staat er borg voor dat ik nooit zal
toelaten, dat deze rechten nogmaals be
sproken worden.
Landbouwers, werklieden, leden van
den Middenstand, geestesarbeiders, onaf
hankelijke vaklieden, allen vinden in de
katholieke partij, geestdriftige bevoegde
en overtuigde verdedigers hunner persoon
lijke belangen. Elke sociale categorie, elke
schakeering van de openbare meening,
ieder beroepsgroepeering, werke in dezen
ontzaglijken immer ijverigen en wroeten-
den bijenkorf welke onze partij is: Haar
levende cel
De eerste minister eindigt zijn prachti
ge rede als volgt: Vóór een twintigtal
Jaren had lk zooals nu, de eer U ten strijde
te voeren. V/ij waren voorafgegaan door
ons roemrijk vaandel waaronder, ik heb
het u zooeven bewezen, al de menschen
van goeden wil eene schuilplaats kunnen
vinden. Toen zooals nu, dacht de vijand
ons te kunnen verslaan. Wij hadden als
dan een helderen blik op het gevaar dat
ons Belgie bedreigde, en onder het oog
van den Meester, vochten wij, wijl onze
dapperheid door de overwinning werd be
kroond. Soldaten eener edele zaak in 1932,
zooals in 1912 voor de redding onzer be
dreigde haardsteden, voor de zedelijke en
stoffelijke grootheid van ons vaderland,
zullen wij ten strijde gaan in de broeder
lijke versmelting onzer zielen. Ja, wij zul
len, manmoedig strijden en met Gods
hulp, nu zooals in 1912, de zegepraal be
halen.
Graaf de Broqueville, Eerste Minister,
wordt langdurig toegejuicht.
De voorzitter huldigt den Eersten Mi
nister, zijn naam is een symbool. In 1912
bezorgde hij ons de overwinning, nu weêr
zal hij ons ter zege voeren.
REDE VAN M. RENKIN
De gewezen eerste Minister wordt bij
zijn rechtstaan machtig geovationneerd.
Eendracht is de wensch van alle ka
tholieke zielen. De eendracht is de eerste
voorwaarde der overwinning. Wij moeten
besturen, wij kunnen het, omdat wij bou
wen op de grondslagen van de christelijke
leering en op de sterkte van ons grondwet.
Wij vertegenwoordigen alle standen en
wij kunnen er voor zorgen door de breed
heid van onze opvatting. In dezelfde ge
steltenis hebben wij het taalvraagstuk op
gelost. Wij zijn de kolom van de orde.
Maar daartoe is de eendracht noodig, een
onbeperkte eendracht. Het mag niet meer
gebeuren dat katholieken elkander be
strijden, het mag niet langer voortduren
dat katholieke bladen, katholieke verant
woordelijkheidsdragers bevechten. (Lang
durige toejuichingen).
Wij zijn bedreigd door het socialisme,
wij zijn bedreigd door een socialistisch-
liberaal kartel. De socialisten hopen op
voordeel uit de economische crisis, maar
ze zullen er niet in gelukken. De crisis
vindt voor een deel zijn oorzaak in de
socialistische toepassingen. Waar ergens
heeft het socialisme de finanties hersteld,
in welk land, in welke stad, in welk dorp
je? Socialisme beteekent: verspillingen.
Het socialisme kan veel vernietigen, maar
iets herstellen dat is iets anders. Enge
land, Eongarije, Australië hebben het
ondervonden. Het socialisme zou zich
meester maken, bijvoorbeeld door een aan
slag op de erfenissen, van het bezit der
inwoners, om daarmede de gewone uit
gaven te dekken. Dat is socialisme! Krij
gen de socialisten de grootste groep in de
Kamer, hewel, dan is de bevolking met
een proefneming bedreigd. Dus hebben
de kiezers katholiek te stemmen, want
het zijn de liberalen niet die aan het so
cialisme weerstand zullen bieden.
Er is een siddering gegaan door het
land, het gevoel dat wij met het kartel
bedreigd zijn. En wij zijn er mede be
dreigd. Het liberaal kongres en de poll van
de liberalen te Brussel, zijn van die be
dreiging de bewijzen. Het land moet den
schoolstrijd vermijden door katholiek te
stemmen. (Toejuichingen).
Ik stond op de overtuiging dat de re
geering een finantieel plan moest uitwer
ken. Wij hadden een plan. Ik heb mij
tegen de ontbinding verzet, omdat ik het
land de getuigenis wilde geven, dat wij,
katholieken, bereid waren onze verant
woordelijkheid te nemen. Dat hebben de
liberalen niet gedurfd. Het land zal ze
oordeelen (en veroordeelen)
Er was twee milliard te kort.
Het moest aangevuld.
Mijn plan was gereed.
»Er zou niet geraakt worden, niet aan
de loonen, niet aan de pensioenen, niet
aan den werkloozenonderstand, niet aan
de sociale wetten.
De socialisten schreeuwden dat de be
grooting van Nijverheid en Arbeid met
450 millioen verminderd was, doch deze
waren overgebracht op het buitengewone.
Op administratief gebied moest worden
uitgespaard, ook op misbruik-uitgaven, en
de rest moest gevonden door nieuwe in
komsten. Dit is toch niet anders denk
baar. De liberaal, M. Hymans, heeft ge
antwoord op mijn rede, doch hij is het
antwoord schuldig gebleven, hoe hij het
tekort zou hebben aangevuld.
En de begrooting moet in evenwicht
worden gebracht, of anders Is het de
inflatie, de vermindering der waarde van
het geld, is al de Belgen treffen in hun
bestaan. Onze houding was dus schoon!
Zij was ingegeven door het groote ver
langen, het land, de belangen van de
bevolking te dienen. Wordt het land door
het kartel bestuurd, het vertrouwen zal
verzwinden, de kapitalen zullen vluchten
en zoo zal iedereen in de ellende en de
miserie dompelen.
Dus moet het land kathoiiek stemmen.
(Levendige toejuichingen)
De Heer Voorzitter huldigt in Mr. Ren
kin den vader der Katholieke eendracht,
den oplosser van de Vlaamsche kwestie,
een wijs Staatsman en een groot Burger.
(Machtig gejuich).
REDE VAN
STAATSMINISTER POULLET
De hooggeachte Staatsman vangt al
dus aan De Heer Renkin dient te wor
den, de leider der Katholieke Unie. Hij
heeft door alles de eendracht onder de
Katholieken bewerkt, hij schonk ons
twee prachtige sociale wetten. Waar nu
nog Katholieken zouden aarzelen, de
Katholieke rangen te verstefken, weze
de brief van onze Bisschoppen herinnerd.
Het ordewoord luidt dusBoven alles
Katholieke Eenheid!
Dank het heerlijk programma der
Katholieke Unie is de eendracht gemak
kelijk te verzekeren. De werklieden
eischen het behouden der weldoende
sociale wetten. Sommige bladen hebben
desaangaande alarmeerende artikels af
gekondigd maar aan de sociale wetten en
aan de sociale hulpgelden wordt niet ge
raakt, ook niet aan de loonen van het
Staatspersoneel. Ons programma geeft de
volledigste voldoening aan onzen land
bouwersstand. De Vlamingen mogen re
kenen op de Katholieke Unie voor de vol
ledige toepassing der Vlaamsche wetten
en de twee nog te stemmen wetten zullen
volgen. Er is ook bekommering bij al de
Belgische burgers, of de frank niet zal
worden terneergedrukt en de huisvaders
vreezen een gruwelijken schoolstrijd.
Nopens al die bekommeringen zal de
Katholieke Unie niet dulden dat er iets
worde aangeraakt. De werklieden mogen
gerust zijn, do verminkten, de ouderlin
gen, de werkloozen, de 8taatsagenten,
isiaiHBaBBaasiBSssas
Liberalen en Socialisten, ver-
eenigd in godsdiensthaat, sluiten
samen akkoord tegen de Katho
lieken.
ER IS DAAROP MAAR ÉÉN
ANTWOORD:
Katholieken da oogen open! Alle
misverstand weg en ten strijde voor
den Godsdienst en voor onze Ka
tholieke Scholen met KATHOLIEK
TE STEMMEN.
Woensdag avond en nacht hebben de
Socialisten een vergadering ts Antwerpen
gehouden om de bespreking te voeren
over het samengaan met ofwel Katho
lieken ofwel met de Liberalen.
De vergadering duurde tot laat in den
nacht en werd soms heel levendig tus-
schen de voorstanders van het huidig
regiem en de voorstanders van -het anti
klerikaal kartel.
Huysmans en Eeckeleers, beide huidige
schepenen der stad Antwerpen, verdedig
den het tegenwoordig kartel van Katho
lieken en Socialisten maar zij werden ge
durig zoo heftig onderbroken zoodat zij
eigenlijk maar weinig te zeggen kregen
in de vergadering. Het dreigde soms wel
dat zij uitgejouwd zouden geweest zijn
door hunne eigen mannen.
Eindelijk werd tot de stemming over
gegaan en met 486 stemmen tegen 215
en 50 onthoudingen werd het samengaan
met de Liberalen gestemd, met als voor
waarde DE AFSCHAFFING DER HULP
GELDEN AAN DE VRIJE KATHOLIE
KE SCHOLEN VAN ANTWERPEN.
Tijdens de redetwisten verklaarde Huys
mans: Ik doe niet mee aan die smeer
lapperij
Het valt dus buiten twijfel dat de Heer
Van Cauwelaert, die zooveel voor zijne
stad heeft gedaan, over boord zal ge
gooid worden als burgemeester zijner
stad. Wat Antwerpen nu geworden is is
hem grootendeels te danken, maar het
sektarisme wil het hooge woord voeren
en overal de Katholieken buiten de be
sturen sluiten.
Dat alles is het praeludium van den
schooloorlog op algemeene schaal. Na de
ze beslissing van Antwerpen weten alle
Katholieken wat land en onderwijs te
wachten staat indien de katholieke partij
niet grootelijks versterkt uit den strijd
komt.
Afdoende bewijst het Antwerpsch kartel
dat het bekrompen antiklerikalisme in
ons land een koncentratiepunt zoekt in
de kwestie van het vrij onderwijs.
Het is eene sinistere verwittiging aan
alle burgers die verdraagzaamheid en ge
wetensvrede liefhebben, het is een mo
kerslag ook op het geweten en het hart
van die Katholieken, in de rangen van
de Vlaamsche Nationalisten vertoevend,
die geloof zouden gehecht hebben aan de
misleidende geruststellingen van De
Scheldeen van de Aalstersche VI. Nat.
pers, dat er van antikatholiek kartel
geen spraak meer was!
De taal der feiten is brutaal.
Het Is een vingerwijzing voor de aan
staande Kamer- en Senaatkiezingen.
De bevolking is verwittigd. Krij
gen de Liberalen en dé Socialisten
in de GROOTE KIEZING een ver-
boogde macht, alles zullen zij ver
loochenen om de katholieke scholen
te kunnen bekampen.
Maar dat zal het Vlaamsche volk
niet gedoogen
Geestdriftig in 't gelid!
De kiezing moet uitgroeien tot
een machtigen katholieken triomf!
fiEBRiSHsasBBiaïSRfiHiraaECïs^siEEasa
eveneens. Dat heeft de Heer Renkin ver
zekerd, dat getuigen wij opnieuw uit naam
der Katholieke Unie. (Toejuichingen). De
kristen democraten vragen dat voor de
landbouwers zou worden gedaan wat ge
daan wordt voor de werklieden en voor
de nijverheid. (Toejuichingen)
Het is niet waar dat de Vlamingen
te Brussel het Vlaamsch programma heb
ben prijsgegeven. Alle Katholieken zijn
het eens dat de gestemde taalwetten moe
ten worden toegepast en die wetten zijn
duidelijk:
Taaleenheid in Vlaanderen, taaleen
heid in Walenland. Dit standpunt werd
ook door Zijne Majesteit openbaar goed
gekeurd. Dus gelijkheid voor Vlamingen
en Walen. (Toejuichingen). Die zaak is
afgehanded: Zij is gewonnen, dus dienen
alle Katholieken in de rangen te treden.
Allen vereenigd op het Katholiek terrein.
De Katholieke Unie zal ook de verdedig
ster zijn van onze geldwaarde, doch vrede
op schoolgebied kunnen wij slechts ver
zekeren als het kiezerskorps ons den in
vloed en de macht verzekert. Wij be
vechten het officieel onderwijs niet, maar
moesten de Katholieke scholen afge
schaft worden dit zou milliarden kosten
aan het land. De cijfers getuigen het.
Wij bekomen voor de wedden onzer leer
krachten 300 millioen per jaar, maar een
kind in 't officieel onderwijs kost 900 fr.
per jaar tegen slechts 516 fr. voor een
leerling der vri.ie scholen.
Met een krachtig beroep op het katho
liek geweten der Eelgische ouders eindigt
de Heer Poullet zijn zaakrijke rede met
den krachtvollen oproep: Sluit de Ran
gen». (Toejuichingen).
De Heer Voorzitter brengt een warme
hulde aan M. Poullet, den grooten eer
lijken politieker, den grooten vechter
voor de Katholieke Eendracht en van het
Vlaamsch belang en met de woorden van
den Paus wordt de vergadering te 5 uur
gesloten:
Eendracht boven alles en nu vooruit
tyn strijde en naar de overwinning!
G. GABRIEL.
In de Plateforme électorale van de
Liberale Federatie van het arrondissement
Brussel welke tot grondslag' heeft gediend
van het algemeen liberaal Kiesprogramma,
wordt voor het programma inzake onder
wijs verwezen naar de besluiten van het
Congres van 10 Juni.
Wij herinneren er aan dat dit buiten
gewoon. congres van de liberale partij
hoofdzakelijk werd gewijd aan het vraag
stuk der toelagen aan het vrij onderwijs.
De radicale vleugel van de liberale par
tij stond toen op het punt een motie te
doen goedkeuren welke aan de liberaal-
katholieke coalitie een einde zou gemaakt
hebben. Zij behelsde immers de radicale,
onmiddellijke, schrapping van de toela
gen aan het vrij onderwijs. Doch na tus-
schenkomst van den h. Devèze werd een
gewijzigde tekst goedgekeurd waarin... een
jaar uitstel werd verleend. Er stond in dit
besluit, waar thans naar verwezen wordt,
dat de liberale partij er naar streven zou
te komen tot de geleidelijke schrapping
van de toelagen aan het vrij onderwijs en
dit tijdens den aanstaanden parlementai
ren zittijd
De aanstaande parlementaire zittijd
dat is toch deze welke volgt-op de thans
uitgeschreven wetgevende verkiezingen?
Is dit alles duidelijk genoeg voor de
katholieken in het Vlaamsche land?
Op de groote vergadering voor de libe
rale poll te Schaarbeek werden te dien
opzichte leerzame verklaringen gehoord.
Volgens het verslag daarover versche-
in het geuzenblad La Dernière Heure
treurde de liberale kandidaat h. ABEL
dat het liberaal kiesplatform geen meer
realistische bepalingen behelst in zake de
laïciteit en de verwereldlijking van het
onderwijs.
Ik vrees niet, zeide hij nog, als een
ruziemaker aanschouwd te worden, doch
ik verzoek de liberale kandidaten onom
wonden te verklaren dat zij elke com
promis met de rechterzijde zullen van de
hand wijzen want van dergelijke com
promissen is de liberale partij steeds het
slachtoffer geweèst
La Dernière Heure voegt er aan toe
dat deze verklaring luidruchtig werd toe
gejuicht.
De h. FOUCART, libeaai volksvertegen
woordiger, onderbrak en zcide:
Gij hoeft mij niet te bekeeren, doch
lk moet u laten opmerken dat in het
kiesplatform werd ingelascht dat de li
berale partij den kiesstrijd voert vrij van
e!k compromis met de uiterste en con-
fessionneele partijen.
De h. FOUCART voegde er nog aan
toe:
<i Als kandidaat en uittredend liberaal
Kamerlid, houd ik eraan te verklaren dat
ik nu reeds ernaar streefde de motie van.
het liberaal congres in -,ake de toelagen
aan de vrije scholen ten uitvoer te leg
gen d. i. terug te keeren naar den toe
stand welke voor de Schoolovereenkomst
bestond.
Vermits er sprake is van bezuinigin
gen moeten eerst en vooral de toelagen
aan de kloosterscholen afgeschaft wor
den.
La Dernière Heure vermeldt dat de
h. Foucart stormachtig werd toegejuicht.
lk lk
In La Gazetteen andere liberale
organen leest men dat de h. Jan son,
thans Minister van Rechtswezen, gevaar
loopt piet meer te worden voorgesteld op
de liberale Kamerlijst voor het arrondis
sement Doornik, omdat hij zich voor
stander had getoond van het behoud van
Staatstoelagen aan het vrij onderwijs!
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
De Katholieke Associatie van Dender -
monde heeft eene belangrijke vergadering
gehouden. Aan het bureel zaten onder
meer de H.H. Van Cauwelaert, burge
meester van Antwerpen, Boon, Bouwe-
raerts, voorzitter van den Vlaamschen
Landsbond.
De H.H. Boon en Bouweraerts zetten
de noodwendigheid uiteen van een innig
samengaan van alle Vlaamsche Katho
lieken om een stevig één te vormen te
gen de tegenstanders.
H. Van Cauwelaert deed het revolu-
tionnair karakter van het Frontisme uit
schijnen, alsmede hoe uit hare rangen
velen gevormd worden tot kommunisme
en anarchie, en aldus oorzaak zijn van
ongodsdienstigheid en zedelijk verval van
het volk.
Het zijn niet de Fronters die recht aan
Vlaanderen hebben doen geworden; de
Vlaamsche Nationalisten verschuilden zich
integendeel in een ontgoochelende en on-
noodige onthouding.
Meer dan een stemde tegen de ver-
vlaamsching van de Hoogeschool van
Gent.
De nulliteit van hun politiek is de ver
oordeeling van hun parlementsoverleg en
van hun bestaan in eene Vlaamsche par
tij. De redenaar stempelde alsdan hun
federaal statuut, vroeger in de Kamer
neergelegd door de groep der Fronters,
als een simpele kiesplatform en als een
model van schijnheiligheid. Hij voegde
er nog bij dat het echte Vlaamsche Volk
datgene is dat de overheid erkent alsook
de nationale kleuren.
Die redevoeringen werden luidruchtig
toegejuicht.
DE ONTROOMER
met verlaagden melkbak
draaiende op eene spi
voorstaanders des vooruitgangs
is de
ilj
Ont-
Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
H» uil**— -Trm-n
(Woorden van den Paus
De katholieke Maasbode laat
zich op Donderdag 3 November uit
Rome seinen:
Heden werd Z. H. Exc. Mgr.
J. D. J. Aengenent, Bisschop van
Haarlem, die Woensdagavond,
kort voor middernacht te Rome
aankwam, door Z. H. den Paus in
particuliere audiëntie ontvangen.
In zijn onderhoud met Mgr.
Aengenent sprak V,. H. de Paus
met grooten lof over de Neder-
landsche Katholieken en tun or
ganisaties op allerlei gebied.
Z. H. hoopte, dat ooit op poli
tiek gebied de eenheid bewaard
zou blijven avant tout, après
tout, surtout et a tout prix vóór
alles, na alles, boven alleé en ten
koste van alles.
Voor die eenheid, zoo vervolg
de Z. H., moet men ook offers van
eigen meening en inzicht brengen
en zijn particuliere belangen daar
aan ondergeschikt laten zijn
Zich richtende tot den Neder-
landschen Bisset op, beoogde de
Heilige Vader natuurlijk in het
bijzonder de organisatie der Ne-
derlandsche Katholieken.
Doch die Pauselijke woorden
gelden ongetwijfeld voor de ka
tholieken over de heele wereld, en
dus voorzeker ook voor ons land.
En misschien vóór?] voor on3
land, waar zoo vele katholieken,
onder allerlei voorwendsels, af
breuk aan de eenheid doen en 1 un-
ne i particuliere opvattingsn den
voorrang geven boven hun plicht
als katholiek.
Indien ooit, dan is het bij de
aanstaande wetgevende verkiezin
gen dat zij, die zich katholiek noe
men, tot gewetensplicht hebben al
leen voor uitgesproken katholieke
kandidaten te stemmen.
Men sjachert niet met zijn ge
weten wanneer zoo'n groote be
langen op het spel staan als die
welke thans in de weegschaal lig
gen.
SaSSSaü. 122
ssa
De strijd die met de verkiezing van
27 November aanstaande en 4 December
aanstaande wordt gestreden is van het
allergrootste en het allergewichtigs e be-
lang.
Daaraan zal seker of mag tenminste
niemand twijfelen.
Voor iedereen, dus ook voor onze land
bouwers gaat het om een strijd voor hun
BESTAAN, een strijd op leven en dood
voor de landbouwers als landbouwers en
als katholieken.
Wij zullen eens nagaan waarom!
Daar staan drie groote zaken op het
spel!
Ten eerste het bestaan van onze vrije
katholieke scholen.
Ten tweede het recht op bestaan onzer
landbouwers.
Ten derde de financieele gezondmaking
van ons land.
WIJ ZULLEN NOOIT TOELATEN DAT
ONZE NONNETJES UIT ONZE
SCHOLEN WORDEN VERJAAGD
Het is zeker en het staat vast, dat de
vrijmetselaars, dat zijn die mannen, libe
ralen en socialisten, die een hevigen haat
hebben gezworen tegen al wat van God is
en Zijn Kerk, goed akkoord zijn om den
strijd tegen de nonnetjes en de pastoors
te beginnen.
Die goddelooze mannén hebben een
plan opgemaakt, om tegen Onze Lieve
Heer en zijn priesters en zijn Kerk te
vechten, akkoord als ze zijn, met de.
Godloochenaars van Rusland. Ze hebben
eerst het katholieke Spanje aangepakt,
waar ze gelukt zijn de revolutie te doen
uitbreken, den Koning weg te jagen, en
daarop kerken en kloosters hebben in
brand gesteken en de paters en de zusters
uit het land hebben gejaagd.
Ze hebben gewerkt in Mexico, waar ze
duizenden priesters, kloosterszusters en
katholieken hebben doodgeschoten en
vermoord als vee!
De mannen, die dezelfde gedachten dee-
len tegenover Kerk, priesters en klooster
zusters zouden een verbond kunn n slui
ten in ons land en dan ook evenals in
1879-1884 IN ONS LAND,, de katholieke
scholen vermoorden, door v geen toela
gen meer te geven uit de staatskas en ook
de gemeentebesturen te verbieden nog
toelagen te geven aan ka' .olie :e scholen.
Ze zouden dan ook onze brave Zusterkens
uit hun scholen jagen en hun gebouwen
aanslaan en tot taatseigendom maken.
KATHOLIEKE LANDBOt \7ERS, DAT
WILT GIJ NOOIT ZIEN GEBEUREN!
Gij weet wat uwe kinderen, uwe klei-
nen U kosten aan zorgen, aan offers, aan
lijden en pijne;
Gij weet hoe ge bekommerd zij' om ze
braaf en deftig en eerlijk te houden;
Gij weet ook hoeveel de brave Zuster-
kens, de Nonnetjes, doen voor uwe kleine
kindertjes, hoe ze door regen en wind en
sneeuw, soms zeer verre moeten gaan el-
ken dag om uwe kinderen te leeren hoe
ze moeten bidden en hoe ze hun brave
ouders moeten eeren en liefhebben en
eerbiedigen!
Onze Katholieke boeren zullen hun
plicht weten te doen en luisteren naar de
stem van H.H. H.H. de Bisschoppen van
Belgie, die het gevaar zien dreigen en aan
al de katholieken toeroepen dat er een
dracht en tuchtrq,oet zijn in de katholie
ke rangen!
Allen dus als één man gestemd boven
aan den kop van onze KATHOLIEKE
LIJST, die lijst alleen geeft U de noodige
zekerheid, dat de godsdienstige belangen
en uwe katholieke scholen zullen verde
digd worden.
KATHOLIEKE LANDBOUWERS
HET GAAT OM UW BESTAAN!
De strijd gaat ook om het bestaan van
den boerenstand in ons land. Katholieke
landbouwers vergeet niet dat de regeering
Renkin is gevallen, onder andere omdat
de liberalen zoo geweldig hebben ge
schreeuwd tegen de beschermende maat
regelen die voor den landbouw werden
genomen.
Gij moet dus op 27 Nove:. ;.er aan
staande uw recht op leven en bestaan ver
dedigen.
De landbouw heeft evenals de nijverheid,
RECHT OP BESCHERMING.
De wereldbrieven van de Pauzen van
Rome zeggen klaar en duidelijk dat ieder
mensch den zwaren plicht heeft te zorgen
voor het instandhouden van zijn leven
en dat van zijn huisgezin.
Dus ook de landbouwers hebben dien
plicht en daarom moet hun bedrijf, dat
hun broodwinning is, beschermd worden.
TEGEN DIE BESCHERMING DIE RE
DELIJK IS, KAN GEEN ENKEL EER
LIJK EN RECHTVAARDIG MENSCH
IETS IN BRENGEN.
We zijn dan ook absoluut AKKOORD»
MET DE MOTIE DIE DEN HOOFDRAAD
VAN DSN BELGISCHEN BOERENBOND
HEEFT GESTEMD OVER DEN TOE
STAND VAN DEN LANDBOUW IN ONS
LAND.
DAAR WAAR HET LEVENSRECHT
EN HET RECHT OP BESTAAN VAN
DEN BOERENSTAND ZAL MOETEN
WORDEN BESCHERMD ZULLEN WE
AAN UW ZIJDE STAAN.
Dat is een formeele belofte, die namens
al de KATHOLIEKEN OOK IS AFGE
LEGD TE BRUSSEL OP DE GROOTE
VERGADERING DER KATHOLIEKE
UNIE, DOOR STAATSMINISTER POUL
LET. THANS MINISTER VAN BINNEN-
LANDSCHE ZAKEN EN GROOTE LEI
DER VAN DE GEKOZENEN DER KA
THOLIEKE WERKLIEDEN IN DE KA
MER.
IEDEREEN ZAL ZIJN DEEL TE
DRAGEN HEBBEN BIJ DE
GEZONDMAKING VAN ONZE
FINANCIES!
De zware crisis die heel de wereld teis
tert en waarvan ook het landbouwbedrijf
het slachtoffer Is, treft cok onze siaats-
financies. De toestand moet gezond wer
den. De katholieke eerste Minister Renkin
die is afgetreden had een plan, waarvan
de liberalen niet hebben gewild.
En toch zullen de financies moeten ge
zond gemaakt worden.
Hoe dat zal gebeuren, moet de regeering
nog uitwerken, maar op één kwestie zijn
we allen akkoord.
Indien er opofferingen moeten gevraagd
worden aan het land, dan ZULLEN DIE
OFFERS MOETEN GEDRAGEN WOR
DEN DOOR AL DS STANDEN VAN DK
MAATSCHAPPIJ.
HET GAAT NIET OP EEN ENKELE
STAND, GELIJK DEWELKE AL DEN
LAST TE DOEN DRAGEN. HET GAAT
HIER OM DE BELANGEN VAN IEDER
EEN! HET GAAT HIER OM DEN
FRANK VAN IEDEREEN!
WAAR ZITTEN DE VRIENDEN
VAN DE BOEREN!
In hoeverre de boeren te rekenen heb
ben op de socialisten weten we sedert lang.
De landbouwersstand heeft voor de so
cialisten maar belang voor zooveel ze kun
nen dienen als kiesrekiame en om de re
volutionaire doening van die roode heeren
te helpen dienen-
Van de socialisten hebben de boeren
geen heil te verwachten. Ze hebben de
boeren maar gekend om ze uit te scheiden
voor uitbuiters van het volk en dergelijke
schoone dingen meer!
Wat de liberalen betreft, die haten de
boeren al meer dan de Kerk en den ka
tholieken godsdienst!
Die heeren kennen geen boeren en heb
ben ook het meest het hardst geschreeuwd
wanneer de Katholieke Minister van
Landbouw, M. Van Dievoet, de bescher
mingsmaatregelen voor den landbouw
heeft voorgesteld en doen stemmen in da
Kamer. Ze hebben misschien onder an
dere daarom meest hst minis.erie Renkin
bevochten.
Van de Nationalisten is ook voor da
Boeren NIETS TE VERWACHTEN. Hun
bladen hebben ook tegen de bescher
mingsmaatregelen voor den landbouw ge
schreven en hun mannen konden zich in
de Kamer nog niet eens met hun elf ven
akkoord stellen óm de landbouwbelangen
te verdedigen.
Die alleenloopers kunnen niets voor da
boeren.
ALLEEN DE KATHOLIEKE PARTIJ
HEEFT STEEDS
DE BOERENBELANGEN GEDIEND
SLECHTS EEN ENKELE PARTIJ
HEEFT STEEDS OP DE BRES GESTAAN
VOOR DE BELANGEN VAN DE BOE
REN SAMEN MET DEN BELGISCHEN
BOERENBOND.
DE KATHOLIEKE PARTIJ, DIE IS
EN BLIJFT DE STERKSTE VESTING
OM DE BOERENBELANGEN hoog t«
houden.
KATHOLIEKE VLAAMSCHE BOE
REN!
UW BELANGEN ZIJN HET BEST GE
DIEND:
OP GEBIED VAN UW LANDBOUV
BEDRIJF!
Op gebied van uw Vlaamsche rechten!
OP GEBIED VAN UWEN GODS
DIENST EN UW KATHOLIEKE SCHO
LEN!
DOOR EEN EENDRACHTIGE K. -
THOLIEKE PARTIJ!
DENKT ER AAN OP 27 NOVEMEER
AANSTAANDE!
ROBERT D. DE MAN,
eerste kanidatrt
op de Katholieke Jjst
in het Arrondissement
leper-Foperingfc