4N OOGST
IEPER'S SCHOONSTE DAG
DE SCHOONSTE VROUW
ZONDAG 6 OOGST 1Só3
weekblad: 35 centiemen.
30' JAAR. Nr 32.
KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD.
Droeve Herdenking
Nieuwe Vervlaamschings-
maatregelen te Leuven
NOTARIAAT
&X,M^rscu'
POLITIEK ALLERLEI
DE BELGISCHE DRUIVENKWEEKERIJ BEDREIGD
de opkocht
der h. hArtebonden
schikkingen voor den
optocht
IEPER'S JURELPROCESSIE
O.L.V. VAN TUINE TER EERE
Is voor Amerika bet einde der crisis nabij
NAAR LOURDES
NAAR ROME
Belgische fabriek van
Chicorei Wyppe'iar-Tafïin.
l9aBBBBBBBBBBaBaBBaaB9HBBH&IBaB8SSIB9HaaB8BilBiaBBBiaaaBȣ:=3
DUiTSCHE GROOT INVALIEBEN O? IEPER MARKT.
"DE POPERINGENAAR
Uitgever
SANSEN-VANNESTE
Telefoon S' 9. - Postch. N' 1 \570.
POPERINGE
ABONNEMENTSPRIJS
VAN NU TOT NIEUWJAAR
(per post)
Belgie 7.55 fr.
Frankrijk, Congo 14.70 fr.
Engeland, Holland, China
Afrika 15.75 fr.
Amerika 24.15 fr.
orauoTCENm
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2" bl. per regel 1.75 fr.
Berichten op 3* bl. per regel 1.50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Vrijdag noen.
Op Vrijdag 4 Oogst 1914, te 9.30 u. 's
morgens, gebeurde de schending van Bel-
gie's grondgebied met al de noodlottige
gevolgen die we beleefden.
Tot wat heeft die gruwelijke menschen-
moorderij gediend?
Zijn de menschen er beter om gewor
den?
Is de wereld er voorspoediger door ge-
Worden?
Neen; integendeel.
Ds menschen staan tegenover elkaar
vol afgunst en onverdraagzaamheid.
De wereld is een warboel; niemand ziet
er door. De groote koppen komen samen
maar tot overeenkomst geraakt men niet.
De na-oorlogweelde heeft voor gevolg
een zedelijk verval.
Wat de menschen niet kunnen oplossen,
moeten we aan God vragen, nu bijzonder
lijk we in het Heilig jaar zijn.
De wereld moet heropgebouwd volgens
de wereldbrieven van den Paus.
Dat de groote mannen die eens besttf-
deeren... en toepassen.
Van pest, oorlog en hongersnood,
spaar ons Heer
Op dezen grooten rouwdag laat ons bid
den voor de ongelukkigen naar ziel en li
chaam door den oorlog teweeggebracht en
God's medelijden over de wereld afsm.ee-
ken.
IHBSZBBBKBBBHflflBBBBaBBBBBBBB.
De Zomermaanden zijn weer daar en
het spelleke gaat weer beginnen. De prijs
kampen in menschenveeMiss Belgium,
Miss Prance, Miss England, Miss Universe
gaan weer aan de orde van den dag staan.
Het is om er mee te schaterlachen ware
het zoo droevig niet.
Dat men schoonheidsprijskampen in
richt voor koeien, voor ossen en stieren,
zooiets begrijpen we, omdat voor die die
ren hun lijf het schoonste en het beste is
wat ze bezitten; werkelijk kunnen ze niets
anders doen gelden om in aanzien te
staan bij de menschen. Maar wanneer
men menschen die toch nog iets meer
hebben, Gode zij dank, dan een schoon
lichaam, behandelt en beschouwt als die
ren, dat is eene schande voor onze twin
tigste eeuw, en een laagheid voor deze
vrouwen die zich aan zulke praktijken
leenen; ten andere veel deftige vrouwen
zijn er onder deze Miss' collekties niet te
vinden, en een heele hoop ervan zijn reeds
op een schandelijke manier aan hun
emde gekomen. Als dat de vrucht is van
de moderne vrijzinnige levensbeschou
wingen, dan kunnen zij gerust die levens
beschouwingen op het schap zetten.
Sinds wanneer wordt de ware schoon
heid van den mensch alleen gemeten naar
lichamelijke harmonie van lijnen en vor
men? Als dat het voornaamste norma is
van schoonmenschelijkheid dan is het
best mogelijk dat de schoonste vrouw er
gens in een gevangenis of een ontuchthuis
te vinden is: dat men dan die laagst ge
vallen vrouwen op het podium plaatse
en ze bewierooke. Ais lichamelijke schoon
heid het voornaamste is in de vrouw dan
hebben die schepsels er even veel recht op
als Miss France of Miss Belgium. Want
dan tellen verstand, karakter en deugd
voor niets meer. Welk rechtgeaard mensch
kan zoo iets goed praten?
Waarom doen dan zooveel deftige men
schen, jongens en meisjes, mee aan de
zotternij? Waarom gaf men dan verleden
jaar een juweel ten geschenke aan Miss
Universe ter waarde van Pr. 150.000, ter
wijl zoovelen der onzen honger leden?
Zijn de menschen dan zoodanig verdier
lijkt dat ze het onzedelijke van zulk ge-
Daar niet meer beseffen?
Al die schoonheidsprijskampen zijn
vernederend voor het vrouwelijk geslacht,
en elke deftige vrouw zal daar protest te
gen aanteekenen.
Ten slotte komt dat alles hierop neer:
Vrouwen, wat in U te waardeeren is, dat
is uw lichaam, uw lichaam alleen; al de
rest is bijzaak. Is uw verstand ontwikkeld,
het kan ons niet schelen; is uw wil ge
vormd, we geven er niets om; is uw ziel
schoon, we draaien er onze hand niet
voor om! Uw lichaam dat is alles voor
ons. Zoo dient ge ons best als speelbal.
En opdat dit beter indringe in uw ge
moedsgesteltenis hebben we al die schoon
heidsprijskampen ingericht.
O twintigste eeuw, is dat de beschaving
die ge ons gebracht hebt? Is dat de
vrucht van den boom dien ge geplant
hebt? Zijn dat de bloemen van uw le
vensbeschouwing? Welnu, dan zijn die
boom en die levensbeschouwingen rot, rot
tot in het merg.
Daarom schreeuwen we van de daken
aan al wie het hcoren wil, dat we als
katholieken niet willen en ook niet mogen
meedoen aan dien rotten boel, en we hou
den staan, met de twintig eeuwen die ons
zijn voorafgegaan, dat het schoonste in
de vrouw niet is haar lichaam, maar haar
ziel, haar karakter, haar deugd, haar
edelmoedigheid, haar geest 'van sacrificie.
En we lachen ze vierkant uit al die hee-
ren, burgemeesters, schepenen, enz. die
als poedelhonden staan te draaien en te
keeren rond al die schoonste vrouwen als
rond godinnen; we stellen aan den
schandpaal al die dag- en weekbladen,
de verrotting verspreidende Piccolo's, en
zoo meer, die heel en gansch in die rich
ting opgaan. Heel die komedie van
schoonheidsprijskampen is ten slotte niets
anders dan de toeren van een troep bees
ten; zij getuigt van dierlijkheid.
P. K.
NAAR DE VOLLEDIGE VERVLAAM-
SCHING DER UNIVERSITEIT
Wij vernemen uit de beste bron, dat bij
de heropening van het schooljaar in Ok
tober, wederom meer dan vijftig leergan
gen zullen vervlaamscht worden aan de
Leuvensche Hoogeschool. Daartoe ;al een
twaalftal nieuwe professoren wore _i be
noemd. Die voor de Vlamingen zeer ver
heugende beslissing werd getroffen op de
vergadering van het Episcopaat te Meche-
len, verleden week. De lijst van die leer
gangen en benoemingen kan nog niet
Worden openbaar gemaakt, omdat vooraf
met de betrokken personen dient onder
handeld. Maar we kunnen nu reeds als
officieel-zeker de opening aankondigen,
voor Oktober, van de Vlaamsche heelkun
dige kliniek (Prof. R. Appelmans) en van
de Vlaamsche geneeskundigs kliniek
(Prof. P. Van Goidsenlioven)Nog een
doordrijvende maatregel als die van dit
jaar, en Leuven is in zijn wettelijke gra
den gansch vervlaamscht. Het is een flin
ke prestatie en al de katholieke Vlamin
gen zullen de aanstaande voltooiing van
hef Vlaamsche Leuven met blijdschap
Vernemen.
laiHHBBBBaBBBBHBSBBBSBBSESBHB
De minuutakten, archieven en papie
ren van Wijlen Mster ALFRED REY-
Naert, in leven Notaris te leper, zijn
overgelaten geweesf, s?n M*'"" AJSPORÉ
door Volksvertegenwoordiger R.-D. De Man
WEINIG AANMOEDIGEND NIEUWS
OVER DE VAART IEPER-KOMEN
Wij hebben in ons artikel van verleden
week de vraag meegedeeld die we aan
den Heer G. Sap, Minister van Openbare
Werken, in verband met de mogelijke ver
wezenlijking van do vaart leperKomen
hebben gesteld.
In het Bulletijn van Vragen en Ant
woorden van 3 Augustus 1933 is het
antwoord van den heer Minister versche
nen en het luid, in zijn weinig aanmoedi
genden vorm als volgt:
Het is niet mogelijk op dit oogen-
blik het herstel der Vaart van Komen
naar leper in overweging te nemen.
De financieele toestand van het land
slaat slechts toe de dringendste wer-
ken nit te voeren.
Daar de werken die door het Fonds
der Groote Werken bekostigd worden,
door de Wet bepaald zijn, kan ik de
Vaart van Komen naar leper daarin
niet opnemen.
Met dit antwoord weten we in leder ge
val waaraan ons te houden. Het kenmerkt
de beslistheid waarmee onze Minister van
Openbare Werken gewoon is, de zaken
aan te pakken. Hij noemt een kat een
kat. AI het geloop van zekere ingenieurs
van het departement die kwamen kijken
en nazien is dus maar parade geweest.
Het antwoord dat wij thans op onze
vraag hebben ontvangen, gelijkt wonder
wel op dat gene dat destijds door Minis
ter Van Caenegem werd gegeven in de
Kamer bij de bespreking van zijn be
grooting.
Daar waar de Handels- en Nijverheids
kamer van leper heeft gemeend dat juist
de noodzakelijke uitvoering van openbare
werken tot algemeen nut een gunstige
gelegenheid gaf om de zaak van het her
stel der vaart terug aan te pakken, wordt
er geantwoord dat het werk verre van
dringend is en dat het dus, onderverstaan,
van weinig openbaar nut is.
Daar is uit dit weinig aanmoedigend
antwoord maar één besluit te trekken:
De Handels- en Nijverheidskamer en
de betrokken middens moeten niet bij de
pakken blijven zitten. Wanneer ze kun
nen bewijzen met werkelijk doorslaande
argumenten, die niet alleen van sentimen-
teelen aard moeten blijven en niet alleen
moeten gebaseerd zijn op een kwestie
van prestige, maar ook een economisch-
commercieelen grondslag moeten hebben,
dan mogen die heeren de zaak niet los
laten.
NOG EENS HET TE WERK STELLEN
VAN WERKLOOZEN
DOOR DE GEMEENTEN
We hebben verleden week ook gehan
deld over het te werk stellen van'werk-
loozen en naar we vernamen is aan die
kwestie een vergadering gewijd geweest
door de heeren Burgemeesters en Ge-
mentesekretarissen van het arrondisse
ment.
Dat is zeker een lofwaardig Initiatief,
die kwestie met de belanghebbenden te
bepraten, doch een andere zaak is of de
kwestie wel degelijk van het juiste stand
punt uit wordt aangepakt.
Om alle misverstand te vermijden, zul
len we herhalen dat we in princiep ten
volle akkoord gaan, met het te werk stel
len van werkloozen door de gemeentebe
sturen, maar enkele in het kader door
van den rondzendbrief door Minister
Poullet aan de Heeren Gouverneurs en de
Arrondissementskommssarissen gezonden.
Om die onderrichtingen goed te ver
staan, moet men natuurlijk beginnen
met ze goed te lezen!
Dit is toch het minste dat kan veron
dersteld worden. Iedere belanghebbende
heeft ze kunnen lezen aangezien die rond
zendbrief is verschenen in het Bestuur
lijk Memoriaal der provincie.
Hoe moet er te werk gegaan worden?
De gemeenten die werken willen uit
voeren, moeten van die uit te voeren wer
ken een staat opmaken en dien staat
zenden aan den Heer Arrondissements-
kommissaris, wanneer de gemeente niet
ontvoogd is en aan den Heer Gouverneur
wanneer de gemeente wel ontvoogd is.
Bij dien staat van werken moet ook
worden vermeld welk uurloon er aan de
werkloozen zal uitbetaald worden.
Het is dan verder de Gouverneur of
de Arrondissementskommissaris die het
plaatselijk komiteit aanstelt voor de werk
verschaffing. Dat komiteit moet bestaan,
niet uit den Arrondisementskommissaris
alleen, maar uit den Burgemeester of zijn
afgevaardigde-schepen, die voorzitter is,
een sekretaris (de Gemeen tesekretaris of
een bediende) en verder twee of vier le
den. Die twee of vier leden worden bij
voorkeur, voor de eene helft onder de
werkgevers of bij gemis daarvan, onder
de buiten de arbeidsorganisaties staande
personen, en voor de andere helft, onder
de arbeiders, gekozen.
Werkgevers en werknemers hebben dus
zitting in dat plaatselijk komiteit.
We trekken ook in het bijzonder de
aandacht van de gemeentebesturen op
het artikel 12 van de onderrichtingen van
Minister Poullet, waarin er bepaald wordt,
dat de aan 't werk gestelde werkloozen
verplicht blijven de vijf frank per maand
te storten voor hun ouderdomspensioen
en de gemeentebesturen er toe verplicht
worden al de werkloozen, die ze te werk
stellen, te verzekeren tegen arbeidsonge
vallen.
Alle andere geldelijke verplichtingen die
uit de sociale wetten voortspruiten ver
vallen tijdens den termijn van de te
werkstelling.
BELANGRIJKE MEDEDEELING AAN
DE GEMEENTEBESTUREN
Aan de verschillende gemeentebesturen
was door het arrondissementssekretariaat
order gegeven te eischen dat binnen de
acht dagen, door al de werkloozen die
zich in de gemeenten ter kontrool aan
boden een nieuw werkloozenbewijs diende
voorgelegd te worden.
In verschillende gemeenten werd dit be
richt ter kennis van de werkloozen ge
bracht bij middel van plakbrief en in
andere gemeenten werd dit bericht mee
gedeeld bij afroeping na de Missen op
den steen.
Wij hebben over deze kwestie onder
handeld met de Heeren Ministers van
Binnenlandsche Zaken en Nijverheid en
Arbeid en we mogen meedeelen dat nie
mand van die Heeren Ministers dien
maatregel heeft getroffen. Dat anderzijds
niemand het recht had dergelijke beslis
sing te treffen en dit aan de gemeente
besturen op te leggen.
De Minister van Nijverheid en Arbeid
heeft ten andere de noodige schikkingen
getroffen om de desbetreffende besturen
te verwittingen dat de werkloozen aan dat
bevel geen gevolg moeten geven.
Alle kontroolmaatregelen zijn ten an
dere voldoende geregeld in de Besluit
wetten ingevolge de volmacht getroffen.
De gemeentebesturen moeten zich schik
ken naar die maatregelen en ze mogen
zich dan ook het recht niet toeëigenen
op eigen hand het stempelen van kon-
troolkaarten te weigeren.
Ten einde alle moeilijkheden te ver
mijden en alle wrijvingen te voorkomen,
meenden we het noodzakelijk deze mede-
deeling hier te doen.
IBBI3BBB3UBBBflHHBaE£B£2BaBHBtf£SS!Migü!BSÜSl!BBlEi@9Q£&iBBgEl£SBBBI2
DE JAARLIJKSCHE PRIJS VAN DE DAPPERE BOERIN
TOEGEKEND AAN MEJ. E. MATHIJS
In de Normaalschool voor Landbouw-
en Huishoudkunde van den Heizei te
Brussel, had Woensdag de plechtige uit
reiking der prijzen plaats van den wed
strijd der Dappere Boerin
Deze wedstrijd heeft jaarlijks plaats on
der de leerlingen van de scholen voor
landbouw- en huishoudkunde.
Na een beslissende proef is de prijs met
groote onderscheiding gewonnen door
Mej. Elisa Mathijs, van de landbouw
school te Achterbosch (Antwerpen).
De II. Van den Vaeren, vertegenwoordiger van den II. Sap, Minister van Land
bouw, schenkt den bei:er, prijs van den wedstrijd der Dappere Boerinaan
Mej. Elisa Mathijs, van Geel.
IBBB&SSaaBBBa^BaBBBBBBBSBBSïBBSEsBSB&BSBHaBSESBBaStiBBHBHBiSB
- 'svï?;
De Belgische druivenkweekers hebben
sedert een paar jaar met geweldige moei
lijkheden te kampen. De vermeerdering
tier toltarieven belet hen allen verderen
uitvoer nasr hun bijzonderste afnemers:
de Er»g eischen. De druiven van Kaapland
(Zuid-Afrika) die voorheen door de En-
gelschen niet gewild werden, zijn nu de
eetlige CÜ2 in Engeland verbruikt worden.
Onze druivenkweekers zien zich thans
verpiicilt (ie produkten hunner serren op
den openbaren weg te doen verkoopen.
Ter herinnering wezs hier nog gezegd
dat, van Hoeilaart tot Overijsche, zoowat
20.000 serren of broeikassen druiven voort
brengen, welke gekend zijn om hunne
uitmuntende hoedanigheid. Elke serre
brengt gemiddeld 450 kilos druiven op per
jaar.
Belgen, verbruikt meer druiven onzer
streek, zoo redt ge dezen tak onzer na
tionale nijverheidl
Zondag 6 Augustus Is een gloriedag voor
leper.
De dubbele plechtigheid van de toewij
ding van de stad aan het H. Hart van
Jezus en van het 550" Jubileum van O. L.
Vrouw van Tuine ter eere zal op schit
terende wijze door duizenden en nog dui
zenden meegevierd worden.
Bijzondere luister zal aan de plechtig
heden bijgezet worden door de aanwezig
heid van Hun Hoogw. Excellenties Mgr
Lamiroy, Bisschop van Brugge; Mgr Huys,
Missie-Bisschop van Congo; Mgr Mijers,
Hulp-Bisschop van Kardinaal Bourne,
Westminster; Mgr Dütoit, Bisschop van
Arras; de Hoogw. Abten Mgr Nève (Sint
Andries)Mgr Van Assche (Steenbrugge)
Mgr De Groote (Westvleteren) en Mgr
Desaegher (Maredsous).
Voorzeker, een der meest indrukwek
kende plechtigheden van 6 Augustus.
Te 2 uur optocht der H. Hartebon-
den in vier stoeten te gelijk, naar de
Groote Markt, alwaar het Pontificaal Lof
zal plaats hebben en de plechtige toewij
ding der stad aan het H. Hart van Jezus.
Hieronder geven wij de lijst der Heilig
Hartebonden die deel nemen aan den op
tocht.
STOET Nr 1: DIKSMUIDEPOORT.
1. Poperinge, Muziek; Poperinge, Sint
Bertinus; Poperinge, Sint Jan; Poperinge,
O. L. Vrouw; 2. leper; 3. Sint Jan; 4.
Watou; 5. Proven; 6. Beveren-IJzer; 7.
Westvleteren; 8. Oostvleteren 9. Diksmui-
de; 10. Leke; 11. Beerst; 12. Keiem; 13.
Zarren; 14. Woumen; 15. Houthulst; 16.
Merkem; 17. Jonkershove; 18. Vladsloo;
19. Wulveringem-Vinkem; 20. Handzame;
21. Kortemark; 22. Koekelare; 23. Per-
vijze; 24. Ramskapelle; 25. Beernem; 26.
St Kruis; 27. St-Joris-ten-Distel; 28. Win-
gene; 29. Dentergem; 30. Marialoop.
STOET Nr 2: BASCULE.
1. Zonnebeke, Muziek; Zonnebeke; 2.
Passchendale; 3. Moorslede; 4. Roeseiare,
St Michiel; Roeseiare, St Amand; Roe
seiare, H. Hart; 5. Westrozebeke6. Oost-
nieuwkerke; 7. Beveren-Roeselare; 8. Ar-
dooie; 9. Izegem, St Hilonius; 10. Emel-
gem; 11. Kachtem; 12. Rumbeke-Beitem;
13. Rumbeke; 14. Oekene; 15. Hooglede;
16. Hooglede, St Joseph; 17, Moeskroen,
St Bartholomeus, Le Tuquet en Risquons
Tout; 18. Mont-a-Leux; 19. Luingne; 20.
St Denijs; 21. Dottenijs; 22. Spiere; 23.
Meenen, St Franciscus; Meenen, St Ve
el astus; Meenen, St Joseph; 24. Rekkem;
25. Ledegem; 26. Dadizele; 27. Moorsete;
23. Wevelgem; 29. Lauwe; 30. Waregem;
31. St Elooi-Vijve; ?7. Ooigem; 33. Heule,
Watermolen; 34. Gu.iegem; 35. Rollegem.
STOET Nr 3: RIJSELPOORT.
1. Wervik, Muziek; Wervik; 2. Geluwe;
3. Becelare; 4. Zillebeke; 5. Marke; 6. In-
gelmunster; 7. Oostrozebeke; 8. Meulebe-
ke; 9. Ploegsteert; 10. Wijtschate; 11.
Kemmel; 12. Voormézeele; 13. Clytte en
Reningelst; 14. VisSwertinge; 15. Dikke-
busch; 16. Brielen; 17. Boezinge; 18. El-,
Verdinge; 19. Langemark; 20. Langemark,
St Juliaan; 21. Poelkapelle.
STOET Nr 4: STATIEPLEIN.
1. Wervik, Muziek (Groote Harmonie);
2. Brugge; Brugge, Sint Pieters; Brugge,
Sint Michiel; Brugge, Sint Baafs; Brugge,
Sint Gilles; 3. Assebroek; 4. Blankentoer-
ge; 5. Oostveld; 6. Oostende, O. L. Vrouw;
Oostende, H. Hart; Oostende, St Joseph;
7. Kortrijk, St Maartens;. Kortrijk, Sint
Elooi; Kortrijk, Sint Rochus; Kortrijk,
E.E. P.P.; 8. Harelbeke; 9. Desselgem;
10. Stakegem; 11. Lendelede; 12. Bisse-
gem; 13. Veurne; 14. Oostduinkerke15.
Houtem-Veume; 16. Torhout; 17. Wij-
nendaele-Ichtegem; 18. Tielt, O. L. Vrouw
en Sint Pieters; 19. Wielsbeke; 20. Sint
Baafs-Vijve; 21. Ruisselede, Doomskerke;
22. Wakken; 23. Avelgem; 24. Moen-Hees-
tert; 25. Ootegem; 26. Waarmaarde; 27.
Eernegem; 28. Moere; 29. Oudenburg; 30.
Gistel; 31. Westkerke; 32. Ettelgem.
Te 4 uur gaat de luisterrijke Jubel-
procesie uit (1383-1933) O. L. Vrouw van
Tuine ter eere, langs de volgende straten;
de Leet, Boterstraat, de Stuersstiv.ai, Ma-
loulaan, Elverdingestraat, Boezingestraat,
Surmontstraat, Cartonstraat, Lange en
Korte Torhoutstraat, Groote Markt, Sint
Jaoobsnieuwweg, Hondstraat, Bukkerstr.,
Pateelstr., Rijselstr., Neermarkt en Leet.
Brugge gaat sedert eeuwen, en terecht,
fier op hare Heilige Bloedprocessie; Veur
ne bezit sedert honderden jaren haar in
getogen Boetprocessie; Oostende roemt op
haren OmmeganckSt Pieter ter eere
leper... bleef ten achter.
Thans echter ter gelegenheid van
het Jubelfeest van O. L. Vr. van Tuine, en
van de Toewijding der stad aan het Hei
lig Hart thans wordt leper begiftigd
met een luisterlijke Processie, die jaar
lijks zal uitgaan en voor geen andere zal
moeten onderdoen.
We mogen 't gerust zeggen: leper's
Ommeganck zal iets eenigs zijn, geheel
eigen aan onze stad, een stuk uit haar
diep godsdienstig verleden, een trouwe
weergave van haar kinderlijke devotie tot
haar gevierde Patrones, Onze Lieve Vrouw
van Tuine.
Ziehier hoe leper's Ommeganck O. L. V.
van Tuine ter eere, ineenzit.
Hij bevat, benevens de inleiding, drie
deelen:
I" Deel: leper's Tuindag.
't Is een trouwe herinnering aan de
droeve dagen van het beleg, van de nij
penden nood, en van de blijde verlossing
der stad, dank zij de wonderbare bescher
ming van O. L. Vrouw van Tuine.
lie Deel: Oud leper huldigt Maria.
In een breed gebaar van dankbaarheid
komen de verschillende geslachten hun
devotie bewijzen aan O. L. Vrouw van
Tuine.
Ill" Deel: Nieuw leper huldigt Maria.
Getrouw aan dat verleden, drukt het
nieuwe leper de voetsporen van zijn voor
ouders en komt met al wat het nog be
zit aan kunst en kostbaarheden zijn
Stadspatrones vereeren.
Te 7 uur zal de Jubelprocessie besloten
worden met Te Deum en Tuindaglied
in St Maartenskathedraal.
INLEIDINGSGROEP.
De stoet wordt door de stadspolitie en
bereden gendarmen geopend, en opgevolgd
door de Harmonie van Waasten.
Voorop wordt de titel der processie ge
dragen. Dit geschiedt door maagden ge
kleed In het wit en het rood, de kleuren
van de stad. Op de borst dragen zij het
merk van leper: het dubbel kruis.
Drie hofknapen dragen de stadssleutels,
de gulden stadsdraak zinnebeeld der
vrijheid onzer gemeente en het stads
wapen.
Naar zeer oud gebruik wordt hier de
stadsvaan door een ruiter gedragen.
Dan volgt de heraut van leper, verge
zeld van de stadstrompers, die plechtig
aan de bewoners der goede stede het Tuin
feest afkondigt.
Nu stappen de ringende maagden voor
bij. Ook zij zijn in de stadskleuren ge
kleed. Zij dragen ijftekronen op het hoofd
en ijfteranken in de handen, tot teeken
van trouwe liefde aan de stad. Zij zingen
het leper's Tuinlied gedicht in 1683.
In sierlijke klesdij volgt dc Maagd van
leper, te paard, en omringd van haar
hofknapen.
I" Deel: IEPER'S TUINDAG 1383.
1" Groep: leper is in nood.
Deze eerste groep herinnert aan het be
leg van leper. De ambachten, waarvan
hier de vlaggen gedragen worden, zijn te
wapen opgeroepen.
Het grofgeschut, kanonnen, blijden en
springalen, waarvan hier een afbeeldsel
voorbijtrekt, wordt op de stadswallen ge
plaatst.
Dapper verdedigen zich de Ieperlingen,
aangemoedigd door hun oude strijdleus:
Iepre, Iepre, Iepre.
2" Groep: leper zoekt troost.
Ondertusschen, terwijl de mannen zich
verdedigen, bidden de kinderen, de vrou
wen, de ouden van dagen, tot zelfs de ge
kwetsten en verminkten: 't is de oude
Ghilde van O. L. V. in den Tuyn die
ter bedevaart trekt, opgeleid door P. De-
nys Paeidynck, proost van St Maartens,
vergezeld van zijn biddende reguliere ka
nunniken terwijl de Minderbroeders
het beeld van O. L. Vrouw processiegewijs
door de straten dragen.
3" Groep: leper behaalt den zege.
Dank zij de zichtbare bescherming van
O. L. Vrouw behalen de Ieperlingen den
zege! In triomf nu trekt het leger door de
versierde straten.
Voorop treden weerom de stadstrom
pers, en de vlaggen der schuttersgilden
van St Joris, van St Sebastiaan, van
St Michiel en van St Barbara.
Met groene twijgen om het hoofd, al
zingendeHard is de strijd geweest
(uit Klokke Roeland van Tinei) stapt
het winnende leger voorbij, aangevoerd
door Jan Van Oultre, en Boudewijn, heer
van Elverdinghe, zijn zoon.
Ook de gekwetsten, rustend in de zware
wijtewagen, deelen in de algemeene
vreugd.
Meisjes dragen de oude vaandeitjes
waarop het beleg en de zege van leper
voorgesteld wordt.
Tot slot stapt O. L. Vrouw van Tuine
voorbij in haar gulden kleed gehuld, met
breeden blauwen mantel; zij is de ge
vierde van dezen dag.
II" Deel: OUD IEPER HULDIGT MARIA.
1" Groep: De Lamotte Kantsehool 1766
Eerst komt de Lamotteschool, gesticht
in 1752, en goedgekeurd in 1766, aan de
beurt. Voorop stapt Juff. Clara van Zuut-
pene-Lamotte met Charlotje, het vonde-
lingske op de Ieperlee. In hun. schilder
achtig blauw kleedje dragen en huldigen
de kleine kantwerksters het beeld van
hun H. Patrones: de H. Moeder Anna, de
moeder van O. L. Vrouw.
2" Groep: «De Penitenten van leper».
Ingetogen stappen de boetelingen voor
bij, mannen en vrouwen, die hulde bren
gen aan O. L. Vrouw. Zij zijn gekleed met
het aloude zwarte boetekleed, de koord
om de lenden, en dragen zware houten
kruisen... Vier engelen in rouw dragen
het houten beeldje van het Ecco-Homo
van Dezen die het eerst boete deed voor
ons aller zonden.
3" Groep: «De Pelgrims van leper».
In 1364 werd op het kerkhof van St Ja
cobs een afzonderlijke kapel ter eere van
St Jacob gebouwd. Deze was de zetel van
de gilde der Pelgrims. Ieder jaar, van
af 1430, namen zij deel aan de Tuindag
processie. Achter hen wordt de kostbare
vaan gedragen van het H. Graf omringd
van lichttoortsen en vergezeld van vrou
wen die een zware offerkaarse dragen.
4" Groep: «Gilde van den Nood Gods».
De gilde is voorafgegaan door de Ieper-
sche stecdschebollen. Deze school bestond
reeds in 1253. In 1536 (10 Februari) werd
er besloten dat de schoolmeester zijn kna
pen moest ter kerke leiden in superpli
om er den kerkzang aan te leeren. Zij
zingen een oud lied Maria der VII smar
ten ter eere: «Van liefde comt groot li-
den
Het beeld van O. L. Vrouw der VII
Smarten, voorafgegaan door de vaan,
wordt ook hier gedragen. Vrouwen en
kinderen uit de burgerij vereeren het met
licht en bloemen.
5° Groep: «Het oude Bisdom leper».
Ook de hoogste kerkelijke hiërarchie
stapt in dezen huidestoet van het oude
leper mede. Hofknapen dragen de wapen
schilden der bisschoppen die van uit deze
stad ons bisdom bestuurd hebben.
III" Deel:
NIEUW IEPER HULDIGT MARIA.
In het III" deel komen de vier parochies
der stad om de beurt een eerewacht vor
men aan Onze Lieve Vrouw van Tuine.
Telkens treedt het processie kruis voorop,
gevolgd door de pareerkaarsen eigen aan
ieder parochie.
1" Groep: Parochie van St Niklaas.
Deze is vertegenwoordigd door een groep
meisjes die de wapens alsook den gulden
Kromstaf dragen van de abdessen der
Roesbrugge-Damen; het sierlijk beeld van
O. L. Vrouw van de nieuwe Plant wordt
gedragen door de Roesbrugge-Damen zelf.
Door de Arme Klaren Coletinnen, het
beeld van O. L. Vr. van Salette vereerd
in hun kapel.
De Paters Capucienen met hun Derdc-
Ordelingen dragen de relikwie van hun
nen heiligen Vader Franciscus van Assisië
en van de H. Elisabeth van Hongarië.
De parochiekerk verschijnt met het
heerlijk borstbeeld, de relikwie bevattend
van St Niklaas.
Tot slot wordt het beeld gedragen van
O. L. Vrouw van de Vesten, ter plaatse
sinds aloude tijden zeer vereerd.
2" Groep: Parochie van St Jacobs
De Zusters van het eeuwenoud Belle.
Godshuis dragen de relikwie van de
II. Agnes, aldaar bewaard.
De Zusters van den H. Jozef treden op
met de gebeitelde fierter van de H. Apolo-
nia, en het kostbaar schrijn dat de over
blijfsels gevat van verschillende Marte
laars (dit alles ontleend aan de relikwie-
schat van St Maartensparochie)
De parochie komt ook O. L. Vrouw van
Tuin vereeren met haar wonderschoone
beeltenis van O. L. Vrouw van den Ro
zenkrans, dat dagteekent uit de jaren
veertienhonderd en gedragen wordt door
de Zusters van de Goddelijke Voorzie
nigheid.
3* Groep: «Parochie van St Pieters».
De zusters van het Godshuis van St Co-
delieve nemen deel aan de processie in
hun schilderachtige Middeleeuwsche klee-
dij. Zij brengen ook hun kunstschatten
mede: de beeldjes van St Jan en St Lu
cia met hun relikwiën, alsook de relikwie
van hun heilige patrones, St Godelieve.
(Vervolg onderaan 6* en 7" kolom).
ii.
Gelijk we het de vorige week in het
eerste deel van dit artikel lieten uit
schijnen is de achteruitgang der prijzen
op de Amerikaansche beurzen slechts van
korten duur geweest en het pessimisme
dat zoo wat overal tot uiting kwam werd
gelukkiglifk niet bewerkstelligd. In
tegendeel. Dit achteruitloopen der prijzen,
midden de hervattingsperiode, heeft heil
zame gevolgen gehad. Het overdreven op
timisme, waaraan de Amerikanen zich
bezondigden, werd tot juistere afmetin
gen teruggebracht en de speculatieve
strooming, dis heel het herstelplan dreig
de mee te sleuren, werd tegengehouden.
Zoo is de kortstondigheid van die crisis,
die over een paar weken losbrak en
slechts enkele dagen duurde, het beste
bewijs dat de verhoogingsbeweging niet
van louter speculatieven aard is en daar
mee krijgen we een ontkennend antwoord
op de vraag waarmede we de vorige week
ons artikel sloten: Is de economische her
vatting in Amerika slechts een kortston
dige opflakkering?
Weliswaar valt het niet te loochenen
dat er in de hervatting verschillende fac
toren voor voorbijgaanden aard aan te
stippen zijn. Zoo heeft b. v. het vooruit
zicht op een mislukte oogst in Amerika
en Canada er veel toe bijgedragen om de
prijsverhooging der tarwe te bewerken.
Voor de nijverheid was de vrees voor een
verdere waardevermindering van den dol
lar de bijzonderste reden waarom er in
den loop der eerste maanden van het
Presidentschap van Roosevelt zoo koort
sig werd gearbeid.
Maar men mag niet vergeten dat de
waardevermindering van den dollar een
schuldenvermindering voor de landbou
wers en de nijveraars voor gevolg heeft
gehad, en een verhooging der bijzonder
ste grondstoffenprijzen, zoodat ze terug in
staat werden gesteld hun activiteit te
hervatten.
Het is haast overbodig er op te wij
zen dat in geen enkel land, nijverheid
en landbouw, onder zulke zware lasten
als gebukt gingen, omdat er nergens zoo
onbezonnen met de credietverleeningen
werd omgesprongen dan juist in Ame
rika. En het mag zijn dat de dollar ste
vig en vast stond de toestand van de
bevolking was er slechter dan. ergens
anders. Geen enkel groot land heeft zich
na den oorlog kunnen terug opwerken
zonder de waarde van zijn munt te ver
minderen en in laatste instantie heeft
Amerika daar ook zijn toevlucht moeten
toenemen.
En dit is een feit van beteekenis. De
waardevermindering van den dollar heeft
de prijsverhooging in de hand gewerkt
en daardoor is de koopkracht, bijzonder
bij de landbouwers, merkelijk verbeterd.
Merken we terloops aan dat 50 van
de Amerikaansche bevolking rechtstreeks
of onrechtstreeks van den landbouw leeft.
Voor Roosevelt het bewind in handen
nam bekwam de Amerikaansche landbou
wer amper 50 van hetgeen hij vóór
den oorlog van den verkoop zijner pro
ducten maakte. In Mei, dus in het begin
van de herstelperiode, was dit procent
met 12 gestegen. Sindsdien is de toestand
er gestadig op vooruitgegaan.
Van nu af aan kunnen we dus de prijs-
verhoogingen der grondstoffen als vast
staande beschouwen, te meer daar Roo
sevelt het onder banken noch stoelen
steekt, dat hij daarvoor bereid is de dol
lar in twee te snijden.
Nu wordt er wel beweerd dat de nij
verheid onmogelijk het hoofd zal kunnen
bieden aan de zware loonsverhoogingen
die haar door de National Recovery Act
werden opgelegd. Ih schijn is dat waar.
Maar als we dan nagaan dat de nijver
heid een schuldenkwijtschelding voor 30
van het totale bedrag heeft gekregen dan
mogen we aannemen, dat ze in compen
satie het herstelplan van Roosevelt in de
hand kan werken. Daarbij indien het
mocht bewezen worden dat de opgelegde
lasten te hoog zijn, is Roosevelt bereid
de schulden verder kwijt te stellen.
Zoodra dus de nijverheidskeuren zullen
toegepast worden zullen millioenen arbei
ders een hooger loon genieten en zal het
leger der werkloozen met ettelijke hon
derdduizendtallen verminderd zijn.
Voeg daarbij de menschen die hun geld
in acties hadden belegd die sinds de hsr-
vatting voortdurend in waarde stijgen. In
Juni reeds bedroeg de vermeerdering der
gecotesrde waarden ruim 15 milliard dol
lar. We weten het wel dat die vermeer
dering voor velen slechts een verminde
ring van de vroeger opgeloopsn verliezen
daarstelt, niettemin is daardoor het mo
raal verbeterd, en daar de beste nijver
heden weerom dividenden beginnen uit
te keeren is ook werkelijk de koopkracht
van een deel der Amerikaansche bevol
king verbeterd.
Nu stelt zich de vraag heeft Europa
belang bij die hervatting, of ware het
beter voor haar dat het Amerikaansche
experiment spaak liep?
In Frankrijk werd dien wensch weieens
geopperd uit vrees dat de waardevermin
dering van den dollar ook de Fransche
frank zou meesleuren. Die vrees, echter,
schijnt ongegrond.
Maar daartegenover staan de voordee-
len die Eeuropa uit de Amerikaansche
hervatting heeft getrokken. Kijk de prij
zen na van koper, katoen, rubber, enz. en
ds coteeringen van de vooraanstaande in-
dustrieele waarden op de beurzen van Lon
den en Parijs om u daarvan te overtuigen,
de vermindering van de private en open
bare schulden tegenover Amerika niet
meegerekend. Verder wordt in bijna al de
landen een vermindering van het getal
der werkloozen genoteerd, het zekerste
bewijs dat de nijverheid herpakt. Het
staat buiten kijf dat bij een grootere
Amerikaansche hervatting de voordeelen
voor Europa zullen vermeerderen.
Zoodus is het voor die landen die het
regiem van den gouden standaard kunnen
verdragen van groote beteekenis dat het
herstelplan van Roosevelt gelukt. Een.
fiasco zou de chaos over de wereld in
hooge mate verhoogen zonder dat er ook
iemand voordeel zou uithalen.
We konden dus gerust zijn indien ons
niet zekere geruchten bereikten die er op
wijzen dat een comiteit van nijveraars
een plan bestudeert om de dumping van
Amerikaansche goederen wettelijk in te
richten. De Amerikanen vreezen, terecht,
dat gezien de loonsverhooging die ze in
voerden, hun producten op de uitvoer-
markten zuilen verdrongen worden door
andere landen waar de 48 urenweek in-
voege blijft en minder loon wordt betaald.
Roosevelt zou bereid zijn opofferingen te
doen om dit euvel tegen te gaan. Daaruit
zou gewis een verscherping van den in
ternationalen toestand kunnen voort
spruiten. Dit is wellicht het grootste ge
vaar dat ons van uit Amerika dreigt.
H. M.
gBaaSSSBSSBEBiaBEaiBaBaKBBBBBai
Van 5 tot 13 September. Bij de heenreis
over LISIEUX (Bezo-ek, Nachtverblijf en
Communiemis)Mt. St. MICHEL (Eezoek
in den namiddag en avondmaal) en BOR
DEAUX (Communiemis).
Terugreis over NEVERS. (Communie
mis in de kapel waar de Gelukzalige Ber-
nadette berust. Ontbijt, Bezoek aan de
stad).
Begin December. Vlaanderens Eede
vaart gaat naar Rome ter gelegenheid
van de heiligverklaring van de Geluk
zalige Bernadette Soubirous. (Op 8 Dec.)
Inlichtingen. Hoofdsecretariaat van
Vlaanderens Bedevaarten, Plein 13 A,
Kortrijk.
Dinsdag der verleden week kreeg onze stad het bezoek van een groep Duit-
sche Groot Invalieden. Treurige stoet.Verminkte menschen die zich net als
onze Groot Invalieden voorzeker afvragen tot wat al dat bloedvergieten en men
schen vermoorden nu eigenlijk heeft gediend?
Als de menschen zelve hun eigen rechters willen zijn, loopt de wereld ver
keerd.
IBSIBBBBBBBBBBBIIBflBBSBBBiBBBBBBSEBBBBBflBBBBBSBBBBiSSBIBaBBEiiBBI
De Zwarte Zusters dragen twee ver
gulde fijngebeitelde schrijnen van St Ber-
nardus en St Augustinus, hunne patroon,
alsook de relikwie van den H. Livinus.
De Zusters Lamotte komen met het
borstbeeld van St Agatha.
De parochiekerk zelf draagt het borst
beeld van St Pieter, zijn kostbare reli
kwie bevattende; zij verschijnt ook met
ene lief O. L. Vrouwenbeeldje dat dagtee
kent uit het begin der verleden eeuw. Het
is voorafgegaan door een eergeleide van
engelen die elk een relikwieschrijn ter
vereering aanbieden.
4" Groep: Parochie van St Maartens
Dezte greep wordt geopend dioor de
Eerw. Paters Discalsen die O. L. Vrouw
van den Frezenberg dragen, en door de
blanke rei der «Juvenisten» vian den
Karmel.
Volgt nu de lange reeks der relikwiën
en standaarden gelukkig nog bewaard in
de Kathedraal. Hier kunnen wij slechts
opsommen: het kruis van Therenburg;
de relikwiën van St Barbara; een zilveren
arm met relikwie van den H. Franciscus
van Sales; de rijke fierter van den H. Do-
natus. Deze drie laatste relikwiën worden
gedragen door de Zusters van het hospi
taal die in de processie stappen met hun
eenigschoone oude kleederdracht. Daarbij
dragen zij nog twee relikwiekasjes be
kleed met rijk bestikt fluweel, die dag-
teekenen uit de jaren zestienhonderd.
Volgt nog: het schrijn van St Maximus;
de relikwie van het H. Kruis, het zilveren
borstbeeld van St Maarten.
Most het gezegd? deze relikwiestoet is
een weelde voor oog en hart!
Tot slot van dit alles verschijnt het
kostbaar beeld van O. L. Vrouw van Tuine
zelf, onder het kunstrijk baldakijn, voor
afgegaan door den prachtigen standaard
der Broederschap en door een engelen
stoet. die vooruitschrijden onder bebloem
de hoepels.
5" Groep:
Hier komt de harmonie Ypriana, door
de klaroenen en trommels van het stede
lijke brandweerkorps voorafgegaan.
6" Groep: Door Maria tot Jesus
of De Hulde aan het Hart
De H. Margareta-Maria treedt voorop
met de twaalf beloften die zij ontving
van het H. Hart.
Een groep van engelen dragen een zin
nebeeldige koningskroon en rozen, het
H. Hart ter eere.
Tot slot van deze laatste groepde
bonte wemeling van al de vlaggen der
H. Hartebonden, gevolgd door het beeld
van het H. Hart.
HET ALLERHEILIGSTE SACRAMENT.
Het Allerheiligste wordt voorafgegaan
door kinderen die bloemen strooien op
den weg waar het voorbij moet.
Volgt de dubbele haag der mannen met
licht en der blanke priesterschaar die het
Hoogwaardige voorafgaan.
Jezus zelf, CHRISTUS KONING, ver
borgen onder de brooze gedaanten, wordt
zegenend door onze straten gedragen. Hij
zal er voorbij gaan als weldoener
De processie wordt gevolgd door hun
Excellenties de Bisschoppen en gemijter
de abten, door het Magistraaat, de Tur
ners en het biddend volk!
Mocht leper's Ommeganck op waardig»
wijze leper's schoensten, dagfeekroo-
neni
