RON DOM DE WERKLOOSH ES D
DE GRENADIERS
TE STEENSTRATE
STAD IEPER
POLITIEKE KRONIEK
DE ACTIES TEGEN DE SALARIS-VERLAGING IN FRANKRIJK
BRIEF UIT BRUSSEL
POLITIEK ALLERLEI, door Volksvertegenwoordiger R.-D. De Man
)e moedige taal van een Arbeidsminister
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIWYPPELIER-TAFFIN
AANSLAG OP DEN SNELTREIN WEENEN-PARIJS
VREESELIJKE NATUURRAMP IN NOORWEGEN
22 April ingehuldigd, does- het regiment
der Grenadiers, in tegenwoordigheid van
Z. M. Koning Leopold III, Het wordt op
gericht ter gedachtenis der Belgische
Grenadiers die aan de verwoede gevechten
van Zuidschote-Steenstrate deel namen.
GESCHIEDKUNDIGE
KANTTEEKENINGEN
r De gemeente Zuidschote, met hare twee
bekende wijken Steenstrate en Lizerne,
ligt langs de baan leper en Diksmuide.
Steenstrate is de naam eener straat,
locper.de van de wijk Lizerne naar de
vaart der Ieperlee.
Steenstrate staat in de geschiedenis ge
boekt ais een der oude Romeinsche banen
bekend als Romeir.sche heirbanen of le
gerwagen.
Luidens de geschiedenis, liep de oude
Romeinsche heirbaan van Kassei (Castel-
lum Morinorum) naar de zee. Deze heir
baan liep door Steenvoorde, Poperinge
Blverdinge, Zuidschote, langs de wijken
Lizerne en Steenstrate, Merkem, door
kruiste verder de wouden van Torhout
naar Brugge, langs de Steenstraat, om
door te dringen tot aan Aardenburg (Ne
derland)
Deze Romeinsche heirbanen werden met
groote kosten en zwaren arbeid door de
Romeinsche keizers aangelegd. Onder de
regeering van keizer Erajanus werden d
heirwegen in de Nederlanden aangelegd,
in het jaar 102. Het hoofdpunt dezer Ne-
derlandsche banen was Kassei.
Het aanleggen dezer banen was zeer
lastig, daar allerhande hinderpalen dien
den te worden bestreden: rotsen door
klieven, poelen opvullen en aanaarden,
moerassige gronden met balken onder
schragen, de banen met steenen bestraten.
Deze heirbaan was een der eerste be-
s^eende straten in den lande. Vandaar de
benaming Steenstraat, van aan Kassei tot
ean Aardenburg.
Al deze Romeinsche heirbanen namen
oorsprong aan het forum romanum (Ro
me ische openbare plaats), als middenpunt
van het Romelsche rijk, door keizer
Augustus ingericht. Te Rome, op het
forum, stond een gulden mijlpaal, waarin
al de groote heirbanen van het rijk waren
gebeiteld. Daarover schrijft de Romein
sche schrijver Plutarohus (In Galba,
hoofdstuk 43) Forum, ubi stabat oolumna
aurea, in quam incisoe omnes Itaiioe vioe
finiuntPlaats waar een gulden paal
stond waarin gebeiteld waren alle banen
die ln Italië uitloopen.
Aan deze mijlpaal liepen alle groote
heirbanen uit naar de uiterste palen van
het Romeinsche rijk.
Die paal stond als zinnebeeld der heer
schappij van het machtig Imperium Ro
manum over het grootste gedeelte der
Wereld.
Steenstrate was ten jare 102 een stra
tegisch punt voor de Romeinen.
Merkwaardig is het dait, na zooveel
eeuwen die er over speelden, die zelfde
Steenstrate in 1914-'18 een der meest be
streden punten van den wereld-oorlog ls
geworden.
Na het Fransch gederJkteeken dat, aan
de brug te Steenstrate, opgericht werd ter'
nagedachtenis der gesneuvelden van het
418» Fransch infanterieregiment en der
eerste slachtoffers van de Duitsche stik
gassen, zal Steenstrate thans een tweede
gedenkboeken bezitten, opgericht ter eere
van het roemrijk Belgiscih regiment der
Grenadiers dat er, niettegenstaande zware
verliezen, heldhaftig stand hield tijdens
de moordende gasaanval van 22 April 1915.
DE GRENADIERS
In een brochure, getiteld De Grena
diers te Steenstrateen verkocht ten
bate der oprichting van het gedenfcte&ken
dier Grenadiers, geeft Luitenant Colonel
Deifosse een trouw verhaal van de ver-
schillige gevechten door de Grenadiers in
den sector van Steenstrate geleverd en
van de verwoede Duitsche aanvallen die
Bij er onderstonden.
Het is niet mogelijk hier dit verhaal
volledig weer te geven, doch het zal vol
staan de bijzonderste gebeurtenissen aan
te halen, om aan te toornen welke over
wegende rol het regiment Grenadiers ge
speeld heeft in de verdediging van Steen
strate en meteen ook in die van leper.
Na den slag van den IJzer werd de
brigade Grenadiers, bestaande uit twee
regimenten van drie bataljons, met vier
compagnies, en dat reeds zware verliezen
leed te Tervate, te Sohoorbakke, te Cud-
Stmivebenskerke, op den Groot-Beverdijk
en te Pervijze, hersmolten tot één regi-
tnent van 3 bataljons, met 3 compagnies.
Kat bleef, tot half Februari 1915, de loop
grachten van Diksmuide bezetten en. na
«en groote rust van drie weken te De Pan-
He, vertrok het van daaruit, op 9 Maart
1915, naar Oostvleteren.
IN DE EERSTE LIJN TE STEENSTRATE
Op 12 Maart, in den avond, keten de
Grenadiers de Fransche troepen der 89*
afdeeling af in eerste lijn en bezetten
langs het kanaal den sector tusschen
Steenstrate en het beruchte huis van den
Overzetter. De eerste dagen dier bezetting
werden besteed aan het in orde stellen
van den sector, graven van loopgrachten
en maken van schuilplaatsen in eerste
lijn, inrichten van een tweede lijn tus-
sohen de Kemmelbeek en de Ieperlee en
yan een derde tusschen Pypegale en Re-
titnge, enz. zwodat de sector na enkele
weken gansch herschapen was.
Den 8 April werd een vooruitgeschoven
vijandelijke post, gelegen aan den over
kant der vaart, veroverd, doch de tegen
aanval, voorafgegaan van een hevig bom
bardement, liet zich niet wachten. Van de
twee pelotons Grenadiers, die daar door
öe mitrailleuses zijlings beschoten en
gansch omsingeld waren, werden toen 65
mannen gedood, gekwetst of gevangen ge
nomen. Een deel der ingenomen positie
viel terug in de handen der Duitschers,
doch. niettegenstaande hunne pogingen,
lukten zij er niet in de loopgracht ten
Oosten van het kanaal in te nemen. Deze
loopgracht werd tot het einde der bezet
ting van den sector behouden en werd
later bekend onder den naam van Redan
van de Grenadiers
DE STIKGASSEN
Na een tijdstip van kalmte brak plots,
den 22 April, rond 17 uur, een geweldig
bombardement los op de Fransche loop
grachten en op den sector van de Gre
nadiers. Korts nadien ontsnapten uit de
Duitsche loopgrachten ontelbare uitzen
dingen van koperkleurigen damp, die door
een voordeeligen wind voortgedreven, wel
dra een zware wolk vormden en plat tegen
den grond voortslopen in de richting der
verdedigers van Steenstrate.
De Franschen, door deze eerste stikgas
sen verrast, trokken Ijlings achteruit, ter
wijl, een uur later, de Duitsohers, onder
de bescherming van een steeds vreeselijker
bombardement, in talrijke aanvalskolom-
tnen vooruitkwamen, om zoo spoedig mo-
gelljk den boord van het kanaal, van aan
Steenstrate tot aan het Sas, te bezetten.
Het was in deze hel van vuur en niet
tegenstaande de luohtvergifüging, dat het
regiment Grenadiers, de uiterste rechter-
Bijde van het Belgisch front, wonderen
Uitvoerde van dapperheid en, volgens de
getuigenissen van de Duitsohers zelf, de
Bondgenoot-en uit een uiterst neteligera
toestand redden.
STEENSTRATE GEVALLEN
De Belgische vleugel hield spijts alles
stand en bleef onwrikbaar. Versterkingen
kwamen toe. korte loopgrachten werden
haastig uitgedolven en met elkaar verbon
den en zonder ophouden vuurden de mi
trailleurs en maaiden de dichte vijande
lijke kolommen die naar bet kanaal op
rukten en over de brug in het door de
Franechen verlaten gehucht van Steen
strate drongen. Het was dan ook van uit
Steenstrate dat de eerste stormtroepen op
onze dappere soldaten vertrekken. Tot
driemaal toe poogden de Duitsohers den
rechtervleugel van ons leger te verbrijze
len. Doch alles was vruchteloos, onze troe
pen hielden stand.
DE GRENADIERS HOUDEN STAND
's Avonds echter was hun toestand on
betwistbaar netelig en gevaarlijk. Men
bezat niet de minste inlichting meer over
den toestand in den Franschen sector, en
anderzijds bedreigde de vijandelijke be
zetting tusschen de brug van Steenstrate
en Lizerne steeds meer en meer onze loop
grachten, die zijlings door machinegewe
ren beschoten waren.
Zooals het te vreezen was, begonnen de
Duitschers, vanaf 21 uur, opnieuw hunne
aanvallen op de rechterzijde van het regi
ment, ten einde het front langs het kanaal
door te breken. Deze aanvallen volgden
elkander voortdurend op tot 's anderen
daags ln den morgen en zijn als een der
vreeselijksie en bloedigste oogenblikken
van het gevecht gekenmerkt gebleven. Deze
stormloopen, door zware bombardementen
voorbereid, waarin de gasobussen voor de
eerste maal gebezigd werden, gesteund
door het vuur der machinegeweren die in
de gewezen Fransche stellingen post had
den gevat, en begunstigd door de duist ernis
werden nochtans allen afgeweerd door de
Grenadiers die, alhoewel zij zonder de min
ste beschutting waren en zich nog maar
pas herpakt hadden van den voorgaanden
verraderljlken aanval, .moedig en ten koste
van zware verliezen sfcar.d hielden.
Gansch den dag van den 23» en dien vol
genden nacht bleef dit helsch vuur voorte
duren. Niets ontbrak er: stikgassen,
sihrapnells, bommen, geweer- en mitrail
leusevuur, en daar midden in vuurden,
kropen, delfden onze mannen, vergeven
van den dorst en met een natgemaakten
zakdoek op neus en mond, als bescher
ming tegen de gassen.
Na een poging tot tegenaanval door de
Fransche zouaven, die verijdeld werd, ruk
ten te 2 u. de Duitsohers ten aanval en
namen Lizerne in. Om de omsingeling te
vermijden moest een loopgracht verlaten
worden, doch het gevaar inziende en om
den vijandelijken vooruitgang te stuiten,
voerden de verdedigers van den molen van
Lizerne met goeden uitslag een stormloop
uit met de bajonet en brachten verschei
dene krijgsgevangenen mede. Vervolgens
deed Majoor Borremans een aanval met
de teruggeweken eenheden (zouaven, ka
rabiniers en grenadiers) en slaagde erin
den vijand achteruit te drijven.
BIJNA OVERROMPELD
Daar hunne aavallen overal mislukten
poogden de Duitsohers toen de loopgrach
ten der Grenadiers door een list te over
rompelen. Gebruik makende van een door
de Karabiniers verlaten loopgracht, slapen
een aantal Duitsohers, rond 3 u. 30 's mor
gens, vooruit en naderden de loopgrachten
der Grenadiers. Deze wilden reeds het
vuur op hen openen, toen de Duitschers
de armen ophieven en riepen kame
raad Vol betrouwen en meenende dat zij
hen kwamen overgeven, sprongen onze
mannen uit de loopgracht, toen de Duit
sohers hun geweer grepen, dat zij achter
hun rug verborgen -hadden, en een ma
chinegeweer ontmaskerden. Na een ver
woed gevecht van man tegen man namen
zij alzoo twee officieren en een veertigtal
mannen gevangen. Van uit de naburige
loopgrachten werd dit verraad gezien,
doch men durf die niet schieten, uit vrees
de Belgen te treffen die met de Duitschers
samen waren.
De vijandelijke vooruitgang werd niette
min stopgezet en de Duitschers waren wel
dra verplicht de veroverde loopgracht te
verlaten en zich in hun eerste stellingen
terug te trekken.
DE TEGENAANVALLEN
Den 24n in den voormiddag deden de
Franschen een nieuwen aanval van uit
Zuidschote, doch deze werd halfwege dit
dorp en Lizerne gebroken. Ook de zouaven
deden vruchteloos eenige stormloopen,
terwijl onze Grenadiers steeds stand hiel
den in hunne pl-atgesahotene loopgrachten
welke de vijand besproeide met een vecht
dat, bij het aanraken van den grond,
zware stikgassen verwekte.
Op een aanval van het 418e Fransch in
fanterieregiment, dat toen zware verliezen
onderging, sloeg de vijand gedeeltelijk op
de vlucht, maar toch kon Lizerne niet
bereikt worden en werd de vooruitgang
maar Steenstrate belet.
AFGELOST
De gevechten duurden van weerskanten
nog steeds hevig voort, toen de Grenadiers
met veel voldoening vernamen dat zij
's avonds rond 9 u., dus na 52 uren aan de
verwoedste aanvallen heldhaftig weer
stand te hebben geboden, door het 3e linie
regiment zouden afgelost worden.
Na eene korte rust ln de kantonraemen-
ten van Oostvleteren en Elzendamme,
kwam het regiment Grenadiers den 26»
ten Westen van den Molenhoek en loste
den 27°, nadat onze Fransche bondgenoo-
ten terug Lizerne ingenomen hadden, het
3e linieregiment weer af. In den nacht van
28° en 29» weerden zij een Duitsehen aan
val op hunne loopgrachten af. Deze nieu
we gevechten berokkenden toen aan het
regiment 24 dooden en 55 gekwetsten.
STEENSTRATE TERUG INGENOMEN
Den 15 Mei slaagden de Franschen er in
het gehucht van Steenstrate in te nemen
en den vijand over de brug te drijven,
waardoor de gevechten van Steenstrate,
die reeds in hevigheid fel verminderd wa
ren, een einde namen.
Zoo werd de Duitsche aanval om het
front d-er Bondgenooten door te breken,
en dit op een der gevoeligste plaatsen, na
melijk de Fransch-Belgische en de
Fransch-Britsohe verbinding, verijdeld.
Het regiment Grenadiers speelde er, zoo
als onze tegenstrevers toet zelf in- hun dag
bladen van dien tijd erkenden, een beslis
sende rol.
De groote massa stikgassen dreef meest
al naar de Fransche loopgrachten, zoodat
de aftocht onzer Bondgenooten onvermij
delijk was, doch de doodende wolken d-oor
hunne uitbreiding bereikten eveneens onze
eerste lijn en bijaonderlijk de laagte van
de Ieperlee. Daarbij werden onze loop
grachten herhaaldelijk met gasobussen
beschoten, zoodat veel oudstrijders heden
ten dage nog aan de gevolgen der gassen
lijden.
De moedige weerstand der Grenadiers,
die negen honderd dooden en gekwetsten
achterlieten, ls er des te heldhaftiger om
en heeft den vijand belet zijn vooruit
gang verder te drijven en tot aan leper
te geraken.
ii O"
DIENST DER BUURTSPOORWEGEN
BIJZ. TREIN NAAR STEENSTRATE
op 23 April 1934.
Het Bestuur van Buurtspoorwegen zal
een bijzonderen trein inrichten en verder
alle gemak van vervoer ter gelegenheid
van de inhuldiging van toet monument
van Steenstrate op 22 dezer. Er zal ver
mindering zijn van prijs en de rit zal
slechts omstreeks 30 minuten vergen, zich
wenden tot het Dépöt
ii.
Er steekt een fundamenteele te
genstrijdigheid in de posities van
Bamich en De Man, tegenover de
iverkloosheid, alhoewel beiden so
cialisten zijn. Dit komt waar
schijnlijk hieruit voort dat Bar-
nich ekonomist is, en de mensch
als een homo ceconomicus aanziet,
wijl De Man meer socioloog is en
aldus de gemeenschap niet looche
nen kan. Waar Bamich geneigd
is het nationale prijs te geven voor
een massaverhuizingneemt De
Man het resoluut op voor het na
tionale. Zijn 5-jarenplan is uitslui
tend nationaal. Wel tracht hij dit
opvouwen van zijn internationalis
me goed te praten in zijn brochuur
Voor een plan van aktie maar
het steekt de oogen uit dat de Brus-
selsche hoogleeraar, die machte
loos het vergaan van de Duitsche
So ciaal-Demo kratie aanschouwen
kon, eenvoudig vreest dat zijn Bel
gische kameraden eenzelfden iveg
opgaan. Hij is inderdaad bepaald
niet vialsch voor de huidige socia
listische methodes. En het zou ons
hoegenaamd niet verwonderen als
De Man binnen een bepaalden tijd
alleen staat. De tak tie k van de
liga-mannen of antifascisten is
hiervoor sprekend. Knuppels, mes
sen, vuurwapens en consoorten
werden ook in Duitschland aange
wend. En toch moest de sociaal-
demokratie begeven. We vreezen
dat de waarschuwingen van De
Man aan zijn strijdgenooten in de
woestijn zullen terechtkomen. En
het kapitalisme van de Gentsche
gezellen is ook al geen koren op
zijn molen.
Henri De Man is opportunist.
Voor hem is het geen last zijn
verleden, geheel of gedeeltelijk,
op te bergen en nieuwe banen te
experimenteeren. Niet alleen zijn
internationalism wü hij voor 5
jaar prijsgeven. Maar ook de klas
sestrijd.
Wij hebben steeds gemeend dat
het socialisme stond of viel met de
klassestrijd, en dat de inzet de
triomf van de arbeidersklasse op
het kapitaal was. L'internatio
nale sera le genre humain.
Ook dit wil de hoogleeraar voor-
loopig laten varen. Zijn opportu
nisme heeft hem geleerd dat trots
de reuzenstrijd tusschen kapitaal
en arbeid, de middenstand schitte
rend stand hield, en zelfs nu, in
tijden van hyperkapitalisme trus-
ten, holdings e. a.) en hypersyn-
dikalisme. Aangezien het socialis
me de middenstand niet Iclein ge
kregen heeft, tuil het de hand rei
ken aan de bourgeois in den strijd
tegen finaneie- en industriemono-
polen.
Noch klassestrijd, noch inter
nationalismeWat schiet er dan
nog over van het socialistisch pro
gramma. Enkel de vage belofte
van geen enkel princiep prijs te
geven na de realisatie van het 5-
jarenplan. Intusschen zal er veel
water onder de Rhönebruggen ge
vloeid zijn.
Op 5 jaar tijd, beweert Henri
De Man, zal de binnenlandsche
markt met 100 verhoog en als
mijn plan gevolgd wordt, en dit
zonder hinder voor de buitenland-
sche markt. Hieruit spreekt weer
duidelijk het ekonomisch oppor
tunisme van den socialistischen
voedstervader. Hij weet perfekt
goed dat omtrent de internationale
handel alle illusies overbodig zijn.
Daarom ook houdt hij zich bepaald
afzijdig van internationale elcono-
mie. De kameraden uit andere lan
den hoeven maar voor zich zelf te
orgen. Het zou natuurlijk socia-
listischer klinken te ijveren voor
een internationaal statuut, maar
er hoeft toch allereerst HIER ge
leefd te worden. Het is natuurlijk
onze schuld niet als de omstandig
heden de internationale dogmas
een ferme deuk geven. Het bewijst
echter dat zelfs 100 internatio
nalisten op een gegeven oogenblik
voor het dilemma gesteld worden:
ofwel nationaal leven, ofwel inter
nationaal vergaan.
Om logisch te zijn moet De Man
niet enkel zijn internationalisti
sche droomen 5 jaar uitstellen,
maar eens en voor goal de zakeh
nemen zooals ze zijn.
Hij wil dus de binnenlandsche
markt met 100 vermenigvuldi
gen. Wie zegt markt, zegt produk-
tie, verdeeling en verbruik. Als
parenthesis willen we vooraf wij
zen op de eigenaardige bescher
mingsmethode van de mitlden-
stand. Thans worden IN FEITE
de middenstanders uitgesloten door
het socialisme. Er zijn soc. voort
brengers en soc. kooperatieven
met soc. verbruikers.
Wat moet er dan gebeuren met
het plan De Man Ofwel verzaken
de socialisten aan HUN EIGEN
MARKT, wat we onwaarschijn
lijk achten, ofwel zien we twee
markten: een zoogezegd nationale
en een socialistische.
Om 100 meer voort te bren
gen, moet er 100 meer verbruikt
worden. Het is misschien wel mo
gelijk de voortbrengst op te drij
ven, maar als het verbruik in
evenredigheid zal toenemen is een
andere zaalc. En vermits zelfs het
plah De Man het sparen voorziet is
het zeer t wijfeluchtig 'da t de 100
bereikt woAlen. Is dit percentage
niet bereikt dan nemen we de
weg terug om te komen waar we
nu zijn.
Als middel patroneert het plan
de nationalisatie van het krediet en
van de sleutelnijverheden: grond
stoffen en drijfkracht. Eerlijk
heidshalve kunnen we er hier ge
rust bijvoegen dat dezelfde nijver
heden alsmede het krediet feitelijk
thans ook gemonopoliseerd zijn in
handen van énkelen. Hier zouden
we dus voor een verbetering staan.
Maar wie zegt nationalisatie, zegt
gemeenschap. En hoe verduiveld is
het mogelijk die nationalisatie met
orde, gezag en verantwoordelijk
heid te bekleeden wanneer van
laag tot hoog het internationalisme
aangekweekt en aangewakkerd
wordt, wanneer in laatste instan
tie de wetgevende macht de touw
tjes in handen heeft en... dezelfde
wetgevende macht uit het zuiver
algemeen kiesrecht spruit. Het we-
ze hier toch toegelaten allereerst
sceptisch te staan én tegenover
het zuiver algemeen stemrecht én
tegenover het parlement. A la ri
gueur kunnen we gerust zeggen
waaromEn welke serie konflilcten
in het verschiet tusschen de par
tijen onderling, tusschen de parle
mentairen en de bevoegdheden.
De Man bekleedt een moeilijke
gerechtspost. Hij is demokraat,
socialist en internationalist. En
het plan verraadt zijn strijd tus
schen zijn politieke opinie en de
werkelijkheid. We hopen voor hem
dat de werkelijkheid het hale, en
hij geen vergelijk meer hoeft uit
den grond- te stampen tusschen
opinie en realiteittusschen wat
hij wènscht te ziert eh wat hij ziet.
Hierin steekt feitelijk het di
lemma. Liever dan een halve op
lossing had hij beter een 100 °/o
socialistische gegeven. Het lag dan
ten minste in zijn lijn,
We zouden thans nog verder
kunnen uitweiden over het kon-
flikt: nationaal-industrie en pri
vaat-industrie, want de twee be
staan in zijn plan, over de rege
ling van het krediet door partijpo
litiek, over de samenstellingen van
al de te scheppen raden au prorata
der gekozenen, enz.
We hebben er liever op te wijzen
dat de hoogleeraar geen gebene
dijd woord rept over de kuituur
waardenover de allernoodzakelij
ke vernieuwing van de moderne
mensch, over het primaat van liet
geestelijke, over hiërarchie.
Het probleem gaat niet enkel om
de werkloosheid, het gaat om het
leven. En afgezien van ket voor
behoud omtrent historische en
spiritueele waardenverwondert
het ons toch ook dat zelfs zuivere
materialisten de ejconomie willen
omvormen, met dé mensch als ex
periment, en de overdreven posi
tie van de machine als een ver
worven reóht aanzien, waaraan
niet mag getornd. Herwig.
Op hunne beurt hebben nu onderwijzers en leeraars betoogd tegen de voorgestelde
loonsverlagingen. Natuurlijk waren de communisten »r als de kippen bij om ka
baal te maken. De betooging heeft echter een ordelijk verloop gehad.
.S3E3E:a®SSB3SBSasaHfflanH3BSSaBanaSHSaMaBHa«HHflHIBHSilBBBBBH
moet de zware fiscale last gedeeltelijk
warden weggenomen.
En hier laten we terug Minister
Van Isacker aan 't woord:
De levensduurte uw huishuur,
uw voeding, uw verwarming moet
verminderd. De frank zal een grooter
koopkracht krijgen; en gij moet,
werklieden, in uw belang en om het
belang van het land, een loonsver
mindering aanvaarden, die gelijken
tred houdt met de vermindering van
de levensduurte.
Dat is moedige taal en gezonde
taal. De werklieden zullen niet wei
geren loonsvermindering te aanvaar
den, wanneer vooraf pogingen wor
den gedaan om het peil der levens
duurte te verminderen. Het is ten
andere in het belang van de arbeiders
in de eerste plaats, want inflatie is
hun ondergang, en wil men dat ver
mijden dan moet de overige geëigen
de middelen aanwenden.
laaaaaasBzaaaaaaiesieazaaEeBeiBtaagBassaBaBEsaaaBaaaaisaa&Baa
MEDEBURGERS
Het Regiment der Grenadiers zal op
Zondag 22 April, te 14.30 uur te Steen
strate het gederakteeken Inhuldigen, opge
richt ter herinnering aan de roemrijke
gevechten dat toet in April 1915 op deze
plaats leverde.
De afdeeling Grenadiers die aan deze
plechtigheid deelneemt, zal te leper te
9.55 u. aankomen er zich te 10.30 uur be
geven naar toet gedenk te-eken van de voor
het Vaderland gesneuvelde Ieperlingen,
daarna naar het Eragelsoh gedenkteeken
om er bloemen neer te leggen.
De Inwoners worden vriendelijk uitge-
noodlgd te dier gelegenheid hunne huizen
te willen bevlaggen.
De Burgemeester,
J. VANDER GHOm
De Minister van Arbeid en Sociale
Voorzorg, Heer Philip Van Isacker,
heeft op de groote vergadering der
Katholieke Werklieden die te Turn
hout Zondag Jl. werd gehouden, een
zeer moedige taal gesproken, die ten
andere eens te meer de oprechtheid
en de rechtschapenheid van dezen
Minister onderlijnt.
De Minister heeft zonder er doek-
es om te winden, klaar en in al
zijne wreede ruwe naaktheid den
toestand geschetst. Die toestand voor
ons land is zeer ernstig en kommer
vol, de crisis heeft daaraan groote-
lijks schuld. Meer dan een millioen
Belgen zijn door de werkloosheid ge
troffen, zeer vele nijverheden wor
stelen tegen de meest zware en ca
tastrofale moeilijkheden. Staande te
genover die haast onoverwinnelijke
moeilijkheden heeft de gedachte in
heel wat nijverheidskringen zeer veel
veld gewonnen dat de inflatie ons zal
redden.
Tegen die gedachte heeft de Mi
nister zich hardnekkig verzet, wat
ten andere nog steeds de meening
is van den Heer Jaspar, Minister van
Financies.
Inflatie kan geen oplossing bren
gen, Minister Tschoffen zegde het
reeds met nadruk op één der verga
deringen van het Hoofdbestuur van
het A.C.W. en thans verklaart op zijn
beurt Minister Van Isacker:
De inflatie is de politiek der zwak
heid en der wanhoop. Zij kan ons
enkele maanden schijn welstand ge
ven en gemakkelijk is ze voor de
Regeering, geen loonskonflikten, geen
beperking der uitgaven voor werk-
loozensteun en pensioenen, enz. Al
leen heeft men de illuzie te voeden
bij de massa dat haar inkomsten niet
verminderen. Maar, inderdaad, het is
bedrog: uw spaargelden gaan te niet.
uw loonen en vergoedingen verliezen
aan koopkracht. En, vooral wij laten
ons afglijden op een weg die ons
leidt tot de algemeene instorting.
Daarom vooral willen we niet weten
van de Inflatie. Ik niet, zegt de Heer
Van Isacker, en ook geen enkele van
mijn Collegas op de Regeeringsbank
Dat is klaar en ondubbelzinnig!
Om die woorden van den Minister
te onderlijnen, halen wij enkele cy-
fers uit een artikel van een inge
nieur verschenen in een financieel
blad, waarin wordt betoogd, dat een
inflatie voor den Staat, de provincies
en de gemeenten een vernietiging van
100 milliard frank schulden zou be-
teekenen. Voor de groot-industrie en
de hooge flnancie zou dezelfde infla
tie een vernietiging van schulden be-
teekenen ten bedrage van 90 milliard
frank
Nietwaar, het zou voor den Staat
gemakkelijk zijn aan inflatie te doen,
wanneer de Staat daardoor van 100
milliard frank schulden afgeraakt en
dat de groot-industrie en de hooge
flnancie de inflatie wenschen ls nog
meer begrijpelijk wanneer zij daar
door een schuld kwijtgeraken van
zooveel milliarden! Maar diegenen,
die zoo roepen op inflatie vergeten
opzettelijk dat die Inflatie, die voor
hun de redding zou beteekenen, voor
de werkende klasse en den Midden
stand den volledigen ondergang zou
bezegelen.
Maar het volstaat niet de inflatie
te verwerpen, daarmee zijn de moei
lijkheden niet opgelost. Onze nijver
heid in moeilijkheden dient geholpen
en daarom moet de kostprijs der
produkten verminderd worden en
TEGEN DE MILITARISATiE DER
POLITIEKE PARTIJEN
Zonder twijfel zal een der eerste
punten, die de Kamer na het Paasch-
verlof zal te behandelen krijgen, ze
ker het ontwerp der Regeering zijn
waarbij het dragen van uniformen
wordt verboden en waarbij ook aan
de Regeering de macht zal worden
gegeven de militaire formaties der
politieke partijen te ontbinden.
De troebelen en de relletjes die zich
in de laatste weken hebben voorge
daan tusschen Dinasos en Roode Mi
litie, tusschen Roode Militie en Lé-
gion Nationale pleiten voor die drin
gende behandeling.
De Regeering heeft anderzijds reeds
den maatregel genomen, dat de
Staatsambtenaars geen lid mogen zijn
van genoemde groepeeringen, op ge
vaar af buiten de kaders van het
Staatspersoneel te worden geplaatst.
Aldus zal ons betoog dat wij in de
Kamer bij de bespreking van de Be
grooting van Binnenlandsche Zaken
met betrekking tot de orde en de
rust in het land, zijn volle bevesti
ging krijgen.
Het is evenwel interessant na te
gaan, welke reactie die Regeerings-
maatregel heeft gehad.
In de liberale bladen, althans ln
sommige is men niet tevreden om
dat de Légion Nationaleop de
zelfde lijn wordt geplaatst als de
Roode Militie en de Roode Militie is
niet tevreden omdat men hen in één
zak steekt met de Légion Nationale!
Wij houden ons aan het standpunt
met de Regeering, dat alle militie,
van waar ze ook uitkomt, moet wor
den verboden en ontbonden.
Het blijft alleen aan de openbare
macht de orde en de rust en de be
scherming der Staatsburgers en der
instellingen te vrijwaren en waar
borgen. De Staat mag geen afstand
doen van zijn rechten ten voordeele
van dergelijke private inrichtingen
De voorbeelden van Duitschland en
Óostenrijk en Italië bewijzen genoeg
waar dergelijke toestanden een land
leiden kunnen.
Alle weldenkende menschen in dit
land zullen het toejuichen, wanneer
het Parlement na het Paaschverlof
in de eerste plaats aan de Regeering
de noodige macht geeft om eens en
voor goed schoonschip te maken op
dat gebied.
DE FINANCIEELE TOESTAND EN
DE BANK VAN DEN ARBEID
De alarmeerende berichten die en
kele weken geleden werden in het
land gestuurd over de Staatsfinan-
cies zijn gelukkig gestild. Wanneer de
werkloosheid ons geen te verrassen
de uitslagen meer brengt, zullen wij
de moeilijke oogenblikken wellicht
kunnen doormaken zonder al te
groote offers van den kant der
Staatsfinancies.
We stellen immers vast dat de
Staatsrenten op de beurs in een zeer
voordeelige positie zijn komen staan.
Ze stijgen regelmatig, wat als zeer
geruststellend mag worden aange
zien.
Anderzijds kan men nagaan dat de
geldbeleggingen in de banken stijgen
en dat verder het indexcijfer daalt.
Daarmee zal zeker de crisis niet
opgelost worden, doch dit alles wijst
er toch op dat bij ons volk een geest
van vertrouwen is aan 't terugkomen
die noodzakelijkheid om gunstig in
te werken op een eventueel hernemen
der bedrijvigheid van handel en nij
verheid.
Het is verheugend vast te stellen
dat het triestig avontuur der Bank
van den Arbeid geen ongunstigen
weerslag heeft gehad over het ver
trouwen der massa in de andere kre
dietinstellingen.
Intusschen heeft de algemeene ver
gadering van de Bank van den Arbeid
plaats gegrepen en heeft men nog
maals uitstel gevraagd tot 26 Mei om
een oplossing voor te stellen voor de
moeilijkheden en erop gewezen dat
een likwidatie van het zaakje zeer
nadeelig zou uitvallen voor al de be
trokkenen.
Dit alles neemt niet weg dat de
Bank in zeer nauwe schoenen zit en
dat het passief het actief van de In
stelling met nagenoeg een twee hon
derd millioen frank zal overtreffen.
De Socialisten zoeken naar steun
bij de groote banken, maar totnog
toe moeten al hun voetstappen maar
weinig succes hebben gekend daar
ze een nieuw uitstel hebben gevraagd
aan de aandeelhouders tot 26 Mei.
Intusschen zal het lot van heel
wat koopera tie ven gebonden blijven
aan het lot van de bank.
Over 't algemeen stelt men vast
dat de politieke actie van de Socia
listen heel wat verlamd wordt door
heel deze ongure historie en toestand
waarin de steden als Gent en Ant
werpen door de Socialisten zijn ge
bracht, zou wel kunnen helpen om
den volledigen ondergang van de
bank te verhaasten.
isBBBaaEgaaassBBBBaBiaBSsaaB
Brussel, 19-4-JJ4.
BELANGRIJKE CONGRESSEN,
A's gé 't naar die zaïak neemt, aoufflt ge
moeten geicoven dat Brussel nu meer dan
ooit toot can'brum is geworden van de
studie der groote vraagstukken van den
tijd.
Zaterdag en Zondag heeft in de marme
ren zaal van toet Patois der Akademiën
het jaariijksch Congres plaats gehad van
't Verbond dar Katholieks Werkgevers.
M. Thcunis, Minister van State, is voorzit
ter van dat Verbond. Er was heel veel
voorname aanwezigheid en groote belang
stelling.
M. Pauwels beeft daar de stellingen van
hst Aigsmeen Christelijk Vakverbond ver
dedigd.
Ei- werd gesproken over de Nijverheids-
en Arbeidsraden, de paritaire loankcu-hiis-
sies, de werking der katholieke pan „ono-
organiisaties. Pater Rutlen, senator, heeft
aangedrongen om in da volgende studie
dagen meer in bijzonderheden te handelen
over de patroonsorganisaties in hunne be
trekkingen met die werklied.enorganisat.es,
over da belangenvertegenwoordiging in
toet raam der corporatieve betrekkingen,
het vraagstuk van dien vrouwenarbeid aan
een nieuwe studie te onderwerpen, te on
derzoeken op welke wijze den schadelijken
invloed kan ontkomen worden van de ka
pitalistische centralisatie.
Het Congres ging Zondag voort.
M. Har.uel handelde over den stoelden
invloed der werklooshed bij de jeugd.
's Middags, op toet ontbijt, heeft Mi
nister Van Cauwelaert het woord genomen
om M. Ttosunis te huldigen. Heildronken
weiden voorgedragen door Mgr Micara,
nuncius, M.M. Musing, voorzitter der Ka
tholieke Vlaamsche Werkgeversorganisa
tie; Steentoergtoe, algemeen voorzitter van
hot Alg. Katholiek Werkgeversverbond van
Nederland; M. Fourmond, algemeen sekre-
taris van de Fransahe Werkgeversorgani
satie. Do heildronk aan Paus en Koning
werd voorgedragen door M. Theunis.
Mgr Heyton, bisschop van Namen, heeft
de namididagzitting bijgewoond.
M. E. Van Zeeland, onder-goevemeur
der Nationale Bank, nam groater.d&els de
namiddagzitting in met een overzicht van
de werkgeversorganisaties in de onder
scheiden landen, in het licht van de Ency
clieken Rsrum Novarum en Quadra-
gesimo Anno
De Federatie der Katholieke Kringen
vergaderde Zaterdag in Patria om de
Staatshervorming te bespreken naar de
groote lijnen welke aangegeven werden op
tost Congres van Dinant. Hoofdzakelijk
liep ds bespreking over parlementaire
hervormingen. Zooals te begrijpen, waren
de adviezen niet zoo eensluidend. Vooral
dis hervormingen die geen grondwettoer-
zieniing meebrengen, werden op 't voor
plan gebracht. Onmogelijk die gedachten-
wisseling in enkele lijnen samen te vatten.
In eere volgende vergadering zal ge
handeld worden over lijstenkoppeliing en
andere praktische vraagpunten als vrou
wenkiesrecht, uitgebreide raad van wet
geving, vertegenwoordiging der belangen,
familiaal kiesrecht, enz. Al vraagpunten
die in deze vergadering niet grond g kon
den besproken worden.
In 't St Lodewijksgesticht te Brussel
hoeft het Algemeen Christen Jeugdvar-
bond Zaterdag ook een belangrijke stu
diedag gehouden. M. Giovanni Hayois zat
voor. Aan 't bureel Mgr Picard, M.M. Hei-
big de Balsa,c en Tonne t. Men besprak
hoofdzakelijk het Vraagstuk der familie.
M. Oscar Behagne behandelde ds staat
en toet beroep; M. Maurice Haschart, de
staat en de invloeden der opinie; M. Eug.
Carpentier, de internaitionato maatschap
pij. Belangrijke onderwerpen etn zakelijke
besprekingen.
De socialistische geaneenteraads- en
provincieraadsleden hielden Zondag ook
een Congres te Brussel, hoofdzakelijk ge
wijd aan de financieels moeilijkheden,
waaraan tegenwoordig toet hoofd te bieden
is. M. Yernaux haaide aan dat twintig
groote gemeenten uiit de omschrijving
Charleroi tegenwoordig geen cent meer in
kas hebben.
een© waarin gezegd wordt dativ»
al de lasten van de gemeenten en s
vincies in zake' werklozensteun
overnemen; een .andere belwl7,-ro,
verheidstaksen Voor ve®^eidet^ar^
een derde betreffende de ccnso'idati T''
de leeningen der gemeenten en van n5
debiet'ider loopende rekening b. van 2
gemeentekrediet, tet
BALTHAZAR OP DEN ROOSTER,
De Gentsche ro^dsschepen vau cév
wezen ligt op den rooster. Maar hij s,;
be.trgitilijk 'n duivel in 'n WijwatervsttiN
vorige week werd hij uitgekleed in ',T?
Bien Public en La Pianare Libéra.i
twee Gentsche gazetten.
Daarop twee vUife artikels in Vooruit,
ongietéekend maar steikg geschreven
Balthazar zelf, derhalye, n zsifverdedig©,
Da 1§ millicen^ cjie geleend-wérden aj'j
de ro'ode Barak, zijn reeds gezwollen w
20 millioèa. De laatste ieën.ngen moe©.'
gedaan .zijn geweest op toet moment a»1
de socialistischs Back reeds votop in t!
miseries zat. 'Dei-halve zonder ernst^j
waarborg van 'spoedige terugbetaling.
Balthazar schrijft- den aanval in
Bien public tos aan zijn sctoepen-colle^
Prol. Varaden Bos-soto, d-e nu
Vanden Bossche heet. Scheldwoorden ij
plaats, van- een zakelijk antwoord. Om «ti
te versctooonen en te verrechtvaardigen
haait Balthazar aan, dat een liberale sche.
pan van Ge ld wezen in die vooröoriögscti4
jaren stadsgsiden heeft geplaatst in een
'bank waarvan hij beheerder was, en
Schepen Siffer gelden van den huran^
heeft geplaatst in die Banque de Bmxei,
les». Gelden die in elk geval veilig zij$
geplaatst geweest, hetgeen men niet ag.
gen, kan van de geldipiaatsingen van Sai.
ttoazar.'
Deze laatste gaat uit van. liet sprat,
woordStout gtopreken is half gevcch-
ten Eh Iiij schrijft; Balthazar zal niet
vertrekken, wat er ook gebeuren npge,
Als er zijn. die moeten vertrekken, zijn
zs veeleer te vinden in ds rar.gen d«r
katholieke partij. De klerikale kampagre
heeft voor doel den socialistische:', voor.
man.dn de soc. partij ts treffen
Zóó .ifjr.e zelfverdediging. 'tTs zoo flaw
als 't maar kan. Of hij blijven zal of niet
als' soJSepen van Geldwezen is bijzaak;
zijn cefoga's van den Gemeenteraad zul
len •dasffover veel.meer te zeggen hebben
dan hij-zelf. Eene zaak staat vast: öt
roode Bank kan die ontleende galden niei
teruggeven; wellicht nog niet in oriaizier-
baren tijd. En hoslang de Gentsche stads,
kas ds. geleende kapitalen neg zal kurnet
missen, most nog worden uitgemaakt.
De duivel heeft er zijn staart in g«.
draaid! 't Trekt er in alle geval op.
<1 L'Informateur van 17 April kcr.i g
het biton af van de Cotonnière de Brai-
r.e-to-CJfi&teau Voorzitter van den te-
hoerraad, M. Ed. Anseele; beheerders er
komimissarissenAch. Vleurinck. J. d'to
seler, J. Hseters, Lelubre, J. Meirtecn e«
Tan.ok a llemaal vert egen woord- g e rs van (fc
roode Bank. Verder nog: L. Vanham, fa-
brikant, en. Jules Maihieu, socirlistedbe
député en burgemeester van Nijvel.
Kapitaal: 20 miüioen. Zuiver verliss:
1.462.871,48 fr. Te'-t dat maar samen met
de verliezen, die geboekt staan in de bilaa
welke ik in vorige correspondenties toet
aangegeven. De deficicten zwellen gedurig
aan. De socialistische gazetten zwijgen di:
wel dood, maar de kraaien brengen hei
uit».
NAAR DE DERDE VERGADERING.
DE WINKETTEN DER BANK VAN D®
ARBEID BLIJVEN GESLOTEN.
De Belg. Bank van den Arbeidmooi
den 26 Maart aandcetooudersvergaderig
houden om het biian te bespreken. De v:r-
gadering had plaats, maar de besprekuj
gin® niet door. Aris&ete wilde niet.
Een nieuwe vergadering w-erd belegd of
16 April. Intusschen natuurlijk om ver.
trouwen te wekken werden de win
ketten gesloten.
L.l. Maandag had dus een nieuwe ver
gadering plaats. De aandeelhouders wara
aanweZ-g ten getalle van veertien, wier-
van drie partikuitore die maar ever enk-el!
aande-eton beschikten. Deze laatsoenmoch
ten wel praten maar hadden weinig ii
den pap ta brokkelen
M. Clï: Etolan-der, de nieuwe afgevaar
digde-beheerder van den Bank, dreig een
korte verklaring voor. De krit :k van
persorganen hc-eft niet toegelaten om hei
eerste de-ei van het programma hel
schoppen van een vertoouwensatmesfea
bs verwezenlijken, 't Beste ware een
nieuwe vergadering te houden den 28 Mei
en intussohen maar voorts de winSsettej
gessloten te houden om de bestormirig te
voorkomen. Zóó gezegd, zóó gedaan!
De l'ikwidaitie zou de grootste fout zijn
werd gezegd, 't Moet dus zijn, dat er vai
likwidatie spraak is geweest. Alle hoop ia
gebouwd op e-ene mogelijke economische
heropleving, die de kapitalistische r.aam-
looze vennootschappen, afhangend van ds
Barak, terug winstgevend zou maken. Geen
kwestie dus van te verzaken aan het re
giem der Bank, die voorts hare geldbeleg
gingen zal doen in kapitalistische naam-
looze maatschappijen. Vandervelde heeft
goed te schrijven tegen het arbeiderska-
pitalisme en Spaak mag donderen tegen
twintig jaar dwaling», daaraan storen
Anseele en Cie zich niet. Ze kunnen trou
wens niet terug.
Verscheidene dagorde's werden gestemd,
aüBSaBBBBfiaSSBBBISBBBBSBBBBSIBBBBBBBSBBilBaSBaSSBSSBSSiSnaEl
TWEE DOODEN EN ZEVENTIEN GEKWETSTEN
Nabij Liraz, in Oostenrijk, werd een stuk spoor losgemaakt door bandieten. Toen
de sneltrein Weenen-Parijs, Maandag avond uit Weenen vertrokken, aldaar kwam
aangereden, ontspoorden de tokomotief en een paar wagens. De machinist en de sto
ker van- den trein werden gedood en 17 personen, bijna allen behoorende tot het
dienstpersoneel werden gekwetst. Een streng onderzoek werd ingesteld.
'j
Zicht op de vernielde wagons.
IBlBBB3BB3BBBBBSBBSfiBBBBBBSÏB3BB3B9S3BBSBBSB32B33B2S&39EI
Een geweldige rots, van 400 f..eter hoog en 2C0 meter breed, is neergestort in
de fjord van Tafjord in Noordwegen. Geweldige vloedgolven ontstonden, waarbij de
kusten van de fjerd fel geteisterd werden. Gansche huizen werden weggcspoeM en
heele families kwamen cm in de ontketende golven. 41 Personen zouden gedood zijn.
Hierboven een zicht op de huizen van hei geteisterde fjord.
