Een belangrijke week voor ons Land NA DENSTRUD DE H. VADER IS BEKOMMERD! Synthetische Beschouwingen Ven Zeeland véér cl© Micro ZONDAG 7 APRIL 1935. sa WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN. 32° JAAR. Nr 14. DE POPERINGENAAR SANSEN-VANNESTE KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN De Regeering Van Zeeland voor Kamer en Senaat. - EeEde wetgevende Kamers schenken haar hun vertrouwen. Devalvatie van 28 t. h. wordt doorgevoerd. IN DE KAMER: IN DEN SENAAT: 110 voor; 20 tegen; 19 onthoudingen. EERSTE-MINISTER VAN ZEELAND IN DE KAMER POLITIEKE KRONIEK Nog enkele kantteekmingen over de zittingen in Kamer en Senaat EEN NIEUWE POSTZEGEL Ksüiap fisM üzöêfu tM-Biaanflgrea «HEER, RED ONS, WIJ VERGAAN. VERSPREID DE VOLKEREN DIE OORLOG WILLEN. Dringende Oproep tot kalmte en tot het gezond oordeel van het Belgische Volk HET LEVEN VAN EEN LAND DE BELGISCHE FRANK HET GELD IS VEILIG SCHERPE MAAR KORTE PIJN EEN BEROEP wat liet land vau hen venvacht Uitgever FOPERINGE Telefoon N' 9. - Postch. N' 15.570 ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 18,60 fr. Belgisch Congo 85,fr. Frankrijk 85,— tr. Alle andere landen 55,fr. mmsmm .#n TARIEF VOOR BERICHTEN! Kleine berichten per regel 1,00 tr. Kleine berichten (minimum) 4,00 fr. 2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur. Berichten op 1* bl. per regel 3,50 fr. Beriohten op 2* bl. per regel 1,75 fr. Berichten op 3* bL per regel 1,50 fr, Rouwber, en Bedank, (min.) 7,00 fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanraag. Annoncen rijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woensdag avond Ingezonden worden. - Kleine berichten tegen den Vrijdag noen. 107 voor; 54 tegen; 12 onthoudingen. Foto genomen van don Heer Van Zeeland wijl hij zich gereed maakt om het Matiepalcis binnen te treden en hij nog even wordt gegroet door Heer Volks vertegenwoordiger Joris Van Antwerpen. De gebeurtenissen der laatste dagen zijn het wel waard dat we 'er een uitgebreid verslag over geven. Als inleiding laten we onzen Cor respondent van Brussel aan het woord. Brussel, 4-4-'35. DE GROOTE PARLEMENTAIRE WEEK t' Was Vrijdag 28 Maart, te 10 uur, dat de Regeering Van Zeeland voor 't Parle ment verscheen met haar programma. De Kamer, ln afdeelingen en openbare zitting, zetelde vanaf 2 uur tot 7 uur, Dan werd eene poos gegeven van ander halve uur. Daarna ging men weer aan den troktot den Zaterdagmorgen 7 u. Ge kent den uitslag van die stemming: 65 socialisten, 31 katholieken en 10 libe ralen hebben hun vertrouwen ln de Re geering uitgedrukt. 31 Katholieken en 12 liberalen stemden tegen. Drie socialisten (Brunfaut, Uytroever en Saintes) onthielden zich; ook 9 katho lieken en 12 liberalen. De Regeering kreeg dus wel eene meer derheid in de Kamer, maar de Regee- ringsleden waren daarmeê niet tevreden. Het was te duchten, dat de Senaat on gunstiger zou stemmen. En in de Minis terraadzitting, die onmiddellijk volgde op de Kamerzitting, werd getwijfeld tus- schen het onmiddellijk aftreden of het wagen van de kans in den Senaat. Er werd gemanoeuvreerdin den Se naat, die Zaterdagnamiddag om 2 uur vergaderde tot 10 uur 's avonds. De stemming overtrof verre de gestelde verwachtingen. Inderdaag, de Regeering kreeg 110 stemmen tegen 20 en 19 onthoudingen. De tegenstrevers waren katholieken en liberalen. Ook de 19 onthouders. Met dat weet ge hoe de Re gee ring hare meerderheid kreeg. Is die meerderheid wel ernstig bedreigd geweest? Wel zeker. Vooral bij de rede van M. Jaspar. Als kritiek was die rede zeer indrukwekkend: als verbeterd plan of programma betee- kende het veel te weinig. Het vertrouwen in de Regeering werd vooral verhoogd door de persoonlijkheid van den. Eersten Minister, M. Paul Van Zeeland. Bij zijn talrijke tusschenkomsten in de debatten was er nooit eene hapering ln de voor stelling, nooit zelfs eenige aarzeling. <i De Maasbode van Maandag 1 April, onder den titel «Moreele en Physieke Moed schreef Van Zeeland's mannelijke taal ont- hulde de tragische werkelijkheid. België heeft vertrouwen in rijn kwaliteiten en zijn programma. Aan een moedig man had België groote behoefte. Het land bloedde dood aan politiek. Men heeft hier geen Staatslieden meer, alléén nog maar politiekers En 't was noodig dat een energiek figuur opstond om dat aan te toonen en de bevolking, die aan haar door de politiekersgeschapen lot be- gon te wanhopen, eindelijk te troosten, de verzekering te geven, dat er ln Bel- gië nog mannen zijn, die, boven het po- litiek gekonkel uit, hun geleerdheid en a hun krachten in dienst willen stellen a van de natie, om te trachten haar te a redden uit do moeilijkheden, waarin de apolitici het gebracht hadden». Ik schrijf nog eenige gedachten uit be sproken artikel beknopt over: De 42-jarige man heeft van op het a spreekgestoelte als 't ware de eene les ana de andere gegeven, vooral aan de a politiekers zonder onderscheid. Wat het a eindresultaat van 't optreden van M. a Van Zeeland «al zijn, is moeilijk te zeg den, maar nu reeds heeft hij het ver- a trouwen van de natie gewonnen. «De vorige regeeringen hadden altijd a de werkelijkheid van 's lands hachelij- a ken toestand voor 't publiek verborgen a gehouden. Van Zeeland heeft den Belg a op zijn werkelijke waarde geschat, als a een man van gezond verstand, moedig a en die de moeilijkheden niet vreest om- adat hij de wilskracht draagt om die a moeilijkheden te overwinnen. «Do overgroote meerderheid der bevol- a king heeft ondervonden dat M. Van a Zeeland een gids is geweest in de moei- atijfcheden voor dewelke België stond, a terwijl de vorige regeeringen dien toe- a stand hebben verborgen gehouden. Die a waarheid kan bezwaarlijk ontkend wor- aótn. Van ae vorige regeeringen is deze a van M. Theunis de beste gewoast, maar at was hem te machtig en hij heeft t bijltje neergelegd. M. Van Zeeland is ook 'n rappe mi- V nister geweest. Getuigen daarvan de a sluiting van de Beurs voor de drie laat- ste dagen der vorige week; zijne radio- rede van 1.1. Zondag, bij dewelke hij een a mannelijke taal voerde, en een beroep deed op de bevolking om zich niet te a laten ontmoedigen door tijdelijke moei- lijkheden, zich te ontmaken van de cri- sismentaliteit en van scepticisme, om samen met de regeering en met Gods hulp het land uit de tegenwoordige moeilijkheden te helpen. En 1.1. Maandag was de Regeering reeds klaar met scherpe maatregelen tegen de woekeraars, die van de heersohende kri- sisrruentaliteit gebruik maakten om de verkoopprijzen geweldig op te drijven. DE NIEUWE REGEERING G'hebt ze wel reeds gelezen, maar lk geef ze nogmaals aan. M. Van Zeeland neemt het voorzitter schap waar en tevens het Ministerie van Buitenlandsche Zaken. Er zijn drie Ministers van State, zonder portefeuille, MM. Poullet, Vandervelde en Hymans. Binnenlandsche Zaken: M. du Bus de Warnafïe. Landbouw: M. Aug. De Schrijver. Koloniën: M. Edm. Rubbens. Economische Zaken: M. Ph. Van Isa- cker. Landsverdediging: M. A. Devèze. Openbaar Onderwijs: M. Bovesse. Geldwezen: M. Max-Léo Gérard. Arbeid en Sociale VoorzorgM. Delattre. Openbare Werken en Werkloosheid: M. De Man. Rechtswezen: M. Soudan. Vervoerwezen en Radio: M. P. H. In t geheel dus 12 Ministers en drie zonder portefeuille, is 15. En naar de politieke kleuren: zes ka tholieken (M.M. Van Zeeland, Poullet, du Bus de Warnafïe, A. De Schrijver, E. Rubbens en Van Isaoker)4 liberalen (MM. Hymans, Devèze, Bovesse en Max- Léo Gérard)5 socialisten (MM Vander velde, Delattre, H. De Man, Soudan en Spaak) BIJ DE STEMMINGEN Hier geen volledige ontleding, "k Heb het hiei'voren reeds geschreven dat de Senaat heel wat gunstiger is geweest voor de Regeering dan wel de Kamer. 't Gaat hier alleen over de stemmingen in Kamer en Senaat voor de parlementai re vertegenwoordiging van West-Vlaan- deren. De katholieke mandatarissen van Brug ge, MM. Van Hoestenberghe (Senaat), Geuêns en R. Debruyne, hebben voor de Regeering gestemd. Het Arrondissement Roeselare-Tielt: de Volksvertegenwoordigers Allewaert, De Jaeghere en Sap stemden neen; M. De Smedt onthield zioh. De Senators M.M. Gillès de Pélichy en Lammertyn onthiel den zich. In dit Arrondissement dus geen enkele stem voor de Regeering. Arrondissement Oostende: M.M. Brus- selmans en Goetghebeur stemden in de Kamer ja. M. de Spot (Senator) ont hield zicli. M. Becelaere, Provinciale Se nator, onthield rich ook. Arrondissement leper: M. R. De Man stemde in de Kamer voor de Regeering. De zonderlingste stemming was deze van de katholieke vertegenwoordiging van *t Arrondissement Kortrijk. M. Mayeur, Kamerlid, stemde voor; M. J. Coussens stemde tegen; M. Bossuyt, Se nator, en Duponthieu, Senator, onthiel den zich. Senator Mullie stemde integen deel voor. Dat maakt: 5 Kamerleden voor de Re geering, 3 tegen en 1 onthouding. Voor den Senaat: 3 onthoudingen en 1 voor. M. Reynaert, Volksvertegenwoordiger van Kortrijk, was afwezig. Een heerlijke verwarring in zake gebiedende plichten van het oogenblik. 't Kon al niet veel erger zijn! M.M. Be- oelaere, Bossuyt, Duponthieu, de Spot en Larmnertyn geven op den hoop toe nog verschillende motieven van onthouding aan! Bij do stemmingen in de Kamer waren van rechts afwezig: M.M. Carton de Wiart, baron de Kerchovs d'Exaerde (Antwerpen), Gendelien, Reynaert, Tib- baut, van Sohuylenbergh en Wauwer- mans. Liberalen: Briart en Behn. Socialisten: Ernest, Moysmaris en Rié- rard. volgen, met de meeste aandacht aanhoord en de enkele onderbrekingen van de Kom- munisten boekten weinig sukses. Na aflezen van zijn programma gaf de Eerste Minister een verdere toelichting, die In breede trekken hierop neerkomt toen zijn kabinet moest gevormd worden was de goudwaarde van den frank reeds aangetast, de devalvatie was dus een feit sedert Oktober 1.1. werd voor 5 milliard goud uit de Nationale Bank gehaald en uit de privaatbanken werden enorme be dragen gehaald zocdat deze niet meer voort konden zonder de Nationale Bank; een radikaal middel ware de sluiting der banken geweest, doch zij zijn noodig tot het ekonomische leven van ons land; de prijzen waren te veel gedaald in België en meer dan de helft der voortbrengers van nijverheidsprodukten werkten met verlies; een plan tot ekonomische herop leving werd opgemaakt en tot slot drukte de Eerste Minister de hoop uit dat Ieder een met hem zou werken en indien God het toelaat zal hij slagen. Deze uiteenzetting werd fel toegejuicht. Daarna legde hij onmiddellijk twee wetsontwerpen neer op het bureel der Ka mer. Het eerste betreffende wijzigingen aan het muntsbatuut van het land, waar bij devalvatie wordt doorgevoerd van minstens 25 en hoogstens 30 de goudvoorraad moet worden herschat en de winst ervan moet aangewend worden tot het stichten van een egalisatiefonds om de koers der deviezen te regelen. Het tweede wetsontwerp voorziet een verlen ging van volmacht voor een jaar. De Kamer ging uiteen te 12.20 uur. De wetsontwerpen werden ln den namiddag onderzocht door de afdeelingen der Ka mer en na 16 uur kwamen de Kamerhee- ren opnieuw bijeen. In den namiddag hadden ondertusschen de verscheidene groepen vergaderd. In de katholieke groep werd besloten dat bij het stemmen iedereen zijn vrijheid zou behou den alsook bij de liberalen; bij de socia listen werd besloten de Regeering goed te keuren. Na de goedkeuring der voorlooplge twaalfden werd de bespreking over het regeeringsprogramma aangevangen. Er werd medegedeeld dat de Kamer afdeelin gen die in den namiddag gezeteld hadden de wetsvoorstellen der Regeering goedge keurd hadden. In den Senaat werd de zitting aange vangen Vrijdag 29 Maart, te 2 uur en na de opening las hier ook de Heer Van Zee land de regeeringsverklaring af in het Fransch en de Heer Van Isacker in het Vlaamsch. Na deze aflezingen werd door Heer Van Zeeland nagenoeg zelfde rede gehouden als in de Kamer waarna de zitting vccr- loopig geheven werd. Door de verscheidene groepen werd dan vergadering gehouden waarbij besloten werd dat de Regeering een beter onthaal zou krijgen in den Senaat dan in de Ka mer, wegens de bedreiging van Heer Van Zeeland het bijltje er bij neer te leggen, mocht een der groote partijen geen meer derheid van stemmen geven. De debatten werden dan hervat, en na langdurige zittingen met vinnige bespre kingen werd ten slotte Zaterdagavond, te 10.15 uur, gestemd. De uitslagen der stemming vond ge reeds hierboven. In den Senaat stemden 44 katholieken voor, 11 stemden tegen en 16 onthielden zich. Bij de liberalen waren de cijfers respectievelijk 8 voor, 9 tegen en 3 onthoudingen. Alle socialisten, 58, stemden voor. De door de Regeering neergelegde wets ontwerpen voor volmacht en wijzigingen op het muntstatuut werden eveneens goedgekeurd in Kamer en Senaat. *39 is Op de zitting in de Kamer Vrijdag, wa ren bijna alle volksvertogemvoordigers fcanwezig en de openbare tribunes waren Volzet, Gansch de nieuwe Sageertagsploeg was Ook aanwezig, geschaard rond hun aan voerder, do Heer Van Zeeland ,Na de «ipening to 10 uur Ta» do vergadering, nam de Heer Van Zeeland, Eerste Minis ter, onmiddellijk het woord en las de re geeringsverklaring af, in de Fransche taal. Na hem werd zelfde programma in het Vlaamsch afgelezen door Minister Van Isacker. (Zie volledigen tekst op 2« blad.) Door de Kamerleden werd- de regee ringsverklaring, die wij hier verder laten DE OMVANG DER DEVALVATIE VASTGESTELD OP 28 Zondag voormiddag zijn de leden der nieuwe Regeering dan voor het eerst na de stemmingen in Kamer en Senaat bij eengekomen in kabinetsraad Men besloot er den omvang der devalva tie vast te stellen op 28 t. h. Er werd even eens besloten krachtdadig op te treden tegen degenen die de levensduurte te hoog zouden opdrijven door hun prijzen op onredelijke wijze te verhoogen. Een aan tal vertegenwoordigers der handelswereld werden uit dien hoofde ontboden. In het Staatsblad van Zondag verscheen het Koninklijk Besluit, de wettelijke ver laging van de goudwaarde van onzen frank vaststellende en waarbij ook een alisatiefonds tot regeling der wissel koersen wordt Ingericht. De waarde van den belga wordt bepaald op 0,150632 gram goud. KON DE DEVALVATIE VERMEDEN WORDEN Hierover zijn de meeningen verdeeld. In uiterst bevoegde middens, zoo van bin nenland als van buitenland, is men van oordeel dat dit niet kon, wilde men een algemeene sluiting der banken en een volledige ekonomische inzinking vermij den. Het is in ieder geval buiten twijfel dat de frank reeds een ziekere waarde ver loren had in het buitenland, dat enorme hoeveelheden goud voortdurend uit de Nationale Bank werden gehaald en dat het vertrouwen ln alle instellingen van het land op vriespunt stond. Dat wij er nu om de waardeverminde ring van den frank treuren of niet, de devalvatie is een feit geworden en het is eenieders plicht thans de Regeering In haar werk te steunen opdat het aange gane gevaarlijk experiment ten beste zou uitvallen om aan het land zijn vroegeren welstand terug te schenken. IBQSaSaBaSEaUBEMBBïiaSKESSiSiSB Het Nationaal Steunkoimteit van het werk dev Koningin geeft deae n?,ocie Ik I'dadigheidsTsegel uit en die v&aaf 19 April wordt te koop gesteld. Vrijdag 5 dezer werd Koningin Astrid verwacht te Kortrijk, Moeskrocn en Mee- nen, waar zij bezoeken zal afleggen aan beproefds gezinnen, die hulp hebben ge vraagd bij het hulpkomiteit van het Na tionaal Hulpfonds. Deze bezoeken ge schieden zonder minste officieel vertoon. Twee feiten van ontzettende betee Jcenis beheerschen het gebeuren der laatste dagen en toonen beslist en overduidelijk aan dat het revolutie proces in Belgie in een acuut sta dium getreden is. Het ministerie Van Zeeland of om het nauwkeuriger uit te drukken het plan Van Zeeland brengt den gena deslag toe aan de liberale ekonomie, en dat dit plan ten slotte door libe ralen mede uitgewerkt wordt betee kent de verloochening van vele libe rale beginselen. Het beteekent even eens dat het in ons land met de be ginselen, de princiepen, de richtlijnen ellendig gesteld is. En zoolang be ginselloosheid en princiepenverloo chening schering en inslag zijn wordt het voornaamste deel van het leven brutaal geloochend. Het ekonomisch programma der regeering Van Zeeland is een expe riment, zooals thans AL de ekono mische programmes van AL de re geeringen Experimenten zijn. Er niemand die aan de hand van eko nomische beginselen en wetten de uitkomst kan voorspellen van de vele en ver-dragende proefnemingen die thans op den rug van de menschen geprobeerd worden. De eene zullen slagen, de Oudere niet. Slechts zij die het kunnen volhouden tot het oogen blik dat de orde de wanorde over wint, zullen zich in de handen mo gen wrijven. Voor hen die onderwege bezwijken moeten, zullen de sociale gevolgen gewoonweg verbijsterend worden. En daarom is het zoo buiten gewoon gevaarlijk in deze tijden ex perimenten te wagen als de zekerheid van slagen ontbreekt, doch anderzijds leiden verouderde methodes ON BE TWISTBAAR ZEKER naar onder gang. Het is van zelfsprekend dat de eko nomie een voornaam deel van het maatschappelijk leven beteekent. Ze is echter ntet het voornaamste, om dat ze in de allereerste plaats af hankelijk is van het vertrouwen. En vertrouwen is geen belgaprodukt. De belga is integendeel een produkt van het vertrouwen. Europa is geen Amerika. De Ame rikanen zijn produkten van het ma- chinisme. Europa is een beschavings-, een kultuurprodukt. Dit verschil is zoo duidelijk dat de Amerikaan zich geestdriftig'maakt Voor een louter materieel Rooseveltprogramma, en de Europeaan voor nationale mythen met religieuzen of wijsgeerigen grond slag. Hitler, Stalin en Mussolini mogen alle ekonomische proefnemingen wa gen en zelfs mislukken. Hun prestige zal er bezwaarlijk onder lijden om dat het berust op wat meer dan een machine, op de diepe instinkten van het volk, die zelfs in dezen tijd, IM MATERIEEL zijn. Geen enkele regeering in Europa kan vertrouwen winnen met ekonomie en ekonomie alleen. In deze tijden is maar één falctor bekwaam een volk recht te houden en het is er geen ekonomische. Het is er een zuiver psychologische: het treffen van de diepe roerselen der volksziel. Wie dit negeert veroordeelt zich zelf. Hij kan tijdelijk de macht in handen hebben, maar dit TIJDELIJK alleen is oorzaak dat het mis moet loopen. Wat helpt het inderdaad dat een krakende wagen opgekalfaterd wordt als hij twee jaar later toch weer uiteenvallen moet. Groote politiek is zij die handelt alsof het de eeuwigheid gold. Het ligt in de lijn van den aktieven mensch te handelen, te worstelen, te strijden alsof hij eeuwig leven moest. Dit moet ook de norm, de richtlijn zijn voor het Staatsbeheer. Zuivere eko nomie is afhankelijk van tijd en om standigheden. Enkel groote, diep- menschelijke levenswaarheden zijn bestendig en hoeven de grondslag te vormen van ieder Staatsbeleid. Als dit getoetst wordt aan de poli tiek van het kleine land waarin we leven, dan hoeft er ongetwijfeld ge sproken van kleine politiek, al zijn de ekonomische experimenten nog zoo groot, zoo ontzettend groot dat ze bij een mislukking katastrofale afme tingen kunnen aannemen. De liberale ekonomie wordt voor een goed deel Staatsekonomie, 't is te zeggen socialistische ekonomie. Afgezien van het feit dat nog nim mer een enkele Staat bekwaam is gebleken de volkshuishouding tot een goed einde te brengen, is het bevreemdend dat dit experiment on dernomen wordt door een demo- kratische, parlementaire regeering. Er is reeds kordaat gewezen op de onhebbelijke wisselwerking tus- schen flnancie en politiek, zoodat er volstrekt moet getwijfeld worden aan het schaakmat zeiten der groot-fl- nancie. Hiertoe is een parlementaire regeering, zelfs met volmacht begif tigd, bepaald onbekwaam. Het gedeeltelijk overnemen der eko nomie door den Staat zou echter dit voordeel kunnen hebben dat het een overgangsmaatregel wordt in den strijd tusschen liberalisme en korpo- ratisme, in den strijd tusschen oud en nieuw, tusschen individualisme en solidarisme. Dit moet toch erkend dat voorloopig de oude traditioneels partijmenschen een almachtig wapen uit de handen genomen werd. En Mer raken we het tweede aspriet aan van het revolutieproces: de po litieke krisis. Tijdens de laatste dagen voltrok zich de besliste ineenstorting der Belgische binnenlandsche politiek. Terloops mag hier wel gewezen op een zware psychologische fout van minister-president Van Zeeland. Hij had een plan, een stout plan, en hij kreeg de kans. Had hij zich omringd met nieuwe figuren, dan had hij hoogst waarschijnlijk 100 meer kans van slagen gehad. Dat hij zich omgaf met bekende figuren, die tot dan toe tot een diametraal tegen overstaand plan behoorden, zal de publieke opinie nimmer kunnen kwijt schelden. Durf is totaal of is niets. Juist in dit oogenschijnlijk onge vaarlijk feit ligt het zwaartepunt der politieke krisis. Het bewijst eenerzijds de onmacht, de tekortkomingen van systemen en anderzijds van persoonlijkheden ge vormd door het partijensysteem. Tegenover de overweldigende vloed die het land met verzinking bedreig de is onmiddellijk de volslagen mach teloosheid gebleken van het ekono misch zoowel als het politiek libe ralisme. Dat ten slotte het liberalis me zijn heil zoeken moest in de Staatsekonomie, de geleide, gekontro- leerde ekonomie, beteekent in ons land de verdwijning van wat in de XIX» eeuw als onaantastbaar aan beden werd. Het liberalisme is een tijd aan de eer geweest. Thans is die tijd voorbij. Het liberalisme is slechts een betrekkelijke levensbeschouwing, afhankelijk van tijd en omstandig heden zonder adem van eeuwigheid. Ook de tekortkomingen van het partijsocialisme bleven niet onverdo ken. De medewerking van het socia lisme bewijst dat zelfs het nationale het steeds haalt op het internatio nale, en hierdoor wordt uitgemaakt dat er zelfs voor het proletariaat grenzen zijn. Er is meer. Het beginsel van den klassenstrijd wordt door de participatie feitelijk opgegeven. Er wordt in tijden van nood hand in hand gewerkt met bourgeois en ka pitalisten, wat een sprekend bewijs is dat klasseverzoening te verkiezen is boven klassenstrijd. Het partij-katholicisme, dat zich allereerst had hoeven te handhaven, omdat het zou moeten gedragen wor den door een eeuwige leer van god delijke essentie heeft zich niet beter verdedigd. Het is zwaar en pijnlijk te moeten vaststellen dat geloofsge- nooten noch in hun levensbeschou- wing noch in hun encyclieken de noodige richtlijnen geput hebben voor een opbouwende politiek met adem van eeuwigheid. Er is meer. Niet enkel het partij systeem ging faljiet, doch ook partij menschen met een leidende opdracht hebben zich niet kunnen handhaven Er mag zelfs afgevraagd worden of de verwoesting die in de harten der menschen aangericht werd door de politieke gebeurtenissen niet grooter is dan die aangericht door de finan cieele. Geen mensch ter wereld zal aan nemen wat hem in de laatste dagen voorgespeeld werd. Hij werd misleid. De schipbreuk der partij- en par lementaire politiek is volledig. De jongste krisis is de bekroning ervan. Uit den choas die hierdoor gescha pen wordt, moet ten allen prijze de wedergeboorte, zoowel de Katholieke als de Vlaamsche te voorschijn ko men. Negativisme leidt tot verstar ring en dood. Dit oogenblik althans beteekent de negatie van alles voor de massa. Niet zoozeer de financieele bloeding als wel de moreele verlaten heid drukken zwaar op de harten onzer menschen. Het volk WIL lei ding, het volk MOET vertrouwen schenken. Het is de essentie van het volk zelf dat het zich pas dan veilig acht wanneer het zich in handen geeft van menschen in wicn het ver trouwen stelt. De populariteit van diktatoriale figuren berust hierop. Waar voor het komende leven de massa bevrediging zoekt in de Gods figuur, zoo zoekt ze beschutting voor het tijdelijke achter uitverkoren men- schenfiguren. De mensch is van natuurswege so lidair met zijn evenmenschen. Syn- dikaten, maatschappijen, vereenigin- gen schenken voldoening aan zijn honger naar den evenmensch. Omdat hij werkt zoekt hij naar vakgenooten; omdat hij gelooft, zoekt hij naar geloofsgenooten; omdat hij denkt en voelt en spreekt op een bepaalde ma nier houdt hij van volksgenooten. Mensch, familie, korporatie en natie zijn de elementen die verbonden aan het katholicisme de nieuwe tijd moe ten inluiden. De Staat is enkel de belichaming van de elementen waar door hij gevormd wordt. Zijn grond slag is kuituur; zijn gebouw moet erop aangepast. En hiervan is voor Vlaan deren nog weinig terechtgekomen. Het ekonomisch programma der nieuwe Regeering liet alle kuituur waarden terzijde. Dit weze een spoorslag. Wijl aan de eene zijde gestreden wordt voor den belga, hoeft er aan de andere zijde gestreden voor den mensch en voor Vlaanderen. Nu de partijpolitiek faljiet ging is het oogenblik daar om de groote levenspolitiek, die reeds in vele harten grondig vastgeankerd zit, uit te diepen en te verbreeden. Wierook en myrrhe hebben afge daan. Wie in dienst staat van zijn volk, dient en doet zijn plicht. Plicht is geen verdienste maar dwingende wet. Tot l- 'ertoe werd het land op alle gebied aan den boord van den af grond gebracht, door een prangend gebrek aan een doorvoelde, sterk gedragen levensbeschouwing. Doch zelfs een klein land kan een groote politiek volgen. Dit weze de gebieden de taak van het komend geslacht. Meer dan door een betooging zal Brussel hierover ingelicht worden. Het financieele offer dat van ons gevergd werd weze vergoed door een spiritueels wedergeboorte. Anders rest ons niets, niets. Zielehonger is nijpen der dan broodhonger. En de zielehonger is nu ontzettend HEILIGVERKLARING VAN DE GELUKZALIGEN THOMAS MORE EN FISHER Maandag voormiddag vergaderde in het Vatikaan het Consistorie, dat door den Paus werd bijeen geroepen om zijn meening te kennen te geven betreffende de heiligverklaring van de gelukzaligen Thomas More en John Fisher. Z. Em. Kard. Laurenti schetste in een toespraak het leven der Britsche martelaren. Alle kardi nalen stemden voor de heiligverkla ring. Vervolgens deelde de Heilige Vader de benoeming mede van Z. Em. Kardinaal Pacelli tot kamerling der Roomsch Katholieke Kerk. Tevens sprak hij een zeer belangrijke rede uit: Op eenige dagen nog van de Inter nationale Konferentle van Stresa die naar wordt beweerd van beslissenden invloed zijn zal op de internationale gebeurtenissen, na de besprekingen van Berlijn en van Moskow, te mid den van de verwarring in de geesten en in de gemoederen, komt de Vader der Christenheid, Z. H. Paus Pius XI een plechtig waarschuwing te richten tot de naties die zich oorlogszuchtig aanstellen. Die woorden richten zich niet al leen tot de Katholieken die steeds gehoorzamen aan de stem van den Heiligen Vader, maar tot alle men schen van goeden wil. De regeeringen die de woorden van den Paus in den wind zullen slaan brandmerken zich zelf en worden als zelfbeschuldigers van hun snoode da den. Ook zal geen enkel natie-aan voerder in 't openbaar de verant woordelijkheid van een nieuwen oor log op zijn schouders willen laden. De Heilige Vader zegde: DONKERE WOLKEN Wanneer we onze blikken wenden naar die vreeselijke ekonomische, politieke, en bijzonder zedelijke kri- sis welke de menschheid teistert, wanneer we de nog ergere gevol- gen beschouwen die men voor de toekomst vreest, hebben we wel re dden ons zeer te bedroeven. Terwijl het puin van den vorigen oorlog nog niet is opgeruimd zijn er nieuwe donkere wolken aan het zwerk en de ernstige woorden van het evangelie dringen zich op. Wanneer gij van oorlogen en om- wentelingen hoor en zult, verschrikt niet. Want dat alles moet eerst ge it schieden, maar het Einde komt niet terstond. Opstaan zal het volk en rijk tegen rijk en geweldige aard- bevingen zullen er ontstaan en hier en daar pestziekte en hongersnood en verschrikkelijke dingen en groote teekenen aan den hemel terwijl ■s> er menschen sterven van schrik in afwachting van hetgeen de wereld zal overkomen. De Paus verwondert zich dus niet als van overal de volkeren zich tot hem wenden om hun aller Vader licht te vragen, troost en hoop. De Heilige Vader wil hen voor al les leeren betrouwen op God. Want als alle volkeren behoefte hebben aan christelijke hoop moeten zij zich des te meer steunen op de christelijke deugden. *Dlt is he j uur, waarop, zooals de apostelen het deden in angst voor de woeste golven, wij ons dichter tegen den Redder der wereld moe- ten aandringen om zoo tot kalmte te komen en evenals de apostelen moeten wij Hem smeeken. HEER, RED ONS, WIJ VERGAAN Maar terwijl een oorlogsgerucht al len angstig heeft gemaakt, troost de Heilige Vader: tDaar wij de verwachtingen onzer zonen niet willen beschamen maar ze willen beantwoorden in de mate dat in onze macht ligt, openen wij hen ons vaderhart dat spijts den beklemmenden angst, vertrouwt in God. Dat de volkeren opnieuw de eenen tegen de anderen, de wapens moe- ten nemen, dat men weer het broe it derbloed moet vergieten, dat men vernieling en ontzetting moet stor- ten, zoowel te water en in de lucht als op aarde, dit alles zou een zoo enorme misdaad zijn, en zoo krank- zinnige uiting van furie zijn, dat twij het als onmogelijk beschouwen. j> Wij kunnen niet gelooven dat zij *dij zich de welvaart en het welzijn der volkeren zouden moeten ter harte nemen, aansturen naar de massamoord, de ineenstorting, de uitmoording, niet alleen van hun eigen landen, maar van een groot deel der menschheid. Doch, indien iepiand die afschu- welijke misdaad durfde plegen dat God die droeve gebeurtelijkheid verwijdere, welke wij ons zeggens als onmogelijk beschouwen dan zouden we niets kunnen dan, met j> de bitterheid in 't harte, het gebed te storten: Beschaam, Heer, de volkeren die den oorlog willen. VERTROUWEN IN DE H. MAAGD De Heilige Vader eindigde met zijn diep vertrouwen uit te drukken in de groote dagen van Lourdes, waar de Heilige Vader zich zal doen vertegen woordigen. Daar zal de Heilige Maagd aan den voet van het altaar staan, zooals Zij aan den voet van het kruis stond en de Heilige Vader heeft er vertrouwen in, dat de Onbevlekte Ontvangenis van haar Goddelijken Zoon zal ver krijgen dat opnieuw over de wereld de regenboog van den vrede zal schitteren. Mogen alle volkeren naar de stem luisteren van Hem die op aarde de hoogst zedelijke macht verpersoon lijkt! ïienvig. De Heer Eerste Minister Van Zee land heeft Zondag avond, te 20 u., de volgende rede gehouden vóór de radio: Mijn Waarde Landgenooten, Schokkende gebeurtenissen komen in de geschiedenis van ons schoon land veelvuldig voor. Ondank3 die moeilijkheden en misschien dank zij die moeilijkheden, doordien de Belgen steeds zooveel kracht hebben moeten ontwikkelen om die te boven te komen heeft Belgie zich opge werkt tot een der eerste plaatsen onder de beschaafde volkeren. Doch het leven van een land, zooals het leven van den enkeling, is een voort durende actie, een strijd die steeds wordt geleverd en waaraan geen ein de komt. Eens te meer hebben wij moeilijke dagen beleefd. Tijdelijk hebben wij de nederlaag geleden; brutale krachten hebben zich ge worpen op een van de meest kiesche bestanddeelen van ons stoffelijk en moreel bezit, namelijk onze munt. Doch wij zullen den slag van ons weten af te slaan. De Belgische frank zal morgen een nieuwe kracht bezitten: met één belga zal men minder goud in het buiten land kunnen koopen; maar hei moet gebeuren dat men met één frank zoo veel waren blijft koopen als een Jaar of twee geleden. Thans doe lk een dringend beroep op allen. Ik vraag u dit: eerst en vooral blijft niet langer aan het muntvraagstuk denken. Moet de frank, in zijn nfeuwen stand, wor den verdedigd, wij staan klaar om het te doen. En dan, houdt op U bezorgd te maken over het geld dat gij ln de bank hebt staan, of dat gij aan spaarkassen hebt toevertrouwd: nooit was het er zoo veilig als thans; wij zullen er voor U, en met U, op waken. En keert dan, met gerust gemoed, tot uw dagelijksche taak terug. Als gij zonder werk Bijt, laat uw gewet tigd ongeduld nog een tijdje voort duren; zonder een dag te verzuimen gaan wij trachten U te heipen om de schoonste vreugd onder de vreug den, welke het leven geeft, terug te vinden: de voldoening van de vol brachte taak. En vooral, weest koelbloedig, waar dig vau den naa|i dien gij hebt ver kregen, gezond-verstandig te zijn en praktisch aangelegd. Indien wij, morgen en de volgende dagen, vooral op het gebied der prij zen, wat heen en weer geslingerd worden, helpt ons den toestand snel meester te worden. Een korten tijd zullen wij de agioteurs en de speku- lanten aan het werk zien; achter hen zu'len enkele opgezweepte ban gerikken. en verdwaalden loopen, wier zenuwen niet sterk genoeg zijn, en wier geest niet de noodige helderheid bezit om onmiddellijk hun evenwicht te herstellen. Doch ik weet dat de groote meerderheid van onze bevol king, de kalme moed die de over winning verzekert, zal bewaren, ter wijl wij deze scherpe, maar korte, pijn doorstaan. Dat hebben, op zelfs prachtige wijze, andere volkeren gedaan. Waar om zouden wij het niet kunnen? Van niemand hebben wij lessen te ont vangen; doch wij kunnen het voor beeld door andéren gegeven, navol gen, en die voorbeelden zullen wij daar gaan halen, waar zij volkomen sukses zullen hebben gehad. De regeering rekent dus op U, mijn Waarde Landgenooten. Ik doe, gansch in het bijzonder, een beroep op mijn oud-wapenbroeders, de oud-strijders uit den grooten oor log: als de tijd moeilijk is, denkt men steeds aan hen; dat weten zij, zelfs indien men ze in gelukkigere dagen eenigszins vergeet, en zij zijn cr trotsch op. Ik doe een beroep op de Jonga mannen, niet op hunne kalmte, dit is mij niet genoeg, maar op hunne wilskracht, hun geestdrift en ik vraag dat zij zonder voorbehoud hun steun zouden verleenen, voor de taak tot ekonomische opbeu ring waaraan wij ons gespannen hebben; ik doe ten slotte, op de meest uitdrukkelijke wijze, een be roep op de Belgische vrouwen opdat zij al hun invloed zouden doen gel den, tévens als bezadigde en als op wekkende kracht, ten bate van een eerlijke en oprechte poging, waarvan het wellukken een ruimer leven, in e«n zedelijk en stoffelijk rijker land, ..a! verzekeren aan allen die haar dierbaar zijn. Bij voorbaat en van ganscher harte betuigt de Regeering der Nationale Eendracht haren dank aan hen die in hun vaderlandsliefde den moed zullen vinden ora datgene te doen

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1935 | | pagina 1