Helaas, neen 2
HET STANDPUNT VAN ITALIË
Belgisch verkeersvliegtuig
neergeploft in Engeland
KaSholëelie Pers
Het geschil Italië-Abessinië
Ba ilf lazSttendasi gedood
MMieta
straat de
We zenden ons Blad KOSTELOOS
van nu tot Nieuwjaar
ONDER DE SLACHTOFFERS IS EEN HANDELAAR ^AN GENT,
GEBOREN TE LOKER.
EEN GENTSCH HANDELAAR
ONDER DE SLACHTOFFERS
AAN ONZE ABONNENTEN
DESSIE, DE STAD WAAR DE NEGUS VERTOEFDE,
DOOR VLIEGTUIGEN BESTOOKT.
DE HEEREN LAVAL EN HOARESTELLEN
VREDESVOORSTELLEN OP.
1BHB3BEBB£ZS@BBBBESBS39BBBIB!!IBB
DE IJZERTCREN
VERJARING VAN DEN DOOD VAN LEOPOLD I
OPROEP TOT DE VRIENDEN
UIT HET 6e, 15° EN 17« LINIE
DE OORLOGSBERICHTEN
DER WEEK.
Van het Tigre-Front.
Van het Ogaden-Front.
DE STAD DESSIE
GEBOMBARDEERD
De Negus ontsnapt aan het gevaar.
DE VREDES
ONDERHANDELINGEN
dit uitknippen
DRUKWERK
MIJNHEER DE UITGEVER VAN "DE POPERINGENAAR"
TE POPERINGE
Gelief mij' kwitantie te laten aanbieden voor abonnement 1936 en
mij van nu tot einde van dit jaar uw blad gratis te laten geworden.
HIER DUIDELIJK NAAM EN ADRES:
■ëSSSSESBBBSBBaffiSiaBBBEBBHilSSaXXlBBBBBSflEflBaBBBEEnBBBaBBBBBBB
INTERNATIONAAL OVERZICHT
«DE POPERINGENAAR»
SANSEN-VANNESTE
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS
32e JAAR. - Nr SC.
HET VERNIELDE VLIEGTUIG
Het Belgische verkeersvliegtuig O. O.
A.-G. N. van de Sabena van Italiaan
sche constructie, merk «Savoia-Marchetti»
voortbewogen door drie motors van elk
600 P. K., kunnende een gemiddelde snel
heid van 270 Km per uur ontwikkelen en
in dienst op de lijn Brussel-Londen, ver
trok Dinsdag namiddag te 15.32 uur met
bestemming van Croydon, nabij Londen.
Aan boord bevonden zich de loods, Jan
Schoonbroodt, een marconist, een meka-
nieker, een barmen en zeven passagiers.
Het vliegtuig kon 18 personen meevoe
ren; het had een breedte van 24 meter op
de vleugels, was 17,45 m. lang, bij 4,60 m.
hoog. Met volle lading woog het 6.000
Kgr. Gemiddeld legde het de reis Brussel-
Londen af in 1 u. 15 min. en was een eer
snelste verkeersvliegtuigen van Europa.
Het weder was slecht; de wind was he
vig en miek de reis naar Engeland heel
lastig.
Toch werd de reis boven zee in goede
voorwaarden afgelegd maar, nadat het
vliegtuig te kampen had gehad met het
stormweder, is het enkele minuten na 17
uur opeens te pletter gevallen in het
Graafschap Kent, te Tatsfield, in een val
lei. Het schoot niet in brand.
Spoedig daagde hulp op maar alle in
zittenden waren op den slag gedood.
DE OMGEKOMEN LOODS,
JAN SCHOONBROODT, 33 jaar oud,
was een bekwaam en welbekend piloot, ge
boren te Embourg bij Luik, gehuwd en
vader van een 10-jarig meisje. Hij ver
trok in Februari met Cocquyt voor de
eerste postverbinding Brussei-Congo en
had reeds 725.000 Km. gevlogen met pas
sagiersvliegtuigen. Hij had ook twee ter
mijnen gedaan in Congo en twee reizen
gedaan per postvliegtuig, dit jaar, naar
Congo, ais hoofdpiloot.
Voor de Sabenais het ook een groo-
te slag daar sedert haar bestaan zij nog
nimmer een doodelijk ongeval op haar lij
nen had te betreuren gehad, alhoewel
door haar vliegtuigen reeds 18.000,000 km.
werden afgelegd.
DE JUISTE OORZAAK
van de ramp is niet gekend maar het
wordt meestal aangenomen dat bij het
veriaten van een dichte wolk het vlieg
tuig is gevlogen met het landingstrein te
gen den kam van een hoogen heuvel van
Biggin-Hills. Het vormen feil ijs bij het
vliegen door de wolken is wellicht ook oor
zaak dat het vliegtuig zoomaag kwam te
vliegen.
Het machien zou dan stuurloos voortge-.
vlogen zijn aan een groote snelheid om
dan enkele honderden mfter verder te
pletter te vliegen tegen een heuvel. Over
gansch de vallei, op een 1.2$0 meter lengte,
werden wrakstukken gevonpen. Het stort
te neer op een 40-ta" meter van een huis,
gedeeltelijk op de baan en '-gedeeltelijk op
een hof.
De schok van den val wii'd gehoord tot
op 2 mijlen afstand.
Mogelijks is ook dat de piloot, die met
zijn vliegtuig 8 km. was afgeweken van
zijn gewonen koers, wegens ijszetting op
de vleugels heeft willen landen en te laat
de heuvels heeft bemerkt. Al de inzitten
den van het vliegtuig zijn dood, zij die
het best de oorzaak zouden kunnen uit
eenzetten, zoodat de juiste oorzaak maar
moeilijk zal kunnen uitgemaakt worden.
Men gelooft ook dat de piloot groote
koelbloedigheid moet hebben aan den dag
gelegd en bij den val alle vuur hebben af-
gedoofd waardoor het brandgevaar uitge
schakeld werd.
DE REDDINGSWERKEN
werden zoo spoedig mogelijk aangevangen.
Verscheidene der passagiers waren erg
verminkt en konden mcvtOfk vereenzel
vigd worden. Alleen door de eenzelvig
heidspapieren op hen gevonden kon men
het doen.
De postvracht werd grootendeels terug
gevonden.
Onder de omgekomen passagiers bevond
zich ook zekeren ingenieur Carden, ont
werper van een Engelschen tank.
«o»-
Al de passagiers waren Engelschen en
Duitschers, uitgenomen één: M. Eugeen
Samyn, 47 jaar, een Gentsch hemdenfa
brikant, wonende Munkkaai, 20, en wiens
werkhuizen gevestigd zijn in de Dwars
straat. De heer Samyn bevond zich Dins
dag met zijn echtgenoote Mw Elodie van
den Bogaerde te Brussel, toen hij drin
gend naar Londen moest vertrekken. Me
vrouw vergezelde hem tot aan Evere. Het
was een weinig mistig, doch niemand ver
moedde dat het zoo slecht zou worden en
het vliegtuig een ramp zou tegemoet gaan.
Met zware droefheid werd de mare bij
Mevrouw Samyn en hare drie kinderen
onderscheidelijk 16, 14 en 11 jaar oud
ontvangen,
M. Samyn was geboren te Loker en tel
de 47 jaar.
Aan zijn diepbeproefde Vrouw en Kin-
ders, alsook aan zijne Moeder, Broeders
en Zusters die te Poperinge wonen, bie
den wij onze christene deelneming aan.
«O»—
ENKELE LAATSTE BERICHTJES
Deskundigen van de Sabenazijn
naar Kngemnd gegaan om een onderzoek
naar de oorzaaa oer ramp in te stellen.
Het schijnt zeker dat de piloot, wegens
ijsvorming op de vleugels, genoopt werd
snel te dalen, met het jammerlijk gevolg
dat men kent.
De lijken der slachtoffers, die allen
konden vereenzelvigd worden door de pa
pieren op hen gevonden, werden overge
oracht in een oude kerk te Catherham,
voorstad van Londen.
Zaterdag moesten de lijken der Belgi
sche slachtoffers overgebracht worden
naar België.
Kent gij et\n liberaal die iederen
dag een katholiek dagblad aan huis
krijgt? Die vindt ge niet! Ze zijn
er veel te fier voor, en ze hebben
gelijk.
Kent gij een socialist die eiken dag
zijn geld en zijn sympathie geeft aan
een van onze bladen? Ge vindt er
geen tien in gansch het Vlaamsche
land. Ze zijn er veel te fier voor. En
ze hebben gelijk.
Katholieken, steunt uwe pers!
Moesten alle Katholieken hun plicht
doen, onze pers zou de beste en de
machtigste van het land zijn. We
zouden de groote helft van de dag
bladen in handen hebben, daar waar
we er nu maar een op vier bezitten.
Ten andere onze dag- en weekbla
den kunnen zeer goed de vergelijking
doorstaan met gelijk welk ander blad
en moeten in de verste verte niet
onderdoen voor liberale en socialisti
sche bladen. Ge hebt dus geen reden
om een van andersdenkende bladen
te nemen. Doe wat de anderen doen,
en leest UW gazetten.
We staan voor het einde van het
jaar, en meteen ook voor de vernieu
wing van de abonnementen. Uw plicht
gedaan!
Ge hebt de zware gewetensplicht
enkel een uitgesproken katholiek dag-
of weekblad in uw huis te dulden. Als
er andere bladen komen zijt ge in
geweten niet in orde, en ge zult la
ter rekenschap te geven hebben over
de onverschilligheid die ge gezaaid
hebt in uw hart en wellicht ook in
het hart van uw vrouw en uw kinde
ren.
Denkt een beetje meer aan uw zie-
lezaligheid. Deze gaat voor alles.
P. KENIS, O. P.
IBBBHHSHBBHBBflBHBBRSBHBBBEBB
De Briefdragers zijn aan het ont
vangen der kwijtbrieven voor de
hernieuwing van het abonnement op
ons blad. De prijs is bepaald op
19 frank voor het heele jaar.
Daar het kwijtschrift slechts EEN
ENKELE MAAL wordt aangeboden,
vragen wij onze trouwe Lezers deze
som gereed te houden en desnoods
hunne huisgenooten te verwittigen
het kwijtschrift bij zijn eerste aan
bieding te voldoen.
Wij durven bij onze Lezers op een
goed onthaal rekenen en betuigen
hen daarom bij voorbaat onzen bes
ten dank.
Zijne Majesteit Leopold III drukt de hand aan de oud-strijders van Leopold I.
Ter gelegenheid der 70® verjaring van
den dood van Leopold I, die op 10 De
cember 1865 overleed, heeft Koning Leo
pold III zich Dinsdag morgen naar de
crype te Laken begeven, om er bloemen
te gaan neerleggen op het graf van den
stichter onzer dynastie.
Ook de oud-gedienden van dien tijd
waren, evenals alle jaren, Op hun post,
en, nadat de Koning ook nog gaan groe
ten was aan de graven van Koning Albert,
zijn betreurden vader, en Koningin Astrid,
zijn zoo diep betreurde gemalin, begaf
hij zich bij de oud-gedienden, die hij
hartelijk de hand drukte en waarmede
hij zich geruimen tijd onderhield.
De Koning groette verder ook nog de
leden der verschillige kringen, welke aan
de piëteitsvolle betoogirrg deelnamen,
evnals de familieleden der oud-gedienden
van Leopold I.
Na het vertrek van den Koning, werden
de koninklijke graven overvloedig met
bloemen versierd
WINTERDIENST
Zooals men weet is de IJzertoren te
Diksmuide binst d- Wintermaanden ge
sloten en dit tot Paschen 1936. De per
sonen echter die er aan houden een be
zoek te brengen binst de Winterperiode
kunnen zich altijd (schriftelijk) wenden
tot het Sekretariaat der Ijzerbedevaart,
Maria Doolaeghestraat, 35b, Diksmuide,
telefoon 240; of tot den torenwachter M.
Maeckelberg Marcel, Wilgendijk, 28.
Men gelieve, zooveel mogelijk, uur, dag
en aantal deelnemers te vermelden.
KERSTPAKETTEN
IJZERBEDEVAART
Ten einde aan verschillende aanvragen
te voldoen en aan onze inrichters pene
gelegenheid te geven hunne Kerstboom-
prijzen en Tombola's af te wisselen met
schoone Vlaamsche geschenken, heeft het
Sekretariaat besloten hun een Kerstpaket
aan te bieden a&n een bijzonderen gunst
prijs.
Wie 25 fr. stort op postcheckrekening
Nr 113.465 (Cl. De Landtsheer, Maria
Doolaeghestraat, Diksmuide) zal vracht
vrij een paket ontvangen met volgende
artikelen: 4 prachtboeken, 3 dasspelden
in gebrand koper, 5 Monumentspeldjes,
5 series postkaarten, 5 heldenhuldekokers,
5 potlooden IJzertoren, 2 pakjes sluitze
gels en 2 Joe English-albums (hebbende
eene gezamenlijke waarde van meer dan
75 frank). Wie meerdere Kerstpaketten
bestelt ontvangt daarbij nog een zeer
schoone premie.
Deze gelegenheid zal voorzeker door
vele bedevaartvrienden te baat worden
genomen.
De Bedevaart van 1936 zal gewijd zijn
aan de plechtige herdenking van drie
Viaamsche jongens, drie symbolen van
ons volk, die in de krypte begraven lig
gen en aan wie nog geen afzonderlijke
hulde werd gebracht.
Het zijn:
FIRMIN DEPRLZ, 6« Linie, de wakkere
studentenleider uit Kortemark, als oor
logsvrijwilliger gesneuveld te Noordschote,
in Mei 1916;
FRANS KUSTERS, 15» Linie, de vurige
Limburgsche idealist uit Rekheim, onder-
-wijzer-brankardier, op 25 Augustus 1917
te Kaaskerke gevallen met de woorden op
de lippen: «Ik sterf voor Vlaanderen's
ideaal
BERT WILLEMS, 17" Linie, de moedige
jonge Payot. student-oorlogsvrijwilliger
uit Wambeek, gesneuveld te Moorslede, bij
het laatste offensief, in September 1918.
Terzelfdertijd zal het 20-jarig bestaan
van Heldenhulde worden gememoreerd.
Zooals voor de vroegers gehuldigden zal
ook over hen een boek verschijnen. Het
Sekretariaat heeft reed. belangrijke do-
kumentatie ingekregen maar stellig zijn
er nog vrienden die mogelijke inlichtin
gen kunnen medeaeelen; de kleinste bij
zonderheden zijn somtijds van het groot
ste belang. Daarom vragen wij, ons te
willen zenden, in verband met de drie ge-
huldigden: alle fotos, brieven, artikels, van
hen of over hen. Alle inlichtingen, anec-
doten, over hun Vlaamsch leven en hun
tragische dood...
De dokumentatie moet binnen de 8 da
gen afgesloten worden. Daarom vragen
wij dringend aan allen die hen kenden
ons dadelijk alles te sturen wat nuttig
zou kunnen zijn.
Ook eene verzameling van de Payot
der Taalgrens en alle andere frontblaad
jes zouden zeer welkom zijn. Ook gelijk
welke oorlogsherinneringen.
Alles zal in dank worden aanvaard.
Adres: Sekret. Cl. De Landtsheer, Maria
Doolaeghestraat 35b, Diksmuide.
De groote slag werd nog niet geleverd
op het Noorderfront. Enkele gewestelijke
gevechten hadden evenwel plaats.
Naar Rome meldt, werd ten Zuiden van
Makale een hevig gevecht geleverd waarbij
enkele Abessinlërs werden gedood of ge
wond en 81 gevangen genomen. Nog ande
re kleine suksessen werden gemeld door
de Italianen maar alle zijn enkel van be
trekkelijk belang.
Nabij Kalhabile en Menagar hebben de
Abessinlërs de Italianen aangevallen en
de Italianen zouden enkele dooden heb
ben moeten achterlaten.
De stad Gondar werd gebombardeerd en
twee kinderen alsook vier vrouwen werden
gedood.
HEVIG GEVECHT BIJ DOLO
Van het Ogaden-front is het belangrijk
ste gevecht de ontmoeting geweest tus-
schen de Italianen en de troepen van Ras
Desta nabij Dolo.
Volgens Abessinische bron zou dit ge
vecht een ganschen dag hebben geduurd
waarbij ten slotte de Italianen 750 dooden
en gewonden en de Abessiniërs 850 man
aan dooden en gewonden hebben verloren.
De Abessiniërs veroverden twee Itali-
aansche vechtwagens.
De Italiaansche vliegtuigen hebben Ne-
gheli gebombardeerd. De Abessiniërs scho
ten op de vliegtuigen en een officier die
plaats had genomen in een der vliegtuigen
werd door een kogel gedood.
Het Nieuwsagentschap Reuter heeft ge
meld dat de cholera zou uitgebroken zijn
tusschen de Italiaansche troepen in Ita
liaansche Somaliland en dat reeds 100
gevallen zijn waargenomen te Mogadiscio.
Te Amara zouden alle notabelen zijn
aangehouden en naar een concentratie
kamp zijn overgebracht omdat de Italia
nen vreezen dat zij partij zouden kiezen
voor Abessinië.
EEN AMERIKAANSCH HOSPITAAL
GROOTENDEELS VERNIELD DOOR DE
ITALIAANSCHE BOMMEN.
De stad Dessie, waar zich het hoofd
kwartier van de Abessinische troepen als
ook den Negus zich bevonden, werd een
eerste maal gebombardeerd door zestien
Italiaansche vliegtuigen die er enkele
honderden bommen lieten neervallen.
Het paleis waar de Negus zijn intrek
had genomen werd grootendeels vernield
alsook een Amerik «isch hospitaal dat
tegêff de stad was opgetrokken. Binst het
bombardement werd een Amerikaansche
verpleegster gewond.
Er zouden in het geheel een 80 dooden
zijn te betreuren door het bombardement.
Een 20O werden gewond. De Negus be
kwam geen letsel maar een Belgisch offi
cier, luitenant de Fraipont, werd gewond.
Een bom viel ook op de tent waar zich
de vreemde journalisten bevonden. Geluk-
kiglijk werd maar een enkele gewond en
niet erg.
Nopens de beschieting van het Ameri-
kaansch hospitaal hebben zeven interna
tionale geneesheeren geprotesteerd tegen
het feit dat het Amerikaansch hospitaal
nabij Dessie bestookt werd door Italiaan
sche vliegtuigen, zelfs met brandstichten
de bommen en luchttorpedos, een volle uur
lang, alhoewel het rood kruis overal in
voldoende grootte op de gebouwen was
aangebracht. Een ambulance, drie zalen,
o. m. deze waarin de heelkundige instru
menten waren geborgen, werden vernield.
De Italirnen hebben eerst, zooals ge
woonte, het bombardement van het Ame
rikaansch hospitaal afgetogen, maar na
dien konden zij dit niet staande houden
en hebben zich dan verscholen achter ze
kere redenen, waaronder deze dat het hos
pitaal niet was opgegeven en dat soldaten
in de onmiddellijke nabijheid ervan wa
ren gelegerd.
Nadien werden nieuwe bombardementen
gedaan op de stad Dessie, zonder zooveel
kwaad te verrichten als bij het eerste
bombardement.
Hoelang zal die moorderlj nog duren?
DE ITALIANEN RUKKEN
VOORLOOPIG NIET VERDER OP
Uit Asmara werd gemeld dat de Italia
nen, op bevel van Maarschalk Badoglio,
niet verder meer zouden oprukken voor
aleer de verbindingswegen gansch in orde
zijn gesteld.
LEEFT DE OUD-KEIZER VAN
ABESSINIE NOG?
Uit Italiaansche bron werd bericht dat
de oud-keizer van Abessinië, Lidj Yassou,
niet zou dood zijn zooals gemeld, maar op
gesloten zitten. De dood zou verspreid zijn
geweest om politieke redenen.
Bevestiging hiervan werd niet gegeven.
DE HH. LAVAL EN HOARE GERAKEN
AKKOORD OVER EEN VERZOENING S-
FORMUUL. DE FRANSCHE EN
ENGELSCHE REGEERÏNGEN KEUREN
HET GOED. ONZEKERHEID OM
DE GOEDKEURINGEN VAN VOLKS
BOND, ITALIË EN ABESSINIE.
NEGUS ZOU ZE NIET AANVAARDE*
De Heer Hoare, Minister van Buil
landsche Zaken van Engeland, is met
medewerkers Zaterdag 7 December te 1
rijs aangekomen en heeft onmiddellijk l
sprekingen aangevangen met den K
Laval tot liet opmaken van een ver.~
ningsformuul dat aanvaardbaar zou 2
voor den Volkenbond, Italië en Abessh
Zondag werden de onderhandelin
voortgezet en rond 18 uur in den av.
werd gemeld dat beide Ministers van E.
tenlandsche Zaken tot een akkoord wai
geraakt en een verzoeningsformuul he.C-
den gevonden die naar hun meening vr'
doening kon schenken zoowel aan Ita.
als aan Abessinië.
De inhoud van hel voorstel werd geh: an
gehouden maar volgens zekere berichten
zou aan Italië zekere gronden worden af
gestaan in Tigre, Danakil en Ogaden en
aan Abessinië zou een haven worden ge
geven in ruil, in Erythv De Volkenbond
zou Abessinië ook bijsi. 1 op financieel,
economisch en sociaal gebied. De formuul
zou verder strekken dan deze vroeger op
gemaakt door de Kommissie der Vijf en
tot het uiterste zijn gegaan van wat kon
toegestaan worden aan Italië, maar zou
ook alleen de grondlijnen zijn voor ver
dere onderhandelingen.
Het voorstel opgemaakt door de HH.
Laval en Hoare moest dan ook nog eerst
goedgekeurd worden door de Fransche en
Engelsche Regeeringen vooraleer het ver
der zou kunnen bekend worden gemaakt
aan de betrokken partijen. Het zou ook
een laatste kans zijn voor Mussolini.
De Fransche Regeering was spoedig
klaar met het geven van hare goedkeuring
maar in het Engelsch Kabinet liep het
niet zoo vlug van stapel. De besprekingen
erover waren langdurig en men repte zelfs
van oneenigheid in den schoot van het
Britsche Kabinet nopens de kwesti Zelfs
werd gemeld dat de Heer Eden met ont
slag zou hebben gedreigd indien de for
muul aanvaard werd.
(Zie vervolg 2® blad.)
DE HOOFDSTRAAT VAN DJIDJICA
de Abessynische (tad waarover reeds herhaaldelijk gesproken werd in oorlogshe.
richten.
IBBBHBHHHHBHHHHHBHHHHHMBHHBIBflHBHBBHHHHBBHHHBBBBBHHHHBBHB
aan alwie onderstaande strook uitknipt, zijn adres goed invult, en dit ons laat
geworden. Men mag op deze strook een zegel van 10 centiemen plakken en
deze in de postbus steken; andere aanduidingen dan volledig adres mogen er niet
opkomen. SW Dit bericht is enkel geldig voor Belgie.
0,10 fr.
Dat bezoek van zooeven heeft de
oude Pastoor doen nadenken... Een
beetje aarzelend was de Dame die
hem wou spreken, binnengekomen,
zoekend achter h'r woorden.
«Eerwaarde, ik kwam ik wou
U wel raad vragen; een kleine inlich
ting maar.
Jawel, Mevrouw?
Ik wou weten wat men doen
moet om voor de Kerk te huwen.
Ik ben reeds burgerlijk gehuwd, ziet
V en...
Nu, U hebt eenvoudig de ver-
eischte bannen te laten afroepen.
Och ja; maar mijn man is ge
scheiden van z'n eerste vrouw.
Leeft ze nog?
«Ja; maar ze is al een tijdje
hertrouwd.
«Dat verandert niet aan de zaak,
Mevrouw. Voor God dus in werke
lijkheid is de vrouw nog altijd
de wettige echtgenoote van den man
waarmee U leeft; en... ze blijft het:
z'n eenige, ware echtgenoote tot aan
haar dood.
zijn: dat verandert niets aan uwe
zaak.
v En..., kan de Kerk die wet nooit
veranderen?
Stelligneen. Er is het woord
van Christus: «Wat God vereenigd
heeft, dat scheide geen menscsh»
e dat blijft, eeuwig.
«En... wat dan?»
Er is maar één weg. Dien man
verlaten, die eigenlijk uw echtgenoot
niet is.
A
Dat was als de genadeslag geweest;
eerst een stomme smart, waarbij
de priester machteloos stond, dan de
plotse bekentenis:
«Och, ik wist het niet... 't was
allemaal zoo mooi: een groote for
tuin... zooveel dat mij verblindde;
en ik was nog zóó jong. Ik dacht
me zoo veilig door zijn bezorgdheid
en liefde; maar 't is een echte kwel
ling geworden... te denken dat ik niet
in orde ben met God. Maar mijn
man verlaten? Neen!... 'k kan 't
niet!
Dan was t een tijd doodstil ge
weest. Wat viel er nog te zeggen?
«En? Als ik sterf?
Toen had de vrouw daar als ver
slagen gezeten; dan, plots nog een
wanhopige poging:
Ik dacht toch dat men dis
pensatie kon krijgen te Rome mits
zekere formaliteiten, natuurlijk.
«Mevrouw, wie U dat vertelde
was voorzeker niet op de hoogte. Ook
Zijn Heiligheid de Paus ontbindt nooit
een wettig gesloten huwelijk. Hij kan
niet en mag niet.A
Maar we willen toch helpen, en Daarop was ze vertrokken, heele-
meewerken voor 't christen onderwijs, maal ontmoedigd. En de oude priester
en voor de missies. Als het moet vraagt zich af of zij, die 't eerst de
willen we er veel voor afstaan.wet op de echtscheiding voorstelden,
«Mag ik dan niet in de kerk
komen?
«God!... Hoe verschrikkelijk!
En is er buiten de weg die U aan
duidde werkelijk niets anders te
doen?
Helaas, neen.
Geldkwesties komen hier niet
te pas, Mevrouw; dat begrijpt U toch
we'. Of de scholen, of de missies arm
ooit beseft hebben welke verwoesting
ze in zoovele zielen zouden te weeg
brengen.
Het is niet gemakkelijk om het zoo
aktueele en tevens zoo druk bespro
ken Italo-Abessynisch geschil te be-
oordeelen. Het mangelt hier wel niet
aan literatuur, maar het vraagstuk
is veel komplekser dan het er opper
vlakkig uitziet. Wij zijn daarbij ge
woonlijk veel te eenzijdig ingelicht.
Onze pers kleeft hoofdzakelijk het
Engelsche standpunt aan en verwerpt
a priori alle kommentaar van Ita
liaansche zijde. Het is noodig dat wij
het standpunt van Italië kennenwil
len wij niet fanatiek eenzijdig en
daardoor onrechtvaardig worden.
Dat standpunt kennen wij min of
meer, omdat onze pers het broksge
wijze heeft weergegeven. Doch de be
schouwingen ervan hebben het be
lachelijk gemaakt. De eeuwige her
halingen van Baron Aloysi vonden we
zelfs kinderachtig. En toch zit er een
strenge logica in de opeenvolgingen
van de gebeurtenissen die Italië uit
gelokt heeft en in de Italiaansche
houding vanaf het onstaan van het
konflikt tot nu toe. Dat standpunt
werd over een maand ongeveer ook
te Brussel uiteengezet door de Heer
Carlo Delcroix, de leider van de Ita
liaansche oorlogsverminkten.
De voordrachtgever heeft gezegd
dat Europa onbillijk oordeelt over
Italië. Daarom moet Italië zijn stand
punt aan de wereld leeren kennen,
vooral omdat die onbillijkheid groote
schade en groote gevaren vertegen
woordigt voor de meeste landen van
Europa. Europa, zegt hij, stapt met
een sublieme onverschilligheid, naar
den afgrond van een nieuw wereld-
konfiiut, daar het volledig verloren
heejt, ae zin voor verhoudingen van
muaaegelen en hierachieën. Wij be
vinden ons wellicht aan de vooravond
van gebeurtenissen waarvan niemand
de ernst bevroedt en men speelt met
formules en voorwendselen om een
geschil ingewikkeld te maken en uit
te breiden, dat eigenlijk heel een-
en beperkt is!in aat geval
Wte zju dan verantwoordelijk zijn?
h.et italic, maar de landen die van
ee.i koloniaal geschil een Europeesch
vraagstuk heboen willen maken. Ita
lië is verplicht geworden oorlog te
voeren omdat het hem onmogelijk
was op een andere wijze zijn rechten
te laten gelden.
Het Italiaansche volk heeft begre
pen dat het hem mangelt aan eko-
nomische vrijheid. Thans verdedigt
Italië deze vrijheid, want het tegen
woordige konflikt gaat niet zoozeer
tegen of om Abessynië; het gaat er
om de positie van Italië in de we
reld. Wat Abessynië betreft, dit is een
koloniale kwestie en dusdanig heb
ben alle grootmachten haar in alle
tijden geregeld en beschouwd.
Italië kan niet veroordeeld worden
door die landen, die het uitsluiten in
d verdeeling van de koloniale gebie
den. Er is een tijd geweest dat de
Italiaansche emigratie gericht was
naar zekere beschikbare gebieden in
Afrika, maar andere naties hebben
deze opvolgentlijk bezet. Toen Italië
de toetreding van Abessynië tot de
Volkenbond aanvaardde, bestond de
noodzakelijkheid va i expansie nog
niet in zoo sterke mate.
Coen de noodzakelijkheid van ex-
V :sie zich liet gevoelen, wilde Italië
zijn doeleinden bereiken langs vreed
zame wegen, maar op zeker oogen-
blik is het vraagstuk van de expansie
voorbij gestreefd geworden door het
vraagstuk van de veiligheid. De Ita
liaansche koloniën Eritrea en Somali-
lard i er den door Abessynië bedreigd.
De dreigende houding van dit land
heeft Italië genooptvooral na het
laatste incident van Oeal-Oeal, maat
regelen te treffen. De overmoed van
de Abessyniërs die de Italianen in
1836 versloegen te Adoea maakte
zulks zeer noodzakelijk.
Om moeilijkheden te voorkomen,
was er maar een uitweg, namelijk dit
land te doen ontwapenen en onder
kontrole van Italië te plaatsen.
Van een geschil zou nooit sprake
zijn geweest, indien men de Keizer
van Abessynië niet aangezet had in
een oorlog het gezag en de wilskracht
te betoonen, die hij nooit geopen
baard had in vredestijd voor de orde
en de vooruitgang van zijn land. Er
zou nooit oorlog hebben plaats gegre
pen, had men niet het verzet en de
hoogmoed aangewakkerd van Abes
synië, waarvan de bevolking zelf ver
langde zich te onderwerpen aan Italië.
Abessynië had ook het recht niet
zich te beroepen op de Volkenbond,
omdat het zelf nooit de wetten van
de Volkenbond heeft nageleefd (het
slavendom werd nooit afgeschaft)In
ieder geval mocht een onbeschaafd
land. niet op gelijke voet behandeld
worden met een land, dat de baker
mat is van de beschaving.
Dit alles is niet in aanmerking ge
nomen geworden te Genève, omdat
daar een juridische mentaliteit de
bovenhand heeft gekregen, buiten po
litieke en moreele beschouwingen om.
Maar er is de tekst van de wet, en
de beteekenis ervan die evolueert naar
naar de toepassingen. De Italianen
nemen aan dat ze het Volkenbonds-
pakt verkracht hebben, maar wat was
het pakt geworden anders dan 'n
middel om verzoeningen te bewerken.
Zoo was het tot nu toe gebeurd. Maar
voor deze keer wilde men princi
pieel zijn, men wilde dat de sank-
ties komen vooraleer alle verzoenings
mogelijkheden uitgeput waren. Enge
land wilde doen houden aan de prin
cipes. Engeland heeft altijd princi
pevraagstukken opgeworpen om zijn
belangen te bevestigen. Engeland heeft
altijd coalities tot stand gebracht om
«zijn» oorlogen te voeren.Engeland
heerscht op het vasteland. Daarom
verdeelt het. De Volkenbond moest in
de handen van Engeland het instru
ment worden om frankrijk van Italië
los te rukken. Abessynië was er het
voorwendsel toe.
Zoo luidt de Itaaaansche logica.
Doen logisch blijft het standpunt na-
zuuriijic maar, wanneer Abessynië be-
scnouwd wordt als 'n koloniaal ge
bied, met rijke mogelijkheden, die de
oevolking zelf niet kan uitbaten, en
wanneer aangenomen wordt dat dit
land allesbehalve een natie is, maar
een gebied met heterogene bevolking,
die in slavernij leeft onder de dwin
gelandij van een bepaalden ras. Zoo
is ook de Italiaansche thesis.
Carlo Delcroix verantwoordt verder
zijn land als volgt: Niettegenstaan
de onze onvergelijkelijke geschiedenis
en onze overgroote rijkdommen aan
bloed en geest, zijn wij een jong en
arm volk; maar wij weten dat jeugd
en armoede de krachten zijn die de
toekomst van de volkeren vormen,
zooals zij de prijs zijn van de eeuwig
heid voor de menschen. Door het ge
nie van ons geloof en de glorie van
onze gedachte, behoort ons de eeuwig
heid; maar de grond icaarop wij
samengeperst zijn, voldoet niet aan
onze behoeften en aan onze geschikt
heden. Reeds vóór den oorlog hadden
tien miljoen Italianen hun land ver
laten om aan de uithoeken van de
wereld hun brood te zoeken, zelfs ten
koste wn hun leven. Onze emigratie
is het droevigste en meest grootsche
avontuur geweest van 'n volk in onze
tijden. Maar deze proletarische natie,
die geen andere rijkdom bezit dan
zijn kinderen, moet niet verplicht
worden om ze te geven en te verlie
zen zooals in het verleden. Onzè ar
beiders hebben de welvaart gediend
van verschillende landen, maar wan
neer het uur van nood en van ellende
gekomen is, worden alle poorten ge
sloten en om te kunnen blijven in de
landen die hen geroepen hebben, heb
ben ze moeten afstand doen van de
fierheid en de liefde voor hun land
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
GE ZUI OVER ONS BLAD TEVREDEN!
NA LEZING, SCHUIF IIET IN HANDEN
VAN EEN GEBUUR OF VRIEND. ZOO
STEUNT GE ONS. DANK EROM.
Uitgever
POPERINGE
Telefoon Nr 9. - Postch. N'15.570
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland
Belgisch Congo
Frankrijk
Alle andere landen
ZONDAG 15 DECEMBER 1935
af». 35 CENTIEMEN. n il l J1TBS
nraromm
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toe!, v. ber. m. adr, t. bur.
Berichten op 1° b!. per regel 5,00 fr.
Berichten op 2° bl. per regel 2,50 fr.
Berichten op 3® hl. per regel 1,50 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7,00 fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
I richten tegen den Donderdag noen.
