mmiiL
ONS LAND
De Pastoor-Deken van leper
Monseigneur DEMOI-Huide teWntou
EEN OORLOGSHELD
SNEEUW NA LEwi'E-DAGEN
TER NAGEDACHTENIS AAN ONZE BETREURDE VORSTEN
JAARFEEST
VAN HET ALG. CHRISTELIJK
VERBOND van WERKGEVERS
Afdeeling West-Vlaanderen
KOMT ER EEN GARNIZOEN
TE IEPER?
DE STAKING IN DE KOOLBEK
KENS BIJNA GEËINDIGD
WILDE STAKING UITGEBRO
KEN TE ANTWERPEN
DE VLAAMSCHE STRIJD
OP DE TAALGRENZEN
EEN KOMMUN1ST1SCHE PARTIJ
GESTICHT IN VLAANDEREN
IN DEN SENAAT
GEEN BELGEN MEER
GEWENSCHT IN SPANJE?
Cffina. Huysmans, Voorzitter cSer Be&gische Kamer
en Burgemeester van Antwerpen, vertrokken naar
Spanje, in gezelschap van andere Belgische Socia
listische Volksvertegenwoordigers.
Zi; verbroederen er met de Spaansche Kerkverbranders
en Priestermoordenaars
BELG. COOP. SECURITY
DIRECTIE VOOR VLAANDEREN
In «The Times» van Londen, 6 Ja
nuari 1937, verscheen dit merkwaar
dig en pracht artilzel geteekend Geof-
fry Winthrop Joung.
De Zser Eerw.
Heer Kan. Ka-
miel Delaere is
schielijk gestor
ven in het St Ca-
millus Gesticht
te St Andries bij
Brugge.
Hij was een van
de grootste oor
logshelden - een
tnensch van on
overtroffen moed
e n vindingrijk
heid in actie. Hij
had een aller
schoonst en zeer
onafhankelijk ka
rakter. Leerling en vriend van Kardinaal
Mercier, was hij leeraar geweest van Rhe-
torica en later Principaal van het Sint
Amandus College te Kortrijk. Vandaar
was hij heengegaan om Pastoor te wor
den van St Pieters, een der vier groote
parochiekerken van leper, en nog maar
pas had hij de herstelling van zijn kerk
voltooid, wanneer de oorlog aanving.
Na den eersten veldslag van leper werd
de stad zelf verlaten door omsingelende
legers en men dacht dat ze geen levende
wezens meer telde. In de önderaardsche
kelders en schuilplaatsen verborg zich
nochtans een havelooze bevolking ten ge-
talle van tien duizend min of meer, ge
durende den Herfst en Winter van 1914.
Dag en nacht werden die menschen
slachtoffer van het bombardement, uit
hongering en besmettelijke ziekten deden
zich voor. Gewapende vaandelvluchtigen
braken overal binnen ten einde de wijn
kelders te veroveren. Het burgerlijk be
stuur was weg en de legers moesten zich
niet meer bekreunen om het lot van men
schen, aan wie ze verboden hadden in de
stad voort te blijven.
Met karaktervolle wilskracht en schran
derheid aarzelde de Pastoor van St Pie
ters niet zich te slachtofferen ter leniging
van dezen hopeloozen toestand. Een ko-
miteit van openbare veiligheid werd in
de kelders samengesteld onder hei Voor
zitterschap van den kraniger. M Stoffel,
een vooruitstrevend vrijmetselaar, want de
Pastoor zegde met een glimlach op zijn
wezen «dat hij er aan hield dat de kerk
geen ofïicieele rol zou spelen in het plaat-
sïlijk bestuur». Een hospitaal werd in
het H. Hart Gestichtgeopend met de
hulp van de vereeniging der Vrienden
van het Roode Kruisen daar werden
de gewonde kinderen verzorgd. Noodpo-
litii en gezondheids- en reddingsdiensten
werden georganiseerd. Uit een drukkerij,
in een bouwvallige barak tot stand ge
bracht, werdgn gezondheidsvoorschriften
en andere wetenswaardigheden onder de
bevolking rondgestrooid.
Fikt önderaardsche kelder be
zocht en er heerschte orde. Sa factoor
zelf, nadat zijn huis vernield werd. bleef
wonen in het klooster der Mariaschool
(Zusters Lamotte, er. bij hem vertoefden
daar enkele toegewijde Zusters, -welke hij
door zijn moed had weter Ie 'bezielen.
Lange maanden, terwijl da gïosïe obussen
de overbevolkte kelder., dadsn ineenstor
ten, zag men de slanke gestalte van dien
priester in zijn zwarte soutane, met grijze
haarlokken en beeldschoon gelaat, altijd
eerst op de bres springen om te graven,
te redden, of troost te bieden aan solda
ten en burgers, zoowel in den donkeren
als in het laaiende licht van het oorlogs
vuur. Gewoonlijk was de heldhaftige Zus
ter Marguerite bij hem, en die Godge
wijde ziel liet een boek verschijnen waar-
In verhaald wordt wat ?r iea bate der
ge teisterden gedaan werd.
De Onderpastoor, KH. Leys, werd aan
de zijde var. Pastoor TLelaere gedood en
later onderging de chauffeur hetzelfde
lot. Herhaalde keeren werd Pastoor De-
laere's soutane doorschoten, maar hij
verpinkte niet. Altijd was hij opgeruimd,
nooit ontmoedigd en zijn zenuwen weer
stonden aan alles; hij bezat zelfs een
wondere kracht om paniek te verhinderen
bij kinderen die tegenwoordig waren aan
geweldige bombardementen. Telkens deze
erop na om moed in te spreken en op te
monteren met geestige zetten te vertellen.
Met medehulp van de Vrienden van het
Roode Kruisoverwon hij een typhus-
epidemie, dank zij het verschaffen van
zuiver water uit tc-nnen; de zwemkom der
stad werd insgelijks gezuiverd voor de le
gers; een gevaarlijke expeditie, op zoek
naar gevallen van typhus en voortzetters
ervan, werd over de geheele verwoeste
streek 'ngerioht. Meer dan 30.000 inspui
tingen werden gedaan. Typhus-lazaretten
werden geopend, beschoten er, herge-
opend en weezsngestichten vooi jongens
en meisjes 'rwamen tot stand, en ze ver-
hulsden van rechts naar links, volgens de
noodwendigheden. Tn medewerking met
Aide civile beigegepatroneerd door de
gravinnen Mevr. van den Steen en Mevr.
Louise d'Ursel, werd er melk «oer zuige
lingen uitgedeeld, hospitaler, geopend,
voedsel en kleedij bezorgd en zelfs plaat
selijke nijverheid in garv. gestoken. Dit
alles ging u:t -"an een stanünlaats in een
vernielde tad. die g-eöuri" beschoten
werd er dikwijls bi brand stond en die
daarbij, alsof het ware van hee' de we
reld afgezonderd las.
Na den .veldslag van April 19-15 werd,
wat overschoot van leper, door het vuur
vernield en d>e önderaardsche kelders ten
lange laatste geëvacueerd. Pastoor De
laere was de laatste burger die de puinsn
verliet, maar hij bleef in de nabijheid
der stad en, dag op dag, hetzij te voet,
hetzij per auto die hij de kans had aan
te smeken, keerde hij terug naar de grie-
selijke overblijfsels van leper, om de ge
wijde kerkvaten te ontgraven en te red
den de schatten van het museum, de his
torische schilderijen, en de burgerlijke
dokumenten in veiligheid te brengen.
Een voorvalletje dat Koning Albert veel
genoegen verschafte, was het redden door
Pastoor Delaere van de vlag der vrijmet
selaars uit een huis dat bezig was met
branden. Hij bezorgde dit symbool aan
de vijanden van zijn Kerk terug, met een
humoristisch woordje erbij, fijn en raak,
zooals hij alleen dat kon.
Indien leper nu nog een de-el van zijn
traditioneels schatten bezit, en zco zijn
bewoners er toe in staat waren hunne
huizen te herbouwen op d<e .vroegere
plaatsen en in den oorspronkelijken stijl,
volledig naar hun wensch, dan is het te
danken aan de vaderlandslief-de, de voorbe
dachtheid en den ontembaren moed van
dezen eenen grooten man.
Na de volledige vernieling der stad
leper trok de Pastoor zich terug om aan
het hoofd te staan van een der weczen-
gestichten welke hij ingericht had, en
daar was hij heel en al toewijding om
fondsen te verzamelen en ervoor te zor
gen dat de kinderen het een of ander am
bacht leerden, ten einde later aan het
werk van den heropbouw te kunnen me
dedoen.
Op den eersten dag van den wapenstil
stand -;as hij terug in leper om de hou
ten barak te doen optimmeren, die hij
zelf noemde de «eerste kathedraal»,
schoolen stadhuisvan de nieuwe
stad.
Bevorderd tot Deken van St Maarten
kathedraal, besteedde hij al zijn overge
bleven krachten aan het reuzenwerk van
den heropbouw der stad met zijn kerken,
zijn kloosters en zijn huizen, waarvan hij
specimen fragmenten opgeraapt had ter
wijl ze werden vernield. Zijn groot werk
kwam tot een welverdiende einde, den
dag dat hij de inwijdingsdienst van zijn
heropgetrokken kathedraal persoonlijk
mocht celebreeren.
Gedecoreerd door de verschillende le
gers der Bondigencoten, vereerd met de
vriendschap van zijn Koning en zijn Ko
ningin en aanzien als een bijna legenda
rische figuur, nam hij teen zijn ontslag
ten einde bestuurder te gaan worden van
een weezengesticht te Sint Andries bij
Brugge, dat aan hem het leven te danken
heeft.
Wij ontmoetten hem voor d-en laatsten
keer verleden jaar, eerbiedwaardig, bout-
recht en majestatisch, maar schromelijk
breed van gedacht en sprankelend van
humor, terwijl hij wandelde in zijn ro
zenhof bij. 'het ondergaan der zon, om
geven van den zwerm zijner wee-zen, om
den heiligen zegen te ontvangen van zijn
-t Goeden nacht-wensch dien ,iii] hun
wat luwden, vond hij nieuwe middelen I tegenlo-sch.
laEsaasHEBSEiaHSSBasïSfPSHsaaniBriiSLiBBaBEBEiaHBEQBasiHssiaassaa
Mgr Demo!, met rechts van hem Mgr De Saegher, beiden In den stoet tusschen
hun assistenten. Vorenaan: E. P. Van de Putte, Algemeen Overste van Scheut.
J
't'r
De Familie van den gevierden Bisschop in den stoet, op weg naar de kerk,
tÉÜ 1IÉ I
m
1 w
Een zichtje genomen van de Geestelijkheid terwijl de stoet de Marktplaats overtrok.
Mgr Demol gezeten op zijn troon tijdens de Pontifikale Hcogmis.
hangt zijn bisschoppelijk wapen.
Boven hem
Een hoekje in *t Park de Lovie.
Maandag nacht, in heel hst land, is het
weder plots gekeerd, zoo heelemaal cp het
onverwachts. Wij waanden ons reeds in de
Lente.. De lucht was blauw, de wind was
zoel, vensters stonden open en ds kachels
waren zoo goed als sluimerend.
Alleman was verheugd. Alleen de koler.-
har.delaars zater. met hun handen in hun
haar, want die deden slechte zaken.
ËMBBEaaanasEassaiSBBasiiBasaiassHBnEaaiastaESL^hLiiiütssBkËHLjSBS
Dan rijn de zaxen plots gekeerd. Er
woei een felle wind, die met de rakken
van de reeds bottende boomen rammelde.
Dan gebeurde het onverwachte. Het begon
met ijezl en toen viel er sneeuw. Een
dunne maar scherpe dooreen dwarrelende
sneeuw, eerst werd het modder, later spon
het zich tot een dicht wit vocht, dat vel
den en straten, boomen en huizen en alles
wat buiten stond met een wit hermelijn
bekleedde.
't Was schoon voor hem die het zag
van uit zijn huiskamer, wel geborgen bij
een warmen haard; maar och arme hij
die er dor moest, of armen en beenen
dreigde te breken bij een tocht over de
gladde baan.
Des morgens lag alles wit. Lang heeft
het echter niet geduurd. Met het bpkomen
van den dag is het beginnen te dooien.
Toen werd het in de stad een modderpoel,
die werd fijngemalen door allerlei voer
tuigen en haastig heen en weer dravende
voeten.
Op den buiten echter, blijft alles nog
spierwit en daarover weeft zich een grijze
hemel.
Komt er nog sneeuw? Het blijf,; er koud
genoeg voor.
WEERVOORSPELLERB
Deze zijn er leeiijk nevens! Zij hadden
ons een winter voorspeld zooals we in gten
honderden jaren gekregen hadden.
Ales ging vervriezen buiten en binnen!
Gelukkig is he„ met verioopen. Een
bewijs dat aan ssizo.in-weervoorspellingen
niet veel geloof mo;gehecht worden.
Prlo -* 5-::*e dj Bourhcis-Peraie verlaat de Krypte van Lakon, -waar zij bloemen
ging neerleggen op het graf van Koning Albert en Koningin Astrid,
In den konden voormiddag van Woens
dag 17 Januari i.l. spreidde het gebing-
bang der dorpsklokken een jubeltoon uit
aiover de wit ingesneeuwde gemeente.
Waar in Vlaanderen, in akkoord en on
der de invloed der monotoone natuur al
les kalm en onaangeroerd lag, boekte
Watou een allerheugelijksten dag; de
huldeviering van een pracht-zoon, oud
parochiaan Mgr Joris Demol, bisschop
van Opper-Kasaï in Belgisch Congo.
Eu of er opgewektheid bij wasl
'u Staaltje?
Rond 7 ure was er nog geen versie
ring en zie, 10 ure pas voorbij of daar
versieren duizenden wit-groene bloemen
langs beide kanten de bijzonderste stra
ten van 't dorp.
EN DE PLECHTIGHEID BEGON
Twintig minuten over 10 kwam de
Geestelijkheid van uit de kerk Monsei
gneur tegemoet om Hem stoetsgewijze
naar de kerk, waar een Poutilikale Hoog
mis piaats zou hebben, uitgeleide te doen.
intusschen wachtte liij, samen met zijn
assistenten EE. HH. Deconinck en Don-
deyne respectievelijk Onderpastoor aan
St Maartens te leper en Pastoor van
Markegem, beiden geboren Watounaars,
den stoet af in het klooster der Eer
waarde Zusters.
Rap werd deze gevormdschoolmeisjes
en schooljongens die, gevolgd door de
Geestelijkheid, op stap naar de maat van
't lied dat ze zongen altusschenin de
groen-witte bloemhagen vooruitschoven
naar de kerk toe.
Onder de Geestelijkheid konden wij de
volgende Eerwaarde Heeren herkennen
Op kop, en ik dóe het min of meer
naar de volgorde van den stoet, ging
den flink uitgedoschten Suisse gevolgd
door dc Seminaristen der parochie. Na
hen, op lijn van twee aan twee, de Eer
waarde Heeren Pastoors Remaut, van
Sint Jan-ter-Biezen; Dubois, van Roes-
brugge, en Dave, van Puy (Somme,
Frankrijk).
Dan volgen nogde Eerw. Ileeren Pas
toors van Abeele en Houtkerke. Verder
stippen we nog aan twee EE. PP. der
St Sixtus Abdij; E. Pi. A. Boone, Prin
cipaal aan het Bisschoppelijk College te
Poperinge; E. P. van Merris, van de
Missies van Scheut en klasmakkcr van
den gevierden KerkvoogdZ. E. H. Kan.
Vervaeke Pastoor-Deken te Poperinge
en den Z. E. H. Deken van Steenvoorce
daarbij dc twee Onderpastoors der paro-
hie, EE. HH. Van den Weghe en Rooryck
gevolgd door E. H. Coghe, Pastoor der
gemeente zelf. Na hem kwam dan Z. E.
P. Van de Pitte, Algemeen Overste der
Paters van Scheut waarbij Mgr Demol
met aan zijn rechterzijde Mgr De Sae-
gher, Benedictijner Abt, eveneens Watou-
naar, beide tusschen de twee reeds voor
noemde assistenten. Eu tot slot der Gees
telijkheid de E. H. Vincke, Bewaker aan
het College te PoperingeE. H. Brut-
saert. Professor van de Rlietorica en de
Poësis aan het Bisschoppelijk College van
Meenen, met nog andere Seminaristen.
Na hen kwam de Heer Burgemeester met
de Familie, de Gemeenteraad, de Kerk
raad eu andere personaliteiten.
Veie parochianen sloegen den stoet
gaande die aan de kerkdeur gekomen zich
opensplitste en de Geestelijkheid de kerk
liet binnengaan.
DE PONTIFIKALE HOOGMIS
begon zoo ongeveer rond 10 l/a uur. Veel,
machtig veel volk was er in de kerk aan
wezig. Alle nieuwsgierige menschen dron
gen immer maar langs voor ten einde de
op hun parochie zoo zonderlinge plechtig
heid nauwkeurig te kunnen nagaan. Al
dus kan gemakkelijk uitgemaakt waar
om de kerk langs voren tot proppensvol
toe was.
Mgr Demol nam plaats links in het
koor in den voor hem opgemaakten troon,
dewijl recht voor hem, in de zittens, de
twee hoogergenoemde Eerw. Heeren De
kens en H. Pastoor der parochie plaats
hadden gevat.
Na de vele ceremoniën begon ten slotte
de Hoogmis die iedereen aandachtig en
nieuwsgierig meeleefde en waarvoor de
scola cantorum haar beste gregoriaan-
sche muziek bovenhaalde. En zoo vor
derde de Pontifikale Mis toen het de
beurt kwam van
HET GELEGENHEIDSSERMOEN
dat door Mgr De Saegher zou uitgespro
ken worden. We houden eraan den be-
knopten inhoud zoo getrouw mogelijk
ervan weer te geven.
Het past op vandaag aan te stippen
hoe vroeger Jezus aan zijn Apostelen ver
scheen en hun aanmaande zijn werk voort
te zetten. En daartoe gebruikte Jezus te
recht ook zijn eigen almacht, om zoowel
op lichamelijk als op moreel gebied
eu spreker haald menig PI. Schriftuur
verhaal aan om dit te verduidelijken
zijne meewerkers dc goeie richting aan
te wijzen,
Zooals de vader mij gezonden heeft,
zoo zend ik UDe keus van God was
niet de menschelijke, wat synoniem gaat
met bedrieglijke, maar wel de goddelijk
onfeilbare, dc verheffende -keus. Als Jezus
de twee visschers ontmoette, deed hij
hun de netten langs den anderen kant
werpen... en rijk was hun vangst; zij
gingen de wereld rond. Ook hier kwamen
ze... en ze vonden 2 broeders om met
hen mede te helpen visschen naar de zie
len. 't Was God die hen riep en zijn
roeping was wijs.
Toen de oudste der twee broeders aan
Vader Demol bekend maakte dat hij ge
roepen was voor een hooger ideaal, ant
woordde Vader: 't Is goed, ja. Oh be
dank er Ons Heere om, ge moogt gaan...
Ze mogen allen gaan als 't daarvoor is,
en hij smeet z'n armen open maar rap
volgde de vaderlijke vermaning van
Maar jongen ge moet 't goed doen.
Eu zie, ze zijn allemaal gegaan. d'Eene
met hun lichaam, d'andere met hun gebed.
Eu als de tweede liet vroeg... en af
scheid nam van zijn moeder op haar ziek
bed gaf zij hem een kruiske en zij bad.
Haar zoon vertrok, maar leelijk werd ze
in haar verwachtingen bedrogen, in plaats
van een Missionaris had ze een Kerk
voogd.
God zij dank; 't ras van de missionaris
sen is in de familie nog niet uitgestor
ven en zijn er nog in ons gezegend Watou
die hem met edelmoedigheid aan Jezus
schenken. Zend ons Vlamingen, Da mi
Fiamingol», riep Franciscus uit! 't Moe
ten dus goeie geweest zijn, onze Vlamin
gen, op den zwarten akker 1 Ook Mgr
Demol vraagt aan den HeerGeef mij
WatounaarsSpreker verklaart verder
ontroerd te zijn geweest bij het voorbij
trekken van den stoet voor het II. Harte-
beeld dat met open armen op hulpc wacht.
Nog zoolang niet geleden, aan de Heilig
Hartefeesten, stonden onze Watousche
Vaders van familie er rondgcschaard ën
zij beloofden hun trouw, voor hen en
voor hun nageslacht. Eu onze moeders,
ja, ze kennen goddank nog de waarde
van 't sacrament van 't huwelijk. De oogst
is groot en de werkers zijn gering; bidt
opdat God werkers sturen zou.
Bij de geboorte van ieder kind is 't eer
ste nog dat ze krijgen: een kruiske, en
stilaan in alles leeren ze door 't kristen
geloof de kerk, haar leer, haar sacramen
ten en beoefenaars naar waarde schatten.
Indien ge allen samen hand in hand
moest leggen om die stappen te volgen,
o! dan mogen we er verwachten, want
't is uit zulke families dat ze komen. Zoo
moet er zegening komen voor onzen ge-
huldigdsn Bisschop, zegening ook voor de
medewerkers, opdat al deze wederkeerig
op ons moge terugvallen. Bidt, opdat de
Vader werkers zou zenden in zijn oogst
en de zegen der H. Drievuldigheid zal
over U rusten, zegen voor U, voor uw fa
milie, voor ons land, zegen ook voor ons
allen, voor Vlaanderen en voor de gan-
sche kerk, en dien zegen wensch ik U.
Da H. Mis volgde verder en duurde tot
Mgr Demol in den huldesloct te Watou.
ongeveer twintig minuten vóór twaalf.
Daarna hernam
DE STOET
zich opnieuw als vóór de Mis, met dit ver
schil alleen dat hij ditmaal naar de Jon
gensschool leidde.
Na de Pontifikale Mis was cr ook brood-
deel voor den arme in 't Gemeentehuis.
'S NAMIDDAGS
werd de aanwezige geestelijkheid, familie
en vrienden een maaltijd aangeboden in
de Patronagezaal, en alles verliep er in de
gemoedelijkste stemming. Iedereen trok
uiterst voldaan naar huis.
Lang zal den 23 Januari 1S37 in het
geheugen der Watounaars blijven om de
groote eer hun overgekomen bij het vie
ren van hun Parochiaan-Bisschop Mon
seigneur Joris Demol.
Het A. C. V. W. afdeeling Kortrijk
deelt mede:
Het Jaarfeest der Chr. Werkgevers
wordt gehouden te Izegem, op Zon
dag 7 Februari. Zijne Exc. Mgr La-
miroy en de Heer Gouverneur Baels
zullen het feest met hunne tegen
woordigheid vereeren.
Alwie vroeger deel nam zal er aan
houden ook dit jaar tegenwoordig te
zijn. Het moet zooals vorige jaren
een dag zijn van verbroedering, van
kennismaking, van hartelijke gezellig
heid; op zijn West-Vlaamsch.
Zooals vorige jaren worden de Da
mes mede uitgenoodigd, om op dien
dag ook den familiegeest en de fa
miliegezelligheid te bewaren.
Ook Werkgevers, Vrienden, die tot
nog toe niet konden bereikt worden,
zijn mede uitgenoodigd om op die
beter te léeren kennen en waardee-
ren.
Ook leden van A.C.V.W. uit andere
gouwen zullen welkom zijn.
DAGORDE:
Cm 10 uur, in St Hilonius, Hoogmis,
opgedragen tot zielelafenis onzer leden die
ons dit jaar door den docd ontvielen, en
om Gods zegen over ons Verbond en zijn
leden. Gelegemeidstoespraak door E. P.
Norbertus, O. Cap.
Om 11 uur, ontvangst door het Stads
bestuur, in de groote zaal van het Stad
huis.
Daarna algemeens vergadering: 1. Be
groeting, door h. J. Sintobin, voorzitter
van Kring Izegem; 2. Jaarverslag, door
den E. H. Van Overbeke, diocesaan proost;
3. A. C. V. W. tegenover de gebeurtenissen
van 't jaar 1936 en onze verwachtingen
voor *37. Programmarede door h. Leon
Bekaert, Dr Jur., algemeen voorzitter van
het Landelijk Algemeen Christelijk Ver
bond van Werkgevers.
Om 1 uur, gezamenlijk feestmaal in het
nieuw College.
Inschrijving tot het feestmaal (alles,
oolc wijn Inbegrepen) door de storting
van 35 fr. op postrekening 2427.42, H. Van
Overbeke, Kortrijk, vóór 1 Februari. Een
deelnemerskaart, op het feest af te geven,
zal u worden toegezonden. Niet uitstallen,
a. u. b.l
Inlichtingen: Sekretariaat A. C. V. W.,
Markesteenweg, 48, Kortrijk; tel. 1515.
IB3SBBBBBH9BBBBBBflflBB3BlflflBB
Van verschillende zijden werd er ver
teld dat er sprake zou zijn dat er een
garnizoen naar leper zou komen en er
werd bepaald bijgevoegd dat er een batal
jon van het 3" Linie te leper zou worden
gekazerneerd.
Volksvertegenwoordiger Robert De Man
heeft de vraag aan den heer Minis-tea- van
Landsverdediging, Luit.-Generaal Denis
gesteld en tevens aangedrongen opdat er
een garnizoen zou worden gevestigd te
leper.
We laten hier den tekst van den brief
volgen die door den heer Minister aan
Volksvertegenwoordiger Robert De Man
werd gezonden:
Ministerie van Landsverdediging
Generale Staf van het Leger
i8 Sectie - Nr 20/33
Brussel, den !i Januari 1(137.
Mijnheer de Volksvertegenwoordiger,
In antwoord op uw brief van 9 Januari
jl., heb ik de eer U aan te kondigen, dat
het geenszins in de bedoeling ligt van de
kigeroverheid te leper een garnizoen te
leggen.
Gelieve, Mijnheer de Volksvertegenwoor
diger, de uitdrukking mijner verkleefde
gevoelens te aanvaarden.
De Minister van Landsverdediging,
(w.g.) DENIS.
De hoop van zooveel neringdosners dei-
stad leper is dus nogmaals teleurgesteld.
Zal men dan te Brussel nooit willen be
grijpen dat men aan onze stad herstel
verschuldigd is, voor zooveel bronnen van
leven die ons sedert den oorlog werden
ontnomen!?
De gedeeltelijke staking die in de Waal-
sche koolbekkens uitgebroken was onder
den druk der Kommunisten en der aan
hangers van den revo'utionnairen socia
list Dauge, is bijna geëindigd. Bijna over
al werd het werk weer hervat.
Dinsdag 11. waren nog amper een 3.000
stakers.
Maandag 11. is te Antwerpen opnieuw
ren wilde staking uitgebroken. Kommu-
nistffche opruiers, die steeds overal en
aanhoudend agitatie willen stichten, zijn
hiervan nogmaals de oorzaak.
De vakbonden hebben de staking afge
keurd en de arbeiders aangespoord het
werk te hervatten.
Woensdag werd bijna overal het werk
hervat. Onderhandelingen werden aange
knoopt tusschen patroons- en arbeiders-
afgevaardigden.
Ingevolge de taalincidenten welke zich
voordeden te Lettelingen, Incidenten wel
ke wij verleden week hebben medegedeeld,
heeft de H. De Schrijver, Minister van
Binnenlandsche Zaken, aan twee zijner
ambtenaars opdracht gegeven een onder
zoek ter plaats in te stellen.
De H. De Dobbeleer die geslagen en ge
stampt werd, zal binnen kort hersteld
zijn.
In verband met deze incidenten heeft
het Hoofdbestuur van het Davidsfonds een
waarschuwend schrijven gericht naar den
Eersten Minister en naar de Minister ,an
Binnenlandsche Zaken en van Rechtswe
zen om te eischen dat de taalwetten over
al zouden geëerbiedigd zijn.
Woensdag 11. heeft de Minister van Bin
nenlandsche Zaken, Heer De Schrijver,
den burgemeester van Edingen ontvangen
in verband met deze kwestie.
Zondag 11, hebben de Kommunisten een
Kongres gehouden te Gent en er werd be
sloten een Kommuristisohe Partij te
stichten voor Vlaanderen. Deze partij zal
volgende eischen stellen: het ontwapenen
en het ontbinden van V. N. V., Rex, van
Burgerstrijd en van de Dinaso-groepen,
ook nog het sluiten va-* fascistische loka
len, enz.
De nieuwe partij, werd er verklaard,
reikt de hand aan de Vlaamscho Socialis
ten.
Laat ons hopen dat de goed meener.de
personen meer dan ooit zullen samenwer
king zoeken tegen dit gevaar.
HEFTIGE INCIDENTEN VERWEKT BIJ
DE INTERPELLATIE OVER HET
GEVAL VIGNERON
Het Nieuwjaarverlof is ten einde voor de
HH. Senatoren, en Dinsdag 11. werden de
zittingen hervat.
Talrijk was de belangstelling toen de
zitting een aanvang nam.
Eerst werden de geloofsbrieven onder
zocht van den afgestelden reserve-kolonel
Vigneron, die als Rexistisch Provinciaal
Senator wordt aangesteld ter vervanging
van wijlen Senator Liffrange. Door de
Rexisten en Vlaamsche Nationalisten
werden de Heer Vigneron toegejuicht toen
hij plaats nam op de Senaatsbanken.
Dan kwamen de interpellaties aan de
beurt van da HH. Demets, lid., en De
Mont, over het geval Vigneron. H. Demets
oordeelde dat de H. Vigneron te streng
werd gestraft en P. De Mont teekende ook
heftig verzet aan tegen die afstelling.
■De interpellatie van den Heer De Mijt
lokta geweldige incidenten uit en tot twee
maal toe moest de zitting geheven wor
den. Op zeker oogenblik wilde de H. Demets
den Heer de Grunne te lijf. Verzet tegen
die degradatie werd ook geuit door Vlaam
sche Nationalisten en Katholieken.
De HH. Ministers Van Zeeland en Denis
antwoordden op de interpellatie. Twee
dagorden werden ingediend, een waarbij
de afstelling afgekeurd wordt en een twee
de waarbij voorgesteld wordt over te gar.n
tot de eenvoudige dagorde na den uitleg
van den Minister van Landsverdediging.
EEN VERKLARING VAN
OUD-MINISTER DEVEZE
Ook de H. Deveze, oud-Minister van
Landsverdediging, wor i bij dit geval be
trokken. Hij zou namelijk zijn opvolger
aan het departement afgekeurd hebben
om den strafmaatregel tegen ex-kolonel
Vigneron.
De H. Deveze zelf logenstraft dit ten
dentieus bericht. Hij schrijft namelijk het
volgende in een Brusselsch dagblad van
Dinsdag;
Vigneron heeft volgens mij een dulde-
11 lijke beroepsfout bedreven door zich te
i> vereenigen met een verboden brtoogag
11 waartegen de openbare macht zich moest
verzetten wat heel wat anders is oan
de wettige en vrije uiting van een poli-
11 tieke meening, zonder twijfel aan elk
i) reserve-officier toegelaten.
Alleen vindt de H. Deveze dat de straf
te zwaar is, wat een kwestie is van per
soonlijk beleid. Over den grond der zaak
is hij het eens met zijn opvolger.
Naar een Brusselsch Franschtalig blad.
hebben de Belgische Marxisten toch rog
het middel gevonden om vrijwilligers aan
te werven voor de rooden in Spanje. Be
doeld blad legt zulks als volgt uit: de
nieuwe gestemde wet treft enkel het aan
werven van Belgen. De Belgische Marxis
ten werven dus voort vreemdelingen aan
om ze naar Spanje te zenden. Als er z:ch
Belgen aanmelden wordt hun gezegd dat
zij niets voor hen kunnen doen maar dat
zij zich best zouden wenden tot een aan-
wervingsbureel gevestigd te Parijs. Da
plaats waar het wervingsbureel gevestigd
is en de namen van de ronselaars worden
door het blad medegedeeld, zoowel voor
wat Brussel als Parijs betreft.
De Belgen moeten zelf hun reis naar
Parijs bekostigen maar daar, als zij aan
geworven worden, krijgen zij hun reisgeld
terug.
Evenwel zou er een haar in de boter z,jn
gekomen daar de Spaansche rooden voor
een zekeren tijd liever geen Belgen meer
aanwerven, gezien dezen zich al te oproe
rig aanstelden en in te groot getal vroegen
om terug naar huis te keeren.
De eenige vrucht welke de gestemde wet
zou dragen zou zijn dat de Kommunisten
en Socialisten het nu niet meer aandur
ven de huizen der werkloozen af te loopen
om die mannen te ronselen voor het
Spaansche strijdfront.
Intusschen zijn nog enkele Belgen aan
de Spaansche hel kunnen ontvluchten en
terug naar België gekomen. Allen verkla
ren bedrogen te zijn geweest en zijn ont
nuchterd van hun kommunisme.
Een Gentenaar die teruggekeerd was,
wist te vertellen dat hij er geen soldij
heeft kunnen krijgen, en, toen zij morden,
zij van het eene gevang naar het andere
werden gesleept.
Een Tieltenaar die ook aan de Spaan
sche hel was ontsnapt verhaalde dat toen
hij aangeworven werd op 3 November 11.
in het lokaal der Socialisten te Tielt, hem
10.000 pesetas beloofd v/erd bij zijn aan
komst in Spanje. Geld heeft hij er nim
mer gezien en kon na veel ontberingen vol
blijheid weerom Tielt bereiken.
Zoo vertelde ook een beenhouwer uit
Lyon, die ook voor de rooden was gaan
vechten, dat zij er slecht gewapend werden
en bij een aanval, T :lke aangevangen
werd met 1380 man, er sleohts 132 van te
rugkeerden. De man is ook genezen van
zijn kommunisme.
EEN KOMMUNISTISCH GEMEENTE
RAADSLID VAN VERVIERS VERTROK
KEN NAAR SPANJE
De genaamde Leemans, kommunistisch
gemeenteraadslid van Verviers, werd reeds
een paar maai door zijr partij naar Span
je gestuurd om er den toestand te bestu-
deeren. Hij heeft echter vergeten zich ia
regel te stellen met zijn militaire overhe
den zoodat hij nu, mocht hij terugkomen,
zal aangehouden worden als vaandelvluch-
tige.
De Voorzitter der Belgische Kamer, Heer
Cam. Huysmans, tevens Burgemeester van
Antwerpen, is in gezelschap van enkele
andere Socialistische Parlementairen, na
melijk de HH. Anseele Junior, Buset en
Mevr. Blum, naar Spanje afgereisd om er
te gaan verbroederen met de kerkverbran
ders en priestermoordenaars van het roo
de Spanje.
De afreis van den Heer Huysmans was
ook zonderling. Eerst scheen hij spoorloos
verdwenen en werd verklaard dat hij naar
Frankrijk was afgereisd, toen een bericht
uit Valencia kwam waarbij werd gemeld
dat de H. Huysmans en de hierbovenaan-
gehaalde reisgenooten te Valencia waren
toegekomen.
In de niet-roode pers van ons land vroeg
men zich dan ook terecht af wat die lieden
daar waren gaan uitrichten en of zij soms
niet belast waren met een officleele
zending. Of moest hij de verbinding zijn
tusschen onze Socialisten en de Spaansche
rooden?
Bij hun aankomst werden die Belgische
Volksvertegenwoordigers ontvangen door
den voorzitter van den Spaanschen rooden
Regeeringsraad.
Die lieden aanhoorden ook een rede van
den voorziter der Spaansche Republiek.
Heer Huysmans verklaarde in bewonde
ring te staan over de rede en wenschte dat
ze in alle talen en in alle landen zou mo
gen verspreid worden.
Onze Belgische Volksvertegenwoordigers
zijn ook naar Madrid gegaan waar ze ont
vangen werden door Generaal Miaja,
voorzitter v^n den verdedigingsraad van
Madrid. Zij hebben ook het front bezocht,
onder een geleide. Was het misschien om
hen desnoods te verdedigen opdat zij niet
zouden vermoord worden als den H. baron
de Borghgrave?
De H. Huysmans heeft het noodig ge
acht interviews toe te staan aan allerlei
dagbladafgevaardigden. In deze interviews
kwam hij steeds uit als een groot verdedi
ger van het Frente Popular en wist zelfs
onze en zijne regeering te hekelen
in verband met de niet-inmengingskwestie.
De invalin Spanje door Duitschland
(op leugens komt er todh niet op aan)
vergelijkt hij aan de inval van België in
1914, namelijk om ook een aanval op
Frankrijk mogelijk te maken, deze maal
van uit het Zuiden. Een overwinning van
Generaal Franco moet naar de meening
voor iedereen.
Als gij binnen eeni-
gen tijd geld moest
noodig hebben sluit
U heden nog aan
bij de
die U volgens liaar bijz systeem zal bezorgen, tegen waarborg van meu
bels, machienen, vcestukken, loon vanaf 2.000 fr., terug met maaudkortin-
gen van 24 fr. per 1000 fr. in 4 jaar.
Kortrijkschestraat, 12, GENT. - Telefoon 131.08.
KORTRIJK: 66, Albertstraat. Telefoon 1608.
Bur. van 3 tot 7 u.'s Zondags van 9 tot 12 x/, u.
van onzen rooden Kamervoorzitter, een
omsingeling van Frankrijk beteekencn en
een gevaar voor de onafhankelijkheid van
ons land.
Verder wist hij nog te verklaren dat d®
Belgische rechtsche partijen de voorzich
tige houding van Frankrijk hadden aan
genomen, enkel uit vrees ons land niet te
gen Duitschland op te zetten; dat het Eel-
gisohe proletariaat volledig akkoord ging
met het Frente Popular, en zelfs een groot
deel van den Belgischen Middenstand. Dat
zelfs de Belgische Katholieke Kerk in dit
opzicht verdeeld is en dat een deel der
Belgische Katholieken, zelfs talrijke pries
ters, de zaak van de Spaansche Volks-
frontregeering verdedigen.
De zaak van de Spaansche Republiek
beloofde hij te verdedigen voor de Belgi
sche Kamer, in hoedanigheid van voor
zitter dezer Kamer, zulks op 2 en 6 Fe
bruari e. k.
Dit al was nog niet genoeg voor den
H. Huysmans. Hij moest nog een uitval
doen tegen Generaal Franco, verklaren
dat, naar zijn bescheid, Madrid nimmer
zal veroverd worden door de rebellen, dat
cle politiek van nlet-inmenging moet op
gezegd worden; hij deed ook een uitval
tegen Duitschland en Italië. De voorzitter
van de Belgische Kamer maakte dus in
Spanje stemming tegen de politiek van de
Belgische Regeering.
Dat gaat toch waarlijk zijn hout te bo
ven. De op de derde plaats gerangschikte
personaliteit van het Belgische Rijk, gaat
naar Spanje met enkele andere Socialis
tische Volksvertegenwoordigers om er te
verbroederen met de bewindvoerders die
verantwoordelijk zijn voor den moord van
een Belgisch diplomaat; hij hekelt er de
politiek van zijn Regeering, Regeering
waarin de Socialisten den meesten in
vloed hebben, laat de Belgische Kamer in
verlof blijven tot hij terug naar België
komt, doet in Spanje en in den vreemde
hem en zijn medereizigers doorgaan ais
een officieel Belgische afvaardiging, maakt
dus misbruik van zijn functie ais Voor
zitter van de Kamer, wordt in Spanje als
officleele gedelegeerde ontvangen. Dat is
toch te kras. Ten voordeele van de Bel
gische geronselden naar Spanje gestuurd
door de Belgische Socialisten, en waarvan
er nog velen in de gevangenissen vertoe
ven, is hij wellicht niet tusschengckomen,
evenmin als in de zaak van den moord op
den Belgischen diplomaat.
Het is ook verwonderlijk dat onze Re
geering ten geene deele tu«schengekomen
is in deze kwestie en geen maatregelen
treft tegenover den H. Huysmans. In Re-
geeringskringen beweert men evenwel dat
bedoeld heerschap met geen enkele zen
ding belast werd, en dat hij altes op zijn
eigen houtje doet en dat hij volledig vrij
blijft in zijn doen en laten en dat zijn
gezegden de Regeering niet aangaan. Dez®
gaan enkel de Kamer aan.
Hopen wij dus dat de Kamer haar voor
zitter tot wat meer politiek fatsoen zal
dwingen en de noodig'8 afstraffing toedie
nen aan hem die de slipdrager is gewof*
den van de priester- en tiiplomaatinocrde-
naars van Spanje,
