De Paus spreekt
tot de Belgen
DuitodiSancS
Het weigeiiikt
Katholiek Partijcongres
Heden Zondag 24 Oktober
és HetWereld-Missie-Zondag
MISSIEZONDAG
stolt een Vredesdaad
Missie-Zondag in de Missie
10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM.
34" JAAR. Nr 43.
«DE POPERINGENAARg
SANSEN-VANNESTE
KATHOLIEK NIEUWS-, AANKONDIGINGSBLAD. - NOTARIEEL- EN VERSCHIJNT WEKELIJKS
Na de Spaarweek voor de Missies
EEN WELSPREKEND
BERICHT UIT ROME
Z. H. DE PAUS VERLANGT
DAT DE KATHOLIEKEN
IN BELGIE EENDRACH
TIG ZOUDEN ZIJN.
INTERNATIONAAL OVERZICHT
WE ZENDEN ONS BLAD
4 FRANK.
Heer Dr Alf. VERBIST, Senator,
{Provincieraad van West-Vlaanderen
De Katholieke Vlamingen hebben de volledige
verzekering dat hun eigen belangen op de beste
wijze zullen verdedigd worden
J. B. BOON.
DE OORLOG IN CHINA
rötfüAG £f OKTOREK Twt.
g S
g Uilgever:
POPERINGE
Telefoon Nr 9. - Postch. N" 155.70. i
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po.t)
Binnenland 20.— fr.
Belgisch Kongo 40.— fr.
Frankrijk 40.fr.
Alle andere landen CO.fr.
l'-dewcrkerj rijn verantwoordelijk toot
hun artikels.
mmsmm
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.25 fr. I
Kleine berichten (minimum) 4.fr.
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Berichten op 1° bl. per regel 5.—fr. I
Berichten op 2* bl. per regel 2.50 fr. j
Berichten op 3° bl. per regel 1.50 fr. j
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
i Annoncen zijn vooraf te betalen en M
moeten tegen den Woensdag avond g
ingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen.
Z. H. de Paus wil dat iedereen edel
moedig het zijne bijdrage voor de
Katholieke Missies. Om die deelname
tot de kleinste parochie te verkrijgen,
wil Hij dat de Pauselijke Missiewer
ken overal ingericht worden.
Deze Missiewerken laten Z. H. den
Paus daarenboven toe, de Missles van
alle werelddeelen te steunen. Deze die,
om eene of andere reden b. v. de
Missies der Spaansche Missionarissen
die nu weinig steun zullen verkrijgen
van het moederland weinig hulp
verwerven en daarom wil z. H. de
Paus dat die Missiewerken in de eer
ste plaats bevorderd worden, alhoewel
eenmaal die plicht volbracht, alle an
dere Missiesteun ruim toegelaten is
en door Z. H. goedgekeurd wordt.
Om nu ieder iaar de geloovigen
zelfs degenen die de Pauselijke Mis
siewerken niet steunen te kunnen
bereiken en steeds maar hun missie
plicht te herinneren, stelde de Paus,
op den vasten datum van den voor-
laatsten Zondag van Oktober, den
Missie-Zondag in.
DE WERELD-MISSIE-ZONDAG is
voor heel de wereld:
1. - EEN DAG VAN GEBED voor de
Missies: speciale gebeden moeten on
der iedere Mis gebeden worden. Veel
H. Communies en gebeden van de ge
loovigen worden ervoor gevraagd.
2. - EEN DAG VAN ONDERRICHT
OVER DE MISSIE: alle sermoenen
moeten over de Missies en onze Mis
sionarissen handelen.
3. - Een uitstekende gelegenheid cm
voor de Missies edelmoedigheid te be-
toonen: al de omhalingen moeten
voor de Missies gehouden worden.
De spaarweek voor de Missies zal
>ene schoone opbrengst toegelaten
hebben: wie kan er niet enkele fran
ken sparen op nuttelooze uitgaven, die
anders TOCH waren uitgegeven? Nu
zullen zij uwe Missiegift en uwe ver
diensten vermeerderen.
A
Z. H. de Paus beklemtoont steeds
den Missieplicht van eiken Katholiek.
Op de Vatikaansche perstentoon
stelling verklaarde Hij dat de Mis-
sieaktie was de bijzonderste katho
lieke aktie Op Sinksen 1922, en
kele maanden na zijne Pauskeuze,
verkondigde Hij dat maar ééne en
kele ziel niet zou gered zijn door ons
te kort aan edelmoedigheid; dat maar
één Missionaris niet zou kunnen
voortwerken omdat wij de geldmid
delen niet verschaffen: Ziedaar eene
zware verantwoordelijkheid waarop
wij niet genoeg gedacht hebben.
Die woorden van Z. H. den Paus
volstaan om eenieder tot groote gees
telijke en stoffelijke hulp aan te zet
ten.
A
Onze Missionarissen zelf wachten
begeerig naar den geestelijken en
stoffelijken schat van den Wereld-
Missie-Zondag.
Met hun kristenen, midden hun ar
moede, doen zij er ook aan mee en
zeer veel sparen deze arme menschen
voor den Paus uit. Zullen wij ons door
hen in edelmoedigheid laten overtref
fen, wij die hier te midden Gods om
eindige weldaden verkeeren?
In den Oktobermaand vertrekken
vele Missionarissen. Honderden en
honderden der onzen werken aan den
Missiearbeid. Allen zullen wij spe
ciaal voor de Missie bidden, morgen
eene milde almoes ervoor geven, na
de spaarweek onder de omhaling
en door onze hulp zullen de Mis
sies, op den Missie-Zondag van mor
gen. zeer gebaat worden.
Wij zullen morgen, Zondag avond,
te 20 uur, ook luisteren naar Radio
Kortrijk. waar over de Missies en
Missieaktie zal gesproken worden.
De Missie-Aktie-Leiding van
het Mannenverbond.
•EaBBSBBBBSBflBBEBEaHSaiBEflSIBSBflBBESflBSESSBBBBHESBflBBSEEB
Wij die hier blijven, wat doen we voor
hen die weggingen?
Zij verlieten degenen die ze op aarde
zijn om God over zulk een uitstekende
gunst te bedanken?
Welk accent van geestdrift klonk niet
meest beminden en gij welstellende bur- in deze woorden? Dit was geen rethoriek
ger, ge kunt nog niet scheiden van een
billet van 100 fr., waar uw portefeuille
vol van steekt.
Het is missiezondag, de wereld door
en deze dag moet aan onze zendelingen
een ware apostelvreugde brengen en een
oprechten steun.
Heden een goe Onze Vadernog
beter een vurige Heilige Communie. En
alleszins een ferme dop in de schale. Dat
is het wachtwoord op het missiefront.
Iedereen moet missionaris zijn en zijn
stootje geven aan dat reuzenwerk. Ais
ook maar een enkele ziel door ons aar
zelen en door ons gebrek aan edelmoedig
heid zou verloren gaan, als ook slechts
één missionaris zijn iever zou moeten be
dwingen, wijl het hem aan de noodige
geldmiddelen ontbrak, welke wij hem
weigeren, dan zou dit een groote verant
woordelijkheid zijn, waaraan wij in den
loop van ons leven wellicht niet gedacht
hebben zoo schreef een Paus.
o Ik zou willen missionaris zijn, niet
voor enkele jaren, maar vanaf de schep
ping der wereld tot het einde der
eeuwenWie sprak zoo? Het H. Treesje
door den Paus als patrones der missiën
aangesteld.
zonder daden, want thans hesft Lulua-
curg een normaalschool voor catechisten
en vcor onderwijzeressen, een seminarie
voor inlandsehe priesters, alsook een no
viciaat voor zwarte zusters.
DE ZENDELINGEN VAN ONZE STREEK
Onze oud-stuüiemakker Mgr Demo:, die
onlangs voor den derden keer inscheepte
naar den Kongo, zei mij dat hij zoo ver
langde om terug bij zijn zwartjes te zijn.
Een avond met zulk een apostelziel spre
ken is een retraite waard.
Hij gaat naar die streek waar in 1892
die stille baanbreekster naartoe trok:
Zuster Godelieve van den Abeele tWatou)
Marie Louise Ryckebusch in de wereld.
De negers gaan nu nog bidden op haar
graf te Luluaburg en vereeren haar als
een heilige.
De breede oceaan kon haar niet tegen
houden in haar zielsniever. Zij hoorde
Vun ver de negers hun zielennood kermen
en de onbekende wildernis werd het land
Van haar hert?, die vreemdelingen wer
den haar broers en zusters.
«Wist gij hce zeer ik houd van mijn
lieve missie, van mijn beminde kinderen,
van mijn nieuw vaderland, van mijn
Kongo! Ik zou mijn lot niet willen wis
selen tegen dat van den Koning. Zielen,
talrijke zielen redden, ik nederige Zuster
Godelieve! Zal de eeuwigheid voldoende
ANDERE FIGUREN
Dame Louiss (Juiïr. De Meester uit
Roeselars), de stichteres, de veroveraar
ster. Wie zou gedacht hebben, teen ik
daar de mis diende van E. H. Decuyper,
eersten bestuurder, dat het klooster, dat
over dertig jaar te Rceselare 'begon met
5 of 6 postulanten, eensdaags zulk een
uitbreiding zou nemen en tot het bloeien
de moederhuis uitgroeien van Heverlee,
waar reeds meer dan zeven honderd mis-
sionaressen gevormd werden?
Edele figuur, kranige vrouw, vol liefde
tot God. vol iever voor de zielen. Zij heeft
waarlijk wonderen gesticht van apos
tolaat.
Gedenkt heden ook Mgr Six, den kra
niger: missie-bisschop ifm Leopoldstad,
een eere voor Vlamertinge, zijn geboorte
dorp, waar wij samen als knapen en ge-
buren speelden. V
Herdenken wij heden besten uit
onze streke, de mannen en vrouwen die
meest doen voor O. L. Heere op gansch
den aardbol.
Steunt hun werk, het is de belangrijk
ste onderneming onzer tijden. Door hen
wordt het geloof verspreid, de gratie uit
gedeeld, Christus' rijk uitgebreid. We
mosten bidden opdat deze dag Sinxen-
klaarte brenge in den heidsnschen nacht.
We moeten offeren opdat de Pinkster -
gloed nog dieper doerdringe tot in de
ijsvelden bij de Eskimo's.
Die verdoemde massa die hellewaarts
glijdt, moeten wij tegen houden, kost wat
kost, met daar midden de breede baan van
bet verderf, den zendeling te plaatsen, die
de duivels verdrijft met het Doops-elwater
en de zielen aantrekt door de H. Hostie,
Zielen en nog zielen is de hertekreet
der zendelingen, ook nog wanneer hun
lichaam door de koorts gebroken is. Nog
meer bekeeringen, nog meer geloovigen
Zielen en nog zielen, zullen wij smeeken
vandaag. En daarom gebeden en nog ge
beden. En daarom gegeven en nog ge
geven aan die keurbende van helden voor
de ongelukkigste en armste menschen der
wereld. Opent uw hert en ook uwe beurs,
opent den hemel voor die arme duivels.
A. B.
Castel Gandolfo, 20 Oktober 1937.
Op Zaterdag ld Oktober ontving Z. H
de Paus Mgr. DUGARDYN, I.egeropper-
hoofdaalmoczenier, op een privaataudien-
tië.
Deze stelde aan Zijne Heiligheid voor:
Hoofdlegeraalmoezenier GEMOETS; Zeer
Eerw. Heer Kan. VAN DER ELST, gees
telijk adsistent.
Zijne Heiligheid stelde veel belang, en
vroeg enkele inlichtingen nopens den Bel
gischen legeraalmoezenierdienst.
Daarna vroeg Mgr. de Opperhoofdaal
moezenier den pauselijken zegen voor de
Legeraalmoezeniers en hunne werken, ook
voor het leger.
Zijns Heiligheid richtte alsdan volgende
woorden tot de Legeraalmoezeniers aan
Zijne voeten neergeknield.
Ja, uit ganscher harte zegenen Wij
U, Uwe adsistenten en al Uwe mede-
werkers.
Wij zegenen U allen... Wij zegenen
het Belgisch Leger... Wij zegenen ook
Uw geliefd België...
Het Leger niet alléén de solda-
ten (deze zijn goede jongens, Wij ken-
nen de soldaten) maar ook hunne
Oversten... Officieren en Onder-Qffi
eieren...
Wij kennen en beminnen Belgie...
Wij v/eten dat de roem en het lij-
den van het Belgisch Leger op de
hoogte waren van zijne koene dapper-
beid... Onnoodig te herinneren wat
door geheel de wereld bekend is.
Nog altijd behoudt het Belgisch Le-
ger zijne hooge zedelijke waarde.
Wij wenschen dat het voortaan geen
bewijzen meer hoeft te geven van zijn
dapperheid... Doch Wij weten ook, dat
Wij benarde tijden beleven...
God beware ons van alle gevaren
en ooriogsrampen.
Goede burgers en flinke soldaten
zijn er noodig.
De r-nding der legeraalmoezeniers
«bestaat hierin: aan dezer zedelijke op-
leiding mede te werken...
Ge zijt de geestelijke en zedelijke
kracht in het leger.
De Katholieken moeten goede bur-
gers wezen.
Een goed Katholiek is immer een
goed burger...
Gij en Uwe medewerkers moeten
dit aan allen voort verkondigen... Niet
alléén aan de officieren, ondar-offi-
eieren en soldaten, maar aan allen,
ook aan de priesters en toekomstige
priesters... ja, aan al de Katholieken.
Om te sluiten zullen Wij U de
woorden zeggen van eenen ouden Paus,
raaar vooral van eenen ouden priester,
die in zijn leven veel ondervinding
heeft opgedaan...
Onthoudt ze... herhaalt ze...
Allen moeten éénsgezind wezen...!
Vlamingen en Walen... eendrachtig...
Voor alles,... boven alles... in al-
les... ten koste van alles... de écn-
dracht!..
«Vlamingen en Walen... éénsgezind!...
éénéén
Wij zegenen U en Uwe adsistenten
«en Uwe medehelpers... geheel het Le-
ger en gansch België..
De aalmoezeniers stonden op, knielden
om afscheid te nemen. Zijne Heiligheid
herneemt nog met luider stem en sterken
nadruk.
Ge moet het hen goed zeggen: ver-
eenigd zijn., immer eendrachtig.,, één-
dracht...
IHBRBBBBBSa
IBBBIBBBBBBSBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
Ook de Missiezondjg wordt thans over-
9! gevierd, zelfs in de missies onder de pas
bekeerde christenen, zij immers zien ter
plaatse dg nood der missionarissen en hun
liefdevol vernuft zet hen heel dikwijls aan
tot liet brengen van menig offertje ten
bate van dé Voortplanting des Gelools.
Zoo schreef ons een bisschop uit China
«Niettegenstaande de moeilijke toe-
Stand van ons Vicariaat werd de Wereid-
niissiezondag van October hier overal ge
vierd met speciale gebeden cn een om
haling voor de Voortplanting des Geloofs.
Aangezien onze christenen in de uiterste
ellende verkeeren hebben wij slechts 155
dollars (ongeveer 1.371,75 fr.) kunnen ver-
Sarcn. doch deze geringe som is groot in
baar beteekenis; ik zal U maar een enkel
Voorbeeld aanhalenin een christenheid
Van omtrent 40 gezinnen nam de cate
chist, na den uitleg over den Missiezondag
door den missionaris, het woord en zegde
tot de aanwezigen: «Onze miserie laat
tons niet toe om op een degelijke stof
felijke wijze de uitbreiding van onzen
^godsdienst te bevorderen, nochtans moe-
Men ook wij aan het verlangen van den
tPaus beantwoorden en volgaarne een
^offertje brengen om de bekeering te hel
den bewerken van hen die het ware
^Geloof nog niet kennen. .Welnu, wij ru\-
ftn allemaal één dag vasten cn zullen.
H'at we dien dag aan voedsel uitsparen,
taan de Voortplanting des Geloofs geven.»
-9 op dien Zondag zag ineu geen enkel
(houwtje rooken en bracht men 10 ctoi-
-r voor het Pauselijk Genootschap bijeen.
Mogezoo voegt dé Bisschop er bij,
goedhartigheid dezer eenvoudige-berg-
"w°»crs welgevallig jfija .aan God en
moge Hij hum heilige inzichten zegenen. s>
Moge O. L. H. ook, door zijn genade,
de harten raken van alle geloovigen uit
heel de wereld en ze bewegen om gebe
den en offers te brengen voor het groote
Werk van de Voortplanting des Geloofs.
Aan hen wordt er niet gevraagd te vasten
zooals aan die brave Chineesche christe
nen, doch enkel een klein offertje, iets
te geven, n.L naar hun beste vermogen.
De missionarissen cn hun jonge chris
tenen vragen iederen dag aan den Aller
hoogste dat Hij de vindingrijke missie-
liefde van de geloovigen honderdvoudig
met hemelsche weldaden zou vergelden.
MGR. CONSTANTINI,
Voorzitter van de
Voortplanting des Geloofs.
IBBBBBBBBBBBSUBBBBBBBBBBSBBP
in Retgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checlcrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker. Poperinge, do som van
Voor het Buitenland zende men ons per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 8 frank.
Uit Amerika: 12 frank.
SBSnSBSEBSBBBBBBBBBBBBBBBBHB
VERLATEN ZIELEN van het vagevuur
helpt degenen clie mij helpen school en
patronaat te bouwen. Postcheck 139.485,
Pastoor Renson te Xhendelesse.
Diep bewogen gaan de aalmoezeniers de
verhoorzaal verlaten, maar een andermaal
houdt de Heilige Vader ze tegen, doet
hen teeken, roept ze terug en zegt nog
maals:
«...Verkondigt overal deze woorden
van den Paus...
De Paus heeft niets te veel ge-
zegd...
Christus zelf heeft niets minder
gezegd...
Weest ééngezindeendrachtig!...
«een!... een!...».
x.x.
inBBBBBBEBBBBBBBBfiSBBBBBBXiSlS
DE DUITSCHE VERKLARING
VAN 13 OKTOBER.
Het heeft iedereen in het land blij
verrast, te vernemen dat na Frank
rijk en Engeland, ook Duitschland de
verbintenis heeft aangegaan om voor
taan het Belgisch grondgebied niet
meer te schenden en zelfs in geval
van aanval Belgie bij te staan, zoo dit
gevraagd wordt. Duitschland neemt
zich voor de onafhankelijkheid cn de
integriteit van het Belgische grond
gebied te eerbiedigen. Deze daad noe
men we een vredgfdaad, want de re
geering van het Reich kon op dit
oogenblik van internationale span
ning en wantrouwen niets beters doen
om een gunstiger stemming te ver
wekken. Zekere Fransche bladen mo
gen smalend op de onbetrouwbaar
heid van het Duitsche woord schrij
ven, wij zouden even wantrouwig te
genover de Fransche beloften kunnen
zijn. Weliswaar heeft Duitschland in
1914 het waarborgaccoord van 1839
betreffende de onzijdigheid van Bel
gie geschonden, maar Frankrijk heeft
zelf herhaaldelijk bewezen dat het
bekwaam was hetzelfde en zelfs erger
te doen, of is het wellicht geen waar
dat Napoleon III op het einde der
zestiger jaren van de vorige eeuw
Belgie eenvoudig trilde opslorpen.
De Duitsche verklaring is het lo
gische gevolg van de houding die het
Reich tijdens de laatste jaren tegen
over Belgie betuigd heeft, onder an
dere in een paar uan de groote rede
voeringen door Hitier uitgesproken.
Het is eveneens de bevestiging van
de verklaring van de Fuhrer, dat
Duitschland geen territoriale verove
ringen of heroveringen in het Westen
nastreeft.
Frankrijk en Engeland hebben in
hun gemeenschappelijke verklaring
van 24 April 1937 Belgie ontslagen
van zijn verplichtingen voortvloeiend
uit het Locarnopact of uit andere ac-
coorden en tezelfdertijd hunne eigen
verbintenis gehouden om in geval
Belgie door een vreemde Staat zou
aangevallen worden het land met al
hunne krachten bij te springen. Ook
Duitschland neemt zich voor Belgie
bij te staan, als dit land het zelf
vraagt. Deze dubbele Duitsche verbin
tenis vervalt echter zoo Belgie deel
neemt aan een militaire actie die te
gen Duitschland zou gericht zijn, wat
nogal natuurlijk schijnt.
HET VOLKENBONDSPACT.
Met deze militaire actie, doelt
Duitschland zooals trouwens blijkt uit
de commentaren, op de verplichtin
gen die zouden voortvloeien uit arti
kel 16 van het Volkenbondspact. Vol
gens deze zeer gevaarlijke bepaling
immers zou in geval van militaire
sancties tegen een aanrandende
Staat, onder leiding van de Volken
bond, doortocht kunnen gevraagd
worden aan een van de leden. Hierbij
heeft men steeds willekeurig of on
willekeurig gedacht aan een aanval
van Duitschland tegen Frankrijk. Bel
gie zou dan waarschijnlijk het aan
geduide doorgangsland zijn voor
Fransche en Engelsche troepen of
toch minstens dienen als operatie
basis. Van regeeringswege is echter
gezegd geivorden dat het geen abso
lute verplichting is voortvloeiend uit
hoofde van het lidmaatschap van de
Volkenbond, maar dat Belgie, soeve
rein beslist welke houding het zal
aannemen en daar het thans volledig
onafhankelijk wil blijven zou het aan
geen enkel land doorgang verleenen
in een oorlog tegen een andere Staat
We zijn hierdoor echter nog lang niet
gerustgesteld. Zooals Prof. Van Goe
them het in «De Standaardt> van 16
dezer schrijft, is de zaak, juridisch
wel geheel in orde, maar in andere
opzichten b. v. in militair opzicht wel
licht niet en hij maakt zich af van
mogelijke veronderstellingen, door te
verklaren dat dit buiten zijn bevoegd
heid valt. Er blijven nog steeds de
militaire afspraken tusschen de Bel
gische en Fransche legerstaven, die
het vermoeden wekken, dat langs die
zijde en op die wijze het wcrlc van
het gewezen Fransch-Bslgisch mili
tair acccord wordt voortgezet.
Nu blijkt wel uit de uitdrukkelijke
verklaringen van Duitsche zijde, dat
er niet gedacht wordt aan een aanval
tegen Frankrijk, doch de pogingen, die
Rusland aanwendt om Duitschland en
Italië in het harnas te jagen zouden
vroeg of laat wel kunnen leiden tot
een oorlog tusschen deze landen
en we weten dat uit hoofde van
het Fransch-Russisch militair pact
Frankrijk gehouden is Rusland bij te
springen zoo het aangevallen wordt
Zoo zou Frankrijk toch kunnen in
oorlog geraken met Duitschland en
dan is de kans groot, dat doortocht
over Belgisch grondgebied aange
vraagd wordt.
VIERMOGENDHEDENPACT.
Nu, echter, is er wel een wil en een
weg, om de eventualiteit van een
nieuwe oorlog in West-Europa onmo
gelijk te maken. Als de vier groote
mogendheden, Frankrijk, Duitsch
land, Engeland en Italië, die geheel
de politiek van West- en Midden
Europa beheerschen een verbond slui
ten om de mogelijkheid van oorlog
onder elkander te weren, dan zullen
ook wij veel geruster zijn. Sedert de
vernietiging van het Locarnopact in
Maart 1936 zijn al herhaaldelijk po
gingen aangewend geworden om een
nieuwe toenadering tusschen de on
derteekenaars van dit pact tot stand
te brengen. Vooral het Fransch-Rus
sisch militair pact heeft er schuld aan
dat er nog geen uitslag bereikt werd
De verklaring van Duitschland tegen
over de onafhankelijkheidspolitiek
van Belgie is echter een groote stap
op weg van die toenadering. Immers
hierin wordt duidelijk gezegd dat de
verbintenis maar van voorloopigen
aara is, zoolang geen nieuw Locarno
pact tot stand komt. Daar Belgie ze
ker zich niet meer zal aansluiten bij
een dergelijk verbond, kan hieruit
niets anders afgeleid worden, dan dat
de houding van de vier landen tegen
over Belgie eenvormig zal vastgesteld
worden in de nieuwe overeenkomst.
Meteen drukt Duitschland hierdoor
stilzwijgend het verlangen uit dat die
overeenkomst weldra tot stand zou
gebracht worden.
Wij verheugen ons ten zeerste om
dien datum van 13 October 1337. Hij
levert het bewijs dat de politiek door
Belgie, aangenomen sedert de heug
lijke rede van den Koning onder den
druk van de openbare meening in
Vlaanderen, de politiek van zelfstan
digheid, de eenige juiste is en door
de machtige omringende buurstaten
gewaardeerd wordt.
Verboden nadruk.) ROSKAM.
ZITTING VAN 19 OKTOBER
de flinke Voorzitter van K.V.V..
EBBBBflBflBBEraBBBBIBBEBBBiSBSBBfl
stemming over de begrooting. Dezelfde
houding zal aangenomen worden, door de
liberale groep, kondigt de H. Pauwels aan.
De H. De Taye (Kath.) richt een weder
woord tot de H.H. Stubbe en De Tavernier.
De H. De Bethune teekent protest aan
tegen sommige aanhalingen van den Heer
Stubbs.
De Heer De Tavernier wijdt dan nog
breedvoerig uit over de schoolkwestie.
Da Heer Baels (Gouverneur), op vraag
van de H-er Stubbe, doet dan een verkla
ring nopt de aanhouding van den Heer
Bonton' Daarna wordt de zitting om
half een geheven.
Onder voorzitterschap van Heer Alfred
Ron.se werd Dinsdagmorgen te 10 uur
overgegaan, tot de bespreking van de be
grooting.
De Heer Staes (kath.) legt het begroo-
tingsverslag voor (dienstjaar 1938) dat de
inkomsten en uitgaven sluit met een som
van 43 millioen.
De verslagge ver stelt vast dat een goed
begrootingsjaar mag voorzien worden.
De Heer Clement brengt dan verslag uit
over een boodschap van de B. D. inzake
een toelage van 1.067.000 fr. voor hst aan
leggen eener waterbedeeling te Meenen
(Barakken)
De Heer De Bethune brengt een gunstig
verslag uit over de provinciale tusschen-
komst (3 miljoen) inzake watertoevoer
naar het Zuiden van West-Vlaanderen.
De H. De Tavernier (Soc.) vraagt de tus-
schenkomst van de B. D., om de gemeen
ten voor te lichten over de noodzakelijk
heid van de uit te voeren werken.
De Heer Vermeulen (VI. Nat.) best
afgev., zegt dat voor het leggen van be
tonnen fietspaden aan de gemeenten een
toelage van 85 wordt toegekend en voor
de aschpaden 79 De gemeenten heb
ben dus alle belang het betonsts-lsel aan
te nemen.
Heer Van Deyle (soc.) vraagt dat zekere
gemeenten zouden aangesproken worden
en' er eens cp hun -teen-en zou getrapt
worden.
Heer Vermeulen, best. afgev.: «Deze
dictatoriale les mosst nu mog van de so
cialisten- komen». (Gelach).
Een- provinciale tusschenkomst om wer
ken uit te voeren aan de Mandelbeek,
wordt aangenomen.
De Raad beslist dan Woensdag de be
spreking over de begrooting aan te vangen,
ZITTING VAN 20 OKTOBER
Onder voorzitterschap van Heer Alfred
Ronse wsrd de zitting om 10.30 uur ge
opend.
Heer Lsdine (Soc.) vraagt verdere in
lichtingen over de werken in de Schip-
persschool van Brugge.
Socialist Major komt ook tusschen en
sleurt er den godsdienst bij.
Op de bank van de Vlaamsche Nationa
listen wordt geroepen: «We dachten- dat
de socialists» niet tegen den godsdienst
waren,».
De Socialisten roepen -tegen en de voor
zitter rinkelt met de bel cm stilte te be
komen.
Heer D-a Taeye (Christ. Dem.), voorzit
ter van, deze commissie, weerlegt de ge
zegden van de socialisten en zegt dat het
dossier volledig was.
Na een- tusschenkomst van socialist Van
Keirsbulck wordt de bespreking gesloten.
Een amendement van de Vlaamsche Na
tionalisten inzake artikel 40-42 van de be
grooting voor 1938, aangaande een toezicht
van, de werkloozenkassen, wordt bespro
ken.
Heer J. Van den Bussche (Christ. Dem.)
Bestendig Afgev., verstrekt nadere inlich
tingen over het voorstel dat naar voren
werd gebracht en, zegt, indien de kontrool
niet wordt gedaan, men de deur opens-telt
voor talrijke misbruiken. Hij hoopt dat de
raad het amendement van de VI. Nat. zal
verwerpen.
Hear Van den Bussche (Christ. Dem.)
en Heer De Tavernier (Scc.) komen hier
tusschen en men besluit de zaak betrek
kelijk een aangesteldcn kcntroleerder in
geheime zitting te bespreken. Dit wordt
aangenomen en na 10 minuten bespreking
wordt de openbare zitting hernomen.
Enkele vers-lagen worden- nog -goedge
keurd en een bedrag van 75.000 fr. voer het
toerisme hetzij 25.000 fr. meer wordt
eveneens aangenomen.
De bespreking van de Begrooting.
Namens de Socialisten spreekt H. De Ta
vernier een rede uit, natuurlijk met be
knibbeling. Hij. heeft het vooral tegen de
Deputatie- daar er in gezondheidstoezicht
niets werd gedaan. Hij rept een- woord
over een toelagefonds aan de commissie
van Opsnbare-n Onderstand, waar de pro
vincie niets in stort; de gemeenten- die
niet gesteund worden enz., maar stelt toch
vast dat de financiën goed zijn. Er wordt
door spreker aangedrongen openbare scho
len te steunen, en zoo imeer. Hij verheugt
zich over de verbeteringen inzake wegenis
en besluit dat de socialisten zich zullen
onthouden- en niet zullen tegenstemmen.
De zitting wordt dan geschorst.
ZITTING VAN 21 OKTOBER
Donderdagvoormiddag heeft de Provin
cieraad de algemeene bespreking var. het
budget voortgezet; de eerste spreker die
aan de beurt komt is de Heer D'Artois
(Kath., best. afgev.), die een volledige en
gedocumenteerde vergelijkende studie ge
maakt heeft tusschen de verscheidene be
grootingen der Belgische provincies. Uit
die studie besluit spreker dat de geldelijke
toestand der provincie Wes-t-Vlaanderen
als een der beste mag aanzien worden van
het land. Vervolgens antwoordt H. D'Ar
tois aan -de opwerpingen die hem gestuurd
werden, inzonderheid door den H. De Ta
vernier.
Heer Stubbe- (VI. Nat.) haalt eerst de
verbetering aan die aan te stippen valt in
zaak meisjesonderwijs, vooral in sommige
huishoudscholen waar -het Fransch nog
over enkelen tijd de bijzonderste taal was.
Vervolgens doet de H. Stubbe een objec
tieve kritiek van de begrooting.
De K. Ocsterlir.ck (Rex.) kondigt dat
zijn groep zich zal onthouden aan de
Zie vervolg onderaan 3' kolom.
I. EEN HISTORISCH
CONGRES.
Op -stichtingsvergaderingen van
een of andere organisatie evenals
op sommige massale bijeenkom
sten wordt wel eens met overmoed
gezegd dat men een historisch
momentbeleeft.
Toen Senator Verbist, Voorzit
ter der Katholieke Vlaamsche
Volkspartij verleden Zondag op de
slotvergadering van het Congres
zijn redevoering begon met te zeg
gen dat deze dag van historische
beteekenis was, voelden alle aan
wezigen het aan dat deze woorden
een vertolking waren van de wer
kelijkheid.
De Katholieke Partij heeft voor
zeker verleden Zaterdag en Zon
dag een Congres gehad dat van de
allergrootste beteekenis is, niet al
leen voor het partijwezen maar
zelfs voor heel het openbaar leven
in ons land.
Het is onloochenbaar dat deze
laatste maanden een vlaag van pes
simisme door de katholieke gelede
ren was gevaren. Daar waar noch
tans de katholieke idee onaange
tast was gebleven, waar het gods
dienstig leven en de sociale organi
saties een ongeëvenaarde bloei ken
den, moest met droefheid worden
vastgesteld dat op het politiek ter
rein de katholieken verdeeld ston
den.
Velen waren reeds overtuigd dat
de Katholieke Partij niet meer het
gemeenschappelijk huis zou kun
nen zijn waar Vlamingen en Wa
len, burgers, middenstanders, boe
ren en werklieden zich thuis kon
den voelen.
Het is dan ook de groote ver
dienste geweest der Katholieke
Partij zich te hebben kunnen aan
passen aan de nieuwe stroomingen
en omstandigheden en erkend te
hebben dat de oude unitaire partij,
waar de Vlaamsche belangen niet
voldoende geëerbiedigd werden,
moest plaats maken voor een
nieuw organisme.
II. B. K. B. - K. V. V. -
P. C. S.
De nieuwe partij-organisatie is
zoo opgebouwd dat de eenige poli
tieke leiding der Katholieke Partij
berust in het Directorium en het
Congres van het Blok der Katho
lieken van België. Dit Blok is sa
mengesteld uit de Katholieke
Vlaamsche Volkspartij en de Parti
Catholique Social.
Tegenover sterke unitaire par
tijen van tegenstreversstaat dus de
Katholieke Partij als een vast aan
eengesloten geheel. Maar tevens
hebben de Katholieke Vlamingen
de volledige verzekering dat hun
eigen belangen op de beste wijze
zullen verdedigd worden
Wij wenschen te komen tot een
machtige gemeenschappelijke for
matie van alle katholieken. Wij
kunnen slechts werkelijk een in
vloed hebben indien er een sterke
catholieke eenheid bestaat, indien
er geen krachtversnippering is in
verschillende partijen. Maar zulke
eenheidsformatie is ondenkbaar
zonder volledige vrijwaring der
Vlaamsche belangen.
IIIVERZOENING
BELGIE-VLAANDEREN.
Op de slotvergadering van het
Congres werden door Senator Ver-
aist en Professor De Bruyne merk
waardige redevoeringen uitgespro
ten over de verhoudingen België-
Vlaanderen, over het cruciale pro
bleem van de betrekkingen tus
schen de twee volksgemeenschap
pen in den Staat België.
Prof. De Bruyne vatte het par
tij-programma in volgende formu-
e samen: «In het kader van een
onverzwakt en unitair België,
onder de hooge leiding van een
Dynastie, voor ehje van beide
volksgemeenschappen, dezelfde
waarborgen op alle gebied en de
zelfde toekomstmogelijkheden.
Deze samenvatting werd door dè
gansche vergadering langdurig
toegejuicht.
De Voorzitter der K. V. V. heef^
gedurende dezelfde vergadering op
uitstekende wijze dit probleem na
der toegejuicht:
België moot en zal begrijpen
dat heJ zware verplichtingen
heeft tegenover Vlaanderen.
Vlaanderen heeft er behoeft!
aan loyaal te kunnen opgaan in
het Belgisch staatsverband. Het
kan een voordeel worden voor dé
vorming van het Vlaamschf
volksgemoed, indien het zien
thuis gevoelt in België en zijn
burgerlijke overheid den trouw,
den eerbied en de loyauteit mag
betuigen, die men ontmoet bij
burgers in een goed geordenden
staat.
Het wordt een sterkte voor
België indien het rekenen kan op
dit volksdeel dat door de vrucht-
baarheid van zijn bodem, de
vruchtbaarheid van zijn familie,
de spontaneïteit van zijn gemoed,
mee:* dan gewone reserven biedt
voor liet economisch en het gees-
teslevcu van dit land.
Vlamingen en Walen, Xatho-
lieke partijgenooten, Broeders in
Christus, toonen wij heden en
voor de toekomst, dat ons natio-
naliteitsverschil geen oorzaak is
van verdeeldheid maar, door on-
derdrukking van het nationaal
egoïsme, een rijkdom voor het
geestesleven in dit land, dat we in
een zelfde liefde doch met ver-
scheidenheid van uitdrukkings-
kracht willen bezingen als het
sterke België
IV. HET HEIL DER
KATHOLIEKE GEMEEN.
SCHAP.
Onbetwistbaar was het Katho
liek Partijcongres een groot suk-
ses. Zelfs de pers van tegenstre
vers en andersdenkenden is hier
mee akkoord. Le Peuple die ver
leden week nog schreef over la
déliquessance du Parti Catholi
que schrijft in zijn nummer van
verleden Dinsdag qu'on se trouve
en présence d'une force politique
incontestable
Sommige bladen trachten wel
wat verwarring te zaaien door den
nadruk te leggen op de incidenten
die zich hebben voorgedaan gedu
rende een vergadering van de P.
C. S. Deze incidenten hebben hee-
lemaal niet de beteekenis die men
er wil aan geven. Zij berustten op
een eenvoudig misverstand inzake
de interpretatie der Standregelen.
Het Congres was een heerlijke
uiting van wat eens bondig en
krachtig getipeerd werd in de
woorden
Vinculum fidei et pietatis de
band van hen die dezelfde leering
volgen en samen onder één gezag
ter behartiging van dezelfde doel
stellingen willen ijveren.
Onder de leiding van een toege
wijd Directorium, staat het ka
tholieke leger paraat. Meer dan
ooit willen de katholieken in dienst
staan van land en kerk. 1
Alleen de Katholieke Partij is
een nationale partij die alle staatsj 1
burgers, tot welke sociale klas of
stand zij ook behooren, in ééij
machtige partij formatie wil groe-
peeren.
Zij doet dan ook beroep op dert
gemeenschapszin, op de edelmoef.
digheid en het vertrouwen van alj$
menschen van goeden wil. Vj'
De oude gewaden zijn afgelegd
de frissche vaandels staan straft
[in den morgetfj
Aartsengelen klaroenen de tron\
de jonge karavanen zetten aan[
Op tweede blad geven wij de Rede uitgesproken door Heer Verbist,
Voorzitter van K.V.V. Aanstaande week geven wij de Rede van Heer
De Bruyne. Wij vragen aan allen die het goed meenen beide zoo be*
langrijke oproepen aandachtig te lezen en te helpen strijden tot de 1100-
dige verwezenlijking ervan.
IB9BBBBBBBB£BBBaBBBHBBB3BB3ISBBBBBBBBBBflflEBBE3BBBBBBQBBBS
JapanscLs ir.fantsrie in actie tijdens de straatgevechten te Shanghai