Naar Katholieke Eendracht
Rood Commenla sar
om Ti gelukxe M.oeêkuk
M SANDERS' KRACHTVOEDERS
r r
IN DEN NIEUWEN BALLON
Battheu-Ghesquière
Snijdt de koorts af, lost het urfne
zuur op, bevordert het zweeten
Rede uitgesproken door Professor De Bruyne
cp het Katholiek Congres van B. K. B., op Zonilag 17 October 1937.
Over de betrekkingen fusschen de 2 Volksgemeenschappen in den Staat Belgie
ECONOMISCH HERSTEL
EN VLAAMSCH PROBLEEM
DE STELLING VAN DE K.V.V.
TEGENOVER HET VLAAMSCH
PROBLEEM
OVER BETWISTE
UITDRUKKINGEN
DE PRINCIPIEELE STELLIN
GEN VAN DE K.V.V. INZAKE
VLAAMSCH PROGRAMMA
BEIDE VOLKSGEMEEN
SCHAPPEN IN HUN EIGEN
AARDIGHEID EN HUN EIGEN-
WAARDIGHEID te ERKENNEN
Beide volksgemeenschappen moeten in
hun eigenaardigheid en in hun eigenwaar
digheid worden erkend. Daaruit volgt de
principieele één-taligheid van elk der twee
landsdeeien. Aiwat betrek heeft tot elk van
de twee volkeren meet zcowel door de
plaatselijke als door de centrale organen
in de taal van dit volk niet alleen worden
medegedeeld dcch behandeld en gedacht.
^Saüe^*létaaÜi^c@ddicS
NATUURLIJKE TABAK INKQGRAPH
IN DE VIER SEIZOENEN
Wed. VANDERBÉKE ZOON
Casselsïraat, 7, Poperinj-s.
i.geurt
MEUBELPAPIER
POULIEN
IN DEN GILET
Bij A. YPERMAN-DENECKER
Ieperstraat - 1G - Poperinge.
M
HET OUDST BEKEND HUIS VAN VOLLE VERTROUWEN
Fwe
m
leperslraat, 105, POPERINGE
VAST WERK GANSCH HET
JAAR VERZEKERD
NAAIMACHIENEN
W© BATTHilI-GHiSQUIÈRi, leperstraaf, 105, Poperinge
WAT HET LEGER BETREFT
a i r ÊjLÈ
De griep 1 Daar moet gij geeiv schiik meer van
hebben 2 tabletten Aspro tijdig genomen, ir»
een warmen drankblokkeeren ze in één nacht. De ver*
klaring hiervan is heel eenvoudig t luister de griep)
is een besmettelijke en microbischen. aanvalt uw orga-"*
liisme verdedigt zich door de uitdrijving der giffen; maar
ihet kan niet lukken.. Men moet; het dus aanstonds helpen
pet Aspro die een echten inwendige??, ontsmette* is
JDe griep wordt aldus'verdreven. "Neem Aspro iondèi'
achterdocht hijJis ideaal zuiver en tast het hart noch de. m^ag aan
Wet is zoo waax dat zelfs een kind hem mag nemend
Beproef opfi 'Atpro legen
n
BtTVOeOSEÏ *MT «Dl? POPERTNGENAA1EN «DE TTATXFTAN ZONDAG 31 OKTOBER 1937. Nr 41
'TTMir -T"
i&R w*"
iet* 1
Jr
de malaise
Onder de oorzaken van de onloochenba
re malaise die h-eerscht in de Katho
lieke rangen zoowel tegenover het Blok als
tegenover het Regeerin.gsbeleid, dienen de
moeilijkheden vermeld, opgerezen rondom
het probleem dat de eenen het talenvraag
stuk blijven noemen terwijl het terecht
door de anderen wordt beschouwd als het
cruciale probleem van de betrekkingen
tusschen de twee volksgemeenschappen in
den Staat België. Aan uw dienaar werd de
taak opgedragen vrijmoedig dit probleem
te belichten in zijn beteekenis voor het
partijleven en voor onze houding tegen
over de Regeering.
H:t spijt mij, mij tot dit onderwerp te
moeten beperken omdat dit aanleiding zou
kunnen geven tot de onderstelling' dat de
Viaamsche leden van het Directorium zich
blind staren op het Vlaam—he vraagstuk.
Van den beginne af houd ik eraan u met
nadruk te verklaren dat dit hoegenaamd
niet het geval is.
Wat ons aller vriend, M. Hoyois, voor
zitter van de P. C. S. u zal zeggen over al
de facetten van het politieke leven, van
af de economisch-finantieele tot de hooger
zedelijke op alle gebied, is de uitdrukking
van ons aller m-ening.
Waarschijnlijk zouden wij dezelfde za
ken niet in dezelfde orde en met dezelfde
schakeeringen ontwikkelen, maar zonder
twijfel zou een onzer Waalsche vrienden
moeilijk met dezelfde gevoelens en nuan
ces het probleem behandelen dat ik moet
uiteenzetten. Moge de verdeeling van cnze
werkzaamheden op grond van onderling
vertrouwen en moge de verscheidenheid
van onze manier van voorstellen, een spre
kend bewijs zijn, dat de Eenheid van het
Blok niet is een éénheid van formules
maar van levende menschen, voor wie het
eigen waardigheidsgevoel, verre van een
hinderpaal te zijn, een voorwaarde is van
hartelijke innige samenwerking niet al
leen in de gedachte, maar ook in de daad.
De K. V. V. heeft steeds erkend dat de
tnaterieele welvaart een voorwaarde is van
gezond gemeenschapsleven en daarom
he: ft zij krachtdadig een Regeering ge
steund die de economie moest redden van
den ondergang en de volksmassa's van de
ellende. Welke cok haar bezwaren zijn op
dit oogenblik, zij acht het zich tot plicht
hulde te brengen aan de Reegeringsploeg
die met technische vaardigheid er onver
moeibare werkkracht het economische
evenwicht heeft hersteld.
DE UEGEERING BENEDEN HAAR
TAAK GEBLEVEN TEGENOVER DEZE
PROBLEMEN
Dcch een volk leeft niet alleen van
broed. De problemen opgeworpen door het
geestelijk evenwicht van de twee volksge
meenschappen die België vormen, treffen
het land in zi.in hart: vroeg of laat stellen
zij een kwestie van leven of dood. Ten
overstaan van die problemen is de Regee-
rinr beneden haar taak gebleven.
Wat heeft de Regeering gedaan om aan
de rechtmatige e'schen van de Viaamsche
gemeenschap voldoening te schenken? Zij
heeft beloften afgelegd die zij niet of
slechts veor een deel gehouden heeft; zij
heeft commissies ingesteld die platonische
wcnschcn hebben nit~edrukt; zij heeft
onderwerpen van besluiten geredigeerd die
bl'jven slapen in de lade van een ministe
rieel bureau; zij heeft benoemingen ge
daan of laten geschieden die een kaakslag
zitn in het aangezicht van de Viaamsche
opinie. (NADRUKKELIJKE TOEJUI
CHINGEN.) Zij heeft, zcoals de adminis-
iratie-liervcrming en bedrijfsorganisatie
niet den minsten blijk gegeven van waar
deering van de Viaamsche belangen.
MEER DAN EEU GEWORDEN
Niettegenstaande onze bewondering en
onzen dank voor de economisch-finantieele
werking van de Regeering, zeggen wij
haar klaar en duidelijk dat wij haar hou
ding tegenover het inwendig-spiritueel
probleem meer dan beu geworden zijn.
(FEL APPLAUS).
Het B, K. B. is niet bevreesd tot de op-
wanorde en de regeeringloosheid gekant
is, omdat regeeringloosheid en wanorde
bronnen zijn van materieele ontreddering,
van onredelijke oplossi" r, van geestelij
ken cr.d'rgan-
NIET BEVREESD TOT DE OPPOSITIE
OVER TE GAAN
Het B. K. B. is niet beveesd tct de op
posite over te gaan, doch op één voor
waarde dat er dan een Regeeringsmeer-
deriisid bestaat die kan regeeren en waar
borgen geeft voor de orde. De B. K. B.
weigert niet een Regeering te stemmen die
werkt voor een nationale orde, doch cp
één voorwaarde: dat die Regeering natio
naal weze, in geheel haar actie, de be
stuurlijke zoowel als de politieke en in r.a-
tionalen geest AL de nationale problemen
aanpak ke.
DE NOODLOTTIGE BENOEMINGEN
Het B. K. B. neemt aan dat er in de
openoare functies geen monopolie mag be
staan ten bate van de katholieken doch
zij eischt van een nationale regeering dat
z.j rechtmatig en nationaal de invloeden
in het land verdeele en dat de kandidaten
die zij benoemt een nationale beteekenis
hebben: waardig zijn van het ambt dat zij
moeten bekleeden, waardig van de volks
gemeenschap die zij moeten dienen, waar
dig van het Staatsgezag aan welks pres
tige Zij deel hebben. (TOEJUICHINGEN.)
De K. V. V. weet dat de Viaamsche elite
nog niet haar voltallige sterkte heeft be
reikt doch zij verdraagt niet langer dat de
reeds bestaande Viaamsche elite met min
achting over 't hoofd worde gezien door de
brat: possidentisdie hun eigen belan
gen en eigsn toekomstmogelijkheden ver-
et.sa..vigen met de belangen en de toe
komstmogelijkheden van het land. (AP
PLAUS.) Er zijn Vlamingen die bekwaam
gsnoeg zijn op professionneel gebied, en
rijk genoeg aan staatsburgerlijke deugden
om even goed als gelijk wie België te ver-
tegenwoodigen in Den Haag of te Genève.
(LEVENDIG HANDGEKLAP), even goed
als gelijk wie een ambt waar te nemen in
onze nationale instellingen (APPLAUS),
beter dan gelijk wie het recht uit te spre
ken in onze Viaamsche gewesten.
Misschien werd bij sommige benoemin
gen bevrediging geschonken aan parti
culiere personen of groepen, het alge
meen belang werd erbij uit het oog ver
loren: aan de parlementaire vertegenwoor
diging daarover uitleg te vragen bij de be
spreking van de budgetten.
Er heerscht niet alleen ontevredenheid
in het land tegenover de Regeering, er
heerscht ook een zeker wantrouwen in den
schob; van het Blok der Katholieken van
België.
Wij achten het nutteloos nadruk te leg
gen op de meeningsverschillen aangaande
de sociale problemen: zij moeten opgelost
op grond van het sociaal statuut dat wij
allen hebben aanvaard en zij moeten op
gelost niet door scherpe, openbare stel
lingsnamen van de eenen tegen de ande
ren, maar in den schoot van de partij
zelve. Hier is het en niet elders dat de te
genstellingen dienen verzoend in een ware
Centrum-partij.
Er blijven meeningsverschillen aangaan
de het probleem van de verhoudingen tus-
•chen viaming-cin en Walen. Ofschoon wij,
fLy»v'. hunnen verwijzen naar de offi-
Wsstea dl® alleen bindend zijn en
moede beginnen te worden steeds hetzelfde
te herhalen, weigeren wij niet, eens te
meer, maar dan voor de laatste maal, onze
stellingen uiteen te zetten, zoowel wat on
ze grondbeginselen als ons programma
betreft.
Wat wij ook mogen zeggen, morgen zul
len de eenen herhalen dat de K. V. V. zich
op sleeptouw laat nem:n door separatis
tische groepeeringen terwijl de anderen,
eens te meer, zullen uitbazuinen dat de
K. V. V. ontrouw is aan de Viaamsche
volksgemeenschap. Laten wij duidelijk
verklaren, Heeren afgevaardigden van het
Blok, dat de K. V. V. geen lessen te ont
vangen heeft, noch van trouw aan den
Staat, noch van liefde voor Vlaanderen,
van niemand. (LANGDURIG APPLAUS.)
in niets aan onze vlaamsch
nationale idealen verzaken
Aan de eenen zeggen wij dat wij in niets
aan onze Vlaamsch-nationale idealen
verzaken, maar dat wij, ten minste even
oprecht als zij, in elk geval op meer posi
tieve wijze, en, naar ons oordeel, langs
veilige wegen, de best mogelijke toekomst
van Vlaanderen voorbereiden. (TOEJUI
CHINGEN). Aan de anderen verklaren
wij dat wij niet te vinden zijn, nu niet,
gisteren niet, morgen niet voor een poli
tiek die België in een of meer stadiën wil
uiteenrukken of de veiligheid en de macht
van het Koninkrijk verzwakken. (OVA
TIE). Er was en er is nog een tegenstel
ling tusschen Vlaanderen en België, doch
die tegenstelling kan en moet opgelost
worden in een verzoening van het Viaam
sche volk met het Belgische staatsbestel,
ten bate zoowel van elk der twee volken
als van het gemeenschappelijk koninkrijk.
(APPLAUS).
In het kader van die beginselen waarvan
nooit door ons werd afgeweken, dient de
actie van de K. V. V. verklaard. Sommige
Walen, ook onder onze vrienden, zijn van
den beginne af en vooral in de laatste we
ken, getroffen geweest door het feit dat
onze propaganda Vlaamsch-nationaal is;
dat dit programma de primauteit huldigt
van het volksbelang over het staatsbestel;
dat er bij velen onder ons een verzuchting
leeft naar het Dietsch ideaal. Niet één
van deze uitdrukkingen is tegenstrijdig
met de beginselen waarop het Blok der
Katholieken steunt, ais zij maar juist be
grepen worden met de beteekenis die wij
er aan hechten.
vlaamsch-nationaal
trogramma
Or.s programma is en blijft Vlaamsch-
nationaal. (TOEJUICHINGEN.) Niemand
minder dan Koning Albert heeft verklaard
dat België bestaat uit twee volkeren.
Wij willen dat er met de Volksgemeen
schappen rekening worde gehouden, niet
alleen wat kunsten en letteren betreft,
maar in het geheels openbare levsn. In
elk der bride land-deelen moet de princi-
treele eentaligheid op gelijken vost geëer
biedigd en begunstigd worden. In de cen
trale organen die rechtstreeks of onrecht
streeks van den Staat afhangen, dienen
de twee Volksgemeenschappen aLs zooda
nig evenredig vertegenwoordigd te zijn en
in gelijke mate medezeggenschap te heb
ben. Publiekrechtelijk moet de invloed van
de Viaamsche volksgemeenschap in dezelf
de mate worden verzekerd als de invloed
van de andere taalgroep. Van dit stand
punt wiikt de K. V. V. nimmer af, (AP
PLAUS.)
PRIMAUTEIT VAN HET
VOLKSBELANG
Maar, zegt men ons, door u wordt
het belang van wat voor u Viaamsche na
tie is, boven de Staatsinrichting gesteld!
Zonder twijfel. Doch wat beteekent die
formule? Twee eenvoudige waarheden,
waarover we allen akkoord gaan.
VOLK en STAAT
Het Volk, die natuurlijke werkelijkheid
waaruit de persoon geboren wordt is een
noodzakelijke voorwaarde voor zijn ont
wikkeling en een noodzakelijk doei voor
zijn maatschappelijk handelen. Zooals de
persoon er niet is om den Staat doch de
Staat integendeel om den persoon, zoo ook
is het volk er niet om verdrongen te wor
den door het Staatsbestel doch het Staats
bestel om het volk op te leiden: gelijk wel
ke Staat most een volksstaat zijn. Waar
hij uit meer volkeren bestaat, heeft de
Staat het recht niet instellingen op te
dringen die de ontwikkeling van die na
tionale groepeeringen tegenwerken, dcch
den plicht de instellingen aan te passen
om hst levsn van zijn nationale compo
nenten positief te begunstigen. Primauteit
van de plichten van den Staat over zijn
rechten, primauteit van het volksbelang
over de Staatsinstellingen.
Is echter nu de tegenstelling tusschen
het levensbelang van het Viaamsche volk
•sn de instellingen van dsn Staat België
I uiteraard zóó onverzoenbaar dat het ver-
dwijnen van België de voorwaarde is van
den opgang van Vlaanderen?
Voor sommige nationalisten, ja. Voor de
K. V. V., neen! (TOEJUICHINGEN.)
wanneer kan de verzoening
er kobie::
De verzoening zal er komen wanneer
diegenen die al te dikwijls en te iang heb
ben geschermd met hun vaderlandsliefde
en hun beschavingsideaal, het bewijs zul-
l:n geven dat zij waarlijk meer van het
levende België houden dan van hun ge
vestigde posities, hun ongegronde voor
rechten, hun traditioneele voorcordeelen.
(APPLAUS.) Wanneer de overgroote
meerderheid van de Franschtaligen in dit
land zullen inzien en aanvoelen dat Bel
gië niet kan leven zonder dat de Viaam
sche volksgemeenschap in haar grondigste
rechten in en door de instellingen wordt
geëerbiedigd, dan zal de verzoening nabij
zijn en het belang van het Viaamsche volk
zal dan voor ons samenvallen en g-eïden-
tiflseerd zijn met het Belgisch Staatsbe
stel.
En dan zullen velen onder hen die naar
het verleden kijken dat zij in smart heb
ben ondergaan meer dan naar de toekomst
die zij in vreugdige kracht kunnen schep
pen of meer aandacht schenken aan ab
stracte constructies dan aan positieve
werkelijkheden, beseffen dat de veiligste
waarborgen voor het onverminkt bestaan
der Viaamsche Volksgemeenschap, voor
haar bescherming tegenover internationa
le gevaren, voor de materieele welvaart
van haar havens en nijverheden, voor
haar bewustzijn, van geëerbiedigd te zijn
in eigen thuis, van haar algeheele en al
zijdige ontwikkeling te zoeken zijn niet
buiten het land doch binnen de grenzen
van een sterk België, onder de leiding van
een Dynastie die meer dan één maal in
een eeuw, wij vergeten het al te dikwijls,
niet alleen België, maar ook de Viaamsche
gewesten beschermd hee*"- ..gen een ver
deeling tusschen geburen dewelke zich
meer bekommeren om strategische posi
ties en economische vcordeelen, dan om
de éénheid, de vrijheid en de gaafheid
van een Vlaamschen Staat. (TOEJUI
CHINGEN.)
het dietsch ideaal
Er blijft het Dietsch ideaal. In het ver
slag van de Regeering Van Zeeland lezen
wij dat wij met al onze buren op loyalen
en vriendschappelijken voet leven. En on-
middelijk daarop volgt een zin waaraan
Viaamsche en Waalsche ministers, Katho
lieken, Socialisten, Liberalen hebben me
degewerkt: <i Tegenover- Holland blijkt het
meer ai meer dat onze lotsbestemming
(notre destin commun) evenals onze be
langen» gelijk loopea; onze betrekkingen
dragen den stempel van een door die ge
dachte versterkt vertrouwen
Waarom zou een deel van onze jeugd
niet mogen droomen van die gemeen
schappelijke lotsbestemming, van die ge
meenschappelijke belangen op elk gebied,
van een eeuwenlange gemeenschappelijke
geschiedenis en van een gansoh bijzondere
verbondenheid in de toekomst, als zij in
volle oprechtheid eerbied blijft betuigen
voor de rechten van de Waalsche volksge
meenschap, eerbied voor de traditioneele
vorstenhuizen, eerbied voor de onmisbare
soevereiniteit van elk der drie staten die
weleer de Versenlgde Provincies hebben
gevormd? Anderen, die noch de ziel noch
de taal van die jeugd begrijpen mogen
het haar ten kwade duiden, de K. V. V.
heeft vertrouwen in haar en verloochent
haar niet. (LANGDURIG APF'LAUS.)
Het wordt tijd dat wij van de toekomst
die sommigen droomen terug afdalen naar
het heden dat ons prangt. Wij meenen nu
een laatste maal de principieele stellingen
van de K. V. V. verklaard te hebben in
alle oprechtheid en zien niet in dat die
stellingen een hinderpaal zouden kunnen
zijn voor een hartelijke samenwerking van
de katholieken van het geheele land aan
de oplossing van al de politieke proble
men. Ons exposé zal u doen begrijpen in
welken geest wij stelling nemen tegenover
de Regeering.
iets meer dan een commissie
verwacht
Wij verwachten van de Regeering iets
anders en iets meer dan een commissie cm
een probleem in te studseren dat nooit
had mogen gesteld worden. Vlij verlangen
van een nationale regeering dat, zij zich
uit spreke over de onaantastbare beginse
len van de oplossing en dat zij een schets
ontwerpen van het algemeen plan waar
naar het gemeenschappelijk huis her
bouwd moet worden.
Wij weten dat een dergelijk plan niet
ineens tot in al zijn bijzonderheden kan
worden ontworpen en verwezenlijkt, en
dat, wanneer de structuur zelve van den
Staat in 't gedrang wordt gebracht, het
gemakkelijker is de openbare meening op
ts ruien tot het absurde dan haar bevre
diging te schenken in het rechtmatige.
Doch als waarborg voor het toekomstige
eisehen wij verwezenlijkingen die gerust
aan de palabers van een commissie ont
trokken kunnen worden.
Ten voorbeeld van allen hebben. Walen
en Vlamingen zich voor die verwezenlij
kingen uitgesproken en nationaal in het
Congres van het Werksrsverbond. Waar
om zouden Walen en Vlamingen er niet
aan samenwerken in dsn schoot van het
Blok?
Dit sleept msde: nr.ast de gesanctio
neerde toepassing van de bestaande de
partementen in ééntalige Viaamsche en
Fransche afdselingen, waar de laatste be
slissingen dienen voorbereid en de éénheid
van rechtspraak verzekerd meet worden
d.w.z. in de sfeer van de hoogere ambte
naren boven den graad van bestuurder,
moet die tweetaligheid heerschen met dien
versiar.de dat beide volksgemeenschappen
in de centrale diensten rechtmatig wor
den vertegenwoordigd en dat de hoogere
ambtenaren in de taai van de volksge
meenschap waartoe zij behccren-, beslui
ten en wetsvoorstellen ontwerpen.
W.' j willen dat het uit zij met een regiem
waarin de taal van het Viaamsche Volk
als een tweede rangsidioom wordt be
schouwd en waarin er geen plaats is voor
cnze Viaamsche gediplomeerden, Vlaamsch
van ziel en opvoeding. Wij nemen aan dat
de Walen dezelfde rechten genieten als de
Vlamingen en dat een deel van de cen
tals beslissingen uit het Fransch in het
Nederlardsch worden vertaald, doch wij
uit eerbied voor het reeht dat de Vlamin
gen dezelfde rechten genieten als de Wa-
isn en dat in gelijke mate, een ander deel
van de bestuurlijke maatregels in onze
taal oorspronkelijk worde gedacht en uit
gedrukt. (APPLAUS.)
Het principe van de rechtmatige verte
genwoordiging dient toegepast in al de
nationale raden en commissies van eccno-
mivchen, financieelen en socialen aard; in
al de nationale maatschappijen en pa-
rastutale instellingen en ten minste wat
de recruteering betreft in de diplomati
sche, consulaire, militaire loopbaan. Voor
de Viaamsche jeugd diezelfde toekomstmo
gelijkheden als voor de andere, indien
België het land is van de Vlamingen ten
gelijken titel als van de Walen.
Bi] herhaling, werden we in het socia
listische weekblad «Voor Allen», aange
vallen op grond van ons regelmatig ver
schijnend «Internationaal Overzicht». Tot
nog toe hebfien we ons onthouden, om
hierop te antwoorden, daar de argumen
tatie of te belachelijk, of te oneerlijk was,
in dien zin, dat de zinnen uit hun ver
band gerukt werden en dus hun eigenlijke
beteekenis verloren hadden. Deze laatste
werkwijze is trouwens een beproefde me
thode, die de socialistische bladen en tijd
schriften regelmatig gebruiken en die
goed past in hunne stelselmatige leugen-
en ophitsingscampagne.
In het nummer van 12 September, van
bedoeld weekblad, verscheen nu weer een
artikel, met commentaar over onze bij
drage geschreven, naar aanleiding van dc
inname van Santander. De opsteller, die
Rostekopteekent, kan het maar niet
verkroppen, dat we openlijk onze sym
pathie betuigen voor de partij van Franco.
We hebben dat van meet af gedaan, niet
omdat we fascisten zijn, niet omdat Italië
cn Duitschland de regeering van Sala
manca erkend hebben, maar omdat we de
gebeurtenissen in Spanje, voet bij stek
gevolgd hebben, lang vóór de opstand
losbarstte. Toen in Februari 1936. het pas-
gestichte Volksfront, een meerderheid van
twee zetels behaalde bij de verkiezing,
hebben we aangetoond hoe, zulks nood
zakelijk moest leiden tot de oprichting
van een Sovjet-Republiek in Spanje, en
tot uitroeiing van de katholieken gods
dienst. En spoedig werden we in het ge
lijk gesteld. Weken lang hecrschte er een
terreurkerken gingen in de vlammen
op, priesters en vooraanstaande katholie
ken werden vermoord, zonder dat de re
geering een oogenblik maatregelen trof en
toen de leider van de Spaansche monar
chisten, Calvo Sotelo, de lijst van moor
den cn aanslagen aflas in de Cortes en de
regeering voor hare verantwoordelijkheid
stelde, werd hij vermoord. Toen was het
niet meer om uit te houden. Toen was
het zeker, dat alle oogenblikken de com
munistische Staatsgreep zou plaats grij
pen cn toen brak de opstand los.
MEINEEDIGF. REGEERINGEN.
Het is zeker, dat, zoo de regeering, die
na de verkiezing van 1936 aan het bewind
kwam, gehandeld had zóoals het moest
volgens de gezonde regels van de demo
cratie, ware die regeering kordaat opge
treden en de moordenaars en brandstich
ters gestraft,had ze niet het belang van
een partij, maar van de geheele volksge
meenschap behartigd, dan zou het nooit
gekomen zijn tot de gruwelijke burger
oorlog, die thans sedert 15 maanden in
Spanje woedt. Daarom noemen we de
Spaansche regeering, een meineedige re
geering. Meineedig was de regeering van
Madrid hij het uitbreken van de opstand,
en meineedig noemen we al de regeerin
gen die deze achteraf te Madrid en te
Valencia zijn opgevolgd. Doordat Franco
Sovjet-Republiek wordt en in de ver
overde gebieden de orde herstelt, doordat
hij belet heeft dat een minderheid de de
mocratie zou misbruikt hebben om een
stelsel in te richten dat niet beantwoordt
aan de wil van de meerderheid van dc
bevolking, is hij in het kader van de
wettelijkheid getreden.
CYNISME.
Dat er nu aan de zijde van Franco,
Duitschcrs en vooral Italianen strijden,
hebben we altijd bekend, ook toen
Duitschland en Italic dit logenstraften,
Als wc nu zeggen dat Franco aan
Duitschland en Italië, waarschijnlijk eco
nomische voordeelen beloofd heeft, b. v.
onder vorm van vergunningen in dc
ijzererts mijnen van Baskenland, dan
vindt Rostekop zulks cynisch van on-
zentwege, terwijl het ons ten slotte al
leen te doen is om zoo objectief en zoo
waarheidsgetrouw mogelijk te zijn.
Cynisch is veeleer de werkwijze van
de socialisten, die angstvallig alles ver
zwijgen wat de regeering van Valencia
en communistisch Rusland in een ongun
stig daglicht zou kunne stellen. Zij we
ten maar al te goed, dat het vooral, door
de tusschenkomst van Rusland, door het
ronselen van vrijwilligers onder hun lei
ding is, dat ook Duitschers, Italianen, Por-
tugeezen, Ieren en Roemenen steeds in
grooter aantal naar Wit-Spanje getrok
ken zijn, om niet alleen Spanje, maar ge
heel West-Europa voor het bolsjevistisch
gevaar te redden.
Het is om er misselijk van te. worden,
als ze de schijnheiligheid zoover drijven,
dat ze het voorstellen alsof in Rood-
Spanje alleen Spanjaarden en enkele
roode idealisten zouden strijden uit an
dere landen, om de wereld te redden van
het fastiscli en nationaal-socialistisch ge
vaar, alsof ze vechten voor de vrijheid
van alle volkeren en voor het behoud van
de democratie. De vrijheid waarvoor
Rood-Spanje strijdt is de vrijheid der los
bandigheid de democratie die het ver
dedigt, is veeleer het misbruik der de
mocratie, onder de vorm van de dictatuur
van het proletariaat. Er zijn socialisti-
sche arbeiders, die uit idealisme strijden;
voor de regeering van Valencia; er zijn
zelfs katholieken die aan dezelfde zijde 1
strijden, maar het zijn bedrogenen of bliu- I
den, wien vroeg of laat de oogen zullen I
open gaan.
Wij zijn geen fascisten, we zijn even
min anti-democraten, maar we stellen ons
tegen zulk een democratie, die een parodie
geworden is van dit heerlijk beginsel.
Daarmee kent Rostekop onbewimpeld
ons standpunt inzake dc Spaansche kwes
tie en hij heeft het bij het rechte eind
als hij zegt dat wc blij zijn, dat de troe
pen van Franco vooruitgaan en we wen-
schen niets beters dan dat aan de tragedie
van het Iberisch Schiereiland maar heel
spoedig een einde kome, door de uitein
delijke overwinning van de Snaansch-
Nationalcn! ROSKAM.
voorkomen het rashitisme
gewen de beste uitslagen in het kweeken
en het vetmesten der varkens
Lee3 den uitslag bekomen door de volgende
proefneming gedaan bij den Heer LEMPEREZ,
kwecker te Gelieren Genck
Den 9 April 1936, wogen twee varkens te samen 42 kg.
Sedertdien, werden zij gevoed metSANDERS'krachtvoeders (voOf
ijrarkens I en varkens II).
Den 14 Oogst 1936, wogen zij te samen 215 kg.
Totale winst in 128 dagen 173 kg.
Afzonderlijke dagelijksche winst 675 gr.
Verbruikte SANDERS'krachtvoeders 433 kg.
Verbruiking per kg. winst 2 1|2 kg. SANDERS'krachtvoeders.
Deze varkens zijn als 1ste kwaliteit gerangschikt geweest.
nu tracht te. verhoeden dat Spanje een
is mijn Wervikscfie tabak. Ongepoederd
cn ongemengd. Gèzond. fijn van smaak
cn goed brandbaar is hii onovertroffen
voor de pijp. Extra-kwaliteit voor lage
priis14 frank de ki'o.
Bestel dadelijk TA3AKFABR1EK
GEORGES FOCKT, Mee.cn.
Staal kosteloos op aanvraag.
.'S*HBEj&gfKaE. waaraiBgM
laat toe uwe brieven, fakturen, ver
slagen en uwe boekhouding met inkt
in het DUBBEL te maken. - 75 Fr.
Bij SANSEN-VANNESTE,
ANCIENNE MAISON LOUIS SANDERS S. A., BRUSSEL.
Te koop bij Apothekers notredame, Groote Markt; kestelijn, Gasthuis»
straat; INGPELRAM, 93, Ieperstraat; leuridan, 8, Bertenplaats en creus,
Noordstraat ts POPEJRINGE; focke en vuylsteke, te DIKSMUIDE;
boonants, te STAD'en; ganne-blomme, te loo-bij-Veurne;
demyttenaere, te GELUWE.
(9H99B9SillS9IKI9BBSlBE9i29SBBEBBIBBflB9BBBBBBB]IlB8B389BBflBB9BBBBfl
bij SANSEN-VANNESTE,
BBBBBBBBBBBBBBBBBEBBBBBBBBBI
Met het Winterseizoen, groote keus van
gemaakte Pardessus en Kostuimen voor
Heeren en Kinders, alsook Fantaisic-
broeks vanaf 45 fr. Gemaakte Werkklee.
deren, Impermeables.
ALLE
DAGEN
ook r.og andere rassen,
verkrijgen op aanvraag,
thuisbesteid, bij
Tel. LEON ARTEEL,
EIv. 108. Pupegaele, Rening*.
•ij i>
t'
Milll
8 ilSSJM
Heeren, Jongelingen, voor uw Par
dessus, Winteivraks, Wintervesten
bezoekt dit "magazijn. Nieuwe mo
dellen. .Altijd keus van 250 pardes
sus iu alle maten. Grijze en Flauwe
ratienen. frakjes voor kinderen.
Echte Regenmantels in gabardine.
De beste Kostumen Cn Werk-
kleederen. Damesmantels, beste
Kleederen, Wintermantels, ill alle
modekleuren. Sportfraks. Keus
van 390 Wintsrroban, alle maten.
Men aanvaardt Fransch geld zon
der verlies.
Magazijn altijd open. Tel.
wal®
li
44
Loon 1650 fr. per maand en liooge kom
missie wordt toegestaan aan werkzame
persoon woonachtig in alle streken van
het land. Aangename en vrije betrekking
met liet bezoeken der landbouwers voor
den verkoop van zaden. Geen bijzonder
vakkennis vereischt, voorkeur wordt ge
geven aan degene die rijwiel bezitten.
Voor inlichtingen schrijven aan SOGEA,
32, Albertlaan, GENT.
IBaSBEBBEBBBBBBBBEBBBBBBBSBS
Daar ik dit jaar allerhande beste kwaliteit wintervellen, rechtstreeks en aan de voordeeligste
prijzen heb aangekocht, welke in de laatste nieuwe modellen zijn verwerkt, kan ik U verzekeren
dat deze U aan de meest genadige prijzen worden aangeboden en dat ver beneden de prijzen der
concurrentie.
Over-roote keus van ZILVER-, BLAUWE en GEKRUISTE VOSSEN; SKUNGS; MARTRE;
FISCHOm EN; OPPOSSUM; PAMY; VISON; PETIT-GRIS; RAT-MUSQUÉ; enz., enz.
Alsook alle soorten van AGNEAUX DES INDES
Allen door mij verkochte vellen zijn gewaarborgd.
MANTELS in allen aard vellen worden stipt op maat afgewerkt.
Herstellingen en veranderingen worden steeds aanvaarden met de meeste zorg uitgevoerd.
Het groote vertrouwen dat het Huis steeds heeft genoten, bijft U verzekerd.
Komt zien en vraagt prijzen, zonder eenige verbintenis, en Gij zult U van mijn allerlaagste
prijzen kunnen overtuigen.
Wat- hst leger betreft moet in de zeer
nabije toekomst, rekening worden gehou
den. met de rechten van 6e Viaamsche ge
meenschap bij de vorming zoowel van de
officieren als van de manschappen. Wij
weten even goed als gelijk wie dat de roi
van het leger is de onafhankelijkheid van
het land te verdedigen, maar wij herin-
naren eraan dat die macht en de weer
baarheid van het leger niet alleen steunen
op materieele factoren doch ook op sp'ri-
tueele en moreele houdingen. En daarom
eisehen wij dat in het Belgische leger, de
Viaamsche jongens en inteliectuealen zich
thuis voelen van laag tot hoog, daarom
eisehen wij dat de officieren die de
Viaamsche manschappen niet alleen moe
tan onderwijzen doch ook vormen, een op
leiding genieten in de taal die, zij, uit mi
litair plichtsgevoel en uit echte vader
landsliefde, zullen moeten gebruiken en
liefhebben; daarom eisehen wij dat de
hoogere officieren, de gebreveteerden die
in het leger evenals in de hoogere bas tu
ren een elite vormen, niet zouden onder-
doan voor hun Zwitsersche collega's en
zooals deze, een grondige kennis zouden
bezitten van de tweede landstaal. Zonder
ons de publiekrechtelijke moeilijkheden
te ontveinzen die hier gesteld worden
blijven wij het beginsel handhaven van
Staatssecretarissen bij de Ministers en
meenen dat het oogenblik gekomen is om,
ten minste in het Departement van Open
baar Onderwijs, de twee volksgemeen
schappen vertegenwoordigd te zien in de
uitvoerende macht. In het zelfde departe
ment dient een Cultuurraad ing:richt
voor Vlaanderen en één voor Wallonië,
met consultatieve bevoegdheid voor alle
vraagstukken van cultureelen aard. Beide
kunnen samenkomen wanneer algemeene
problemen gesteld worden.
De kern van ons programma ligt volle
dig bevat in deze formule: in het kader
van een onverzwakt en unitair België, on
der de hooge leiding van de Dynastie, voor
elk van beide volksgemeenschappen, de
zelfde waarborgen op alle gebied en de-
zelf-'c toekomstmogelijkheden. (TOEJUI
CHINGEN.)
Dit programma wordit ons niet ingege
ven door demagogie of door electoral isme,
noch opgedrongen door andere groepee
ringen; het is zelfstandig gegroeid uit onze
,Zia vervolg hierneveiu W4D
Nieuwe, met inslaande kop, PRACH
TIG MEUBEL, met drie schuiven, rond
spoel, werkt achter en voor, kan bordu
ren en stoppen, prijs 1.350 fr, twintig jaar
waarborg. Altijd okkasiën in magazijn.
Verwisseling met oude machicnen aan
de hoogste prijzen. Konkurrentic on
mogelijk.
Bij MAURICE VERDOENE,
<BESBBaBflBBBB9BB3S33=ZB3EBE»
innigste overtuiging en al wordt het door
ons met geestdrift aangevoeld, het is even
kalm beredeneerd als vastberaden gewild.
Ofschoon het door de K. V. V. voorgedra
gen wordt, is het echter noch uitsluitend
Vlaamsch, noch specifiek katholiek: het
interesseert alle Belgen, het is Nationaal.
(APPLAUS).
En daarom doen wij beroep op u a'j.en.
Herren Afgevaardigden van het geheele
Blok. Niet alleen op u, Viaamsche volks-
genooten die de zelfstandigheid van uw
denken en de heerlijkheid van uw taak
bewust, onveschrokken, zonder af te wij
ken van de rechte lijn, uw volk bster dan
gelijk wie, zult vrijmaken en verheffen,
maar ook op de Walen en de Fransopho-
nen, die in de oplossing van het Vlaamsch
probleem een waarborg moeten vinden
voor het bestaan en de welvaart van het
geheele land.
In het Biok mogen principle sle pro
grammapunten, wat betreft de verhoudin
gen tusschen de twee volksgemeenschap
pen, geen wig drijven tusschen Vlamingen
en Walen: geen verzwakking en geen-wan
trouwen in onze rangen, wanneer wij al
onze vereenigde krachten noodig hebXm,
niet alleen om onze binnenlandsche 'moei
lijkheden op te lossen, maar misschien
morgen om de aanvallen af te slaan, te
gen de grondvesten van onze chxistene
beschaving.
Ons Vlaamsch programma, Mijne hee
ren, is nationaal, zocals nationaal ook ons
programma van buitenlandsche politiek,
van bedrijfsorganisatie, van gezond finan
cieel 1 je leid, van socialen vooruitgang,
van Staatshervorming, van godsdienstvre
de. Omdat het nationaal is, reiken wij de
hand naar allen-, zonder uitzondering, die
iets goeds en iets groots willen voor hun
volk en voor het land.
VOORUITGAAN
Het Blok laat zich door geen andere
partijen op nationaal gebied voorbij stre
ven: het wil vooruitgaan, zonder dralen,
in nationale samenwerking naar een op
lossing die de twee volksgemeenschappen
in het openbaar leven, effectief en insti
tutioneel harmonieert. Zoo en zoo alleen,
zal het extremisme, zoowel van Noord als
van Zuid, onzinnig worden en het Bel
gisch Staatsverbond worden beveiligd.
Dit slot wordt onthaald op een onbe
daarlijke ovatie.
felotkesr
és GRIEP
4n -een ment
'ASPftO
GRIEP jRHEUMATIEK
SCIATICA SLAPELOOSHEID j
LUMBAGO ZENUWPIJNEN
ZENUWACHTIGHEID
SCHELE. HOOFDPIJN
*A.S40
«ASPRO» »nijdra« qt-të»
oogenblikkelijk ati
ffli Uict ban een l/egin yark grie
neb een tablet. (Aspro genomefa
in een tas thee. Een half uur'later namt
jUc een tweede er. stelde reeds een verminé
dering van koorts vast evenals' Heit
snelle uitdrijven vah de gal doof'het
hgesten veroorzaakt.
CILLtASy
J32. rue dt LodelloMrtË
Charlcrofc
xvnei pak vctm
25 tabletienW
Txhet paft va>h
60 tabletten.'
'P«p.otS. A. Abc.' MtiM»,
jLauje Sander», <Brua»«|,
