DUITSCHE MACHTSPOLITIEK
1© lus®!
mm Éism©r Senaat
GEWETENSONDERZOEK
If e mnêm ©k EtaS fessisless i
ZONDAG 5 DECEMBER 1937.9.
«DE POPERINGENAAR-
S SANSEN-VANNESTE
»12 BLADZIJDEN. - 50 CENTIEM.»
34e JAAR. Nr 49.
KATHOLIEK NIEUWS-, NOTARIEEL- EiV AANKONDIGINGSBLAD. VERSCHIJNT WEKELIJKS
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Wij hebben aanzienlijke belangen als Katholieken
te vrijwaren
CHINEESCH DRIEMANSCHAP
zejjG Professor Van dar Mueren
De Abonnente» uit bet Buitenland
lm swaar verbid Regeringsprogramma
mm 32 eis ©lütlioisdingen
ij Uitgever:
POPERINGE
I Telefoon N'9. - Postch. N'155.70. j
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
g Binnenland 25.fr.
Belgisch Kongo 45.fr. g
L Frankrijk 45.fr. g
Alle andere landen 65.fr. pi
Ueimcrken tijn verantwoordelijk voor 5:
Ai.fi artikels. g
nuiui
!tl!!liiHllUI!1i!HI!l!lltlitMII1<ffilllRHillii(lUHI
i TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.25 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.—fr.
I 2 fr. toel. v. bcr. m. adr. t. bur.
Berichten op l0 bl. per regel 5.fr. I
i Berichten op 2e bi. per regel 2.50 fr.
Berichten op .1° bl. per regel 1.50 fr.
Itouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. i
Te herbalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
I Annonccn zijn vooraf te betalen en 1
moeten tegen den Woensdag avond i
ingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen. s
CONCENTRATIE AAN DE ORDE
-toj>-
Wie de plaatselijke liberale en socialis
tische bladen nagaat kan er regelmatig
aanvallen zien op de concentratie-ge
dachte die thans het Christen Vlaamsche
Volk bezielt.
De vrees die doorschemert ln al het
schrijven hierover 'bi) onze tegenstrevers,
moet ons nog meer dan ooit aansporen om
alle pogingen voort te netten om tot daar
te geraken.
Dat die gedachte aan de orde van den
dag is, getuigt wat we deze dagen te lezen
en te hooren kregen:
ER WORDT GEKLAAGD, ER
MOET GEHANDELD WORDEN
Er wordt van alle kanten geklaagd over
«de malaise» onder de katholieken; over
de broekdragerij der socialisten in de re-
geering; óver het dagelijksch verder af
glijden naar links.
Het ongeluk is echter dat klagen niet
helpt. Hierom willen we ook niet klagen;
maar zien, hoe we den mistoestand kun
nen verhelpen.
In den grond moeten we op niemand
kwaad zijn, tenzij op ons zelf. Als de an
deren ons in den hoek duwen, hebben ze,
van hun standpunt uit, gelijk. Als de so
cialisten het na hun nederlaag -bij de laat
ste verkiezing; na hun verlies van drie
zetels en 105.335 stemmen, gedaan gekre-
gen hebben, in 't ministerie veruit de over
macht te behouden moeten we ze, om hun
fijnheid en durf, bewonderen.
Als liberalen en socialisten, om reden
der 102 anti-cleri'kalen tegen de 100 chris
tenen, een tiental ministeries en al de
voornaamste bezetten, tegen de katholie
ken 4 5, moeten we'getuigen dat de ka
tholieken het vroeger zoo goed niet ge-
kunnen hebben. Als de socialisten de eer-
ste viool spelen, de liberalen de tweede, de
katholieken de derde, 'betreur ik 't dat
deze zulke flauwe speelman? zijn. Als de
tegenstrevers een. klein voordeel op school
gebied zoo duur doen betalen, bewijst het,
dat ze sluwere commerganten zijn dan de
onze. Als de Vlamingen reeds honderd
jaar verdragen en nog immer voort
wat de Walen geen honderd' uren zouden
dulden, moet ik getuigen dat deze laatsten
toch kraniger en eerbiedwaardiger zijn
dan wij en wij, ellendige goedzakken, niet
de wereld verbazen door onze gematigd
heid, maar aan het wereldmisprijzen die
nen prijs gegeven te zijn en worden.
ALS MEN ONS IN DEN HOEK
DUWT, IS 'T OMDAT WE ONS
LATEN IN DEN HOEK DUWEN
We verdienen geen medelijden: als men
ons in den hoek duwt, 't is, omdat we ons
laten in den hoek duwen. Als we niet
sterk staan, t is omdat zwak, zwakke
lingen. zijn. Wie sterk staat, houdt standi
of krijgt hij aleens een duw, hij geeft een
dop weer, dat de andsre aan den anderen
kant van de straat vliegt.
Hoe zijn we toch zóó zwak geworden?
En hoe worden we opnieuw sterk? Dit zijn
de eenige vragen van belang.
OMDAT WE NIET KATHOLIEK
EN NIET VLAAMSCH GENOEG
MEER ZIJN
Door onze politiek betrachten we een
katholieke, vlaamsche orde in ons land;
en, door ons land, zoo ver het van ons af
hangt, in de wereld. Als we in de politiek,
de katholieke, vlaamsche, niet sterk ge-
nvg meer staan, is het zeker, in de eerste
plaats, omdat we, BUITEN de politiek,
zwak geworden zijn; omdat eerst da&r, de
fut en de kruim eruit geraakt zijn; om
dat we niet katholiek en niet vlaamsch
genoeg meer zijn.
Niet Katholiek genoeg meer...
Zie in de steden: welke ontzaglijke ge
tallen mannen ontrouw geworden zijn aan
hun Zondagplicht, ja aan hun Hrisch-
plicht; en op den buiten, waar de men
sehen nog regelmatiger ter kerk gaan, hoe
weinig gedachten er in de koppen steken,
h;e weinig overtuiging in den wil, hoe
weinig bezieling in het hart. Dat te ver
beteren 1=4 een eerste vraagstuk.
't Is waai', de geest van verstoffelijking,
van geld- en genotzucht, grijpt geweldig
;in 't ronde. Maar, de hoogere opvatting
ivan 't leven behoudt zieker toch ook nog
haar waarde en haar rechten? We 'kun
nen ze den menschen tegen wil en dank,
niet opdringen. Maar we kunnen ze toch
voor de oogen laten schitteren, erdoor aan-
lokken, ervoor begeesteren. Als we zelf
maar klaar zien, overtuigd zijn, werken,
en cp God betrouwen!
Vele van onze scholen zijn verofficleeld,
vele van onze onderwijzers verstoffelijkt.
Zelfs onze colleges zijn te veel in slenter
opgegaan; 't zijn fabrieken van Latijn,
Grieksch en diplomas gsworden, ln plaats
van scholen voor 't leven, voor een hoog
en breed opgevat katholiek leven. Onze
handelaars en nijveraars, zelfs onze ge
studeerden, houden zich doorgaans wei
nig met verstandelijks, nog min met actie
i bezig; alleen, met hun geldgewin, hun
zaken.
Het parochieleven zelf bereikt, en nog
hes oppervlakkig slechts een deel der 'be
volking, de menschen welke uit hun ei
gen ter kerke komen. In deze moeten we
dkep de Christ ene princiepen, krachtig het
bovennatuurlijk leven opwekken; de an
deren moeten we gaan opzoeken, op alle
tnanieren, tegsnover dé chriftene waar-
beid plaatsen. Verspreiding van die waar
heid, vorming van mannen, blijft de eerste
en meest dringende noodwendigheid.
Niet genoeg vlaamsch-bewustzijn
meer.
Ook het Vlaamsch bewustzijn dient op
alle manieren opgewekt; want gelijk ons
volk, niet bewust genoeg katholiek meer
Is, zoo is het ook niet bewust genoeg
Vlaamsch meer. Verzonken in zijn stoffe
lijkheid, gedaditenloosheld en vermaak,
toist het stamiierheldweet het niet, wel
ke onberekenbare, ook stoffelijke schade
bet lijdt, door de miskenning van zijn
Vlaamsdh-zijn; is hem den weg tot hoo-
8er, verstandelijk leven afgesneden; mist
bet de veerkracht, om den sprang te wa-
;8en tot verovering van zijn volle recht.
NOG VEEL WERK TE DOEN
DOOR ONZE VLAAMSCHE KA
THOLIEKE INTELLECTUEELEN
Er blijft dus nog onzeglijk veel werk te
Öo:n van opleiding en ontwikkeling,
i Maar ook bij ons volk, dat reeds geor
ganiseerd is, moet 'het ideaal nog meer hel
der voor den geest staan; moet de strijd
en veroveringszucht nog feller worden op-
lewekt.
Het Christen Werkers verbondzooals
bet Congres te Antwerpen nog heeft uit
gewezen, vertegenwoordigt zeker een ge
duchte macht. Toch, alhoewel het regel
matig aangroeit, kan het, gelijk overigens
niemand stninder dan Zijne Eminentie de
Kardinaal zegde, nog ontzaglijk vrel bij
winnen. Vele werklieden en bedienden
staan nog buiben de rangen; velen, bij de
socialisten verzeild, zijn er niet op hunne
plaats. Er op los dus! Aau de propaganda,
stelselmatig, onverpoosd!
Bijzonder zouden vele intellektueelen,
zich 'bepaald nog meer aan de dagelij'k-
sche verheffing van het volk, en, door het
volk, aan het verwezenlijken van ons ka
tholiek en Vlaamsch Ideaal moeten wij
den.
Een beetje meer voorpost zijn.
Hiervoor zou er ook bij het Werkersver-
bond wel iets mogen veranderen: name
lijk zich niet te inauw aan personen, mi
nisters of ministeries te binden; zijn ka
tholieks Vlaamsche idealen uit te diepen,
die gelijk de socialisten de hunne, stel
selmatig na te streven, te zien hoe ze in
zijn volk, ja in het volk, in geheel de
partij, in land en staat te doen doordrin
gen; in het katholieke leger 't is de
aard van het Wei'kersverbond, op katho
liek en Vlaamsch gebied, een beetje meer
voorpost te zijn.
HET BOERENVRAAGSTUK
De boeren zijn, uit hun aard, meer be
zadigd; maar zijn het, in werkelijkheid,
soms te veel: te uitsluitend met heb stof
felijke bezig, dat ze nochtans dikwijls
nog vinniger zouden kunnen verdedigen;
te weinig alzijdig, Vlaamsch en katholiek
opgeleid. Het nieuw 'bestuur en de nieuwe
richting zullen, 't ls te hopen, aan de
werking, nog een breeder® en krachtiger
otnplooiïng geven.
EN ONZE BURGERIJ
De burgerij, in 't algemeen, blijft ten
achter. Dit komt hieruit, dat de hoogere
burgerij te veel volksvervreemd is geble
ven; en door deze volksvervreemdheid
grootendeels haar gezag en macht heeft
ingeboet; en dat de kleine burgerij, de
middenstand, te veel verdeeld, zich tot
nogtoe meer benijd, dan gesteund, en om-
hooggeholpsn heeft. De immer voort
schrijdende vervlaamsohing zal echter,
onder onze burgerij, steeds meer de eern
heid bewerken; en een gestadig voort-
werkende organisatie, op den duur, ook
meer beginselvastheid, ontwikkeling en
daadkracht opwekken.
EEN WERK VAN JAREN VOOR
DE KATHOLIEKE VLAAMSCHE
VOLKSPARTIJ
De KATHOLIEKE VLAAMSCHE
VOLKSPARTIJ is ten slotte, de reus
achtige verheven taak weggelegd, al die
krachten saam te bundelen; vaster ineen
te steken; voor te lichten; te bezielen; ten
ten strijd en ter overwinning te voeren.
Dit zal werk zijn voor jaren. Maar moge
tien niet versagen, doch aanhouden, in
dachtig de spreuk: d-e aanhouder wint!
Met dit alles zien we niet voorbij, dat
een deel van ons katholiek, Vlaamsch
volk, geschaard staat in de rangen van
het VLAAMSCH NATIONAAL VER
BOND, van het VERDINASO, Ja van
REX -VLAANDEREN.
Het biedt geen voordeel aan te lamen-
teeren over het ontstaan dier drievoudige
splitsing. Ze is er; was misschien niet te
mijden; maar moet ook niet eeuwig du
ren. Het lijkt Immers al te dwaas en te
schadelijk, zoo zijn krachten te versplin
teren, tegen elkaar op te jagen.
TOENADERING EN POGING
TOT SAMENWERKING
Niet, dat we, van morgen af terugkeer
tot de eenheid verwachten of zelfs begee-
rsn; doch wel, van af vandaag, toenade
ring en poging tot samenwerking wen-
schen.
Hiervoor, dat men beginne, met elkaar
niet langer meer te VERKETTEREN; noch
niet langer meer te VERKETTREN; noch
zich, door de tegenstrevers, tegen elkaar
te laten opruien. Bestaan er meenings-
verschillen, er bestaan nog meer punten
van overeenkomst: allen zijn tenslotte
toch katholieken, Vlamingen; en zeker
ook, verstandige, redelijke menschen. Dat
men zich dan niet geneere, waar het pas
geeft, met elkaar te praten, wat anderen
daartegen mogen inbrengen, waarmee ze
ook duiven te dreigen.
SAMEN REEDS NU EEN GEES
TELIJKE, KATHOLIEKE EN
VLAAMSCHE EENHEID UIT
MAKEN
Dat men zich, eerst en vooral, weder
zijds, als welmesinende Katholieken en
Vlamingen ga aanzien; en wie er ook van
de regeering deel uitmake of er buiten
sta, samen een GEESTELIJKE, katho
lieke en VLAAMSCHE eenheid ga uit
maken, die zich, in gezag en macht doe
gelden, gelijk liberalen, socialisten, ja
communisten zich samenstellen om een
antclerikale meerderheid te vormen.
Gelegenheden tot het zoeken van
samenwerking
Dat men vervolgens alle partijbelang
van kant gelaten toch telkens op zui
ver katholiek gebied tesamen kome, gelijk
hetaleens in de Kamers, en meer nog in
de provincieraden gebeurt, b.v. tot verde
diging onzer katholieke scholen.
Dat men ook op maatschappelijk gebied
toenadering zoeke; niet te veel hechte
door ONDERLINGE SAMENWERKING,
kan verwezenlijken.
Dat men vooral op VLAAMSCH gebied,
klaar en duidelijk, nopens EEN, nopens
HET principieel® akkoord gerake; en zie,
op welke punten, men, met de bestaande
regeering, of, desgevallend met een. an
dere, een meerderheid kan verkrijgen, om
te kunnen verwezenlijken.
Dat men vooral krachtig, kranig, op
het volk inwerke, opdat men, moet het
tot een breuk komen, kunne stand hou
den, ja vooruitgaan.
ELKANDER TRACHTEN TE
VERSTAAN VOOR DE GE
MEENTEVERKIEZINGEN
Dat men ook met de Walen onderhan-
d'ele, om ae, voor oplossingen, redelijk
voor hen en redelijk voor ons, te winnen.
En dat men, allereerst, bij de volgende
verkiezingen voor de gemeente, malkaar
trachte te verstaan, om in de meest gun
stige omstandigheden te strijden en de
katholieke, vlaamsche volksmacht te ver
sterken. Dat vooral die leiders verstandig,
onbaatzuchtig, ruim van gedachten we-
zenl
H. VAN GAVERE,
in De Standaard
van Maandag 29 Nov.
iiiiuu!USimii8iitmtiHUiifHiiimiHiHmiiiu!iini:iiiiitiiiiiiitiHiti!t!t:uii!ii]t!iiii(iiHiii(!miiiiiiiiiuii:iitHiwttBiiiiHHUiibHiHWWfinumi!i!iii!uii{nifmHt«fliuiiii[ni[!iMHmmiiiiiHtuiHiHumni!!iitniu[miiiiHnit!iti!!ii[ii(i{uuttii«UNitifi
Zondsg hield de K. V, V. te Antwerpen katholieken en als burgers te vrijwaren in
«aar tweede studiedag. het 'bestuur en de huishouding der ge-
Ia het slotwoord zegde Heer Volksver- meenten, laten we er over waken want
^ïaawoordiger L. DELWAIDE onder we weten allemaal hoezeer zij in het ge-
drang kunnen komen. Op alle gebieden
*We bebben aanzienlijke belangen als moeten de beginselen de christelijke mo-
VOOR VRIENDSCHAP MET
ENGELAND
Geheel de buitenlandsche "politiek
van Duitschland, ten opzichte van
Engeland, tijdens de laatste jaren, is
opvallend voorzichtig en tegemoetko
mend geweest. Men krijgt onwille
keurig de indruk dat het Derde Rijk
beivonderend opkijkt naar het Brit-
sche Rijk als een schooljongen uit een
eerste jaar naar een oudere uit de
hoogere klassen, waar hij ook eens
hoopt te komen. Angstvallig wordt al
les vermeden, waardoor een moeilijk
te sluiten vriendschap zou onmogelijk
gemaakt worden. Dit is thans weer
heel duidelijk gebleken, uit de ver
rassende publicatie in de Reynolds
News», naar aanleiding van het be
zoek van Lord Halifax aan Duitsch
land. Eerst en vooral als we het be
richt volledig mogen gelooven zou er
een pro-Duitsche beweging bestaan
in Engeland, ivaar ook zeer invloed
rijke personen, uit de regeeringskrin-
gen zouden deel van uitmaken en die
vooral zou uiting vinden in bijeen
komsten op het landgoed Oliveden
van Lord Astor. Het zou onder den
invloed van deze kringen zijn dat
Lord Halifax, naar Duitschland ge
reisd is. Verder zou, er een plan be
staan, waarbij aan' Duitschland vrij
heid van handelwijze verleend wordt
voor zijn politiek in Midden-Europa
op voorwaarde dat Duitschland voor
een tijd zou afzien van zijn koloniale
eischen ten overstaan van Engeland.
Dit plan zou ontstaan zijn onder
Duitsche invloed. En hier ontdekken
we weer het zelfde streven om Enge
land niet te kwetsen.
DE KOLONIALE KWESTIE
Door het Verdrag van Versailles en
het verlies van de wereldoorlog, was
Duitschland terug gevallen tot een
tweede rang smog endheid, en het is in
1919 duidelijk de bedoeling geweest
van Frankrijk, om te beletten dat
Duitschland tueer heel spoedig een te
duchten konkurrent zou worden. Juist
de overdrevenheid van de bepalingen
van het onzalig verdrag, hebben
Duitschland het middel ter hand ge
steld om, vroeger dan het ooit iemand
gedacht h::d er zich weer boven op
te helpen. Inderdaad in vier jaren
tijds is Duitschland weer een belang
rijke groot-mogendheid geworden, die
medezeggenschap verkregen heeft in
de wereldpolitiek. Dit is gebeurd dank
zij een grootscheepsche buitenland-
sche politiek, waardoor het op roeke-
looze wijze, een voor een de bepalin
gen van het Verdrag van Versailles
opgezegd heeft. Roekeloos, noemen
we deze handelswijze, omdat ze dat
schijnbaar was. In werkelijkheid ech
ter, was ze goed overwogen en zoo
Duitschland er niet van overtuigd
ware geweest dat Engeland, een oor
log hiervoor met alle mogelijke mid
delen zou belet he\ n, dart zou het
zich zeker zoover niet gewaagd heb
ben. Doch aan déze strijdmetliode
schijnt nu een einde gekomen te zijn.
Op zijn verdere weg ontmoet het
rechtstreeks Engeland in de koloniale
kwestie. Daarom meenen we dat thans
een tweede tijdperk ingetreden is bij
de verwezenlijking van de Duitsche
buitenlandsche politiek, waarvoor an
dere middelen zullen gebruikt worden.
Duitschland wil een koloniaal rijk
worden, omdat het koloniën noodig
heeft voor zijn prestige en voor zijn
autarkische bestrevir.gen. Oorspron
kelijk dacht men alleen aan de voor-
oorlogsche Duitsche koloniën. Doch
thans spreekt men meer en meer over
een herverdeeling van de grondstof-
fenbronnen, over koloniën in het al
gemeen en het blijkt nu, meer en
meer dat Duitschland zich ook zou
tevreden stellen met andere overzee-
sche bezittingen.
DE KOLONIËN
DER KLEINE MOGENDHEDEN
Zoo krijgt het vraagstuk ineens een
heel ander uitzicht. Neen, Frankrijk en
Engeland hoeven zich nog niet te be
angstigen om een mogelijk verlies van
de door den oorlog verworven kolo
niën. Er bestaat een zeer mooie op
lossing voor de moeilijkheden van het
koloniale vraagstuk, en dat ten koste
van de kleine landen. Belgie, Neder
land en Portugal, bezitten zeer ruime
koloniën, die ook zeer rijk zijn aan
grondstoffen en die nu, naar de mee
ning van de groote mogendheden,
veel te groot blijken te zijn voor deze
dwergmogendheden. Het was Lloyd
George die het eerst met een derge
lijk voorstel kwam aandraven en er
heel wat opschudding mee verwekte
in de lage landen bij de zee. Intus-
schen zijn weer verschillende maan
den verloopen, doch de mogelijkheid
van een dergelijke oplossing begint
gevaarlijk actueel te schijnen in de
belangrijke diplomatische middens.
Nu meent men ook dat het bezoek
van Koning Leopold aan Engeland,
wel hoofdzakelijk zou ingegeven zijn
door de zorg om het lot van Belgisch
Congo. Het argument als zouden de
koloniën van Portugal, Nederland en
Belgie te ruim zijn in verhouding van
het moederland, houden geen steek
als men denkt aan de verhouding van
de Engelsche en 4? Fransche kolo
niën ten opzichte «tan Engeland en
Frankrijk. De omvang van de inter
nationale moeilijkheden en een mo
gelijke ontspanning door een oplos
sing in dien zin, zijn echter niet van
aard om ons zorgeloos te stemmen.
CENTRAAL-EUROPA
Doch niet alleen bij het stichten
van een koloniaal rijk, beperkt zich
de droom van het nationaal-socialis-
tisch Duitschland; ook in Europa zelf
streeft het naar een grooter Duitsch
land. Als men van de Duitsche poli
tiek in Centraal-Europa spreekt, be
doelt men de aanhechting bij Duitsch
land van Duitsche volksdeelen, die
thans buiten de grenzen van het Rijk
liggen en namelijk: Oostenrijk, het
Sudetengebied in Tsjechoslovakije en
het Memelgebied in Litauen. En En
geland zou dus Duitschland de vrije
hand verzekerd hebben bij de verwe
zenlijking van deze politiek.
Alhoewel aan al deze geruchten wel
een grond van waarheid ligt, alhoe
wel Duitschland dat alles wel in wer
kelijkheid nastreeft, meenen we toch
dat de verwezenlijking ervan niet zoo
heel spoedig zal gebeuren.
Dit alles bewijst tenslotte vooral
dat men met Duitschland begint re
kening te houden, dat het Derde Rijk
een macht geworden is, terwijl de
ster van Frankrijk aan het verduis
teren is. Nog nooit is de toekomst van
de wereldpolitiek zoo problematisch
geweest en voor ons komt het er voor
al op aan de toestand van dichtbij te
volgen, ons bezit te vrijwaren en een
politiek te voeren van wie niet sterk
is moet slim wezen».
Verboden nadruk.) ROSKAM.
iHHHBBEBBiaaaBBBaBBBHsattiiEBBaaasiBSBBBsasfJESSBSsaEiBaiBsssaaizaaBsssiiiziBBEisaBssaBaasaai
DE FRANSCHE V7"'* AT
pr-f r-» *T7
De Fransche Ambassadeur, H. Laroche, ls samen met zijn vrouw, Woensdag na
middag, uit Brussel afgereisd met bestemming voor Parijs. Talrijke verkleefden
kwamen hen afscheid nemen, onder ander ook Heer Spaak, Minister van Bui
tenlandsche Zaken.
BBBBBBBBBBBBBBBBBBBflflflBBBEBBBBIBBflBGlBBBflBBBBBBBBBSBBBBBai9BBBIBBBBBflBC:
T. V. SOONG,
bestuurder van de Staatsbank ln China,
die, samen met zijn twee schoonbroeders:
Chiang-Kai-Shek en Dr H. H. Kung, een
groot driemanschap vormt in de huidige
Chinecsche politiek.
raai een rol van eerste beteekenis spelen.
Daarom is het noodig, dat de katholieke
vertegenwoordiging zoo talrijk mogelijk
zou wezen op de raadshuizen van de
grootste tot de kleinste gemeenten.
Daartoe is eenheid tusschen katholie
ken ncodig, moet de mentaliteit veranderd
worden die het thans onmogelijk maakt
in een katholiek midden, zelfs in vrien
denkring, over politiek te spreken wil
men onoverkomelijke meeningsverschillsn
vermijden. De one enigheid onder katho
lieken heeft de ergste gevolgen gehad voor
geheel het land. Mochten de katholieken
in de vernedering, waarin ze nu gedom
peld zijn, inzien hoe ze daartoe gekomen
zijn en wat het redmiddel is».
GEVOLGEN VAN SOCIALISTISCHE EN
LIBERALE OVEEHEERSCHING IN DE
GEMEENTE DE HAND REIKEN...
De H. DELWAIDE schetste de nood
lottigs gevolgen, voor de katholieken, van
socialistische en liberale overheersching
in een gemeente en eindigde met het be
sluit, dat met het oog cp de aanstaande
verkiezingen, de eendracht en de tucht,
de strijdvaardigheid en werkzaamheid in
eigen rangen worden verhoogd, en dat de
hand worde gereikt aan alle geloöfsgenoo-
ten van goeden wil (Toej.) om in een
geest van katholieke en Vlaamsche soli
dariteit te strijden voor het behoud der
groote katholieke en Vlaamsche waar
den. (Toej.).
DE VERNIEUWING DIE ZICHTBAAR
WORDT
De H. staatsminister VAN CAUWE-
LAERT spreekt ten slotte nog een dank
woord uit en wees op de vernieuwing, die
zichtbaar wordt in alle rangen der ka
tholieke partij en beklemtoonde de nood
zakelijkheid van het samenbrengen van
allen niet om ze in hun invloed te
krenken, doch, om des te sterker te staan
in den schoot der K.V.V.
Eenheid in programma, in organisatie,
in lijn, dat is levensnoodzakelijkheid.
Deze eenheid komt er door de K.V.V.
(Toej.).
B© SOT®ntr©iiking der VEoamsche IfatbeSiek®
krachten ©p beft gebisd gemsenfe-politieli
als eerste pre>©§ tascentrafie
Zondag hield het Katholiek Vlaamsch
Oud-HoGgstudentenverbond zijn vierde
politiek diner te Brussel.
Voor dit feestmaal was een zeer drukke
opkomst uit alle gewesten van het Vlaam
sche Land.
Belangwekkend was de tafelrede van
Professor Van der Mueren, die onder meer
zegde
Het lijdt geen twijfel dat de Vlaamsch
nationale idee zal zegevieren, zooals trou
wens gebeurd is met alle ideeën, die be
hoorden tot een tijdcompleks. Een ver
heugend verschijnsel is de toenemende
belangstelling van de Vlaamsche intellee-
tueelen voor de Vlaamsche zaak. Het aan
tal mededenkexidsn en bewusten is van
10 t.h. tot 60 t.h. gestegen. Doch de con
centratie-idee moet neg duidelijker wor
den afgelijnd, terwijl ock het onderling
vertrouwen slechts stilaan kan groeien.
Intusschen kan men een practiscbe proef
neming doen op het gobded der gemeente
lijke politiek.
OP GRONDSLAG VAN DE VLAAMSCH
KATHOLIEKE IDEE, WAARBORG VAN
VLAAMSCHE ZELFSTANDIGHEID.
DE PLICHT DER INTELLECTUEELEN
Hier io volgens spreker de concentratie
niet all:gewenscht, doch ook mogelijk.
De samentrekking der krachten moet
echter noodzakelijk geschieden op grond
slag van een Vlaamsch katholieke idee,
die d.e zelfstandigheid van Vlaanderen
waarborgt.
De concentratie moet ock gebeuren met
alle katholieken, zonder onderscheid, die
deze idee onvoorwaardelijk aankleven.
Op h:t gebied van gemeentepolitiek,
vervolgt Prof. Van der Mueren, is er on
tegenzeggelijk meer te deen dan men in
Vlaanderen denkt. In alle gemeenten is
een kultu-urpolitiek van de grootste betee-
kenis. Het hoeft geen betoog dat hier voor
de Vlaamsche intellectueelen e'en schocr.e
maar verantwoordelijke taak is weggelegd.
Ieder intellectueel is immers voor zijn
medeburgers een mensch met gezag en
m:t zekeren levensstijl, dien zij trachten
na te volgen. Daarom is het hun plicht
aan politiek te doen, cm in hun gemeente
des te beter kultureele richting te geven,
EEN UITSTEKEND PROEFVELD
CONCENTRATIE OP HET GEBIED DER
GEMEENTEPOLITIEK MOGELIJK
Voer dit alles is de gemeentepolitiek
een uitstekend proefveld voor concentra
tie: 1) omdat de Vlamingen er gemakke
lijker kunnen binnendringen; 2) omdat
er geen staatkundige problemen gesteld
worden; 3) omdat het kuituurbeeld der ge
meente directer tij ons ligt, en 4) omdat
BBBB
een intellectueel in rijn gemeente rijn ge
zag kan deen gelden.
Het is dus een plicht der Vlaamsche
academici aan kultuurpolitiek te doen,
maar in de eerste plaats moeten zij de
verkeerde meaning laten varen dat ge
meentepolitiek dorpspolitiek of minder
waardig is, en dat zij niet door weten-
schapsmenscben moet worden beoefend.
GEVAREN VAN EEN BESTENDIGE
MINDERHEID S-
OF OBSTRUCTIEPOLITIEK
Spreker wees vervolgens op de gevaren
van een bestendige minderheid- of ob-
structlepolitiek en besloot met de vast
stelling dat concentratie op het gebied
dar gemeentepolitiek mogelijk is, op voor
waarde dat men de Vlaamsche eischen in
niets vermindert en geen gehoor meer
•geeft aan de on-Vlaamsche minderheden.
Het Katholiek Vlaamsch Oud-Hoogstu-
dentenverbond moet deze nieuwe concen
tratie-poging met rijn gezag steunen. Het
is een uitstekende gelegenheid om een
nieuwe atmosfeer van vriendschap en on
derling vertrouwen te scheppen onder
alle katholieke Vlaamsche krachten.
Prof. Van der Mueren werd, na deze
toespraak, warm toegejuicht.
A
Mochten onze intellectueelen samen
met allen die de politieke leiding ten bate
van ons katholiek-rijn in handen hebben,
luisteren naar deze wijze wenken en zich
allen samen aan 't werk stellen om het
beoogde doel te •bereiken.
AAN ONZE
ABONNENTEN
IN 'T BINNENLAND
De Postboden zijn op ronde
met dc kwijisenriften voor
het abonnement 1938. - Ge
lieve wel in acht te nemen
dat het kwijtschrift enkel
eenmaal aangeboden wordt;
wil dus het bedrag ter be
schikking houden der te
huis blijvende familieleden.
VOOR T BUITENLAND
Zooals hierboven reeds ge
vraagd worden onze nbon-
nenten uit 't Buitenland
vriendelijk verzocht ons het
bedrag per internationaal
postmandaat op te zenden
in belga's; niet in franks.
We rekenen op het trouw-
blijven van a! onze abon-
nenten en danken hen hier
bij;
eet? wie nu inschrijft voor 't gcaar
SCHRIJFT ONS EEN KAARTJE om een abonne
ment voor 1938 te vragen, of STORT 25 FRANK
op postcheckrekening 15.570 van V. Sansen-Vannesle,
Uitgever. 'Poperinge. (Dit geldt niet voor 't Buitenland)
De abonnementsprijs ooor't Buiten»
land bedraagt
Frankrijk
Belgisch Kongo
Alle andere landen
9.kelga,
45.frank.
13.belga.
worden vriendelijk verzocht de abonne
mentsprijs voor 1938 ons vóór Nieuw
jaar per internationaal postmandaat te
laten geworden.
Aan allen bij voorbaat besten dank.
De 7 reeds verschenen nummers van ons boeiend mengelwerk
MIJN ALL^gS zenden wij kosteloos aan wie ze ons vraagt
en tevens inschrijft voor een abonnement 1933.
DE ABONNENTEN VAN 'T BUITENLAND worden vriende.
lijk verzocht ons vóór Nieuwjaar,per INTERNATIONAAL POST
MANDAAT, te willen opzenden:
XJit Frankrijk: 9 Belgas.
Uit andere Landen: 13 Belgas.
Uit Belgisch Kongo: 9 Belgas.
list vertrouwen gestemd met 125 slem-
De ui'- /coring der openbare werken zal
Voortgezet worden;
Verders cal de coördinatie van het ver
keerswezen nagestreefd werden, zal de
hulpverschafFing aan het scheepsbouwbe
drijf voortgezet worden;
De toeristische politiek zal intenser ge
maakt worden;
De nieuwe Regeering hecht het grootste
belang aan de oprichting van een Raad
van State en bij de Kamer zal aangedron
gen worden tot spoedige afhandeling van
het wetsontwerp dat hieromtrent afhan-
gig i
De administratieve herinrichting aal
voortgezet worden. Behoorlijke bestuurs-
Ickalen zullen ingericht worden. De mo
daliteiten der verhooging van d« wedden
van het lager onderwijzend personeel zal
bestudeerd worden. Een algemeene her
aanpassing der schalen van wedden en
loonen zal onderzocht worden;
De Regeering wil het cultureel vraag
stuk en de verhoudingen tusschen Vla
mingen en Walen oplossen. Deze zijn zeer
actueel geworden. De Regeering is vast
besloten alle maatregelen te treffen om
's lands eenheid te handhaven en den
nationalen geest van eendracht tusschen
de twee taalgemeenschappen te verste
vigen;
Rekening zal worden gehouden met al
de noodwendigheden die voortspruiten uit
het bestaan onzer twee kuituren en er zal
er naar gestreefd worden beide culturen
hun vrije ontplooiing te laten nemen;
ln de centrale besturen, zoowel in de
parastatale instellingen, zal de nieuwe Re
geering ervoor waken dat een billijke ver
houding tusschen de agenten van beide
taairegimes in acht genomen worde;
Volledige gelijkheid wil de Regeering
in alle instellingen;
In het Ministerie van Openbaar Onder
wijs zullen twee kuituurraden opgericht
worden met raadgevende bevoegdheid.
Deze Raden zullen de onderwijs- en lml-
tuurvraagstukken, met inachtneming van
het taalkarakter en den geest van elk
landsdeel, onderzoeken;
Op het gebied der Academies zal een
hervorming doorgevoerd worden welke
aan de geleerden van onze twee groote
nationale kuituren de gelegenheid zal ge
boden worden hun bedrijvigheid in een
zelfstandig kader te ontwikkelen;
De eenheid van het Leger moet gehand
haafd blijven, wat namelijk eenheid van
opleiding en eenheid van kaders van het
officierenkorps betreft. Aan het leger zal
evenwel een nieuw taaistatuut geschon
ken worden op volgende grondbeginselen:
1. - De soldaat ontvangt zijn geheele
opleiding in zijn moedertaal;
2. - Te dien einde worden de soldaten,
voor zoover de organisaticnoodwendighe-
den van het leger het mogelijk maken, in
gedeeld in eentalige eenheden waarvan de
omvang in bepaalde gevallen zou kunnen
gaan tot de divisie;
3. - De officier moet werkelijk de taal
kennen van do eenheid waarvoor hij
wordt aangeduid. Onze militaire onder
wijsinstellingen behooren dus derwijze
heringericht te worden dat de toekom
stige officieren oen volledige opleiding in
hun moedertaal kunnen ontvangen, terwijl
er nochtans de hand aan gehouden wordt
dat zij werkelijk de andere nationale taal
kennen.
4. - Al de schikkingen moeten getroffen
worden, opdat de onderwijsinstellingen
zoohaast mogelijk een voldoend aantal
officieren aan de hand doen om aan de
eenheden kaders in overeenstemming met
de vereischtcn van hun taairegime te be
zorgen.
In het wetsontwerp betreffende de be
drijfsorganisatie, zal rekening gehouden
worden met de Ievenseischen van de tv/ee
cultureele groepen.
Op Schoolgebied, inbegrepen het tech
nisch onderwijs, zal de politiek van bevre
diging en verdraagzaamheid worden voort
gezet; een oplossing zal gezocht worden
aan het vraagstuk der verlenging van de
schoolplicht.
Er zal betracht worden de waarde van
ons onderwijs hooger op te voeren en de
Schoone Kunsten zullen aangemoedigd
worden;
Schikkingen zullen genomen worden om
de openbare zedelijkheid te vrijwaren;
De Kroostrijke Gez'nnea zullen be
schermd worden en alle initiatieven zuilen
aangemoedigd worden welke ten doel
hebben den eerbied voor den familiegeest
te bewaren;
De nieuwe Regeering is ook zinnens de
verspreiding van de speelzucht tegen te
gaan, zoo onder meer de speculatie op de
grondstoffen en de zoogezegde pronostiek-
wedstrijden. Maatregelen zullen overwo
gen worden om de misbruiken inzake deze
pronostiekwedstrijden te onderdrukken en
te voorkomen, Trouwens schaden deze
wedstrijden de rechtmatige belangen val
den kleinhandel;
DE RE GEERING SVERKLARING
VOORGELEZEN
IN KAMER EN SENAAT
Dinsdag namiddag vergaderden Kamer
en. Senaat om lezing te hooren van de
Re geer ings verklaring en programma. De
Kamer was voorgezeten door Voorzitter
H. Huysmans en bijna alle Kamerleden
waren aanwezig. H. Janson, in het
Fransoh, zette het regeringsprogramma
uiteen. Vervolgens gaf H. De Man, Minis
ter van Financiën, lezing van den Neder-
landsclhen tekst.
In den Senaat, welke voorgezeten was
dor H. Moyersoen, gaven de HH. Janson
en De Man, de eerste in het Fransch en
de tweede in het Nederlandsch, lezing van
de Regeerin gsverklaring.
In beide wetgevende Kamers werd de
verklaring met de meeste aandacht aan
hoord en werd de nieuwe eerste-minister
toegejuicht door de leden der meerder
heidspartijen.
HET PROGRAMMA
VAN DE NIEUWE REGEERING
Het programma van de nieuwe Regee
ring, zooals het door den Hr Janson in
Kamer en Senaat werd uiteengezet, kan
als volgt samengevat worden:
Do nieuwe Regeering wil het patrimo
nium der grondwettelijke vrijheden ver
dedigen om in ordelijkheid een sociale,
edelmoedige en vooruitziende politiek te
voeren; de nieuwe Regeering wil met alle
passende maatregelen in den onschendba-
ren Belgischen Staat, den kultureelen op
bloei der twee taalgemeenschappen be
vorderen;
De wetten moeten geëerbiedigd wor
den;
Het regeeringsprogramma van 1936 zal
Voortgezet worden;
Een wetsvoorstel tot verplichte verze
kering tegen werkloosheid zal ingediend
worden;
Een wetsontwerp zal ingediend worden
inzake invaliditeitsverzekering;
De kwestie der verzekering tegen ziekte
zal ingestudeerd worden;
Aan de Kamer zal worden gevraagd
haar goedkeuring te hechten aan het
wetsontwerp, dat aanhangig is, bei^ffen-
de de ouderdomspensioenen. Middelen zul
len gezocht worden om het bedrag «Ier
pensioenen te verboogen zonder dat de
publieke Financies er grooteren last zou
den door te dragen hebben;
De verlaging van den pensioensleeftijd
zal ingestudeerd worden;
Een Koninklijke Kommissaris zal aan
gesteld worden om de pensioenkwestie te
onderzoeken alsook de te treffen maat
regelen om vereenvoudiging en samen-
ordening der sociale wetten;
De voorzichtige toepassing der 40-uren-
week in zekere nijverheden waar het
werk zwaar, gevaarlijk en ongezond is,
zal voortgezet worden;
Het regiem van het betaald verlof zal
aangepast worden;
De arbeidsinspectie zal verscherpt wor
den, namelijk inzake zedelijkheid in het
arbeidsmidden
De actie ten bate van de volksgezond
heid zal voortgezet worden;
De Regeering zal ijveren de levensduur
te binnen redelijke perken te behouden;
Een wetsontwerp zal bij de Kamer wor
den ingediend tot het verleenen van een
statuut aan de beroepsvereenigingen;
De bestudeering van het regiem van de
wapenfabrikatie en van de nijverheidstak
ken en ondernemingen, waar geen vrije
mededinging meer geldt en feitelijk mo
nopolies tot stand komen, zal voortgezet
worden. Een wetsontwerp tot beteugeling
van machtsmisbruik op ekonomisch ge
bied zal ingediend worden;
Het mogelijke zal gedaan worden tot
het uitbreiden van het binnen- en buiten-
landsch afzetgebied;
De aanmoediging aan de Instellingen
voor krediet aan den Middenstand en voor
beroepskrediet zal voortgezet worden;
De saneering der mededingingsvoor
waarden in den handel en nijverheid zal
nagestreefd worden;
De nieuwe Regeering beoogt fis kale
vereenvoudiging;
Bijzondere aandacht zal gewijd worden
aan de verbetering der beroepsopleiding;
Een Ekonomisch Instituut zal opgericht
worden tot het bestudeeren van de belan
gen van den Middenstand;
Het Departement van Ekonomische
Zaken zal gereorganiseerd worden inge
volge dat het ook het Ministerie van den
Middenstand wordt, dit ten einde de be
langen van den Middenstand beter te
kunnen vrijwaren;
In zake landbouw zal de nieuwe Regee
ring zich laten leiden naar wat werd vast
gelegd in 1936. De landbouw verdient alle
bezorgdheid. De technische verbetering er
van zal aangemoedigd worden. Verruiming
der afzetgebieden voor den landbouw zal
gezocht worden;
(Zie vervolg 5s* blad.)
