Bijblad opgesteld door de leiding van 9t Mannenverbond voor K. A.
Het Leger en het Vrij Onderwijs
Wat een Geestelijke School
beteekent veer de Ouders
Christene Ouders
Christene Ouders
Parochiale Geestelijkheid of tot de Plaatselijke Leiding van het Mannenverbond voor K.A.
Gelijkheid op Schoolgebied
Voor alle verdere inlichtingen, Raad en Hulp, wend U tot de
Waar naartoe met uw Jongens
EENIGE STIELEN EN BEROEPEN VOOR JONGENS
MET AANDUIDING VAN DE SCHOLEN
WAAR DAARTOE OPGELEID WORDT
Waar naartoe met uw Meisjes
EENIGE BEROEPEN VOOR MEISJES MET AANDUIDING
VAN DE SCHOLEN WAAR DAARTOE OPGELEID WORDT
Dan blijft ons volk
het schoonste volk
ter wereld
DE NEUTRALE SCHOOL
BESTAAT NIET!
1. ARBEIDSTOEZICHTERs
gociale Vakschool, Poel, 4, Gent.
2. ARCHITECT:
StI/ucasscliool. Zwarte Zusterstr., 28, Gent.
3. AUTO-TECHNIEKER:
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aardsehe Steenweg, 120, Kortrijk.
Vrije Techische School. Ste Katharina-
polderstfaat. 12, Oostende.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28-36,
Rocselarc.
Vrije St Lucas Vakschool, Leiekaai, 15,
Meenen.
4. BAKKER:
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
5. BEDIENDE (bank en bureel):
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
17. Brugge.
H. Hartcollege, Statiestraat, 40, Waregem.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aarclschc steenweg, 120, Kortrijk.
In de moderne Humaniora van alle Col
leges van het Bisdom.
6. BEELDHOUWER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Vrije Technische School, Ste Katharina-
poldcrstraat. 12, Oostende.
Lagere Nijverheidsschool, O. L. Vrouw
straat, 8, leper.
Vrije St Lucasvakschool, I,eiekaal, 15,
Meenen.
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
Écolc Professionnelle de Métiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Dence (Provin
cie Namen).
7. BOEKBINDER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
8. BOEKHOUDER:
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
17. Brugge.
H. Hartccollcgc, Statiestr., 40. Waregem,
École Professionnelle Libre, Doornikstr.,
21, Moeskroen.
In de Moderne Humaniora der Bisschop
pclijkc College's.
9. BOOMKWEEKER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roesclare.
St Barbaragesticht. Middelbare Tuinbouw
school. Ham, 154, Wetteren.
10. BREIFABRIEK (bedrijfsleider):
Technisch Instituut voor Breikunde, O. L.
Vrouwplaats, St Niklaas.
11. BREIFABRIEK (mekanieker):
Technisch Instituut voor Breikunde, O. L.
Vrouwplaats, St Niklaas.
12. BROUWER:
St Lievcns Hoogere Technische School
voor Brouwerij, 1, Zilverstraat, Gent.
13. CISELEUR:
Écolc Professionnelle de Metiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Denee (Provin
cie Namen).
14. DIAMANTBEWERKER:
Vakschool voor Diamantbewerkers, Juwe
liers en Horlogemakers, Londcnstraat,
43, Antwerpen.
15. DRUKKER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Vakschool van 't II. Hart, Abdij Zeven-
kerkc, St Audries.
Don Bosco Instituut, Ivotrijksche steen
weg, 64, St Bcnys-Westrem.
St Barbaragesticht, Ham. 154, Wetteren.
St Lucas Iloogeschool, Zwarte Zusters
straat, 28, Gent.
16. ELEKTRIEKER:
Bijna alle Vakscholen.
17. FRUITKWEEKER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Rocselarc.
St Barbaragesticht, Ham. 154, Wetteren.
18. GARAGE-MECHANICIEN:
Zie Auto-Tcchniekcr onder Nr 3.
19. GARNIERDER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aardschc steenweg, 120, Kortrijk.
23. GLASSCHILDER:
St Lucas Hoogcschool, Zwarte Zusters
straat, 28, Gent.
21. GOUDSMID:
Écolc Professionnelle de Métiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Denee (Provin
cie Namen).
22. HOEFSMID:
Locale Cursussen, ondermeer te Brugge.
23. HORLOGEUR:
Vakschool van Horlogemaker, Londen-
straat, 43, Antwerpen.
24. HOVENIER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roeselaré.
St Barbaragesticht, Ham., 154. Wetteren.
Beroepsschool voor Weczeu, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
25. TECHNISCH INGENIEUR:
Centrale Hoogere Technische School, Stui
versstraat, 110, Oostende.
Middelb. en Hoogere Technische School,
Vakschool, 41, Aalst.
26. JUWELIER:
Vakschool voor Juweliers, Londenstraat,
43, Antwerpen.
37. KAPELMEESTER:
Lcnimcnsgesticht, Koningin Astridlaan,
72, Mcchelen.
28. KLEERMAKER:
Vakschool van 't II. Hart, Abdij Zevcn-
kerke, St Audries.
Bcrocpsscbool voor Weczen, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
Middelb. en Hoogere Technische School,
Vakschoolstraat, 41, Aalst.
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
29. KOSTER:
St Jozcfsgcsticlit, Bruggestr., 8, Torhout.
Lcnimcnsgesticht, Koningin Astridlaan, 72,
Mcchelen.
St Lucasschool (Ilooger Instituut van
Kunstonderwijs), Zwarte Zustersstraat,
28, Gent.
31. KUNSTSMID:
St Lucasschool (Hooger Instituut van
Kunstonderwijs), Zwarte Zustersstraat,
-'>K Gent.
T*. LANDBOUWER:
St Jan Bffdimanscollege, Kasteelstraat,
7, Avelgcm.
St Bcrnarduscollcge, Marktplaats, 5,
Nieuwpoort.
Middelbare Landbouwschool, Zuidstraat,
27, Roeselare.
St Jozefscollcge, Tielt.
30. KUNSTSCHILDER:
Middelbare Tuinbouwschool, Ham, 154,
Wetteren
College St Elooi, St Martinusstraat, 5,
Leuze.
33. LANDMETER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
In de Moderne Humaniora van alk Bis
schoppelijke Colleges.
34. LETTERZETTER:
Vrije Beroepsschool, BocveriestranL 83.
Brugge.
Vakschool H. Hart, Abdij Zevenkerke,
St Andries.
35. LOODGIETER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat» 38,
Brugge.
36. MAATSCHAP. ASSISTENT:
Centrale Iloogeschool voor Christelijke
Arbeiders, Naamsche steenweg, 14, He-
verlée.
37. METAALBEWERKER:
Bijna alle Vakscholen.
38. MEUBELMAKER:
Bijna alle Vakscholen (o.m. Poperinge).
39. MODELMAKER:
Middelb. en Hoogere Technische School,
Vakschoolstraat, 41, Aalst.
40. MOTORIST:
Centrale Hoogere Technische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
Vrije Technische School, St Catharina-
poldcrstraat, 12, Oostende.
Vrije Visscherijschool, Nieuwpoort.
Pastoor Pype's Visscherijschool, Pastoor
Pypestraat, 1, Oostende.
41. MOUTER:
St Lievcns Hoogere Technische School
voor Brouwerij, Zilverstraat, 1, Gent.
42. ONDERNEMER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
43. ONDERWIJZER:
St Jozefsgesticht, 8, Bruggestr., Torhout.
Bisschoppelijke Normaalschool voor On
derwijzers, Kasteelstr., 8, St Niklaas-
Waas.
Katholieke Normaalschool, Minderbroe
derstraat, 2', Antwerpen.
Katholieke Normaalschool, Onder den To
ren, 12, Mechelen.
St Thomasgesticht, Nieuwland, 198, Bruss.
44. ORGELIST:
•Lemmensgesticht, Koningin Astridlaan, 72,
Mechelen.
45. PASTEIBAKKER:
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
46. PASWERKER:
Bijna alle Vakscholen.
47. FOTO- en HELIOGRAVEUR:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
48. REGENT:
Katholieke Normaalschool, Minderbroe
derstraat, 2», Antwerpen.
St Thomasgesticht, Nieuwland, 198, Bruss.
49. REKENPL1CHT1GE:
Patroons- cn Handelsschool, Garenmarkt,
17, Brugge.
H. Hartcollege, Staticstraat, 40, Waregem.
École Profess. Libre, Doornijkstraat, 21,
Moeskroen.
Alle Onderwijsgestichten waar Moderne
Humaniora gegeven wordt.
50. SCHALIEDEKKER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 93,
Brugge.
51. SCHEEPSBOUWER:
Vrije Techn'sc c School, St Katherina-
polderstraat, 12, Oostende.
52. SCHEEPSJONGEN:
Pastoor Pype's Visscherijschool, Pastoor
Pypestraat, 1, Oostende.
53. SCHEIKUNDIGE:
Centrale HoogerTechnische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
St Lieren- Hoogere Technische School,
Zilverstraat, 1, Gent.
54. SCHILDER:
Vakschool II. Hart, Abdij Zevenkerke,
St Andries.
Zeer veel Avond- en Zondagvakscholen,
o.m. Vrije Beroepsschool, Poperinge.
55. SCHOENMAKER:
Beroepschool voor Weczen, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
Don-Bosco-Instituut, Kortrijksche steen
weg, 64, St-Denijs-Westrem (Gent).
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
Vakschool voor Schoenmakers, Prinse-
dreef, Ardooie.
Vrije Vakschool voor Schoonmaker?» 9,
Wijngaardstraat, Izcgcm.
Vrije Beroepsschool, Hulstplaats, Ticttt
56. SCHRIJNWERKER:
Bijna alle Vakscholen, o.m. Poperinge.
57. SMID:
Bijna alle Vakscholen.
58. STEENKAPPER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
59. STENO-DACTYLOGRAAF»
Patroons- cn Handelsschool, Garenmarkt,
12, Brugge.
60. STUURMAN:
Vrije Visschtrijschool, Nieuwpoort
61. TAPIJTS1ER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat 83,
Brugge.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouaen-
aardsche steenweg, 120, Kortrijk.
62. TEEKENEN:
(voorbereiding v. beroepsonderwijs)
Vrije Beroepsschool, Poperinge (E. H. Da-
muynck, Onderpastoor).
63. TEEKENLEERAARt
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
64. TUINIER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roesclare.
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
Beroepsschool voor Weczen, Van Robayi-
straat, Ste Kruis.
05. VISSCHERj
Pastoor Pype's Visscherijschool, Oostende.
06. VLASSER:
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Oudenaar
desteenweg, 120, Kortrijk.
67. WERKMEESTER in Vakschol.
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
1. BEROEPSLEERARES:
In Confectie:
Vakhuishoudschool H. Familie, Oude Zak,
34. Brugge.
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
lieverlee.
Linnennaad:
TL Familie, Brugge (zie hooger).
Kantnormaalschool, Balicstr., 21, Brugge.
II. Hart Hevcrlee (zie hooger).
Hoedenmaken:
H. Familie, Oude Zak, Brugge.
Sierteekenen:
H. Familie, Oude Zak, Brugge.
Beroepsteekenen:
H. Familie, Oude Zak, Brugge.
Kantwerk:
Kantnormaalschool, Balicstr., 21, Brugge.
2. BEWAARSCHOOLONDER.
WIJZERES:
O. L. Vrouw ten Doorn. Zuidmoerstraat,
131, Eekloo.
Zusters van Barmhartigheid, Kaatsspel
plaats. 5, Ronse.
O. L. Vrouw Visitatie, Gentstraat, 3, Sint
Amandsberg.
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
laar (bij Lier).
Instituut der Ursulienen. O. L. Vrouw
Waver Cnrov. Antwerpen).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
lieverlee.
3. BOEKBINDSTER:
Ecole d'horlogeri? pour jeunes filles, rue
du Président, 24, Namur.
4. BONTWERKSTER:
Instituut O. I,. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
5. BORDUURSTER:
In meest alle beroepsscholen.
6. CONFECTIE:
In meest alle beroepsscholen.
7. BUREELBEDIENDE:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
8. DACTYLO:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
9. GILETNAAISTER:
Instituut O. L. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
10. HANDELSREGENTES:
St Jozefshandelsschool voor Meisjes, Zil
verstraat, 20. Brugge.
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
lieverlee.
11. HOEDENMAAKSTER:
In meest alle beroepsscholen.
12. HOLOGENMAAKSTER:
Ecole d'horlogcrie, rue du Président, 24,
Namur.
13. HOSPITAALVERPLEEGSTER
St Elisabethverpleegstersschool, 38, Wal-
plaats, Brugge.
«Maria MiddelaresVoorstraat, 49-51,
Kortrijk.
14. HOTELBEDIENDE:
Vrije Middelbare School, Duinenpark, 3,
Knokke-aan-Zee.
15. HUISHOUDKUNDIGE
REGENTES:
H. Familie, Oude Zak, 34, Brugge.
Instituut der Ursulienen, O. L. Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
16. HUISHOUDKUNDIGE
LEERARES:
Normaalleergang in Huishoudkunde, Fort-
Plein, 14, Kortrijk.
17. HULPREKENPLICHTIGE:
In Middelbaar- cn Handelsonderwijs.
18. JOURNALISTE:
Kath. Vlaamsche Hoogeschool voor Vrou
wen, De Boinstraat, 11, Antwerpen.
19. KANTWERKSTER:
In verschillende beroepsscholen.
20. KLEERMAAKSTER:
In verschillende beroepsscholen.
21. LANDBOUWSTER:
Middelbare Landbouwhuishoudschool, 33,
Kerkstraat, Anzegem.
Land- en Tuinbouwhülshoud school, Hand-
zamestraat, 35. Kortcmark.
Kostschool der Zusters v. H. Vincentius,
Dorpstraat. 145. Lendclede.
Middelbare Landbouwhuishoudschool van
O. L. Vr. ten Bunderen, Moorslede.
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
laar (bij Lier).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Lieverlee.
22. LANDBOUWREGENTES:
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
laar (bij Lier).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Hevcrlee.
23. LINNENNAAISTER:
Bijna alle beroepsscholen.
24. MAATSCHAPPELIJKE
ASSISTENTE:
Katholieke Sociale School voor Vrouwen,
Poststraat, 111, Schaarbeek (Brussel 2).
25. MODISTE:
Verschillende beroepsscholen.
26. NAAISTER:
Alle beroepsscholen.
27. ONDERWIJZERES:
H. Familie, Hulstplaats, 15. Tielf.
O. L. Vrouw ten Doorn, Zuidmoerstraat,
131, Eekloo.
Zusters van Barmhartigheid, Kaatsspel
plaats, 5, Ronse.
O. L. Vrouw Visitatie, Gentstraat, 3, Sint
Amandsberg.
St Jozefsgesticht, Burchtstraat, 14, He
renthals.
Instituut der Ursulienen, O. L. Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
Instituut H. Graf, Paterstr., 26, Turnhout.
Instituut H; Hart, Naamsche steenweg,
Hevcrlee.
Maagdendal, Kloosterstr., 22, Hoegaarden.
28. PELSENMAAKSTER:
Zie Nr 4 Bontwerkster.
Instituut O. L. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
29. REGENTES:
LI. Familie, Hulstplaats, 15. Tielt.
O. L. Vrouw ten Doorn, Zuidmoerstraat,
131, Eekloo.
Instituut der Ursulienen, O. L» Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
Instituut H. Graf, Paterstr., 26, Turnhout.
Instituut H. Hart, Heverlee.
30. REKENPLICHTIGE:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
31. SCHEIKUNDIGE:
St Lievcns Hoogere School voor Brou
werij, Zilverstraat, 1, Gent.
32. STENO-DACTYLO:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
33. TAPIJTMAAKSTER:
Koninklijk Gesticht, voor Blinde en Doof
stomme, SnaggaaVdstraat, 11, Brugge.
34. SOCIALE VERPLEEGSTER:
St Elisabethverplecgsterschool, 38, Wal-
plaats, Brugge.
«Maria Middelares», Voorstraat, 49-51,
Kortrijk.
35. VROEDVROUW:
Ste Anna St Annarei, Brugge.
«Sint Janshospitaal», Sint Janshospitaal,
Brugge.
IflMHHMHHMMHHHHBflBH
De Stad Brussel betaalde in 1930 voor Gemeentelijke Lagere
en Betvaarscholen 26 Millioen Frs (26.000.000)
De Vrije Scholen 'kregen 570.000 Frs.
Zoo kost ieder leerling der Gemeentelijke Scholen, 205j. Frs per
jaar aan de belastingbetalersterwijl deze der Vrije Scholen slechts
80 Frs kost.
Waar is de gelijkheid
IBaSfiflBEBBBBIlflBBBBflflSBflBBBSSBBBIBBBBBBEI
Citoven Bracop», voorzitter van
Le Centre Permanent de Defense
de l'Ecole Publique had in Sep
tember 1936 het volgende geschre
ven in I.e Prolélaire
Zijn kind toevertrouwen aan de
school van de clericale partij, is het
uitleveren aan de meest trouwelooze
vijanden van den vooruitgang van
den mensch, het is het eiken weg
naar de toekomst afsnijden en ertoe
bijdragen zijn intellectueelen horizon
te verduisteren
Dergelijke klakkelooze bewerin
gen hoort men niet alleen bij socia
listen en communisten.
Le Rappel wilde toen de proef
op de som hebben en vroeg aan den
Minister van Landsverdediging uit
welke onderwijsinrichtingen de
bekroonden bij het toegangsexa
men tot de militaire school kwamen.
Het antwoord van den Minister
was stichtend. Uit de statistische
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBlBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBfl
68. WERKTUIGKUNDIGE:
Central# Hoogere Technische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28, Roe
selare.
Lagere Nijverheidsschool, O. L. Vrouw
straat, 8, leper.
69. WEVER:
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aardsche steenweg, 120, Kortrijk.
Vrije St Lucasschool, Leiekaai, 15, Meenen.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28, Roe
selare.
Vrije Beroepsschool, Hulstplaats, Tielt.
Vrije Weefschool St Hilarius, Magdalena-
straat, Wervik.
70. ZINKWERKER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
gegevens door het Ministerie van
Landsverdediging verstrekt, bleek
inderdaad liet volgende:
Van 1930 tot 1936 hebben 707
kandidaten zich voor de Militaire
School aangeboden.
Van de 707, slaagden er 375:
33 hadden onderwijs ontvangen in
Koninklijke Athenea;
36 in een vrije neutrale onder
wijsinrichting,
en 306 in vrije onderwijsinrichtin
gen onder leiding van Geestelijken,
ÉE. PP. Jezuieten en Broeders der
Christelijke Scholen.
Le Rappel herinnerde dezer
dagen nog eens aan deze resulta
ten en voegde er aan toeZonder
het vrij onderwijs, zou het leger
geen officierenkorps kunnen aan
voeren, tenzij het leger zich tevre
den stelt met minderwaardige ele
menten.
Ouders, wat venvachten uw kin
deren van u? Een goede naam, een
deftig bestaan, bovenal een chris
telijke opvoeding. - Zendt ze dus
naar een christelijke school.
IBBBBBBBBBBBBaBBBBBBBBBBBflBI
Ouders, gij wilt niet van een leven
zonder godsdienst. Waarom duldt
gij dan voor uw kinderen een
school, met slechts 2 uren per
iveck godsdienstles, maar heel de
rest van de week zonder godsdienst
IIIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBl
Acht of tien uur per dag verblijft
uw kind in de school. Wat wordt
uw'kind in die school? Schoolkeus
is geivetenskeus.
Ouders, hebt gi] nog nooit geluisterd
naar dien een-voudigen kinderpraat van
uw jongens en meisjes, als ze thuiskomen
van de school?
Zi pruttelen misschien wel eens tegen
Meester of Zuster; en natuurlijk, als ze
gestraft zijn, al 't gelijk is aan hunnen
kant. Maar negen andere keeren zult ge
ondervinden dat ze naar hun Messter of
Meesteres opkijken met eerbied en ontzag.
,i
DE SOHOOL HEEFT GROOTEN IN
VLOED OP UW KINDERS. EN ER
HANGT ZEER VEEL AF VAN EEN
GOEDE OF SLECHTE SCHOOL voor
't geluk van uw kinders later, en ook voor
uw eigen geluk.
Ga ondervindt dat uw kinders leeren;
ge verneemt uit den mond van uw kleinen
dat de meesters en meesteressen er streng
aan houden dat ze hun lessen kennen; ge
ziet dat de school uw kinders ernstig leert
werken. Zljt gij dan niet waarlijk ver
heugd en gelukkig?
Wat is een mensch nu nog zonder een
bsetje geleerdheid niet waar? Welnu, wie
is het, die u daarin helpt, die dat in uw
plaats bezorgt aan uw kinders? Ls het hun
school niet?
Verder, ge verneemt dat de meesters en
meesteressen streng zijn; ge ondervindt
dat uw kleuters gehoorzaam en gewillig,
gedienstig en goed zijn, dat ze eerlijk en
rechtzinnig gemaakt worden in de school,
dat ze gaarne naar de kerk gaan met op
rechte kinderlijke godsvrucht. Moet ge
den Heer niet danken en loven dat de
school van uw kinders goede, gewillige,
eerlijke, gedienstige, christelijke menschen
maakt?
Geleerdheid alleen is nog niet alles in
't latetr leven. Gij weet d2t toch ook. Als
gij een ambachtsman noodig hebt, dan
vraagt gij eigenlijk niet of hij goed leerde
hl de school; hij moet zijn ambacht goed
kunnen, maar ge verlangt vooral dat hij
een eerlijk mensch ls, die zijn werk ln
ge-weten doet, en u niet zal bedriegen in
't werk noch ln de -betaling.
Is 't niet waar, ouders, als de school aan
uw kinders én de geleerdheid voor 't tij
delijk leven, én de opvoeding in al die
deugden verschaft, dat die school voor u
een schat is, dien gij nooit hoog genoeg
kunt waardeeren.
Welnu, er kan r.iet de minste twijfel
bestaan: de christelijke scholen, en zij
alleen, geven, benevens de noodige ge
leerdheid, ook de noodige opvoeding tot
een christelijk, eerlijk en deugdzaam le
ven. Daarom houden christelijke ouders
dwarsdoor alles aan een christelijke school
voor hun kinders. En ze luisteren niet
naar alles wat over de christelijke school
verteld wordt door neutrale en ongeloo-
vige menschen of bladen.
ZE LEEREN DAAR GOED
IN DE CHRISTELIJKE SCHOLEN
zeggen de vrienden van het neutraal on
derwijs, <i DOEN ZE HEELE DAGEN
NIETS ANDERS DAN GODSDIENST
LEEREN EN PREEKEN; IN DE NEU
TRALE SCHOLEN VERLIEZEN ZE
DAAR AL DIEN TIJD NIET AAN; ZE
.LEEREN DAAR MEER
Het antwoord daarop ls niet moeilijk.
Gewoonlijk zijn dat gezegden van men
schen, die 't maar weten van het te hoe
ren zeggen. Maar, er komen in de christe
lijke scholen inspecteurs van den staat,
christelijke en ook ongeloovige. Welnu, als
die menschen e:n tijd lang onze scholen
bezoeken, dan is dat voor vele een ware
ontdekking; zij zijn zoodanig verwonderd
dat ze het niet kunnen zwijgen en mosten
bekennen: er woi'dt in de christelijke
scholen even veel en even ernstig geleerd
als in gelijk welke andere scholenZiet
ge ouders, dat zijn dan menschen, die niet
meer voortgaan op hooien zeggen alleen,
maar die zelf zien en onderzoeken wat er
gebeurt in onze scholen.
Ten andere, de christelijke scholen moe
ten, juist zooals de andere, hun 20 uren
per week lessen geven in profane vakken.
De christelijke scholen staan, even goed
als de andere scholen, met hun program
ma voor iedere -klas, dat moet afgewerkt
worden, en over dat afwerken is er con
trole vanwege den staatsinspecteur even
goed als in andere scholen; en zelfs nog
beter; dat wordt bovendien ook nog ge
controleerd door eigen inspecteurs.
Dc uitslagen zijn daar toch ook van de
leerlingen en de oudleerlinge-n in de exa
mens van de lagere school, in de examens
voor staatsbedieningen, in de examens
voor de universiteit. En ce bekomen di
ploma's en uitslagen wijzen in 't geheel
niet op een achterstand van de christelijke
soholen, wel integendeel. Als het leeren
in die scholen zoodanig verwaarloosd was,
dan zou dat toch uitkom-en in de uitslagen
van. die examens, zou ik meenen.
Daarbij, als ze in de christelijke schoren
godsdienstig opgebracht worden, en al
hun werken gedurende oen da-g leeren
doen in den dienst van God, zoudt ge met
meenen ouders dat dit niets anders dan
deugd kan doen aan hun naarstigheid in
't l-eeren?
't Is dus in de christelijke scholen en
niet in de andere, dat gij de meeste waar
borgen zult vinden, dat uw kinders waar
lijk zullen bezig zijn met hun lessen en
hun hoofd op hun leeren zetten.
IIOE ZE DAAR CHRISTELIJK
OPVOEDEN
WEET GIJ GOED HOE DAT EIGEN
LIJK GAAT IN DE SCHOOL, DAT
GODSDIENSTIG EN CHRISTELIJK OP
VOEDEN? Er gaat daar allemaal veel,
veel minder tijd in dan gij wel denkt.
Verre 't meeste dieel van de onderrich
tingen daarover ge-beurt in de godsdienst
les. Als 't in de andere lessen gebeurt, dan
gaat het op de volgende manier. Fr is b.v.
leesles. Welnu, ge kunt evengoed waarlijk
leeren lezen, met een leesboek, waar stuk
jes instaan niet alleen over het tijdelijk
leven en de natuur en geschiedenis, maar
ook eens een stukje over Gods Voorzie
nigheid, een vertelling over het Doopsel
van broertje, over een eerste Communie,
over de Meimaand of den H. Hartemaand.
Er is dan geen kwestie van daarover te
gaan preeken; dat zou de kinders algauw
beu maken van al die zaken en dus meer
kwaad doen dan goed. Maar, zender daar
eenigen tijd aan te verliezen, toch heeft
dat zijn invloed op dc godsdienstigheid
van de kinderen.
Er zijn scholen, de neutrale, waar ze-
zulke leesboeken niet mogen gebruiken;
welnu, door hun leesboek krijgen de kin
deren ln die scholen de overtuiging dat,
buiten de -godsdienstles, in 't leven dus,
al de godsdienstige zaken niet meetellen,
dat alleen aardsche en w-treldsche dingen
het beschrijven en vertellen waard zijn.
Hetzelfde in een geschiedenisles. Ge
kunt even juist en even volledig de ware
geschiedenis leeren, als ge daar ln som
mige slaande ge-beurtenissen den vinger
Gods toont, als ge den invloed van de
kloosters, van de groots- heiligen in hun
streek, van de brieven van den Paus toont
nevens al de and-ere gebeurtenissen in een
tijdperk uit de oud-e tijden. En er is daar
hoegenaamd weer geen spraak van te
staan preeken, of van tijd te verliezen
voor het leeren van geschiedenis.
Eige-nlij-k wel bekeken is dat alleen de
ware volledige kij-k op de geschiedenis. In
de neutrale scholen mogen ze dat alles
nooit noemen; maar ze geven dan ook een
verminkte geschiedenis, waar alles wat
een-igszins op tusschemkomst van God of
godsd-ie-nst wijst, uit princiep, moet ver
zwegen worden.
Zeker, dat is niet alles. Echte christe
lijkheid in de kinderen aankweeken gaat
niet met daarover in de godsdienstles iets
te l-eeren, met daarover ln een leesboek
soms iets te lezen, of in een andere les
soms terloops lets te hooren zeggen alleen.
Als men dan de rest van dsn dag de kin
ders aan henzelf zou overlaten, en nooit
zou tusschen-komen, dan zou er van op
voeding tot deugdzaamheid en godsdien
stigheid in 't leven al niet veel te recht
komen.
Moeders weten dat wel hoe dat gaat,
een kindje opvoeden ln éér. of ander punt
waarin het mist. Moeder staat daar n-iet
gedurig te preeken, maar, volgens de om
standigheden zal moeder aleens een kort
verbod geven, een keer doen pelzen, een
keer doe-n herdoen en nu goed, een keer
straffen, enz. En zoo stilaan groeit er in
't kindje de christelijke overtuiging en
betere gewoonten in die zaak.
Welnu, in een christelijke school, waar
opvoeding gegeven wordt en de kinders
christelijk gemaakt worden, gaat dat ook
alzoo. Benevens het leeren, dat de mees
ters even goed bezorgen als in een andere
school, maken zij ook heel den dag hun
werk van die kleine tusschenkomsten in
het gedrag, en in de overt'.iigingen van de
kinderen. En zoo kweeken ze in de kinders
christelijke overtuigingen en gevoelens,
christelijke deugden aan, zonder dat daar
weerom preeken of veel tijd mee ge-
mosid is.
En zoo ziet gij, ouders, dat het verwijt
van al dat godsdienst leeren en preeken,
enz., en al die tijd die daarin zoo ver
loren gaat, wederom komt van menschen
die spreken over zaken die ze zelf niet
kennen.
HET GROOT VERSCHIL
MISSCHIEN ZULT GE NU ZEGGEN:
HET VERSCHILLLL TUSSCHEN EEN
GODSDIENSTIGE SCHOOL EN EEN
ANDERE SOHOOL IS DAN TOCH ZOO
DANIG GROOT NIET.
Hier bedriegt gij u, en grootelij-ks. Dat
verschil is ongemeen groot. Want de chris
telijke scholen, waar ze dat doen, kweeken
menschen die gewoon zijn alles te -bekij
ken en té beoordeelen zooals dat in den
godsdienst geleerd wordt, godsdienstige
menschen, en die leerlingen leven dan
later ook zoo voort. De neutrale scholen,
waar ze dat niet mogen doen, kweeken
menschen die gewoon zijn alles te bekij
ken en te beoordeelen zonder God of
godsdienst mee te tellen, en die le-ven la
ter in hun dagelij-ksch leven alsof God en
Godsdienst niet bestonden.
Het neutraal onderwijs kweekt dus neu
trale of vrijzinnige menschen, die leven
zonder God mee te tellen. Alleen d-e chris
telijke scholen kweeken godsdienstige
menschen, d-ie hier op de wereld doen het
geen waarvoor zij gemaakt zijn, in heel
hun leven, heel den dag door, God dienen.
Daar werd eens, in onze Kamers van
volksvertegenwoordigers, deze spreuk ge
lanceerd door een vrijzinnige hij sprak
over vakscholen, maar dat is juist het
zelfde voor alle soorten van scholen
Waarom onderscheid willen maken tus-
schen godsdienstige en neutrale vak- en
huishoudscholen! Bestaat er dan een
christelijke en vrijzinnige manier om soep
te koken, of om te zagen of te schaven?
Het antwoord, dat men had moeten ge
ven, is het volgende; Zonder twijfel is er
een zeer groot verschil tusschen het soep
koken en het timmeren van een godsdien
stig mensch en dezelfde werken van een
ongeloovige.
Een vergelijking zal dat doen verstaan.
Is er verschil tusschen het timmeren van
een baas en dat van een timmermans-
gast, tusschen het soep koken van een
zelfstandige huisvrouw en dat van een
dienstmeid? Het werd uitwendig bekeken,
neen, niet waar. Maar dè,t is in al d<e wer
ken van een baas en van een knecht of
meid verschillend dat de baas zijn werken
zelf bepaalt en schikt naar zijn eigen
goedvinden, en dat de andere alles doen
in dienstzooals hun baas het zegt en
voorschrijft, en voor hen.
De toepassing verstaat ge reeds. Tus
schen gelij-k welke tijdelijke werken van
©en ongeloovige vrijzinnige, e-n dezelfde
werken van een godsdienstig christen
mensch, is er altijd het volgende radikaal
verschil: Die ongeloovige doet al zijn wer
ken altijd als een volledig-vrije van nie
mand afhangende ontvoogde mensch naar
zijn eigen gedacht en goedvinden. Een
christen mensch daarentegen doet al zijn
werken, hoe klein en stoffelijk ook, als
dienstknecht van God, om te doen hetgeen
God in zijn Voorzienigheid beschikt heeft
dat hij, mensch, nu moet doen. En omdat
hij van al zijn werken, van heel zijn leven,
eon dienst van God maakt, zal hij altijd
eerst Gods oordcel cn leering over dat
werk zoeken en naar Gods beschikkingen
en wil handelen. En als zijn dienst hem
moeilijk valt, zal hij Gods hulp en sterkte
gebruiken door gebed en sacramenten.
Zie, dat noemen wij godsdienstig leven,
christelijk leven: altijd alles trachten te
doen op die manier als een dienstknecht
van God.
En daarover juist krijgen de kinders
niet alleen les twee uren per week, maar
daartoe worden ze gedurig opgevoed, zoo-
ats we 't beschreven hebben, in de chris
telijke scholen. Daartoe worde-n ze niet
opgevoed, ln de neutrale scholen: de neu
trale school mag daartoe niet opvoeden.
Waarom dus houden wij zoo hardnekkig
aan onze godsdienstige scholen? Waarom
eischen wij voor christelijke kinderen on-
BT ZIE VERVOLG HIERNEVENS.
11
Onzijdigheid in de school is be
drog. Onzij.ligen zijn huichelaars
die de Godsgedachte willen uit
roeien, maar het niedurven Jdaaf,
zeggen.
IBBBBBBBBEBBBBBBBBBBBBBBBBBM
De heerlijke schoolzondag is eeri
grootsche inzet der propaganda voot
het behoud en de uitbreiding van dé
kristelijke school
Daarmede propageeren wij voor het
goede!
Het ware en het goede vinden él-
kander altijd.
Ook hier!
't Is dank aan de kristelijke school
dat in Vlaanderen nog niet, zooals in
zoovele andere landen, de godsdienst
verloren ging.
't ls dank aan de kristelijke school
dat, spijts zooveel zaaiers van het
kwaad, de goede zeden in Vlaanderen
nog niet ten volle uitgeroeid zijn.
't Is door de kristelijke school dat
wij ons dierbaar geloof en onze goedé
zeden nog zullen kunnen bewaren!
Neemt de kristelijke scholen weg,
dan valt de godsdienst ook weg!
De vijanden van geloof en gods-*
dienst weten het wel: daarom trach
ten zij door het listig bedrog der neu
trale school ons géloovig volk vaii
Vlaanderen te verschalken en te mis
leiden!
Maar ons volk moet en zal hei
vernemen: de neutrale school IS eeri
ongodsdienstige school!
De neutraliteit is de vlag onder de
welke men de ongeloovige en ongods
dienstige school wil binnensmokkelenf
Maar in Vlaanderen zal dat behen
dig truukje niet pakken.
We zeggen hier: Weg met de neu
trale school want ze IS ongodsdien
stig!
De katholieke Vlamingen willen niet
weten van de neutrale school: want
de neutrale school vermoordt deri
godsdienstzin in de harten der kin
deren en doodt hun geest van geloof
Onze kristelijke scholen zijn zóó de
gelijk ingericht; de graden en soor
ten van het kristelijk onderwijs zijii
zóó menigvuldig dat niet één kind
van kristelijke ouders er zijn positié,
voor het latere leven niet zoude kun
nen voorbereiden!
Katholieke ouders!
Dankt Onze Lieve Heer dat hier in
onze gezegende gouwe uw kinderen
zoo ruimschoots de gelegenheid vin
den om een godsdienstige opvoeding
en een aangepast onderwijs te beko
men.
Dankt Hem want ge zijt een uitver
koren volk dat bogen kan op zulke
groote gunst!
Dat het V niet verga zooals met
hen, die eerst de gezondheid waardee
ren wanneer ze ziek geworden zijnt
In Vlaanderen blijve het altijd
waar: Ieder kind van katholieke
ouders in een volledig-kristelijke
school!
Dan blijft ons volk: vroom en gods
dienstig, schoon en groot, welvarend
en gelukkig.
Dan blijft ons volk: het schoonste
volk ter wereld.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBI
Hoe zal de school
uw kind leeren leven,
voor God of zonder God?,
1BBI
Wat wordt uw kind in zijn school
Overtuigd christen,
of twijfelaar, ongeloovige
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBl
Alleen een volledig-christelijke -
school kweekt overtuigde chris
tenen.
Ml
IB0
De Fransche vrijdenker J. Si
mon, gewezen Minister van On
derwijs, verklaart
Er is geen neutrale school, om
dat er geen enkele onderwijzer is
die geen godsdienstige of filosofi
sche opinie heeft. Als hij deze niet
heeft, dan staat hij buiten de
menschheid. Als hij wel een opinie
heeft, en dat hij ze verbergt om
zijn jaarwedde te redden, dan is
h\j een lafaard, doch ik daag hem
uit, zijn opinie te verbergen
IBflBaBBBBBBBBBBBEBBBBBBBBBflB
Zendt uw kinderen naar de eenige
school, waar zijn geloof zal be
zorgd worden: de christelijke
school.
BBBBBBBflflBBSBBBBflBBBBBBBBBB
Ouders, wat verwacht gij van u%
kinderen? Dat ze zouden zijn eerst
gehoorzame kinderen, later eerlij,
ke godvreezende menschen! Zendt
ze dus naar een christelijke school.
derwijs en opvoeding, dwarsdoor bezield
met den christelljken geest?
Omdat God er recht op heeft dat all*
menschen Hem heel hun leven dienen, en
wij willen hebben dat onze kinderen nu
en later aan God geven. wat zij, zijn
dienstknechten, Hem verschuldigd zijn.
Omdat de godsdienst voor alle gedoop-
ten gewetensplicht is, en wij onze kinde
ren bove-nal willen helpen in 't volbrengen
van dien gewetensplicht.
Omdat de godsdienst voor alle menschen
het hoogste goed is, en omd-at wij onz»
kladeren gelukkig willen zien nu en later.
Ten slotte omdat wij weten dat dit alle»
alleen mogelijk is in een echt en volledig-
christelijke school.
