Genoeg verwarring I EENDRACHT IS MACHT 2e Handelsfoor te Poperinge SI0NISME EH PAM-ISLAMISMEI Onthulling van het Koning Albert Monument aan den EJzer r KATHOLIEK NIEUWSNOTARIEEL- EN AANKONDIGINGSBLAD. - VERSCHIJNT WEKELIJKS De welgelukte tentoonstelling der lotos van 2.500West-Viaamsche Missionarissen en Missionaressen te Brugge op het Stadhuis ea ia do Staatsmiddelbare School van 21 tot 25 Juli 1938 INTERNATIONAAL OVERZICHT te Pis@&iwpo®rt, op Zondag 24 Juli 1938, te 10 uur in tegenwoordigheid van Koning Leopold ill en Koningin Elizabeth ZONDAG 24 JULI 193». .12 BLADZIJDEN: 50 CENTIEM-, 33 JAAR. f" DE POPERINGENAAR Uitgever SANSEN-VANNESTE POPERINCE relcfoon Nr 9. Postcb. Nr 155.70.1 ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (p«r poit) Binnenland 25.fr. Belgisch Kongo 45.fr. Frankrijk 45.— fr. Alle andere landen 65.fr. iltdcwtrkers zijn verantwoordelijk voor hun artikels. TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten ner regel 1.25 fr. Kleine berichten (minimum) 4.— fr, 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. Berichten op 1" bl. per regel 5.fr. Berichten op 2« bl. per regel 2.50 fr. I Berichten op 3" bl. per regel 1.50 fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. Te herhalen aankondigingen orijs op aanrraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en [moeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. Kleine be- I richten tegen den Donderdag noen. We beleven deze weken en bij zonderlijk deze laatste dagen het weinig verkwikkend schouwspel dat een groot deel onzer katholieke vlaam- sehe dagbladen de zoogezegde lei dersbladen meikaar aan 't uitschel den zijn gelijk kwade vischwijven. We steken ze al in één zak: De CourantDe StandaardHet Volk Het Handelsblad en andere. Wie heeft er gelijk? Wie heeft er ongelijk? Wij zullen het niet uit maken. Als katholieken betreuren wij het en we vragen ons af of de Katholieke Partij daar profijt uit trekt of niet Allen beloeren te streven om de be langen van Katholiek Vlaanderen! Men zou het niet zeggen! Het begin der ruzie der open lijke ruzie was het uitsluiten van Heer Sap uit de Katholieke Partij. Dat was een grove fout. Bij het ontstaan van K.V.V. werd Heer Sap zooveel mogelijk op zij ge laten. Dat ook was mis. De Heer Sap heeft veel gezegd waar veel waarheid in washij ging niet akkoord met het programma van Heer Van Zeeland en Heer De Man, de t Plantrekker en de tijd heeft uit gewezen dat hij in veel punten gelijk had. Bij het opstellen van het plan tot financieel herstel dat voorgedragen werd in de laatste groote algemeene vergadering van K.V.V., werd Heer Sap niet geraadpleegd. Hij was Oud-Minister van Finanties, had be wijs geleverd van diepe kennis der zaak en van. durvend optreden, en hij mocht in deze zaak niet verwaarloosd worden. «Men mocht hem in die Commissie niet samenbrengen met Heer Van Cauwelaertwordt er gezegd. Dat zijn kleingeestige redens voor zulke groote menschen. Te Hasselt nu verleden week sprak Heer Sap een tafelrede uit waar hij liet verstaan dat naar zijn.inzien K.V.V. niet goed is ingescheept. Dat is ook mis. Wanneer een in richting die U nauw aan 't harte ligt niet gaat zoo het behoort, of dat Ge zulks eerlijk meent, dan kan ze enkel verbeteren en versterken met wijzen raad en opofferende daadmeer af breken helpt tot niets. In een redevoering voor K.V.V. te Mechelen antwoordde Heer Verbist op de rede van Hasselt en er komen daar zinnen en woorden in die ons, van wege Heer Verbist, verwonderen. En zoo gaat de ruzie steeds verder en wordt de afstand tusschen onze Leiders steeds grooter. En de katholieken zijn dat gekib bel moede. Het wordt tijd dat al die heeren zich akkoord stellen en samenwerken uit katholiek belang. En die dat niet kan en de politiek zou willen ge bruiken om eigen belang te dienen of om een ander er onder te helpen, die trekke eruit en laat de baan vrij voor edeler-bezielde kampers. Hoe wilt Ge eene sterke partij ma ken als Ge zelf niet kunt overeen komen. Daarmede moet Ge beginnen. Wij, katholieken, kunnen ons niet be kommeren om al uw persoonlijke vee ten. Vergeet die, en stelt de alge meene katholieke en vlaamsche be langen op het voorplan. Overeenkomst onder de leiders, dat wil de katholieke bevolking. Houdt op in bladen en redevoerin gen meikaar af te breken: Ge breekt de Katholieke Partij af. Richt een vredesmaal in en ver wekt eerst elk een akt van berouw en dan een akt van liefde en eet dan allen samen en smakelijk. Praat het effen onder het eten en spreekt dan, een voor allen allen door een de vrede-rede uit. En gaat dan allen samen aan 't werk, hand in hand. Het is niet genoeg christene broe derliefde en samenwerking aan te prediken, geeft het voorbeeld van toepassing en dan zijn er Christen Vlaanderen nog veel heerlijke dagen beschoren. PAX. iiiunHimiiiiiii VIT NIEUWPOORT ontvangen we volgend schrijven over Eendracht bij de Katholieken Het is misschien wel lokaal Nieuw- poort bedoeld, maar het kan overal te pas komen en daarom geven wij het aan allen ter overweging en... ter toepassing. Bij de besten onzer katholieke menschen Is er op dit oogenblih een verlangen naar eenheid in het optreden der katholieken in het openlbaar leven. En terecht! Of moeten we dan niet vreezen voor de vei ligheid van het katholiek leven niet alleen in ons land maar ook in cnze stad. Uit tweedracht groeit er ontbinding en ver nieling van het katholiek leven. Daarom is alle verdeeldheid onverbiddelijk af te keuren. Tweedracht beteekent zelfverwoes ting. Men mag een élite hebben van diep gevormde katholieken, men mag organi saties hebben zooveel als men wil, toch zal de menigte haar katholieken geest verliezsn als men in de leiding de eenheid mist. Het mag niet geduld worden dat men uit hoogmoed of uit hebzucht zou tornen aan deze hoogst noodzakelijke en onontbeerlijke eenheid ook op politiek ge bied. De leuze onder de katholieken moet zijn en blijven: «één geloof, één strijd, één partij! Met heimwee denken veel trouwe katho lieken aan den tijd van voor den oorlog wanneer onze katholieke menschen eens gezind, broederlijk en geestdriftig den goeden strijd streden. Juist omdat men eensgezind was, behaalde men triomfen. Hoe jammerlijk is de hedendaagsche ver deeldheid onder de katholieke menschen binnengeslopen en dat om bijkomstige kwesties. Men kibbelt en vecht cm zaken van tweeden, derden en soms tienden rang, zonder te spreken over personen- kwesties. Toch zou alles mosten wijken voor het allereerste: de katholieke zaak dienen, de katholieke belangen verdedigen. Eenige maanden geleden werd er een schoon woord van den Paus gedrukt in de ruibriek van N-ieuwpoort. Het komt uit den wereldirief, dien de Paus schreef in 1937 tot alle katholieken over het gevaar van het goddeloos communismeVervolgens zouden Wij tot al Onze dierbare kinderen van iedere sociale klasse, van alle natio naliteit, van elke religieuss of leekengroe- peering in de Kerk EEN NIEUWEN EN NOG DRINGENDER OPROEP TOT EENDRACHT WILLEN RICHTEN. Meer malen werd ons Vaderli jk hart bedroefd door de verdeeldheid. DIKWIJLS FUTIEL IN HAAR OORZAKEN, MAAR ALTIJD TRAGISCH IN HAAR GEVOLGEN, W-el ke de kinderen van een en dezelfde moe der, de Kerk, met elkaar in conflict brengt... Zij die werken aan de vermeer dering van de tweedracht onder de katho lieken, laden EEN VERSCHRIKKELIJ KE VERANTWOORDELIJKHEID OP ZICH TEGENOVER GOD EN TEGEN OVER DE KERK ■■BflWIBBHMBIIBHBBBBSHBIB IBBBBBBBflHBBBBBBBBBBBBBIBSBBBB De tentoonstelling der West-Vlaamsche Missienaaikringen en d;r Foto's der 2.500 West-Viaamsche Missionarissen, die te Brugge doorging van 16 tot 21 Juli 11., mag een waar succes heeten. Zij zal veel mis siekennis en blijvende missieliefd-e mee gebracht hebben. het plechtig missie-uur Vrijdag 15 dezer, greep als voorbereiding het Plechtig Missie-Uur van den Missie- bond St Tillo plaats, gecelebreerd door Z. H. Exc. Mgr Leys. Zcoals eiken derden Vrijdag vereenigden de Bruggelingen zich in de Basiliek van het H. Bloed en de 300 Missionarissen uit de Brugsche streek zich in hun missies: welk een steun voor de missies en voor de missieactie. de pontificale hoogmis Zondag 17 dezer, in de St Salvators Kathedraal, celebreerde Mgr Leys een Pontificale Hoogmis, in tegenwoordigheid van vele leden van het Kapittel, van op gekomen missionarissen, en veel missie vrienden uit alle hoeken van het bisdom. Na het Evangelie predikte W. E. H. P. Ghyssaert, Proost van het Vrouwenver- bond van Kath. Actie. Hij spoorde dis missieijveraarstsrs aan, om als andere Maria's, door -hun gebed en werk, met Jezus' werk mee te leven. Het congres der missiekransen Het werd d:n Zaterdag 16 Juli geopend In tegenwoordigheid van HH. HH. Exc. Mgr Lamiroy en Mgr Leys, Z. Exc. Gou verneur Baels, Senator-Burgemeester Van Hoestenberghe, tal van geestelijke en wereldlij ia; hoogwaardigheidstoekleeders, en de leidsters en leiders der missieactie. Na een welkomswoord van Mgr Van der Meersch, bestuurder der Missiewerken, werd de tentoonstelling bezocht. Na de Pontificale Hoogmis werden goed gelukte sectievergaderingen gehouden. Bene gewijd aan de ijveraarsters der Pau selijke Missiewerken, hoorde een voor dracht van Mevr. Louis Denys (Poperinge) en een rede van E. H. Lowie, proost, over Parochiale missieactie, waarin de wensch van Z. H. werd beklemtoond, dat ieder Parochie zijn parochiaal Missiecomité zou ■hebben, uit afgevaardigden van alle bon den, om de algemeene en private missie actie zoo breed mogelijk te doen bloeien. 2. H. Exc. Mgr Leys, een van West- viaanderen's 15 levende Missiebisschop- Pen, dankte ontroerd en deed een oproep opdat de 100 Missienaaikransen in wer king, het hunne bijdragen opdat de 200 Parochies van het bisdom, die nog geen haaikrans hebben, ten bate van de 2.000 ^Vest-Vlamingen, zoo vroeg mogelijk tot «Ucjating erna zouden overgaan. In de sectievergadering der Missiekring- sters, hoorde een referaat van Z. E. P. Dom Veys, Benediktijn van Loppem, van Z. E. P. Raskin, Missionaris van Scheut, en -van Z. E. P. Verhoosel S. J. over de hulp aan de Matsrn. en Dispensaria van Congo. Alle zeer -belangrijke less-en, welke ruimere verspreiding verdienen. 's Namiddags had een bezoek aan de tentoonstelling plaats: het was waarlijk leerrijk de vele vervaardigde voorwerpen, kunstig af-gewerkt en aantrekkelijk ge schikt, te zien en daarrond de einde- looze rijen foto's en nog foto's onzer West-Viaamsche Missiehelden, die het is te hopen weldra, ter gelegenheid van tentoonstelling of missiefeest, van dekenij tot dekenij zullen tentoongesteld worden. Daarna had de plechtige Feestvergade- ring plaats, onder voorzitterschap van HH. HH. Exc. Mgr Lamiroy en Mgr Leys. Na een welkomswoord van E. H. Lowie, las de diocesane schrijfster een merkwaar dig verslag voor, waarin er op meer mis siekennis aangedrongen werd, en zieer leerzame statistieken werden gegeven, waarvan hier een enkele: de l-aatste vijf jaar hebben de West-Vlaamsche Missie- kransen voor 2.222.000 fr. naar de missies gezonden. Vervolgens bracht Z. E. H. Kan. Van der Heeren een ontroerende hulde, na mens West-Vlaanderen, aan zijn meer dan 2.500 Missionarissen, waarvan meer dan 2.000 in l:-ven, zoo-dat liet bisdom Brugge 1 levende missionaris telt op 475 inwoners en niet op 637 inwoners, zooals ver keerdelijk werd gemeld zoodat ons -bis dom aan de spits staat van- heel de wereld. Daarna dankt; Z. E. P. Van de Walle, overste van het missiehuis van Scheut, te Torhout, namens de 2.000 levende Mis sionarissen: om al de hulp, al de genegen heid, al do gebedsn. Tot slot dankte Z. H. Exc. Mgr Lamiroy alle werkers en inrichters. Antwoordende op de vraag waarom de missies zooveel mogelijk moesten gesteund worden, wan neer de nood alhier groot was, zegde Z. H. Exc. volgende woorden, waardig van den Kerkvoogd va-n het missionaris- rijkste bisdom der Kerk: To;n Christus op he-t punt was ten hemel te klimmen, dan kon Hij nog veel zeggen over de in richting zijner Kerk. AUeen zegde -Hij: Gaat en onderwijst alle volkeren bij gevolg is de eerste zending van de Kerk te gaan -> zoolang er één volk of streek zal zij-n, die nog niet van God zal hebben gehoord. Het was een uiterst welgeslaagd Con gres, waarover nog meer zou te aeggen vallen, wat hopelijk, later gebeurt. i DE INGANG OP DE MARKT, NAAR ONTWERP VAN H. BOUWMEESTER O. CARPENTIER VAN' POPERINGE. De Handslsfocr is een bezoek over waard. Zij levert een bewijs dat de Pop-srin-3'sch's Handslaars isdere-sn kunnen voldoen. Stadsgsnooten en Inwoners van 't Omliggende bezoek de Handelsfcor. Gij hebt er belang bij. De uren der opening der Foor zijn: Zaterdag 23 Juli: van 9 tot 12 uur en van 14 tot 20 uur. Zondag 24 Juli: van 8 tot. 29.30 uur. Maandag 25 Juli: van 10 tot 12 uur en van 14 tot 20.30 uur. iBBBgaBagBggBBSBaBaflBaaaaBfflgeBasasEEEaagsaBBSBgBBSgzBSEsaBEgBaiBBnBaaBEaaagsEggrisssascBBE NIEUWE TERREUR. Iedereen zal zich nog de revolution- naire toestand herinneren, die in de loop van 1936 Palestina, in rep en roer zette. Sedertdien is er wel be trekkelijke kalmte teruggekeerd, ten gevolge van de versterking van de Engelsche troepen, maar het vuur heeft voortgegloeid onder de asch en in de laatste dagen is het weer hoog opgevlamd. De verschillende geïsoleerde aan slagen vanwege de Arabieren in Jood- sche wijken vooral te Haïffa en de vreeselijke bomontploffing in een Arabische wijk van Jerusalem, die aan een tiental menschen het leven kostte en er een dertigtal zwaar ver wondde, schijnt de inzet te zijn van een algemeene burgeroorlog, die zoo wel van de zijde van de Arabieren als van deze van de Joden zorgvuldig voorbereid wordt. Naar aanleiding van deze toestand werd reeds herhaaldelijk geïnterpel leerd in het Engelsch lagerhuis en de Minister van Koloniën, Malcolm Mac Donald, heeft bekend, dat de troe pencontingenten zouden versterkt worden. Intusschen werd de beperk te staat van beleg afgekondigd in verschillende steden terwijl door po litie en troepen radicaal opgetreden werd. Het dorp Dabbarita, dat gekend was als de schuilplaats van de voor naamste terroristen, heeft men eerst getracht in te nemen en toen dat niet lukte, werd er op geschoten tot dat het volledig gezuiverd was, maar ook totaal vernield. Hier blijken de En- gelschen methodes toe te passen, die ze zelf in Spanje met verontwaardi ging bestrijden. Wellicht hebben de Engelschen een voorbeeld willen geven om er de schrik in te krijgen, maar het is goed mo gelijk dat hierdoor de verbittering veralgemeend wordt en dat pas nu de kat voor goed op de koord gaat. Voor- loopig weet men dat de beschieting van Dabbarita een dertigtal dooden en een tachtigtal gekwetsten geleverd heeft: allemaal Arabieren. Dat is vreeselijke brandstof, die het vuur geweldig kan doen oplaaien. PALESTINA BETWIST GEBIED. Het land dat ons heilig is omdat het de plaats is waar de Zaligmaker IBS9!SBEIElSB9iEBB3BBSBlBl@USBBBHSEBBBBBBSZSESSlBEEBBSaBB3BBEBEB9BSBBBBBBBBBBBBB)8fl9BEBBBBB Onmiddellijk na den tragischer! dood van Koning Alber-t, drukten verscheidene oud-strijdersvereenigingen den wensch uit een gedenkteeken op te richten ter nage dachtenis van den Koning. De Verbroede ringen van het Veldleger vormden een Comité dat de kwestie zou instudeeren en in princiep werd besloten, dat het gedenk teeken op de boorden van den IJzer zou komen. Dit ontwerp werd aan de andere oud- stri-jdersvereenigingen voorgelegd en in Juni 1934 werd beslaten dat het gedenk teeken het werk zou zijn van alle Belgi sche oud-strijders. DOEL EN VORMING VAN HET COMITÉ Een zeer beperkt Uit roerend Comité toog aanstonds aan het werk. UITVOEREND COMITÉ Samenstelling: HH. ALBERT (V.V.Y.), voorzitter; DE PRAE7TBRE (N.SJ3.) en LEONARD (N.V.I.)ondervoorzttt. GEWELT (V.V.V.), secretaris; JOTTRAND (V.V.V.), schatbewaard. G1 WILLEMS (V.V.V.) en Pol DE MONT (N.VJ.), raadgevers. In 1936 na zijne aanstelling als Sena tor, stond Pol de -Mont zijne plaats af aan H. Timmerman (N.V.I.). LIGGING Na al de voorgestelde plaatsen aan den IJzer zorgvuldig bezocht en beschouwd te hébben, werd door het comité -besloten, het gedenkteeken op te richten te Nieuw- j geleefd en gestorven is, Palestina is een gebied ivaar in de Oudheid tien tallen volkeren doorgetrokken zijn of er verbleven hebben. Het beloofde land van de Joden, is altijd betwist gebied geweest. Egyptenaren, Philis- tijnen, Babiloniers, Assyriers, Grieken, Macedoniërs, enz., hebben het om de beurt veroverd en weer verloren. In den loop van onze tijdrekening ver ging het niet anders. Achtereenvol gens werd het bezet door de Romei nen, de Muzulmannen, de Turken, de Kruisvaarders, de Turken, die het eindelijk na den oorlog verloren ten voordeele van Engeland, die het als mandaatgebied voor den Volkenbond beheerde. Met de teleurgang van de Volkenbond is Palestina voor Enge land echter een zuivere kolonie ge worden, is het' trouwens in werkelijk heid sedert 1919 altijd geweest en moet dienen mede met Egypte en met de talrijks strategische punten die Engeland in de Middeïlandsche Zee bezet om de iceg naar het rijke Indie te beveiligen. Het Heilig Land is overigens ook het proefveld, waar getracht wordt de Joden heraan te passen aan hun oude vaderland, waar men meent dat eens het verstrooide Joodsche volk van het zwerven moe, de rust van een seden tair leven zal zoeken om in landbouw en in industrie arbeid het einde van de tijden te verbeiden. Heeft Christus niet voorspeld, dat het Joodschs volk zou verstrooid worden over de wereld en heeft hij niet voorspeld dat dit volk naar de moedergrond zou terug- keeren en dat dan het Laatste Oor deel zou nabij zijn? Tengevolge van de Jodenvervolging in verschillende landen is de inwij king van Israëlieten in Palestina in de laatste jaren zeer. groot geweest. Hierdoor is een conflict gerezen, tus schen Arabieren en Joden tengevolge van de groeiende werkloosheiddie de eersten natuurlijk en terecht aan die groote inwijking van Joden toeschrij ven. Door een terreur willen de Ara bieren het de Joden moe maken en ze te doen afzien van verdere im migratie. PAN-ISLAMISME. Doch achter die aanslagen van de Joden steekt veel meer. De Joden hebben zich onder de hoede van de Engelschen gesteld. Het zijn trouwens vooral rijke Engelsche en Amerikaan- sche Joden die de Sionistische bewe ging steunen en bevorderen. In de beschermelingen willen de Arabieren ook de beschermers, dus de Engel sche regeering treffen. Wat in Pales tina gebeurt is een van de program mapunten van de Pan-Islamistische beweging die onder de leiding van Ibn Saoed, al de gebieden waar de Muzulmansche godsdienst aangehan gen wordt van vreemde (in feite meestal Engelsche) over heer sching wil bevrijden om ze achteraf te ver eenigen. EN GELAND - ITALIË Het geschil vertakt zich zelfs ver der. Het is bekend hoe de opstand in Egypte destijds (1936) en in Palestina ontstaan zijn dank zij de ophitsing van de Italianen, die door op die ivijze de Engelschen moeilijkheden te berokkenen zich hebben willen wre ken op de Engelsche houding inzake de Abessynische oorlog. Bij zijn be zoek aan Lybie verleden jaar heeft de Duce zich nog opgeworpen als de be schermer van de Islam. Toen waren er nog scherpe wrijvingspunten tus schen Engeland en Italië. Thans echter is de toestand weer veranderd. Er is een Italiaansch-En- gelsche overeenkomst, die echter maar in toepassing komt mits zekere voor waarden: ophouden van benadeeligen- de propaganda, terugtrekking van de vrijwilligers uit Spanje. Dat Italië zich wel zal wachten van tusschen te komen in Palestina is zeker, want het heeft te groote behoefte aan financieele middelen, die Engeland zal verschaf fen zoo ooit het accoord tot stand komt. Dat de Arabieren niet gediend zijn met de veranderende Italiaan- sche diplomatie blijkt uit de moord die een dezer dagen gebeurde op een in Palestina verblijvend Italiaansch ambtenaar. De toestand van Palestina verdient onze aandacht, omdat er vreeselijke gebeurtenissen te verwachten zijn en omdat die door een mogelijke nieuwe spanning tusschen Italië en Engeland ook in West-Europa een terugslag kunnen hebben. (Verboden nadruk.) ROSKAM. HET RUITERSTANDBEELD VAN KONING ALBERT (WERK VA BEELD. HOUWER AUBROECM VAN TEMSCHE), DAT HEDEN ZONDAG, 24 JULI, TE NIEUWPOORT INGEHULDIGD WORDT. IJZERGEDENKTEEKEN VOOR KONING ALBERT TE NIEUWPOORT DAT PLECHTIG INGEHULDIGD WORDT OP HEDEN ZONDAG, 24 JULI 1938, TE 10 UUR. Kenmerken van Het Gedenkteeken: Totale lengte 110 m.; hoogte der kolommen standbeeld van den Koning 8 m.; kosten20 m.; Omtrek 32 m.; hoogte van bet van het Gedenkteeken, toegangen inbegrepen: ongeveer 3 millioen. Architekt: M. H. Julicn De Ridder. na dagelijks den weerstand zijner dappe ren ging aanwakkeren. Aldus geplaatst op een terrein die nooit door den vijand werd betreden, met den tragischen stroom in den rug en op de plaats zelf der eerste lijnen, heeft het gedenkteeken een hooge zinnebeeldige poort op een terrein aan den Staat behco- rende, juist voor de Sluizen op den weg naar Lombardsijde, waar de Koning bij waarde. UITVOERING Een wedstrijd werd uitgeschreven onder de beeldhouwers en bouwmeesters oud strijders. De jury was samengesteld uit afgevaardigden van de Koninklijke Aca demie van België en van de voornaamste Academiën van schoone kunsten in het land. Ten slotte werd een ontwerp aanvaard van bouwmeester Julien DE RIDDER van Brussel, oud-strijder van het 3' Genie, met als beeldhouwer Karei AUBROECK van Temsche, oud-strijder van het 3' Ja gers te voet. HET MONUMENT Het monument is een cirkelvormige bouw van 32 m. doormeter. Twintig balkvor- mige zuilen, met een vlakke doorsnede van 2 m. op 1 m. dragen een ringvormige architraaf van 100 m. omtrek. Dat alles rij-st op uit een kruisvormig terras van 2509 m2. Het rui-tersstandbeeld van den Koning is 4 m. hoog en staat op een voetstuk van 4 m. in het midden van den zuilenkring. Gansch het monument zal worden afge werkt door breede toegangen in trapvorm. Dit gedeelte van het werk kan slechts worden aangevangen als de nieuwe brug zal gelegd zijn en als het wegennet een vasten vorm zal gekregen hebben. In de ringvormige bekroning van den zuilen-kring is van een wandelgang van 2,50 m. breedte voorzien, bereikbaar door een wenteltrap en door een lift. Van daar uit heeft men een prachtig vergezicht over de IJzervlakte. De vloer van het monu ment ligt op 4,75 m. ongeveer boven den grond van Veurne-Ambacht. Op de gaan derij zal het oog dus de vlakte overschou- wen op een hoogte van 26,25 meter onge veer. Ter vergelijking zij gezegd dat het licht op den vuurtoren op 30 m. hoogte staat-. Orient-atletafels laten toe de voornaam ste geschiedkundige plaatsen van den Ijzerslag gemakkelijk te situeeren. Op de binnenzijde van de ringkroon zijn twee gedichten in gulden letters ge kapt. De Vlaamsche tekst is van August VAN CAUWELAERT, de Fransche is van Maurice GAUOHEZ, beide oud-strijders. Ziehier de teksten: Van de eerste zon begroet', en laatst van zon omblonken, Op 't helste en hoogste duin, Tot één gestalte in brons, én beeld én ros geklonken, Op grond van grauw arduin. Daar waar uw krijgers 's vijands storm de poort verboden, Die de open zee bestaart, Waar op uw traag gebaar en woord de watren vloden, En golfden over de aard'. Daar heeft uw dankbaar heir, dit Komingsbceld verzonnen In de eer van bronzen dracht, Opdat het rijze en staar naar alle Horizonnen Voor ieder nieuw geslacht. «O» Nagucre, iel, le Roi retint ses regiments Et dès qu'il eut parlé, terrés dans cette plaine Les pieds dans I'eau, vêtus de boue ct hors d'halcine lis ont changé l'Yser en rempart d'Occident. Le courage du chef leur pénétrait Ie torse U vivait calmemcnt sa légende avec eux Et la Reine penchée au chevet de ses preux Pour l'Honneur qu'il prönait ressuscitait leur force. L'Ombre du Souverain sur Ia Flandre des champs Kègne a jamais debout dans les grands vents du Nord. La mer et le soleil, Roi, Te couronnent d'or, Et seul, beau comme un Cid, Tu su nis dans nos chants. A HET RUITERS STANDBEELD Het rui te rsstandbeel-d stelt den Koning voor blootshoofd, als een, held der legen den. De kunstenaar wenschte niet den generaal te vereeuwigen, m-aar den Ko ning, in, al zijne Majesteit, zooals dit in de oudheid geschiedde. De houding is ongedwongen, de blik staart in de toekomst. Het -1/eeld is meer een symbool dan een natuurgetrouw portret. Op het "-Nstuk staat in beide landsta len. gebeiteld: DE OUDSTRIJDERS VAN 1914-19H8 AAN KONING ALBERT. Op den achtergrond verbeeldt een groot panneel rechstreeks in den baksteen uit gehouwen op allegorische wijze de heerlij ke rol van Koningin Elisabeth. Zij die de bestendige gezellin was van den Koning in de zware jaren der beproeving. Op de buitenzijde ..er bekroning zijn tien panneelen in baksteen gebeiteld door K. AUBR/OECK. Het zijn allegorische voorstellingen van onze provinciën, van de Kolonie, van onze stoffelijke en intellec- tueele bedrijvigheid. Ziehier de behan delde onderwerpen: De Ardennen, de Zee, de Wildernis, de Haven, de Mijn, de Landbouw, de metaal-n iv rheid. de extiel- nijverheid, de wetenschappen, de kunsten. materiaal Het -gedenkteeken rust op grondvesten met 1S6 betonpeilers van 15 m. lengte en 7-5 - m3 balken in gewapend beton. Op grondvesten van klein graniet werd gebouwen met baksteen-en van groot for maat, vervaardigd lit klei v< uitgedolven langs het IJzerfrontte Diks- m-uid-e, Steenstr-ate, St Joris, in den Doo- dengan-g, enz.; in vele steenen ziet men metalen glazuur voortkomende van schrapnell en obusscherven. Al het koper werd geleverd door de Ko lonie. De bouwwerken werden uitg;v-;rd door de Firma G. MOMMAERTS c", waar van de afgevaardigde-beheerder insgelijks oud-strijder is. verlichting Binnen in den zuilenkring kan het ge denkteeken verlicht worden, wat 's avonds zal geschieden tijdens het -toeristische sei zoen of bij -bezoek. lift Door een lift of een trap zal men de rondgang -boven In de kroon 'bereiken. Een gering inkomgeld zal gevergd worden teil bate van het Nationaal Werk voor Oud- Strijders. bedankingen Nu het werk, vier Jaren begonnen, bijna ten einde is, houdt het Comité eraan zijn oprechten dank te sturen aan al diege nen waarvan de verkleefde medewerking toegelaten heeft een zware taak te vol brengen. In de e«rste plaats de oud-strijders die naast hum persoonlijke bijdragen nooit aarzelden op den verjaringsdag an 's Ko- nings dood, geldinzamelingen te doen. Hun gehechtheid aan de nagedachtenis van den- Helden-Koning, hun aller leider tijdens den wereldoorlog, heeft de volvoe ring onzer opdracht grootelijks verlicht. Het. Comité dankt mede, het leger, de Jeugd der officieele en vrije scholen en al'len die geldelijk en zedelijk steunden. Het brengt hulde aan het Ministerie van Posterijen dat door de uitgave van een bijzonderen postzegel het evenwicht van ons budget verzekerde en aan het Minis terie van Openbare Werken dat de omge ving bij het gedenkteeken aanpaste. <o» de koninklijke familie te nieuwpoort De stad Nieuwpoort zal de groote eer hebben binnen hare muren te ontvangen Z. M. Koning Leopold III, Koningin Eli sabeth en hun Koninklijke Hoogheden. Prinses Josephine-Charlotte, Prins Bau- dewijn en Prins Albert. Prins Karei, broe der van den Koning, is belet wegens het bijwonen van de begrafenisplechtigheden van de Koningin-Moeder van Roemenië. Monseigneur Lamiroy, Bisschop van Brugge, zal het monument inzegenen. co» PROGRAMMA 1. - Te 8.30 uur: Jaarlijksche plechtigheid van het Natio naal Huldebetoon aan de Helden van den Ijzer. Neerleggen van bloemen aan de Engelsche, Fransche en Belgische Monu menten, door het Komiteit. 2. - Te 9.30 uur: Z. E. H. Dugardeyn, hoofdaalmoezenier van het Belgisch Leger, zal de H. Mis op dragen op de Groote Markt, te 9.30 uur. 3. - Te 10.30 uur: Aankomst van de Koninklijke Familie. Voorstelling van het Uitvoerend Kotuitcit. Thcbaansche trompetten in de boven- gaandcrij. Militaire muziekkorpsen. Geschutsalvos. Vlaamsche aanstaak door den Voorzitter van liet Uitvoerend Ke... ..i. Heer Maurits De Praetere, Voorzitter van de N.S.B. Fransche aanspraak door den Voorzit ter van het Uitvoerend Komiteit, Kere- Majoor Henri Albert, Onder-Voorzitter van de V.V.V. Wegnemen van den sluier welke het Gedenkteeken en het Standbeeld bedekt. Uitvoering van de Brabanconne s>. Aanspraak door Zijne Majesteit den Koning. Neerleggen van bloemen door den Ko ning, de Koninklijke Familie, der Oud- Strijders en de Hoofden der Diplomati sche Korpsen. Voorstelling van het Algemeen Komi teit der Provinciale Komiteiten aan Zijne Majesteit den Koning. 4. - Te 11.30 uur: Defileeren voor het Gedenkteeken en Z. M. de Koning van de Vaandels van de Belgische en Verbondene Oud-Strijders, voorafgegaan door de Afvaardigingen en Vaandels der Regimenten van den Veld tocht 1914-1918. Tijdens het defileeren, herhaalde ge schutsalvos en defileeren van het Mili taire Vliegwezen m massa vorming. 5. Te 12.30 uur: Einde van de Plechtigheid. SCHIKKINGEN PLAATSEN VOOR DE GROOT-inva. HEDEN, BLINDEN, OORLOGSWEDU WEN EN -MOEDERS, OOK VOOR DE INVALIEDEN WELKE LASTIG STAAN KUNNEN Een verhoog voor 400 tot 500 menschen zal worden opgetrokken op het terrein tusschen den rijweg van Lombardsijde en de nieuwe Koninklijke Baan. De hierbo ven vermelde personen zullen tot dit ver hoog toegang hebben op vertoon van hun voorrangskaart of kaart van Oorlogswe duwe of -Moeder. Een bijzonder parkeer terrein is voorzien voor de rijtuigen der Groot-Invaliedendeze worden verzocht ter plaats te zijn te 10.15 uur. EENZELVIGHEIDSSTUKKEN Bij de toegangender terreinen, zul len de Oud-Strijders aan de Koinmissaris- sen de kaart van hun Oud-Strijdersver- eeniging of een militair dokument toon en. KONING ALBERT MEDAILLES Officieele verkoopers zullen aan de deelnemers medailles van Koning Albert te koop bieden. Het ware wenschelijk dat iedereen drager ervan weze op dezen In- huldigingsda'g. de radio-uitzending dezer grootsche plechtigheden zal ge» schieden langs n.i.r., vanaf 10 uur

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1938 | | pagina 1