OP EEN VISCHBAK naar IJSLAND
Huidonxuiverheden, zwarte stippen, vlekjes, puistjes en uitslag
Bij de Inhuldiging van een Gedenkteeken
WERELDGEBEURTENISSEN
Hcansp® geneest alle verkoudheden
LEERRIJKE REPORTAGE
NOG AAN WAL!...
te Ramskapelle
Ramskapelle in 1914 - Herinneringen
DE CRYPT VAN DEN
IJZERTOREN
KOSTELOOS TOEGANKELIJK
OP 1, 2 EN 11 NOVEMBER
HOEVER STAAT HET MET
DE KINDERVERGOEDING
AAN DE
MIDDENSTANDERS?
door JEF VAN WYNSBERGHE
r
DE MISSIONARIS BRENGT
'N OFFER!
DE ZAAK VAN TOURHOUDT
VOOR DE RECHTBANK
TE KORTRIJK
VLIEGTUIG NEERGESTORT
IN AUSTRALIË
WE NADEREN ALLERZIELENDAG
en overal In *t land begeven de bloedverwanten zicb naar de berkhoven waar ze
de grafsteden hunner afgestorven dierbaren gaan versieren. Bloemen en andere
praalvoorwerpen versieren uitwendig, maar geen beter sieraad voor de afgestor
ven dan een innig gebed en een H. Misoffer.
Heden Zondag grijpt een grootsche
Etochtigheid plaats in de gemeente Rams-
apelto aan den IJzer. Een gedenkteeken
ter herinnering aan den Slag van Rams
kapelle op 30 en 31 Oktober 1914, wordt
Ingehuldigd.
Dezer dagen spreken alle inwoners van
Ramskapelle over de gruwelijke ge'beur
tenissen van Oktober 1914 en halen de
herinneringen op van de bange dagen die
ze doorbrachten.
Toen het Belgisch leger in begin Okto
ber naar Nieuwpoort afzakte, duurde het
niet lang or ook gansch Ramskapelle werd
door de je pen bezet. De soldaten zagen
er zesr armtierig uit. Er waren er met
kloefen aan de voeten. Andere droegen in
plaats van de soldatenmuts een burgers-
klak en de mees ten hadden een baard van
twee vingers. Ze zaten op de stoepen ven
het dorp neergehurkt, moe, verstoten en
Uitgehongerd. De bevolking voelde veel
compassie en de menschen trachten eten
en manden appels en peren. Ondertus-
sche liepen de officieren rond en schreven
inet een stuk krijt op de deuren hoeveel
manschappen er te logceren waren.
Na drie dagen plaatste men overal zoo-
wat de kanonnen en de bevolking besefte
dat het ernstig kon worden. In de brouwe
rij; van Henri Verstraete werd een batte
rij gezet. Ook op de hoeve van Rossreuw,
van de weduwe Vandenbroucke en langs
den steenweg naar Pervijze. Hier en daar
plaatsten de Belgen ook valsche batte
rijen om den vijand te verschalken. Mid-
derwljl kwamen nu en dan Duitsche vlieg
tuigen het terrein verkennen.
In de gemeenteschool was het bureau
van den Belgischen Generaal gevestigd.
Men had een observatiepost ingericht in
den kerktoren en een telefoondraad liep
van daar uit naar de gemeenteschool.
Rondom het dorp dolven de soldaten
overal loopgrachten. Het duurde niet lang
of het Belgisch leger kwam in botsing
met de Duitschers. De beschieting begon.
Projectielen regenden op het dorp. De ko
gels van geweren en mitrailtouzen sisten
vol razernij. Voor de burgersbevolking
werd het onuitstaanbaar en als weerloo-
zen namen de inwoners vanaf den 15 Ok
tober de vlucht al dc-n Steendam cn Mai-
son Carreé naar Veurne op.
Ramskapelle telde in 1914 ongeveer ne
gen honderd inwoners. Bijna alle brach
ten den oorlog door in Frankrijk. Emige
families staken over naar Engeland. De
herbergier Charles Degrouwe met zijn
vrouw ziin het langst gebleven tot ver in
*t jaar '15.
Vanaf den 15 Oktober is de strijd aan
den gang tusschen Nieuwpoort en Diks-
muide en woedt hevig.
Den 20 Oktober is het de slag hij de
hoeve Bamburgh. Op 21 en 22 Oktober to
het een verwoede strijd bij Tervaete en
Schoorbakke. Vanaf 24 Oktober is het 14*
linieregiment te Sint Joris aan een buiten
gewoon hevig bombardement onderwor
pen.
Maar 't is vooral den 30 Oktober dat de
strijd overweldig zwaar wordt te Rams
kapelle. De vijand werpt bommen in de
loopgraven en heeft voet gevat op den
spoorweg en is doorgedrongen tot aan het
dorp. De Duitschers hebben den Molen
van Mr Vergauwe bezet en hebben er hun
mitrailtouzen kunnen instaltoeren.
Een tegenaanval wordt heslist cnder het
commando van Generaal Six. Men opent
een hevig artillerievuur op den vijand.
De Belgen liggen te wachten nabij den
Koolbofvaart. Het zijn de mannen van
het 6" Linieregiment. Ook het 16" Fran
sche Jagersbataljon moet krachtigen steun
verleenen. Ook acht bataljons koloniale
troepen, Marokkanen, Algerijnen en Se-
negaleezen, alle lenige kerels die niet ge
makkelijk wijken voor helsch geschut,
zullen op den vijand stormen.
In den achtermiddag begint de aanval
en duurt gansch den nacht. Ben bataljon
van het 7° en van het 14» helpen ook.
Ziehier hoe A. Hans den aanval be
schrijft.
Op het Ncordhof bij boer Brcscke
staan er iZouaven en in den omtrek ligt
ook het Fransche 151'. Als langs de stralen
van een halven cirkel zal men oprukken
om Ramskapelle uit het Noorden, het Wes
ten en het Zuiden te bestoken. Moeizaam
trekken de mannen heen, dekking zoekend
in de grachten, want het dorp spuwt ko
gels over de vlakte, en het vijandelijk ge
schut houdt al de toegangswegen onder
vuur.
't Is een lastig marcheeren, een kruipen,
een springen en zien laten vallen om een
doortocht te zoeken tusschen de moord
dadige projektieton. Met de uniformen in
flarden, de voeten door de gescheurde
schoenen sleuren onze soldaten zich voort.
Om twee uur in den namiddag hebben
onae troepen en hun geallieerden toch
reeds de aangewezen punten bezet.
Men wacht op het sein van den storm.
Vroeg eindigt de dag. Nevelen rijzen uit
de grachten en verbreiden zich over de
weiden. Daar s halt de k'aroen. Het sein
tot den aanval.
De zwarten spitsen de ooren als schich
tig' wild en trillen over gansch hun ranke
gestalte. Ze springen op. Bchuirn lig c on.
hun mond waarin hu blanke mes glin
stert. Als een go.f rolt de linie vooruit.
Vreeslijke kreten klinken. De tirailleurs
stormen in de' e-.-iste loopgrazzn der Duit
schers die Ramtkantvc moeten verdodi
gen maar an jr-g op de vlocht slaan
Tosh zijn er die zich nog willen weren,
maar hun verzet duurt slechts enkele
stonden. Messen flikkeren en de sterven
den zien boven zich een visioen als van
duivels, wezens met grijzende tanden en
vurige cogen van Afrikanen.
Op 31 Oktober is de tegenaanval met
succes bekroond.
Ramskapelle wordt weder doo- de Bel
gen en de Franschen bezet en de frontlijn
is hersteld.
Nu maakt de overstroomdng vooruit
gang. De vijand is ingehouden en in de
twee volgende maanden van het jaar 1914
verstevigt zich het front van den IJzer.
DE DUITSCHE SIEGFRIEDLINIE
Zicht op een gedeelte der beruchte Siegfriedlinie op de Westgrens in Duitschland,
met een speciaal versterkingssysteem op het achterplan, dat een ware hinderlaag
voor de stormwagens vormt.
II
Ter gelegenheid van Allerheiligen en
Allerzielen, dagen van algemcene dooden-
herdenking, zal dc Crypt van den Ijzer-
toren te Kaaskerke (Diksinuide) evenals
alle jaren, kosteloos toegankelijk zijn voor
iedereen op Dinsdag 1 en Woensdag 2
November alsook op Vrijdag 11 No
vember, herdenking van den Wapenstil
stand.
Dit jaar zal deze 20® herdenking van
den Wapenstilstand gepaard gaan met de
onthulling van een gedenksteen aan den
geest der beroerde Septemberdagen van
dit jaar, tijdens dewelke de zucht naar
vrede en de nooit-meer-oorlogs-wil van de
volkeren zoo eensgezind tot uiting kwam.
Bij de onthulling van deze gedenksteen
zal dc Heer Germain Lefever, algemeen
voorzitter der V.O.S. en bestuurslid van
het Bedcvaartcomitc. namens de Ijzerbe
devaart het woord voeren.
De plechtigheid wordt ingeleid door eene
Herdenk ingsmis in de kerk van Kaaskerke
te 10 uur, waarna optocht naar den Ijzer-
toren. waar te 11 utir de Wapenstilstand,
onder het luiden van Ncleplechtig
herdacht .vordt.
Onze mcnschdn zijn terecht ongeduldig
geworden. Sommigen vragen zich af of er
wel ooit iets zal van terecht komen.
Wanneer het de werklieden betreft duurt
het soms geen 14 dagen om de wetsbepa
lingen te hunnen gunste toepasselijk te
maken.
In zake de kindervergocdingen aan den
middenstand duurt het welhaast 18 maan
den.
Is dat niet het princiep van twee ma
ten cn twee gewichten»?
In het Staatsblad van 30 September 1938
is dc lijst verschenen der bewilligde klas
sen.
Wanneer zullen dc koninklijke besluiten
verschijnen
Wij vernamen dat de parlementaire
■commissies Int onderzoek zullen aanvan
gen.
Wij hopen dat er den meest mogclijken
spoed zal aan den dag gelegd worden en
er een einde zal gesteld worden aan dezen
toestand opdat onze middenstanders die
altijd voor dc anderen betalen, ook eens
rechtvaardige vergoeding voor eigen kin
deren zouden trekken.
m
bij groot en klein, snel cn radicaal. Gr oofe doos 5 frank. Ia alle Apotheken.
VATIKAANSTAD
ZIJN HEILIGHEID DE PAUS LAAKT
NOGMAALS DE HITLERIAANSCHE
KERKVERVOLGING
Bij de ontvangst van de leden van het
Archeologisch Kongres heeft Z. H. de Paus
een rede gehouden waarin hij opnieuw
en op de strengste wijze de Kerkvervol
ging in Duitschland heeft gelaakt.
De kerkvervolgingen in Oostenrijk en
Duitschland, rei de Heilige Vader, worden
'voortgezet met een zonderlinge stoutmoe
digheid. Zij worden met den dag ernstiger
en precieser, zooals ervan getuigen de
bewijzen die voor Ons liggen. Die vervol
gingen hebben den Paus diep ontroerd,
niet slechts als Vader van de Christen
heid, doch ook als mensch, die moet toe
zien hoe de mensohelijke waardigheid
met de voeten wordt getreden, zooals Ju-
liaan de Geloofsverzaker en Judas dit
hebben gedaan.
De Paus heeft verzet aangeteekend te
gen de beschuldigingen die werden uit
gebracht tegen den Kardiaal van Wee
nen.
Verder verklaarde hij: Het heden is
wat God wil dat het is. Ook de toekomst
berust in handen van God. De groote
dingen zijn in handen van God en niet
in handen van de menschen.
De Paus heeft de hegemonie van Na
poleon III beleefd; die van Bismarck, die
wat meer was dan een keizer; die van
Wilhelm II, die den wereldoorlog begen
om daarna onttroond te worden.
n Wij zien thans een nieuwe hegemonie
rijzen. Wij weten niet wat de Goddelijke
Voorzienigheid ons voorbereidt
Ten slotte weerlegde de H. Vader de
bewering als zou de Kerk aan politiek
doen.
FRANKRIJK
DE GRAAF VAN PARIJS LEGT
EEN VERKLARING AF OP
FRANSCHEN BODEM
Donderdag 20 Oktober 11. werden een
20-tal Parijsche journalisten uitgenoodigd
om op een hun tevoren onbekende plaats
buiten Parijs een verklaring te aanhooren
vanwege de Prins van Parijs, de Fransche
troonpretendent. Ter bestemming aange
komen werden zij ontvangen, niet door
de Gravin zooals zij hadden gedacht, maar
door den Prins van Parijs zelf, die van
uit België, waar hij in verbanning toeft,
per vliegtuig was gekomen.
De Prir.s legde zijn verklaring af. Hierin
vraagt hij den Franschen de monarchie
te willen herstellen. Hij vroeg een sterke
rageering voor Frankrijk en zegde te wil
len optreden als bondsvormer tusschen
alle Franschen.
Na lezing van zijn verklaring en enkele
oogenblikken onderhoud met de van hun
verbazing bekomen journalisten, vertrek
de Prins dan, weerom per vliegtuig, terug
naar België.
GEEN ONTBINDING
Thans worct gemeld dat in Frankrijk
geen ontbinding van de wetgevende Ka
mers zal plaats hebben. Alleen de Regee
ring zelf zou grondige wijzigingen, onder
gaan.
NAAR FRANSCH-DUITSCHE
TOENADERING
Hierover werd deze dagen nogal veel
gesproken en geschreven. Zekere bladen
beweerden zelf dat een nooit-meer-oorlog-
verklaring zou afgelegd worden tusschen
Frankrijk en Duitschland en zelfs dat
Hittor een niet-aanvalspakt aan Frankrijk
en Engeland zou voorstellen.
GEDEELTELIJKE VERKIEZINGEN
Gedeeltelijke verkiezingen werden ge
houden Zondag 11. in Frankrijk ter her
kiezing van 97 Senatoren. Deze worden
niet verkozen bij algemeen stemrecht,
maar door de leden der gemeentebesturen
en dergelijke.
De verkiezingen hebben een lichte ver
schuiving vertoond in de richting van de
gematigde partijen en van de partijen
van rechts. De Radikaten hebben het
meest verloren.
EEN REDE VAN
EERSTE-MINISTER DALADIER
Op het Kongres der Radikaal-Sccialis-
ten, gehouden te Marseille, heeft Eerste-
Miniister Daladier een belangrijke rede
gehouden.
Heer Daladier ibegon met het akkoord
van Munohen te verrechtvaardigen. Dit
akkoord was redelijk. Alleen de Kommu-
nisten hebben aangestuurd cp oorlog. De
houding der Kommunistische Partij had
den oorlog kunnen doen uitbreken.
Frankrijk heeft nu weer vrede en is
vast 'besloten dien te bewaren. Frankrijk
wil overeenkomen met Italië en Duitsch
land. Akkoorden kunnen gesloten worden,
die den vrede zulten versterken.
De basis van de Fransche diplomatie
blijft de nauwe verstandhouding met En
geland. Die verstandhouding sluit echter
geen andere uit.
Frankrijk moet ook een einde maken
aan de vergissingen van het verleden. Een
nieuw tijdperk moet worden ingeluid. Dit
kan slechts als het volk en de natie sterk
zijn.
De financieete toestand is benard. Voor
1939 zijn de lasten 53 milliard hooger dan
de inkomsten. Er zijn 102 milliard lasten
voor den Staat tegenover een nationaal
inkomen van 220 milliard. Dit kan niet
blijven duren. De financies moeten her
steld worden.
De eerste vereischte hiervoor is de ver
hooging der voortbrengst; er moet ge
arbeid worden. De arbeiders mogen geen
gehoor meer geven aan de kommunisti
sche opruierij. De nationale plicht moet
door iedereen vervuld worden.
De 40-urenwet moet en zal binnen kort
aangepast worden aan de noodwendig
heden.
Ten slotte verklaarde Heer Daladier dat
vreemden rich niet mogen mengen in
Fransche aangelegenheden.
ITALIË
BEPERKING VAN DEN
VROUWENARBEID
Bij decreet werd de vrouwenarbeid fel
beperkt. In openbaren en partikulieren
dienst mag voortaan maar voor een pro
cent meer vrouwen in dienst genomen
worden. Waar minder dan tien bedienden
werken mag er geen enkele vrouw werk
zaam zijn. Uitzondering wordt gemaakt
voor familieleden, alsmede voor bedrijven
met specifiek voor vrouwen geschikte ar
beid.
20.090 ITALIANEN NAAR LIBYE
20.C00 Italianen zullen naar Llbye over
gebracht worden, waar nieuwe dorpen
werden aangelegd en deze zullen bevol
ken. De Italiaansche bevolking van Libye
zal hierdoor met een slag verdubbeld zijn.
Anderzijds heeft de Fascistische Raad
■besloten Libye als bestanddeel van het
Italiaansch grondgebied te aanschouwen,
dus als Europeesch gebied.
DUITSCHLAND
DE KERKVERVOLGING
De kerkvervolging in Duitschland houdt
aan.
Minister Gcebbels hield ook een rede
tegen Kardinaal Innitzsr.
Zondag 11. werd in al de kerken van
Weenen lezing gegeven van een schrijven
van Kardinaal Inr.itzer, waarin deze pro
test aanteekent. tegen de verwijtsels hem
tos-geslingerd.
In Oostenrijk werden intusschen alle
confcssioneele scholen gesloten.
Alle recht op toezicht op het godsdienst
onderwijs werd aan de Kerk onttrokken
in het bisdem Salzburg. Tegenover Mgr
Waits, bisschop van Salzburg, voeren de
Nazi's een hetzecampagne. Aan het volk
werd verkaardGij verdient een an
deren Bisschop dan deze Heer Sigismord
Waitz, die te oud is om den nieuwen tijd
te begrijpen en niet oud genoeg om te
zwijgen
In de Osservatore Romar.o», blad van
het Vatikaan, zijn een aantal informaties
verschenen over Freiburg, o.m. over de
sluiting der Katholieke scholen, het be
schadigen van godsdienstige gebouwen te
Innsbruck, het bezetten mst geweld van
het godsdienstig gesticht te Peldkirchen.
OUD-KANSELIER SCHUSCHNIGG
MOCHT DE BEGRAVING VAN
ZIJN VADER NIET BIJWONEN
De vader van den oud-bondskanseiier
van Oostenrijk, Heer Schusohnigg, is ge-
sterven te Weenen. De militaire eer voor
den gewezen veldmaarschalk die den over
ledene was, werd geweigerd.
Oud-Kanselier Schuschnlgg werd bot
cok niet toegelaten de begrafenis bij te
wonen. Zijn vrouw, Gravin Vera Fugger,
was aanwezig op de plechtigheid.
PALESTINA
OUD-JERUSALEM DOOR DE
ENGELSCIIEN GEZUIVERD
De Engelsche troepen hebben de oude
stad van Jerusalem gezuiverd van Ara
bische rebellen. De togeroverheden zijn
zinnens zulks te doen over gansch het
gebied.
TCHEKO-SLOWAKIJE
DE GEBEURTENISSEN VOLGEN
ZICH OP
Tusschen Tcheko-Slowakije en Honga
rije is nog geen akkoord tot stand geko
men. Beide landen zijn akkoord om de
kwestie te laten 'bedisselen door een
scheidsgerecht van Duitschland, Polen en
Italië. Tchek'O-SlC'Wakije eischt dat Ru-
menië ook zou vertegenwoordigd zijn in
de aan te stellen kommissie.
Intusschen brengt deze kwestie veel re-
geeringsmoeilij'khs'den te Praag.
Polen en Hongarije, ten einde een ge
meenschappelijke grens te hebben, had
den het Rutbeensch gebied geëischt en
er geen deel van aan Rumenië aangebo
den. Koning Carol heeft dit van de hand
gewezen. Rumenië blijft liever een ge
meenschappelijke grens te behouden met
Tcheko-Slowakije dan met Polen en Hon
garije.
Tcheko-Slowakije zal, volgens een nieu
we grondwet, ook een nieuwen naam krij
gen, heel waarschijnlijk deze van Nieuw-
Slavië
Heer Bene.sj is naar Engeland afgereisd.
In Slowakije zal het partijenstelsel ver
dwijnen. Dit land wordt een Kristelijken
Staat en zal het corporatief stelsel in
voeren.
Polen heeft nog enkele gemeenten ge
kregen en er werd afgezien van verdere
volksstemmingen.
Duitschland heeft ook enkele gemeen
ten teruggeschonken aan Tchecko-Slo-
wakije.
Te Praag werden alle vrijmetselaars
loges ontbonden.
ENGELAND
DE HERTOG VAN KENT WORDT
GOUVERNEUR VAN AUSTRALIA
De Hertog van Kent, broeder van den
Koning van Engeland, werd benoemd tot
Gouverneur-Generaal van Australië. Hij
zal met gansch zijn gezin naar Australië
gaan wonen.
ENGELSCHE KRIJGSGEVANGENEN UIT SPANJE
TERUGGEKEERD
Veertig Engelsche vrijwilligers van dc internationale brigade die door de troepen
van Franco werden gevangen genomen, werden in ruil van eenzelfde aantal Ita
liaansche krijgsgevangenen, te Barcelona uit de nationalistische concentratiekam
pen ontslagen. Op onze foto bemerkt men een aantal dezer vrijgelaten vrijwilli
gers dien raar Engeland zijn teruggekeerd, bij hun aankomst in het Victoria-station
te Londen.
NOVEMBER-DECEMBER zijn de beste
maanden om de graslanden een flinke
Potaschbemesting toe te dienen. Hoe
veelheden van 800 tot 1200 kgr. Syl-
viniet-Kaïniet 14% of 300 tot 400 kgr.
Chloorpotasch per hectare zullen uwe
weilanden winstgevend maken.
RADIOSPHONOS en PLATEN bij
J. Delbaere, Gasthuisstr^ 39, Poperinge.
IV.
Na het interessante onderhoud bij den
Waterschout, nam Mijnheer Vandenber-
ghe afscheid: de uitgave van zijn Vis-
scherijblad eischte hem op.
De marconist Vandevelde zou nog even
bij me blijven. Hij zou me nog inderhaast
een goedecafé aanwijzen, waar vis-
schers regelmatig kwamen, en waar ik
nog eens stevig en goedkoop aan wal kon
dineeren.
Wij hoefden niet ver te loopen: slechts
een paar honderd meter. Nog minder zelfs.
Het was een gewone café: ervoor stond
een visschersvroi w, achter een toonbank-
je, kreeften en garnalen te verkoopen.
Een portie versche kreeften, meneire?
Dank u!
Er zat geen klant in de gansche café:
de bazin zat er op d'r eentje, achter 'n
tafeltje, garnalen te pellen.
'n Wederzijdsche hoofdknik: kort maar
familiair.
We namen plaats.
De bazin stond reent en kwam naar
ons toe.
Wat gaat de kompagmie drinken?
-Zij vroeg het, de handen op de heupen,
cns strak aankijkende.
Wat mag ik u aanbieden?
Wat drinkt u?
Voor mij 'n kleintje! zei de Mar
conist.
De bazin vei-oerde niet: ze keek me
doorvorschend vla.k in de oc®en.
Ook 'n kleintje! zei ik, en dacht dat
het één of andere middag-aperitief gold.
Maar ik was mis
Korten? vroeg de bazin aan den
marconist.
Deze knikta bevestigend: ce oogen even
dicht knijpend. Als wou hij zeggen: «Geen
gevaar! Kom er maar mee te voorschijn!».
De handen van de heupen, een ver-
milderden blik, een halven draai, de ba
zin slofte weg en verdween achter een
gangdeur.
Zijn ze hier niet benauwd can al
cohol te bedienen?
Waarom?
Het is toch wettelijk verboden; en
er staan toch zware straffen op voor de
overtreders. Ook sluiting van de café,
meen ik?...
Allemaal zee verwetten! Te Oostende
en overal in 't land, vegen de cafébazen
er vierkantig hun voeten aan. Kontrool,
streng optreden, bedreiging met hooge
geldboeten, 't sluiten van de café, ge
vangenisstraf... niets kan 't alcohol ge
bruik stopzetten. Vooral de visschers blij
ven hun brandertje voor keel en maag op-
eischen. Zoo sprak de marconist.
Sloffende stappen in den gang, de gang
deur werd open geduwd, de bazin kwam
naar ons toe met twee breede doch on
diepe wijnglaasjes in d'r handen. De
glaasjes werden voor cns neergezet met
een gewoon en eenvoudig «Asjeblief!» en
Dank u! »-.
Prosit!
Wc drenken genever, ongegeneerd, on
bekommerd als bevonden wij ons op
Franschen bodem, waar het alcoholver-
bruik in cafés toegelaten is.
We dronken één glaasje, twee glaasjes,
andere visschers kwamen binnen, we
dronken een derde glaasje... en meteen
had ik de overtuiging dat inderdaad, voor
de visschers de acoholwet niet bestond,
dat voor de visschers het alcoholgebruik
behoort tot de algemeene voorbereidingen
tot afscheid van het vaste land.
De visschers hebben bitter weinig
ontspanning in hun leven! verzekerde de
marconist me terloops, en hij veegde er
ter overtuiging bij: Dat zult ge nu eens
persoonlijk kunnen bestatigen, persoonlijk
kunnen ondervinden. Zoolang ze op 't wa
ter zwalken hebben ze niet het minste
comfort, niet de minste ontspanning, zelfs
niet de noodige rust! Dan valt er steeds
te werken, te zwoegen, te vechten soms
met de geweldige natuurelementen. Voor
al wij, de IJslandvaarders, wij blijven
steeds minstens drie weken a an huisdrie
weken verwijderd van vrouw en kinderen,
van vrienden en familie, van een rustig
huizelijk leven. Als het 's avonds vijf, zes
uur is en dat op 't vaste land bijna alle
man gedaan heeft met werken, op zijn
duizend gemakskens naar huis wandelt,
thuis rustig kan soupeeren, en dan hon-
derde mogelijkheden heeft om den avond
aangenaam door te brengen... dan gaat
't werk van den visscher onvermoeid door;
dan is een visscher nooit zeker van een
korte nachtrust. Wa.nt is "V visch, dan
wordt er dag en nacht doorgevischt, veer
tig. vijftig uren aan één stuk door, om
dan. in de gauwte een drietal uurtjes te
slapen, en dan weer opnieuw veertig
vijftig uren te slabeuren. Is er mist of
storm', dan valt er in 't geheel niet aan
slapen, aan rusten te denken.
Dat duurt drie, vier weken aan één
stuk. Zelfs 's Zondags hebben wij geen
vijf minuten speciale verpoozing. Op zee
zijn voor cns al de dagen en nachten
eender: trachten zooveel visch mogelijk
op te halen! Visch!... Visch!... Altijd
visch!...
Als wij dan terug aan wal komen, na
vier weken zwalken soms, doodmoe, dan
komt heel ons menschenlijf tot ontwaken.
Dan voelen wij uie< aks wie ook wat een
vrouw, wat kinderen in 't leven betee-
kenen. Wat een zaligheid een stevige om
helzing. flinke zoenen van 'beminden ge
ven. Wat feeders we misten gedurende al
die vele dagen afwezigheid. Wat veels is
er te zien aan wal.
Wij zijn tusschen twee reizen in, slechts
een paar daagjes aan wal. In die twee
daagjes echter meet een heeten hoop din-
iBBBaasBBaBSBSSESBHQfflMennjSiagBPaarE
Drink, drink, broederlein drink!
Schenk toch de glazen eens vol.
Drink, drink, broederlein drink!
Leve het bier en de lol.
Neem er nog eentje en dan nog efen paar.1
Zonder het biertje is 't leven niets tuaardti
Beier,seh Lied.)
gen gedaan worden. Allereerst de groot,c
wasch van ons heeto lichaam, want op een
vlschbak 'bestaat daar weinig gelegenheid
toe. Dan een goede brok eten, rustig, met
'n kleinen op den schoot, en de vrouw
dicht bij u... ondertusschen vertellen van
de reize, vragen wat er aan wal zooal ge
beurd is. Dan 't bed in, om eens tien,
twaalf, vijftien uren aan één stuk door
te slapen, en al de spieren en peezen van
't heeto lichaam tot kalmte te brengen.
Slapen!... slapen aan wal! We kunnen
er niet van uit! Wij hebben dien langen
slaap noodig! Ons heeto lijf eischt hem
op! 't Is de reserve rust opdoen, om eenige
uren later reerds weer drie tot vier weken
onafgebroken te zwoegen
Maar wij willen ook eens uit; eens met
de familie, maar ook eens alleen! We wil
len kameraden van andere vischbakken
zten, hen de handen schudden, hen tegen
de schouders stcoten. We wilton de vlam
in hun oogen zien, de klank van hun stem
hooren, de geur van hun heeto wezen
opsnuiven! We ontmoeten ze in onze vis-
scberscafés, waar ce orgels tintangeton,
waar pootige melden helder lachen en
tintelend zingen. Schol! We trakteersn!
We krijgen glaasjes! We rooken als Tur
ken! We gaan op in 't relaas van onze
wederwaardigheden! De kriebel komt in
ons bloed! We dansen! Alles draait om
ons heen! We vergeten al onze kommer
nissen en zorgen! Wij gaan op in leute
en 't plezier!
Alcohol!... Tabak!... Zware dampen!
Zwoele lucht! We kunnen er niet tegen!
't Bevangt ons! Het maakt ons stom
dronken! Ziek!
Met een stuk in onze voeten waggelen
we naar huis. De vrouw sakkert. Niet uit
kwaadheid! Uit medelijden met ons dom
pelaarsteven, dat wij even poogden te ont
vluchten, te vergeten.
't Bed in. Een nieuwen trok van twaalf
a vijftien uur. Opstaan met een zwaren
kop! Dat laatste dagje vóór de afvaart
weer op zijn positieven komen, thuis 't
cene en 't andere arrangeeren. Naar de
vischmijn gaan en er vernemen voor hoe
veel onze vangst gemijnd wordt. Uitreke
nen hoeveel procentgeld we zullen ont
vangen. Naar de reederij gaan om ons
loon. Op '1 gemakske met de maten nog
een paar borrels pakken. Nog een tournee
gevenNog profiteeren van vier, vijf tour
nees die de maten geven. Den zieken kop
weer duizelig voelen worden.
Muziek!
Anderen helderen lach!
Andere tintelende oogen!
Nieuw leven!
Nieuwe bedwelming'!
Schol! De glazen tikken! De dikke cl-
garetten- en sigarenrook pril:t in de
oogen! Zuren drank walmt uit de magen
op.
Alles draait voor de cogen, op 't kling-
klangerig orgelspel!
Draaien!... Draaien!... Zweeten! Snak
kend naar adem op een stoel neervallen.
Dan denken dat het hoog tijd is dat
we naar huis gaan!... Dat we moe zijn!
tiktak
liet...
Dat wij ons bed noodig hebben! Dat dC
onzen op geld wachten, om al den tijd dar
wij weer op 't water zullen zijn, te kun|
nen brood en vteesch koopen, te kunne»
wonen, zich te kunnen klecden... te kun}
nen leven.
Leven!...
Op zee werken we ons kapot om aan dat;
leven niet te denken! Aan wal drinken
we ons kapot om dat leven zoo weinig
mogelijk nuchter te beleven!
Dat is de doorsnce-visscher!
De marconist zweeg! Op straat tin*
tankte de tram a oorbij
Wij rookten een cigaret.
Wij h orden den regelmaügen
van de hangklok.
Tiktak! Tiktak! Tiktak! klonk
almaardoor in ééne regelmaat.
Half één! zei ik, om de stilte te bre
ken, om niets te moeten antwoorden op
de zeer gloedvolle en wonder gevoelige
rede van den anders stillen marconist.
Hij keek naar zijn eigen uur, en knikte
instemmend
Half één!... Ik moet op zijn laatst
te één uur thuis zijn!
Nieuwe stilte!
Wondere atmosfeer! Intuïtief voelde ik
dat hij niet tot de door hem afgeschild»,
de doorsnee-visschers behoort! Dat hij
hooger staat! Dat als hij mij verteld;:
«Wij zuipen! Wij dansen! Wij
werken ons aan wal en op zee kapot om
het leven niet te bepeinzen. dien wij
eigenlijk «zij!... de anderen» moest zijn!
Ik besefte duidelijk dat hij een diep den
ker is, met forechen kijk op het teven,
vooral op het leven van het Vlaamsche
visschersvolk! Dat bij zijn groote genoe
gen, zijn zich-zelf vergeten, zijn geluk,
vindt hij de zijnen: rijn vrouw, zijn twee
kindaren
Hij dronk zijn glaasje in trage teug
leeg, stootte het tikkend op het tafel
blad: vier-vijf maal. De bazin kwam af
rekenen. Wij betaalden samen.
Kan meneer hier dineeren?
Zeke-Wat wenscht u meneer?
Weinig vet! Want hij vertrekt met
ons dezen namiddag naar ITsland! licht
te de marconist de .bazin in.
Het menu werd opgemaakt: over een
half uur zou het klaar zijn.
Of ik reeds een en andere bijspijs ge
koot"; had, om op reis mede te nemen?
vroeg ze nog.
Nee!...
Hij zou zorgen voor 24 eieren, een stuk
spek, een eind saucisson, een paar pakken
Cóte d'ormelk-chocolade, een paar
flesschen prima genever en een vijftig
pakjes Davros-sigaretten.
Intus.' ohen kon ik nog even de stad in-
loopen.
De marconist nam afscheid van m:f
Tot straks! zei hij. Te drie uur moet
u op de Tweede Tettebrug rijn bij dé
0.163.
JEF VAN WIJNSBERGHE.
Nadruk verboden.
Wordt vervolgt
HET WATERSCHOUTGL.BOUW TE OOSTENDE.
lil
INDEX-CIJFER
MET 5 PUNTEN GESTEGEN
Het indcx-cijicr, zooals het averd vast
gesteld op IS Oktober, beloopt tot 769
pui. cn voor het rijk, tegen 764 punten
voor de vorige maand.
ï9SSSBBBBa90BB30BaBSBB!lI3BBB
DE KONING 37 JAAR
De volgende week wordt Koning Leo
pold 37 jaar oud. Onze Vorst werd gebo
ren te Brussel og 3 November 1901, in
het Palcis van dc Wetenschapstraat, toe-
behoorendc aan den Markies d'Assche.
Vrijdag 4 November is dc verjaardag
van liet burgerlijk huwelijk van Prins
Leopold, Hertog van Brabant, met Prin
ses Astrid, te Stockholm en 10 November
de verjaardag van het kerkelijke huwelijk
te Brussel.
Breed eu groot cn diep cn wijd
Deint de zee met zang der dood!
Heidendom met haat en nijd
Zielen kermen steeds in nood!<\
'k Hoor de roepstem van den Heer!,.,
ATij geschiede naar uw woord!»
'k Leg mijn jeugd voor Jezus neer,
Zijn stem heelt mijn hert bekoord!
Vaarwel! Vader, Moeder, Land,
Huis cn Kerk!... Mijn herte bloedt!...
Volk en Vlaandren, heilig pand
'k Breng 'n offer! Vaarwel!... 't Moet!
Beselare, Missiezondag '38. GEO.
Maandag 11. is Van Tourhoudt, dc moor
denaar van Rekkem, verschenen voor de
boetstraffelijke rechtbank te Kortrijk,
wegens zedenfeiten gepleegd met de min
derjarige Yvonne Deprez, en voor dezes
ontvoering.
Het debat ging door met gesloten deu
ren.
De ritting werd gekenmerkt dcor inci
denten verwekt door de drie verdedigers
van den beschuldigde. De rechtbank zal
aanstaande week vonnis vellen.
Van nu af reeds heeft de verdediging
verzet en beroep aangeteekend wegens ju
ridische fouten. Alles laat voorzien dat
deze zedenzaak nog lang zal aanslepen en
dat Beroeps- en Verbrekingshoven nog
zullen mee te praten hebben in dit geding.
ACHTTIEN DOODEN
Een verkeersvliegtuig van de Australi
sche lijn Adelaide-Melbourne is te pletter
gestuikt toen het bijna ter bestemming
was. AI de inzittenden, 4 leden der be
manning en 14 passagiers, verongelukten.
Zeven van de ongelukktgen werden tij
dens den val uit het toestel geslingerd en
de overigen werden verbrand in de ka
juit van het toestel.
EEN GELUKKIG INITIATIEF
TEN VOORDEELE VAN DE
BELGISCHE UITVINDERS
EN AMBACHTSLIEDEN.
Den 9 November a.s. wordt in liet mid
denpunt van Brussel, in bet x Belgisch
Huis de Broeckèreplaats, 40, alwaar rui
me zalen ter beschikking staan, eene ten
toonstelling van uitvindingen ingericht.
De Belgische uitvinders cn ambachts
lieden genieten het bijzonder voordcel dat
hunne deelname geheel kosteloos is. Al
leen voor uitvindingen, die reeds uitgebaat
worden, zal voor ecu deel in de kosten
moeten worden tusschen gekomen.
Het bestuur heeft ook besloten, gedu
rende deze tentoonstelling cene reeks
prijskampen en voordrachten in te rich
ten. De twee volgende onderwerpen staan
reeds op liet programma
Hoe een uitvindingsbrevet verkocht
wordtdoor Jacques Gevers, en Den
verkoop van brevetten begunstigd door d»
Opzoeking der voorbekendhedeadoor
Vincent Gevers.
Bij de prijskampen zullen belangrijk»
premiën en medailles worden toegekend.
Voor alle verdere inlichting zich te wen
den tot liet «Belgisch Huis», de Broeckère
plaats, 40, Brussel, of tot J. Gevers, Aal
moezeniersstraat, 70, Antwerpen. Aangej
zien het aantal plaatsen beperkt is, is het
aan te raden zonder verwijl in te schrijven?
IBBBBBBBBBBBBBBBaSMBBBBBBIBB,
WAT NOEMT MEN een normale weide-,
bemesting? Dosissen van 800 tot 120#j
kgr. Sylviniet-Kaïniet 14% welke ooh
kan vervangen worden door 300 tot
400 kgr. Chloorpotasch per ha.
tElBBBaBBBBaflSBHiBBaBBBBaiiaBFlBBBBaSflBBBBBHBIBBBBflBBBBBBSBBlBBliHBBBBBBBBBSiflSHBBBBflBBSBSBBtiBBflBBBBBBgBBSBBBBBSBBIIBBBB'
verdwijnen door de huidzuiverende, liuidvocdcude en liuidverfraaiende kracht die Purol in hooge mate bezit. Tube 12 fr. Doos 7,50 fr, en 4 fr. In alle Apothek®*
