in ons Land (Vervolg)
9e Jaagpaden-
kwestie opgelost!
MELKMACHINES
MET SINGELS
TIENDE VERJARING VAN HET ALGEMEEN
CHRISTELIJK VERBOND VAN WERKGEVERS
VAN WEST-VLAANDEREN
DOODELIJKE AANRIJDING TE IEPER
EEN JONGE MAN UIT PASSCHENDALE DOODGEREDEN
HACHELIJK DRAMA DER ZEE
DE TREKKING der 2" schijf 1939
KOLONIALE LOTERIJ
na de aanval op
eerste-minister spaak
minister dierckx
en de senaat
Het Vlaamsch protest verworpen.
belgie en spanje 'j
JfoHÏfa? werd te Kortrijk de tiende ver
jaring gevierd van het A.C.V.W. West-
Vlaanderen.
De Hoogmis in St Maartens werd bij
hooge uitzondering gezongen ter lafenis
der zielen der overleden leden en zooals
de Z. E. H. Kan. Camerlynck, Pastoor-
Deken van St Maartens in zijne heerlijke
en diep-overtuigende kanselrede zegde, om
God te bedanken voor Zijne milde gaven
gedurende deze eerste tien jaren en Zijnen
zegen' af te smeeken voor de toekomst.
DE FEESTVERGADERING
Daarna had de feestzitting plaats in de
groote zaal van het Stadhuis. Op het ver
hoog Z. Exc. Mgr Lamiroy, Bisschop van
Brugge, Oud-Minister Paul Heymans, de
H. Bekaert. Voorzitter van het feestvie
rende Verbond en tevens van het L.A.
C.V.W., de H. Seynaeve, Ondervoorzitter
ter, de H. Vanden Berghe, Bestendig Af
gevaardigde, die den Gouverneur Ëaels,
door ongesteldheid belet, vertegenwoor
digde en E. H. Van Overbeke, Proost van
het A.C.V.W. West-Vlaanderen.
Vaaraan in de welgevulde zaalZ. F.. H.
Kan Camerlynck, Pastoor-Deken; de H.
Baldewijn Steverlinck, Voorzitter van het
Vlaamsch Economisch Verbond; de H. A.
Mayetir, Burgemeester van Kortrijk; Ar
rondissementscommissaris Goethals, de H.
A. Van Coillie, Senator, Roeselare; de H.
M. Dejaeghere, Volksvertegenwoordiger,
Kortrijk; E. Pater De Clippele, S.J.; de
H. Jozef Callewaert, Voorzitter der Han
delsrechtbank van Kortrijk; M. Vande-
kerkhove, Studieleider van Jeugdfront
Kortrijk; Z. E. H. Kan. K. Dubois, Proost
der Katholieke Actie in het Bisdom Brug
ge, enz.
Verder de Voorzitters en Proosten der
gewestelijke kringen en tal van vooraan
staande leden van het A.C.V.W. West-
Vlaanderen, alsook talrijke vrienden uit
andere gouwen.
Waren verontschuldigd Gouverneur
Baels, Oud-Minister Van Isacker, enz.
Na het gebed en een korte begroeting
door den H. Bekaert, welke vooral gaat
naar Z. Exc. Mgr Lamiroy en tot den
vertegenwoordiger van den, spijtig genoeg
beletten Gouverneur van West-Vlaande-
ren, gaf E. H. Van Overbeke, de onver
moeibare Proost van het feestvierend Ver
bond, lezing van zijn kernachtig overzicht
over de eerste tien jaren van het A.C.V.W.
West-Vlaanderen.
TIEN JAREN A.C.V.W.
Wanneer men een oordeel vellen wil
over ons A.G.V.W. van vandaag, dan
moet men inzien van waar men gekomen
is, hoe de toestand hier was tien jaar
geleden.
De patroonsverbonden die na den oor
log op neutraal terrein ontstonden, waren
in hoofdzaak organisaties van verweer
tegen syndikalisme, fiscus, enz., zonder
moreel-godsdienstige bezieling. Bij de Ka
tholieke Werkgevers was een minderwaar
digheidsgevoel eene godsdienstige levens
opvatting werd aanzien als een sentimen
talisme dat wel gedoogd kon worden doch
best buiten het zakenleven bleef. Vooral
in de naamlooze vennootschappen mocht
niet blijken dat een vennoot eene gods
dienstige levensbeschouwing had.
Daarbij kwam het gemis aan sociale
samenhoorigheid onder de Werkgevers,
vooral als Katholieke Werkgevers. Ten
slotte moest men ook vast stellen eene
groote onwetendheid over de sociale leer
der Kerk. soms een verkeerd begrijpen,
daar de Patroons enkel de kerkelijke leer
en directieven werden aangewezen langs
enkele brokstukken die ter gelegenheid
van Rerum Novarumfeesten der arbeiders
werden naar voor gebracht, wel eens met
eene eenzijdigheid die gemakkelijk te be
grijpen en te verontschuldigen is.
Óm daarin te voorzien werd eene or
ganisatie van Kristelijke Werkgevers op
gericht als katholieke actiegroepeering
zij was de eerste voor volwassenen in ons
Bisdom.
De bedoeling was
durven voorkomen als Katholieken
malkander leeren kennen als Katholieken;
malkander steunen om in het maatschap
pelijk leven de plaats te behouden die
aan den leidenden stand toekomt; den
godsdienst leeren aanpassen aan het be
drijfsleven de Pauselijke Encyclieken
leeren kennen en de verhoudingen van
patroon tot arbeider.
Bij liet verschijnen van Quadragesi-
mo Annowerd onmiddellijk het werk
aangepakt om de leering te verspreiden
en de verwezenlijking te bevorderen.
De tijdsomstandigheden hebben meege
werkt om eene sterke centralisatie te or-
ganisecren in het Landelijk Algemeen
Kristeüjk Verbond van Werkgevers en de
Federatie van Belgische Patroons.
In deze provincie werden overal gewes
telijke kringen ingericht die elk een mid
denpunt van werking werden.
De maandelijksche vergaderingen, de
geestelijke week-ends en de jaarfeesten
met immer stijgend succes waren zooveel
uitingen van een gestatigen uitbloei.
Aan diegenen die tot nu toe afzijdig,
neutraal of wantrouwig onze werking heb
ben gevolgd zeggen wij dat liet hun ka
tholieke plicht is aan te sluiten: binnenin
past gezonde kritiek, buitenuit is zij steeds
afbrekend.
Wij kunnen nog veel meer bereiken dan
wat wij tot nu toe deden, indien al die
ander voorbeeldige Katholieke Patroons,
die buiten onze organisatie staan, ook hun
sociale plicht van Patroon tegenover Pa
troon vervullen en hunne talenten ten
dienste stellen der gemeenschap.
Naast God danken wij onze trouwe me
dewerkers van het eerste uur die met
onbaatzuchtige toewijding en offervaar
digheid steeds trouw ter zijde stonden.
Die hartelijke samenwerking heeft uit ons
verbond alle kleingeestigheid en forma
lisme laten verdringen en laat hopen dat
het tweede decenium moge strekken tot
glorie van den Heere en het welzijn van
land en volk.
De H. Bekaert deed bij dit verslag van
E. H. Van Overbeke opmerken dat het
zeer onvolledig was doordat het geen ge
wag maakte van het groote werk door
hem zelf en door de andere Proosten ge
leverd.
Daarna sprak de H. Bekaert een merk
waardige rede uit die wij hier samen
vatten
L.A.C.V.W. VANDAAG EN MORGEN
Spreker besluit uit het verslag van
E. H. Van Overbeke
Het A.C.V.W. leeft omdat er een ziel
in steekt, een ziel die altijd voort raar
verderen uitbouw en naar verdere aan
passing dwingt. Die bezieling en dat dy
namisme, zitten in het kompleks van de
princiepen die aan den grond liggen van
onze organisatie: onze kristelijke levens
beschouwing, gedragen door den veer-
krachtigen realiteitszin van den zakenman.
Het is zeker onze bedoeling de gaafheid
eener gezonde economie te beschermen;
het is zeker onze bedoeling de Patroons,
de leiders van het sociaal-economisch mid
den, hun prestage als leidenden stand te
helpen hoog houden. Doch het is boven
dat alles onze hoogste bedoeling dat alles
na te streven in den geest van onze kris
telijke levensopvatting, in den geest der
kerkelijke directieven, waarvan wij niet
willen trachten eeltige fragmenten te ge
bruiken die ons kunnen dienen, en andere
te verwerpen.
De princiepen van Quadragesimo An
no zullen wij misschien zelf nooit tot
hun volle recht en hun volle ontplooiing
zien komen, doch het zou reeds een groo
te verdienste zijn die voor de volgende
generatie voor te bereiden.
Onze taak gaat verder dan het huldi
gen van princiepen, wij moeten ze toe
passen bij alle gelegenheden.
Wij kunnen zeggen dat bijna al de
voornaamste hedendaagsche vraagstukken
ofwel een sociaal-economischen onder
grond of een sociaal-economischen inslag
hebben, waar wij, als leidende stand van
het sociaal-economisch leven rechtstreeks
of onrechtstreeks gevoelig mee gemoeid
zijn.
Hierbij stuiten wij onvermijdelijk op
moeilijkheden waaronder het ongeduld
dezer die zich niet met een toekomstop
lossing kunnen tevreden stellen. Niet al
leen komt dit ongeduld tot uiting onder
dezen die niets doen dan klagen en af
breken, ook trouwe leden en medewer
kers uiten gegronde klacht dat zoo wei
nig rekening gehouden wordt met hunne
studies en werking. En spreker verwijst
ten titel van voorbeeld naar de bespotte
lijke «voorloopige» oplossing die aan het
vraagstuk der werkloosheid werd gegeven.
EN DE KATHOLIEKE PARTIJ
HET L.A.C.V.W.
De PL Bekaert wijst naar de plicht der
politieke partijen.
Op deze zeer belangrijke rede komen
we later terug.
DE BELGISCHE ECONOMIE TEN
OVERSTAAN VAN DE WERELD-
ECONOMIE
De gewezen Minister van Economische
Zaken, Middenstand en Landbouw, roemt
de verdienste van het L.A.C.V.W. en in
't bijzonder van de afdeeling West-Vlaan
deren en brengt hulde aan het klare in
zicht van de Christelijke Werkgevers, ook
op economisch gebied.
Sprekers' wetsontwerp is voorzeker zeer
onvolmaakt, maar 't is vatbaar voor ver
betering. (Warme toejuichingen.)
De Voorzitter dankt Oud-Minister P.
Heymans voor zijn les in economie, maar
meer nog omdat hij betoond heeft dat de
oplossing ligt in de door Quadragesimo
Anno voorgehouden solidariteit, welke zoo
zij niet vrijwillig opgenomen wordt, bin
nen afzienbaren tijd zal worden opgedron
gen.
TOESPRAAK VAN MGR LAMIROY
De Heer Bekaert
Commandeur der St Gregorius-Orde.
Z. Exc. Mgr de Bisschop van Brugge,
hield een korte toespraak, waarin hij
hulde bracht aan het A.C.V.W. West-
Vlaanderen en in de eerste plaats aan
den H. L. Bekaert dien hij prijst als een
evenwichtig man bij wie de gezonde ka
tholieke overtuiging leidt. z
Zijn Heiligheid de Paus heeft hem hier
om tot Commandeur der St Gregorius-
Orde benoemd.
Stormachtige toejuichingen onderbreken
de toespraak van Zijne Excellentie, die
daarna besluit met den wensch dat de
IL Bekaert nog vele tientallen van jaren
aan het hoofd van het L.A.C.V.W. moge
staan.
HET FEESTMAAL
Om 1 uur had het feestmaal plaats in
de Hallen. Een kleine drie honderd ge-
noodigden, waaronder talrijke Dames, za
ten aan de feestelijke versierde tafels. Een
uitstekend strijkje hielp de stemming nog
verhoogen.
Nadat de PI. Bekaert cen_ heildronk had
ingesteld aan Paus en Koning, nam Oud-
Minister Heymans het woord.
Eereteekens voor Voorzitter, Onder
voorzitter en Proost.
Al maakt hij geen deel meer van de
regeering, toch werd de PI. Heymans door
deze gelast uit haar naam het A.C.V.W.
West-Vlaanderen geluk te wenschen en
tevens het kruis van de Leopoldsorde over
te brengen aan de PIH. Bekaert en Sey-
nave en het kruis der Kroonorde aan
E. H. Van Overbeke.
TAFELREDE VAN DEN H. BEKAERT
De Algemeene Voorzitter dankt daarna
Z. Exc. Mgr de Bisschop voor zijne stille
beginselleiding welke het A.C.V.W. ge
lukkig is te mogen volgen.
Hij dankt ook Oud-Minister Heymans
voor al wat hij heeft trachten te verwe
zenlijken gedurende den ten korten tijd
dat liij aan het hoofd van Economische
Zaken stond.
Verder gaat zijn dank naar arrondisse
mentscommissaris Goethals, naar den
Burgemeester van Kortrijk, die zoo uiterst
tegemoetkomend is tegenover het A.C.
V.W., naar Z. E. II. Kan. Camerlynck,
de pastor bonus voor groot en klein en
die zelf de kanselrede gedurende de Dank
mis heeft willen houden, naar Senator
Van Coillie, Volksvertegenwoordiger De
Jaeghere, Z. E. PI. Kan. Dubois, naar den
H. Joz. Callewaert, Voorzitter van de Han-
delrechtbank, de spil van alle katholieke
werken, naar de Dames, de Pers en de
Vrienden uit alle afdeelingen van het
L.A.C.V.W.
Spreker sprak uit esgen naam en uit
naam der andere gedecoreerden zijn dank
uit voor de vereering en wees er ten slotte
op dat de gryotste verdienste toekomt
aan den man die de stuwkracht is in het
A.C.V.W., West-Vlaanderen, E. H. Van
Overbeke.
Nadat E. P. Bogaerts 111 rijm en dicht
zijn hulde had gebracht aan de drie hel
den van den dag en de H. B. Steverlynck
lezing had gegeven van toegekomen ge
lukwenschen, sprak de H. Van den Ber
ghe, als afgevaardigde van den H. Gou
verneur. Hij wees op de voorbeeldige be
drijvigheid der N ij veraars en Handelaars
van West-Vlaanderen «it op de plicht der
Openbare Besturen deze bedrijvigheid te
beschermen ten bate van heel het volk.
Spreker bracht echter bijzonder hulde aan
het A.C.V.W. omdat het de hoogste goe
deren, de hoogste waarde wist toe te
kennen.
Ten slotte bracht de Voorzitter van den
Quadragesimo Anno-kring der jongeren
uit het Kortrijksche hulde aan liet A.C.
V.W. dat huu tot voor- cu toonbeeld
strekt.
Het rijwiel van bet slachtoffer onder den zwaren autocamion.
Maandag 11. was de genaamde Vercruyse
Jeroom, 25 jaar oud, wonende te Pas-
schendale, Molenstraat 6, echtgenoot van
Deleu Elisabeth en vader van een 2-jarig
dochtertje, per fiets naar leper gereden,
om zich een tand te laten plombeeren,
dit in gezelschap van zijn schoonbroeder,
Leleu André.
Het was ongeveer 6 uur 's avonds wan
neer zij den dentist verlieten en den te
rugtocht begonnen. Gekomen tusschen de
Meenenpoort en de Bascule, kwam een
zware autotractor met aanhangwagen uit
de tegenovergestelde richting op hen toe
gereden. Leleu, die het gevaar zag afko
men, liet zich onmiddellijk op het voetpad
neervallen en ontsnapte zoo op het nip
pertje aan een gewisse 11 dood.
HET SLACHTOFFER L. VERCRUYSSE
Een geweldige botsing ontstond, niette
genstaande de autogeleider, Maurits Be
schrijver, 21 jaar oud, alles in het werk
om de fietsers te ontwijken. Vercruysse
Jeroom werd ten gronde gesnakt en mede-
geslemd. De auto verbrijzelde de afslui
ting, waar de grafzerken tentoongesteld
zijn van den Heer Hector Timmerman.
Leleu, denkende zijn schoonbroeder or.der
de auto te vinden, zocht, maar vond hem
eenige meter verder tegen den muur ge
slingerd. Hij baadde in zij-n bloed en kioeg
hevig van de pijn.
Inderhaast kwamen toeschouwers en ge-
buurs toegeloopen en brachten het slacht-
Aan het Stadhuis te Kortrijk: In 't midden Z. Exc. Mgr Latnlroy. Aan zijn
rechterkant: Heer Leon Bekaert, Voorzitter van het A.C.V.W.; T. E. H. Deken
Camerlynck; Heer Mayeur, Burgemeester van Kortrijk, en E. H. Van Overbeke,
Proost van het A.C.V.W.; aan zijn linkerkant: Heer Heymans, Oud-Minister,
1 Seynaeve, Onder-Voorzitter van het A.C.V.W.
offer bij d:n Heer Tydgadt binnen. Gast
huis en politie werden aanstonds verwit
tigd en kwamen spoedig ter plaats. De
auto van het Rood Kruis kwam weldra
het slachtoffer opnemen en naar het
O. L. Vrouw Gasthuis overbrengen, waar
zijn toestand doodelijk bevonden werd.
Het H. Oliesel werd toegediend door Eerw.
Heer Maes.
De autogeleidor werd aan de rechter
voet gekwetst en bekwam zelf eer.ige
lichte kneuzingen. De fiets van J. Ver-
cruysse stak nog onder de auto.
De vrouw van het slachtoffer werd
voorzichtig op de hoogte van het ongeval
gebracht en spoedde zich onmiddellijk
naar leper.
Rond 10 uur van zelfden avond is de
ongelukkige man in de hevigste pijnen
overleden.
Het slachtoffer was door ledereen ge
acht en gekend als een naarstige werk
man, maar was voor het oogenblik werk
loos.
HET PARKET TER PLAATS.
Het Parket is Dinsdagnamiddag rond
14 uur op de plaats des onheils afgestapt.
Het was samengesteld uit de Heeren On
derzoeksrechter De vos de Molderghtm,
Walleyn, Substituut des Könings, en De-
thoor, Griffier. Het was de Heer Vanse-
venant, or.derkommissaris der stedelijke
politie, die het eerste onderzoek instelde
en dan ook alle noodige inlichting.en aan
de Heeren van het Parket verschafte.
De autotraktor met aanhangwagen was
ter plaats blijven liggen, alsook de ver
brijzelde fiets van het slachtoffer, welke
men duidelijk en gansch verwrongen be
merkte or.der de laatste wielen van den
aanhangwagen.
De autovoerder, Maurice Deschrijver,
alsook Leleu André, schoonbroeder van
het slachtoffer, werden langdurig onder-
hoord.
Men zou de meenir.g toegedaan zijn
dat de autotraktor door de gladdigheid
van cle baan uitglipte en zoodoende de
fietser aanhaakte.
Gansch den morgen was het een voort
durend komen en gaan der nieuwsgieri
gen, doch gedurende het onderzoek van
het Parket was de belangstelling buiten
gewoon groot, zoodat een ordedienst dien
de ingericht.
Reeds verscheidene jaren verkeeren de
Jaagpaden langs den IJzer en den Loo-
vaart in eenen erbarmelijken toestand.
Het volstrekt belang dezer wegen zoo
wel ten opzichte van het toerisme als voor
de landelijke en inzonder de landbouw
bevolking spoorde ons aan om aanhou
dend en krachtdadig door te werken tot
wanneer daarvoor rechtstreeksche en vol
ledige staatstusschenkomst zou kunnen
bereikt worden. Alleen deze oplossing zou
doelmatig zijn.
Aanvankelijk brachten we deze kwestie
ter bespreking in eene openbare zitting
van den Senaat omstreeks einde 1936.
Daarop hadden we daarover een onder
houd in het Kabinet van het Ministerie
van Openbare Werken waaraan eveneens
deelnamen de HH. Burgemeesters der be
trokken gemeenten. In 1938 bekwamen we
een bezoek ter plaats, waarbij deze jaag
paden over gansch hunne lengte werden
nagezien, eerst van den Heer Kabinets
overste in gezelschap van verscheidene
hoogere ambtenaren en later van den
Heer Minister zelf, wien we de zaak op
nieuw omstandig konden voorleggen op
eene daaropvolgende bijzondere vergade
ring ten Stadhuize van Diksmuide. Ten
slotte hadden we verder dienaangaande
aanhoudende onderhandelingen met het
Departement van Openbare Werken.
Aan de veelvuldige betrokken Gemeen
tebesturen (Nieuwpoort, St Joris, Manne-
kensvere, Ramskapelle, Pervijze, Stuive-
kenskerke, Kaaskerke, Diksmuide, St Ja-
cobskapelle, Oudekapelle, Nieuwkapelle,
Merkem, Reninge, Pollinkhove, Loo, Alve-
ringem, Wulveringem, Eggewaartskapelle,
Steenkerke en Veurne), alsook aan de tal
rijke belanghebbende landelijke bevolking
kunnen we thans meedeelen dat er on
middellijk zal worden overgegaan tot het
herstel dezer jaagpaden op staatskosten.
Het programma van de uit te voeren
herstellingswerken werd reeds opgemaakt
en ziet er uit als volgt:
Er zal thans zonder uitstel worden over
gegaan tot de eigenlijke algemeene her
stelling van het steenslagwerk waarbij
door volledige vereffening eene regelma
tig rollende rij oppervlakte zal worden ver
wezenlijkt.
Gedurende de drie navolgende jaren
zal e»* ieder jaar eene bestrijking met teer
en grint toegepast worden.
Daarna, dus na 1942, zal er volgens de
noodwendigheden alle 2 of 3 jaar eene
nieuwe zelfde bestrijking gedaan worden.
De geheele lengte dezer jaagpaden zal
diensvolgens na de herstelling hetzelfde
voorkomen hebben als dit bègrepen tus
schen de Hooge Brug te Diksmuide en den
Doodengang.
Daarin zijn begrepen de weg langs den
Loovaart van af de Rozebrug te Veurne
tot de Loobrug met eene lengte van 11
Km., alsook deze langs den IJzer, vanaf
Nieuwpoort (Sluizen) tot Knokkebrug
(vertakking met de vaart van leper naai
den IJzer op grondgebied Merkem) waar
van de lengte 23 km. bedraagt.
Daar de staat deze werken heelemaal
op zich neemt zullen de betrokken ge
meenten dus ook niet tusschen te komen
hebben in het onderhoud dezer wegen.
We hebben de overtuiging dat deze uit
slag algemeen en gansch bevredigend zal
ingezien worden.
M. SOBRY, Senator.
«SBaaBBBHBUaBPSSaBaBBIBMM
Hoe de auto-traktor door de ijzeren afsluiting reed, aan den werf
van Heer Timmerman.
isgBSBBBSBBaasESEsaasaLisgaassasBsaBBBBssiaBBiBssaaRSEig
ERGE AUTOBOTSING TE BOEZINGE
Dinsdag morgen, rond 11 lA uur, kwam de auto der Gebr. Ampen uit dc Pope-
ringestraat gereden, toen Heer Maurice Six, van leper, de straat wilde inrijden.
Door de gladheid konden zij niet tijdig remmen en botsten met geweld op
elkaar. Gelukkig waren er geen ongelukken te betreuren maar de twee autos
werden erg beschadigd, zooals onze foto het aantoont.
IBI
TWEE MANNEN HINGEN 15 UUR
OP EEN WRAK
Wijl een dichte mist alle zicht wegr.am
op zee, kwam de boot Z. 19 - Julien-
Gustaveuit Zeebrugge, in botsing met
het wrak van een boot die vaststeekt ter
hoogte van Blankenberg*. De schipper,
Jan Uyrerwuige en de matroos Couwijzer
sprongen op het wrak en poogden een
kabel te bevestigen aan het wrak, om te
probeeren het wrak mede te slepen. Hun
opzet gelukte niet en de twee jongens
die aan boord van de Z. 19gebleven
waren konden de verbinding niet vei ze
keren. De motor sloeg af en de sloep ging
op drift, wijl de schipper en de matroos
aan een wrak bleven hangen. Eerst 15 uur
lateT werden zij opgemerkt en opgepikt,
na vreeselijk te hebben geleden.
De Z. 19», zwaar gehavend, kon door
een andere boot naar Zeebrugge gesleept
worden.
van de
zal geschieden te Antwerpen,
VRIJDAG 24 FEBRUARI e.k.
Koop vandaag nog uwe biljetten. Beproef
uwe kans om MILLIONAIR te worden.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBIBBBBBBB
die oogenblikkelijk ineen gezet en uiteen
genomen worden. Al de metalen deelen
zijn uit roestvrij staal vervaardigd. Deze
machine zal ongetwijfeld een grooten bij
val genieten.
De nieuwe Amerikaansche machine zou
reeds met den besten uitslag in enkele
stallen in België in gebruik zijn. Zij is de
eenige melkmachine van dien aard. Ik
wil dus niet nalaten, de aandacht der
belanghebbende op deze nieuwigheid in
het machinaal melken te trekken, dit na
tuurlijk met het gebruikelijk voorbehoud.
G. GEORGES,
Landbouw-Ingenieur.
~«o»-
Het handmelken door het machinaal
melken vervangen is een noodzakelijk
heid die zich meer en meer opdringt en
dus ook meer en meer aan de dagorde
komt.
Er werden reeds melkmachines van ver
schillende stelsels vervaardigd die in de
volgende drie klassen kunnen verdeeld
worden:
1. de melkmachines die door zuiging
werken;
2. de melkmachines die door drukking
werken;
3. de melkmachines die door zuiging
en drukking werken.
Men weet ook reeds uit ervaring dat
alleen de machines die in de derde klas
kunnen gerangschikt worden, in 't alge
meen geheel bevredigend werken. Zij ver
schillen echter nog ten opzichte der snel
heid van het melken, der gemakkelijke
behandeling, der gemakkelijke reiniging,
enz. en de opinie hierover verschilt nog
tamehjk zeer onder de melkveehouders
Ik zag onlangs een nieuwe Amerikaan
sche melkmachine met singel, die op ver
nuftige wijze schijnt uitgevoerd te zijn,
ten toon gesteld ter gelegenheid van een
dierenkeuring, en hoorde een der aanwe
zige boeren uitdrukkelijk beweren, dat de
melkmachine met singel geen nieuwig
heid is, dat er voor den oorlog reeds ma
chines met singel in België in gebruik
waren en dat deze toen ook geen voldorn-
ning gegeven hebben.
Om mij te documenteeren heb ik dan
een bevoegde persoon, die reeds meer dan
30 jaren lang bijzondere belangstelling
in den vooruitgang en in de verbeterin
gen in het machinaal melken betuigt,
over de zaak bevraagd. Ik acht het nut
tig, zijn oordeel en overwegingen hier aan
te voeren:
Melkmachines met singels werden in
derdaad reeds in België gebruikt maar
de meesten ervan zijn nu van de markt
verdwenen. Deze machines verschilden
echter merkelijk van de nieuwe Ameri
kaansche melkmachine, namelijk de
o Surge 11. Het waren: 1. de Himman
die in 1908 gebreveteerd werd en die
slechts door zuiging en niet door druk
king werkte; 2. de Dalen», die met
druklucht werkte; de Mortensendie
met water onder druk werkte. De twee
laatste machines waren rond het jaar
1911 in gebruik en hadden twee s'ngels
een op den rug der koe en een achte He
schouders. Een vierde machine, de ■Amo»,
uit Zweden c'komstig, had ook een singel
en werkte door zuieing en drukking. Met j schriften, moeten opgesteld w->den in de
deze machine wera in 1914 een experi- taal van de gemeente waar bedoelde
Een der aanranders aangehouden.
Op Donderdag 2 Februari werd Heer
Spaak dus op lafhartige wijze aangeval
len door fanatiekers, franskiljonsche oud
strijders en meehuilende jongelingen, die
betoogden tegen c!e benoeming van Dr
Martens als lid der Kon. Vlaamsche Aca
demie voor Geneeskunde.
De Hr Spaak kwam in allerhaast naar
huis toegeloopen omdat zijn echtgenoote
hem had gebeld dat de betoogers haar
huis wilden binnendringen wijl zij met
de kinderen alleen in huis was. De HH.
woelmakers Louveau en Cox eischten een
onderhoud met Hr Spaak.
Toen de Hr Spaak door de betoogers
zijn huis wilde binnentreden werd hij
hardhandig aangerand, geslagen, ge
stampt en ten gronde geworpen, tot hij
door de ordemannen kon bevrijd worden
en zijn huis kon bereiken, waar hij on
middellijk de afgevaardigden van de
woelmakers ontving, die zijn ontslag
eischten. De Hr Spaak diende hen tot
antwoord dat hij alleen rekenschap ver
schuldigd was aan den Koning, het Par
lement en zijn geweten, en hij niet zwich
ten zou voor muiterij.
De Hr Spaak had slechts lichte kneu
zingen opgeloopen en moest zijn werk
niet onderbreken.
Door tal van vooraanstaande persona
liteiten en organisaties, o. m. door V. O.
S. het Verbond der Vlaamsche Kuituur -
vereenigingen, het Vlaamsch Verbond
voor Brussel, enz. werden telegrammen
aan den Hr Spaak gestuurd om protest
aan te teekenen tegen de laffe aanran
ding, hem hun vreugde te uiten dat hij
slechts kleine kneuzingen opliep en hem
geluk te wenschen om de standvastigheid
die de Eerste-Minster in de zaak Martens
aan den dag legde.
Interpellaties werden aangekondigd
over de ontoereikendheid van den orde
dienst en de laksche houding van politie
en rijkswacht.
Een der aanranders, zekere Baron
d'Anethan, die door een agent in burger-
kleedij als een der aanranders werd her
kend, werd aangehouden en ter beschik
king gesteld van het gerecht. d'Anethan,
die wisselagent is, was ook in het bezit
van een stuk beton, wat zijn straf nog
dreigt te verzwaren.
Tegen de rede van den Hr Dierckx, uit
gesproken tijdens de openingszittng van
de Koninklijke Vlaamsche Academiën,
werd in den loop der voorlaatste week
heftig protest aangeteekend van Vlaam
sche zijde. De Minister van Onderwijs
kreeg harde woorden te hooren vanwege
de HH. Van Dieren, VI. Nat., Verbist,
Kath., en Herman Vos, Soc. Door de HH.
Verbist en Van Dieren werd dan een dag
orde ingediend inhoudende de afkeuring
van de gewraakte rede. Anderzijds wer
den twee eenvoudige dagorden ingediend,
door een groep Liberale Senatoren, en
door den Rexist de Grunne.
In Senaatszitting van Dinsdag 1L moest
over de dagorden gestemd worden. De
twee eenvoudige dagorden werden ver
smolten en kregen den voorrang. Zij
werden ook goedgekeurd met 85 stem
men tegen 37 en 26 onthoudingen.
De dagorde Verbist-Van Dieren verviel
dus.
Stemden voor de eenvoudige dagorde,
dus ten gunste van den Minister Dierckx;
al de Socialisten. Herman Vos inbegre
pen, alsook de Liberalen en de meeste
Rexisten, en de Katholieke Minister d'As-
premont-Lynden.
Stemden tegen, dus keurden de rede
van Minister Dierckx af, bijna alle Ka
tholieke Vlamingen, o. m. de HH. Depon-
tieu, Desmedt, de Spot, Mullie, Sobry,
enz., de Rexist Paul De Mont en al de
Vlaamsche Nationalisten.
Onthielden zich: de Katholieke Walen,
enkele Vlamingen, Minister Dierckx.
Ter gelegenheid van deze Senaatszit
ting werden er opnieuw strenge ordemaat
regelen getroffen. De neutrale zone bleek
weer als bezet door de Rijkswacht en po
litie. Een gat in den dienst was deze maal
niet te bespeuren. Betoogingen werden
evenwel niet gehouden en alle incidenten
bleven uit.
DE RECHTBANKEN EN DE
BESTUURLIJKE TAALWET
VAN 1032
In aanleiding met de aanhouding van
Hr Grammens werd zooals gemeld door
Hr Croonenberghs, VI. Nat., in de Kamer
de Minister van Justitie, Hr Van Dievoet,
over dit feit geïnterpelleerd.
In zijn antwoord heeft Hr Van Dievoet
uiteengezet welke interpretatie hij aan de
wet van 1932 heeft aangenomen, en dat
aan de Prokureurs-generaal een brief werd
gericht om de wet in dien zin te doen
toepassen.
Hier nu hoe de Hr Minister de zaak in
ziet en hoe hij bevel heeft gegeven de wet
te doen toepassen:
Het Hof van Verbreking wier rechts
gebied zich uitstrekt over het gansche
grondgebied, dient zijn berichten, mede-
deelingen en opschriften in de beide
landstalen op te stellen.
De Hoven van Beroep te Luik en te
Brussel zullen alle berichten en zoo meer
ook in beide landstalen opstellen, gezien
hun rechtsgebied voor ieder zich uitstrekt
tot gemeenten welke zoowel tot het Waal-
sche als tot het Vlaamsche gedeelte be-
hooren.
Voor alle rechtbanken in de Brussel-
sche agglomeratie is tweetaligheid gebo
den.
Voor de Rechtbanken van Eersten Aan
leg, van Koonhandel en voor de Vrede
gerechten, ook voor ust Hof van Beroep
te Gent, is eentaligheid r*eboden, Vlaamsch
in het Vlaamsch gedeelte en Fransch in
het Waalsch gedeelte. Alle berichten, me-
dedeelingen aan het publieu, ook de op-
mentale beproeving in ^et Staats-Onder-
zoekingsgesticht te GemMoers gedaan.
Volgens het bericht was oe w-king heel
bevredigend maar de uitvoering moest
verbeterd worden om de machine gemak
kelijker te kunnen behandelen en gemak
kelijker te kunnen reinigen. Men kon in
derdaad heel moeilijk met de hand aan
het melkvat raken. Het melkvat gedra
gen door de singel had vier lange door
zichtige melkdarmen uit celluloid waar
van de uiteinden voorzien waren van ge
bogen metalen verbindingspij pen met
kranen om er de melkbekers op aan te
brengen. De melkbekers konden verplaatst
worden door lossen der sleutels waarmede
de melkdarmen op het melkvat bevestigd
waren om de melkbekers naar de positie
der koespenen te richten, en dit was een
lastige behandeling.
De singels dienden bij deze machines
enkel om het melkvat te dragen. Met de
nieuwe Amerikaansche machine speelt de
singel echter een heel andere rol en zij
is de hoofdoorzaak der groote voordeelen
der machine. De singel kan op de koe
naar voren verschoven worden en ook in
de een of de andere der verscheidene ke
pen van het handvatsel van het melkvat
gehaakt worden om bij iedere afzonder
lijke koe volgens de eigenaardigheid van
't dier het trekken van het melkvat naar
noodwendigheid te verminderen of te ver
meerderen. Het trekken van het melkvat
neemt dan ook nog allengs toe naarmate
het zich met melk opvult.
Door aanwending der singel worden de
melkvergaarders onder de melkbekers en
de lange melkdarmen om de melk in de
melkkruik te voeren, afgeschaft. Het rei
nigen van het toestel is daardoor veel
vereenvoudigd daar deze deelen bij de an
dere toestellen moeilijk te reinigen zijn.
Bij de o Surgezijn de melkdarmen
uit rubber maar 12 cm. lang en de melk
bekers bestaan uit slechts twee deelen
(Zie vervolg hiernevens.)
werden opschriften overschilderd of ult«
geklopt o. m. te Esschenbeek, Rollegem,
Dendermonde, Lier, enz.
Ook te Antwerpen werd er kuisch ge
houden op de tramrijtuigen waar nog
tweetalige opschriften en bordjes opge
hangen of vastgespijkerd waren. Op ver
schillende rijtuigen stapten een groep
mannen op, die behoorlijk hun kaartje
betaalden, eens gansch het rijtuig in
stilte onder oogen namen, om dan op een
gegeven teeken hamertjes uit te halen en
te beginnen te kloppen op de Fransche
teksten. Verschillende rijtuigen werden
aldus zuiver gemaakt.
Verschillende personen werden opgeleid
en na onderhoor weer vrijgelaten.
Het waren de Heeren Leuridan, volks
vertegenwoordiger, Lagrou en Dillen, ad-
vokaten, Dr Muylle, Dr Borms en Jan
Van Hoogten.
ONZE MUNTSTUKKEN
We kregen dus nieuwe muntstukken
waarover het volk niet te best tevreden
is, bijzonderlijk voor wat betreft de stuk
ken van 5 fr.
Naar verluidt is het slaan van deze 5 fr.
stukken tijdig stopgezet, tot enkele lichte
wijzigingen werden aangebracht. Deze
wijzigingen zullen echter moeilijk aan te
stippen vallen voor het gewoon publiek.
Wat later zal met het slagen dezer stuk
ken voortgedaan worden.
De nieuwe muntstukjes van 50 ct. zul
len maar later vervaardigd worden. Er is
ook geen kwestie van de briefjes van 50
fr. af te schaffen.
Niettegenstaande het verzet dat gerezen
is tegen het slaan van nieuwe en klein-
dere muntstukken van 1 fr. zal het nieuw
model toch in voege worden gebracht. Er
vallen hier niet min dan 22 millloen stuk
ken te vervangen.
Ter Kamerzitting van Dinsdag 11. heb
ben Kommunisten en Socialisten weeral
gepleit voor rood-Spanje. De Kommunist
zag in de overwinning van Franco een
nieuw fascistisch gevaar, hij viel gewel
dig uit tegen Eerste-Minister Spaak om
dat deze overgegaan was tot het zenden
van een vertegenwoordiger bij de Regee
ring van Burgos. De VI. Nationalisten en
de Rexisten verweet hij te werken in ver
standhouding met Hitier.
De Socialist Buset eisclite dat BelgH
grootere hulp verleende aan de Spaan-
sche vluchtelingen, dat de niet-inmenging
zou opgegeven worden, de overwinning
van Franco bedreigt den vrede in Europa,
daarom moeten wapens kunnen gezonden
worden naar Rood-Spanje.
Heer P.-E. Janson, Minister van Bul-
tenlandsche Zaken, diende de sprekers
van antwoord. De gebeurtenissen in
Spanje veranderen van uur tot uur. Men
dient dus de verdere feiten af te wach
ten. Het is niet mogelijk de niet-inmen-
ging op te geven. 400 Spaansche kinderen
worden verzorgd door tusschenkomst van
ons land, er kan echter geen sprake zijn
van die kinderen naar ons land over te
brengen.
ONEENIGHEID
BIJ DE VUURKRUISEN
Naar aanleiding van de anti-Vlaamsche
en politieke agitatie aan den dag gelegd
door de HH. Louveau en Cox is een groei
ende oneenigheid ontstaan in den schoot
van den Vuurkruisenbond. Verschillende
afdeelingen van het Vlaamsche land
keurden reeds de houding van den Fede
ralen voorzitter Cox af. Ook de Leuven-
sche afdeeling, die de sterkste is in het
land, heeft protest aangeteekend tegen d®
houding van den Hr Cox en de leider van
de afdeeling, de Hr Arnalsteen, heeft bo
vendien zijn ontslag als ondervoorzitter
van het Hoofdbestuur aangeboden.
BESCHERMING VAN DEN
TITEL EN BEROEP VAN
BOUWMEESTER
Eindelijk werd door Kamer en Senaat
het wetsontwerp inhoudende de bescher
ming van den titeel en het beroep van
architect goedgekeurd.
Deze wet bepaalt o. m. dat:
niemand den titel van architect noch
het beroep ervan mag uitoefenen zoo hij
niet in 't bezit is van een diploma voor dit
beroep:
voor alle werken, zoowel voor de open
bare besturen als voor partikulieren, voor
dewelke een toelating tot bouwen Is op
gelegd, dient beroep gedaan op een archi
tect voor het opmaken van de plans en de
kontrool op de werken; in sommige ge
vallen kan uitzondering gemaakt worden
mits de toelating van den Gouverneur;
alle ambtenaars van Staat of ander®
openbare instellingen mogen niet als ar
chitect optreden;
een aannemer van openbare werken het
beroep van architect niet mag uitoefenen;
de architecten die hun beroep uitoefe
nen moeten zich op een speciaal register
laten inschrijven.
Verder voorziet de wet gevallen van per
sonen die het beroep van architect uit
oefenen zonder een diploma te bezitten.
Mits zekere voorwaarden in de wet ver
vat zullen zij hun beroep voort mogen
uitoefenen.
VERGOEDINGEN
VOOR VERLIEZEN
GELEDEN TEN GEVOLGE
VAN MOND- EN KLAUWZEER
Meermaals hebben de landbouwmid-
dens zich bezorgd getoond over de rege
ling. volgens dewelke de door het mond
en klauwzeer berokkende verliezen wor
den vergoed.
De Minister van Landbouw heeft be
slist, als rechtgevend op veVgoeding, ta
aanzien, al de voor 1 Juli 1938 ingediende
vragen, die landbouwuitbatingen betref
fen. waarvan de belangrijkheid van da
voedingsgewassen en nijverheidsteelten
de verhouding zestig bereikt tegenover
veertig voor groenvoedergewassen en vee
kweek.
H. MISSIAEN TEGEN HET
GODSDIENSTONDE RRICH T
In talrijke gemeentescholen van West-
rechtbank gevestigd is. Uitzon, -mgen
wo. m gemaakt voor Landen, Edingt.i en v'aanderen wordt meer dan een half uur
per dag godsdienstonderricht gegeven.
Zulks heeft den Hr Missiaen, Socialistisch
Volksvertegenwoordiger te leper, ten zeer
ste geërgerd en bij den Minister van On
derwijs heeft hij dan ook daartegen ge
protesteerd.
Mr Missiaen moest toch eens te meer
bewijzen dat de Socialisten tegen den
Godsdienstniet zijn.
Van den Hr Minister mocht hij verne
men dat zulks alleen afhangt van de ge
meentebesturen en zulks toegelaten was
zoolang het burgerlijk onderwijs er niet
onder te lijden had, 1. a. w. dat het hem
niet aanging.
Ongetwijfeld zal dit protest van den
Hr Missiaen vele krlstene ouders de oo
gen doen openen omtrent de houding der
Socialisten tegenover den Godsdienst.
Moesp oen, waar tweetaligheid geboden is.
Voor -->t het Hof van Beroep te Brus
sel betreu moeten alle berichten en der
gelijke in h, Waamsch of in het Fransch
opgesteld ziji., naar gelang het een
Vlaamsch of een Waalsch gedeelte van
het land betreft.
Hopen wij dat de bevelen van den Mi
nister van Justite nu eens voor goed een
einde zullen stellen aan de nalatigheid
bij de toepassing der taalwetten in de
verschillende Rechtbanken en dat nu al
les in orde wordt gebracht, ook de op
schriften. Aldus zal de actie der Man
nen van de Daad in dit gebied onnoo-
dig worden en zal een zuiveren toestand
kunnen geschapen worden. Met goeden
wil kunnen alle opschriften in korten tijd
in orde worden gebracht.
GRAMMENS ZIT NOG STEEDS
IN HET GEVANG
TE OUDENAARDE
Nieuwe kuisch te Antwerpen.
VolksvertegenwoorÜiger Leuridan
aangehouden.
Hr Grammens zit nog steeds in het ge
vang te Oudenaarde. Gelukkig dat hij nu
mogelijkheid tot verwarming heeft gekre
gen en dat een minder streng regiem werd
toegepast. Hr Grammens is naar verluidt
in een niet te besten gezondheidstoestand.
Het geding dat tegen hem werd inge
steld moest behandeld worden voor de
Rechtbank op Zaterdag 4 Februari 11.,
maar onverwachts werd het voor onbe-
paalden tijd uitgesteld.
Intusschen worden uit alle deelen van
het Vlaamsche land protesttelegrammen
en -moties verzonden, tegen de aanhou
ding van Hr Grammens en om de toe
passing te eischen van de taalwetten.
In talrijke gemeenten en steden werden
DE UITBATING OP DE LIJN
IEPER-ROESELARE
Door den Hr G1^ Rexist, werd aan den
Minister van Verkeerswezen gevraagd
welke de uitslagen waren van de drie
eerste maanden der uitbating van de
treinverbinding Ieper-Roeselare.
De Minister van Verkeerswezen diende
hierover volgende eiifers mede:
In 1938: Februari Maart April
Ontvangsten 36.760 37.216 45.925
Uitgaven 208.500 219.400 215.300
Ver'.ies 171.740 182.184 169.375
DE UITWIJKING NAAR CONGO
Gedurende het jaar 1938 zijn 208 per
sonen, mannen, vrouwen en kinderen,
naar Kongo vertrokken door tusschen
komst van het Kolonisatiebureau van het
Ministerie van Koloniën. Belangrijke
voordeelen werden hen toegestaan. Het
gaat hier uitsluitelijk om kolonisten van
Belgische Nationaliteit die zich voor lan
gen tijd of voor goed gaan vestigen in
intusschen ook de kuisching voortgezet en Congo, dit op eigen risico en eigen kosten.
