Polen en Duitschland
Voor de Katholieke Pers in Roemenie
De Regeeringscrisis in ons Land
IN ONS LAND
De Geheimzinnige
Derde
Vlaattderens Bedevaart
EEN ADRES AAN DIN KONING
namens V.O.S. en de Vlaamsche
Kultuurvereenigingen
SNUIF
We hebben een Paus (vervolg)
kunnen mekaar niet goed luchten
EEN NOODKREET
Sproeten komen vroeg
BENOEMINGEN
VAN BURGEMEESTERS
naar O. L. Vrouw van LOURDES
VAN 3 TOT II MEI
INTERNATIONAAL OVERZICHT
WE ZENDEN ONS BLAD
22,20 FRANK.
PEPERMINT
Socialistische Geldverspillingen
HET EERSTE WERK van den
landbouwer bij het aanbreken
der Lente moet zijn: Het uit
strooien dep Stikstof-, Fosfoor-
en Potaschmesten. Vergemakke
lijkt den groei uwer planten
door een genoegzame Potasch-
toediening.
DE MAXIMA-GEWICHTPLAAT
VOOR MOTORVOERTUIGEN
BIJ DE VOORBEREIDING VAN HET KIEZEN VAN EEN NIEUWEN PAUS
De onderhandelingen
K.V.V.-V.N.V. te Poperinge
GRAMMENS-ACTIE
TE AMSTERDAM
Oorspronkelijke Detective-Roman
van WILLIAM HOLT,
In dit Conclaaf waren ln liet geheel 250
personen met de buitenwereld volledig
afgezonderd.
Donderdag I!. moest dan voor de eerste
maal een stemming worden uitgebracht.
Intusschen wachtte de gansche wereld
met spanning naar den naam van dien-
gene die nu door dit Conclaaf tot nieuwe
H. Vader zou verheven worden.
«o»
ZWARTE ROOK.
In de eerste ochtend van het Conclaaf,
Donderdag morgen, werd een H. Mis ge
celebreerd in de Paulijnsclie kapel. Kar
dinaal Granito di Belmonte reikte de
H. Communie aan de Kardinalen en hield
een toespraak.
Vervolgens begaven de Kardinalen zich
evenals daags te voren, in stoet naar de
Sixtijnsche kapel, al zingend het Veni
CreatorToen de stoet in de kapel ver
dwenen was werd de deur van buiten ge
grendeld door Prins Chigi, maarschalk
van het Vatilcaan, en van binnen door
Kardinaal Pacelli, kamerling van de
H. Kerk.
De Kardinalen begaven zich dan naar
liun toegewezen zetels. De stemmingen
konden beginnen.
Intusschen verdrong zich een groote
menigte op het St Pietersplein. Reeds
lang vóórdien zorgde een ordedienst om
den weg vrij te houden.
Aller blikken waren gericht naar de
doodgewone prozaïsche stoofbuis welke
uitstak boven het dak van de Sixtijnsche
kapel. De rook welke uit die schouw zou
stijgen moest immers mededeelen of een
nieuwe Paus verkozen was of niet.
Op de terrassen hadden zich de jour
nalisten en de filmoperateurs opgesteld.
Prinses Marie-José was ook aanwezig op
het plein, op een haar voorbehouden
plaats.
Donderdag morgen hadden reeds twee
stemmingen plaats. De eerste had plaats
tusschen 9.30 en 11 uur en de tweede tus-
schen 11 en 12 uur. Rond 12 uur werd de
spanning bijzonder groot onder het wach
tende volk, dat de blikken strak gericht
hield, steeds naar die kleine schouw.
Eindelijk te 12.17 uur kwam rook uit
de schouw. Spoedig stelde men vast dat
de rook zwartwas, de luidsprekers
verkondigden hetzelfde, waaruit men be
sluiten moest dat de stemmingen nog
geen uitslag hadden gegeven. Er moest
dus gewacht worden tot 's avonds.
Intusschen had een vliegtuig, dat bo
ven het St Pietersplein laag aangevlogen
kwam, fotos genomen van de opstijgende
rook.
Het volk bleef nog wat napraten en de
eerste mondvoorraad werd dan ook be
zorgd aan de Kardinalen, langs de aan
gebrachte trommels.
WITTE ROOK.
In den namiddag stroomde opnieuw
een duizendkoppige menigte op het Sint
Pietersplein. Eindelijk, te 16.30 uur, steeg
een lichte rook op uit de schouw. Er
kwam groote beroering onder het volk.
De blanke rookpluim hield aan en weldra
barstte een ongehoorde geestdrift uit on
der het volk, dat luidruchtig jubelde:
Habemus Papam Wij hebben een
Paus
Aan de vreugde en geestdrift van het
volk scheen geen einde te komen. Er werd
gewuifd en gejubeld, terwijl aanhoudend
nieuwsgierigen toestroomden naar het
dichtbezette Sint Pietersplein. Inmiddels
waren aller oogen gericht naar de log
gia van St Pieters, waarvan de deur
reeds geopend werd, terwijl op de leuning
het tapijt werd aangebracht, dat steeds
werd benut wanneer de Paus de menigte
zagende van óp het balkon.
vSWet ongeduld werd de naam van den
nieuwen Paus verbeid.
DE NIEUWE PAUS WORDT MET DE
PONTHTKAI.E GEWADEN GEKLEED.
DE HULDE DER KARDINALEN.
Bij de derde stemming, die te 16.29 uur
eindigde, werd een meerderheid van 2 3
gevormd op den naam van Kardinaal
Eugeen Pacelli. De poorten van de Six
tijnsche kapel werden daarop geopend en
de ceremoniemeesters en de sakrist wer
den binnengelaten.
De Kardinaal-Deken van het H. Col
lege, omringd door de Kardinaal-Dekens
der orde der Priesters en van de orde
der Diakens, naderden den gekozene en
vroegen hem of hij Zijn verkiezing aan
vaardde. Kardinaal Pacelli antwoordde
bevestigend, waarna onmiddellijk alle
baldakijnen neergelaten werden, behalve
dit boven den zetel van den nieuwen
Paus.
Akte van de verkiezing werd opgesteld
en de nieuwe Paus werd verzocht den
naam te zeggen welke Hij als Paus dra
gen wil.
Vervolgens leidde de eerste Kardinaal-
Diaken Paus Pius XII tot het altaar,
waar hij een kort gebed verrichtte. In de
sacristij werd Kardinaal Pacelli met het
Pauselijk gewaad gekleed.
Zoo keerde de nieuwe Paus voor het
altaar terug, nam plaats op een draag
stoel en ontving de eerste hulde der Kar
dinalen, bestaande uit een handkus en
een tweevoudige omhelzing.
Hierop stak de Kardinaal den Paus een
nieuwen visschersring aan den vinger.
De H. Vader overhandigde dien aan
stonds aan den opperceremoniemeester
om er zijn nieuwen naam in te doen
snijden.
«HABEMUS PAPAM».
KARDINAAL PACELLI WORDT OP
PERHERDER DER CHRISTENHEID
ONDER DEN NAAM VAN PIUS XII.
Het volk stroomde dan maar steeds
meer en meer toe naar het St-Pieters-
plein, daar het nieuws van de opstijging
van de witte rook en het nieuws hiervan
verspreid door de luidsprekers van Radio-
Vaticane.
Te 17.05 uur werden de vensters der
groote loggia van de St-Pieters-Basiliek
geopend. Langdurig gejuich steeg op uit
de menigte. De Palatijnsche wacht en het
gevolg van Kardinaal Caccia Dominioni,
den sekretaris van het Conclaaf, trad
vooruit. Een groote stilte viel over het
volk. Vijf minuten verliepen nog. Dan
verscheen Kardinaal Caccia Dominioni in
de loggia. De Kardinaal riep met luider
stemme, terwijl een groote stilte over het
St-Pietersplein gevallen was:
Ik verkondig U een groote vreugde
Wij hebben een Paus in den persoon van
Zijne Eminentie Mgr. Eugenio Pacelli,
die den naam van Pius XII heeft aange
nomen
Daarop begonnen de klokken van de
St-Pieter te luiden, terwijl de Zwitser-
sche garde van af haar wachtposten
vreugdeschoten loste.
Kardinaal Pacelli werd te Rome gebo
ren den 2 Maart 1876, en het is dus op
zijn verjaardag dat Hij den troon van
den H. Petrus bestijgt.
EEN ONBESCHRIJFLIJKE VREUGDE.
CHRISTUS VIN'CIT
Een onbeschrijflijke vreugde maakte
zich meester van dit volk toen de naam
Pacelliuitgesproken werd. Er werd
minuten lang gejuicht, waarna duizen
den monden het dreunende Christus
vincitChristus regnatChristus
imperataanhieven.
Het Leve de Paus!galmde over het
St-Pietersplein en de Eeuwige Stad, waar
al de lichten ontstoken werden, terwijl
de klokken der honderden kerken het
blijde nieuws verkondigden.
Ondertusschen snelden steeds dichte
volksdrommen toe naar het St-Pieters
plein, teneinde den eersten zegen bij te
wonen van den nieuwen Paus.
Aanhoudend werden lofliederen gezon
gen. terwijl er voortdurend geroepen
werdLeve Paus Pius XIILeve het
hoofd der Christenheid!
PAUS PIUS XII ZEGENT DE WERELD.
EEN GROOTSCHE EN
INDRUKWEKKENDE PLECHTIGHEID
OP SINT-PIETERSPLEIN
Ondertusschen nam de Vatikaansche
Wacht met Standaarden plaats vóór de
loggia van Sint-Pieters. Het volk bad,
riep en zong. Plots verliet de stoet der
Kardinalen de Sixtijnsche kapel onder het
zingen van het Te Deum door de aan
wezigen op het Sint-Pietersplein meege
zongen.
Plots, te 17 u. 25, verscheen de nieuwe
Paus in de loggia temidden het geschal
der trompetten, het gelui der klokken en
het oorverdoovend gejuich der duizend
koppige menigte.
Met heldere stem gaf de Paus de ver
maarde benedikvie Urbi et Orbiterwijl
er een beklemmende stilte over het Sint-
Pietersplein is gévallen.
De duizenden knielen en bidden, bui
gen het hoofd in eerbied, wanneer de
Vader der Kristenheid bidt:
Sit nomen Domini benedictum...
Benedicat Vos, omninotens Deus: Pater
et Filius et Spiritus Sanctus.
Amen! jubelt de menigte, die recht
veerde en toejuichte, onnoembaar geest
driftig: «Leve Pius XII».
De Paus wuifde vervolgens de menigte
toe met de hand, waarna hij het balkon
verliet.
Het volk stroomde dan in dichte drom
men Sint-Pieters basiliek binnen onder
het dreunend geluid der klokken.
De reusachtige kerk werd stormachtig
ingenomen.
IN SINT-PIETERSBASILIEK
Paus Pius XII werd, nadat hij den ze
gen aan de wereld geschonken had, pro-
cessiegewijze met groote plechtigheid, op
een prachtigen draagstoel, omringd van
edelwachten, langs de Konstantijnsche
trap, naar de Sint-Pieterskerk gedragen,
waar hij zittend, van de bovenste trede
van het hoogaltaar af nogmaals de Kar
dinalen tot den voetkus toeliet, onder het
zingen van den lofzang Te Deum Lau-
damus
Z. H., gaf tenslotte van op de trappen
des altaars den pauselijken zegen aan het
volk en nam vervolgens bezit van de Pau
selijke appartementen.
DE W'ENSCH VAN PAUS PIUS XI
VERVULD
Paus Pius XI had bij meerdere gele
genheid zulke belangstelling voor Kardi
naal Pacelli betoond dat men daarin den
wensch zag dat de Kardinaal later tot
Paus zou worden verkozen. Die wensch is
nu in vervulling gegaan.
Het is nochtans zeldzaam, uiterst zeld
zaam dat een Kardinaal-Staatssekretaris
den Paus opvolgt waarvan hij steeds de
voornaamste medewerker is geweest.
Het gezag, de grondige keunis der in
ternationale vraagstukken, alsmede de
diepe godsvrucht van den oud-Camerlen-
go der Roomsche Kerk worden algemeen
erkend. Zijne reizen naar Zuid-Amerika,
Noord-Amerika, Frankrijk, Duitschland
en Hongarije, hebben Kardinaal Pacelli
talrijke sympathieën gewonnen over de
geheele wereld.
Men moet teruggaan tot de XVII9 eeuw
om een voorgaande te vinden van de ver
kiezing van heden. Inderdaad, Kardinaal
Rospogliosi, die in 1667 tot Paus werd ver
kozen onder den naam van Clemens IX,
was de staatssekretaris geweest van zijn
voorganger Paus Alexander VII.
De .nieuwe Paus is sinds 1932 bezitter
van het halssnoer van de Annonciade, de
hoogste Italiaansche onderscheiding, hem-
toegekend door den Koning van Italië,
wat de nieuwe Paus tot kozijn maakt van
den Vorst.
IIET KORTSTE CONCLAAF.
PIUS XII ZAL HET WERK
VOORTZETTEN VAN PIUS XI.
Voor niemand is de verkiezing van Kar
dinaal Pacelli een verassing geweest. Zijn
verkiezing heeft dan ook overal groote
geestdrift verwekt. Onmogelijk is het de
geestdrift te beschrijven die zich Donder
dag avond van Rome meeste maakte.
De nieuwe Paus is Romein, iets dat
sinds 1721, bij d^ verkiezing van Inno-
centius XIII. niet meer was gebeurd.
Nooit was een Conclaaf zoo kortstondig.
De vorige kortste Conclaven waren deze
van Pius IX (hij duurde vijftig uren) en
van Leo XIII (honderd en zes men);
trouwens, de huidige Conclaaf duurde am
per vier-en-twintig uren.
Om de voortzetting te verwezenlijken
tusschen het roemrijk rijk van Zijnen
Doorluchtigen Voorganger en het rijk dat
hij thans inluidt, heeft Kardinaal Pacelli
ook den naam van zijn voorganger aan
genomen, wellicht omdat de nieuwe Paus
besloten is het zoo verheven en edel werk
en de gedachte van wijlen Pius XI voort
te zetten tot het heil vair de kristenheid
en geheel het menschdom.
Donderdagavond te 19.16 uur werd het
Conclaaf opgeheven.
DE INDRUKKEN IN DE WERELD
In alle landen bijna werd de verkiezing
van Kardinaal Pacelli tot nieuwe Paus
met welgevallen en vreugde vernomen.
Overal wordt met veel lof over Hem ge
sproken.
In Duitschland echter heeft men zich
totnogtoe omzeggens onthouden van alle
commentaar.
DE PAUS VRAAGT TE BIDDEN
VOOR I)EN VREDE
Vrijdag morgen sprak Z. H. Paus
Pius XII een rede uit die per radio uit
gezonden werd. Hij gaf den zegen over de
wereld en vroeg dat alle Katholieken
zouden leveren voro Vrede, Vrede door
Rechtveerdigheid, Broederlijkheid en
Orde.
PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
ARRONDISSEMENT IEPER
Hollebeke- M. Goudeseune J.
ARRONDISSEMENT VEURNE
OostduinkerkeM. Florizoone, Alberic.
MoereM. Galloo M.
ARRONDISSEMENT BRUGGE
Oedelem: M. Mariens P.
ARRONDISSEMENT KORTRIJK
AalbekeM. Bonte R.
ARRONDISSEMENT TIELT
Pittem: M. Sierens R.
GROOTERE DIPLOMATIEKE
BEDRIJVIGHEID.
Er zijn tijden waarop de internatio
nale politiek, zulk een bedrijvigheid
en veelzijdigheid biedt, dat het de
schrijver van een internationaal over
zicht, moeilijk wordt om uit de vele
verschijnselen er eene uit te kiezen
en nader te commenteeren. Dit is
thans weer het geval.
Na verschillende weken, van be
trekkelijke kalmte op alle fronten,
zien we ineens de groote drukte van
beslissende dagen. Terwijl sedert de
inneming van Barcelona, onze aan
dacht bijna voortdurend op de ont
wikkeling van de gebeurtenissen in
Spanje getrokken werd, komen ineens
uit alle windstreken nieuwstijdingen,
die in vergetelheid geraakte verhou
dingen weer actueel maken.
De ontknooping van het Spaansche
vraagstuk, behoort tot de mogelijkhe
den vande eerstvolgende dagen.
Maandag 'werd tezelfdertijd door de
Fransche en de Engelsche regeering,
het Francobewind, in rechte erkend.
Dat beteekent noch min noch meer,
dat de regeering van Burgos, voor de
groote Europeesche landen en voor
talrijke kleinere landen, die bij de
officieele erkenning reeds voorgegaan
ivaren, thans de eenige wettige re
geering in Spanje is. De zoogenaam
de republikeinsche regeering bestaat
niet meer, en Azana, heeft de Spaan
sche ambassade te Parijs verlaten en
daardoor afstand gedaan van zijn
presidentschap. Voortaan, als het ver
weer met de wapens door de rooden
voortgezet wordt, zullen we hen moe
ten betitelen als rebellen. Hoe het
toch kan verkeeren!
De Frar.sch-Italiaansche spanning
is nog geenszins geluwd. Ze krijgt
integendeel een almaardoor dreigen
der karakter. Wijl de militaire bezet
ting van de Fransche koloniën in
Noord- en Oost-Afrika, tijdens de
laatste dagen aanmerkelijk versterkt
iverd, antwoordde de Italiaansche re
geering met troepenverzendingen naar
Lybie en Oost-Afrika, en met de op
roeping van verschillende klassen on
der de wapens. Bedreigingen natuur
lijk, maar die toch niet van aard zijn
om de onrust in de wereld te ver
minderen.
Aan de opstandige beweging in Pa
lestina komt een einde. Maandag kon
den we in de kranten lezen, dat de
Engelsche regeering, de oprichting
van een Palestijnsche onafhankelij-
ken Staat erkeiit heeft. De Arabieren
jubelen. De Joden protesteeren. Het
sionisme heeft een flinke deuk ge
kregen. Het vraagstuk van de terug
keer der Israëlieten naar het Beloof
de Land, is lang nog niet opgelost
en... het einde der tijden, naar de
profetie van Christus, schijnt dus nog
niet nabij te zijn.
RELLETJES IN POLEN.
Eindelijk, en hier willen we nade
re beschouwingen aan ivijden, is de
anti-Duitsche geest van de Polen, die
tijdens de laatste jaren in latente
toestand verkeerd heeft, weer tot
uiting gekomen onder de vorm van
betoogingen en incidenten, die vooral
van de studenten zijn uitgegaan.
Op zich zelf, kan maar weinig be-
teekenis gehecht worden aan de relle
tjes. Het is een reactie tegen de anti-
Poolsche beweging in de vrijstad
Dantzig. Het aldaar heerschende na-
tionaal-socialisme is niet malsch met
de Polen. Aan den ingang van een
herberg, werd een aanplalcbrief aan
gebracht waarop te lezen stond: Toe
gang verboden voor honden en Po
len.'». Het op-gelijke-voet-stellen van
Polen met honden is zeker niet vlei
end voor de eersten, wellicht wel voor
de laatsten. Het feit dat verder enkele
Poolsche studenten lastig gevallen
werden door Duitsche commilitones,
heeft dan de rest gedaan om de Pool
sche studenten aan te zétten, in de ste
den ivaar Duitschers verbleven, op deze
los te knuppelen, en ruiten van Duit
sche winkels, zelfs van de Duitsche
ambassade in te werpen, met de ge
kende projectielen.
De aanwezigheid van Ciano, de
Italiaansche Minister van Buitenland-
sche Zaken, in de hoofdstad, waar hij
op bezoek was bij Kolonel Beek, heeft
ineens de anti-Duitsche geest alge
meen doen oplaaien om er lucht aan
te geven op zeer expressieve wijze. In
een groote betooging te Warschau
werd zelfs geroepen: Leve Ciano,
leve Mussolini, weg met Hitier, weg
met Duitschland.En hiermee krij-
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
Voor het Buitenland zende men ons per
Internationaal Postmandaat:
36,55 fr. (belg. g.) voor Frankr. en Kongo.
53,75 fr. (belg. g.) voor alle andere landen.
gen deze uitingen, een veel grooter
belang, dan men ze oorspronkelijk
zou toegegeven hebben.
DE POOLSCH-DUITSCHE
VRIENDSCHAP
EN HET DUITSCH IMPERIALISME
Hitier gaat er groot op, er in gelukt
te zijn vriendschap te sluiten met
Polen, na de lange jaren van vijand
schap, die tusschen de twee buursta
ten geheerscht had. De beruchte 1K0
ridorvan Dantzig, was in de na-oor-
logsche jaren de groote hindernis, die
een toenadering tusschen de twee lan
den in den weg lag. Hitier toonde zich
realist door te beweren dat Polen een
uitweg naar de zee noodig had voor
zijn ontioikkeling
Doch iedereen die met de eeuwen
oude verhoudingen tusschen de Ger-
maansehe Duitschers en de Slavische
Polen vertrouwd is, die beseft dat de
ivrok waarmee ze ivederkeerig tegen
over mekaar geboren zijn, bij de eer
ste de beste gelegenheid moet tot
uiting komen.
De likwideering van de Tsjecho-
Slovaksche kwestie, maakte eerst van
Polen de belangengenoot van Duitsch
land. Terwijl deze laatsten het Sude
tengebied opslorpten, eigenden de
eersten zich Teschen toe. Doch bij
de toekenning van de Hongaarsche
territoriale eischen, bleken de Pool
sche en de Duitsche belangen diame
traal tegengesteld te zijn. Hongarije
en Polen ijverden samen voor een ge
meenschappelijke grens in Roethenie.
Bij het scheidsgerecht te Weenen,
werd hiermee echter geen rekening
gehouden. Die poort moest open blij
ven voor het uitzicht van Berlijn op
Oekraiena en meteen werd het vraag
stuk van de zelfstandigheid van een
te vormen Oekraiensche Staat op
den voorgrond geplaatst. Doch zeven
mlüioen Oekraieners leven in Polen
en wie dat vraagstuk aanroert krijgt
de Polen tegen zich. Duitschland moet
dat nu ondervinden.
Een eerste verwijdering tusschen
Berlijn en Warschau, deed zich voor
op het einde van vorig jaar, toen een
vriendschapsaccoord werd afgesloten
met Rusland. Von Ribbentrop wist de
verslappende band weer te verstevi
gen en Beek geldt daarom nu als ver
rader.
Voor de Drang nach Osten »-poll-
tiek zal Duitschland af te rekenen
hebben met Polen. En dat is goed.
Dat zal overijling beletten en Berlijn
tot nadenken stemmen.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
SBBBBBflBBBBIBBBflBBBflBIflBflflBB
In verband met den toestand door
de jongste gebeurtenissen geschapen,
werd door den voorzitter van het Ver
bond V. O. S., mede uit naam van
onderteekende kultuurvereenigingen,
Dinsdagnamiddag persoonlijk op het
Koninklijk Paleis volgend adres af
gegeven:
Sire,
De vertegenwoordigers van de Vlaam
sche Oud-Strijders, vergezeld door de
vertegenwoordigers van groote Vlaam
sche Kultuurvereenigingen, komen tot
Uwe Majesteit in volle vertrouwen. Im
mers: wij hebben herhaaldelijk blijken
waargenomen van het sympathieke be
grijpen van Uwe Majesteit tegenover de
cultureele betrachtingen van het Vlaam
sche Volk.
Wij, dat zijn:
het Davidsfonds, gesticht in 1875,
het Katholiek Vlaamsch Oud-Hoog-
studentenverbond (K. V. O. H. V.),
gesticht in 1938,
het Vlaamsch Economisch Verbond
(V. E. V.), gesticht in 1924,
het Vlaamsche Kruis, gesticht in 1927,
de Vlaamsche Toeristenbond (V. T. B.),
gesticht in 1921,
het Vlaamsch Verbond voor Brussel,
gesticht in 1932.
Wij, Sire, dat zijn, ten slotte, de Vlaam
sche Oud-Strijders, die na hun leven te
pande te hebben gesteld onder het bevel
van Uw doorluchtigen Vader, vanaf den
Wapenstilstand onafgebroken hebben ge
arbeid om langs de wegen des vredes in
den dienst te blijven van de cultureele
verheffing van het volk, waarin wij zijn
geboren en opgegroeid.
Samen, Sire, vertegenwoordigen wij
meer dan 250.000 Vlaamsche huisgezinnen.
Uw doorluchtige Vader heeft, bij den
inzet van het Bevrijdingsoffensief in
September 1918, een woord gesproken, dat
ons, soldaten van het veldleger, den moed
heeft gegeven om het vreeselijke avon
tuur in te gaan, dat heet: Houthulst, Pas-
schendale. Moorslede e.a. Hij heeft dat
woord herhaald, plechtig en openbaar, na
den wapenstilstand in het Parlement. Het
was de belofte van gelijkheid in rechte
en in feiteDie belofte hebben wij be
schouwd als een testament, dat ons door
onze gesneuvelde broeders, vooral door
deze van het laatste offensief, ter uitvoe
ring was meegegeven. En op die uitvoe
ring hebben wij, twintig jaar lang, al on
ze krachten toegespitst.
Wij weten, Sire, dat Uw doorluchtige
Vader met spijt heeft moeten aanschou
wen dat de nolitiek in dit land de inlos
sing, of althans de volledige en tijdige in
lossing, van die belofte in den weg stond.
Wij weten ook dat machten, die den op
gang van Vlaanderen dwarsbeomen, die
belofte pogen in den vergeethoek te du
wen, of, waar zulks niet mogelijk is, te
minimaliseeren tot een stel van een vier
tal wettelijke ficties.
Ons, Sire, is die belofte ernst. En wij
wenschen haar te zien en te helpen ver
vullen zoo spoedig mogelijk in haar volle-
digen omvang, voornamelijk op het ter
rein dat het onze is, op het gebied van
de cultuur.
Wij wenschen de Nederlandsche cultuur
in België op te voeren tot de zelfde hoog
te als de Fransche. Wij wenschen die Ne
derlandsche cultuur over ons volk te zien
uitstralen, milder en vruchtbaarder dan
met een ontleende Fransche cultuur ooit
denkbaar is.
Uwe Majesteit kent de Nederlandsche
cultuur en weet welken rijkdom haar
bloei en verspreiding voor Haar land be
teekent. Eerst wanneer die Nederlandsche
cultuur in België de volwaardige even
knie zal zijn van de Fransche, zal de be
lofte van Uw doorluchtigen Vader in ver
vulling zijn gegaan.
A
Sire, wij zijn tot Uwe Majesteit geko
men om Haar voor oogen te leggen wat
wij in geweten meenen de onontkoom
bare voorwaarden te zijn voor den bloei
van de Nederlandsche cultuur in België.
Een eerste voorwaarde daartoe is, naar
onze innige overtuiging, de volledige cul-
tuurautonomie van Vlaanderen. Wij zeg
gen: de VOLLEDIGE cultuurautonomie.
Zeker: er zijn enkele stappen gedaan
in de goede richting. Maar zoolang vreem
den aan onze cultuur, ja zelfs aan onze
taal, in onze cultureele aangelegenheden
mede te beslissen hebben, zal de uitbouw
van ons volledig Nederlandsch cultuurle
ven niet gaan zonder pijnlijke incidenten,
bitteren strijd en gevaarlijke tweespalt.
Daarom zijn wij overtuigd dat, evenals
wij nooit tusschenkomen in de aangele
genheden die de Fransche cultuur in Wal
lonië en in Brussel betreffen, ook vreem
den aan onze cultuur niet hebben tus
schen te komen in onze eigen aangele
genheden in Vlaanderen en te Brussel.
Wij ontveinzen ons niet. dat "daartoe
grondige structuurhervormingen, onder
den drang der omstandi "heden, noodig
blijken op allerlei gebied. Zoo b. v. op het
economische. Wij, Sire, zijn zoo vrij de
aandacht van Uwe Majesteit te vestigen
op de dringende noodzakelijkheid, zonder
verder uitstel, van structuurhervormingen
op het gebied dat het onze is het cultu
reele.
Wij zullen ons niet vermeten aan Uwe
Majesteit, ongevraagd, een heel stel her
vormingen aan te prijzen. Wij zouden ons
echter vereerd en verheugd gevoelen als
Uwe Majesteit van onzentwegen nadere
inlichtingen wenschte te vernemen.
Nochtans meenen wij thans reeds te
mogen zeggen dat Cultuurautonomie niet
mogelijk is zonder diepgaande aanpassing
van het Landsbestuur aan de dualiteit
van het land. Niet mogelijk zonder de
volledige gelijkstelling van beide nationa
le culturen in de hoofdstad. Niet moge
lijk zonder de eerlijke, strenge, onmiddel
lijke toepassing vair de bestaande taal
wetten in een geest van volstrekte eenta
ligheid in Vlaanderen en van werkelijke
tweetaligheid in de hoofdstad. Niet mo
gelijk zondflv de wettelijke afbakening
van de taalgrens. Niet mogelijk, indien
erkende wettenovertreders tot de hoogste
waardigheden verheven worden, terwijl
zij die, ten einde geduld, de wet zelf wil
den toepassen, in de gevangenis zitten of
anderszttis de gevolgen moeten dragen
van de opgeloopen veroordeelingen, zon
der de zoo gewettigde amnestie te beko
men.
Wij meenen ten slotte nogmaals te moe
ten wijzen op de noodzakelijkheid voor
den vrede in Vlaanderen, dus in België,
onmiddellijk zekere hei-vormingen in te
voeren, onder welke wij met nadruk dur
ven te noemen: de volledige splitsing van
alle bestuursdiensten die gelast zijn met
de behartiging van kunst, wetenschap en
onderwijs van welken aard ook.
A
Sire,
Wij weten dat Uwe Majesteit het goed
meent piet het Vlaamsche Volk. Wij zijn
daarom overtuigd dat het Uwe Majesteit
zal behagen onze overwegingen, onze wen
schen, onder het cog te nemen, met de
bedoeling Haar hoogen invloed aan te
wenden ten bate van de spoedige, de
meest gunstige, de meest bevredigende
oplossing der bestaande moeilijkheden,
ten bate cok van de verwezenlijking van
de plechtige belofte door Haar doorluch
tigen Vader afgelegd.
Voor die taak stellen wij ons, nu en ln
de toekomst ten dienste van Uwe Majes
teit.
Voor het Verbond V. O. S.,
De Algemeen Voorzitter,
(w. g.) Germ. Lefever.
De Secretaris,
(w. g.) Karei De Feyter.
Voor het Davidsfonds:
(w. g.) Amter.
Voor het K. V. O. H. V.:
(w. g.) Prof. Dr. J. Van de Weyer.
Voor het V. E. V.:
(w. g.) F. Brieven.
Voor het Vlaamsche Kruis:
(w. g.) V. Verheyen,
Voor V. T. B.:
(w. g.) J. Van Overstraeten.
Voor het Vlaamsch Verbond voor Brus
sel:
(w. g.) J. Clottens.
(■IHBUIIHIDHIBlIlHlim
Beste Engelsch*
vóSrkomt
Hoofdpijn
Neusverstopping
Kortademlng
Zenuwverzwakking
enz. enz.
Te verkrijgen
enkel ln de
BESTE WINKELS
Vraagt
het doosje met het
haantje.
Uit Caranl (Roemenië) ontvangen we
een schrijven van E. II. Francois Jager,
Carani, Judetul Tim-Tor (Roemenië) die
ons onder meer schrijft:
Waarschijnlijk kent Gij den godsdienst
toestand m Roemenië. WIJ hebben er geen
een katholiek dagblad meer, zelfs deze bla
den die vroeger neutraal waren zijn door
de nieuwe toestanden hypernationalist
geworden.
Wij moeten thans seffens zorgen voor
het inrichten der katholieke pers om de
belangen van onzen godsdienst te kunnen
verdedigen.
We hebben ons in betrekking gesteld
met de beste kunstenaars van Parijs en
wij zullen een luxe-photo ln kleuren
(50 x 42) uitgeven van den nieuwen Paus,
Z. H. Paus Pius XII.
Het werk staat onder bijzondere be-
scherming der kleine Heilige Theresia en
de opbrengst moet dienen om den dienst
der Katholieke Pers in Roemenië in t»
richten.
We vragen den steun van alie Katho
lieken in deze zaak. Deze kunstuitgav»
zal 15 fr. kosten en deze som mag gestor»
worden op onze postcheckrekenlng 155.70
van V. Sansen-Vanneste, Poperinge, dl»
tot 20 Maart a. s.
Op 20 Maart moeten wij alle bedragen
opzenden en de kunstfoto zal aan allé
inschrijvers rechtstreeks uit Parijs toe
gezonden worden.
We vragen aan onze Geachte Lezers de
zen noodkreet welwillend te beantwoor
den en danken hun bij voorbaat.
(VERVOLG VAN 1« BLAD)
Maar de Socialisten zullen hiervan wel
niet willen hooren. Voor hen zijn bezui
nigingen en besnoeiingen steeds maar
deflatie Slechts een middel van inkom
sten willen zij kennen, namelijk: lasten
leggen. En toch, willen zij ook het land
van een nieuwe devaluatie redden, ook
zij zullen drastische flnancieele maatre
gelen moeten bijtreden! Of anders gaat
het niet.
Dat de Hr A.-E. Janssen, Katholiek,
Minister van Financiën zou worden, kan
de Katholieken eenigszins gerust stellen,
maar daarom moet hij het programma
volgen dat hij destijds uiteengezet heeft
in den schoot van het Blok der Katho
lieken.
Aan de flnancieele kwestie blijft ook
het ekonomisch herstel gekoppeld. Onze
ekonomie, in alle takken dient aange
moedigd en opgebeurd.
En de Vlaamsche Kwestie dan. De Vla
mingen hebben zooveel rechtmatige ei
schen te stellen, o. m. splitsing van het
Ministerie van Openbaar Onderwijs,
strenge toepassing van de taalwetten,
amnestie voor Grammens en zijn helpers,
enz. Aan die eischen kan noch mag een
nieuwe Regeering ontkomen. Onze Vlaam
sche vertegenwoordigers zullen nog wel
een harden strijd moeten voeren om ge
noegdoening te verkrijgen, maar onver
biddelijk moeten zij "hun eischen stellen.
Zooals men ziet stapelen de moeilijk
heden zich op en is de komende Regeering
een zware taak voorgelegd. Aan haar te
toonen of zij die taak machtig zijn zal.
Laat het ons hopen.
EEN BIJEENKOMST VAN KATHO
LIEKE PERSONALITEITEN MET DE
VOORZITTERS VAN HET DIRECTO
RIUM VAN HET BLOK VOOR ON
DERZOEK VAN DEN FINANCIEELEN
TOESTAND
Woensdag namiddag la een groep ka
tholieke personaliteiten bijeengekomen
met de HH. Verbist en Hoyols, voorzitters
van het Directorium van het Blok om een
onderzoek te wijden aan het financieel
vraagstuk.
Woonden deze vergadering bij: de HH.
Janssen en Sap, oud-ministers van Fi
nanciën: Van Overbergh, voorzitter van
de rechterzijde van den Senaat; de oud
minister Heyman en d'Aspremont-Lyn-
den; senator Mullie, Prof. Eyskens en de
H. H. Pauwels, voorzitter van het Alge
meen Christelijk Vakverbond.
Besproken werd: de economische en
flnancieele heropbeuring van het land.
-co»-
In het Staatsblad van 23 Februari 11.
Is een koninklijk besluit verschenen waar
bij 93 millioen worden toegekend aan
toelagen voor openbare werken, toege
kend door het Ministerie van Openbare
Werken, dat onder het beheer stond van
den Socialist H. Balthazar.
Van deze 93 millioen gaat ongeveer
40 naar een 20-tal gemeenten van do
Borinage, de Socialistische streek bij uit
stek. Aan Quaregnon alleen wordt meet
dan 11 millioen fr. toegekend voor aller
lei werken. Andere gemeenten van den
omtrek kregen ook nog ettelijke mil-
lioentjes.
Zoo men nu nagaat wat de gemeenten
van de Borinage gekregen hebben van
den O. R. E. C. in de laatste drie jaren,
blijkt het een ware schande te zijn. Op
allerlei werken werden toelagen verstrekt
tot 100 toe. Quaregnon, dat min daa
18.500 inwoners telt, kreeg niet min dan
ruim 33.500.000 fr., 't zij bijna 2.000 fr.
per inwoner of 8.000 fr. per gezinshoofd.
Had men over het gansche land aldus te
werk gegaan met toelagen dan had men
niet min dan 16,5 milliard moeten uit-
deelen.
Nog andere gemeenten werden rijkelijk
bedeeld; Wasmes met meer dan 9 mil
lioen, Paturages meer dan 6,5 millioen,
Jemappes ongeveer 7,5 millioen, BoussU
7 millioen, enz.
De Socialistische Ministers die zich op
gevolgd hebben aan het Ministerie vaa
Openbare Werken hebben hier aan schan
dalige geldverspillingen gedaan. En daa
blijkt men verwonderd te zijn als de fl
nancieele toestand slecht komt te staan.
Meteen weten allen ook waarom aan da
lastenbetalers zoo groote offers wordea
gevraagd.
Socialisme en gezonde financies blijven
dus Steeds onvereenigbare tegenstellingen.
to>
DE TOESTAND DONDERDAG
Donderdag heeft de H. Soudan nog tal
van personaliteiten ontvangen. Hij ver
klaarde goede hoop te hebben Vrijdag
een nieuwe Regeering te hebben kunnen
samenstellen. De Liberalen zouden afzien
van hun eisch tot ontslag van Dr Mar
tens en genoegen nemert met de oprich
ting van een kommissie die de nieuwa
aangeklaagde feiten zou te onderzoeken
hebben.
VRIJDAG
zette de Heer Soudan zijne onderhande
lingen voort.
Hij zag egn leider der verschillige par
tijen.
Hij hoopt dat de onderzoekscommissie
over het geval Martens seffens zou kun
nen aan 't werk gaan en deze zaak klaaf
drukken.
Na te 11 uur de Heer Godding, Liberaal
Senator vair Antwerpen, ontvangen te
hebben, verklaarde hij aan de dagblad
schrijvers; Er is nieuws en er zijn re
dens om hoop te hebben op samenwer
king
Ill IIIBillIllII
in het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol. In alle Apotheken.
.(^EOisTEBÉ0
In liet Staatsblad is een ministerieel be
sluit verschenen volgens hetwelk de eige
naars en houders van motorvoertuigen,
waarvan het totaal gewicht, eigengewicht
en lading, de 12 ton overschrijdt, zich
vóór 1 April, hetzij schriftelijk, hetzij
mondeling tot den dienst van het wegver
keer, 13, Galileilaan, te Brussel moeten
wenden, tot het bekomen van de formulie
ren in te vullen met het oog op de afle
vering van de maxirnuin-gewichtsplaat en
het dito certifikaat.
UB
Trein met rechtstreeksche heen- en terugreis en trein met rechtstreek-
sche heenreis en terugreis over Lisieux. Inlichtingen.Secretariaat
van het Diocesaan Comité van de Bedevaarten, (Bisdom Brugge),
PLEIN, 13 A, KORTRIJK.
Alvorens zich naar het Conclaaf te begeven woonden de Kardinalen
een H. Mis bij van den H. Geest.
De Kardinalen zijn het Conclaaf binnen
getreden en Prins Chigi Albani sluit da
laatste deur.
HEER GRAMMENS
STEEDS IN HET GEVANG
Sinds zeven weken reeds zit Grammens
in het gevang en nu moet hij verschij
nen voor het Beroepshof te Gent, door
toedoen van substituut Lesaffre, zelfde
substituut die in Mei 1938 Grammens en
meerdere van dezes helpers, tot zwaar
dere boeten veroordeelde.
Nu wordt de Hr Grammens opgeroepen
voor niet min dan vier verschillende za
ken. Meteen moeten ook 27 schilders
voor het Beroepshof verschijnen.
Men mag zich waarlijk afvragen hoe
lang nog Grammens en zijn helpers van
het eene tribunaal naar het andere zul
len gesleurd worden, zonder dat van hoo-
gerhand wordt tusschengekomen.
Het wordt nochtans hoog tijd dat de
taalwetten worden toegepast en amnestie
wordt verleend aan diegenen die ze de
den toepassen.
EEN MOTIE VAN DEN
GEMEENTERAAD
VAN OOSTVLETEREN
De Gemeenteraad van Oostvleteren ln
zitting van den 3 Februari 1939.
Overwegende dat de Belgische taalwet
ten, goedgekeurd door al de Vlaamsche
Volksvertegenwoordigers, na zes jaar nog
niet nageleefd worden;
Overwegende dat alleen de splitsing der
Centrale Besturen de toepassing der taal
wetten kunnen waarborgen;
Verklaart "zich solidair met de aktie van
heer Florimond Grammens, eischt zijne
vrijlating en volledige amnestie voor Hem
en zijne helpers;
Dringt aan op spoedige splitsing der
Centrale Besturen;
Beslist deze motie over te maken aan
de Hoogere Overheid en aan de Pers,
en gaat over tot de dagorde.
DE HERRIE BIJ REX
Nieuwe ontslagnemingen.
Vóór veertien dagen deelden wij den
terugslag mede welke de benoeming van
Dr Martens tot lid der Kon. VI. Acade
mie voor Geneeskunde heeft gehad bij
Rex, namelijk de uitzetting van de HH.
Convent, P. De Mont, Odiel Daem, enz.
uit hun ambten welke zij bekleedden bij
Rex-Vlaanderen.
Naar verluidt werden die uitzettingen
en ontslagnemingen gevolgd door andere
o. m. door deze van den Hr Matheessens,
leider der Rex-afdeeling van Antwerpen.
De Hr J. Moulaert, uit Anderlecht, heeft
ook zijn ontslag ingediend als kommis-
saris van de Mij die de rexistische bladen
uitgeeft.
Volk en Staatmeldde ook dat de
Gentsche Rexisten elf vragen hadden ge
steld aan Degrelle, waarop zij nog steeds
antwoord verwachten. Het wachten beu
geworden zijnde hebben zij dan gevraagd
aan gemeld blad dat dit die II vragen
zou willen bekend maken.
Op onze uiteenzetting van verleden
week ontvingen we antwoord, ons inge
zonden door Heer Advokaat J. Leuridan.
We handelen daarover aanstaand»
week.
(■BHBEBKajasaaBBBsaaestiBBBBas
Ir. het gebouw van het Belgisch Gezant
schap te Amsterdam zijn volgelingen \an
Grammens de Fransche teksten gaan over
schilderen.
Op de zijmuren werd geschilderd «Gram
mens vrij».
IBBIBBBBBaBBBBBBBBBBBBBBBBH
is de titel van het nieuw boeiend mengel-
werk dat we aanstaande week beginnen*
Na de mooie werken van H. Courths-
Mahler die we nu gaven zal deze detec
tive-roman zeker ook welkom zijn.
Lees dus de eerste bijdrage aanstaande
week-
RECHTSTREEKS VAN DE FABRIEK I
Oeze week, als groote reklame,
krijgt U voor slechts 9,75 Fr. dit prachtig
fantasie •tafellaken van 1m30x1m50T ge
waarborgd Indanthren. De echte waarde in
klein verkoop 19,50 Fr.
ZENDING OP ZICHT EN FRANKO
Betaalbaar 5 dagen na ontvangst, of terug
zending op onze kosten, als het U niet bevalt.
"MIGROS DIENST N' »350
128, Elsenesteenweg BRUSSEL