Weesf sp uw hoede
voor lie valsche geruchten
Mislukte aanslag op Hitier
KREDIETBANK
REISINDRUKKEN UIT DUITSCHLAND
VREEMDE VLIEGTUIGEN BOVEN
ONZE STREEK
11 November Herdenking
LANDINGEN TE AALBEKE, KOKSIJDE EN DE PANNE
UIT DE PANNE
LANDING VAN EEN ENGEL-
SCHE VLIEGER OP HET
STRAND
WEERAL GRANATEN OVER DE
GEMEENTE
UIT KOKSIJDE
UIT VEURNE
KLEIN RADIO-TOESTEL AAN
VALSCHERM NAAR BENEDEN
GEKOMEN
Onschuldige slachtoffers
UIT POPERINGE
VLIEGTUIGEN IN LUCHTGE-
VECHT WAARGENOMEN
EEN ENGELSCH JACHTVLIEG
TUIG VAN DE ROYAL AIR
FORCE» KWAM STIL NEER
STRIJKEN OP HET STRAND
UIT AALBEKE
HARTVERSCHEUREND
DRAMA DER WAANZIN
TE MERKEM
WBBBBBBBlBBlBlBimnMlBBlMiBB'aBBBiaBBBBBlIflBBBBBiaaBBBBB
Is een arbeider de schuldige?
ENGELSCH VLIEGTUIG
GELAND
UIT MOESKROEN
SHRAPNELLS GEVALLEN
UIT WAKKEN
BRITSCH BOMBARDEMENTS
TOESTEL GEDAALD
Het Bemiddelings
voorstel van
Koning Leopold en
Koningin Wilhelvnina
PIJNLIJKE MISDAAD
VAN ZENUWZIEKE VROUW
ibbbbbmbbbbbhbibbbbbbbbbbbbb
b ONTAARDE MOEDER
TE IZEGEM
ibbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
HET BELGISCH LUCHTGE-
SCHUT DOET STEEDS ZIJN
PLICHT
.ibbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbm
TREKKING DER
VERWOESTE GEWESTEN 1922
indrukwekkende Plechtigheid
aan den Uzertoren te Diksmuïde
VOLLEDIGE VEILIGHEID
voor Uw kostbaarheden en waardepapieren, wanneer U ze
plaatst in een brandkast gehuurd bij de Kredietbank. De staal- en
betonconstructie van onze koffers en kofferkelders schept een
zekerheid die op geen andere wijze geëvenaard kan worden.
Matige huurprijzen. -•---r~:
OP PHI VOORAVOHP VAN PEN OORLOG
ESS
Het Engelseh jachtvliegtuig gedaald aan liet strand te Koksiide, een weinig
voorbij het monument der Zouaven, op li November te 3.45 u. in den namiddag.
Dinsdag namiddag omstreeks 3 u.,
Vlogen drie vliegtuigen boven de gemeen
te op geringe hoogte. Ze trokken tot na
bij de Fransche grens om daarna rechts
om te keeren; twee ervan landden op het
strand, een nabij Koksijde, het ander ten
Westen van de Zeekiosk alhier, terwijl het
derde in de richting van Bray- Duinen
verdween. Het jachtvliegtuig dat hier
neerstreek was bemand door een En-
gelschen majoor, die zich seffens ter be
schikking stelde van de Rijkswacht. We
vernamen dat deze vliegeniers rond 1 u.
waren opgestegen en bij gebrek aan
brandstof moesten dalen. Door de dien
sten van het vliegplein van Wevelgem
werden de vliegtuigen weggehaald. De En-
gelsche majoor werd door de Rijkswacht
geïnterneerd.
Zaterdag namiddag rond 1 u. werden
onze bewoners andermaal opgeschrikt
door 't fluiten van voorbijvliegende pro
jectielen, voortkomende van het Fransch
afweergeschut, dat zich nabij onze grens
bevindt. Een laagvliegend toestel werd
waargenomen en bij oogenblikken hoorde
men mitrailleurgeknetter. Het aantal
neergevallen granaten is moeilijk om be
palen, daar er waarschijnlijk in de dui
nen terecht kwamen die niet werden ont
dekt. Een granaat drong door de woning
van den H. Verbanck in de Veurnestraat,
een ander in een stal van den H. Legein
uit dezelfde straat. Het kosthuis Huys-
seune op de Marktplaats kreeg er ook een
cadeau terwijl anderen in de omge
ving van de Barkenlaan terecht kwamen.
Gelukkiglijk werd er slechts stoffelijke
schade veroorzaakt. Een ernstig onder
zoek werd ingesteld en 't ware te hopen,
dat de voetstappen die dringend aange
wend werden bij de hoogere overheden,
met succes zullen bekroond worden.
Dinsdag in de vroegen morgen daalde
een kleine witte valscherm met een zil
veren bakje er aan op de steenweg naar
Koksijde niet ver van het moederhuis.
Het was terug zoo'n radiotoestel gelijk er
te Avekapelle en te Adinkerke gedaald
waren. De landbouwer die het toestel
ontdekte, gaf het aan de Rijkswacht, die
het weghaalde en de verdere noodige
maatregelen trof.
vreemd vliegtuig boven veurne
Woensdag even na de noen, sprongen
veel Veurnaars rap buiten hunne deur om
een vliegtuig op te sporen die op Belgisch
grondgebied scheen gevlucht te zijn om
aan het Fransch afweergeschut te ont
snappen. Het geronk van de motor deed
vermoeden dat het tamelijk laag vloog,
maar zichtbaar was het echter niet daar
liet juist beschermd was door eene laag
hangende regenvlaag. Het was duidelijk
te hooien dat het ongeveer boven de wijk
Petit Paris kwam om daarna zeewaarts
te trekken ongeveei- een half uur later
was het vermoedelijk weder het zelfde
vliegtuig dat terug kwam om om de beurt
zuidwaarts op te trekken.
der neutraliteit
Na de interneering der piloten, was het
Woensdag de beurt om vliegtuigen weg
Ie halen die Dinsdag te Koksijde en De
Panne waren geland. Dus een ongewoon
verschijnsel voor onze Veurnsche bewo
ners. Rond 11 ure kwamen de ledige
autocamions door onze stad, Koksijde-
waarts gereden, om rond 5 ure langs
Veume terug te keeren met zich meevoe
rende de twee prachtige in beslag geno
men luchtvogels. De vleugels waren af-
gevezen en de naakte rompen lagen als
verslagen op de aanhangwagens der mili
taire luchtvaart die nu ergens in Bel
gië een nieuwe schuilplaats zullen be
trekken.
«o»
Dinsdag namiddag rond 4 uur werd
te Poperinge nogmaals een vliegtuig van
onbekende nationaliteit opgemerkt. Wat
later hoorde men ook het in actie treden
van 't luchtafweergeschut langs Fransche
zijde.
Woensdag, ongeveer kwart voor twaalf
uur, werd opnieuw vliegtuigenmotorge-
ronk waargenomen. De lucht was evenwel
zwaar bewolkt zoodat de vliegtuigen door
ons niet konden worden opgemerkt. Rond
kwart na twaalf uur werd het geronk op
nieuw waarneembaar en een vliegtuig op
gemerkt dat boven Fransch gebied was.
Kanonschoten werden gehoord en weldra
waren dan ook kleine wolkjes van de ont
ploffende granaten waargenomen. Op ze
ker oogenblik liet het vliegtuig een groote
lange streep rook achter zich. Wat later
werden dan opnieuw een zestal vliegtui
gen boven Fransch gebied opgemerkt. Het
bleek wel dat die vliegtuigen in een ge
vecht gewikkeld waren.
Dinsdag laatstleden omstreeks 3 j u.
werden de bewoners van de Westkust
niet weinig verrast door het dof geronk
van 3 vliegtuigen, die in volle snelheid
voorbijvlogen. Plots zag men hun vaart
vertragen één kwam terug, en na een
sierlijken draai boven Koksijde gedaan
te hebben ging hij neerstrijken op het
strand ongeveer nabij het Zouavenstand-
beeld. Gedesorienteerd door het mistig
weder in de hoogere luchtlagen en een
tekort aan benzine om het vliegplein te
bereiken, zag hij zich gedwongen te da
len, en dacht natuurlijk het land zijner
bondgenooten te hebben betreden... maar
hij was niet weinig bedrogen.
Natuurlijk verwekte die onverwachte
gebeurtenis eenige sensatie. Te Koksijde
schrok de 25-jarige vlieger niet weinig
wanneer hij een agent zag toesnellen.
Alle mogelijke operatie's wendde hij aan
om weer het luchtruim in te vliegen,
maar vergeefs! de arme jongen moest
uit zijn toestel stappen het bleef steken
in het molle zand.
De hoogere overheid werd inderhaast
op de hoogte gesteld van de ophefma
kende gebeurtenis. Een auto niet enkele
legeroversten kwam de jonge luitenant,
vlieger afhalen. De luchtheld was uiterst
spijtig en kon moeilijk zijn verdriet ver
kroppen. De jongste, die in Koksijde aan
geland was, werd naar het Raadhuis
overgebracht, waar hij door allerlei per
sonaliteiten ondervraagd werd. Kon hij
maar opnieuw in zijn vliegtuig zitten en
ten strijde trekken.
Tot laat in den avond bleven de vlieg
tuigen in het middenpunt van de belang
stelling. Met lichtjes in de hand kwamen
nieuwsgierigen het toestel van dichtbij
bekijken.
's Anderendaags zag men honderden
menschen uit voornoemde gemeenten en
uit den omtrek kijken naar die gevaar
lijke beestjes waar 8 gaten in de vleugels
de aanwezigheid van mitrailleuzen ver
raadden. Een afdeeling van het vliegers
korps uit Wevelgem kwamen af met
vrachtauto's en deelden de luchttoestel-
len in veel ongelijke deeleii om ze mee te
nemen.
En... wanneer het avond geworden was
zag men het strand opnieuw in zijn stille i
Novemberavonddeemstering.
ïoï
Sommige onzer medeburgers schijnen
er nog altijd niet van overtuigd te zijn
dat, gelijk de Nederlandsehe Eerste Minis
ter, Jonkheer de Geer het zoo treffend
heeft uitgedrukt, de neutraliteit een eigen
geestesgesteldheid vereischt.
Tot zulke geestesgesteldheid behoort in
de eerste plaats kalmte en bezadigdheid.
De hoofden dienen koel gehouden te wor
den. ook al geven wij grif toe dat de om-
tand igheden en de overvloed van elkaar
tegensprekende berichten, gelijk ze ons
uit cle oorlogvoerende ianden toekomen,
meestal niet van aard zijn om de gemoe
deren tot een idyllische rust te brengen.
Men doet echter verstandig deze berich
ten tegen elkaar af te wegen en hierbij
zijn kritischen zin té laten werken. Het
spreekt toch vanzelf dat cle mededeelin-
gen en commentaren der strijdende par
tijen voor een goed deel op wat men noemt
het binnenlandsch verbruik afgestemd
zijn. En dat zij juist daarom slechts met
voorbehoud mogen aanvaard worden.
Dat de zenuwen onzer medeburgers op
een zware proef gesteld worden, met het
gevolg dat hun fantaisie op hol dreigt te
slaan, wie zal het ontkennen
In de jongste dagen hebben wij nog
kunnen vaststellen wat al parten deze
fantaisie aan sommige menschen heeft
gespeeld. In vier etmalen hebben wij niet
minder dan een tiental valsche geruch
ten kunnen aanstippen, die door de goed-
geloovigen gretig werden geslikt Neder
land had van een der oorlogvoerenden
een ultimatum ontvangen De stad Ver-
viers was ontruimd geworden Duizenden
parachutisten stonden gereed om op het
grondgebied onzer Noorderburen neer te
dalen enz. enz.
Naderhand bleken al deze geruchten
onjuist te zijn, maar de opwinding die ze
veroorzaakt hadden, bleef neg langen tijd
nawerken bij onze menschen.
Van waar ai zulke kwakkels uitkomen,
valt moeilijk na te gaan. 't Is echter vol
doende dat er één opgelaten wordt opdat
hij zich met de snelheid van den bliksem
gaat voortbewegen. En kwakkels schijnen
bovendien zeer productief te zijn. AVan-
neer men er één den kop indrukt, dan ge
beurt het wel dat er tien andere raar de
begrafenis komen, om het nu eens met
een schilderachtig Vlaamscli spreekwoord
te zeggen.
Maar kwakkels kunnen wij voor het
oogenblik best missen.
Mogen wij bovendien een goeden raad
geven
Wanneer iemand U voortaan een sen
sationeel bericht tracht op te solferen,
vraag dien meneer dan waar hij zijn be
richt gehaald en of hij de feiten waarover
het gaat, heeft vastgesteld.
Hebt gij trouwens al opgemerkt, dat het
gewoonlijk dezelfden zijn die met kwak
kels uitpakken Deze mensehen geven
trouwens blijk van een groot onverant-
woordclijkheidsgevoel, want zij bekomme
ren er zich niet om dat hun bericht van
gisteren vandaag gelogenstraft wordt.
Wij herhalen het nogmaals leen het
oor niet aan al die geruchten die in deze
dagen, van links naar rechts, op U af
stormen.
Zij brengen u niets anders dan nutte
looze zorgen... en wij hebben er voor het
oogenblik reeds genoeg om hun aantal nog
niet wat te vermeerderen.
Het behoort tevens tot den vaderland-
sclien plicht van iederen burger, den
strijd tegen de valsche geruchten aan te
gaan.
Stellen wij, meer dan ooit, een onvoor
waardelijk vertrouwen in onze Vorst en
in ons leger.
Zenuwzieke vrouw slingert een
6 maanden oud kindje met zijn
kopje tegen de muur.
KONINGIN ELIZABETH VAN ENGELAND
SPREEKT TOT HAAR VOLK
Van uit Buckingham Palace heeft Hare Majesteit de Koningin Elizabeth van
Engeland zich langs de radio om tot haar volk gericht. Benevens een hulde die
da Vorstin bracht om den opofferingsgeest van de Engelsche families die door
den oorlog uiteengerukt werden, verklaarde de Vorstin dat ook zij leed onder de
scheiding daar de Prinsesjes eveneens Lon^en hebben moeten verlaten. De rede
van de Koningin zal wel een flink moreel® steun bij de «Tommies» in Frankrijk
teweeg gebracht hebben.
«■■a»BSBacaiaaBHHH9aHKMaaBaBBaBaBaiiiaaiaiaaaaBaaBa
Op Vrijdag 10 November 11. heeft een
Engelsch jachtvliegtuig, dat deelgenomen
had aan een luchtgevecht boven Toer-
koenje, een landing gemaakt op de groote
baan alhier van Kortrijk naar Moes-
kroen. Het vliegtuig kwam ten slotte met
een wiel terecht in de sloot maar de pi
loot en machien bleken ongedeerd. De
piloot meende boven Fransch grondge
bied te zijn. Hij zou geland zijn wegens
tekort aan benzine.
Bemanning en vliegtuig werden door de
rijkswacht geïnterneerd.
Op zelfden dag werd ook een Duitsch
driemotorig bombardementsvliegtuig op
gemerkt boven de streek van Moeskroen,
komende uit de richting van Frankrijk,
dat kort daarop in zelfde richting ver
dween.
lïi ons laatste nummer konden wij on
der Laatste Berichten onze lezers nog
mededeelen dat te Muenchen een aan
slag werd gepleegd op Rijkskanselier Hit-
Ier, die evenwel mislukte. Verdere bij
zonderheden ontbraken ons dan nog.
Thans kunnen wij hieromtrent wat
meer uitweiden.
De helsche bom ontplofte in de Bur-
gerbraukeller te Muenchen te 21 u. 21
wijl Hitier zijn rede had geëindigd te
21 uur en uit de Burgerbraukeller ver
trokken was te 21 u. 05. Gewoonlijk du
ren de redevoeringen van Hitier veel lan
ger en andere jaren pleegde hij op het
feest dei veteranen van de Nazi-Partij
nog eenigen tijd te blijven. Hitier ont
snapte dus op een nippertje aan den
dood.
Donderdag, te 11 uur 40, heeft een
vliegtuig van onbekende nationaliteit, op
zeer groote hoogte de Fransch-Belgische
grens overvlogen in de omgeving van
Moeskroen.
Te 12 uur 25 hoorde men plots gelijk
tijdig het geloei der sirenes en een gewel
dig kanonvuur van het Fransche lucht
afweergeschut. Men heeft dan op zeer
groote hoogte drie vliegtuigen opgemerkt
die in de richting van Rijsel verdwenen.
Te Toerkonje is een Britscli jachteska-
drilje onmiddellijk opgestegen.
Verscheidene shrapnells zijn op Bel
gisch grondgebied terecht gekomen. Op
het gehucht Montaleux. in het huis be
woond door M. Victor Ghyselinck, werden
verscheidene ruiten verbrijzeld.
DRIE LEDEN DER BEMANNING
GEVEN ZICH GEVANGEN
Donderdag namiddag is er op den weg
naar Sint-Elooi's Vijve te Wakkert een
groot Britsch bombardementsvliegtuig
met drie schroeven gedaald. De drie le
den der bemanning hebben zich bij de
rijkswacht van Wakken gevangen ge
meld. Het Britsch drietal werd geïnter
neerd. De diensten van het vliegveld van
Wevelgem werden verwittigd en zullen
het toestel naar het vliegveld overbren
gen.
Het Engelsche jachtvliegtuig dat op Vrijdag 10 November te Aalbelce neerkwam.
Het daalde op de betonnen baan doch wegens de glibberigheid sloeg de (taart weg,
over de gracht. Alles werd geïnterneerd.
HEER HIMMLER
chef der Duitsche politie, die zich per
soonlijk met het opsporen van de dader
der aanslag bezighoudt.
De ontploffing was geweldig. Het ge
bouw werd ten grooten deele vernield.
Van onder de puinen werden 6 dooden
en een 60-tal gewonden gehaald. Twee
dezer stierven in den loop der volgende
dagen aan hun wonden wat het aantal
slachtoffers van den aanslag op 8 brengt.
Onder de dooden bevindt zich geen en
kele der leiders van het Nationaal-Socia-
lisme. Wel is een vrouw onder de doo
den.
Er dlene ook opgemerkt dat de bom
moet geplaatst zijn geweest in de zolde
ring, juist boven de plaats waar Hitler
zijn rede hield.
Hitier werd op de hoogte gebracht van
den aanslag toen hij reeds zijn trein be
reikt had en naar Berlijn terugkeerde.
Met groote plechtigheid werden de
slachtoffers van den aanslag begraven.
Rudolf Hess sprak bij deze plechtigheid
een rede uit en de Fuhrer legde een
kroon neder bij iedere lijkkist.
Dat Hitier aan den aanslag ontsnapte
wordt door de Duitsche bladen als door
de voorzienigheid bewerkstelligd.
Het onderzoek naar de daders werd on
middellijk ingezet, en nog wel onder de
hooge leiding van den Chef der Duitsche
Politie, Hr Himmler, zelf.
Van Duitsche zijde werd van eerstens
af de schuld van den aanslag geschoven
op den rug van de Engelsche Intelli
gence Service die daarin door de Joden
zou zijn geholpen geweest. Van de zijde
der Verbondenen daarentegen liet ,men
doorschemeren dat de aanslag door de
Duitschers zelf op touw zou zijn gezet
om de Duitschers op te zweepen tegen de
Engelschen.
Verscheidene aanhoudingen zouden
reeds plaats hebben gehad. Naar de laat
ste berichten zouden de meeste vermoe
dens wegen op een arbeider die verschei
dene malen zou gezien zijn geweest in
de zaal van de Burgerbraukeller en die
er zekere werkjes zou hebben opgeknapt.
Staatshoofden en Regeeringen, zoo o.m.
de Koning van Italië, de Koningin der
Nederlanden, de Regeeringen van België,
Nederland, Slowakije, enz., door Musso
lini, werden aan Hitier gelukwenschen
gestuurd om zijn ontkomen aan den ge-
pleegden aanslag.
Een premie van 500.000 Mark werd uit
geloofd aan dezen die de dader(s) zou
kunnen doen ontdekken. Door een parti-
kuliere gift werd die premie nog met
100.000 Mark verhoogd. Daarbij werd een
som van 300.000 Mark uitgeloofd voor de
zen die in het buitenland zouden leiden
tot de ontdekking van de schuldige (n).
IflBBBiBBBBBBBBBEBBBBBSBBSBBBS
HET WICHTJE STERFT KORT NADIEN
Vrijdag morgen, tusschen 7 u. en 7.30 u.
heeft zich, terwijl de man naar zijn werk
te Steenstraete was, in het huisgezin Van-
hoorne - Therrierre te Merkem, een hart
verscheurend drama der waanzin afge
speeld.
Bi) afwezigheid van haar echtgenoot
heeft vrou-v Therrierre, die sinds enke
len tijd blijken gaf van onbewuste da
den en reeds vroeger in het Gesticht van
zinneloozen te leper had vertoefd, haar
wichtje, Roger, dat nauwelijks 6 maan
den oud was, bij de beide voetjes geno
men en het diensvolgens met zijn kopje
herhaalde malen hard tegen den muui-
geslingerd.
Buren, die bemerkten dat er iets niet
in den haak was, kwamen aankloppen,
en na vaststelling van het gebeurde, gin
gen ze de eerste zorgen inroepen van Dr
Thibaud, die de kleine, wegens den heel
ergen toestand, oogenblikkelijk naar liet
O. L. Vrouwhospitaal Vervoerde. Bij zijn
aankomst overleed er het wichtje.
Vrouw Therrierre, ondertusschen door
de rijkswacht aangehouden, werd naar
Veurne opgeleid om onderhoord te wor
den De vrouw is 28 jaren oud.
MOEDER STELT EEN EINDE
AAN HAAR LEVEN EN AAN DAT
VAN HAAR TWEE KINDJES
M 7r. Van Himbeck, 3, Polderstraat,
Ukkel, was sedert eenigen tijd erg ze
nuwziek, en dit verergerde nog met het
oproepen van haar man.
Deze kwam Woensdag avond eens naar
huis en vond zijn vrouw en zijn twee
kindjes, een meisje van zeven en een
knechtje van twee jaar, dood bij gasver-
stikking.
Ook dat, zijn oorlogslachtoffers.
ZIJ VERGIFTIGT IIAAR 3 j£-JARIG
KINDJE
Het gezin Julien M. - Germaine T.,
had een kindje van 3 li jaar oud. Ge-
buren wisten dat het kind door de moe
der erg mishandeld werd, wijl de vader
naar zijn werk. op fabriek was.
Maandag is het kindje op haastige wij
ze gestorven.
Door klachten werd door het Parket
een onderzoek ingericht, en de moeder,
bij de ondervraging, in 't nauw gebracht,
bekende dat zij het kind vergeven had.
Het onderzoek bewees dat de vader in
de zaak geen schuld had.
De ontaarde moeder werd in 't gevang
van Kortrijk opgesloten.
Belga meldt dat een vreemd persbureau
in de laatste dagen gemeld heeft dat
Duitsche vliegtuigen boven België hebben
gevlogen en zinspeelde hierbij op het feit
dat België niet zou hebben gereageerd op
deze schendingen van onze neutraliteit.
Het is waar dat vreemde vliegtuigen
boven België gevlogen hebben om Frank
rijk te bereiken of om na een tocht bo
ven Frankrijk, Duitschland weer te be
reiken. Doch telkenmale heeft het lucht
doelgeschut en hebben ook de Belgische
vliegers een actie ondernomen tegen de
vliegtuigen. Herhaaldelijk hebben de Bel
gische strijdkrachten de Duitsche vlieg
tuigen Verplicht zich te verwijderen. Zoo
gebeurde ook telkenmale Fransche of En
gelsche vliegtuigen boven België versche
nen.
Vrijdag 10 November had in de Natio
nale Bank te Brussel de 210'1 trekking
plaats van de Premieleening dér Ver
woeste Gewesten 1922.
Reeks 146014 Nr 9 wint 250.000 fr.
Reeks 146014 Nr 17 wint 100.000 fr.
De andere obligatiën van deze reeks,
alsmede de obligatiën van reeks 157774,
zijn betaalbaar met 312,50 fr. of 300 fr.
Honderden Vlamingen zijn Zaterdag 11
November 1939 naar Diksmuide getogen
om in de schaduw van den vreedzamen
IJzertoren de herdenking onzer Vlaam-
sche dooden mee te vieren.
Te 11 uur werd in de parochiekerk
van Snaaskerke door pastoor Vincke een
plechtige zieledienst opgedragen voor al
de gesneuvelden.
Daarna had een indrukwekkende op
tocht plaats naar de I.lzerkrypte. Op den
Heldentoren waaide de vlag Pax. Aan
den voet van den toren werd het door
schoten Kruisbeeld van Nieuwpoort. dat
op dezen 11 Novemberdag naar de IJzer-
vlakte werd medegebracht, neergelegd.
Door Dr Professor Daels die samen met
al de vooraanstaande Vlaamsche perso
naliteiten aan den optocht deelnam, werd
aan den voet van den verminkten Kris-
tus een prachtigen bloemenkrans neer
gelegd, met als opschrift dit ééne woord
Vrede
Tijdens de plechtigheid welke vervol
gens in de krynte plaats greep zegéhde
pastoor Vincke de symbolische graven der
Vlaamsche dooden.
TOESPRAAK GEHOUDEN DOOR
M. J. LIESENBORGIIS
Namens het bedevaartcomité liield de
heer Liesenborghs volgende toespraak
Vlaamsche Dooden,
Van heinde en verre zijn wij hier he
den, naar U toegekomen, talrijker dan te
voren, inniger bewogen dan wil het ooit
waren sedert den dag waarop Uw stoffe
lijk overschot, op deze, voor ons allen ge
heiligde plek, ter ruste werd gelegd.
Uw gedachtenis is geen doode, maar
een levende gedachtenis. Dood is alleen
hij die wordt vergeten en vergeten wordt
U zeker niet door ons en door geheel het
volk waartoe U behoort.
Hot offer van Uw leven, nog zoo vol
onuitgesproken en overwezenlijkte belof
ten, hebt U getracht in den nobelen een
voud die den waren held kenmerkt, doch
tevens in het volle besef van zijn v.aarde
voor de toekomst der menschheid. U zijt
gevallen in de voor U zoo stellige ver
wachting dat de oorlog van 1914 ook de
laatste oorlog zijn zou.
En nu staan wij voor U met, in cle
handen dc scherven van een stuk gesla
gen ideaal.
Weer staan onze jongens, als U en wij
een kwart eeuw geleden, in het soldaten-
gelid om de onafhankelijkheid van het
koninkrijk, de integriteit van zijn grond
gebied tegen eiken aanvaller te verdedi
gen. Sommige toestanden zijn veranderd.
Gelukkig weet ons Volk. UW volk, thans,
beter dan toen. wat het wil en welke
zijn ware lotsbestemming is. In den kreet:
Vrede door Neutraliteitvindt het zijn
historische beteekenis terug. Aan het
Nooit meer Oorlog moeten wij, voor
ons Volk hechter vast houden dan wan
neer ooit.
Vlaamsche Dooden, wij vertrouwen op
U, wij steunen op U voor de redding van
Uw ideaal, voor de redding van ons ge
meenschappelijk ideaal
VREDE, EEUWIGE VREDE
ONDER ALLE MENSCHEN.
TOESPRAAK VAN DEN
II. J. DEKEYSER, ALGEMEEN
ONDERVOORZITTER VAN V. O. S.
Een oproep van V. O. S. voor tucht en
Neutraliteit en een beroep op de
Oudstrijders der oorlogvoerende naties.
.Indrukwekkend was ook de rede. die
door den h. J. DEKEYSER, algemeen
ondervoorzitter van V. O. S„ namens de
Vlaamsche Oudstrijders werd uitgespro
ken. De h. Dekeyser richtte zich eerst
tot alle landgenooten, na er op gewezen
te hebben dat de Vlaamsche Oudstrij
ders, dank zij hun vredeswerk, het recht
en den plicht hebben te spreken.
Wis onder U, zeide hij, wensclit daft
zijn kinderen of zijn broeders in de ver
brijzeling van een schuilhok of cle ver
woesting van een slagveld worden aan
stukken gereten? En wat geeft dan aau
één van ons, het recht door onbezonnen
woorden of daden, de kinderen of da
broeders van anderen aan dit gevaar
bloot te stellen? Wie onder ons mag de
zedelijke lafheid hebben slagvelden voor
eigen volk voor te bereiden waarop hij
zelf. niet strijden zal?
Wie hier te lande vrede wil. moet neu
traliteit willen, en wie neutraliteit wil,
moet zijn persoonlijke voorkeur het zwij
gen weten op te leggen. De tucht dia
voor een land geldt, geldt ook voor ieder
verantwoordelijk burger van dit land.
Toen wij aan den IJzer lagen en voor
het laatste, bloedige offensief werden op
gecommandeerd, werd ons een beeld voor
geschilderd van wat de wereld zijn zou,
na de overwinning een wereld, waarin
elk volk vrij zijn eigen nationale cultuur
zou ontplooien, terwijl het in ongeliinder-
den vrede en volledige zelfbeschikking
mee zou aanzitten aan de rijke tafels vau
's werelds overvloed.
Dat was. ten minste, een doel waarvoor
een offer kon worden gebracht.
Helaas, zoodra het offer was voltrok
ken. schrapten zij, die zich met den we
deropbouw van de wereld hadden gelast,
dat doel uit de lijst van hun bekomme
ringen. '1
Vervolgens deed de li. Dekeyser een
beroep op de oudstrijders der oorlogvoe
rende landen
Alle volkeren willen vrede, zeide hij,
waarom den oorlog voortgezet? Is liet
prestige van een regeering honderddui
zenden menschenlevens waard, wordt da
eer van een regeering door het bloed van
zoovele jonge mannen recht geschonken
of hersteld? Wordt de cultuur cle orde,
de vrijheid gered met vernieling, haat en
moord'1
Kameraden oudstrijders, verheft uw
stem. Herinnert U hoe gij bedrogen werd
tijdens en na den oorlog '14-'18. Geen
dag beter dan deze 11 November is ge
schikt voor gewetensonderzoek. De pro
blemen van 1939 zijn dezelfde als die van
1918. En zij worden door overeenkomst
beter, grondiger en duurzamer, dan door
het kanon opgelost.
Er moet een wereld gesclianen worden,
waarin vrijheid, reclit cn welvaart heer-
schen. En alleen de vrede kan ons dat
brengen. Daarom stelt uwen eisch tot
vrede naast den onzen, laat de stem van
de rede luider klinken dan liet gestook
van de oorlogsdrijvers. Nu meer dan ooit
te voren is oorlog een misdaad.
Een en twintig jaar geleden werd een
eind gemaakt aan dc slachting. Herdenkt
11 .November 1918 en bereidt, voor allen
die leven onder de bedreiging van den
dood. dezeUda vreugde voor. dezelfde op
luchting van bet gemoed, die gijzelt op
dien dag hebt gevoeld.
J#!*""'.
Met deze indrukwekkende toespiaalt
werd de vrome plechtigheid in de krypt#
van het IJzermonument besloten. Mog*
het ideaal van de roemrijke Vlaamsche
dooden steeds de werkelijke grondslag zijn
van onze pogingen om ons land buiten
het bloedig conflict te houden en om d#
vréde en solidariteit binnen onze gren-j
zen te handhaven. Dit is voor Vlaanderen
in de huidige omstandigheden de war*t
beteekenis van de 21ste herdenking vaft'
den wapenstilstand.
1
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN I NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR Off;
VRIEND. ZOO STEUNT CE Ot*S.-£
DANK EROM.
saBiaa
(Vervolg van 1" blad)
zorgvuldig de boodschap van beide Vor
sten zou onderzoeken.
Woensdag 11. heeft de H. von Ribben-
trop, Duitsch Minister van Buitenland-
sche Zaken, de Belgische en Nederland
sehe gezanten te Berlijn ontboden en ont
vangen en hen medegedeeld, in naam van
den Fuhrer, dat na de verwerping van de
Belgische-Nederlandsche voorstellen door
de Engelsche en Fransche Regeeringen,
ook de Duitsche Regeering het initiatief
als mislukt moest beschouwen.
Het feit dat Rijkskanselier Hitier niet
rechtstreeks en persoonlijk heeft geant
woord heeft wel eenige verbazing gewekt.
Men weet evenwel niet of niet een per
soonlijk nota van den Fuhrer zal volgen.
1IH. VAN KLEFFEN EN SPAAK
TE BREDA
Zondag 11. kwamen de HH. Van Kleffen
en Spaak, Ministers van Buitenlandsche
Zaken van Nederland en België, bijeen te
Bréda, waar zij besprekingen voerden.
Een officieele mededeeling werd hier
omtrent niet verstrekt, algemeen meent
men evenwel dat de bespreking liep over
het vredesinitiatief van beide Vorsten.
Gemeld wordt ook dat Koningin Wil-
helmina en Koning Leopold telefoonge
sprekken hebben gevoerd.
DE PERSCOMMENTAREN
Alle bladen van Nederland. België,
Frankrijk, Engeland, Duitschland, enz.
hebben deze week de bemiddelingspoging
van de Vorsten van Nederland en België
evenals de antwoorden die er op gegeven
werden druk besproken.
Al de geuite meeningen weergeven zou
ons te ver brengen.
Algemeen wordt evenwel beschouwd dat,
althans nog een toenadering tusschen de
standpunten van Duitschland eenerzijds
en Frankrijk en Engeland anderzijds niet
zal kunnen bereikt worden.
Nopens de Fransche en Engelsche ant
woorden merkt de Duitsche pers daarbij
op dat deze antwoorden een onbewim
pelde weigering beteekenen ten overstaan
van de bemiddelingspoging. Engeland
heeft geen positief doeleinde opgesteld wijl
Frankrijk eischen stelt ten overstaan van
Oostenr. Tchecko-Slowakije en Polen. Deze
gebieden beteekenen de onmisbare levens
ruimte van Duitschland waaraan het niet
verzaken kan. De vraag wordt ook gesteld
waarom geen eischen- worden gesteld te
genover Rusland in betrek met Polen.
In de Nederlandsehe bladen wordt de
hoop op gebeurlijke contactnemingen niet
uitgesloten en wordt vooropgesteld dat
het gedane aanbod geen tijdsperking in
hield en dat dus het aanbod van goede
diensten ook voor de toekomst blijft be
staan*
(2' VERVOLG)
Volgens ons plan zouden we van Bonn
naar Koblenz den loop van den Rijn
volgen, maar een ongeluk dat toch nog
gelukkig afliep bracht ons in het Eifel-
gebergte. Vlak voor Godesberg stond een
stomme verkeerspaal midden het fietspad,
en daar we dicht achter elkaar aanreden,
kwam de laatste van onzen groep nogal
onzacht tegen dat ijzerwerk terecht. Daar
we aan 'n tamelijk vlug tempo er op los
trapten werd het slachtoffer midden de
baan geslingerd en we konden met een
toegeplooiden flets en een bloedenden ka
meraad verder trekken. Te Godesberg
vonden we wat zuurstofwater en een fiets-
maker... Tusschen het herstellingswerk
door trachtten we den man aan het praten
te krijgen en vroegen of Chamberlain
niet weer naar Godesberg zou moeten ko
men zooals hij verleden jaar gedaan had
met de moeilijkheden omtrent de Sude
ten. Dat zal niet hoeven, was het ant
woord, Polen zal eerder toegeven
We voelden echter dat hij nogal kort
van stofwas op dit kapitel en gooi
den het dan ook over een anderen boeg
met over onze reisplannen te spreken.
Daarop raadde hij ons aan 'n omrit te
maken langs het Alirdal en den Nürburg-
ring naar Mayen vlak door het Eifelge-
bergte.
Te Remagen zochten we dan ook de
monding van de Ahr op, en slingerend met
de rivier trapten we er op los, de bergen
in. Het was een prachtige dag. Helle zon
en glinsterende baan
Na 'n stevig middagmaal in 'n klein
stadje aan de Ahr Vlogen we weer de
baan op, cn stilaan verlieten we de schil
derachtige en met zon overgoten hellingen
waarop de ontelbare wijnstokken vol rijke
wijnbeloften groeiden.
De bergen werden kaal of begroeid
met bossehenwe klauterden omhoog
naar den Nürburgring een prachtige
autokcersbaan rondom de stad Nürburg.
Bijna boven werden we plots verrast
door een geweldig onweer ratelende don
derslagen, tallooze keeren door de ber
gen herhaald, en gudsende regen. Geluk
kig op 100 nieter zagen we 'n verlaten
Lieve Vrouwkapelleke blinken waar we
wat beschutting zochten en er een schilder
aantroffen die er met zijn doeken en ver
wen reeds binnengevlucht was. Na 'n
kwartiertje ging alles even onverwacht
over als het gekomen was. De zon gloeide
weer en de tocht ging verder. Nog 'n tien
tal kilometer klimmen en dan in suizende
vaart naar beneden. Nog wat klimmen
naar Mayen toe, en vooral naar Maria
Laach met de beroemde benediktijner-
abdij, en tegen avond bolden we
KOBLENZ
binnen met 'n heerlijken dag achter den
rug en zoowat honderd-vijftig kilometer
in onze beeneu.
Spoedig hadden we ons Zum Karp-
fengeinstalleerd, en na 'n ferm Deut-
sches biefsteak (gebraden gehakt met,
wat Kartoffeln uns Saladstaken we
nog den zelfden avond den Rijn over naar
Ehrenbreitstein toe, waar we van uit de
hoogte de sprookjesachtige verlichting be
wonderden van stroom en stad.
Dien nacht moesten wij niet gewiegd
worden.
Den volgenden morgen begonnen we
ons toch reeds af te vragen of we ons
reisplan volledig zouden kun en uitwerken,
want de bladen stonden Juist vol met
groote artikels over het Duitsch- Rus
sisch niet-aanvalspakt, de Duitsche radio
scheen haar aanklachten tegen Tulen te
verdubbelen en er lieerschte een zenuw
achtige spanning die nog verhoogd werd
door elk gemis aan buitenlandsche berich
ten, want in de hotels hoorden we alleen
de Duitsche uitzendingen en uit de dag
bladen viel ook niks op te maken.
We wilden toch kalm blijven en af
wachten.
Ons eerste bezoek gold het punt waar
aan de stad haar naam dankt het Deut
sche Eek aan de samenvloeiing van Moe
zel en Rijn. (Koblenz komt van het La
tijn confluentes d.i. samenvloeiende!-)
Verbazend is het kleurenspel dat men
daar te zien krijgt de Moezel is donker
naar bijkans zwart bier doende zou
Gezelle zeggen en de Rijn is er groen.
Deze kleurenlijn is duidelijk merkbaar
waar de beide stroomen eikaar ontmoeten.
Hier staat ook het kolossale en prachtige
ruiterstandbeeld van keizer Wilhem I.
Verder het vroegere koninklijk paleis
van de Keurvorsten van Trier, dat thans
in muzeum herschapen is de stemmige
romaansclie Castorkerk uit de negende
eeuw het Rijnmuzeum, de nieuwe
Adolf Hitlerbrug en het regeeringsgebouw.
Dan de wilderig beplante Rhein-allee's.
En tegen den avond arriveerden we in
het Koblenzer Wijndorp dat erop kaai
bogen een eigen burgemeester te bezitten
'n man met 'n prachtige tenorstem en 'n
onuitputtelijken voorraad moppen.
Aanvankelijk zaten we met ons drieën
alleen aan 'n tafel, maar naarmate de
nacht vorderde werd het gezelschap groo-
ter, opgewekter en bonter. Zoo kregen we
gezelschap van vier Tyrolers (die ons
uitnoodigden op het bierfeest te Miinchen
in Oktober 1940 een groep Denen en
drie Zweden. Een echte internationale
kompagnie dus
Na de begroeting van alle aanwezige
nationaliteiten vroeg de burgemeester of
er zich ook soms Polen onder de aanwezi
gen bevonden. Eén man riep hier Al
gemeens nieuwsgierigheid. Du muszt
Kourage haben (gij moet moed hebben),
antwoordde de burgemeester en iedereen
lachte. Nog niemand kon gelooven welk
een donkere onweerswolk slechts enkele
dagen later zou uitbarsten.
In de beste stemming keerden we naar
ons hotel terug. Doch hier vwo kt te on*
een slecht orakel in de gedawWe Tan ona#
babbelzieke en immer-klagende hoeplt*.
Welch eine Lage Welch elne Lege I ft
(wat 'n toestand We daehter. waarach
tig dat de oorlog al vokv aan den gaaf
was en dat we strak» naai- <l»> bon,vrl)4
schuilplaatsen zouden moeten vlw'JtUdft
om de projectielen van Ik woat niet wal
een vijand te ontloopen. Ze ratelde
al maar door van zoo»**: volkse!euV»
schen die in Dantzig neergeschoten we»
ren, zooveel rasgenooten die over d»
Duitsch-Poolsche grens gevlucht wareiL,
het werd een gesproken dagblad zond*#
einde.
Toch sliepen we dien nacht nog rustig.
Maar het zou de laatste zijn.
We wijzigden ons plan morgen naar
Bingen-Rtidesheim met den boot heen el»
terug. Dan langs den Moezel naar Ko-
chem, en 'n laatste etappe over Trier naar
Luxemburg. 'I
We hadden inderdaad goed geoordeeld,
want den volgenden morgen voelden w*
dat de toestand moest verscherpt zijn.
De West-Deutscher Beobachter verscheen
met foto's van Stalin en Molotov (waren
dit geen bloedhonden meer gruweldaden
in Polen, en schreef lakoniek weg over de
verdeeling van Polen tusschen Duitsch
land en Rusland. En het D.N.B. meldde
dat de Fiïhrer niet noodeloos het Duitsche
bloed zou vergieten, maar dat er toch
toestanden waren waarin een groot volk
desnoods met de kracht der wapens zijn
eer moest verdedigen.
Onweerswolken staken dreigend den kop
op aan den politieken horizont, maar de
hemel der natuur was staalblauw, eu de
Rijn stroomde als iederen dag. Op het
laatste oogenblik konden we nog over de
loopbrug der Köln-Düsseldorfer-Dampf-
schiffart aan boord van het sierlijke
Deutsches Eek komen, en we vaarde»
stroomop naar liet Zuiden toe.
KOBLENZ - RINGEN.
Hier dobberden we door het echte, het
romantische Duitschland met zijn tallooze
legenden en zijn vele oude burg ten op
beide Rijnoevers Stoazenfels, Marks
burg, de vijandige broeders de burgten
van twee broeders die gedurende cle Mid
deleeuwen verliefd geraakten op dezelf
de jonkvrouw en hierom beurtelings me
kaars slot gingen verwoesten. De Lorelei
die volgens de legende zooveel schipper»
het leven nam omdat de rots bij avondzon
geleek op 'n zingend en lokkend meisje
van bovenaardsche schoonheid zoodat ie
dereen vergat naar stuur of rots te kijken
en onvermijdelijk op de klippen te plet
ter liep. De eilandjes met de Pfalz er»
de Muizentoren. Kortom een weelde van
Middeleeuwse!! leven dat hier bewaanl
gebleven is en er nog steeds voortleeft.
Ft Vervolgt)