Stadsnieuws.
heeft bewezen toen hij zegde Gij hebt alles be-
schuldigd, het leger, de kiezers dat gij als een
verrotte vereeniging hebt aangewezen, de Ka-
mers die gij aanduidt als een voortbrengsel van
de kroeghouders er bleef slechts ecne instelling
die gij tot dus verre bad geëerbiedigd en heden
betracht gij ze te vernederen, en wanneer gij,
>i die u de bewarende partij noemt, alles zult ten
onder gebracht hebben, wat zal er u overblij-
ven De natie heeft eenen afkeer van uwe
vorderingen daar gij met heerzucht zijt over-
vallen, maakt u waardig om het beheer in han-
den te kunnen nemen.
De Minister had er nog moeten bijvoegen Gij
vernedert denGodsdienst met er een werktuig uwer
geld- en heerzucht van te maken, en wanneer gij
al dat eerbiedwaardig is zult getracht hebben ver
achtelijk te maken, gij begrijpt niet ongelukkigen
die gij zijt, dat gij de eersten onder uw eigen werk
zult verpletterd worden
Toen de liberalen in 1847, moede van onder het
jok der Bisschoppen liet land ten onderen te zien
brengen, teeken van leven gaven, aide clericale
nieuwsbladeren ontvingen het woord om door de
bedroevendste voorzeggingen de bevolking in on
rust te brengen de financien gingen in verwarring
worden gebracht, de belastingen zouden moeten
verdubbeld worden, de Godsdienst moest vernietigd
worden, de kerken gesloten en de geestelijken ver
volgd, in een woord de kwellingen en al de over
drevenheden van 4793 zouden herleefd hebben
en, ocli heere geen eene van al die duizendmaals
herhaalde voorzeggingen heeft zich ooit verwezen
lijkt. Niet te min de clericale drukpers en nog meer
de clericale geestelijkheid in hare sermoenen blijft
met; aanhoudendheid van dezelfde middels gebruik
maken om de eenvoudige lieden te doen gelooven
dat alles ten slechten zal gaan Indien de onder
vinding van meer dan 20 jaren liberaal beheer de
gemoederen van alle redelijke menschen niet ge
ruststelde, zij zouden waarachtig de wapens aanvat
ten en het land in oproer brengenhet is mogelijk
dat dit de begeerte is dier ongelukkigen. Zij ken
nen liet spreekwoord dat het c/oed visschen is in
troebel wateren zij verhopen hierdoor aan het
hoofd te geraken, en mogelijks ook wel ons met
eene nieuwe grondwet te begunstigen, gezien dat
die waaronder wij leven aan hunne verlangen niet
beantwoordmaar men beeft ze aan het werk ge
zien de veranderlijke wetten, die zij maakten,
hadden den koophandel gedoodigd hunne stijf
hoofdigheid om van de nieuwe uitvindingen geen
gebruik te maken, hadden onze lijnwaadnijverheid
lïï.
naar Engeland en Frankrijk doen overgaan mil-
lioenen werden aan de Pastors toevertrouwd om
aimoesen te doen en de uitgehongerde benden zwerf-
den het land dooromjde landbouwers onder bedrei
gingen brood en geld af te persen; al dit gebeurde
is nog in het geheugen der menigte, en daarom is
het dat al hunne pogingen zonder uitslag blijven
zij hebben schoon, bij gebrek van gegronde bezwa
ren, de toekomst met de duisterste kleuren afte-
schilderen, aanhoudelijk te herhalen dat hel va
derland in gevaar is, dat de francmacons den oorlog
drijven tegen de II. kerk en dat zij den Godsdienst
in de modder willen versmachten allen, die niet
te dom zijn, weten wat hun doel is en bepalen zich
met de schouders opleheffen. Noch de belachelijke
uitvallen van den kapcllaan Lampc, noch al dege
ne die de geestelijkheid zich toegelaten heeft, ter
gelegenheid van de inrichtingen der congregatie van
den II. Franciscus de Sales, hebben de gemoederen
in geen der wijze ontroerd men heeft slechts ge
zegd het is altijd het zelfde, over twintig jaren zij
deden dezelfde voorzeggingen en ten hunne spijte
alles heeft eenen tegenovergestëlden uitslag gehad
de Godsdienst is bevorderd, de geestelijken zijn
vrij en onafhankelijk, en in het algemeen het land
verkeert in zoo eenen blocienden toestand, waar
van er nimmer voorbeelden zijn geweest.
Dus al hunne bedreigingen zijn niet anders dan
bedrog, om deze te kunnen omwerpen die hun be
letten van al de vrijheden, welke wij genieten ten
bunnen behoeve aantëslaan.
Peer.Jk heel mijn leven heb ik maar drij personen bemind
mijne moeder, ons land en u.
Maar ik, hervatte zij bitter, ik heb u gezegd dat ik u
niet bemin.
Dat zal komen.
Jodanna sidderde en begon in de kamer over en weêr te
stappenna het vertrek eens te hebben rond gegaan, stond zij
stil en naderde Peer Dekalk, die steeds zijne pijp rookte.
Luister, zegde zij hem snibbig, en wat ik u ga zeggen,
overweeg dat goed. Ik verklaar u op mijne eer, dat, als gij
met mij trouwt, ik u dood.
't ls wel, zegde hij, ik zal met u trouwen,
Op dien oogenblik keerde de wildstrooper Hiel terug.
Johanna ging traagzaam naar hare plaats terug, zette ha
ren voet weder op de stoof, en hervatte den kuisch van haar
geweer,
Johonna Hiel en Pieter Dekalk waren sedert acht dagen ge
trouwd.
De jonge vrouw verkropte in stilte hare tranen, uren en
uren, met strakken blik en bleeke lippen, zat zij soms in ge
dachten versjonden, op den vensterreigel geleund.
In die oogenblikken had Peer het goed verstand zich te
verwijderen zonder een woord, zonder eene klacht te uiten.
Op eenen Vrijdag zegde hij haar dat hij naar eene afgele
gene gemeente moest gaan en eerst tegen 's avonds zou terug
komen. Johanna antwoordde hem met eenen hoofdknik en de
serjanl verliet zuchtend het huis.
Vervolg en slot in het aanstaande n').
Antwoorden door de rede, aan de overdrevene zottighe
den, welke kapelaan Lampe van Proven in zijne sermoenen
uitbabbeld, Ware zijnen tijd en inkt verliezen.
Indien het mogelijk ware aanhoord te worden, zouden wij
de clericale representanten, die heden zulk groot lawijt rond
de zaak van St. Denijs maken, verzoeken een sermoen van
meester Lampe te komen aanhooren. Dan zouden zij oogge
tuige zijn, dat Van Eècke weerdige opvolgers heeft en dat het
ultramontatiismus, kost wat kost, een nakomelingschap van
cretins beoogt te vormen.
Ziehier een nieuw staaltje van de Evangelie prediking te
Proven, welke wij aan hét oordeel van de ware catholijken
overlaten.
M. Lampe begint met te verklaren dat het liberalismns
moet uitgeroeid, vernietigd en verpletterd worden. Dat alle
middelen in het werk moeten gelegd worden, om die zwarte
sekte tegentekomen, en gaat voort met te zeggen Daar is
een christelijke schrijver, die gevraagd heeft aan Z. It. den
Paus, of het zonde is de liberalen tegentekomen, en Z. H.
heeft geantwoord, dat het verre van zonde, deze daad eene
groote deugd is. Gij'moet in eene kiezing niet zien of er
verlies of gewin is, noch ook niet naar de middelen om eenen
voordeeligen uitslag te jbekomen. Want, beminde parochia
nen: Liberal est impiêtê. Impiété est canaille. Dat
ziet men alle dagen. De liberalen komen den Godsdienst tegen
en Z. H. den Paus, door hunne slechte gazetten en door spot
beelden, welke zij rondsleuren in straten en wegen.
Al de straatschenderijen die gebeuren, zijn door de libera
len gedaan, gelijk hier te Proven. Wat hebben zij met den
voorgaanden onderpastoor gedaan, als zij van de IJpersche
kiezing kwamen Zij hebben hem vervolgd, gelijk zij mij nu
ook vervolgen. Zij peinzen mij hier moede te maken, maar het
zal geen waar zijn. Zij mogen alles doen met mij. Mijn huis
plunderen en mijne ruiten insmijten.
Ik heb een brief gekregen, beminde parochianen. Een
naamlooze brief. Het manneken, die hem geschreven heeft,
bezit het karakter niet zijnen naam te durven zetten. Het zijn
van die mannekens, die in de Universiteiten van Gent, Brus
sel of andere geweest zijn en die de plaats van Notaris, Doc-
toor of iets anders trachten te bekomen. Die brief was in eene
enveloppe en het adres, was geschreven van eene vrouwsper
soon. Zeker van eene hoere. Eene van deze die uit de hoereko-
ten van Gent komt
In de Constitutie staat er geschreven dat de straatschenders
en nachtstoorders strafbaar zijn maar dat staat maar op het
papier, gelijk het policie-reglement van Proven. Wat zou de
Burgmeester van Proven zeggen indien er iemand zijne deur
ging vol schijtten (sic) en zijne deuren en vensters vol schrij
ven. Dan zou de policie wel trachten de misdadigers te straf
fen
Oh! ik kan het niet genoeg zeggen, beminde parochianen,
hoe gij die francmacons moet vermijden, moet haten, zij ver
volgen Kerk, Godsdienst en Priesters. De Burgmeester van
Proven, als hij naar de kiezing gaat, sleept hij niet het vuil
tje, de straatschenders van de parochie mede?
Somtijds zijt gij verplicht bij die mannen te gaan. Gij weet
niet hoe spreken. Gij zijt gegeneerd. Gij weet niet hoe saluee-
ren en gij durft den grond niet vuil maken. Eh wel, gij moet
u niet geneeren, noch bevreest zijn. Integendeel zijn het zij
die moeten beschaamd zijn over hunne handelwijs.
Ik eindig, maar ik zeg dat ik alles zal doen, die in mijne
macht is, om het liberalismns te verpletteren, te niet te doen.
Ik zal ze overal tegenkomen waar ik kan en zij moeten niet
vreezen mij moede te maken.
In een volgende sermoen zegde hijKatholijken van Pro
ven, gij zijl niet eenig genoeg. Gij moet u vereenigen: Niet
twee of drij maar met twintig en eene katholijke herberg
verkiezen. Indien er aldaar een liberaal binnen komt, gij
moet uwe tanden toonen en stout toespreken, ls hij daarmede
niet kontent, gij pakt hem vast en gij smijt hem op de
straat
Men kan op deze sermoenen geene aanmerkingen maken,
zonder zulke verderfelijke leering, in den stoel der waar
heid uitgeleid, op de strengste wijze te hekelen. Zulke
zedeleer verdient niet dan medelijden en haren voorspreider
is alleen waardig tamboer Yan de eene of andere velleplotters
muziek, als die van St. Denijs, benoemd te worden.
Rouhrugge, 1 ti December 1868. X.
Zondag middag had het eerste dag-concert plaats, gege
ven door het muziek van het 10° regement, in de groote
Hallezaal. Zie hierna het programma van dat van heden
middag
1. Les Bals de Paris, quadrille, (Boüsquet). 2. Ouver
ture (inédite), (Jïaife).' 5, Revue musicale (arr. par Schro
der). 4. Le Fifretin, polka pour flute, (Demaret).
Zondag avond hadden wij de vertooning der Vlaamsche
Ster. Het stuk Ogarila heeft het publiek bovenmate be
vallen De Kieêreh vah Mijn' Vrouw »en«EenDief in huis»
heide stukken meesterlijk vertolkt,deden de helft des publieks
hartelijk lachendoch de andere helft (de kenners) hadden
liever een ander stukje gezien dan dat der Kleèren. Wij wil
len hier geen hekel zetten tegen de bestierders, wij weten
dal het effekt der stukken maar kan geschat worden dan na
de eerste vertooning, maar wij mogen, als gazetschrijver, de
opinie des publieks niet verzwijgen.
Dezer week werd zekeren Jan Degryze, rondzwerver, van
Rousselaèrè, aangehouden en in 't IJpersch gevang gebracht.
Die kerel had, op 4 Oogst 11., eèh ezel ontvreemd uit eene
herberg buiten de ■Statiepoort, ten nadeele van Octavie Ver-
Eecke, bijzondere te Locre. Die kerel heeft zich sedert aan
verschillige dusdanige feiten plechtig gemaakt en het is dank
aan onze onvermoeibare policie dat hij vast is. Vóór de ezel
aan zijne eigenaarster terug te geven, deed men het beest
naar het gevang om van den dief erkend te worden.
Het was daarom dat men in stad zegde: Wil je nu wat
weten? men heeft een ezel in 't gevang gesteken
-k
Er waren deze week twee lijsten in omloop eene om den
Burgmeester vanS.Denys een gedenkmetaal op te dragen voor
zijne edeié houding in hef conflikt tusschen de wet en de on
gegronde eischen der politieke geestelijkheid, en eene andere
ter inschrijving der leden van den nieuwen Koophandel- en
Nijverheids-Kring. Reide lijsten worden met talrijke hand-
teekens bezet.
Den 16 dezer was het de trekking der leening Credit. Com
munal van Brussel van -18(51(6,800,000 ft-.), hel nummer
55,472 doet 25,000 fr. winnen aan een onzer stadsgenoten,
M. Vanierfaéighe, wonende op de Groote Markt.
M. Fr. Rohm, vader, zal heden Zondag, in zijnen atelier,
eene schilderij tentoonstellen, O.-H. Hemelvaart verbeeldende,
welke hij komt te verveerdigen voor het hoogaltaar der kerk
van Oostvleteren.
Tot Dinsdag aanstaande kunnen de liefhebbers hunne
nieuwsgierigheid voldoen.
•k
Poperinghe, 15 December 1868.
De korrespondent van Poperinghe laat weten aan Papa
NIÉUWSBLAD dat hij maar de toekomende week veerdig' zal
zijn om aan zijne verhevene'en diepgrondige redenering te
antwoorden. De tijtel van Sepulchrl dealbatl schijnt zoo
vremd van Grammatica eii van Logica, dat hij niet wel weet
aan welke taal noch aan welke personenen die twee woorden
toe te passen. Daaróm belooft hij hier nopens Primas et No-
vissvmus te raadplegen, en dan zal hij van zijne maren zen
den. Zoo dus, Papafjé NIEUWSBLAD, tot wederzien:.
De heer Ecrevisse, Vrederechter te Eecloo, hield Maandag
14 dezer, zooals aangekondigd was, eene voortreffelijke con-
ferencie of voordracht over de drukkunst, hare bakermat,
uitbreiding en invloed op de samenleving. Een talrijk publiek
hetwelk men op tot 400 personen schatten mag, waaronder
eenige der voornaamste ingezetenen onzer stad, alsook een
aanmerkelijk groot getal ambachtslieden, vereerde zemet zijne
tegenwoordigheid. Dit is de zoetste voldoening, die een spre
ker, voor de moeite die hij zich getroost, smaken kan. De
welsprekende redenaar stelde ons voor oogen wat de oudheid
ons zooal merkwaardigs heeft nagelaten. Volgens hem zijn de
prachtige gedenkzuilen, die op heden onze bewondering
gaande maken, van weinig.aanbelang, wanneer wij nagaan
dat die oude tijden slechts stoffelijke, vergankelijke dinge"
