Stads Nieuws.
welke in Junijl. voor de vernieuwing van de helft
der Kamer hebben plaats gehad, zijn, niettegen
staande al de pogingen der jesuilieke partij, in den
liberalen zin afgeloopen indien Brugge, diePope-
peringhc vervangt, en even zoo onderdanig als
Rousselaere en Kortrijk aan de bevelen van den
Bisschop gehoorzaamt,vier liberale representanten
door clericalen heeft vervangen, dat belet niet
dat de liberale meerderheid nog met eenige
stemmen is versterkt geworden, en dien ten gevolge
dat het Ministerie op den steun van het land mo
gende rekenen met matigheid en onpartijdigheid lot
welzijn va» eenieder het land heeft kunnen blijven
besturen inderdaad wij houden staande dat, door
deszelfs wijs beleid, Belgie nimmer en onder geen
Gouvernementen in zulk eenen bloeienden staat
heeft verkeerd.
De bisschoppelijke nieuwsbladeren hebben
schoon zich alle slach van lasteringen toelelaten,
om door bedrog de bevolking temisleiden, ten einde
de liberale representanten door onderdanige werk
tuigen te kunnen doen vervangen, en aldus, zoo
niet al de oude misbruiken te doen herleven, ten
minsten den vooruitgang te kunnen intoomen, er
tot dus verre niets heeft kunnen aan doenalwie
een gezond oordeel bezit ziet door ondervinding
dat, van al de triestige voorzeggingen, waarmede
zij de eenvoudige kiezers in angst hebben gesteld,
geen eene zich heeft verwezenlijktdaardoor be
gint de meerderheid overtuigd te zijn van de waar
heid dat de liberale partij de ware nationale partij
is en de eenigste die de vrijheid en liet welzijn van
het land kan bewerken.
Wij hebben dus de overtuiging dat de waarheid
van onze woorden van meer tot meer in den open
baren geest zal dringen, en dat het Ministerie, zoo
als het samengesteld is, bij voortduring het geluk
van het land zal kunnen blijven bewerken en bij
gevolg dat het jaar, waarin wij treden, even zoo
gelukkig .als bet voorgaande zou afloopen, ware het
niet dat de ziekte van den Erlprins eenen betreur-
lijken uitslag voorspelt. Mochten wij ons bedrie
gen maar, de toestand van het ongelukkige kind
laat geene of weinig hoop over, het ware een
onberekenbaar verlies voor de toekomst van
onze onafhankelijkheid en eene diepe wonde in
het hart van den Vorst en van zijne waardige ge
malin, waarin alle weldenkende lieden deel zullen
nemen.
Dat uitgezonderd, hel jaar 1SG9 biedt zich on
der den gelukkigsten toestand aan; de verminde
ring in de prijs der levensmiddels, levert aan de
werkende volksklas de gelegenheid op van met
hunnen dagloon hun huisgezin op eene betamelijke
wijze te kunnen onderhouden, en de gelegenheid
ontbreekt aan geene om kinderen van beide ge
slachten een kosteloos en zedelijk onderwijs te
doen geven,
In een woord, er bestaat in de gansche wereld
geen een land, alwaar men meer vrijheid in alles
geniet en dat zich onder het stoffelijk oogpunt be
schouwd in zoo eenen gelukkigen toestand bevindt,
en niets doet vermoeden dat het jaar waarin wij
treden veranderingen in onzen toestand zal te wege
brengen; het is hetgene wij verhopen en van har
ten aan onze landgenoten wensclien
Samenspraak
De Koster. Meester, indien gij Zondag jl.
bij mij geweest waart, gij had eens gehoord hoe
uwe ambtgenoot de rechten van de H. Kerk wist te
verdedigen; er was kwestie van de vrijheid van
het onderwijs en hij hield staande dat de Staat en
de steden slechts de vrijheid hadden van scholen
interichten, bij geval er daarin door bijzonderen
niet was voorzien.
Dg Meester. Het is te zeggen voor zoo veel
dat de geestelijkheid daarin niet voorziet; dus zij
houden staande dat de vrijheid van het onderwijs,
door de grondwet zonder uitzondering voor eenie
der gewaarborgd voor haar alléén bestaathet is
niet gelooflijk dat men zulke vorderingen durft op
halen de grondwet houdt geene uitzonderingen in,
en indien zij er inhield, het ware geene vrijheid
meer geweest maar een voorrecht, dat zij aan eene
partij had toegekend.
Jan. Al dat Jesuit is of aan die partij toebe
hoord, durft alleszij gaan voor niet achteruit, en
hoe ongerijmd hunne beweringen mochten wezen,
zij zijn onbeschaamd genoeg om dezelve le verde
digen. Het is aldus dat zij ook staande houden dat
het godsdienstig onderwijs uit de Staats- en Stads
scholen is gebannen of verwaarloosd, en dat men
in geenerwijze wilt dat de geestelijken zich daar
mede bemoeien, terwijl het tegenovergestelde de
waarheid is.
De Meester. En tot bewijs van uw gezegde,
herinnert u de pogingen destijds door de regeering
van IJ peren gedaan bij den Bisschop Malou, opdat
hij eenen priester tegen eene geschikte belooning
zou heiasten met het Godsdienstig onderwijs in het
Stads-Coilegie le géven; hij heeft geweigerd onder
het voorwendsel dat 'teene nadeelige medestreving
voor hel Bisschoppelijk Collegie ware geweest.
üe Koster. Uwe ambtgenoot heeft ook gezegd
dat het onderwijs moest godsdienstig zijn en dat
het dagelijks was overtreden.
De Meester. Dit is eene der duizende uitvin
dingen, waarmede zij de lichtgeloovigen trachten
te bedriegen ik mag bevestigen dat dit onderwijs
in al de scholen op eene geschikter wijze wordt
gegeven dan door onnoozeie kwezels, hij dewelke
uwe mannen dikmaals de kinderen sturen om zich
le bereiden voor de eerste communieen daar, vol
gens de wet van 1842 de Priesters de intrede in de
scholen hebben, waarom is er geen eene alwaar de
Pastor of de Kapellaan het Godsdiensttg onderwijs
op zich neemt?
Jan. Om de gelegenheid te hebben van de
Staats- en stadscholen te beknibbelen en te lasteren
ten einde er dc ouders eenen afkeer van te geven.
De Koster Welk belang kunnen zij daarin
hebben?
De Meester. Het is niet alleenlijk om hunne
scholen te begunstigen, maar ook wel om het on
derwijs te kunnen intoomen want het is op de on
wetendheid dat zij van allen tijde hunne overheer-
sehing hebben gevestigd een Pastor die eens
mijne school bezocht deed mij verwijtsclen omdat
ik mijne leerlingen te veel trachte te vorderen! In
dien ik meester ware, zegde hij, ik zou van al uwe
leerlingen goede christenen maken, het is al dat
zij zijn moeten.
De Koster. Dat is hel zeggen van eenen
ménsch, maar er volgt daaruit niet dat zulks de
gevoelens zijn van allen.
De Meester. Ik stemme daarin toe maar het
zijn de gevoelens van de beleiders en de onderda
nen moeten gehoorzamen of zij worden vervolgd
daarom is het dat er Staads- en Stadscholen noodig
zijn, want indien dezelve niet bestonden het on
derwijs zou vervallen in de kwijnenden staat waar
in liet over vijftig jaren was; de bijzonderste hazen
en de bemiddelste landbouwers, tot groole koop
lieden toe waren alsdan volstrekt onwetende en
konden zelfs hun handteckcn niet zetten.
De Koster. Bij voorbeeld, waarom geld ver
doen om eene meisjeschool te maken Bestonden
er reeds geene meisjescholen genoeg
De Meester Ja, om kantwerksters te vormen,
maar in geenerwijze om te onderwijzenen wan
neer gij vindt. Koster, dat er reeds meisjescholen
genoeg bestonden voor de inrichting der Stads
school, waarom doen uwe mannen thans gereed
schappen om nog eene nieuwe interichten
Jan Omdat de clerikalen in de gewoonte zijn
van de wandaden, die op hun wegen, aan hunne
tegenpartij te verwijten. Wie heeft zich hier plech
tig gemaakt van door medestreving de reeds be
staande instellingen te benadceligen Er bestond
een wel ingerichte Stads collegie, alwaar men door
eenen Prieiter het Godsdienstig onderwijs deed ge
ven en de Bisschop richt een ander op! Er bestond
eene allervoortreffelijkste Stadsschool van lager
onderwijs, men heeft eene in medestreving inge
richt Er bestaat thans eene allervoortreffelijkste
Stads-meisjeschoolmen is plotseling voornemens
eene andere opterichlen Zegt thans, Koster, wie
is het die das aangaande het verwijtsel van trouw
loosheid en eerloosheid verdiend
De Koster Ik kan daarop niet antwoorden,
maar ik zou wel willen dat de Deken in mijne
plaats op staminé zou komen.
De Meester Het zou mij zeer aangenaam zijn,
en in zoo een geval ik zou den Commissaris van
het Nieuwsblad ook verzoeken van met ons den
avond te komen overbrengen gij zoudt zien. Kos
ter hoe wij klaarlijk zouden bewijzen dat de aan
halingen van uwen deken en van al de vuilbladeren
die hij schrijft, doet schrijven of ondersteunt, niet
anders dan eene aaneenschakeling van kwaadtrou-
wige en valsche aanhalingen zijn, die voor doel
hebben van de menigte te bedriegen.
De Toekonst is in haar 8° jaar getreden. Niet-
tegenseaandehet armzalig geraas en de onlellijke
scheldende artikelen van Papalje Nieuwsblad lelt
zij hoe langer 'toe meer ahonnentcn. De rfedaktie is
er zijne lezers dankbaar over en uit den wensch
dat men welhaast voorgoed moge verlost worden
van de zwarte-ptditiek die aan handel en nijverheid
zoo veel kwaad doet, zonder nog te reken de schade
welke ze toebrengt aan den invloed der Religie,
aan ons allen zoo dierbaar.
Inlusschen zullen wij rustig voortvaren en ons
weinig bekreunen bij de spartelingen van eenige
mannen, die hunne zending verwaarloozcn om
eigene wraak te bewerken.
Éissscliew desa SclaooJaaaeestea5, s!®sa fiastea»
era «Haa C.®edgeSsism'.
Onze twee voorgaande mededeelingen, behelzende de
christelijke leering', door den eerwaarden kapelaan Lampe
Aan Proven aangepredlkt, hebben een wonderbaar effekt ge
markt. Zij schijnen mirakuleuslijk M. Lampe van zijne
hoofdziekte genezen te hebben. Want deze laatste Zondagen
heefl hij hem zoo koüst als eenen mnis gehouden.
Mén mag niét.altijd de kwade tongen gelooven, maar zoo
het schijnt, heeft er in een dekanaal koncilie of vergadering
besloten geweest dat baas Lampe in het vervolg moest zwij
gen om geen verder schandaal aan de Provénaars en aan de
ander aanhoorders meer te geven.
Wat er van zij gelooven wij aan de echtheid dezes verhaals
want Zondag lest lieeft M. de pastoor van Rousbrugge eenige
onbetaamde uitvallen gedaan, tegen de personen die de lee
ring van meester Lampe waren gaan aanhooren. Wij geloo
ven met hem dat de leering van kapelaan Lampe verderflijk is
en voor gevolg moet hebben het geloof der katholijken te
krenken, daarom kan hij niet genoeg de wandelingen naar
Proven doen voor slecht voorkomen,
M. dc pastoor van Crombeké, die voor geene vlieg ver
schiet, is /erder gegaan. Hij heeft opentiijk gezeid dal; in de
huisgezinnen of andere bijeenkomsten, men van de sermoenen
van Lampe niet moogde handelen en bijzonderlijk, dat eenige
uitgesproten woorden, aan de kinderen niet monaden uitge
legd worden.
He wel, 5. Lampe, is uwe straf groot genoeg Wij wach
ten n po niéiw aan het werk. Alleenlijk uit belangstelling
uws haids, raden wij u aan ferm op den rug der libera
len le slaan,naar een weinig min dezeden uwer aanhoorders
te kwetsen vanf zeer gemakkelijk zou men u op de straf-
divjsie hij de iene of andere paters konnen steken: teil ware
gij verkoos dc stappen van deken Spaas in te slaan.
Rousbrurge, 28Decembea 1868. 0.
Zondag laatst heeft detrekking plaats gehad der leden van
den Tuchtraad der Burgeivvacht. zijn effektieve leden de hee-
ren Merghelynck, onder-liilenantDe Bergh, Pieter, wacht
meester Wvdooghe, P. kaporaal, Karei Deweerdt, kanon
nier. -En suppleanle ledm de heeren Dupret Paul, onder
luitenant Demazière Leoiold, serjant Doolaeghe Philip,
korporaal en Tack Leo, gade.
Maandag avond heeft denaatschappij de Koorzangers van
IJperen een Concert gegevei, welk veel bijval genoten heeft
