VAN IJPEBEN.
4 FRAKKEN 'S JAARS
Nr 361. Achtste Jaar.
Politiek. Stads.- Kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen.
Politieke berichten.
Samenspraak
VOOR IJPEREN. Fr. 4-30 VOOR BUITEN STAD.
Aankondigingen 12 centime» den regel.
Reklamen 23 centimen.
ZONDAG, 21 FEBRUARI 1869.
lp Bureel: Dixmudestraat, 39. Alle inzendingen vrachtvrij.
Dinsdag heeft de eigentlijke opening plaatsgehad
van het nieuw engelsch Parlement. Dc koningin
heeft de opening niet bijgewoond. De troonrede
is in haren naam door een koninklijken kommis-
saris gelezen.
Dit dokument heeft de belangrijkheid niet, die
men mocht verwachten van het eerste politiek pro
gramma, dat M. Gladstone aan het Parlement
moest onderwerpen. Het is geheel kleurloos.
De zitting der engelsche Gemeentenkamer waar
in het adres is gediscuteerd, heeft maar weinig
belang opgeleverd. Men heeft opgemerkt dat M.
Disraëli met veel rechtzinnigheid zijne nederlaag
heeft erkend.
Te Madrid heeft de opening plaats gehad van de
Cortes.
Men heeft in de tribunen geroepenLeve cle
nationale souvereiniteiten men hoorde eenige
kreten van Leve de republiek! M. Olozaga ant-
woordc met de kreet van Leve de monarchy! en
M. Serrano, met dien van Leve de souvereiniteit
der Cortes!
Nadat Serrano de gedeputeerden welkom had
geheelen, beslatigde hij de ontwaking van Spanje
en den zegenpraal der nieuwe denkbeelden, na 60
jaren aanhoudende worsteling.
Het gouvernement, zegt hij, heeft enkel den
weg effen gemaakt en de voornaamste lijnen van
het groot gebouw getrokken, altijd het program
ma van de omwenteling volgende.
De maarschalk zegt,„dat de vrijheden van ecre-
dienst, van drukpers, van onderwijs, van vereeni-
ging en van associatie zijn uitgeroepen en dat aan
de Cortes is die te regelen zonder ze in te krimpen.
Het fransch Wetgevend Korps heeft op Maandag
aanstaande de opening bepaald der discussie van
het wetsontwerp nopens het traktaat der stad Pa
rijs met het grondkrediet.
Een keizerlijk dekreet gelast den heer minister
van oorloog, maarschalk Niel de discusie op te lei
den, aangaande de binnenroeping van 100,000
man voor de lichting van 1869. Men weet dat
de linker zijde eene wijziging heeft voorgesteld,
strekkende om het cijfer op 80,000 te verminde
ren.
Eene depeche uit Athenen van 12 meldt, dat er
eene volkomene rust te Athenen heerscht. Het
ministerie Zaïmis heeft eene proklamatie aan het
volk gericht. Dit dokument sluit met de verkla
ring: dat dc bijtreding tot dc vezklaringen der con
ferentie op dit oogenblik verplichtend is, maar dat
zij hoegenaand Griekenland in de toekomst niet
verbindt.
Stellen wij voor de kuriositeit een feit vast, dat
er in Europa een land is, waar het volk, sedert
den 8 dezer maand, geene belastingen, wat het
ook zij, meer betaalt: noch grondlasten, noch per
sonele taksen, noch patent. Dit gelukkig land is
het prinsdom Monaco. De vorst heeft met een pen-
netrek al zijne onderhoorigen vrijgesteld van de
taksen, die op hen drukten. Tenzelfde tijde heeft
hij hen alles kwijtgescholen wat zij nog aan achter
stellen in hunne belastingen moesten betalen. Wat
de openbare lasten betreft, het is zonder twijfel de
speelbank, te Monaco gevestigd, die daar zal in
voorzien.als hetde bijzondere fortuin van den prins
niet is.
Eene depeche uit Rio langs Londen komende,
meldt de bezetting der hoofdstad van Paraguay,
door een braziliaansch eskader, en de gevangne
ming van den voorzitter Lopez met een klein ge
tal getrouw geblevene, in een bosch, nabij het too-
neel der laatste veldslagen.
De stemming bij dringenheid door de belgische
Kamer der volksvertegenwoordigers, zoo spoedig
uitgebracht, nopens den afstand van spoorwegen,
zegt de Temps van Perijs, heeft eene grootc ver
bittering te weeg gebracht in de fransche gouverne
mentele kringen. De Journal ofjiciel en de Con-
stilutionnel bewaren een majestueus stilzwijgen
de Etendard bepaalt zcih bij de overneming van
het artikel, door le Peuple medegedeeld en stelt
zijne opmerkingen uitmaar de Patriede Public
en le Peuple vallen het brusselsche kabinet hevig
aan.
De Koster. Meester, hebt gij gehoord welke
droevige klachten de IJpersche bevolking doet tegen
de afschaffing der Lamotjes? De werkende klasse
bijzonderlijk is daardoor in hel hart getroffen wat
zullen zij doen met hunne meisjes die aldaar kos
teloos het onderwijs genoten en hun ambacht leer
den Het is een nieuwe diefstal, waaraan het
ministerie zich plichtig maakt ten behoeve der
stad.
De Meester. Gij hebt u nogmaals laten be
driegen, Koster, door slecht gezinden die alles
verkeerd uitleggen om de lichtgeloovigen tegen het
liberaal beheer op te hitsen.
De Koster. Hoe zoo dat?
De Meester. Voor eerst, er is in geener wijze
kwestie van de Lamotle-school af te schaffen, maar
integendeel haar een wettelijk en allezins beter be
staan te verzekeren.
De Koster. Ja, met haar inkomen ten behoe
ve der stad aanteslaan.
De Meester. Gij ziet hier insgelijk de zaak
onder een geheel valsch daglicht: als het gemeente
bestuur in 't bezit der inkomsten van dat gesticht
moet worden gesteld, het is in geener wijze om
daarover ten behoeve der stad te mogen beschikken,
maar wel om ter voorlzetling van de fondatie Zuit-
peene gebezigd te worden het za! met de Lamotte-
school gaan gelijk met al andere gestichten, onder
het beheer van het bestuur der Godshuizen ver-
eenigd zijn al die fondatiën afgeschaft of worden
de religieusen gekwollen? Verre van daar allen
zijn beter beheerd dan voormaals; hunne inkom
sten zijn in den zin der stichters beter gebruikt;
daar, waar er twaalf grijzaards moesten worden
verpleegd, men telt er heden vijftig, en het is bui
ten tegenzeg dat al die gestichten beter en bijzon
derlijk tot grooter nut van de behoeftigen dan
voorrnaals zijn beheerd. Welnu, Koster, het zal
ook zoo gaan met de Lamotjes wanneer eenmaal
al de misbruiken, die aldaar bestaan, zullen wor
den verbeterd, men zal moeten bekennen dat de
toepassing der wet eenen heilzamen uitslag heeft
gehad.
De Koster. Gij spreekt altijd van misbruiken
alsof die school op den slechtsten voet ware inge
richt, en noglhans gij moet bekennen met mij, dat
zij vele diensten aan de werkende volksklas heeft
bewezen.
De Meester. Ik beken het; maar indien zij
getrouw gebleven waren aan de inzichten der stich
ters en der keizerin Maria Theresia, die de voor
waarden der stichting had goedgekeurd en de zelve
met de gift der gebouwen van het afgeschaft kloos
ter der Nonncbosschen had begunstigd, zij had nog
veel meer goed aan de werkende klas toegebracht.
De Koster. Hoe zoo dat
De Meester. Omdat men in zoo een geval
niet alleenlijk het spellewërken en de Christelijke
leering aan de behoeftige kinderen had onderwe
zen, maar hun levens op eene behoorlijke wijze
had leeren lezen, schrijven en cijferen, hetgene
hedendaags hoogst noodzakelijk is om iets aan te
gaan en om er goede vrouwen des huisgezins van
te maken, en wees verzekerd, Koster, dat het de
eerste verbetering zal zijn die aldaar zal worden
ingevoerd.
Ja,
om er goddeloozen van te
De Koster,
maken.
Jan. Dat is nogmaals eene van de kwaad-
trouwigé aanhalingen, waarmede slecht bezielden
het wettelijk onderwijs bevechten de liberale be
stuurders deelen ten vollen inde gevoelens van den
heer Guizot, die zegt dat de schoollucht godsdien
stig moet zijn' en tot bewijs hier van is er bij ie
dere nirichling van nieuwe scholen aan den Bis
schop niet gevraagd geweest om tegen besoldiging
een geestelijk te zien noemen om aldaar hel gods
dienstig onderwijs te geven en indien, door on
uitlegbare beweegredens M' de door het Gemeen-
m a aiiiwa
ÏMlDl ai
(k\ üi A 'fX I\M
TOEKOMST
XSH«Si
tusscSitsss «Jeu Sclaaolsiieestes», (lea K®ster
et» .Shjï Cioedg'ebMMï».