Stads Nieuws. Indien hei anders ware noch beheer noch amb tenaren zouden gerust gelaten zijn, ten ware zij de onderdanen van den pastor zouden zijn en aan al zijne bevelen zouden gehoorzamen Wel is waar da! de vrijheid van drukpers onbepaalder is,en een ieder weet welk een gebruik de clericalen er van maken, maar ten minsten men mag hare aanhalin gen wederleggen, terwijl de predikant zich alle ongerijmdheden mag toelaten zonder dat men hoe- genaamde bedenkingen daarop maken op straffe van lot het gevang veroordeeld te worden. Met is het voorrecht aan de predikanten toege staan in vergoeding van hetwelk men, zoo wel in hel belang van den godsdienst als van den eerbied dien men de geestelijkheid toedraagt, palen heeft moeten stellen ten einde de overdrevenheden, die zij zich somwijlen toelaat te voorkomen. Het Aiemvsblad herhaalt voor de duizendste maal nog andere bezwaren van den zelfden aard die niet gegronder zijn dan deze, maar het is ge schreven voor onnoozele lieden, die weing geleerd zijn en aan wien het gemakkelijk is schijnredens voor waarheden te doen aannemen Sedert eenige weken zijn al de nieuwsbladeren, onverschillig van welke kleur, vervuld met arti kels betrekkelijk ecne non, welke in het klooster der Carmelitersen te Krakau gedurende jaren zou in een klein vertrek zonder lucht mishandel zijn geweest. Yolgens de eene de handelwijze opzieli- tens deze ongelukkige zou onmenschelijk en wraak roepende zijn geweest; volgens de anderen, en Ier verzachting der beschuldigingen, zij bevestigen dat dezelve krankzinnig was, hare kleederen afge scheurd en geen ander gewaad dan dat van moeder Eva duldde. Wij gelooven dat beide, de eene in hunne tries tige verhalen, en de andere in hunne verschoonin gen overdreven zijn, en in de veronderstelling dat zij {waarlijk krankzinnig was, hare plaals was in een huis van krankzinnigen, alwaar zij de genees kundige hulpmiddels had kunnen hekomen, en in geenerwijze in eene enge cel, onderworpen, gelijk men beweert, aan alle slach van mishandelingen. Er volgt daaruit al, gelijk vele liberale gazetten het beweren, dat, om alle misbruiken, kwellingen en willekeurige straffen, waaraan sommige reli gieuzen in de opgesloten kloosters zouden kunnen onderworpen zijn, liet te verlangen ware dat de wetj de Burgemeester of wel de Voorzitters der Rccibbanken of de Procureurs des Konings zou verplichten van eenmaal 's jaars de hoslotene kloosters te bezoeken, en de religieuzen ieder in het, hijzonder te ondervragen of hel met hunnen vrijen wil is dat zij aldaar verblijven. Zoo eenen maatregel zou des te billijker zijn, daar die verblijfplaatsen afgezonderd zijn van liet overige der wereld, en dat wanneer, gelijk het dik- maals plaats heeft, een kind van 17 of 18 jaren oud den dorpel van de deur is over getreden, het met niemand, zelfs niet met zijne ouders, mag in ge- meensehnp zijn, noch met dezelve mag spreken anders dan in tegenwoordigheid van eene ver trouwde zuster, die, zoo niet zichtbaar, toch ge doken alles afluistert dal aldaar wordt gezegd, en bij aldien de bedrukte maagd een leedwezen toont over hare beslissing of zich hoegenaamds klachten moest toelaten, God weet aan welke straffen en mishandelingen zij zich in zoo een geval zou bloot stellen. Al de clericale nieuwsbladeren hebben schoon te zeggen dat zoo eenen maatregel een aanval tegen de vrijheid van den Godsdienst zou zijn. deze aan haling is ongegrond, de wet verbiedt aan eenieder van wie het zij tegen zijnen wil op te sluiten: de vader zelve mag zijn kind in geen gevang houden zonder dat de Justicie er zich mede bemoeit, en men zou willen beweren dat een Directeur of eene Overste van een klooster, in het welk niemand is toegelaten, de bevoegdheid moet hebben van onge- lukkigen tegen hunnen wil in eene geheime gevan genis te houden en hun willekeurige stallen op te leggen en zelfs hun te mishandelen. Wij gelooven gaarne dat zulks zeldzaam plaats heeft, maar het is genoeg dat het zou kunnen plaats hebben opdat de ambtenaren, die belast zijn met de veiligheid van een ieder te verzekeren, zouden moeten onderzoeken of in de schuilplaat sen, alwaar niemand wordt toegelaten en die van de overige wereld zijn afgescheiden, er niemand legen zijnen wil en dank wordt aangehouden. en Sm Yperen, 28 Angus!i i8ü'J. Maandag voormiddag was het prijsdeeling voor de leerlin gen van het knrchljes-weezrnliuis dezer stad. Deze plechtig heid had plaats in het gesticht en was opgeluisterd door de tegenwoordigheid der hh. voorzitter en leden van het Bestuur der Godshuizen, en van de familie der weeskinderen. Het feest werd geopend door een allerfraaist muziekstuk vervaar digd door den beer fiarallo,gevolgd van eene tweespraak door twee jonge schoolknapen uitgevoerd. Daarna sprak de heer Rotiers, bestuurder van 't gesticht, eene welgedachte redevoe ring uit, waarin hij op eene verstandige wijze de ware moe derliefde uitlegdeen deed begrijpen hoezeer het onderwijs in alle klassen der samenleving noodzakelijk is en hoeveel het tot het stoffelijk en zedelijk welzijn en huis.seiijk geluk bijdraagt. Na deze redevoering, die met geestdriftige toejuichingen be groet werd, zong de zangafdeeling der weezrn met veel juist heid, een allerschoonst koor voor de omstandigheid gemaakt. Vervolgens werden prijzen uitgereikt aan de leerlingen die zich in de verschillende vakken van ouderwijs het meest on derscheiden hadden. Het feest werd met een muziekstuk ge sloten. Wij kunnen niet dan van harte toejuichen aan deze nieu wigheid die bijzonderlijk geschikt is om den ijver en de leer zucht onder de kinderen te doen aangroeien, en aan de onvermoeibare pogingen die het Bestuur der Godshuizen aan wendt om deze school, die, zoo als een ieder weet, tot hier toe onder vele opzichten te wenschen overliet, op een ordentelijken voet te brengen, en om de arme weezen, aldaar aanveerd, tot bekwame, knappe en geleerde werklieden op te leiden. Dinsdagavond gaven deleden der koormaatschappij drzer stad, eene schitterende serenade voor de woonst van hunnen bestuurder deri h. L. Baratto, ter gelegenheid van zijnen naamdag, en droegen hem tevens een schoon geschenk op uit genegenheid en dankbetuiging voor de diensten welke hij met een altijd gelijken ijver en eene zeldzame onbaatzuchtig heid aan deze bloeiende zangmaatschappij blijft bewijzen. Daarna werd er een algemeene vergadering in het lokaal gehouden in dewelke een gedeelte der commissie moest her kozen worden. De herren August Brunfaut zcon, Hilarius Decoene, Henri Thihault en Julius Dewaele verkregen de meerderheid der stemmers! Dinsdag'avond, ter gelegenheid vSn de naamfeest van hun nen Voorzitter, helibend.' leden van den Cercle de l'Union, den lieer Vnyisteke vereerd met een prachtig borstsieraad, als bewijs van liefde en aangekleefdbeid. Onnoodig te zeggen dat bet: feest luisterrijk was en dat broederliefde en weiover eenkomst er hunnen zetel hadden. Vrijdag avond ten 9 ure, gaveri de Koorleden eene sere nade aan hunnen geachten Onder-Voorzitter M. August Froidure-Vanden Broele, Raadsheer en koophandelaar onzer stad, ter gelegenheid zijns naamdag (Sl Angustinus). Na deze plechtigheid zijn de leden door eenige straten der stad gegaan onder het zingen van zeer schoone pas-redoublés, en hebben zich naar hun lokaal begeven, alwaar zij nog eenigo uren doorgebracht hebben in zeer vermakelijk tijdverdrijf. De verdienstvolle lieer Froidure heetf eenigen tijd onder zijne feestvierende leden gaan doorbrengen alwaar hij niet opgehouden heeft het voorwerp hunner betoogingen van toegenegenheid te zijn. Morgen Zondag, 29 Augusti, ten 3 ure namiddag, heeft de plechtige Prijsuitreiking plaats aan de leerlingen der koste- iooze Gemeenteschool. Deze plechtigheid zal geschieden in de groole Hallezaal. Het programma der feest is zeer aantrekkelijk; Muziek, Opening deTanhauser (Wagner), uitgevoerd door het muziekkorps der Gemeenteschool. Redevoering. Koor, de Nachtegaal, uitgevoerd door de koorzangers der Ge meenteschool. Uitreiking der Premië'n, aan de ouders wier kinderen de school regelmatig bijwonen. Uitreiking der Premiën, aan de behoeftige huisgezinnen die zich door netheid onderscheiden. Uitreiking der inschrijvingen op de alge meene pensioenkas, aan de leerlingen der avondklas en dei- muziekklas die zich in het kwijten hunner p icliten bijzonder lijk onderscheiden.Koor, Les Vacances, met lu geleiding vau orkest uitgevoerd door de koorzangers der Gemeente school. Uitreiking der eerste prijzen (eermetalen) aan de leerliongen der Dag- en Avondklas. Muziek, Herinnering uil verscheidene opéras (bewerkt door M. K. Ollo, uitgevoerd door het muziekkorps der Gemeenteschool. Ieder weldenke burger zou moeten de jeugd der werkende klas door zijne tegenwoordigheid aanmoedigen en de pogin gen ondersteunen der mannen die hel zich ter herte trekken de volksklas te onderwijzen. Zondag morgend gaat onze belangrijke maatschappij De Vrange een uitslapken doen naar de Panne. Ten vier ure (in het lokaal, Elverdiogstraat) heeft de déjeuner plaats. Volgens inlichtingen ons door een iid der maatschappij verleend, gaat de muziekafdeeliog mede om aldaar den Burgmeester eene serenade te geven. De dochter van het Etablissement gaat ook mede in hoedanigheid van vivandière. De heeren Vrangeleden reizen als liefhebbers. Bij hunne aankomst aldaar'zuilen zij dadelijk eene tent opslagen,en na de genomen zeebaden over gaan tot den diner die zeer lekker is en vervaardigd door Leo den kok der maatschappij. Men zal dus de spijzen mede nemen alles goed ingepakt: de soep in groote zwijn-blazen, de ge braden en de groenten in groote blikke doozen en de wijn in eene mande. Voor het vertrek van de Panne, zal men aldaar een allerschoonst vuurwerk aansteken, door een der leden verveerdigd. Wij hebben Vrijdag avond tegenwoordig geweest bij de repetitie der stukken en wij mogen zeggen dat dearlisten overheerlijk spelen. Nu! alles belooft die heeren een aarigenamen dag en het ware jammer dat het weder moest veranderen maar de barometers staan nogal hoog Men schrijft uit Poperinghe, 18 Augusti 18C9 L«1C. o Vervolg en slot.) De eene maatschappij noemt hare bestuurders door de rrchtstreeksche stemming van hel volk of onrechtstreeks door den keus van het Gouvernement dat hel volk verbeeldt. De andere is hare bestuurders gegeven door den Paus of de Bis schoppen zonder tusschenkomst van het burgerlijk gezag. Het eene beheer heeft zijne tribunalen, zijne gerechtshoven, zijne straffen en zijne gcvangerihuizen tot de verbetering of de verwijdering der kwaaddoeners en booswichten. Het an der heeft zijne biechtstoelen, zijne boek-en dagbladkeuringen, zijne excommunicatien, zijne hel en zijn vagevuur tof de ver- belering of de verdoeming der zondaars. De eene maatschappij heeft haren Burgerstand Etat-Civil tot het inboeken der geboorten, huwelijken en sterfgevallen. De andere heeft de inboekiog der doopsels, der eerste com muniën, der huwelijkszegeningen, der priesterwijdingen en der godsdienstige begravingen. De eene maatschappij heeft hare soldaten tot het behoud barer onafhankelijkheid en de verdediging barer nationale rechten. De andere heeft de canons barer conciliën, hare missionnarisseri, hare predikanten en martelaars tot de ver sterking en uitbreiding van liet geloof. De eene maatschappij heeft hare bijzondere gestichten van onderwijs, zoo als Staats-Universiteiten, Atheneums, Commu nale Collegien, Normal Scholen, Gemeentescholen van Mid delbaar- en Lager Onderwijs en Scholen van Volwassenen. De andere heeft hare Kalholijke Universiteit, hare Semina rian, hare Bisschoppelijke Kollegien, hare Middelbare en Lagere Scholen, hare Jesuiten- of Josephitengestiehten, hare kloosterscholen en pensionaten; hare Normale Scholen, hare broederkensschoien, hare kosterscholen, hare Zondagscholen, hare predikatiën en catechisatien in de kerk. De eene maatschappij behelst alle slach van bijzondere maatschappijen, zoo als wetenschappelijke akademien, letter kundige genootschappen, handel- en landbouwgenootschap- pen, sociëteiten van muziek, gilden van handboog, van vinkeniers, enz. De andere heeft hare sociëteiten der Jesuieten, hare Josephiten, hare kapucinen, hare karmelieters met schoen en zonder schoen, hare recolletten, hare bollandisten, hare redemptoristen, hare trappisten,hare dominicains,fran- ciscains, benediktins en ontelbare andere gemeentrn en kloosters van beide geslachten, hare Vincent-Pauiisten, hare congregatiën en hare menigvuldige broederschappen of con- frerien. Het eene beheer, om te voorzien in de burgerlijke noodwen digheden, ligt contribution op de eigendommen, op't genot van duren en vensters, enz., en op de uitoefening van han del, stielen en neringen. Het ander, om hoofd te bieden aan de godsdienstonkostejn, na door eene grondwettige vergunning gedeeld te hebben in de burgerlijke contribution, ligt beta lingen op bijna al de kerkdiensten, zoo als doopingen, huwe lijken, begravingen, enz., en voorziet in de geestelijke schatkist door de jaarwedden der confrerien, door den vastenblok, door coliekten van allen aard in de Kerk en ten huize, door S' Pieterspenningen, door de H. Kindsheid en door de afsmokkeling van bijzondere giften en testamenten- Zoo men ziet, deze. twee maatschappijen, door de inrich ting en het beheer die haar eigen zijn, hebben elk een afzon derlijk beslaan, en zijn natuurlijk gescheiden van malkander door de verschilligehid van haren aard en haar doei. Het zijn

HISTORISCHE KRANTEN

De Toekomst (1862-1894) | 1869 | | pagina 2