Stads Nieuws.
II. Goldschmidt, als vertegenwoordiger van een
syndikaat, den 17 September 11. eene overeenkomst
gesloten, waarbij de laatste zich verbindt aan de
regering 60.000,000 fr. in goud te Parijs aflosbaar,
te leenen waarvan 15 miljoen fr. voor het midden
van November gestort moet worden.
De nieuwe wet op het openbaar onderwijs, die
de Sultan in Turkije wenscht in te voeren, is van
zeer vrijzinnigen aard en rust op het beginsel, dat
het lager onderwijs, zoowel voor de jongens als
voor de meisjes, in Turkije verplichtend is. Zij
schrijft maatregelen voor om de ouders te dwingen
hunne kinderen onderwijs te doen genieten. De la
gere scholen zullen muzelmansche of christelijke
scholen zijn, al naar mate de meerderheid der be
volking van de plaats, waar zij worden opgericht,
de mahomelaansche of de christelijke godsdienst is
toegedaan maar de inrichtingen, die bestemd zijn,
om de leerlingen voor de lyceën te vormen, zul
len van gemengden aard zijn, en daarin zullen kin
deren van alle godsdiensten worden toegelaten. Er
zal voorts eene hoogere normaalschool worden in
gericht.
De worsteling welke schijnt ondernomen te zul
len worden, vertoont zich onder zeer afzonderlijke
voorwaarden: wij bevinden ons niet in tegenwoor
digheid van personen zelve die zich als kandidaat
aanbieden pvant indien zij gekozen waren zouden
zij nog beraadslagen en onderzoeken of het hun
bevalt het mandaat te aanvaarden wij bevind n
ons dan maar tegenover de candidaten van den
Opinion en uit die reden alleen bevechten wij de
zelve, niet door personaliteiten, maar met kiaarlijk
den toestand voor oogen te leggen. Sedert 7 jaar
dat de Opinion bestaal, was er niet een treffelijk
man in de geheele liberale partij die het voorwerp
zijner lasteringen niet is geweest, er is geen een be
sluit des gemeente-raads welk hij niet heeft pogen
te verdraaien en verkeerd uit te leggen, en na
vruchteloos gewerkt te hebben om de liberale ver
eeniging ten gronde te helpen zocht zij in onze
twee laatste kiezingen voor de Kamers, om de libe
rale candidaten te doen mislukken met eene ont
houding te betrachten die niet dan strekken kon
dan ten voordeele der clericalc partij.
In deze omstandigheidwij vragen hetwat
waarde kan het voordragen dezer mannen hebben,
kan de liberale vereeniging eenoogenblik aarzelen?
Schrijft hare weerdigheid haar niet voor zulke can-
didaturen te bestrijden, die op de wijze zoo als zij
worden voorgedragen maar de uitdrukking zijn van
gezegden Opinionhetgeen door al de liberalen
dient wel begrepen te worden.
Daarom raden wij al onze politieke vrienden
aan om voorde candidalen van de liberale vereeni
ging te stemmen.
IJperen, 25n October 1869.
Liberale Vereeniging der stad en arrondissement IJperen.
Vergadering van 18 October 186!), ten 7 ure 's avonds.
II. de Voorzitter P. Beke legt het doel der vergadering uit
hij geeft lezing van eenen brief van M. L. Rabau, die openl-
lijk zijne liberale grondbeginsels blootlegt. M. de Voorzitter
geeft alsdan de namen der voorloopige Candidalen van het
comité te kennen voor de kiezing van 26 dezer, het zijn HM.:
Vanheule L., Vanden Bogaerde Th., Becuwe Ch., Van Allevn-
nesT., Messiaen F., uittredende leden, en MM. Rabau L., en
Verschaeve Alp., in vervanging van wijlen MM. Cardinael E.
en Brunfaut-Bourgois. M. Carton, arrondissement* commissa
ris, neemt hel woord en ondersteunt krachtdadig de candida-
turen van de beeren Verschaeve en Rabau.
De zitting werd alsdan voor een kwartier uurs opgeschorst
en bij deszelfs herneming gaat men over tot de kiezing van de
definitieve Candidaten. De uitslag geeft
Stemmers, 51Witte briefjes, 2.
MM. Vanheule bekomt 46 stemmen, Vanden Bogaerde 47,
Becuwe 47, Van Alleyiines 47. Messiaen 43, Rabau 45, Ver
schaeve 38, Cornette 7, Bossaert 6, en Capron I.
Ten dien gevolge verklaart M. de Voorzitter als definitive
candidaten der Liberale Vereeniging voor de Gemeentekiezing
van IJperen van 26 October 1869, de heeren Vanheule Louis.
Vanden Bogaerde Theodoor. Becuwg Charles. Van Alleynnes
Louis. Messiaen Felix. Ilabau Louis. Verschaeve Alphonse.
De zitting wordt ten 8 1/4 geheven.
Zondag laatst in de Groote Hallezaal heeft de opening der
Landbouwtentoonstelling plaats gehad. Men mag verzekeren
dat onze stad in lang zulk geene verzameling bloemen,planten
en Arucllten gezien heeft, alsook dt landbouwvoortbrengsels
die zich aldaar bevinden, getuigen van den bloei en het wel
varen van ons arrondissement. Het zicht der zaal levert iets
looverachtigs voor den aanschouwer: de beide kanten langs
de vensters zijn bekleed met al de voortbrengsels van den
zwareu landbouw de middentafels zijn opgetooid met over-
schoone verzamelingen fruiten en bloemen, merkweerdig vlas
en tabak. De tentoongestelde machienen om te dorschen en
te zwijngelen roepen iedereens aandacht in. De tentoonstel
ling is zeer bezochten veel liefhebbers keeren dagelijks terug,
een zeker teeken dat dezelva de algemeene aandacht verdient.
Zondag wordt dezelve met den middag gesloten en de uit
reiking der medailjen en andere belooningen zal onmiddelijk
geschieden. Na deze plechtigheid zal er een baoket plaats heb
ben in het Hotel der Kasselrij.
Later zallen wij op denige mei kweerdigheden dezer ten
toonstelling terug komen.
f
De VLAAMSCllE STER heeft Zondag laatst haar tooneel-
jaar geopend met eenen luister en eenen bijval weerdig van
hare onverpoosde strevingen. De liefhebbers-akteurs hebben
zich op de hoogte gehouden hunner alom gunstige reputatie
en den IJperlingen bewezen dat hunne kinderen niet moeten
wijken voor de lieste spelers der andere vlaamsche steden. Al
len zonder uitzondering hebben hunne rollen talentvol ver
tolkt: MM. Delelter, Pieteren Jan Ram, Rodolf, Tiste, de
Gendarm (een ware tijp), Lijbaert, Tone en Walter mogen op
grootere Theaters dan IJperen zich vertoonen. De damen Mev.
Gassécen Mtj. Maria Hermans hebben uitgemunt in hare drij
rollen. Zij hebben een onbetwistbaar talent als tooneelspeels-
lers en helderen met hun eigenaardig spel telkenmale de poo
gingen der ijpersehe akteurs niet weinig op; ook heeft het
publiek, samengesteld uit al de standen van de eerlijke samen
leving, blijkens gegeven van genegenheid tot de Vlaamsche
Ster, en zoodanig geboeid geweest door de begoocheling dat
groot en klein van den beginne tot het einde hunne plaats niet
hebben verlaten.
Wij zien geern dat de Grooten van IJperen door hnnne te
genwoordigheid zulke feesten veredelen, dat geeft moed en
voldoening aan dezen die er zich mede bemoeien; het is ook
de eenigste beiponing welke zij beoogen: want zij helpt hen
den wensch verwezenlijk! n om het Vaamsch Tooneel en de
Vlaamsche Taal op te beuren en den Vlamingen duurbaar te
maken.
Maandag morgend ten 10 ure had de H.-Geest-mis plaats
ter eere van den II. Lukas, patroon der artisten. De leerlin
gen van hel Academie en de verschillige artisten onzer stad
woonden dezelve bij. Het carillon kondigde deze plechtigheid
aan.
's Namiddags ahvederom carillon Het was koningschie-
ting bij de Stalenboog-Maatschappij (in den Prince Royal).
Wij weten niet wie de behendige schutter is die dien eeretijtei
verworven heeft. Zoohaast hij ten onzen vvete zal komen zal
liet ons eene plicht zijn zijnen naam te laten kennen.
De ziltiingen van den Kunst- en Letterkring volgen zich
alle Woensdagen zonder onderbreking op, en de werkzaam
heden worden insgelijks druk voortgezet. M. Van Aertselaer
had Woensdag laatst zijne spreekbeurt en vergastte het gezel
schap met eene voordracht strekkende om te bewijzen dat de
belgische onwenteling van 1850 niet voortgesproten is uil
oorzaken en redenen die lot nu toe door veel schrijvers wer
den staande gehouden. Hij beschouwt dit tijdvak onder een
heel ander oogpunt dan dat men het tot thans verhandeld zag
hij stelde vast dat Willem I, alhoewel er tegen hem gegronde
grieven bestonden, toch zóó plichlig niet was als men wel
beweert, en dat de drij hoofdzakelijke punten, de taalkwestie,
de drukpers en het onderwijs, die men hem ten laste legde,
nog altijd door dezelfde mannen als toen, bestreden worden.
Misschien dat zijne voordracht, beschouwd ondereen poli
tiek oogpunt, de goedkeuring van al de leden niet wegdroeg;
maar stellig is het dat de meerderheid met hem de huidige toe
nadering lusschen Holland en Beigie toejuicht en zou willen
zien dat bij de Taal, nog de Kunsten en Nijverheid zich zou
den voegen omdat, builen het politiek bestaan, onze beide
volkeren als broeders, als kinderen van éénen stam zouden
mogen leven,- want de algemeene vijand van toen, bestaat nu
nog!
M. Auguste Podevyn, wacht in de eerste kompagnie der
ijpersehe Burgerwacht, heeft Vrijdag avond de oflicieele mare
ontvangen dal hij in de internationale schijfschieting te Luik
prijs heeft behaald en hem zou willen gaan afhalen Dinsdag,
29 dezer.
Woensdag aanstaande, heeft er alhier in Stadstooneelzaal
een buitengewone FRANSCHE VERTOONING plaats, onder
het bestier van M. Caliste-Pasquet, van het Theater van Rou-
baix. De vertooning zal samengesteld worden als volgt
1. Le Camp des Bourgeoises, Comédie, parDumanoir.
2. Le Eeu au Couvent, Comédie par Th. Barrière.
vertrouwen dat men in hun stelde. Men heeft nooit geweten
dat hij zijne zoo edele kunst ten dienste stelde tot het volvoe-
voeren van wraakneming en andere strafverdienende driften.
Alexander ligt op zijn sterfbed. Men waarschuwt hem dat
Philippe, zijn geneesheer, hem wilt vergiftigen: deze brengt
hem zijnen drank, waarvan de genezing van dezen grooten
overweldiger afhing, die voor alle antwoord, met eene vaste
hand den weldoenden beker neemt en tot den grond ledigt,
met de andere hand aan Philippe het aanklagings-biljet over
geeft. Alexander was korten tijd daarna geheel hersteld.
Bonaparte na zijnen beweenlijken en onvoorzichtigen
tocht naar Syrië, ziet zich verplicht terug te deinzen en de
wildernis door te trekken.
Vijf honderd tachenlig franschen liggen ziel" in het hospi
taal van Jaffa. De vervoermiddelen om deze ongelukkigen
mede te nemen zijn niet toereikend of ontbreken, degeneraal-
hevelhebber ligt alle moeielijkheid, en stelt voor aan den
geneesheer-principaal des legers al deze ongelukkigen te ver
geven deze verwerpt met afkeer dit voorstel. De generaal
wordt toornig, en schiet uit in bedreigingen. De geneesheer
de tent verlatende spreekt deze woorden uit, weerdig om al-
lijd in het geheugen te blijven Noch mijne grondbegin
sels noch mijne weerdigheid van geneesheer laten mij niet.
toe een moordenaar te zijn. Het was een nederige apo
theker, Rover genaamd die dit schrikkelijk bevel uitvoerde.
Hij stierf in 1817, in Cairo (Egypte), ten gevolge eener on
geneesbare kwaal in de ingewanden. Hij had nooit in zijn va
derland durven terugkeeren.
Wij hebben gezien dat in de oude tijden al de vergiften
getrokken waren uit het plantenrijk, en beperkten zich tot
een klein getal planten waaruit men het zap perstte. Het was
maar omtrent de twaalfde eeuw dat de Araabsche alchimisten
de vergiften deden kennen, getrokken uit de delfstoffen en
voornamelijk het arsenic), het spiesglas het spaansch
groen, enz., enz.
Het was sedertdien dat de vergiftigingen talrijker werden.
Rome, Napels en'Venetië waren de steden alwaar de schei
kundigen zich het meest toelegden op de studie van het gift-
mengen en op de kunst van meer of min krachtige uitwerk
sels en door hetzelfde den slachtofferen ongemerkt te doen
toedienen. De vergiften uit het plantenrijk getrokken konnen
dit doe! niet bereiken, uit oorzaak van hunnen onaangenamen
reuk en waigachtige smaak. Men moest dan in het dierenrijk
en het delfstofrijk andere voortbrengsels zoeken die, beroofd
van reuk, met kleine gedeelten kouden ingegeven zijn en eene
verzekerde en rasse dood veroorz.iakendit vermaard gift
werd gevonden; het. was het rqua lofana. Dit gift was het
voorwerp van de onvermoaide navorschingen van vele genees-
heeren die het vruchteloos zochtten. Wij die lang te Rome
en te Napels verbleven, wij leverden ons over aan dezelve na
vorschingen en gelooven de ware samenstelling van dit gift
ontdekt te hebben.
Cardinaal Bembo, in zijne nagelatene schriften, Guicciar-
dini, Paul Jove en Tomassini spreken van een aqua lofana,
dal zij insgelijks aqua Cantarella noemendeze woorden
tafana en cantarella., beteekenen spaansche vlieg en het is
zeker dat men het gedistilleerd water van dit dier gebruikte
vermengd met dierolie zeer inetend en eene andere zeer door
schijnende vocht,ontdekt door M. Robiquet en waarin men al
de eigendommen van het sterkste vergift vindt. Een enkele
druppel sap van spaansche vliegen heeft oneindig veel meer
kracht dan het poeder van dit dier.
Maar er bestonden en bestaan nog drij soorten van aqua
lofanawelk men heimelijk verveerdigt te Bolonie, Rome en
Napels, alwaar er om zoo te zeggen geene medikale toezicht
bestaat. Eene onder dezelve die aanleiding geeft tot eene
sleepziekte gevolgd van onvermijdelijke dood, en waarvan on
gelukkiglijk geene sporen op de lijken gevonden worden.
Ziedaar, lezer, het kort begrijp der geschiedenis van de
vergiftigingen en gruweldaden welk men vindt in de annalen
der middeleeuw en latere tijden, en gelukkigiijk zeer zeld
zaam in onze dagen, hetgeen toe te schrijven moet wezen aan
de geneeskundige kennissen, die het wetgevende strafrecht,
tot de openbare en de persoonlijke veiligheid, op dit belang
rijk punt verkregen heeft, (einde).