löPËRINGHE.
Mi helooverd kind.
avelghem,
Siads Nieuws.
oorlog bedreigd Hij die ons de wet-
Faidei» op den nek wrong? Hij die
dooi den mond van Benetletti, onze
onafhankelijkheid behandelen wilde
als eene pop waarmee men doen kan
wat men wil?
Neen
Duitscliland is ie groot, te machtig
te verstandig, te verlicht om ons te
beledigen.
Ons moreel helpen in onzen strijd
voor beschaving, ja wel
'Ons dwarsboomen, omdat wij,
ongelukkig genoeg, nog den ultra-
moi.taanrchen kanker neit hebben
kunnen uitroeien, ondanks al onze
kloeke pogingen, neen, dit willen
wij niet gelooven. Daartoe is Duitsch
land te edelmoedig
Aan 't Meuleken, een wel gekend
gehucht eener gemeente van 't kanton
Veuvne, is er een kind van elf tot
twaalf jarentoebehoorende aan
wer dieden, dat epileptiqueis, of eene
zenuwziekte heeft, in eenen zeldza-
men hoogen graadli et arme schepsel,
slaakt luide schreeuwen, wringt zich
armen en beenen, als de krisis over
komt, roept en tiert van pijn en
Siaarte, en vervult den bezoeker met
aandoening en diep medelijden.
Dit is zeer bedroevend en ongeluk
kig voor het kind en voor zijne fa
milie. Doch, liet is ook bedroevend,
te hooren én te zien den overgrooten
toeloop van volk uit al de omliggende
plaatsen om naar dat kind te gaan
kijken allerlei geruchten zijn daar
over heinde en verre rondgestrooid
de eene vertellen dat het kind betoo-
verd is anderen, dat het van den
duivel bezeten is! Iioe is het mogelijk
van in de leste^ helft van de negen
tiende eeuw nog zoo dom, nog zoo
eenvoudig, nog zoo lichtgeloovig te
zijn Iloe is het mogelijk dat in onze
Vlaanderen nog zulke bijgeloovighe-
den onder zoo veel menschen kunnen
weerklank vinden En het geen nog
meest bedroevend is van te vernemen
dat er sommige menschen zijn die
geleerdheid bezitten, en die zulke
geruchten door hunne woorden en
hunne houding schijnen aan te moe
digen, in plaats van er tegen te pro
testeren, en door hun gezag of door
hunne positie, de verdoolde meening
in te lichten, de eenvoudige menschen
den blinddoek af te doen, en hen te
zeggen dat er geene tooveraars zijn,
dat er nimmer bestaan hebben, dat
er nooit bestaan zullen dat niemand
kan van eenen duivel bezeten wor
den dat dit alles oudewijvenpraat
is, en dat het in zulke ongelukkige
gevallen niet te doen is met het on
gelukkig kind te gaan belezen, zoo
als er gezegd wordt, maar dat het
kind moet toevertrouwd worden aan
eenen goeden geneesheer, die zijn
vak verstaat, die de ziekte kent, die
ondervinding heeft. Dat dient gedaan
te worden, en niets anders.
Wij protesteren tegen zulke onge
rijmde uitstrooisels wij protesteren
uit al onze macht, in name der ge
zonde redein name der weten
schappen, in name der waarheid, en
wij roepen-tot alle eenvoudige men
schen Blijft te huis op uw werk, in
plaats van de vensters te gaan breken
door gedrom aan 't huizeken der
moeder van dat kind ja, blijft te
huis, op dat niet langer uwe onzin
nige beevaart blijve dienen om de
domme vooroordeelen in zwang te
houden die ons de onwetendheid en
de duisternissen van de middeneeu
wen, te treurig en te bloedend herin
neren en tot de geleerden en weten
den zeggen' wij doet uwen plicht,
spreekt tot de eenvoudigen met rede
en verstand, en zegt aan de verleide
volksschare dat het allen verdichtsels
zijn wat men uitgestrooid heeften
aizoo zullen deze doen wat er betaamt
gedaan te worden, ik wil zeggen de
onwetenden onderwijzen, de vooroor
deelen en bijgeloovigheden helpen
uitroeijen.
X. X. (Advertentieblad)
BURGERSTAND
Huwelijken.
Sterfgevallen.
14 April 1875.
Aen J. Delbove, priester.
O
IJperen, 17" April 1875.
Sclroolpüsining. - De kring ter be
voordeeling van den schoolpenning zet hare
werking voort. «Veel kleintjes maken een groot,
zegt het spreekwoord, en deze kring, zich. dit
herinnerende, verzamelt alles in, hoe gering ook,
zeker zijnde dat op den duur, hunne pogingen
zullen met den besten uilslag bekroond worden.
Lijst van den 1" trimester,
Gevolg van eene mande zonder
onderste,
fr. 24-96.
5-40.
Totaal fr. 28-56.
Giai-gea-wacBiil. - Het volgende artikel
is ons ter inpluatsing toegezonden
Heer opsteller,
Ik heb met vee! aandacht gelezen het artikel
over de Burgerwacht, in het nummer der, Toe
komst van Zondag laatst, en ik ben overtuigd dat
het ernstig noodig is onze medeburgers kennis
te geven, volgens de inrichtings-wet, wie het
recht heeft ingeschreven te worden op de
controle van den werkzariien dienst.
Ik zeg: het recht, want in een vrij land
zooals Belgie, is het toegelaten aan eiken burger
van gewapend te worden, de orde en de wetten
te beveiligen en te waken over het behoud onzer
nationale onafhankelijkheid en de onschendbaar
heid van ons grondgebied.
Wie zijn, volgens art. 24 der wet, de burgers
die door de Gemeente-Overheid moeten inge
schreven worden
Al degenen die in staat zijn fcicli te kleeden,
anders gezegd, deze die de middels hebben om
hunne kleeding te koopen dus, al de burgers
die door de Gemeente-Overheid niet aangewezen
zijn, moeten aanzien worden als personen, wiens
middels zóódanig bepaald zijn dal zij deze kleine
uitgave niet zouden kunnen doen, zonder zich te
hinderen in hunnen koophandel, nijverheid of
andere bestaanmiddelen.
Om dit recht aan eiken burger Ie behouden
heeft een besluit ven 27" Juli 1848, nr 42482 de
volgeede bepalingen vastgesteld
Een persoon ingeschreven op de controle
de réserve, heeft altijd het recht zijn inschrij-
ving te vragen op de controle van gewonen
ii dienst; en deze inschrijving mag hem niet ge-
weigerd worden.
Door een algemeen onderzoek heeft men tot de
ontdekking gekomen van een groot getal personen
onzer stad die recht hadden om deel te maken der
Burgerwacht. Deze inlijving verwekt hij eenige
eene misgepiaalste ontevredenheid. De kleine
onkost die er te doen val{ wordt ruimsehools
vergolden door de eer van deel te maken eener
der edelste instelling.
Dus al deze die deel maken der Belgische Bur
gerwacht mogen zich gelukkiger achten dan
dezen die er geen deel van maken.
Een nieuwe garde.
ScEswohc Eisisjstesj. - Ei-
sprake
dat men vvelhaasl zal aanvangen met het optimme
ren der stellingen lot het plaatsen der standbeel
den in den noodgevel der Halle.
De beelden die in de zuid- en' westgevels der
Ilalle geplaatst zijn werden destijds vervaardigd
door den verdienstelijken artiest M. Puyenbroeck
en de plaatsing daarvan gaf aanleiding lot schoont-
feesten die teenigermale ter eere van den beeld
houwer ten deele vielen.
Wanneer de schepenzale opgedaan was,werden
er nogeens feesten ingericht waarin men de ar
tiesten welverdiende eer toebracht.
Nu, met de voltooiing dei- herstellingswerken
aan onze groote Halle, verwacht iedereen zich, ter
gelegenheid van Thuindag aan eene meer of min
oflicieele plichligheid die de plaatsing der beelden
onzer voorvaders zou vereeuwigen, zooveel Ie
meer daar hut nu drij kinders van IJperen geldt
die de vervaardigers derzelve zijn.
Volgens de Pliotographiè'n die er van gemaakt
zijn kan men zeer gemakkelijk oordeelen over de
kunstelijke waarde derzelve en wij mogen vrij en
zonder aarzelen verklaren dat deze beelden voor
niets moeten onderdoen voor deze die reeds van
over lang in de gevels pronken, ook wanner men
den naam noemt van M. Fiers is allen lof overtol
lig, en onze twee j udige IJpersche artiesten de
heeren Lefever en Comein, die, als M. Fiers, de
hoofdstad bewonen en ter gelijker tijde als die
heer een gelijk getal beelden vervaardigd hebben,
mogen eene verdiende plaats nemen in onze lof-
tuigingen over de volmaakte uitvoering van hunne
werken.
De stad mag fier zijn aan deze kunstenaars het
licht gegeven te hebben, en de burgerklas, waar
van zij kinderen zijn, zou haren wensch voldaan
zien, mochten zij het een of andere feest ter
vereering dezer volkskinderen bijwonen. X.
(iemccntc-school. - Het muziek
feest gegeven door de leerlingen der Gemeente
school onzer stad, Zondag laatst van 12 tot I ure,
is zeer wel gelukt.
Een schoon en talrijk publirk heeft aan den
oproep beantwoord en ■mildeiijk, zoo bet schijnt,
zijne jonst voor de Gemeente-School getoond.
De muziekstukken, uitgevoerd onder het bestier
van den kundigen muziekmeester M. Balmakers,
hebben de goedkeuring van eenirder verdiend.
+N Ê&aeïte. - In den nacht van dl" tot 12"
April, is er ten nadeele der weduwe Crienj-Coe.-
voet, koopvrouw in de Vleeschhouwerstraat
(Statiestraat), alhier, ontstolen geweest vaneen tot
twee dozijnen geeie buzaan vellen. Een oud zilve
ren zakuurwerk, ter waarde van 5 a 4fr., en eene
somme van 70 fr. zijn insgelijks door de dieven
of den dief medegenomen.
De daders zijn tot heden onbekend.
\an den 9" tot den 1G" April 1875.
GEBOORTEN
Mannelijk geslacht 4) z 10>
Vrouwelijk 6)
Vandorpe, Edouardus, wever, en Vanheule,
Eudoxia, kantwerkster. Denys, Petrus, goud
smid, en Vankemmel, Lucia, zonder beroep. -
De Gryze, Franciscus, wever, en Duprez, Virginia,
strijkster. Cardoen, Carolus, zwingelaar, en
Lenoir, Sabina, kantwerkster.
Joseph, Petrus, 86 jaren, zonder beroep, we-
duwaar van Maria Weis, Hondslraat. Laire,
Petrus, 72 jaren, koeihouder, weduwaar van
Joanna Deibecque, Mondstraat. Gauquie, Bar
bara, 78 jaren, zonder beroep, weduwe van
Petrus Playi, Bollingstraat.Flamey, Alexander,
78 jaren, zonder beroep, weduwaar van Maria
Provoost, Dixmudcslraat.
Kinderen beneden Mannelijk geslacht 1) j
de 7 jaren Vrouwelijk idem 0)
Zondag laetst heb ik de Toekomst gelezen en
ik heb niet weynig verwondert geweest van te
zien dat gv naer den lykdienst van uwen vaeder
gekomen zyt als priester.
Gy spreekt noglans van uwe kinder gevoelens
en van uwe teedere liefde voor uwen afgestorven
vaeder.
't Is spylig dat deze gevoelens by u maer ge
komen zyn nae zyne dood, het zou hem veel
aengenaeme genoegen verschafqhebben deze ge
voelens by u Ie ontdekken gedurende zyn leven.
Gy zoudt veel beter enkelyk als kind naer de
begraeving gekomen zyn, want gy had als kind,
in de legenwoordigheyd van meer dan 800 treffe-
lyke persoenen de gedaglenis van uwen vaeder
niet durven hoonen.
Maer wat durft een priester niet!
Zien wy niet daegelyks al de vyandschappen
welke zy in de famillien doen ontstaen, zy die
zich de dienaers en naevolgers van den God van
vrede durven benoemen.
Ook den deken en de professors hebben u wel
geoordeeld. Uwe koppigheyduwen dwaezen
hoogmoed waerborgden hun uwe medewerking.
Maer hunne poogingen zoo wel als uwe ontaerde
handelwys zullen tegen de Phiiharmonie en de
Societeyt der Oude Pompiers vrugteloos blyven.
Gedurende de laetste ziekte van uwen vaeder is
den deken meer dan honderd keeren gekomen om
zyne demissie te verkrygen.
Hy deed al de deuren siuyten en om myn ver
trouwen beter in slaep te wiegen, hy gebaerde
vermaningen over d'eeuwige zaeken te willen
geven; hy verhoopte dat uwen vaeder,overvallen
en afgemat door de ziekte, zyne demissie zou
geteekend hebben.
'tWas al vrugteloos,want nae 23 jaeren lang in
de societeyt zooveel genoegen gevonden te hebben,
hy was te zeer aengekleefd aen den President en
aen de medebroeders, om hun te verloochenen
en hy zond deo dtken wandelen, telkens dal hy
hem van die nieuwe zonde kwam spreeken.
Engy durftonbeschaemd doen verslaendat uwen
vader, in geval van geneeziiïg, de zael zou ver
iaeten hebben en,dewyl gy aizoo vrywillig liegt,
gy roemt 11 van eenen priester te zyn van den God
van eeuwige waerheyd!
Als gy my vroeg om uwe studiën veortezetten
lot het seminarie, gy moest i«y zeggen dat met
het priesterdom alle kinderlyke gevoelens, niet
meer kunden noch naoogden bestaen en dat wy
uwe ootmoedige dienaer en dienaeresse moesten
wezen, maer in dat geval, gy zoudt het niet ge-
geraeden gehad hebben.
Gy zoudt veel beter treffelyken plafonneur ge
weest zyn, onderdanig aen uwe ouders en met
uwen aerbeyd een eerlyk bestaen verdiend heb
ben.
Gy zoudt niet hebben durven schryven dat uwe
hoedanigbeyd van priester u boven UW'e pjtders
plaetst, dat gy alleen kunt oordeelen en dat de
ouders, wanneer de jongens in 't zwarte zyn, voor
hun maer de rol van dienaer en dienaeresse meer
te spelen hebben.
Gy hakkelt, zegt gy, ja gy hakkelt als gy de
overhand niet kunt verkrygen, want alsdan de
gramschap en den vernederden koppigen hoog
moed versmagten de slem in uwe keel, maer als
gy gelooft te zegepraelrn en dat gy met andere
kwezelaers de rëglen van uwen broeder kunt
ondermynen en miskennen, gy kraeyt toen wel
zonder hakkelen.
'I Is te lang dat uwen drummenden koppigen
aerd iny bekend is, omdat ik er my ooit zou
kunnen over tnisgrypen,
Gy zoudt willen dat den deken de politie van
de lykstoeten zou hebben en dat hy meester
zou zyn op straet gelyk in de kerk.
H<?e! t was ik die den deken vroeg en die hem
betaelde om naer [jet huys te komen en 't is den
deken die zou commandeeren en zeggen vvie aen
den lykstoet zal deel nemen en wie hy er teo-en
myn en wil zo,u uitsluvten. Kent gy dan het
spreekwoord niet Die belaeld, conanjandeerl.
Indien den deken lykstoeten wilt comman(j
ren, dat hy gael om d'arme behoeftige menseh'"
in te haelen,maer alsdan gaet hy nauwelyks te/"
tot aen de kerkrdeur en zviien kappelaen
pas d'argetit pus de suisse.
Gy spreekt ook van vonnissen die de kerkre(,
ten aldus vastgesteld hebben. Vermits er besta
naemt ze, maer gy zult er u van wagten, J.i
wetende dat gy nogeens vrywillig liegt.
Indien gy begeert nog beter van iedereen Pe
kend te zyn en aldus nieuwe Ivtels bv u\L'
bisschop te verkrygen, en nog eens van uWe
confraters gefeliciteerd te zyn gelyk op den da„
van den lykdienst, keert man- weder -naer d'Ezi
straet te Brugge, om door uwen advokaet eej
nieuwen schimp artykel te doen schryven.
Ik zal u nog eens zelve antwoorden en,alhot.
wel gy hebt durven schryven dat de ouders, djj
het ongeluk hebben priesters onder hunne jon.
gens te tellen, schaers verstand genoeg blyVen
houden- om de dienaers van die uitstekende
liglen te worden, ik hoop nochtans dal God n»
genoeg gezond verstand zal overlaten, om ["e
bewyzen dat het vierde der tien geboden niet
verdweenen is, sedert dat gy en de uwe het wilt
vervangen door: zyt de slaeven van uwe jongens
in plaets dat er geschreven staet Eert UVVen
vader en uwe moeder.
WEDUWE DELIiOVE-BOlICQljEY,
Ter gelegenheid der schuif-schieting geofferd
door M. Van Mei-ris aan al de leden der Phil,
harmonie en die den 18" der loopende maand
plaats heeft, men had aan den burgmeester de
permissie gevraagd om de noodige perssen te
mogen plaatsen langs den openbaren steenweg
van den Abeele, op eenen kilometer afstand
der stad.
Onze burgmeester - volksvertegenwoordiger
heeft geradig gevonden te antwoorden aan JI,
Lebbe, gemeenteraadsheer en major der burger,
wacht, die lid van de commissie der schieting ij
en die zich van deze vraag bij hem had willen
belasten, dat zulks niet kon toegelaten zijn, om
reden dat de paarden die aldaar zouden gepas
seerd hebben zich hadden kunnen verschrikken en
groote ongelukken veroorzaken.
Hoe komt het dat den burgmeester tot ilu
gewacht heeft om in zulke schietingen gevaar te
vinden; verschillige keeren 's jaars waren hier
zulke feesten gegeven en, alhoewel deze schielim
gen dikwijls in het midden der stad plaats had
den, nooit heeft er het minste ongeval gebeurd,
Daar is de vraag dat eenieder zich doet, en hier
is de antwoord die van alle lippen rolt.
Deze schieting is eene liberale feest, onze ka-
tholijke stadhuisbazen moeten dan trachten de
zelfde te doen mislukken.
Wij leveren dit gedrag over aan de popering-
scheschatplichtigcn; men tracht ten hunnen voor
deel wat feesten in te richten om de neeringdoen-
ders profijt te verschaffen en de overheid der stad
zoekt onderkotige middels om deze feesten te
doen missen, onder het spottelijk voorwendsel
dat er gevaar zou zyn voor de paarden.
Maar dat onze kopstukken ons eens uitleggen
waarom men alles toelaat aan de eene en alles
wilt verbieden aan de andere.
Was er geen gevaar voor de paarden, als wan
neer men over twee maanden eenen altaar opge
richt had ten midden der Groote Markt en dat
er duizende kwezelaars van de omliggende paro
chiën ile straten doorliepen al schreeuwen en
tieren, genoeg om al de paarden oorendul te
maken Waarom die twee malen en twee ge
wichten en waarom onder de klerikale regende
die ons bestiert, zijn de heigen niet meer gelijk
voor de wet?
't Is waar, hel orde-woord koomt van het
bisdom de liberale Phiiharmonie moet
verpletterd worden en, om tot dit oogwit te
gei aken, alle middels zijn goed; die schepsels
van den bisschop moeten dan gehoorzamen aan
zijne bevelen, hoe dom en hoe belachelijk deze
ook mogen wezen.
Niettegenstaande de tegenkanting van de zoo
gezegde kerkelijke en wereldlijke overheden, deze
feest zal noglans plaats hebben, want de com
missie der schieting heeft de noodige maatregels
verschaft om hun kwaden wil zonder uitwerk
sel te laten. De perssen zullen geplaatst zijn in
belokene plaatsen waar de wraak onzer tegen
strevers ons niet zal kunnen vervolgen.
Wij laten aan alle onpartijdige lieden oordeelen
ovei zulk een gedrag en wij schandvlekken de
age middels welke de dweepzuchtige zwarte
bende hier gebruikt tegen onze liberale muziek
maatschappij.
U April 187 'j
hêïd ^a<*er'ce Postb°de ffeeft mij de Vrij-
Goed manneke lees luid op het nieuws
ro'^ U-rvvijl ik mijne pijp ten einde
Het kind gehoorzaamt: het leest van 't begin
lot t einde en tamelijk goed.
Er komt nu een nieuwe iieerrr te vpor-
'Jn; de HEEt-R munijeerrr IIonoré Vin Sace-
ghem. Wat voor soort van vogel'is 'dat vaderke??
Vraag het liever aan Mocderke, mijn kind;
ik moet straks werken beginnen; doch 'k zal
luisteren wat zij u over dat schepsel Gods zal
vertellen r
r t j r r t r
?e Heer Mijnheer IIonoré Van Saceghem,
mijn lieve jongen, dat is de zoon van zijnen vader
St-Petriis van den sakristie-zolder. Hij is de
broeder van den geestelijken Gentille die it)
zijnen gewijden driehek den Champagne
i
