Hoe de bisschoppen zonden moeten
zijn.
Het kongres der onderwijzers.
Leert Tiet volk!
Schande voorBelgië!
De budgetten.
Personneele belastingen.
Grondbelastingen.
Geschiedkundige herinneringen.
Stads Nieuws.
sleppedrager, dat had heter uwe plaets
geweest, hé, groote proprietaris?)
Ah dat woord proprietaris, dat is
te veelDat men onze uitgever uit
schelde voor sleppedrager, a la bon
ne heure! die zijn ten minste nog
smaadre dens, maar proprietaris, en
toen nog groote proprietaris! Het is om
dood te vallen, en toen nog van niets
tot grrroooote proprietaris komen!
Maar waar heeft Engel toch dit
verdiend
Is het omdat hij het met zijnen zu
ren arbeid gewonnen heeft, en niet
eerlijk hijeen heeft gespaard, a la
Ingelmunster's.... Nu. tot daar, onze
Engel heeft in geen twee dagen kun
nen etenook waarom iemand
groote proprietaris noemen
Het vuurwerk had niets bijzonders dan
het eindestuk.
(Ja, het eindestuk!... Dit verheelde
wettigt de wapens der koninhlyke familie
en dat bevalt u niet al te veel!... Hadden
het de wapens van Garibaldi of van Bis
marck geweost, niet waerl...
Hier zijn ze kwaad, geloof ik, paf!
paf!!... zij schieten in vlam,die lieve
opstellertjes van 't Nieuwsblad.
Ofwel had gy eenen pastor, een kalot e
of een pape in ae lucht zien springen of
met petrool zien brandenhé!...)
Hier springen ze in de lucht, 't is
toch jammer ze waren zoo geestig....
en slim, tè
Ten slotte is dien dag een dag van veel
verkoop voor de neringdoende bevolking
geweest.
(Hebben er misschien dien dag in de
statie veel Toekomsten verkocht geweest
Ha hier springt den aap uit de
mouwe.... de jaioerzijhe wel!
verkoopt ook Nieuwsbladjes, wij wil
len wedden dat gij veel meer zoudt
verkoopen dan onze Toekomsten....
probeer ne keer.
Ten 10 ure is Leopold II van Kortrijk
vertrokken.
(Geheel kontent, maer GY waerschyn-
lyk vol spyt en nyd.)
Spijtig en nijdig, nog nooit meer.
Ook onze uitgever had er rede voor.
Wat, een man zooals hijeen officier
met een pluimnen schatbewaarder
van den schoolpenning, nen kom-
mandeur van de Sterre en eerelid van
wel twintig vlaamsche sociëteiten,
die peisde als Leopold hem ging zien,
hem rechtuit zou gezegd hebben:
bonjours Engel, kom hier da'k u de
coreerenen hij heeft hem niet
eens bezien.
Iedereen zou hersten van colerie.
Ons uitstapken naar de Kortrijksche
feeslsn heeft ons de gelegenheid verschaft
om de prachtige muurschilderingen in de
O. L. V. Kerk en in het stadhuis te gaan
bezichtigen, iets dat alléén de moeite
weerd is om zich te verplaatsen.
(Drommelsgaet gy naer de kerk
Toch niet om te bidden, zekerW ant dat
zou zweeren met uwe fonctie van gods-
lasteraer en kniegebogen slave der kerk-
vervolgers!... En gy maent de menschen
aen om naer de kerk te gaen? 'Tiste
LAF!!!)
En nu eens ernstig. Als er veel
naar de kerk niet meer gaan, aan
wie de schuld? aan u,dienaren Gods,
die u en uwen winkel zoo hatelijk
maken dat met den hesten wilier der
wereld men op het laatst ten hoogst
verbitterdgeheel den boel aan
zijne hielen zou vagen.
Iedereen is niet als onze Engel
die door zijn karakter en stand, wel
lacht met al uwe praats.
LAF zegt gij. Weet gij wat een
laffe kerel is, hij mag van Jvortrijk
of elders zijn? LAF zijn, is iemand
uitschelden dat hij naar de kerk niet
gaat, toen men weet dat men liegt,
enkelijk om den persoon hij uwe lezers
hatelijk te maken; LAF zijn,is iemand
uitschelden en bemodderen zonder
eens te durven zijnen naam onder
zulke artikels te stellen.
Wij zijn meermalen in de gelegenheid
geweest den slechten weg, den weinig
christelijken weg aan te looncn welke de
bisschoppen in 't bijzonder en de geeste
lijkheid in 't algemeen, in lijden
kiezingen
volgen.
Het
in
doet
goed
van
soms
hier en daar eene uitzondering te vinden
welke wij dan met genoegen aanstippen,
hopende dal die kerkvaders eens lot
betere gedachten zullen komen en de
vrede in plaats van den twist onder de
menschen zullen brengen.
Wij geven hier onder de denkwijze
van twee bisschoppen in zaken van kie
zingen, waarop wij de aandacht onzer
lezers roepen.
Onlangs gaf de bisschop van Namen
aan de geestelijkheid van zijn diocees,
onder voorwendsel dat het ten voordeele
der religie is, de volgende inlichtingen;
Iu Begaat de pastoor die zich op gee-
ner wijze met de goede kiezingen op
zijne parochie voor te bereiden bezig
houdt, eene zonde, en hoe erg is die
zonde wel?
2° Moet de pastoor van de verplich
ting der burgers in zake van kiezingen
spreken in de calechismuslessen en in
het sermoon, of is het verkieslijk dat hij
daar enkel inden biechtstoel van spreekt?
3o Op welke wijze zal hij de kwestie
in de catechismus en in het sermoon be
handelen
4° Is een biechtvader verplicht aan-
zijne biechtelingen te vragen voor wien
zij het inzicht hebben te stemmen?
3° Moet men zicli met die gewichtige
kwestie bezig houden op het laatste
oogenblik en als de kiezing op handen is,
of moet men eenigen tijd voorop de
kiezers trachten te winnen? Welke zijn
de beste middels om die kiezers voor de
goede zaak te winnen?
Men weet bij ondervinding hoe al de
kwestiën opgelost worden.
Als tegenhanger haalt men eenen
zendbrief aan van den bisschop van
Diborn, (Colombie), die vaststelt, dat
noch hij, noch zijne geestelijken zich
nooit met politiek hebben beziggehouden
en conclueert als volgt:
Wij verzoeken u dus1° u voortdu
rend van alle deelneming, zelfs onrecht-
streeksche, in de nationale staatskiezin-
gen te onthouden verklaart u voor geen
enkel kandidaat, mengt u in geen kies-
kuiperijcn
2° Laat niet toe dat er voor de kerk
deur vereeniging van kiezers plaats
hebbe
3° Woont geene vergadering bij die
een politiek karakter heeft. In geval het
gebeurt dat men van kiezingen of andere
politieke zaken in uwe tegenwoordigheid
spreekt, doet nooit uwe denkwijze ken
nen. In alle geval, tracht uwe geloovigen
den eerbied voor het wettig gezag in te
boezemen.
Dat is ten minste gesprokendat is
nog een van die oude goede bisschoppen,
die het wel meent met de religie en de
broederlijkheid onder de menschen.
Wat verschil met de taal der belgische
bisschoppen, die niet dan van strijden
spreken en hunne dagbladen gelasten met
treffelijke lieden uit te maken
Dit kongres heeft Maandag en Dinsdag
(I3n en !4n dezer) te Brussel plaats
gehad; 1300 onderwijzers namen er
deel aan. De stad heeft een schitterend
onthaal gegeven aan de moedige be-
schavers en verlichters der jeugd: eene
galavertooning, banket, concert, enz.,
enz. werden de onderwijzers aange
boden, de Koning woonde de gala
vertooning in den Muntschouwburg bij.
In een woord, de onderwijzers zijn ten
hoogste te vreden over hun verblijf in de
hoofdstad en het onthaal dat het liberaal
gemeentebestuur hun verschaft heeft.
Het kongres heeft gewichtige beslissin
gen gestemd rakende den toestand der
onderwijzers, hunne pensioenkas, het
getal onderwijzers in de scholen, enz.
Ook heeft het kongres den wensch uit
gedrukt dat het verplichtend onderwijs
in ons land zou ingevoerd worden. Al de
diskussien hebben niet het minste politiek
karakter gehad.
Merkwaardig feit. De klerikale gazet
ten vallen met ongehoord geweld het
kongres der onderwijzers aan. Verwon
dert u daarover niet, want zij wilden
hunnen toestand verbeteren en zij, de
onderwijzers, moeten eeuwig slaaf blij
ven, volgens de klerikalen. Hoort gij
het, onderwijzers, welke achting en ge
negenheid men u bewijst. Slaaf en arm,
zonder aanzien en zonder toekomst,
willen zij u. Maar houdt stand, moedige
volksverlichlers, de liberalen zullen u
bijstaan en verheffen. De liberale regee
ring van Brussel heeft getoond dat zij
achting en eer geeft aan de onderwijzers.
Zoo moest het zijn en zoo is hel geweest.
Ja den slavenstand voor den onder
wijzer moet verdwijnen. Wij, liberalen,
willen dat de onderwijzers in stad en
dorp eenen toestand hebben die in achting
en aanzien en welstand niet moet onder
doen door dezen van den pastoor. Daartoe
kan eene machtige en eenparige samen
werking van al de onderwijzers zelve
veel helpen.
Op de algemeene vergadering van den
Onderwijzersbond zijn de besluitselen
der vlaamsche afdeeling, rakende de pen
sioenen voor de onderwijzers en het
verplichtend onderwijs aangenomen
geworden.
Vervolgens werd gesproken over de
vermeerdering van hel personeel van het
onderwijs.
De besluitselen der vlaamsche afdee
ling behelsden den wensch, ten minste
twee onderwijzers in eene school te zien,
zonder dat de vermeerdering van perso
neel inbreuk zou kunnen doen op de
aangeworven rechten.
De besluitselen der fransche afdeeling
vroegen een tweeden onderwijzer in eene
klas van meer dan 60 leerlingen.
Die dubbele besluitselen worden bij
toejuiching aangenomen.
Wat het vierde vraagstuk, het kunst
gevoel betreft, het voorstel der fransche
afdeeling werd aanvaard, om de beraad
slaging ervan tot het aanslaande jaar uit
te stellen.
De lagere school is de eenige welke de
grootste massa der natie bijwoont; het is
daar dat men de rechtvaardige gedachten
moet zaaien, om te beletten dat later de
dwaling en de afgunst wassen, die twee
oorzaken der omwentelingen.
In de Vereenigde Staten van Amerika
is er niet een kind dat onbekend is met
de wet van zijn dorp, zijne provincie,
zijn land.
Er is niet een dat niet weet wat de
eigendom, hel werk, het kapitaal, de
spaarzaamheid is ookin dit land, dat
zichzelf bestuurt, ziet men geene oproe
ren, opstanden noch staatsaanslagen.
Iedereen werkt en vergaart er om zich
te verrijken door den arbeid en de spaar
zaamheid.
Men maakt er geen jacht op droom
beelden, omdat men vroeg de waarheid
heeft leeren kennen.
In een verslag over de zittingen van
het Kongres der lagere onderwijzers, te
Brussel gehouden, lezen wij het volgende:
Op zijne beurt schildert op eene
treffende wijze, de heer Ogez-Laurent
den toestand af der onderwijzers, die, op
het einde hunner loopbaan eene plaats
van portier of boereknecht gaan afsmee-
ken.
In Vlaanderen is er een onderwijzer
die, op het einde zijner loopbaan, doof
geworden is. Men heeft hem een pensioen
gegeven van 87 cent. per dag. Om niet
van honger te sterven, is deze oude on
derwijzer verplicht dagelijks als knecht
op eene hoeve te gaan arbeiden.
1t Is eene schande voor België dat
dergelijke feiten zich opdoen, zonder dat
het gouvernement er zich het minst op
bekommert. {Weekblad).
De staatsuitgaven voor het dienstjaar
1876 worden geschat op fr. 239,368,796-
01 c., en zijn verdeeld in de volgende
budget
Budget van dotatien 4,447,940-00
openb. sch. 38,373,387-23
justicie 13,480,142-00
buitenl. zaken 1,619,030-00
binnen, zak. 18,206,727-31
finantien 14,403,903-00
openb. wer. 82,439,708-00
oorlog 40,333,000-00
de gendarm. 2,781,746-27
onwaarden 1,041,000-00
Te samen 239,368,796-01
Men zal in deze oqgaaf bemerken dat
de gendarmerie en het leger elk hun
afgezonderd budget hebben.
Dat was voortijds zoo niet, en die
toer is gebeurd om het publiek zand itl
de oogen te werpen.
De waarheid is dat de uitgaven voor
het krijgswezen in Belgie de som bedra
gen van ten minsten 45 miljoen fr., wat
6 tot 7 miljoen meer is dan onder het
bestuur der liberalen.
En toch beloofden de klerikalen het
oorlogsbudget van de helft te vermin
deren
De personneele belastingen hebben, in
de laatste jaren, de volgende sommen
aan den Staat opgebracht:
Ten jare 1870 12,174,694
1871 12,404.960
1872 13,230^057
1873 15,541,718
1874 13,872,240
1875 14,200,000
Gelijk men ziet is de opbrengst der
personneele belastingen in 1875 meer
dan 2 miljoen hooger dan in 1870.
Ziehier de opbrengst der grondbelas
tingen in Belgie, gedurende de vijf laatste
jaren
In't jaar 1871 19,272,846
1872 20,258,095
1873 20,354,034
1874 20,601,597
1875 20,903,846
Volgens het budget van middelen en
wegen voor 1876 zullen de grondbelas
tingen het aanstaande jaar 350,000 fr.
meer opbrengen, 't is te zeggen, de som
van 21,175,000 fr.; dat is omtrent 2
miljoen meer dan in 1871.
22 September. Deze datum is de
sterfdag van paus Clemens XIV (Ganga-
nelli), de eenigste eerlijke paus. Toen hij
den pauselijken stoel beklom beklaagde
hij zich, dat hij in de plaats van de
toevlucht te nemen tot het martelaar
schap, slechts een ellendige getuige
van dwaling en zonde moest wezen.
(Voor u, klerikale bladen, is de Paus
onfeilbaar
De beginselen en leer der Jesuieten-
orde verfoeide hij opentlijk en den 21
Juli 1773 kondigde hij de vermaarde
BulDominus ac Redemptor noster
af, waarmede hij de Jesuieten-orde
ophief en veroordeelde. Toen hij de pen
neêrlegde, zeide hijMa questa sup
pression mi daralamorts, dit is:
die vernietiging kost mij de dood
In de keersweek uit de mis in het
Valicaan wederkeerende, gevoelde hij
zich ongesteld, wees op zijn maag en
sprak qui y dat is: hier zit het.
Langdurige en vreeslijke smarten rukten
den 22 Sept. 1774 den man weg, die
stervende zeide: ik ga naar de eeuwig
heid en ik weet waarom
Hij wist, dat de Jesuielen den wijn in
den gewijden kelk hadden vergiftigd.
Ware de man blijven leven, dan be
stond er kans, dal hij in zijne onfeilbaar
heid de partij der liberalen opentlijk had
omhelsd. De slachtoffers van het fana
tisme zijn derhalve zelfs te vinden op
den pauselijken stoel.
Op welke wijze, zullen de klerikale
bladen, de nagedachtenis ecren van
Clemens XIV, den onlëilbarcn roomsch
katholijken schrijver van het onfeilbaar
stukDominus ac Redemptor nos
ter
IJperen, 25° September 1875.
Schoolpenning. - Voorige lijsten, fr. 896-13
Eene danspartij tePasschendale, door
de Witte Klakken, 2-05
Totaal fr. 898-48
Ongeluk. - Den 24 dezer, rond 7 ure 's
morgens heeft men uit onze sladsvvateren, in '(ge
deelte genaamd de Boterplas, het lijk opgevisebt
van eenen man van rond de 50 jaar,niet groot van
gestalte en rostachtig van hair en baard, gekleed
met stoffien broek en ondervest met grijze en
zwarte strepen, grijze paletot of vest, zwarte zijde
halsdoek twee toeren rond den hals, 2 roode
neusdoeken, lijnwaden hemd geteekend C. L>
urn
