Gazelle van 't arrondissement IJperen. POLITIEKE BERICHTEN. Nr 36. 25c Jaar. Zondag 5» September 1886. Politiek. Stads-, Kunst- en Letternieuws. ¥eFscfiif!ige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen. Te Brugge. Te IJperen. Bareel: Dixmadestraat, 18. AANKONDIGINGEN 10 centiemen den regel. RECLAMES 95 centiemen den regel. Brieven en pakken meeten vraehtvrij toegezonden worden. ABONNEMENT fr. 4-00 's jaars voor de stad fr. 4-50 voor geheel Belgie- Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven. 10 centiemen het nummer. Men schrijft in op al de postbureelen. IJZEREN-WEG. 15 Juli 1886. Vertrekuren van IJperen naar Poperinghe, 6-50 9-09 10-00 12-07 3_5o 4-00 6-42 9-05 9-58. Poperinghe-Hazebrouck,6-50'12-07 6-42. 'Houthem, 5-30 8-20 11-16 5-20. Comen, 5-30 8-05 8-20 9-58 10-10 11-16 2-41 2-53 5-20 8-58 Comen-Armentiers, 5-30 8-05 11-16 2-53 5-20 8-58. Roeselare, 7-45—10-45—12-20—4-10— 6-42 9-00. Langemarck-Oostende, 7-21 12-22 3-57 -6-22. Kortrijk, 5-50—8-20—9-58 11-16 2-41 5-20. Kortrijk-Brussel, 5-30 9-58 11-16—2-41 5-20. Kortrijk-Gent, 5-30— 8-20 11-16 2-41 5-20. De kwestie van Bulgarie houdt natuurlijk de gemoederen bezig, bij gebrek aan ander bijzondere en belangrijk nieuws. Rusland wordt beschuldigd prins Alexan der niet genegen te zijn en wordt als de aan stoker aangeduid van wat er is voorgevallen Wij geven hieronder wat de dagbladen daarover mededeelen Antwoordende aan een artikel van de Mor ning Post, die zegt dat de toestand van Bul garie de gansche wereld in onrust houdt, ant woordt de Nordduitsche Algemeine Zei- tungblad van M. Bismark, dat de toestand van Bulgarie Duitscliland niet bekommert en 't daarvoor geen enkele soldaat meer onder de wapens moet houden. Wat üuitschland verplicht zoo sterk gewapend te blijven is Frankrijk,dat onophoudelijk zijne krijgsmach ten versterkt en er de grootste geldelijke op offeringen voor doet. Frankrijk alleen is verantwoordelijk voor denjtoestand waarin zich Midden-Europa be vindt. Prins Alexander van Bulgarie is zondag morgend om 11 ure, aan de Noordstatie te Bucharest aangekomen. Er was veel volk om den prins te groeten. De prins was inburgerkleedingen heeft zich met verscheidene personen onderhouden. Bij het vertrek van de trein evenals bij zijne aankomst werd de prins toegejuicht. Prins Alexander heeft de volgende procla matie uitgevaardigd Wij, Prins van Bulgarie, wij verklaren aan ons welbemind volk, heden dat wij te rug zijn op het bulgaarsch grondgebied, dat wij al de dagen goedkeuren der regende be staande uit MM. Stambouloff, Staveikoff en Stransky. Wij bevestigen het ministerie door de re gende aangesteld, alsook de benoeming van M. Moltkuroff, tot opperbevelhebber over de bulgaarsche troepen. Wij danken de natie en 't leger, die in het gevaarlijk oogenblik voor het land, eensge zind zijn opgestaan en getrouw wisten te •blijven aan den troon en den roem van Bul garie. Wij roepen den Goddelijken zegen over het vaderland voor zijne vooruitgang, zijne groot heid en zijne welvaard, voor welke wij als vroeger zullen werken. De bijzonderste daders der omwenteling in Sofia, Zankoff'en Grueff zijn ter dood ver oordeeld; debisschop Clement tot eeuwigdu rend gevang. Een aanzienlijk deel der Brugsche be volking zegt de Beiaard, is nog onder den indruk eener vlammende verontwaar diging. 't Zijn de prijsdeelingen aan de ge meentescholen, die daar verledene week, aanleiding toe gaven en wel met reden. Over weinige jaren nog waren die prijs deelingen, vooral die der meisjesscholen, een echt volksfeest, waar de ouders en kennissen der lieve kindertjes met vreug- dig kloppend hart naartoe stroomden. Die feesten werden opgeluisterd met aller lei lieve oefeningen der rozige bloedjes, dat de aandoening er in tranen bij perelde. Op zoo'n prijsdeeling werd het heelejaar als op een geluksdag gerekend. De stedelijke overheid, plichtmatige beschermster van 't openbaar onderwijs, was aanwezig en hechtte den stempel aan de plechtigheid. De prijzen waren zoo niet kostelijk, dan toch goed berekend naar de verdien ste der leerlingen en naar den maatschap- pelijken stand der ouders: eene belooning en, desnoods, eene hulp te gelijk. Over dat alles heeft de klerikale haat in Brugge geblazen en dal alles is niet meer Het doel der Brugsche gemeenteover- heid blijkt meer en meer de ontvolking, de vernietiging onzer laatste stadsscholen ten voordeele der kloosters te zijn. Dit jaar bleek dit meer dan ooit en op de schandelijkste wijze. Sedert een paar jaren zijn alle oefeningen bij de prijsdee lingen afgeschaft. De stedelijke overheden, anders bij alle klerikale plechtigheden aanwezig, zooals onlangs bij de prijs deeling van St-Louis, waar zij rond den bisschop eenen blijk van slaafsche dienst baarheid kwamen gevende stedelijke overheden verschenen op deze prijsdeelin gen niet. De stad schijnt zelfs niet eens deze overheden meer uil te noodigen. Schepene Fonleyne althans, de brave man, die alleen op de tweede prijsdeeling ver scheen, werd, naar men zegt, niet ver maand. En toch werden de deuren lang voor liet publiek gesloten gehouden in afwach ting van den burgemeester, die niet af kwam. Wat er onder bet volk daarover getem peest werd, zal wel de heer Visart 's ooren doen ruischen hebben. En dan de prijzen Een 50 franks per school; ziedaar alles voor honderden kinderen! Vroeger gaf men kleergoed aan de be- hoeftigen. Nu is dat zoo goed als afge schaft en men weigert zelfs aan de school besturen de toelating om de openbare menschlievendheid in te roepen ofte aan- hooren, ten einde daarin le helpen voor zien. Kan men wel duidelijker zijn schandelijk doel blootleggen? De boeken zijn bespottelijk. Een kleri kale boekhandelaar levert ze bij voorkeur en men kiest hem dan nog onder de ge weldigste apostelen tegen de gemeente scholen. Die leverancier kuischt zijnen zolder en leverl als prijzen al de pieters van zijn magazijn. Men ontsnapt bij die leveringen zelfs niet aan de politieke klerikale propa ganda. De eenige prijzen van zeker aanzien waren de klerikaal-politieke boeken van Duclos: Onze helden van 1302 en het Leven van den Zaligen Karei den Goede. Verders wat snuisterijen alspasserdoo- zen, (voor meisjes!) buvards, pennemesjes, schaartjes, enfin, al wat nuttigt, en aanmoedigendis. Zoo werden groote jongens en meisjes met een klein kinderprentboekje van de trappen gezonden, en wij zagen er die weenende naar hunne plaats keerden. Andere bloosden van verontwaardiging en wierpen het boekje tegen den grond, onder toejuichend gemor der aanwezi gen. Ziedaar in 't kort wat die lieve, aan doenlijke prijsdeelingen van vroeger,thans, onder Brugge's kerkmeestersbestuur, ge worden zijn Daartegen verzint men alles in de vrije klerikale scholen om de kinderen, alle kinderen met armen vol van allerlei ge schenken naar huis te zenden, en wij zijn wel verzekerd dat vele der Brugsche raadsheeren, als privaalburgers, hun geld daar mild voor schenken aan de klooster scholen. Heele kostumen, opgemaakt en koste lijk, werden gegeven, en de leerlingen kregen waarschijnelijk last daar zooveel mogelijk in de volkskwartieren mede rond le leuren; want het krielde er waarlijk van in al de straatjes en uitkanten. Dat is eene zeer kristelijke manier om bij de volksklas afgunst, hebzucht, ja- loerschheid en de veredelende\? aalmoe- zenjaeht op te wekken. Eene der schoon ste en meest in 't oogspringende strekkin gen, voorwaar, van 't onderwijs met God Wanneer dat lieve stelsel nu gelukt; wanneer men hel den armen, onafhanke- 1 ijken, aarzelende ouders moê zal gemaakt hebben met zulke plagerijen; wanneer deze ouders hunne kinderen dan aan zulke vernederingen zullen onttrekken, en, tegen wil en dank, afzien van de scholen, waar men alzoo na een jaar werkens beloont, dan zullen de klerikalen in 't stadhuis schijnheilig komen verklaren: de ouders willen van die scholen niet meer. Wij voldoen dus aan het openbaar gevoelen met ze te sluiten en geven wat hulpgel- den meer aan de kloosters voor het grooter getal leerlingen, die naar hen toestroomen! Zoo gaan de klerikalen te werk, en dat heeten zij den volkswil 't Zal waarlijk schoon worden als men ze nog lang voort laat gaan Maar indien er nog liberalen in Brugge overblijven, die niet geheel en al met lamheid geslagen zijn, zouden ze dat lieve spelletje niet moeten tegenwerken, en naast die officiëele prijsdeelingen, die het volksonderwijs helpen vernietigen, on- olficiëele prijsdeelingen moeten inrichten, waar de kinderen en ouders toch eenigen loon en eenige voldoening bekomen voor den moed om te Brugge aan de officiëele school getrouw le blijven! Of hebben de Brugsche liberalen mis schien liever den vollediger, triomf van het onderwijs met God en met broèrkens van liefde? Wij weten toch zeker dat het elders zoo niet zou vergaan Arm Brugge Al wat wij over de gemeentescholen van Brugge en dezer prijsdeelingen komen neer te schrijven, zou onloochenbaar het lot der onzen worden, indien het ongeluk eens wilde dat de klerikalen ons stadhuis binnensluipen. Daarom is 't hoog tijd dat wij, IJperscbe liberalen, ons in dichte gelederen aaneensluiten rond het liberaal en vrijzinnig vaandel om eendrachtig, dapper en koen het klerikalism te bestrij den. Het is meer dan noodzakelijk dat wij een einde stellen aan onze eigene ver deelingen en oneensgezindheid, willen wij onze tegenstrevers eene verpletterende neerlaag doen lijden, die hun voor altijd den lust ontneemt om te pogen onze vrij zinnige instellingen omver te werpen en onze goede scholen teniet te doen. In deze omstandigheden is het dat het liberalism, de vrije gedachte het oog houdt vooral op de kiezers, die in onze stadsjengensschool, de Loge, hunne op voeding en hun onderwijs, ineen woord, de noodige bekwaamheid opgedaan heb ben, welke hun nu toelaat eene eerlijke plaats in de samenleving te bekleeden en er als deftig en beschaafd burger op te treden. Zij zijn het, die hunne erkentelijk heid, ten opzichte van hunne oud-onder- wijzers en ten opzichte van het bestuur eener stad, die van af de 13e eeuw de vrijheid van onderwijs afkondigde en immer met moed, volharding en streng heid de geestelijke aanmatiging op dat gebied wist in te toornen en te beteugelen, moeten blijven betuigen met dat bestuur, en bijgevolg die scholen, in sland te hou den. Dat zij ziel» eens te binnen brengen wal al goede en deugdrijke wenken en lessen zij daar ontvangen en benuttigd hebben, en nooit zullen zij dulden dat de vijanden van 't volksonderwijs er toe ge raken hunne verdelgende hand op die degelijke en noodige gestichten te doen wegen. Dat zij zich eens herinneren wat al vreugde en genoegen zij smaakten tel kenmale zij overladen met deugdelijke prijzen, het loon van hunnen vlijt en un-h ne deugdzaamheid, bij hunne ouders kwamen, uit wier gelaat zij dan geluk en fierheid stralen zagen en zij zullen, nu zij kiezers zijn, als een man ter ste'mbus komen om te beletten dat de pasloors- knechten aan de huidige schoolkinderen dalzelfde genoegen en diezelfde vreugde ontnemen. DE TOEKOMST.

HISTORISCHE KRANTEN

De Toekomst (1862-1894) | 1886 | | pagina 1