Gazelle van 't arrondissement IJperen.
POLITIEKE BERICHTEN.
STADSNIEUWS.
Nr 44.
25e Jaar.
Zondag 31 October 1886
Politiek. Stads-, Kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen,
Ka de liiezing.
BareelDixmadestraat, IS.
AANKONDIGINGEN 10 eentiemen den regel.
EECLlllËK 95 eentlemen den regel.
Brieven en pakken moeten vrachtvrij toegezonden worden.
ABONNEMENT
fr. 4-@0 's jaar» voor de stad; fr. 4-50 veor geheel Belgl®.
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
10 eentlemen het nummer.
Men schrijft in op ai de postbureelen.
De italiaansche dagbladen kondigen
aan dat den minister van oorlog aan den
Kamer buitengewoon kredit van 6 mil-
hoen frank zal vragen, tot vermeerdering
van contingent der ruiterij.Niettegenstaan
de zijn ellendigen financiëelen toestand,legt
Italië er zich sedert eenige tijd ieverig op
toe, zijne bewapening en zijne miltaire
inrichting te verbeteren.
Ten gevolge van 't initiatief genomen
door de partijgangers van Berg, zijn in
Denemarken de twee partijen van de lin
kerzijde der Kamers het eens geworden
om eene groote liberale partij te vormen
onder de benaming van Linkerzijde van
den Reichstag Men verwacht ook de
bijtreding der linkerzijde van den Land-
sthing.
De uitslag is,wat wij beloofden te zijn.
De heer Guillery, de kandidaat der ver-
eenigde liberalen is gekozen. Gezel An-
seele, de kadidaat der socialisten bekwam
ruim een duizendtal stemmen.
Hoe welsprekend is deze kiezing niet
geweest. De liberalen vereenigd, de kleri-
kalen, gemaskerde of ongemaskerde, voe
len hunne onmacht en zijn gedwongen
zich te onthouden.
Welnu het is te hopen dat zulks vol
doende zijn zal om de liberalen te doen
begrijpen dat het hoogen tijd is zich aan
het werk te stellen, om de overeenkomst
der liberalen tot stand te brengen.
M. Jansonen zijne vrienden moeien nu
de overtuiging hebben dat zij op de wer
kerspartij en zelfs op de radikalen niet
moeten rekenen. Zij vinden hunne politiek
te flauw en te weinig gevorderd. In de
meetingen hebben zij het verklaard en M.
Janson plechtig over boord geworpen.
Indien zij waarlijk bezield zijn met liet
gedacht het klerikaal gouvernement om-
verre te werpen, die liet land arm maakt
en het onderwijs geheel vernietigt dat
zij zonder uitstel eene overeenkomst ma
ken, het zij door eene enkele Associatie te
stichten het zij door eiken groep afzon
derlijk te laten bestaan en door eene over
eenkomst de grondslagen bepalen, op wel
ke wijze de aanduiding der kandidaten
zal geschieden.
Wij zeggen dit niet alleen in belang van
de liberale partij der hoofdstad, maar ook
in dat van de provincie. De overeenkomst
der liberalen te Brussel, zou een over-
grooten invloed op de liberalen in de pro-
vintie maken, het zou opbeuren, moed ge
ven, en meer dan ooit doen werken om
de klerikalen van het bewind te werpen.
IJperen, den 50 October 1886.
Brand.
Gisteren, Vrijdag, om 7 ure 's morgens is
er 60n begin v&n br&nd ontstci&n in d6 st&l-
mestputten onzer Rijschool. Oogenblikkelijk
waren soldaten en pompiers ter plaats en
den brand was in een oogwenk gebluscht,
SCHOOLPENNING.
Vorige listen, 54,579-84
Omhaling in het Willems-Fonds,
van Zondag laatst, 9-48
Verkochte dagbladeren, 21-25
Totaal, fr. 54,610-57
uitgaven tot heden, fr. 51,958-37
Blijft in kas, fr. 2,672-20
Ih de IJpcrsche Afdeeling van 'I
Willemsfonds.
Zondag laatst was ik in uwe lieve stad
IJperen, naar de landbouwtentoonstelling
aangelokt, welke ik geheel puik gevonden
heb. Het moet zeker wel den katholieken
doen knarstanden, zij die door woorden en
niet gelijk de landbouwmaatschappij van uw
arrondissement doen, den landbouw veinzen
te ondersteunen.
Wanneer ik met veel aandacht de ten
toongestelde landbouwsproducten bezocht
had, deed ik een kijkje in stad. Maar toen
ik vernam dat hier des namiddags eene
concert-voordracht door de Afdeeling van
„het Willems-Fonds gegeven werd, was het
mij eene plicht als vlaamscn kind, deze met
mijne tegenwoordigheid te vereeren. Te
meer verwonderde het mij dat hier in eene
verfranschte stad, met fransche zeden en
manieren reeds zulk eene afdeeling bestond.
Hare stichting moet hier geene verleidelijke
taak geweest zijn. Wie zich daaraan hebben
willen wagen, wisten zeker wel dat zij een
lastig en langdurig werk op zich namen,
dat zij weinig ondersteuning, veel onver
schilligheid, veel tegenkantingen zouden
ontmoeten; dat zij namelijk den haat van
twee machtige vijanden, de verfranschers
en de geestverdompers, op zich zonden la
den, dat zij van hunne aanhoudende pogin
gen slechts weinig en zeer trage vruchten
te verwachten hadden; dat zij dus veel goe
den wil, veel geduld, veel volharding zou
den noodig hebben.
Eh wel, ik zeg met pleizier en tot hunner
eer dat de mannen, die zich de roeping ge
voeld hebben eenen kring te vormen, ter
verdediging, ter voortplanting der vlaam-
sche en vrijzinnige overtuigingen, die op
perbest gelukt hebben; ja, eenen grooten
steen bij gebracht hebben tot het oprichten
en verkloeken van het Vlaamsch gebouw.
De groote menigte aanhoorders, die zich
in de zaal van den Gouden Arend be
vond, was een treffend bewijs dat die voor
uitstrevende inrichters met zege in hunne
stroeve onderneming geslaagd hadden. Alles
liet hopen, dat die bloei nog immer toene
men zal, en dat hun streven naar de goede
zaak steeds rijker vruchten zal afwerpen.
Het programma dezer eerste concert
voordracht was opperbest samengesteld
daar was, zoo men zegt, iets voor alle goes
ting. De fantasia voor piano en harmonium,
werd met veel kennis van zaken door twee
heeren wedergegeven, die gemakkelijk mo
gen in het strijdperk met andere muziek
liefhebbers treden.
Een der twee kluchtzangers beviel mij
opperbest door zijne heldere en verstaanbare
stem en lachverwekkende gebaren, die me
nigmaal de lachspieren in beweging brach
ten. Misschien is 't voor eenige dames en
juffrouwen niet al te aangenaam geweest,
hetgene hij hun te verstaan gaf? 't Is te ho
pen dat zij de waarheden die dikwijls nog
al duur vallen gehoord te worden, den
kluchtspeler niet ten kwade duiden; want
het menschdom wil bedrogen zijn.
Eene kloeke stem weergalmde in de zaal:
de heer Coffyn, die ik hoop nog meermaals
te hooren, zong twee liederen, welke onze
liefde voor het vaderland deden ontvlam
men.
Nu was het de beurt aan den heer Sabbe,
door mij en u misschien genoeg bekend om
hem lof toe te zwaaien.
Wij hebben slechts ons jaarboek van het
Willems-Fonds te doorbladeren om over-
tuigd.te zijn,dat de heer Sabbe in het geheele
vlaamsche land met opene armen ontvangen
wordt. In eene klare en door alle toehoor
ders verstaanbare taal, heeft hij gedurende
een uur het publiek bezig gehouden met de
tegenwoordige gewichtige gebeurtenissen,
welke Europa's mogendheden erg hekomme
ren. Die groote en wel zeker door weinig
belezene niensch verstaanbare Question
d1 Orient waarover thans zooveel gepraat
wordt, heeft de heer Sabbe meesterlijk be
handeld om door ons allen opgevat te wor
den. Drie denkbeelden zijn het welke de
groote omkeeringen in Europa naar een
goed deel hebben tot stand gebracht: de
nationaliteit, het vormen van rijken en het
socialismus.
De twee eerste zijn wel zeker de drijfvee-
ren der volkeren van Oost-Europa. Deze
willen een machtig rijk vormen om het be
schaafde Westen onder den knoet der bar-
baarschheid en onwetendheid te houden.
Rusland wil sedert Peter de Groote's dood
een venster op de Middellandsche Zee heb
ben, Konstantinopel tot hoofdstad van Rus
land maken, 't Is nu te zien of de andere
groote mogendheden in Europa Rusland
toelaten zullen dit plan uit te voeren.
De toekomst zal daarover uitspraak doen.
In naam van het talrijk publiek zij het mij
gegund den heeren redenaar en medewer
kers mijnen hartelijken dank uit tedruk-
ken. T. M.
Programma van het Concert welke zal
gegeven worden, morgen Zoadag, om 7 ure
's avonds, door de koormaatschappij Wer-
kerslier, in haar lokaalfden ZwartenLeeuw.
i* Deel.
1. Ma Barque, koor, Besciiintt.
2. Ab-Del-Kader, voor basstem, Wytsman.
te zingen door M. Emiel Coffyn.
3. Duo Concertante pour 2 violons, Dancla.
uittevoeren door MM. Liégeois en Tasseel.
4. Kluchtlied door M. Mailliard.
2° Deel.
1. Le Chant des Amis, koor, A. Thomas.
2. Santa Maria, romance, Faure.
te zingen door M. Duflou.
3. Taiaut, Taïaut, duo de chasse, Boisière.
te zingen door MM. Delmotteen Aernout.
4. Kluchtlied door M. Mailliard.
BAL.
De piano zal gehouden worden door M. J.
Taccoen.
Het arbddsonderzoek 4© SJperen.
In ons laatste nummer hebben wij be
proefd de zitting te kenmerken door het
onder-comiteit van het groote arbeidsonder-
zoek in onze stad voor het arrondissement
IJperen gehouden en wij hebben eenige ge
tuigenissen, in den loop van het onderzoek
geboord, doen uitkomen.
Noodzakelijk moesten wij zeer onvolledig
zijn, onze lezers zullen dat begrepen hebben
en, zonder twijfel, ons verontschuldigen.
Het ware ons onmogelijk geweest van in de
geringe plaatsruimte, waarover wij beschik
ten, de lange verhandelingen en de tevens
heel gegronde weeklachten der landbouw-
vrienden over de kwijning van 't geboerte
aan te halen.
Waartoe zou het dienen ook? De ziekte is
gekend en het geneesmiddel gevonden; 't is
de bovenmatige bescherming ten opzichte en
tegen iedereen, 't Is zoo! Ook zwijgen wij er
over.
Maar er zijn andere klacbten, die verdie
nen besproken te worden. En nevens die
klacbten zijn er nuttige maatregelen, wier
spoedige toepassing men terecht aanbeveelt.
Zoo klaagt de heer Van Elslande, burge
meester van Komen, in naam van de bevol
king dier stad en van hen allen, die de oevers
der Leie bewonen, zeer bitter over de be
smetting der waters van die rivier door de
vuilnissen, welke van de fransche werkhuizen
voortkomen. Hij vraagt dringend dat er be
ternis in dien toestand gebracht worde en
dat men het beheer der Leie verbetere. Dat
is ontegensprekelijk een heel oude kwestie.
Het gaat juist met die besmetting der
Leiewaters als met den vaart Leie-IJperlee.
Hoe meer men er over spreekt, hoe meer
men schrijft, hoe meer men redetwist, hoe
naeer men verzoekschriften zendt hoe min
men eene oplossing naderen ziet. Men zou
haast gelooven dat al de ministeriën, die
elkander opvolgen, zich afspreken om ons
elke voldoening te weigeren onder voor
wendsel, gelijk een getuige het zeer wel
zegde, dat, in plaats van acht, tien, twaalf
of zelfs zestien afgevaardigden naar de Ka
mer en het Senaat te zenden, wij er enkel
vier kunnen zenden! En welke afgevaardig
den dan nog, groote God! konden zij zekeren
morgen maar eens ontwaken, met dit ge
dacht, dat men hun minsten vijftigmaal in
geblazen heeft en naar 't welke zij zich niet
voegen kunnen, 't is te zeggen van zich met
al hunne kollega's der provincie te verstaan
en in de Kamer datgene te vormen, wat
men de Westvlaamsche bank noemen
zou, zooals men nu zegt de Brusselsche bank,
de Luiksche bank, de Charleroische bank,
wat weet ik al! en zou het Staatsbestuur
dwingen zekere werken, sedert een halve
eeuw als van openbaar nut erkend, te vol
trekken en aan welke men aarzelt een begin
van uitvoering te geven.
Maar hoe lang, goeden Hemel, zullen wij
misschien nog veroordeeld blijven enkei
eenen oesterbank te hebben
Wij komen van de vaart te spreken. Het
schijnt ons dat men niet genoeg op dat punt
gesteund heeft en het badde, ons dunkens,
betaamd, dat een lid van den Koophandels
kring eens te meer, in 't openbaar, de ver
langens, zeggen wij meer, de eischen der
IJpërsche bevolking te kennen gegeven had-
de. Want zoo is 't dat men voortaan zal
moeten spreken. Wij zullen niet meer vra
gen, wij zullen eischen! Zoo doet men te
Antwerpen, te Gent. Zoo zullen wij voortaan
ook doen.
Er bestaan twee uitgelezene redens, waar
voor een lid van den Kring het woord had
kunnen en moeten nemen: De eerste is dat
de voltrekking van den vaart een der voor
waarden is sine qua non der herboorie van
koophandel en nijverheid in 't arrondisse
ment IJperen. De leden van den Kring weten
het reeds te lang en hebben het ons te dik
wijls gezegd om het recht te hebben zulks te
vergeten, ware het nog maar een enkelen
stond. De tweede is dat een groot getal
werklieden zonder werk zijn. De winter staat
voor de deur. En noch beloften, noch aal
moezen kunnen onze werklieden tevreden
stellen! Zij eischen werk en bijgevolg brood!
Men beeft zulks in 't arbeidsonderzoek
alhier niet luide genoeg gezegd en 'i is daar
om dat wij het hier zeggen.
Onze Senateur en Afgevaardigden waren
daar! 't Was 't oogenblik om ze tot hun
plichtsbesef terug te roepen en hun in de
tegenwoordigheid v m twee honderd perso
nen, in de Blauwe zaal, te zeggen dat, wan
neer men een volksmandaat verzocht heeft,
het is om het geheel en plichtmatig te ver
vullen en niet om er ijdelheid uit te trekken..
Het was het oogenblik om ze te bescha
men, te verbluffen en het was het oogenblik
vooral om aan sieur Colaert te zeggen dat
hij, in plaats van zijne eigene belangen te
bezorgen en te IJperen zijn advokatenkau-
toor te doen gelden, in de Kamer de belan
gen van zijne lastgevers had moeten verde-
DE TOEKOMST
