STADSNIEUWS.
welbedachte godsdienstige leiding vele
hartstochten kan beteugelen; maar om
daaruit te besluiten dal de godsdienst een
onfeilbaar redmiddel zijn zou tegen de
kwalen der samenleving, dat is toch veel
gewaagd.
Hoe legt de katholieke pers dan uit dat
zoovele kloosterlingen, namelijk die talrij
ke broeders van liefde, op de banken der
assisenhoven terecht komen? Misschien
zal men daarop antwoorden dat dit enkel
de schurftige schapen zijn, die men in
elke kudde aantreft.
Maar ziehier eenige voorbeelden, waar
juist de diep ingedrongene verkwezelarij
aanleiding gegeven heeft tot misdaden.
Iedereen herinnert zich nog die gruwe
lijke moedermoord, onlangs in Frankrijk
gepleegd; de oude vrouw ging door voor
eene tooverheks en hare eigene kinderen,
aangehitst door eenenvurigen godsdienst
ijver, brachten haar om het leven. En na
het plegen dier afschuwelijke misdaad be
gaven de plichtigen zich zonder het minste
berouw naar den priester om hunne zonde
te belijden en vergiffenis te bekomen.
Ziedaar wel een voorbeeld \an diep,
onwankelbaar geloof, van onmenschelijke
wreedheid, volslagen gebrek aan alle ze
delijke begrippen en verregaande boos
heid. Moeten de godsdienst en het geloof
zeiven niet de gedachte van zulk wanbe
drijf onmogelijk maken
In Bretagne gebeurde iets veel wree-
ders: Een lief meisje, wiens neusje wat
hoog opwipte, wordt door den pastoor
onder handen genomen en wegens hare
lichtzinnigheid streng beknord. Gij zijt
bezeten van den duivel der hoovaardij
buldert de geestelijke. Die woorden nemen
moeder, broeders en zusters op de letter;
terwijl de moeder bidt voor het welgeluk-
ken der bewerking, en de zusters het arme
kind onbeweeglijk houden, boort de broe
der baar met een spilieboord vier openin
gen in het lijf, om er den duivel door
te laten wegvliegen. Het volk wilde de
plichtigen zeiven aan den hals brengen;
hoe was de gedachte dier misdaad, dier
wreede foltering opgekomen bij die diep
geloovige menschen
Eindelijk, over eenige maanden ver
scheen voor ons assisenhol een zonder-
derlinge boosdoener. Hij was rijk, wedu
wenaar met eene zeer eenvoudige dochter
en wenschte zich in een klooster te doen
opnemen. Om zich van zijne dochter te
ontmaken, deed hij ze doorgaan voor
zinneloos; maar dat gelukte niet; na
eenige maanden werd zij uit het krank
zinnige geslicht terug gezonden. Daarop
verzekerde hij zijn huis en zijne meubels
tegen brandgevaar en verklaarde dat hij
aangenomen was in het klooster der
Trappisten op den Catsberg. Eenige dagen
later stond zijn huis in brand, terwijl de
dochter daarin opgesloten was en de toe
gesnelde geburen vonden dien godsdien-
stigen, geloovenden vader onverschillig
den brand zijner verzekerde have en zij
ner onschuldige dochter aanschouwen.
Die drie voorbeelden zijn zeker meer
dan voldoende om te bewijzen hoe onwaar j
het is dal gebrek aan godsdienst zou de j
voornaamste oorzaak zijn van het bederf
onzer samenleving. Er zijn zooveel geloo
vige booswichten, als ongeloovige, en wij
twijfelen zeer of de statistiek aan de eer
sten niet het grootste getal misdaden zou
ten laste leggen.
Dat het princiep kunne waar zijn, be
twisten wij niet; maar het is toch nooit
de godsdienst zooals men hem nu onder
wijst, die de samenleving zal op den bele
ren weg brengen. Zoo ooit, dan is nu de
kerk eenen winkel en het geloof eene spe
culatie geworden, De kerk kent maar
eene deugd geldhare bedienaars maar
een geloof geldhare wetten maar eene
verdienste gelden zoo is het al geld wat
de klok slaat. Is het met dien godsdienst,
waar geloot en hemel, berouw en aflaat,
vergiffenis en deugd voor geld te koop
zijn, dat de katholieken de werkende klas
sen willen ten goede leiden
lJperen, den 22 Januari 1887.
Willems-Foadt».
Heden avond, 22n dezer, maandelijksehe
algemeene vergadering voor de leden der
Afdeeling in het lokaal van den Gouden
Arend.
Dagorde
1. Drie nieuwe leden.
2. Mededeelingen, briefwisseling der af
deeling.
3. Inrichting der derde Concert-voor
dracht.
4. Voordracht door een lid der Afdeeling:
De strijd der Waldenzen voor de vrijheid van
geweten.
Morgen, Zondag, om 3 ure nanoen, 3e
concert-voordracht voor de leden en hunne
familie.
Programma
1. Liefdegedachten, K. Dewulf.
Melodiën voor piano door den heer J. T.
2. Och! Ik zie ze toch zoo geerne, De Hert.
Kluchtlied voor te dragen door M. Deweerdt.
3. Fantasia voor Fluit, Richert.
uit te voeren door den heer E.Van Elslande.
4. Ahasverus, of de Wandelende Jood,
A. Massagé.
Lied te zingen door den heer E. Ooffyn.
5. VOORDRACHT. Spreker M. J. Ver-
cottllie, leeraar bij de hoogeschool te Gent.
Onderwerp: De legende van Foktenatus.
(10 minuten rust).
6. De Karnaval van Venetië, Arban.
Variatiën voor piston door den heerLaKaye.
7. De Verwaande Klaas, Janssens.
Kluchtlied voor te dragen door M. Maillard.
8. Fantasia op Faust Gounod,
tweespel voor piano en harmonium door
de heeren Moreaux en Wittebroodt.
9. De Indiaan, J. Darcier.
Lied te zingen door den heer E. Coffyn.
10. Concertstuk, Gatterman.
Tweespel voor fluit en piston door de hh.
Van Elslande en La Kaye.
Om in dit feest te kunnen tegenwoordig
zijn moet men eene uitnoodiging of eene be
hoorlijk geteekende persoonlijke ingang-
kaart kunnen vertoonen. (Medegedeeld).
Werkersliea*.
Morgen, 2 ondag, om 7 ure 's avonds, geeft
de KoormaatschappijWerkerslier, in haar
lokaal den Zwarten Leeuw, een groot Con
cert, aan hare leden opgedragen.
Het bestuur dezer maatschappij heeft nog
maals geene moeite gespaart om, als naar
gewoonte, hare muziekale avonden naar
waarde te schatten.
Zondag, 30 Januari aanstaande, ten 3 ure
namiddag, in den Café du Commerce,
Hondstraat, te IJperen, zal den heer P.Ver
meulen, afgevaardigde bij het voorloopig
bestuur van het vooruitstrevende liberalen
congres, een voordracht geven.
Dagorde 1° Congres van 1846. 2° Wat
zijn de verlangen van de vooruitstrevende
liberalen. 3° Wat zijn de verlangen van al
de liberalen.
Boud der fockwaambeldskiezers.
Twee-drie malen reeds trachtten eenige
liberale bekwaamheidskiezers onzer stad
onder hen eenen bond te vormen. Doch aan
eigen krachten overgelaten, gelukten zij
meestal niet.
Eene nieuwe poging is wederom door hen
gedaan. Zij hebben een voorloopig bestuur
gekozen, dat j.l. Zondag een oproep aan
meest al de liberale bekwaamheidskiezers
gestuurd heeft, ten einde deze op eene alge
meene vergadering, in hun lokaal den Sans-
Souci, te noodigen. Velen zijn opgekomen
en de edele poging dier vrijheidsminnende
mannen toegejuicht. Een ontwerp-reglement
werd er neêrgelegd en besproken.
Na vele en lange besprekingen is de ver
gadering uiteen gegaan en zij heeft besloten
op eersten Zondag van Februari nogeens
bijeen te komen om het gewijzigde regle
ment goed te keuren en haar definitief be
stuur te kiezen.
Moed en volharding aan die ijvervolle be
kwaamheidskiezers, die zoo bereidwillig zich
ter beschikking hunnen gelijken stelden om
deu zoo noodzakelijken Bond der bekwaam
heidskiezers in te richten en die daardoor
zoo opentlijk toonen durven hoezeer zij het
kaloten juk verafschuwen.
Wij sJaait paf.
Meermalen reeds zegden wij dat het
Nieuwsbladje, het weergaloos orgaantje uit
nr 66 der Boter straat, er een handje aan
had om de weerlegging te ontwijken van
artikels, waarin waarheden voorkwamen,
die het hinderden.
Op vier of vijf verschilüga wijlen reeds wist
het de polemieke, die hem in den weg stond,
te vermijden.
Doei het was nog ten einde zijner kunstjes
niet. ,".1. Zondag heeft het nog een anderen
tour ie force uitgevonden, 't vernuftig pa-
pierkL
Wj schreven of beter wij namen uit den
Beiaird een artikel over, getiteld: Land
verraad en Landverraders, waarin
groae waarheden voorkwamen, die geene
weerlegging dulden en die de vaderlands
liefde onzer klerikaaltjes in het helderste
daglicht stelden.
En weet ge wat het Nieuwsbladje daarop
weet te antwoorden
luister:
De steert en past aan 't lijf niet en 't lijf
liet aan den kop.
En dat is al wat het tegen ons artikel weet
in te brengen. Het doet wel, in een paar ko
lommen. duchtig zijn best om zijne lezers
dat wijs te maken, maar of het daarin slagen
zal weten wij niet. Zelfs durven wij verze-
teren dat, zoo er ergens eenige zijner lezers
het wagen durven ons te lezen, spijts de
afgrijselijke zonde, die zij daardoor bedrij
ven, dat die bijlange van s Nieuwsbladje s
gedacht niet zijn zullen. Integendeel.
En nu, Nieuwsbladje, het moge u aan
genaam zijn of niet en gij moogt, door ge
brek aan alle mogelijke weerlegging, schrij
ven, zooveel het u lust, dat het lijf aan den
kop en den steert aan het lijf niet en past
dat zal ons toch niet beletten, telkenmale
uwe matadors te ontmaskeren, waar het pas
geeft en het volk met al hunne AeWendaden!?
hekend te maken.
Nog iets. Gij hebt ons reeds zoo dikwijls
in uwe zonderlinge weerleggingen beloofd op
zekere punten terug te keereu en wij zagen
u tot nog toe nooit woord houden.
Hoe komt dat? Wij wachten altijd met volle
geduld en nu herinneren wij u het spreek
woord belofte is schuld, die ze niet vol
brengt krijgt 'nen bult.
Zwicht u dus voor 'ue kasse
Reddingsmiddel.
Het Nieuwsbladje heeft het middel ge
vonden om een einde aan de krisis te stellen.
H t is de gedeeltelijke afschaffing der open
bare ambten, de vermindering der jaarwed
den en de afschaffing der belastingen.
Wat het eerste betreft, wij twijfelen zeer
of de uithongering der ambtenaren tot het
uitroeien der krisis veel bijdragen kan. Im
mers al wat die menschen winnen wordt in
hunne huisgezinnen gesleten.
Het gaat weder in den zak van den nering
doener, nijveraar en koopman. Niets of bitter
weinig kunnen die menschen over sparen en
op de bank dragen.
Hunne betaalde jaarwedden zijn dus geen
verloren, noch weggegooid geld.
Wat de afschaffing van belastingen betreft,
dat zou misschien iets tot de verbetering van
den huidigen zakentoestand kunnen bijbren
gen, vooral als het die gelden betreft, die
niet tot de kas van burger en werkman terug-
keeren.
Maar, Nieuwsbladje, het is meer dan
twee en halfjaren dat uwe matadors zegden
dat de belastingen onnoodig waren èn moes
ten verdwijnen, en wat doen zij, sinds het
bewind hun in handen viel
Geen enkele der onnoodige belastingen
afschaffen, noch verminderen, maar wel
langs hier en langs daar er nog wat nieuwe
bij vragen.
Hoe komt dat
Het was evenwel de tijd niet,die hun daar
voor ontbrak
Immers, het is ruim twee jaren dat zij
onze meesters zijn en over alles beschik
ken.
Een woordjen uitleg a. u. b.?
militarism en enzljdlgiidd.
Onder dien titel schrijft het Nieuwsbladje
een artikel, waarin het de handhaving onzer
onzijdigheid aan de Europeesche mogend
heden oplegt en dat zonder eens te voorzien
dat die mogendheden wel zouden kunnen
met hunne eigene belangen spels genoeg
hebben en zich in de onmogelijkheid bevin
den zich over België's toestand te bekreu
nen. Daarbij zou het Nieuwsbladje, hadde
het een ziertje liefde voor onze onafhanke
lijkheid, zich de spreuk moeten herinneren:
Help eerst u zelf, zoo gij wilt dat anderen
u helpen.
Ten bewijze hiervan, geven wij eenige
regelen uit den Journal de Bruxelles, een
klerikaal blad, dat, onder opzicht van be-
voegdheid.niet voor een Nieuwsbladje hoeft
achteruit te deinzen.
Het orgaan van ons klerikaal Staatsbe
stuur schrijft nopens die kwestie
Onze onzijdigheid moet gewapend zijn
om te kunnen verdedigd worden; 't is daar
de vervulling van een tusschenlandschen
plicht, die de waarborgende mogendheden
ons opgelegd hebben.
Onze legermacht moet zoo zijn dat zij
afsluiting vorme en dat de oorlogvoerders
ii er belang bij vinden onze onzijdigheid te
eerbiedigen om die legermacht niet tegen
hen te keeren.
Is onze onzijdigheid ongewapend of on-
voldoende gewapend, zij zal niet geëer-
biedigd worden en de oorlog zal op ons
s grondgebied gevoerd zijn.
n De vijanden van het leger en de aposte-
len van de ongewapende onzijdigheid zou-
den het land, moesten zij aanhoord wor-
den, aan den inval, den ondergang en het
verlies zijner onafhankelijkheid blootstel-
s len. i,
Dat zijn woorden, waar de vaderlandslief
de in doorstraalt en die door eiken Belg,
dien naam waard, moeten toegejuicht wor-
deu.
Het is eene dergelijke verklaring, die het
ministerie, waarvan de Journal de Bruxel
les het orgaan is, in de Kamer zou moeten
doen.
Maar onze grrroote ministers durven niet
uit vrees voor de Woeste-Jacob sen en hun
ne kliek.
Arme ministers.
BURGERSTAND
Van den 14 tot den 21 Janüari 1887.
Geboorten:
Mannelijk geslacht, 4; Vrouwelijk id. 4.
Huwelijken
Leroy, Ernest, schoenmaker, en Struye,
Silvia, dienstmeid. Kerrinckx, Isidorus,
schrijnw'erker, en Henneken,Eugenia,strijk
ster.
Sterfgevallen
Verhaverheke, Florencia, zonder beroep,
17 j arenongehuwdMeenenstr aatEraem
Sophia, zonder beroep, 69 jaren, echtgenote
van Hemicus Hollebeke, Meenenstraat.
Ghysel, Pieter, daglooner, 68 jaren, echtge
noot van Catharina Martelez, Meenenstraat.
Degroote, Catharina, zonder beroep, 83
jaren, ongehuwd, Bollingstraat.
Kinderen beneden de 7 jaren:
Mannelijk geslacht, 1: Vrouwelijk id., 1.
BERICHT.
Een tandmeester vraagt om eens per week
in het gebruik te treden van twee gemeu-
bleerde plaatsen te IJPEREN, om er raad
plegingen te geven. Zooveel mogelijk in
een geslolen huis.
Zich zoohaast mogelijk te wenden bij M
i EMANUEL-AUGUST,
8, St-Jorisstraat, 8, te Brugge.
Poperiïighe,
den II Januari 1887.
Wanneer wij het ons aantrokken voor de
negocianten in hoppe tegen zekeren Brutsaert,
die, het inzicht is wel te raden, want hij zelf
den handel in hoppe drijft, zijne poperingsche
medehandelaars aan de openbare misachting
leverde, wij wilden daarmede niet houden
staan, dat er onder de bandeldrijvers geene
oneerlijke menschen bestonden.... Daaraan
heoendaags twijfelen is onmogelijk gewor
den.
Zooals er kruideniers zijn die hunne klan
ten vergiftigen door hun vervalschte waren
te leveren, en weinig gewetensvolle koop-
mans, die den landbouw ten onderen helpen
door het leveren van vervalschte meststoffen,
zoo eok ware het niet te verwonderen dat
men onder de hoppekoopmannen schurftige
schapen aantrof.
Maar aangezien men overal en in alle
klassen der samenleving oneerlijke menschen
vindt, is het met alle recht dat men degenen
dia van vader tot zoon altijd zijn eerlijk ge
bleven niet menge met de gemeene klas.
Ten anderen, de misbruiken hebben ten
allen tijde bestaan, en men zal ongelukkig
lijk er maar toe geraken die uit te roeien dan
met eene wet die strengelijk de overtreders
treffen zal.
Wat ervan zij, Brutsaert heeft ongelijk
gehad zijne betichiigingen op iedereen toe
te passen, fiij hadde voordeeliger te werk
gegaan voor den hoppehandel, waarvan hij
zich als den verdediger aanstelt, had hij,
den naam kennende der woekeraars die de
hoppe verslechten en vervalschen, in plaats
van zulk eene zware betichtiging op negen
medeburgers te doen wegen, die tot den dag
van heden altijd zijn omringd geweest met
de algemeene achting en iedereens vertrou
wen, had hij, zeggen wij moediglijk de
plichtigen aan de openbare verontwaardiging
overgeleverd en zelfs bij het gerecht aange
klaagd. D
Maar het is niet al; de dienstdoende bur
gemeester van Watou, niet te vrede met op
de schandelijkste wijze, de Poperingsche
boppehandelaars door den modder getrokken
te hebben, vóór hij zijn schrift eindigt, doet
hij nog een geregelden aanval tegen ons
stadsbestuur, welke hij, in volle letters,
beticht als medeplichtig met de woeke-
baars, door te houden staan dat diens ver-
ik
