STADSNIEUWS.
De were Breidelfëesten.
.minisler het in volle Kamer heeft durven
verklaren.
De heer Devolder zegde verledene week
in 't Senaat dat hij te naasten jare de
jaarwedden der geestelijken gaat verhoo-
gen, dat hij nieuwe onder-pastorijen en
parochiekerken zal stichten, in een woord,
dat alwie maar tot den zwarten winkel
behoort op de mildheid van 't gouverne
ment mag rekenen.
Ziehier zijne eigene woorden
Devolder, minister van rechtswezen.
Wat de jaarwedden der geestelijken
betreft, weet het land dat de Kamer en
de Regeering eene grondwettelijke
schuld aan de geestelijkheid te betalen
hebben en dat die schuld, evenals al
andere, heel en gansch moet vereffend
worden.
Dat is overigens gebeurd tot in 4878.
Voor dien lijd werd de begrooting
van eere-diensten eenpuriglijk gestemd
en 't is eerst nadier. dal er zeer betreu-
renswaardige besnoeiingen gebeurden.
Ongelukkiglijk kan ik, gezien het be-
perkt krediet, dat thans te mijner be-
schikking wordt gesteld, onmogelijk in
alle behoeften voorzien. De Regeering
heeft, toen zij aan het bewind kwam,
de verbintenis aangegaan van tesparen.
Zij houdt hare beloften en 't is daarom
dat zij de kredieten voor deze diensten
niet wilde verhoogen.
Volgens mij is het oogenblik nog niet
gekomen om eene verhooging van kre-
diet voor te stellenen toch hoop ik
(Rechs zeer welzeer wel
Met de jaarwedde der onder-pastoors
is 't niet anders gelegen. Dienaangaan-
de is er ook veel te doen. In sommige
nijverheidsstreken wordt de eeredienst
niet voldoende verzekerd.
lk verzoek nochtans het Senaat op
eene vermeerdering van krediet voor de
jaarwedden der onder-pastoors dit jaar
niet verder aan te dringen, lk beloof
eveneens dat ik mijn best zal doen om
t'naaste jaar in de erkende behoefte aan
de onder-pastorijen te voorzien. (Zeer
wel! rechts).
Overigens zullen zekere besparingen,
welke het mij mogelijk geweest is op
mijne begrooting te verwezentlijken,mij
in staat stellen reeds dit jaar eenige
plaatsen van onderpastors te stichten.»
Wat dunkt u daarvan, lieve lezer en
gij kiezers, aan wie men spaarzaamheden
en lastenvermindering had beloofd? En gij
bedienden van alle slach, die op eene
billijke en wettige verhooging wacht 't
ls proper, niet waar
Dat is nu dat nationaal ministerie,dat
het land moest redden en onpartijdig be
sturen Zoo als blijkt, strekken de bespa
ringen en den opslag der belastingen, die
de klerikalen behouden, enkel om de
zwartjes het geld naar het hoofd te wer
pen.
Zal hel land dat met gevouwen armen
blijven afzien en dulden?
Hopen wij van neen.
Men schrijft ons uit Brugge
CLAUWAERTS-COMMISSIE.
Let op
Dit is een oproep, die weerklank heb
ben moet, Vlamingen, liberalen
Hij gaat uit van de Clauwaerls-Com-
missie, de oude, trouwe, echt Vaderland-
sche Commissie, naar het hart van Con
science, die haar eere-voorzitter was van
die Breidel-Commissie, welke twintig jaar
lang, cent voor cent en door alle tegen
spoeden heen, de som verzameld heeft,
dank aan welke hot Breidel-monument nu
eindelijk, op 11 Juli aanstaanden, zal i
onthuld worden, op Brugge's Groote
Markt
Dat is dus de ware oproep, dien het
Vlaamsche volk verwacht en beantwoor
den zal
GEHEEL DE VLAAMSCHE VRIJZIN
NIGE PERS MOET HEM OVERNEMEN
EN ER OP AANDRINGEN
Alle echt Vlaamsche kringen, gilden,
maatschappijen, zelfs die, welke zouden
kunnen vergeten geweest zijn en den om
zendbrief niet ontvangen hebben, moeten
hem gehoor geven, en de pers in alle
Vlaamsche steden moet daartoe medewer
ken
Vóór het einde der maand nog, moet
Voorzitter Coppieters, Spinolarei, 19, te
Bruggeeen stortvloed van toetredingen
ontvangen
Op 11 Juli moet de groote Markt van
Brugge te klein zijn en boven die zee
van hoofden moet het golven en wemelen
van vlaggen, standaarden, kartels, kronen
en kransen en uit die menschenzee moet
de zegpzang Vlaanderen, Het lied der
Vlamingen, De Vlaamsche Leeuw,
gelijk in 1877, donderend opgaan, wan
neer het floers zal vallen
Wij dringen bij dezen oproep aan
't Is noodig
De Leliaerls-Commissie, de clericale,
de nobiljonsche, die welke de Stadsregee-
ring zoo onbeschaamd in de plaats heelt
gesteld van de Clauwaerts- Commissie,
waar Conscience eere-voorziller van was,
de Leliaerts-Commissie geeft ook lees
ten op 14 Augustus aanstaanden en volgen
de dagen.
Maar dat zijn Leliaertsfeesten politie
ke feesten feesten voor de herkiezingen
der Brugsche Gemeente-Kerkmeesters in
October daaropvolgend
De Leliaerts, die broertjes of leerlingen
der Jezuieten zijn, trachten reeds misver
stand te verwekken
Zij schrijven, in de Pair ie, in 't Bur
gerwelzijn en elders,dat de Clauwaerts-
Commissie enkel de beelden zal OVERLE
VEREN aan de Stad op 14 Juli, en dat
de groote inhuldigingsfeesten later, in
Oogst door het Gemeentebestuur zullen
gegeven worden.
Dat de Vlaamsche liberale pers zich van
die geruchten toch den weergalm niet ma
ke Dat is boerenbedrog
't Is de Clauwaerts-Commissie, de Con-
science's-Commissie, die de INHULDI
GING doen zal, met overgave aan de
Stad
't Is op 11 JULI dat de INHULDIGING
zal plaats hebben, en niet in Augustus
Wat later geschiedt, in Augustus, is
eene Leliaerts-maskerade, eene clericale
kermis, eene politieke processie rond het
op 11 Juli reeds onthulde beeld
Kolenbranders bij Kolenbranders,
Leliaerts bij Leliaerts, clericalen bij cle-
ricalen die zullen allen voor Augustus
beroepen worden huns gelijken
Maar de Clauwaerts, de vrijzinnige va
derlanders, de rechtzinnige flaminganten,
de volksmannen en volksvrienden, de Vla
mingen van Conscience, van den Leeuw
van Vlaanderen die moeten in Brugge
zijn OP 11 JULI. Is't begrepen?
Zal de Vlaamsche pers ons hooren en
verstaan
Zal zij de Clauwaerts helpen en ter zij
de staan
Zal zij naar de Clauwaerts luisteren, en
niet naar de Leliaerts
Ja, niet waar
Welaan, ziehier dus den oproep der
oude Breidel-Commissie, der Clauwaerts-
Commissie Leest en spreidt het voort
BREIDEL-COMMISSIE.
Brugge, 10 Februari 4887.
Geachte Heeren.
Een verdrag, den46 October 188! geslo
ten tusschen het Stedelijk Bestuur van Brug
ge en de Breidel-Commissie, erkent aan laatst-
gemelde het recht van over te gaan tot de
INHULDIGING van het gedenkteeken ter
eere van Jan Bbeidel en Pieteb De Co-
NINC.
Eene overeenkomst den 23 Juni 188-'i opge
maakt tusschen den Belgischen Staat, de
Provincie West-Vlaanderen, de Stad Brugge
en de Breidel-Commissie ter eener zijde, de
heeren kunstenaars de Vigne en Delacense-
rie ter andere zijde, stelt vast dat die IN
HULDIGING plaats zal hebben op II Juli
1887, heigeen de Breidel-Commissie, onmid-
delijk na het onderteekenenen met goudkeu-
ring van het Schepens Collegie, door middel
van plakbrief openbaarlijk aangekondigd
heeft.
Uit oorzaken, die wij hier niet te door
gronden hebben, besloot onlangs het Stede
lijk Bestuur, ter gelegenheid van dezelve
inhuldiging, feesten in te richten op 13 Au
gustus 1887 en volgende dagen.
Voor wat de Breidel-Commissie betreft, zij
kent geene redenen om plechtig overeenge-
komene tijdstippen te veranderen, al waren
die nog niet zoo doelmatig en beteekenisvol
als de 11 Juli, den roem vollen verjaardag
van den Gulden Sporen Zege, van het over
winnen der vreemde dwingelandij, van het
verlossen der Vlaamsche gewesten.
Onze Commissie zal dus, op 11 JULI 1887,
gelijkvormig met hare rechten en met hare
plichten, het gedenkteeken inhuldigen, opge
richt ter eere onzer Helden van 1302.
Zij zal die inhuldiging laten gepaard gaan
met eenen optocht van Kringen, Genoot
schappen en Gilden, naar den zin van dien
welke, in 1877, het tweede deel haar werk
zaamheden instelde.
Voor dien optocht rekent zij op de
geestdriftige medewerking van alle ware
Vlamingen, van alle weldenkende Belgen,
zonder onderscheid van Maatschappelijken
siand of van Staatkundige gezindheid,
overtuigd dat slechts zij zullen ten achte-
ren blijven, die niet begrijpen wat betee-
kent gemeetevrijheid, voorspoed en onaf-
hankelijkheid van het geliefde Vaderland.
Maar aangezien dergelijke optocht, om
goed en derftig uit te vallen, een aantal
zorgen en voorbereidende maatregels ver-
eischt, zoo bidt zij alle genootschappen ten
spoedigste mogelijk en ten laatste voor het
einde der ioopeDde maand, hunne bijtre-
ding aan te kondigen door het terugzenden
van den hierbijgevoegden verklarings-
brief, na denzelven behoorlijk ingevuld en
onderteekend te hebben.
Namens de Commissie
De 2° Schrijver, De Voorzitter,
E. Janssens. A. Coppietiebs. Adv.
NOTA. Ofschoon zulks gewis overtollig is
om den vaderlandminnenden ie ver op te
wekken, zal het niet ongepast zijn hier bij
te voegen dat practitige herinneringstee-
kens zullen uitgeloofd worden, zoo niet aan
ii alle medewerkende Maatschappijen, toch
aan diegene, welke zich zullen onderschei-
ii den door grootste getal, merkweerdigste
uitzicht of verste afgelegenheid.
Ziehier de formuul van antwoord
De Maatschappij
y> gevestigd te straat, Nr
zal met hare standaarden en kenteekens
op 11 JULI 1887 deelnemen aan den op-
'i tocht ingericht door de Breidel-Com-
i. missie te Brugge, ter gelegenheid der
inhuldiging van het gedenkteeken ter
eer van JAN BREIDEL PIETER DE
CONINC.
ii Zij zal optreden met omtrent
ii mannen [en voorafgegaan zijn van een
li harmonie, fanfaren muziekkorpsbe-
staande uit ongeveer mannen
Namens de Maatschappij
Te zenden aan dit adres
Den Heere Voorzitter der Breidel-
CommissieSpinolarie, 19, BRUGGE.
IJperen, den 26 Februari 1887.
WSilcBjas-^oitads. Afdeehng IJperen.
Heden, Zaterdag, 26 dezer, om 8 l/2 ure
's avonds, in den Gouden Arend, op de
Markt, algemeene maandelijksche vergade
ring, voor de leden der afdeeling.
DAGORDE
1. Nieuwe leden.
2. Mededeelingen, briefwisseling der Af
deeling.
3. Inrichting der Voordracht van kapitein
Vande Velde.
4. Voordracht door een lid der Afdeeling:
Eene bladzijde uit de geschiedenis van
den Vrijheidsstrijd.
5. Muziek en zang in vriendenkring.
(Medegedeeld.)
BOEKENNIEUWS.
Deze week werd aan de inschrijvers van
het Willems-Fonds de eerste uitgave van het
bestuurjaar 1886-87 rondgestuurd.
Kerk en Slaat onder de Frankische
koningendoor Alf. Seresia, is een lief
werkje, met teekeningen van den Gentschen
schilder, Armand Heins. Wat de typogra-
phische uitvoering betreft, bebben wij slechts
het huis Vander Haeghen tof toe te zwaaien.
Handelswaarde van het werk: 1 fr.80.
In het kort verschijnt ook het tweede deel
van het geprezen werk De Vlaamsche
Schilderschool, door Alf. Wauters en ver
taald door dichter Julius Sabbe. Dit voluum
moest reeds in November laatst van de pers
komen, maar zijne verschijning werd door
onvoorziene omstandigheden vertraagd. De
leden van het Willems-Fonds zullen er mo
gen op bogenin hunne boekerij een degelijk
werk te bezitten.
VOORDRACHT.
Wij vernemen dat kapitein Vande Velde,
die gedurende 4 jaren in de Congostreek
verbleef, alhier eene openbare voordracht
geven zal over de zeden, gebruiken, leven
en gewoonten van bet land der Zwarten,
BcsirzessjiJdei'iJ.
Sedert eenigen tijd zijn de pik-pockets
wederom bezig met hunnen stiel uit te oefe
nen.
Dezen morgend, heeftde agent van politie,
sieur Samyn, op onze markt, eene vrouws
persoon van Langemarck op heeter daad be
trapt en aangehouden.
VasteraaTondfeestens.
De vastenavond dagen zijn reeds gedeelte
lijk voorbij.De beweging en de begeestering
van vroegere jaren waren verre te zoeken.
Weinig volk op wandelen en nog veel min
raaskers te zien. Het weder,dat nogal regen
achtig was, is er misschien voor iets tusschen.
Doch wij meenen dat de slechte tijd daarvan
grootelijks oorzaak is. Dinsdag, nogtans,
waren er nog al gemaskerd en, maar men
kon gemakkelijk zien dat de verkleeden
weinig kosten gedaan hadden.
De bals van den Zondag, er waren er vijf,
waren maar weinig bezocht. Een paar, nog
tans, hadden niet te klasen. Gulle vreugde
en hertelijke geestigheid heerschte er alom.
In de maatschappij de Werkerslier had
er Maandag een vermomd dansfeest voor de
leden plaats. Dat was onder alle opzichten
wel het parelke van al de bals. Daar flikker-
beende men dat het een lust om zien was en
een vijftal clowns deden,tusschen eiken dans,
de dansers en toeschouwers veel en hartelijk
lachen, met hunne koddige gezegden, hunne
kromme sprongen en hunne kluchtige geba
ren. Het doet ons waarlijk goed aan het hart
wanneer wij die brave Werkers zich zoo
deftig en zoo hartelijk zien verzetten. Dat is
eene maatschappij, waar er wezentlijke broe
derlijkheid en wederzijdsche genegenheid
zonder afgunst gestadig heerscht en iedereen
vroolijk stemt. Dat zien wij gaarne en wij
zijn gelukkig telkenmale wij daar op een
feestje genoodigd zijn.
Morgen, Zondag, hebben wij het eerste
groot bal, gegeven ten voordeele van den
Wereldlijken Schoolpenning. Voorzeker zal
er daar ook veel bedrijvigheid en vermaak
te vinden zijn.
VooedvacM
van den hees* P. Termcnleo.
Wij zijn j.l. Zondag in den Café du Com
merce gaan luisteren naar de voordracht
van den heer Vermeulen.
Hoewel een liberaal blad alle liberalen bet
thuisblijven aangeraden had, omdat de ka
tholieke bladen ook uitgenoodigd waren,
was er toch nog al veel volk.
Ruim een honderdtal kiezers waren tegen
woordig, en allen hebben den beer spreker
menigen keer toegejuicht.
De heer Vermeulen is begonnen met te
zeggen waarom hij de klerikale pers ook
uitgenoodigd had. Het is,zegt hij,een middel
van ruchtbaarmaking, dat wij voor niet
krijgen. Men zegt wel, zij zullen de waar
heid niet schrijven, maar dan nog hebben
wij het recht de waarheid in hunne kolom
men te herstellen en onze grondbeginselen
aan hunne lezers, die onze bladen op straffe
van eeuwig te branden niet mogen lezen,
voor te leggen en te doen kennen.
Met eenige dergelijke terechtwijzingen uit
den Journal d'Ypres voor te lezen, toont
spreker aan hoe hij vroeger te werk gegaan is.
Wij keuren hem daarin volop goed en wij
raden alle liberalen aan, die in de sakristie
bladjes aangerand zijn, telkenmale van hun
recht door art. 13 van het dekreet op de
drukpers gewaarborgd, gebruik te maken
om de lezers dier heilige papierkens met de
waarheid bekend te maken.
Het tweede punt zijner voordvacht heeft
bijzonder wel bevallen omdat hot een waren
oproep heeten mag aan de liberalen van alle
kleur om alle persoonlijke kwesties uit den
weg te ruimen en band in hand te gaan
om het priesterbestuur, dat ons uitzuigt, ons
vernedert en ons op strooi helpt, omverre te
werpen. En om tot die eensgezindheid te
komen is er nu zoozeer als in 1846 een libe
raal congres noodig, waar alle verlangens
elke vrees, bet voor en tegen van de grond
wetsherziening onbewimpeld en openhartig
besproken worden.
ZULKS TOEKOMENDE JAAR TE KUNNEN DOEN.
DE VOOBZITTEB,
