Briefwisselingen. Verkooping KOOPMANSGOEDEREN iE Pï 700,000 franken. MARKTPRIJZEN. VAN NIEUWE WiJIKELEERïEF Lijkrede uitgesproken door Karel-Lode- wijk Louvrier, namens Let bestuur der Bur gerlijke Godshuizen. Mijne Heeren, Het hart hevig ontroerd en de ziel vol treurnis, kom ik hier, namens het Bestuur der Burgerlijke Godshuizen der stad Dixmu- de, bij de boorden van dit gapende en kille graf eene laatste hulde brengen en een jong ste vaarwel zeggen aan den braven burger, aan den verdienstelijken ambtenaar, wiens nog te vroegtijdig afsterven wij allen betreu ren. De heer Pieter Feys, alhier op 8 Oogst maand 1823 geboren, was herkomstig uit eene aanzienlijke en achtbare familie dezer stad. Hij had nauwelijks de jongelingsjaren bereikt toen hij zich aan het hoofd eens han delshuizes bevond, dat bij, zoo door zijnen ijver als door zijne kennissen, tot een der best geklante en gunstigst gekende der streek wist te brengen. De Gemeenteraad, 's mans grondige ken nissen wetende te wardeeren, benoemde hem op 10 Januari 1873 tot lid van het Bestuur des Weldaadsbureel dezer stad. En wien kon men beter deze gewich tige en te vaak ondankbare taak opleggen, wien mocht men beter de belangen der armen toevertrouwen, dan aan hem, den voorbeel- digen echtgenoot en vader, den vernuftigen en voorzichtigen koopman, den rechtschapen en alom geachten burger Niettegenstaande Pieter Feys eenen ge- wichtigen handel te bezorgen had, vond hij dan nog den tijdom het noodlijdende mensch- dom bij te staan; en met ijver en vlijt nam hij de taak van armheer ter harte tot 15 December 1875, tijdstip op hetwelk de Re- geeringsraad dezer stad hem tot lid van het Bestuur der Burgerlijke Godshuizen benoem de. Eerst kreeg de heer Pieter Feys het be stuur over de Ouderlingen huizen en het Burgerlijk Hospitaal; met hart en ziel be trachtte hijin het uitoefenen dezer bedie ning, het welzijn van ouderlingen en kran- ken. Later werd den heer Pieter Feys het hoogbestuur der beids Weezescholen en van het klein heilig Geesthuis opgedragen. De beide Weezescholen waren zijne gedu rige bekommeringen; immer streefde hij om het lot der vader en ouderlooze kinders te verbeteren, om in hunne harten het goede zaad van eer en deugd te leggen, om hnnnen geest met onontbeerlijke, nuttige en aange name wetenschappen te verrijken en om te betrachten dat zij bij het verlaten der school als bekwame en nuttige burgers in de samen leving zouden kunnen treden. Ook het lot der bejaarde vrouwen, in het klein heilig Geesthuis gehuisvest, lag hem nauw ter harte; veel heeft hij bijgedragen om van dit gesticht een der voortreffelijkste van stad en omstreek te maken. Wij hoopten den heer Pieter Feys nog lang in ons midden te hebben, waar hij door zijne wijze raadgevingen en zijne goede zorgen veel goeds stichtte, toen de onverbiddelijke dood die kloeke vlaamsche en vrijzinnige borst, wiens hart maar voor het goede blaakte, aan onze liefde en achting onttrok; wij verliezen in hem een hooggeacht mede lid, die om zijne hartelijke verkleefdheid aan vriendenen onderdanen, om zijne bedienstig- heid en welwillendheid jegens eenieder, van allen geacht en gewardeerd werd. Het afscheiden van zulk een voortreffelij- ken ambtenaar en vriend, geacht door ieder een, valt ons pijnlijk. Brave burger, zorgvuldige huisvader, goede bestuurder, mochte uw voorbeeld,uwe werkzaamheid tot leiddraad dienen aan uwe ambtgenooten, uwe opvolgers Vaarwel, Pieter, uw aandenken blijft ons eeuwig bijen uwe nagedachtenis zal geze gend worden als deze van eenen braven bur ger, van eenen teederen vader, van eenen wijzen bestuurder en van eenen waren men- schenvriend. Vaarwel Pieter... nogmaals vaarwel. SïsslfatEsli. Uit Nieder-Ingelheim (bij Wiesbaden), is een bericht gekomen, dat zeker zeer velen in Nederland met droefheid vervullen zal, al. dat Edouard Douwes Dekker, de beroem de denker en schrijver Multatuli, Zaterdag aldaar is overleden. Hij was sinds vele jaren lijdende, maar bij gaf telkens nog zooveel blijken van opgewekte levenskracht, dat de nu gevallen slag voor allen onverwacht mag heeten. Ja, Neêrland mag zich met rouw omhullen, want het verloor zijn' edeisten denker, zijn' grooten dichter, zijn verhevensten waarheid zoeker. Hij, Multatuli, wilde het goede, het ware, het schoone hij diende die menschelijke Drievuldigheid met een talent zonder even knie, met eene overtuiging zonder weerga, met eene wilskracht zonder de minste twijfe. ling. Ilij «spande zijne gedachten voor de te log ge vracht van alle onopgeloste vraagstuk ken...... en zweepte ze voort met de kracht van zijnen wil, tot raders en zeelen kraak ten n. Hij mocht zich te recht noemen Multatu li (ik heb veel verdragen), immers om wille van zijne liefde voor recht en waarheid, werd hij genoodzaakt zijne betrekking van adsistent-resident te Lebak op Java neer te leggen. Het door en door Hollandsch hoofd bestuur kon den man niet dulden, die, gewa pend met de beschreven wet, dorst partij trekken voor menschelijkheid en recht, tegen uitbuiterij en verdrukking. Op veertigjarigen ouderdom had hij den moed bestaan van vrouw en kind op te offe ren, om de waarheid te verdedigen tegen Nederlandsche ambtenarij en geldzucht. Zij ne wederwaardigheden, zijn strijd tegen uit buiting van den Javaan, tegen knevelarij, roof en moord op die gele menscbenkindereu gepleegd, heeft hij in gloeiende taal beschre ven in zijnen Max Havelaar Dit is een werk dat vele volkeren onze letterkunde benijden; daarin vloeien bijtende spot, gemoedelijke poëzij en verheven ge dachten en vormen samen om tot een geheel te smelten, zoo treffend, zoo ingrijpend, dat geen lezer ooit dat boek vergeten kan. Wie, die« Max Havelaar gelezen heeft, her innert zich niet de typen Droogstoppel dominé Wawelaar», Havelaar's redevoe ringen tot de stamhoofden van Lehak, het beroep op den Koning, waarmedejj het boek eindigt, en vooral de overweldigende Said- ja'h-legende, die eene rilling door gansch Neêrland deed gaan." Saidjah's vader had een' buffel, en toen - deze hem ontnomen was door het distrikts- hoofd van Parangkoedjang, was er groote droefheid in het huis, en Saidjah's vader sprak geen woord, vele dagen lang Och, ik zou het geheele stuk, wat zeg ik, het gansche boek moeten overnemen. Het werk maakte buiten gewonen ophef de rijkwordende en goddienende Nederlan ders vonden het mooi doch weigerden rech te doen op Java, en de euveldaden te beletten die Multatuli genoopt hadden zijne betrekking neer te leggen. Na den Havelaar gaf de geniale denker en publicist achtervolgens uit Minnebrie ven die zin s.pelen op al het stoffelijk en zedelijk lijden, hem door zijne ontaarde landgenooten berokkend. Zijne sprookjes van gezag en zijn kruis lied hebben huns gelijken niet in de bestaan de letterkunde. Vervolgens verscheen van hem Over vrijen arbeid in Neerlands Indië, en Nog eens Vrije arbeid, beide schriften vol gloed en overtuiging, bestemd om het uitzuigen van de Javanen, onder liberalen dekmantel te keer gaan. Zijne Verspreide stukken die tot de zuiverste paarlen onzer nieuwe letterkudde hooren. Dan zijne« Ideën zeven bundels wijsbe geerte, letterkunde, politiek, kunst, opvoed kunde, enz. Deze zeven boekdeelen zijn onbetwistbaar een der prachtigste gedenkstukken van de stellige wijsbegeerte. In den 5" bundel wordt er gehandeld over opvoedkunde en vooral over kunst. Dat boek ware alleen voldoende om Mul- tatuli's roem in onze letterkunde voor immer te vestigen. In zijn 5n bundel komt eene tref fende ontleding voor van Bilderdijk's bekend treurspel Floris de F", waarin al het one dele van schrijver en werk naar behooren gebrandmerkt wordt. En wie lezer van -Ide ën zal Wouter Piet er se, kunnen vergeten,. hij, de kleine held van zooveel lotgevallen, die al het menschelijk omvatten, en eene zielkundige ontleding daarstellen, zooals on ze letterkunde er geene bezat. Wie kent Vorstenschool niet, het ver heven thesis-drama, waarmede Multatuli zich van stonden aan tot op de hoogte der grootste dramaturgen verheft. Wie kent niet Millioenenstudiëndie vreemde fantazij die bittere scherts, en nDuizend en eenige hoofdstukken over Srocialileiten waarin de kortzichtigheid van de Nederlanders zoo bloedig gegeeseld wordt. Gedurig aan bekruipt me de lustom brok ken uit het werk van den grooten meester over te schrijven, doch r:een, de plaatsruim te laat het niet toe ik moet nog enkele woorden over den mensch zeggen. Multatuli heet eigenlijk Edward Douwes Dekker, en werd in Maart 1820 geboren te Amsterdam. Zijn vader was scheepskapitein, en in ve le schriften van den zoon straalt dezes kennis in zake zeevaart door. Hij studeerde zoo wat in 'iwilde en was eerder zijn eigen leermees ter al vroeg (voor zijn 20e jaar) trad hij in dienst van het Oost-Indisch bestuur op Java; in 1858 was hij reeds Adsistent-Resident te Lebak, waar zijn gemoed in opstand kwam tegen bloedig onrecht, en hem, zooals we za gen, noodzaakte zijne bediening te verlaten. In Europa terug gekomen, leed hij wezenlijk gebrek en werd bovendien nog vervolgd door de eilendige bende van Nederlandsche dwee- pers. Hij was eenigen tijd redacteur bij de Indé- pendance Beige en 't is hier vooral te Brus sel,dat hij zijnen Max Havelaar»scrheef. Sinds dien heeft hij zich enkel met het scheppen zijner meesterwerken bezighou den, zonder zich verder te bekreunen om het dwaas gebalk zijner vijanden, die zich niet schaamden leugen en laster testorten tot in zijn huizelijk leven toe. Sinds geruimen tijd was hij ziekelijk, aam borstig; en thans is zijn schoone geest heen- gevlogen, zijn 'wakker oog gesloten, zijn edel hart eeuwig ter ruste gegaan Wij beweenen U, Multatuli; want gij waart goed boven vele, gij hebt de waarheid lief gehad meer dan alles, gij hebt het schoone gehuldigd in meesterwerken, die nimmer zullen vergaan. Wij leggen, met troostelooze smart dezen eenvoudigen rouwkrans op uw graf. Rustelooze ridder van 'tGoede, rust zacht! POPEIUMGIÏE. De Poperingsche nijverheid komt van on ze stadhuisbazan een nieuwen kaakslag te ontvangen Het was niet genoeg aan de Vandenber- gen, de Vanderheyden en andere Feliksen, om te behagen aan eenige gerokten, die jaar lijks aan stad een rond sommeken kosten, een square te doen maken waarin er tot he den nog geen een Poperinghenaar den voet heeft mogen zetten en, voor het maken van dit onnoodig werk, de bouwstoffen, zooals yzeren griljes, cimenttegels, enz., VAN EL DERS te doen komen zij hebben hunne on verschilligheid voor de belangen hunner medeburgers zóóver gedreven, dat zij werk lieden van Yperen hebben doen komen om de banken te garnieren (op eene onmogelijke wijze, helaas de banken van onze Tooneel- zaal Heden nog, toen onze meiselaars in de el lende gedompeld zijn bij gebrek aan werk, de stad of de hospicen (hetgeen op het zelfde uitkomt) doet de werken die men bezig is aan het gasthuis te doen, door VREEMDELIN GEN verrichten En voor den boeket, onze heeren en mees ters, willende hunne stoutmoedigheid tot den hoogsten graad doordrijven komen de nijverheid te bewerken, door over eeni ge dagen eenen akt te teekenen waarin er gezegd wordt dat de poperingsche brijken van slechte hoedanigheid zijn. Men heeft be volen aan den ondernemer van den Boo- naard naar de fransche grens, van voor zijn metselwerk niet anders te gebruiken dan bnjken voortkomende vanArmen- tiers Men dwingt alzoo de gemeenten de noodige bouwstoffen in Frankrijk te gaan halen voor werken in Belgie gedaan, ten na- deele van onze gepantenteerde medebur gers. Het alom bekend lastkohier die onze medeburgers uit alle profijten sluit, die uit het maken van dezen weg voortspruit, draagt het handteeken van 51. Berten, onze burge meester en Volksvertegenwoordiger Hoe vindt gij deze handelwijs, brijkenfa- brikanten van Poperinghe, gij die onzen Meier met de verdediging uwer belangen be last had Onnoodig ons op te merken, dat het sche- penkollegie, den opstel van het lastkohier, dat deze ongelukkige bespreking bevat, niet gedaan hebbende, voor niets in deze zaak is. Deze verschooning is onaannemelijk,want,in dien het beslag gelegd was op de brijken van Poperinghe en omliggende,M.Berten, in zijne dubbele hoedanigheid van Burgemeester en volksvertegenwoordiger, verre van dit stuk te teekenen, had moeten uit al zijne kracht protesteeren, de zaak der belgische nijve- raars bepleiten, en bewijzen dat men in ons land, zoowel als in Frankrijk, goede brij ken kan maken. Eenige katholijken, die laatst ons hun spijt uitdrukten over deze strafbare houding onzer bestuurders, beweerden dat M. Berten met tegenzin het lasikohier geteekend heeft, die onze brijkenfabriekantenzoo benadeeligt, eu naar het voorbeeld van M. Thonissen, die krijst iedermaal hij een onderwijzer met zij ne huisgezin op stroo legt, hij ook eenen vloed van tranen gestort bad Maar dit alles kan het hoofd onzer stad niet verschoonen en dit maakt de zaken niet onzer nijveraars wiens voortbrengsels zoo misprezen zijn. En zooals heden noch de apotteker Van- denberghe, noch de doktor Vanderheide, noch zelfs de gemisten en niets beteekenden Felix niet geprotesteerd hebben tegen deze handelwijze, hun stilzwijgen getuigt hunne medeplichtigheid en maak hun zoo plichtig als hun opperhoofd. En zeggen, poperingsche patentheta- lers, dat gij jaarlijks, 'ten grooten deele den kroois betaalt van eene vlottende schuld van rond de die dient om den VREEMDELING te verrij ken, en dat gij welhaast en op nieuw met de twee handen zuit stemmen voor mannen die maar voor HUNNE politieke belangen zorgen. 3LE GLOBE ILLUSTRÉ, (10 francs par an). Le n° qui paralt ce jour publie un portrait très-ressemblant de feu Laurent, Profes- seur de droit d l'Université de Gand. - Une page de croquis des costumes les plus burles ques du carnaval. La reproduction des meubles céramiques et coffrets anciens les plus remarquables de la vente Colson. Le dessin de la porte de Yisé a Tongres. Le3 traineaux dans le Bois de La Haye. Un site frison et une gravure des environs de Paris. o DE VLAABïSGHE ILLUSTRATIE, No 23.le jaar.Zaterdag b Maart INHOUD. Platen.Vastenavond te Brussel. Gezicht op de Anspach-laan.Zijn brief. Esther. Electrische verlichting- voor rijtuigen. Tekst. Onze platen. De vloek des kinds. Vlaamsche kronijk. De ijzeren vrouw- Nog eene redevoering! De schat in den afgrond. IJPEREft 26 Februari 5 Maart. 1 Tarwe Rogge Haver Erweten Boontjes Aardap. Beter 5,700 1,100 1,700 4,800 7,600 5,000 8,620' 18-50 14-50 15-25 18-75 18-00 6-00 280-00 15,000 2,700 12,000 7,100 8,600 7,000 8,010 18-25 14-25 14-50 18-50 19-50 5-50 275-00 BIJ UITSCHEIDING; TE BEÖELAERE, OP WOENSDAG 9 MAART 1887, Om een ure namiddag, door het ambt van den notaris BEGSti'SÉ, aldaar, behoorlijk bemachtigd door het kollegte van Burge meester en Schepenen, bij besluit van 22 Februari 1887, ten verzoeke en in behoeve van vrouw Rosalie Devogel, weduwe van Petrus Verbrugghe, winkelierster te Bece- laere, op de plaats. Met tijd van betaling voor de koopen bo ven de 10 ft\, mits borg, ten aanveerde van en notaris ttEGRYSE voornoemd, d: GRANEN verkochtte rniddenprijs vérkochtte rniddenprijs enz. kwantiteit p. 100 kilo. kwan titeit p. 100 kilo. EN i-jj

HISTORISCHE KRANTEN

De Toekomst (1862-1894) | 1887 | | pagina 3