Katholieke zedigheid.
HET KNOEISTELSEL
STADSNIEUWS.
i> vooruitgang der volksgezinde gedachten,
verzekeren van door aanhoudendheid en
krachtdadigheid den triomf van 't Alge-
meen Stemrecht te bewerken, herhalen den
eed door geheel de Belgische democratie
gedaan te St-Gilles, na de betooging van
15 Oogst 1890: niet te zullen rusten voor-
aleer de volksrechten veroverd zijn.
Medeburgers
Wij wenden ons tot u om die besluiten
door uwe bijtreding te komen bekrachtigen.
Wij richten ons tot allen die braaf' genoeg
zijn om hunnen evenmensch onder geen
nieuw onrecht te doen smachten.
In het toekennen van een recht komt geene
lage zelfberekening te pas.
Wij eischen het stemrecht voor alle meer
derjarigen, niet ten voordeele eener partij,
maar in naam van het recht.
Men bedenke het wel: de herziening der
grondwet is ran geene beleekenis, indien
zij niet in het voor deel van allen geschiedt.
Het zijn de werklieden die de herziening
onvermijdelijk hebben gemaakt. Aan hen
hoofdzakelijk is het te danken dat vele bur
gers en buitenlieden het stemrecht zullen
verwerven. Zou het dus geene vreeselijke
zelfzucht zijn, indien de nieuwe bevoorrech
ten hunne armste natuurgenooten lieten bui
ten dringen
Werklieden
Vooral tot u zij ons woord gericht.
Gij zult,tot welke richting,tot welke partij
gij ook behoort, gij zult zoo onrechtvaardig
niet zijn een deel uwer klasse opnieuw te
laten onterven
Gij zult geene verraders willen zijn van
uwen eigen stand.
Gij zult uws gelijken nietlaten verfrappen,
enkel omdat zij nog wat armer, nog wat on
gelukkiger zijn dan gij zelf
Gij zult ten minste zoo rechtvaardig wezen
als een groot deel der burgersklas, die het
algemeen stemrecht zonder beperking wil.
Weg dus met alle bastaardstelsels die geen
gelijk recht verleenen aan alle meerderjari
gen!
Verkondigt het luid en openhartig, hetzij
gij u socialist, liberaal of katholiek noemt.
Rechtvaardigheid boven al,dat zij uwe leuze!
Wacht u vooral van diegenen, die de
armsten van hun burgerrecht willen ont-
rooven, want de armsten zijn vaak zij, die
de zwaarste lasten onzer samenleving moeten
torschen.
En gij Buitenlieden
Ook tot u richten wij ons.
Ook uwe toestand wordt van jaar tot jaar
slechter, ook gij hebt alle belang dat het
recht der armen worde erkend
Gij zijt immers de talrijksten in het land.
Wat hebt gij dus van 't Algemeen Stemrecht
te vreezen?
Gij hebt er integendeel alles van te ver
hopen, alles van te verwachten.
Dus geen onderscheid tusschen lieden van
stad en land. Wij hebben belang elkaar te
steunen, eikaar te helpen.
Vermijdt hen die u afkeerig van de belan
gen der werklieden uit de steden willen ma
ken, want zij zijn de schuld van uwen stofle-
lijken ondergang.
Hoog dus de harten! Gij allen die u men-
schen noemt
Nu het peil van 't staatkundig leven in
onze bevolking is gestegen,nu de harten snel
ler kloppen en allen de behoefte gevoelen
naar beternis, ware het noodig en grootmoe
dig, geene halve maatregelen te nemen.
Hetkwaadis niet uitgeroeid als het slechts
gedeeltelijk wordt weggeruimd.
Sta op dus in heilige begeestering, o, volk
van Vlaanderen, en toon aan uw nageslacht
dat gij op het einde der 19° eeuw kondet
groot wezen en dierf optreden voor de recht
vaardigheid!
Vooruit voor Algemeen Stemrecht
Vooruit voor gelijke rechten en plichten!
Dan eerst komt er rust, dan eerst mogen
wij zeggenWij hebben onzen plicht ge
daan!
DE SMET-DE NAYER
1. Dit stelsel is het behoud van den cijns,
met meer knoeierijen; het is veel schandelij
ker daar het de werklieden in twee klassen
verdeelt.
2. Het stelsel is bespottelijk en doorslecht.
a) Een zoon blijft bij zijne ouders om hen
te steunen in den ouden dag, hij bewoont
geen huis als bijzonderste huurder en is geen
kiezer.
b) Een vader verliest zijne vrouw, gaat
bij een zijner kinderen inwonen, hij is geen
huurder meer en verliest zijn kiesrecht.
c) In de gemeenten tot 5U00 inwoners zijn
kiezers, zij die 32 franks kadastraal inkomen
betalen, maar de bevolking klimt tot 5050 of
meer, de welstand vergroot en het kada
straal inkomen geëischt om kiezer te zijn
wordt 42 franks en tal van inwoners, die
medehielpen aan den vermeerderden wel
stand der gemeente verhezen hun kiesrecht.
Omgekeerd: vermindert de bevolking, ver
groot de armoede, er worden meer personen
kiezer.
d) Een werkman is geen kiezer te Brussel
wannepr hij 5 franks daags wint en op eene
kamer woont, maar wel te Brugge waar hij
't zeilde werk uitoefent aan fr. 2.50 daags.
e) Twee huizen kunnen zich raken op de
grens van Gent en Ledeberg, Antwerpen en
Hoboken of Merxem, enz., de twee geburen
kunnen dezelfde huishuur betalen, de eene
is kiezer, de andere niet.
Ziedaar eenige argumenten in de vlucht,
die aantoonen hoe bespottelijk en slecht men
wordt, wanneer men 't recht wil verkrach
ten, de armen wil bedriegen.
Inderdaad, dit stelsel heeft maar één doel,
de armsten, zij die 't meest het stemrecht be
hoeven, buitensluiten, en de knoeierijen be
houden die de voornaamste macht der katho
lieken uitmaken.
Demokraten, doet dit stelsel bezwijken
onder den algemeenen spot en verachting.
Yperen, 23n Januari 1892.
Het Nieuwsblad, in zijn verslag over
bet muziekfeest van 11° Januari, maakt
zooveel ophef met de verdiensten der in
richters, de mildheid van Henrietje en
het talent der Blauwe Kousen, dat men
waarlijk zou zeggen dat alwie een handje
loegesteken heeft om het Concert te doen
gelukken, een wonder heeft verricht dat
aan het nakomelingschap moet overgezet
worden.
Wij twijfelen niet aan het lalent der
vreemde kunstenaars die hunne medewer
king aan het feest verleend hebben, dit
talent is gekend en sl den lof dien men
ervan spreekt is maar een welverdiend
huldebewijs. Maar aan iemand geven wat
hem niet toekomt,of iemand in den zeven
den hemel verheffen, om het weinige dat
hij verricht heeft, dit noemen wij ijdel
gezwets, dat niet veel bewijst ten voor
deele van dezen die pochen en stoffen en
nog min ten voordeele van dezen die er
hel voorwerp van zijn, want men zou zeg
gen dat zij de reklame betalen aan zooveel
den drukregel.
In ons laatsle nummer spraken wij over
de fanlazia's die de Blauwe Kousen met
zooveel fantazia uitgevoerd hebben. Wat
wij er van zegden was niet om die maat
schappij te vernederen, verre van daar,
maar om het verschil te doen uitschijnen
dat bestaat tusschen volleerde kunstenaars
en lieden die zouden willen voor kunste
naars doorgaan en nochtans maar eenvou
dige en onervarene liefhebbers zijn.
De katholieke fanfaren hebben sedert
een paar maanden van hier wonderen
voortgang gedaan, zegt het Nieuws
blad; en wij willen dit niet loochenen,
alles is mogelijk.Maar sedert vijftien jaren
dat de maatschappij beslaat heeft het
Nieuwsblad haar zoo dikwijls doen door
gaan voor het nee plus ultra der fanfaren,
dat zij, met den wonderen voortgang die
zij sedert een paar maanden van hier ge
daan heeft, niets dan uit artisten moet
samengesteld zijn.
Eere aan den ïevervollen beslierder
M. Wcnes.
Zeker; die hulde nemen wij aan, want
als eene muziekmaatschappij, van welke
kleur zij ook zijn moge, eenigen voortgang
in de kunst doet, is het aan den muziek
meester dat zij het te danken heeft, 't Is
hij die gelast is de stukken aan te leeren,
de schoonheid en de fijnheid te doen uit
schijnen, d6 schakeringen te doen waar
nemen, in één woord, al het vernuft van
den komponist te doen gelden. Een mu
ziekmeester die deze princiepen weet aan
te leeren, verdient den lof van iedereen,
en het is zeer billijk dot men hem recht
late wedervaren. Maar waar de loftuiter
der Blauwe Kousen eene dwaasheid be
gaat, is in de volgende zinsnede;
Eesiigc Argumenten daartegen.