Openbaar ONDERWIJS.
Aanslag
ia 't vlaamschdwingeland en vervolger,
maar als men alles wel inziet, dit zou niet
gebeurd zijn waren de kerkdeuren langs
builen, in plaats van langs binnen kunnen
geopend worden.
Welnu, iedereen weet dat men de aan
vraag had gedaan de deuren langs den
straatkant te mogen openen, voor de
inopbouwzijnde zaal der Ond-lJompiers.
Het volkslievend (1?) schepen-collegie
beeft er echter anders over beslist
Daar hel hier maar de belangen hunner
politieke tegenstrevers geldt hebben zij
er vrede mede, en de mannen van
1" Februari achten zich gelukkig nog
maals hunnen wil op te dringen, al ware
bij gevaarlijk voor de openbare veiligheid.
op het
Voorstel tot afschaffing van het
Gemeente Kollegie, de Bewaarscholen
en de Avondschool voor volwassenen.
Yperlingen! opgepast er is gevaar!
Eenige dommerikken die de namen dragen
van een Breyne, Boone, Begerem, Iweins
d'Eeckhoutte en Struye, hadden de onbe-
schaamkeid bovenstaand voorstel te onder
teekenen en dat onder het verraderlijk voor
wendsel van het evenwicht der gemeenteti-
nantiën te her-dellen, aan den stedelijken
raad op te dringen.
De drogredens en leugens, opgeluisterd
door tal van uit de lucht gegrepen cijfers,
om dat schandalig voorstel te motiveeren,
zullen ons niet beletten klaar te zien in die
fijn uitgesponnen kanaljestreek.
Bedenk wel, dat zij geen ander doel heb
ben dan het vernietigen van eene voortreffe
lijke instelling van onderwijs. Eene instelling
die reeds groote diensten bewezen heeft, er
nog altijd bewijst en er nog veel meer zoude
kunnen bewijzen ware 'tniet dat zij onophou
delijk opdeschandelijkste wijze wordt tegen
gewerkt door hen zelf die geroepen zijn om
dergelijke instellingen te beschermen en te
verdedigen.
Tegenover dezedelijke en stoffelijke belan
gen van de stad is dit voorstel een onloo
chenbaar verraad, eene misdaad!....
De bovengenoemde onderteekenaars, allen
vurige bewonderaars van onnoozele menschen
en gezworen vijanden van de volksontwikke
ling beweren,dat het het getal leerlingen van
't Kollegie de kosten niet rechtvaardigt die
voor dat onderwijsgesticht worden uitge
geven.
Dit is een onbeschaamde leugen. Alle eer
gevoel ter zijde stellende, willen zij pralen
met ingebeelde cijfers. Wij dagen hen uit
die op de gelijke gronden te bew jzen.
En welk recht hebt gij, huichelaars, u te
beroepen op de vermindering van het getal
leerlingen; gij die op de meest bedriegelijke
wijze al uwe kiesbeloften geschonden hebt
gij die in meer d m in eene omstandigheid
de formeele verklaring afgelegd hadt, de
denkwijze van anderen te willen eerbiedigen
en telkens de verzekering hadt gegeven van
uwe oprechte toegenegenheid voor het be
wuste Kollegie; gij die gelasterd, met brood-
rooving bedreigd, alles gedaan hebt wat in
uwe macht was om den voorspo 'd van Yper
te ondermijnen en de bevolking te doen ver
huizen.
Die altijd eerlijke en oprechte waarheid-
verdraaiers zullen zich wel wachten van te
zeggen of te schrijven «Int liet «le STAAT
lx «lie «Isor eene aanzienlijke toelage
voor liet ïrnoiNtc deel in de onkosten
van Iset Kollegie voorziet.
Met hunne gewone rechtvaardigheid en
onpartijdigheid, verzwijgen die vröorae af
schaffers datgene, wat nochtans hun voor
stel in den grond boert en al hunne betoogen
vernietigt; namelijk, dat het gezamentlijk
bedrag der jaarwedden van het onderwijzend
personeel bijna uitsluitend in de stad ver
teerd wordt en dat bijgevolg, de belangrijke
toelage van Staatswege in aanmerking geno
men, die Heeren in Yperen veel meer geld
laten dan de stad hen uitbetaalt.
Bij de fanatieke dompers geldt het alge
meen belang evenveel als hunne oprechtheid.
Bij hen telt het algemeen belang alleen daar,
waar het ten dienste staat van hunnen nood-
lottigen nooit verzadigden hoogmoed, van
hunnen woesten haat tegen alle volksont
wikkeling, van hunne slaafsche zucht om
alles te klerikaliseeren en elkeen te doen
bukken onder hunne dwingelandij
Indien zij werkelijk de gemeentebelangen
genegen waren indien hun bluffen met cijfers
geene onwaardige bedriegerij ware en indien
zij niet blindelings gehoorzaamden aan hun
nen fanatieken vernielzucht; waarom hebben
zij niet.geprotesteerd toen hunne vrienden
bij het Gouvernement" het Atheneum te
Yperen afschaften tot groote schade van de
stad en de burgerij.
En nu vandaag onder het gezochte voor
wendsel van een te klein getal leerlingen,
waarvan hunne vuile onderkandsche tegen
werking alleen de schuld draagt; onder
voorwendsel van geldelijke bezwaren, die
zij zelve veroorzaakten, en waarvan zij vol
gens hun zeggen alsdan zouden ontlast zijn,
hetgeen weeral valsch en onmogelijk isz ui-
der in het minst de hoogere belangen van 't
openbaar volksonderwijs te ontzien en om te
believen aan de dwaze en onredelijke eischen
van eenige verwaande officieren der Tom-
piers; zonder zich in 't minst te bekommeren
over de kosten en de moeilijkheden die zij
menigen vader van familie, werklieden,
kleine burgers en beambten zullen aandoen;
nu zij beginnen in te zien dat de val van het
klerikaal Gouvernement nabij isbevreesd
voor het geval dat liet Kodegie door den
Staat overgenomen en opnieuw tot een
Atheneum herschapen, hunne klerikale
scholen zou betiadeelen; met eene onbe
duidende meerderheid van slechts 30 stem
men op oneerlijke wijze verkregende toe
komst wlHekenrig op liet spel zetten in het
vooruitzicht van de aanstaande verkiezingen
waaraan een nieuw en vijfmaal grooter kie
zerskorps zal deelnemen;
Vandaag zeggen wij, gehoorzamende aan
de bevelen hun door de geestelijkheid gege
ven en zonder den minsten steun te gemeten
Lij de openbare meening,komen die fanatieke
lummels op eene verraderlijke en onbeschofte
manier de afschaffiDg eischen van het voor
naamste onderwijsgesticht onzer stad en van
het arrondissement; (Te vernietiging van ons
oud Gemeente-Kollegie dat zooveel nut ge
sticht heeft en zooveel schitterende talenten
voortbracht.
Daarmede z'jn ze echter, in hunnen zucht
om alles omver te werpen, nog niet tevreden.
De Bewaarscholen, eene onmisbare instel
ling die de meeste populariteit geniet en
waarvan niemand met eenig gezond ver
stand het nut zal betwisten, hebben evenmin
genade gevonden voor de zeer onkristelijke
onverdraagzaamheid van die lichtschuwende
pastoorsslaven
Niettegenstaande de goede faam die zulke
gestichten genieten, niettegenstaande het
groot aantal kinderen die er verzorging
ontvangen, wordt brutaal weg voorgesteld
dezelve te doen verdwijnen!
Wat is hun doel? Algemeene vernieti
ging van het officieel lager onderwijs, de
ouders zoodoende verplichten hunne kinderen
naar hunne scholen te zenden, het volk ver
stompen en verslaven.
De groote misdaad van deze model-ge
stichten is wel deze, dat zij de kweekplaatsen
zijn voor de Gemeente scholen wier dood de
klerikalen gezworen hebben. Dat is hen te
veel en daarom moeten zij verdwijnen.
Dank aan die huichelachtige bezorgdheid
voor de stedelijke geldmiddels, zullen vele
ouders verplicht zijn hunne kinders t'huis te
houden, maar dat is hun onverschillig.
Anderen en vooral de min begoeden, gepaaid
met schoone beloften waarvan die heeren
zoowel de kunst verstaan, zullen zich in de
stuitende noodzakelijkheid bevinden, bij de
nonnen te moeten schoon spreken om voor
hunne jonge kinderen het zeer twijfelachtige
voorrecht te bekomen, ze te doen opgroeien
in dweéperij, kwezelarij en bijgeloof.
Doch dit is nog niet alles Hun on-
verzoenlijken partijgeest eischtj nog meer
offers
Wij bezitten avondscholen voor volwassenen,
waarvan het doel verheven, menschlievend
en schoon is en waarvan de uitkomst reeds
schoone vruchten draagt.
Aan de zoons van werklieden, aan de
kleine burgers die niet zooals gij misschien,
het geluk en het voorrecht hadden hoogere
studiën te kunnen deen, waren die avond
scholen eerie welkomene gelegenheid om
niet alleen het vroeger op de school geleerde
te onderhouden, maar om tevens nieuwe
kennissen op t1 doen ten einde hun lot zoo-
vei 1 doenlijk te verbeteren.
Ook die scholen staan hen in den weg. In
hunnen razenden zucht naar overheersching
moet alles voor hen zwichten en dat zonder
eenig medegevoel voor al het leed dooi' hen
veroorzaakt.
Naar believen vindenzij gemakkelijk voor
wendsels om zonde'- eenige aannemelijke re
de die avonds ;ho >1 even, als het Gemeente-
Kollegie en de Bewaarscholen te sluiten en
af te schaffen.
Eh wel, gij wraakgierige afschaffers, het
vandalenwerk dat gij u voorgenomen hebt is
en blijtt, wij herhalen het, schandelijk en
eerloos; het is eene schelmerij,een schreeu
wend misbruik van gezag, eene verfoeilijke
en misdadige partijaanslag.
En bijaldien daaraan geen beletsel gesteld
