FSTSt ^£h^ ~hMlerMS mi„ „I
38* janr.
V’ 1972.
ViiiRiïF, 2 Anj'jisti 3882.
de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. jaars; niet de post 6 tï. Annonce» 20 centime» per regel. De groote letters
Van alles wat.
Volgens eene briefwisseling uit Brug
ge aan den Avenir beige, zou er in die
stad spraak zijn van het zeer aanslaande
vertrek van M. Heyvaert.
Onze gouverneur zou minister van
binnenlandsche zaken worden in ver
vanging van M. Bolin die de portefeuille
van M. Sainctelette zou overnemen.
In eene gemeente van hel departe
ment der Vienne (Erankrijk), heeft een
wereldlijke onderwijzer een schitterend
bewijs gegeven van eene kunst welke
niets met het onderwijs gemeens heeft.
Het betreft eenvoudig hel snijden van
het haar, bij middel van een Arneri-
kaansch machien, in vijf minuten tijd,
doch niet zonder pijn.
Wee den zwakken en den onbehendige»!
De hinderpalen worden uit den weg ge
ruimd, dolk, pistool en vergif helpen
dezen die vooruil moeten, dezen die
kost wat kost hun aandeel der aardsche
goederen willen bekomen.
De wet van 1850 op hel middelbaar
onderwijs, die nog een beetje vrijheid
gaf aan de katholieken, wordt nu al-
lengskens afgebroken, om alzoo de
ontwikkeling der vrije onderwijs-ge-
slichten te beletten.
Dat bewijst eens te meer dat het
liberalismus niets anders is dan de
dwinglandij der vrijmelselaarslogien, die
zich wil vestigen op de puinen der kris-
tene maatschappij.
Minister Ferry heeft in de Kamer van
afgeveerdigden laten weten dat het ver
plichtend officieel onderwijs aan Frank
rijk een milliard zal kosten. Over drie
jaren heeft men boven de twee honderd
millioenen uit den zak der lastenbeta-
lers geklopt voor het onderhoud der
scholen, en dit was nog maar een begin,
Minister Ferry is overtuigd dat de re
publiek nog wel 600 h 700 millioen
zal noodig hebben om het verplichtend
onderwijs in gang te houden.
En zeggen dat men in Belgic ook
dergelijke verplichting wil invoeren, die
ons ook nog millioenen en millioenen
zou kosten.
ee
lang.-o n
den en
voortgebraclH.
‘l Is du ui.
n-
belaas!, door menige snul geloofd!...
Al de sukkelaars brengen het zoo
ver niet; maar, dank aan de walgelijke
schriften van bedorven schrijvers, zijn
er oneindig veel ongelukkige» die hun
ne verhevene afkomst verloochenen, de
waai beden van den godsdienst
ten
ten verzuimen
heid der ziel te
alsof zij geene
ning hunner driften, de verwezenlijking
hunner lichamelijke betrachtingen wordt
bet eenige doel van al hun streven.
Alles hier op de wereld, hierna
niets!
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na
»je™s „^s,.i fr. -2 tó, Nüs Atadedijko „„„„nm vw ai.lilels u
'1” Om* i>e „ml
M™ bii BONHOMME-RYCKASEYS. drukker.,,ilge,CT. Zwarte N„„„u„steaat. te Veuroe. ---
heeft men haar bloed getrokken en het
bloed liep in een val. Deze getuige,
46 jaar lellende, gaf nadien de nauwkeu
rigste en uilgebreidsie bijzonderheden
en bevestigde in alles de veropenba-
ringen van zijnen jongeren broeder alm
den onderzoeksrechter gedaan.
Deze wreede daad zal gewis de ergste
gevolgen na zich slepen en gioote moei
lijkheden voor de Joodsche bevolking
van Oostenrijk berokkenen. Een alge
meen kreet van veronlweerdiging heeft
zich doen hooien en God alleen weet
wat er gebeuren zal.
Opent scholen, onderwijst het volk,
zeggen de hedendaagsche filosofen, en
de misdaden zullen ophouden.
Dit is waar, indien men het grondbe
ginsel der ware wijsheid niet ter zijde
laat. Doch vergeet men de geboden Gods
en de geboden der Kerk, dan voert de
geleerdheid tot de barbaarschheid terug.
Men kan tegenwooordig geen nieuws
blad lezen zonder daarin het verhaal
der grootste gruweldaden aan te treffen.
Meest al de daders van die verschrik
kelijke aanslagen zijn geleerde, doch
goddeluoze mannen.
Nauwelijks zes jaren geleden gebeur-
er een ijselijk ongeluk in Bremërsha-
ven. Een zware baal die men in de
ruimte eens stoomboots wilde plaatsen,
sprong in duizend stukken en doodde
een groot getal reizigers en malroozen.
Zekere fijne cijferaar, de genaamde
Thomassen, had in die baal een meka-
niek geplaatst dat als een uurwerk zou
afloopen er. vierdagen nadien het schip
in voile zee doen springen. Aldus zou
de schelm eene overgroote som trekken
in eene verzekeringsmaatschappij die
eene overgroote massa waardelooze
koopwaren voor groote sommen ge
waarborgd bad.
Dat die aanslag aan honderden men-
schen ’t leven zou kosten, scheen de
booswicht niet eens te denken. Gold
moest hij hebben, geld om in wellusten
en vermaken te leven, geld om zijne
driften te voldoen, geld om te blinken,
om geëerd te worden in eene wereld
Nog altijd verwereldlijken! Te Parijs
bestaan een zeker getal huizen door de
Zusters van Liefde bediend en hulpbui-
zen (maisons de secours) genaamd. De
125,000 armen der groote stad vinden
daar altijd hulpveerdige vrouwen, did
geneeskundige dranken, kruiden enz.
bereiden en altijd gereed zijn om de on-
gelukkigen te helpen. Welnu, er wordt
tegenwoordig in het ministerie van bin
nenlandsche zaken een reglement opge
maakt, voor doel hebbende de Zusters
van Liefde in bovengemelde huizen door
wereldlijke, gediplomeerde apothekers
te vervangen. De municipale raad zal
zonder twijfel dit nieuw reglement
goedkeuren, maar zullen de armen het
even welwillend aan veerden? Dat is
iets waaraan wij sterk twijfelen.
Sedert eenige weken houden de dag
bladen van alle landen zich onledig over
eene droeve gebeurtenis, de moord van
eene jonge chrislene dochter, juffer
Solymosy, te Tisza-Eszlar, kleine stad
van het noorderlijk Hongarie, geboren.
Deze dochter werd door de "dweep
zuchtige Joden om het leven gebracht en
ziehier waarop de gissingen der be
schuldiging rusten.
Eenige Joodsche boeken, handelende
over het bereiden der ongedeesemde
brooden cn over het paaschlam, be-
wecrendat het bloed van een jong kind,
aan het Joodsch geslacht niet loebehoo-
rende, aangenamer aan God is dan het
bloed van het paaschlam. Daarom be
schuldigde men sedert ettelijke lijden
de Joden zich aan dit afschuwelijk ge
bruik over te leveren.
Toen, men de jongste paaschplechtig-
heden der Joden, men de verdwijning
van eene jonge katholieke dochter be-
staligde, viel de achterdocht der bevol
king op de Joden, en niet zonder re
den; want weldra vernam men dal een
Joodsch kind, een jongen van zes jaren,
zoon van den offeraar der Synagoog,
aan de geburen vertelde, door het
sleulejgat der deur op Paaschavond ge
zien te hèHbep dat men bloed trok
aan eene jonge 'dochter. De omstandig
heden van het verhaal des kinds waren
J zoo juist en nauwkeurig, dat men aan
stonds gansch de familie in hcch enis
nam en ieder lid in het bijzonder onder
vroeg- De vader en de moeder loochen
den stellig. Het onderzoek, ieverachtig
voorlgezet, veropenbaarde zeer erge
feilen. De oudste zoon van den offeraar
der Synagoog, Maurice Schwarz, legde
onder eed de volgende getuigenis af
De jonge Solymosy werd in ons huis
gelokt onder voorwendsel van de keer-
sen van den Sabbatdag te ontsteken. Bij
haar intreden werd zij vastgegrepen;
men sloot, haar den mond en men voerde
haar des nachts naar de Synagoog. Daar
daan? vroeg een der rechters. En de
onmensch antwoordde Hoegenaamd
geèn,' maar wanneer ik eenen priester
.zie, dan Inm ik gansch buiten mijn zel-
ven, en ik vóel mij genegen om hem te
verscheuren! Hij bekende verder dal
die haat in zijn hart ontstaan was door
het lezen van sommige goddelooze
schriften.
Zijn er hier in ons land geen groot
getal schrijvers die anders niets schij
nen te betrachten dan van elk hunner
lezers eenen priestermoorder te maken?
En wat zullen wij zeggen van de
moord van den advokaal Bernays, te
Brussel, door de dagbladen de ge
heime zaak der Wetstraat genoemd.
Zou een ongeleerd mensch zco een
helsch plan kunnen opvatten en ui voe
ren? Zijn de vermoedelijke daders, zijn
de medeplichtigen ongeletterd? De jus-
licie, welke argligste kerels zoolang op
liet dwaalspoor hebben gehouden, gaat
wellicht nog meer feilen ontdekker, die
meer dan de verstandigste redevoerin
gen zullen bewijzen wat wij hooger zeg
den De beschaving zonder gods
dienst is gevaarlijker dan de bar
baarschheid en een geleerde die God
niet vreest is meer te duchten dan een
eenvoudige werkman die geleerd heeft
en onthoudt dat men wel het mensche-
lijk gerecht kan bedriegen, maar dat
niets hel alziende oog van den Heer van
hierboven ontsnapt.
Wat is het noodlottig gevolg eencr
culkdanige handelwijs?
Wanneer de ongelukkige geenen
moed schept bij hel troostend vooruit
zicht van een beter leven, wanneer de
mine dwoeper zich inbeeldt dat alles
gedaan is wanneer het stervensuur slaat,
dan blijft hij met zijn lot niet te vrede,
dan benijdt bij het schijnbaar geluk van
deze welke een ruimer aandeel van de
aardsche goederen bezitten dan hij,
dan wordt hij een vijand van rijken en
genoten, dan is hij een kwaaddoende,
een gevaarlijk lid der samenleving.
Bij de communards die Parijs in
brand raker. en bloed van honderden
defiige lieden deden stroomen waren er
oen overgroot getal van die misleide
.zielen.
Dtnken de slechte schrijvers, die hel-
sche volkbedervers, daar wel aan?
De mensch zonder geloof is tot alles
bekwaam; de grootste gruweldaden,
wanneer zij het voldoen zijner driften
\O)r doel en gevolg hebben, schijnen
hem heel natuurlijk. Zij die niets be
zitten, wanen z c'i het recht aan dezen die
rijk zijn een deel hunner goederen te
vragen of dit met geweld te nemen.
Moet er dan wat bloed vergoten
worden, daaraan schijnt niets gelegen.
■>c wcldittlen der
bewclmvin^.
Een onbeschaafd volk is tot alle
schelmstukken bekwaam, maar een be
schaafd volk zonder godsdienst is nog
meer te vreezen.
Hel kost weinig moeite o.n zich daar
van te overtuigen.
Europa is al de werelddeelen ver
vooruit op den weg der beschaving;
<le ongeletterde» vormen het kleinste
deel der bevolking van al de landen der
oude wereld en de groote geleerden
treft men met duizenden aan, tot zelfs
en misschien vooral in de ge
vangenissen en gestichten voor krank
zinnigen.
Maar, ongelukkiglijk! bij de heden
daagsche geleerden zijn er veel opge
blazen wijsgeeren die in hunne ver
waandheid de irotsche oogen tot den
Schepper ophelleu, hem toeroepende
Wij kennen u niet, wij willen u niet
dienen! Ja, men treft er vele aan die
hel nog verder drijven; zij loochenen
de Godheid en de voornaamste hoofd
punten van het gelootde onsterfelijk
heid der ziel, hel eeuwig leven, de
straf van bet kwaad en de belooning
van hel goed... De mensch zeggen
zij, js niet door de hand des Almogen
de» voorlgcbracht, maar de natuur heeft
enige apen gevormd; die apen zijn
slimmer en schooner gewor-
hebben eindelijk den mensch
i i» 'i is beestig, maar het
wordt gezegd, geschreven, gelezen, en,
---IWl
Al de sukkelaars brengen het
bedorven schrijvers, zijn
neindig veel ongelukkigen die hun-
i heden van den godsdienst verstoo-
.i i r t waar het geld voor zooveel heden a les
of ten minste hunne heiligste plich-
i r i is, en al het overige was hem onver-
12iicee,te .iel hadden; de voldoe-
welke zich met hunne armoede of hun
nen nederigen stand te vrede houden.
Men leze de annalen der assisenho
ven, en welhaast zal men overtuigd we
zen dat de geleerde kwaaddoeners dui
zendmaal gevaarlijker zijn en in grooter
getal voorkomen dan de ongeleerde.
Ziet die. groote menschenbedriegers
die met de zuurgewonnen spaarpennin
gen der eenvoudige buitenlieden en
kleine renteniers over zee trekken; zijn
het geene beschaafde, zijn het geene
geleerde mannen?
De nihilisten, die in hoop van den
russischen keizer te treffen, heele treins
van den ijzerenweg doen ontriggelen,
paleizen doen in de lucht springen,
moorddadige bommen in ’t midden der
volksmenigte doen ontploffen, zijn die
ongeletterd?
Guileau, de moordenaar van den
voorzitter der amerikaansche republiek,
kende hij ja of neen verschillende ta
len?
Is de zoogezegde krankzinnige, die den
2 maart laatst de koningin van Enge
land wilde vermoorden, een ongeleeid
mensch?
En wie zal ooit berekenen hoeveel
bedriegerijen, hoeveel moorden en zelf
moorden aan ’t lezen van slechte nieuws
bladen en romans toe te schrijven zijn?
Korten tijd geleden sloeg een boosaar
dige franschman eenen priester dood.
Wat kwaad had uw slachtoffer u ge-
-» i j__ _.ii
e
g
- tl