Ter gelegenheid der aenstaende
Kiezingen
plaetsen van uwen raed die denzelven eerder kunnen
ontsieren dan vereerlyken; laet gy u door lichtzinnige
oorblazingen door partyzucht verleiden; kiest gy knik
kers of zwygers, mannen die onder eene dominatie staen,
gy zyt verlooren; zes jaren klagcns over de zwakke
handclwys van uw bestuer zullen niet gelden, het zal
uwe schuld, uwe blinde schuld zyn, en het herdenken
zult gy hebben dat uwe gemeente in plaets van in waerde
gestegen aenmerkelyk zal gedaeld zyn, wat zeggen wy,
zoo zy in den tyd van zes jaren niet geheel verlooren is.
Immers wy hebben het meer dan eens gezegd er dient
gezorgt, ja wel gezorgt te zyn, op dat het schaep door de
wolven niet gebeten worde, of
HET ZAL TE LAET ZYN
Alle magt vloeit voort uit den volke, zegt de Grondwet.
Het is dus in het belang van het volk dat het mannen
kieze, welke al de gewigtigheid dezer bepaling begry-
pende, moedig op de bres staen wanneer, door het voor
beeld van een vreemd land verleid, de uitvoerende magt
de gemeentevryliedcn zou durven aenranden, om op de
puinen van het duerbaerste onzer regten het tyrannys-
sehe stelsel der centralisatie te bouwen.
Wanneer men over eenige jaran, voor de eerste mael
sinds 1850, inbreuk durfde doen aen de Grondwet met te
besluitendat de burgmeester eener gemeente, buiten den
gemeenteraeddat is ten spyte der kiezers, mag genoemd
worden, wanneer men alsdan, zeggen wy, in de gemeen
teraden mannen had aengetroffen, die, zoo als hunne
voorvaderen, bereid waren hun regt tot het uitterste te
verdedigendan had men die inconsekwentie niet begaen.
Indien alle magt uit den volke voorvloeit dan moet het
volk zelf zyne besluerders kunnen noemen, en dezelve
niet opgedrongen worden.
Waer waren de Vlamingen dan in dien tyd Waren zy
misschien allen zonneblind geslagen door de schittering
vanParys? Van Parys dat nieuw e Babylonie, dat niet
alleen op gansch Frankryk drukt, maer daerby op gansch
Europa drukken wil.
Begrepen zy dan niet dat de genomene maetregel of
ergens maetregelen nog, welligt kunnen nood zakelyk
by een wispelturig en onstandvastig volk, dat de vryheid
niet torschen kanmaer dat in het bezadigde België dit
besluit voor het volk alles behalve vleijend is
Neen dat begrepen zy niet. Zy verstonden zoo min de
regten, welke de Grondwet waerborgt, als depligten,
welke het vertrouwen hunner medeburgers hun oplegde.
De vreemde beschaving had hier reeds te veel verwoes
tingen aengerigt. Een burgemeester was reeds minder de
vader, de verdediger, dan de potentaet der gemeente of
de uitvoerder van een hoogeren wil geworden.
Van dien tyd reeds bestond zyne magt slechts in het
teekenen der fransche stukken, welke hem door zynen
sekretaris werden voorgelegd, zyne grootste voldoening
was Mynheer de Burgemeester genoemd te werden, eenen
veldwachter onder zyne bevelen te hebben, en in zekere
omstandigheden de eer te genieten den heer Gouverneur
te verwelkomen, en hem te kunnen zeggen
Bonjour, Monchieu le Gouverneurcomment seportez-
vons (historiek).
O die verdelgende zuiderwind heeft hier te lande niet
alleen de grootste wanorde in het gezellige famillie leven
aengewaeid, hy heeft nog den openbaïen volksgeest ver
dorven, het nationael gevoel uitgeroeid, en van de Vla
mingen een slach van ondergeschikte natie gemaekt, die
hooge lasten mag betalenen hare zonen zoowel in het
leger, als in het gevang, zoowel in het burgerlyke als in
het bestuerlyke leven, met verbitterden harte, den nek
moet zien buigen voor vreemden taeldwang.
Daerom zeggen wy thands tot onze vlaemsche landge-
noo ten
De partyzucht alleen heeft schuld aen den bekrom
penen toestand, waerin wy verkeeren,want de partyzncht
heeft geen wakend oog genoeg gehouden op de vernie
lende grondbeginselenwelke aen het hart onzer natio
naliteit knagen.
Luisterd niet meer naer degenen die sedert zoo vele
jaren van vreemden vooruitgang of vreemden kreeften
gang spreken. De eenen zyn niet beter dan de anderen.
Ileerschzucht en Despotismus alleen in hunne leus.
Denk dat gy vrye Vlamingen zyt, denkt dat uw Va
derland groot, magtig en ryk was, zoolang het aen de
volkszaek getrouw bleef, zoolang het in eigen tael be-
stuerd, zelfs de meeningen en de daden zyner bestuerders
kon beoordeelen. in een w oord zoo lang de vlaemsche
burger, met het gezond verstand, dat hem kenschetst,
en in de tael die hy magtig waszich met de zaken der
gemeente of van den staet kon inlaten.
Vlaemsche kiezersvooraleer gy u naer de stembus
geeftvraeg niet inecr of de mandien men u doet kiezen
wil de rykste of de edelste iswant Geld noch Naem'ge-
ven verstand.
Vraegt ook niet of hy katholiek of liberael is, maer
vraegt hem of hy ware Vlaming is, of hy zyn vaderland
en de vryheid bemint; of hy de regten en het welzyn van
'tonderdruktevlaemscherotic wil vooren staen en,wanneer
hy dan op zyn woord van Vlaming, een bevestigend ant
woord geeft, kiest nem.
En gy vlaemsche maetschappyen die thans zachtjes
schyntte sluimeren, staet op uit dien doodenslaep. Strydt
met de pen en met het woord tegen alles, wat uwe volks-
dommelykheid belaegt. Rigt meetings invormt vlaem
sche kiesgenootsehappen; gy weet niet hoe magtig gy zyn
kunt als gy het maer wilt.
De handen ineen en aen het werkde oude veten moeten
vergeten wordenons schoon vaderland moet wederom
worden wat het eens was, en wanneer het eenmael zich
zeiven zal geworden zyn, blyf dan maer onbezorgd voor
toekomst, voor verlichting en voor beschaving.
In geen tystip zyn de Vlamingen, hetzy in wetenschap
pen, het zy in kunsten, ten achteren geblevenen zy heb
ben noch de Paryzische noch de Roomsche zonne noodig,
om hun pad te verlichten.
Moedig vooruit dan voor 'Moedertael, en Vaderland en
Vryheid, want Vlacnderens toekomst is in gevaer.
(De Klauwaert).
In hel Handelsbladzegt de Gazette van Gend, viaden
wy de volgende belangryke korrespondentie
Den 15 October werd de Vlaemsche Kommissie door den
minister in gehoor ontvangen, om het verslag en de by-
hoorige stukken af te geven. Zoo wy de inlichtingen moe
ten gelooven, die ons van eene goode kron komen, heeft
de Kommissie er sterk op aengedrongen, met de proces
verbalen en de annexen, en tevens eene vertaling in het
licht te doen verschynnen.
De minister, na de gewoone pligtplegingenheeft be
loofd dit alles in rype overweging te nemen en het verslag
uit te geven, indien er zich niets tegen verzet, en er in
de uitgave geen gevaer voor de rust des lands besloten
ligt. Ook zal hy, zoo het schvnt, nog de Kommissie by-
eenroepenom over de uitvoering der voorgestelde maet
regelen te onderhandelen. De Kommissie is dus voor als
nog niet ontbonden.
Wy willen dus wachten, doch in afwachting schvnt
ons de pligt van de Vlamingen afgebakend te zyn. Zy
moeten aen de minister eenige weken laten, alvorens hem
