Het Ware Liberalismus.
kerkelyke benoemingen.
dat zal wyzelyk, loffelyk zyn. Wet eene once be
radenheid en goed overleg, zyt gy uieer, in zulle za
ken dan met honderd kilos opgewondenheid of
verbittering tegen de eene of andere persoonlyke
nietigheid.
Men zegt, het is zoo gemakkelyk niet zich goede
raedsleden te kiezen, en nogthans vinden wy daer
geene moeijelykheid in; want, wanneer men zich
een vriend wilde aenschaffen van wien men vvyze
raedgevingen in zekere zaken verwachtende is, wel
vast is het dat men zich niet rigten zal tot een man
die men weet ongevoelig te zyn voor al wat edel van
denken mag genoemd worden noch niet tot
iemand aen den partygeest verslaeft, ook niet by een
ongeoeffende of by een overdreven schreeuwer, noch
min tot een valsche dweeper met geheel dezen
boel kunt gy niets doen, gy zoudt een verstandig, on-
afhanglyk, bedaerd en nyverig man zoeken, die de
noodige kennissen bezit om u, regt voor de vuist,
raed te geven in hetgeen gy hem vragen zult.
Dusdanige mannen moeten wy kiezen.
Welnu, wanneer men een geuieenteraedslid kiezen
moet, dan Jiceft men een vriend van doen oin raed
te geven in onze zakenis het noodig te zeggen dat
het van onzen kant wyzelyk handelen ware zoo wy
op dien gewigtigen raedstoel een weet-niet plaelsen,
of kan er aldaer iemand ons regtzinnig teil dienste
zyn als zynekeel verkropt is door belachelyke, maer
te beklagenere opinie van liberael of katholyk?0!
neen, want wy zyn gedwongen te bekennen dat
met die twisteryen onze zaken meer achter- dan
voorwaerls moeten gaen, den ecnen zal er niets meer
verrigten dan den anderen, om dat de onafhanglyke
werkzaemheid, gepaerd met zekere kennis, oordeel en
overleg alléén daer te huis behoord. Een ja en neen
knikker strekt er ook lot niets even als een man die
geene nyverheidszueht bezit, die voor de menigte
hoofdbreking maer alles stil zou laten, ja, doen gelyk
of een wel vooruitgaende handelshuis op eens zyne
zaken zou staken of verwaerloozen ten nadeele vau
zyn aktionnarissen.
Burgers, wy alleen zyn aktionnarissen en den raed
dien wy kiezen is het handelshuis die onze fondsen
tot goeden winstgevenden intrest moet weten te be
zetten, en om winst te verschaffen moet er gewerkt,
ja, veel gewerkt, geraden en gehandeld zyn, zoo men
zegt, van mannen met hair op hunne tanden, niet
om er te kyven of te schreeuwen, maer oui er zacht-
aerdig en onafhanglyk te werken met beradenheid
en vriendschappelyken overleg.
Dat is 't, beminde medeburgers, wat wy wagen nog
als laetste woord, voor aleer de stemming plaels zal
hebben, neêr te schryven. Laten wy ons niet misLei-
den; laet ons onze eigene zaken verrigten, dat is het
zuiverste; kiezen wy uit allen deze die wenschen ge
kozen of herkozen te worden bedaerde onafhanglyke
maer vooral, werkzame en nyverheidsminnende man
nen, want, wat men ook zeggen mag, werkzaemheid1
alléén kan ons tot het geluk van welstand brengen.
(Ziet ons voorgaende Nr.)
En wat zal eens het onvermydelyk gevolg der ver-
fransching zyn Wel, dat wy ons zeiven zullen
gemaekt hebben wat wv het meest vreezen te worden,
te weten fransch, geheel fransch Dan zal de groole
gebuer zeggen, en niet zonder regtgy hebt myne
ziel ingezogen., nu mag ik u wel inlijven ook, gy zyt
er ryp toedan zullen wy onze nationaliteit, onze
vryheid, ons volksbestaen, onze eigenvvaerdc vcr-
snippeld en verkocht hebben voor fransch klatergoud
en de nagejaegde verlichting en beschaving zal ons
van verre staen uitlagchen.
De liberalen zyn verkeerd.... Verfransche ziel» wie
wil, en lust heeft, maer de verfransching kan of mag
het liberalismus der Vlamingen niet worden.
Het schynt byna dat men hoofdzakelyker de ver
fransching dan het liberalismus betracht. Is 't zoo
niet, dan immers moest men den koristen en besten
weg kiezen dié naer liet liberalismus leiden kunne,
den weg naer 't hart van het volk de moedertacl
Of waren onze voorouders dan zoo weinig liberael
omdat zy geen fransch konden Waren Maerlant,
Cats en andere schryvers ons niet ver vooruit in
't geen wy nu als een nieuw gevonden heiligen aen-
bidden, in het liberalismus
De Vlamingen willen de vrienden der liberalen
wel zyn, doch de liberalen zyn eeuwig de vyanden
der Vlamingen, en daeraen hapert het werk der be
schaving, tegen dien steen beeft men de lamp der
verlichtingaltyd om gestooten.
Thans, zoo schynt het toch, begiWt men den misstap
te zien, en wil men, wat bedorven is weer goed ma
ken. Wy hopen en gelooven het in 'l voordeel der
beschaving, der veredeling van den geest. En wan
neer wy in onze hoop niet bedrogen worden, zullen,
de vyanden der goede zaek weldra de overtuiging
hebben dat de waerheid en de rede wel een tyd lang
kunnen verkracht en miskend, maer nooit ganscli
gedood worden.
Zyn benoemd tot onderpastors
Te Meenen, de heer Vansteenkiste, leerling van
het belgisch kollegie, te Rome.
Te Gheluwe, de heer Vandenbussche, onderpastor
te Cachtem.
Te Houthem, de heer Vandevyvere. id., te Wes-
toutre.
Te Westoutre, de heer Debackere, coadjutor aldaer.
De heer Dumelie, professor in het pensionnaet
te Dixmude, gaet in dezelfde hoedanigheid over naer
't klein seminarie van Rousselaere.
De heer Rumbeke, professor in 't kollegie va»
Veurne, en de lieeren Thomas en Lambin zyn pro
fessors benoemd in het kollegie van Kortryk.
De heer Ruyssen van Rousbrugge, is professor be
noemd in 't kollegie van Veurne.
Het gehucht de Panne heeft niet altyd zoo ge-
heeten zyn oorspronkelyken naem is Josephs-dorpr
en komt voort (zegt de schryfster van les flenrs des
Dunes) van Jozef 11 die er de peter van was. Maria-
Theresia stond den grond van de Panne af, bevattende
aCO gemeten, voor de daerstelling eener nationale
visclivangst, met uitzondering van alle belastingen,
van mael-en geneverregten, gedurende dertig achter
eenvolgende jaten. Het voor de vangst gebruikte zout
moest geleverd worden zonder regten, door de kei-
zerlyke kantien. Eindelyk een kasseiweg werd aen-
gelegd op de kosten van den Staet.
Van hunnen kant verbonden zich de ondernemers
om 12 booten in zee te onderhouden. Jammerlvk
mislukte de maetschappy in hare onderneming, en
de Pannenaren werden voor lange jaren aen hen zei
ven overgelaten.
M. P. Van Reckem, te Watou, heeft een brevet
bekomen voor eene lamp om schistolie te branden.