OVER HET VLAEMSCH.
MENGELINGEN.
WILLEN OF NIET ALLES MOET FRANSCH
ZYN.'
Het Onderwyzers-ambt.
borg, leu aen veerden van den voornoemden Notaris
Y O E ymet deze verpachting belast, by w ien
alle inlichtingen dies aengaende zyn te bekomen.
Hoe schoon is het niet voor een Vlamin te kunnen
fransch schry ven zoo als het hier volgende opschrift,
dezer dagen in een onzer administratie bureelen
nedergclegd
Serravin
au 2 Regement De Lensier soldal au 2 Eskadron
a L'Ecol d'equi tasion a
<i milisieii de 54 est mon tans est vini les 1 april
est mon Cornel c'est Wichoud.
De vriend die ons dit bewysstuk van franschdol-
lieid ter hand komt stellen, zegt er by In uwe
laetsle nummers hebtUed. nog al wat gehandeld over
liet woord fransehe modeguei. Zou dezen somwylen
van dit slach zyn lly kwam er uil als eenen milord
en scheen nooit geen vlaemsch gesproken te hebben.
Dat zou er konnen op trekken.
2d° Vervolg
Wy lezen in den Eeloonuer
Nog langen tyd zou men de vlaemscho beweging
met minachting bejegend hebben doch eensklaps
barstte een nieuwe storm los in het zuiden. De troon
van den tak der d'Orléans viel in cénen dag, na ecu
acblienjarig beslaen van voorspoed en van magtont-
wikkeling. De franschen, met eenc ligtzinnighcid
welke hunnen volksaerd kenmerkt, sloegen in 1848
over tot de uilzinnigste stelsels van maelschappelyk
besluer.
Commtinismus, socialismus, phalanstérlalisuius
kampten als om prys, welke van al deze droomeryeii
men in de plaeis zoude stellen, om de achticnjarigc
samenleving spoedig naer haren ondergang te bren
gen. De volksverbyslering ging met reuzenstappen
voort naer het onvermydelyk doel mier het despo-
tisnnis van het zueerd. Daer eventwel de bclgisehc
natie nog meer aen de vryheid dan aen de fransche-
lary houdt, weigerde zv dilmael den gebuer op den
doolweg te volgen. Belgie maekte, gelyk men het
noemt, volte-face, en het was gedwongen, om niet
alleen te staen, elders sanienneigingen te zoeken.
Het geweld trok ons naer het zuideneen geweldige
tegenschok wierp ons terug naer het noorden. Onze
staetsmannen zagen van stonden aen, dat er" eene af-
zonderingslyn moest getrokken worden op de zuider
grenzen ues belgischen koningryks.
Doch waer deze scheidslyn vinden? In zeden
en gebruiken! Maer men liadde gedurende acht
tien jaren gewerkt, om de Vlamingen te beroovcn
van hunnen volksaerd! In de magtder wapenen?
Maer wat vermag eene natie van 5,000,000 tegen een
allezins dapper en krygszuchtig volk van 56,000,000
bevvoonersIn eene'"'eigene tael? Maer men had
alle middelen in het werk gelegd, om de duitsche
tael uit te rooijen. In bondgenoten van den ouddiet-
schen stam?... Ja, daer lag onze eenige hoop! Men
begon toen maer in te zien, dat de veroveringszucht
tol in het merg der beenderen van het fransehe volk
is doorgedrongen! Dat niet alleen Belgie, maer
tevens Holland, Duitschland en Engeland bedreigd
worden. Gelyk menschen, die aen een en hetzelfde
gevaer blootgesteld zyn, zich al aenstonds verstaen,
om met vereenigde krachten hetzelve te bezweren,
zoo zouden de bedreigde volkeren ook hand in hand
slaen, om den storm gezamenlyk te tarten!
Eensklaps schoot als een lichterstrael voor het oog
onzer bestierders: de vlaerasche beweging! Men zag
in dat hel vlaemsch element kon dienen om te sym
pathiseren niet Holland Van Maerla.nt zou zyn
standbeeld hebben. Het oude vlaemsch stadje moest
het perk zyn, waer binnen zuid en noord elkander
de broederhand gingen drukken. Jammer maer, dat
al de franschelaers, die het bestaen der vlaemsehe
tael lochenenniet tegenwoordig waren om den
hoogleeraer De Vries te hooren voor den voet van
den grooten vlaemschen dichter-ïiistorieschryver-
wysgeer Twee dagen later vergaderde het zesde
nederduitsche taelkougres te 'sHertogenbosch, en
droeg meer by tot de verbroedering dan twintig
jaren diplomatie. De decoralien van De Vries en van
Lbknep, twee der grootste mannen op Europa's letter
gebied, braglen de vriendschappely ke betrekkingen
tot den innigsten broederband.
Het is als of de voorzienigheid zich hadde heiast
alles ten voordeele der heilige regten van den Vla
ming 1e regelen de reizè des jeugdigen Graef van
Vlaenderen de inhulding van het standbeeld des
vaderlandsclien zangers Tollens; het late maer regt-
vaerdige huldebewys aen Van Maerlant gebragthet
Taelkougres te 's Ilcrlogenbosch, en dan eindelyk
de walerrampen waerdoor Hollands vruchtbaerste
streken wordt geteisterd. Dit alles verschafte aen de
beide afdeelingen van Noord en Zuid de beste gele
genheid om hare oude onderlinge vriendschap te
hernieuwen.
Ieder weldenkend mensch zegt met volle overtui
ging, dal een onderwyzer, welke zyn pligt betracht,
oneindig veel goed in zyue gemeente sticht. Tot de
w are pliglvervulling van den jeugdgeleider, wordt
veel, zeer veel door de maetschappy gevraegdhv
inoet een kundig, zodely k en achtbaer man, en van
liehanielyke gebreken vry zyn; hy moet in alles en
overal tot voorbeeld aen anderen verstrekken. Hy
dan, die der maetschappy onberekenbare diensten
bewyst, die van zyne kweekelitigen goede en nuttige
burgers moet vormen, behoeft zonder tegenzeg dien
welstand te genieten, dat hem niets ontbreekt om
zyne verhevene bediening zonder hinderpael uit te
oefenen. Hem is een ruim lokael met schooïmeubelen
en woonhuis noodig; hem moet een cerlyk bestaen
geschonken worden.
En noglhans, hoe vele gemeenten telt men niet,
waer de onderwyzer voor schoolzael cn woonhuis,
eene ellendige hut te betrekken heeft! Er moeten
hem voor alle bestaen ten minste 700 frs. vergund
worden; maer wat zyn 700 frs. voor eenen onder
wyzer, die met vrouw, vyf en zes kinderen, geheel
en al leven moet Reken! voor elk eenige centimen
daegs. Van die voordeelen zal hy jaerlyks nog eenige
franken in de voorzienigingskas storten.
Gy dan, gemeente-besturen, die de waerde des
onderwyzers behoort te schatten, zorgt dat uwe on-
derwyzers beter bezoldigd worden; uw schoolmeester
in armoede laten verkwynen, is een schandvlek, die
u ten eeuwigen dage bezoedelt. Slemt dan onmiii-
delyk vermeerdering van jaerwedde voor uwen ge-
wctensvollen onderwyzer; de gelden, hem vergund,
