Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Studiekring
De kwestie
van de verlichting
der stad.
De Gaskwestie.
Donderdag, 17" November 1904.
5 centiemen.
Eerste jaar. N1' 1
Universitaire Uitbreiding
Voordracht van M. Dollo
DE OORSPRONG
VAN DEN MENSCH.
Leergang van M. Petrncci:
Algemeene
Geschiedenis der Kunst,
Gemeenteraad van Yper.
Eendracht maakt Macht. VevSchijnende de» ffoilï Cl'dfif/SVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor dén buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, Dixftiudestraat, nr §3, te Yper. —De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notarial»- en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men w 1 vriendelijk verzocht alle li'oege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag v ij én onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGEN GEN
Aankondigingen: 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
ZONDAG 20 NOVEMBER 1904,
ten 15 ure,
Ingangprijs fr. 0-75,
voor de personen die vreemd zijn aan
den Studiekring
in zes lessen,
met lichtteekeningen,
TE REKENEN VAN 8 JANUARI 1905.
Openbare zitting van
Zaterdag 12 November 1904.
De openbare zitting wordt geopend ten
5 1/2 ure.
Zijn tegenwoordig de heeren Colaert,
Burgemeester-Voorzitter Struye en Van
den Boogaerde, Schepenen Begerem,
Fraeys, Fiers, Vanderghote, D'Huvettere,
Vandenpeereboom, Bouquet, Canepeel, So-
bry, Iweins, Lemahieu, Raadsleden M.
Gorrissen, Secretaris
Afwezig M. Vandevoorde.
.'let proces-verbaal der zitting van 15
October II. wordt goedgekeurd dat der
zitting van den 29 derzelfde maand wordt
op het bureel neergelegd ter inzage der le
den.
1. Mededeelingen.
Er zijn geene.
2. Stadsfinanciën. Neêrlegging
der stadsbegrooting voor 1905.
De lieer Voorzitter legt de stadsbegroo
ting voor 1905 op het bureel neder.
De Raad beslist te vergaderen in afdeelin-
gen, Zaterdag 19 November aanstaande
M. Colaert hoopt dat al de Raadsleden
zullen tegenwoordig zijn. Er is kwestie van
zeer groote openbare werken voor te steller:
en de noodige middelen te dien einde te vin
den. Spreker begeert dat de stadsbegroo
ting ten spoedigste mogelijk besproken zij
om in regel te zijn met de wet.
Goedkeuring.
3. Klas van huishoudkunde der
MariaschoolRekening 1903-1904
begrooting 1904-1905.
De Raad brengt een gunstig advies uit
over de rekening 1903-1904 van dat ge
sticht.
Zij beloopt in ontvangsten en in uitgaven
tot de som van 1900 frank.
De stad komt er tusschen door eene toe-
laag van 570 frank.
De begrooticg voor gezegde school, voor
het dienstjaar 1904-1905, beloopt in ont
vangsten en in uitgaven tot dezelfde som,
't zij 1900 frank.
De Raad brengt insgelijks een gunstig
advies uit.
4. Hospicen proces verbaal van
ver/cooping van goederen.
De heer Voorzitter geeft lezing eener be
raadslaging van het bestuur der Hospicen,
in datum van 28 October II., den R ad ken
nis gevende dat ds aanbesteding de h in
de, gelegen te Nieppe, beloopen heeft Hu .de
som van fr. 72 000-00 De schatting wa^
maar van fr. 64,622-25 Het zijn de ge
broeders Beuns van Steenwerck (Frank
rijk) die dezen eigendom geko< ht hebben.
Gunstig advies.
Vooraleer in geheime vergadering te tre
den, begeert M. Sobry te weten of men wel
dra de hand zal aan het werk slaan voor het
maken van eene square vóór de gevangenis.
De stad heeft de noodige hulpmiddelen om
dat werk te verrichten.
M. Colaert. Het College is in onder
handelingen met den Staat De Staat beweert
dat die grond hem toebehoort afschoon het
bewezen is dat die grond de eigendom is der
stad.
Te dezer gelegenheid, zegt De heer lroor-
zitlerheeft M. Sobry zich kunnen overtui
gen dat het gedeelte vari het Minneplein,
gaande van het Slachthuis naar het gevang,
aan de stad toebehoort. Deze afstand is in
1876 door den Staat gedaan geweest.
De openbare zitting wordt ten 5 ure
45 m. geheven.
De kwestie der verlichting moet,
volgens ons, slechts aanzien worden
onder het oogpunt der algemeene be
langen van de stad Yper. Van dat
princiep uitgaande, vragen wij ons af
ot onze stad er belang bij heeft tus
schen te komen in de samenstelling
eener Commissie met het doel eene
maatschappij te stichten die verschei
dene naburige gemeenten moet ver
lichten
Het feit dat de gasfabriek van Yper
sedert omtrent 60 jaren bestaat, toont
dat de uitbating dezer onderneming
voldoende is om op haar eigen de ka
pitalen te vergelden die er in verpand
zijn. Ten andere, is het noodig dat
wij ons met andere gemeenten ver
staan
Wij zouden die overeenkomst ten
volle begrijpen, indien de belangrijk
heid der stad Yper het bestaan niet
wettigde eener fabriek, geschikt om
haren verlichtingsdienst te verzeke
ren 't is alzoo dat wij het voordeel
begrijpen dat de naburige gemeenten
(Poperinghe, Waasten, enz kunnen
Hekken uit de samenstelling eener
maatschappij. Maar is dat wel 't be
lang der stad V per
Van een anderen kant, ware de
combinatie met ten voordeele der bij
de stad gelegen gemeenten en ten na-
deele der stad Yper, daar deoniwor-
pene maatschappij eene koopwaar
moet ieveren aan gelijken prijs, waar
van de kost, zoo het schijnt, natuur
lijk moet verschillen in evenredigheid
der kosten van fabrikatie
Volgt er niet, op eene afdoende
wijze, uit deze enkele overweging,
dat het onderwerp waarover men
overal heimelijk spreekt (men vraagt
zich af waarom) maar verwezenlijkt
kan worden op voorwaarde dat de
stad Yper in eene combinatie treedt?
Zooveel punten die zouden moeten
opgehelderd worden.
Zou een onvermijdelijk gevolg van
zulke onderneming dezuiverealschaf-
fing niet zijn der gasfabriek van onze
stad en bijgevolg der dagloonen die
zij aan de tyerkheden verschaft
U;u zou inderdaad maar kunnen
begrijpen dat men Yper als fabrikee-
rmgs plaats kiest van het naar Waas
ten te zenden gas, bij voorbeeld,
wanneer in geval van welg-lukken
der combinatie tusschen gemeenten,
door onze stadsregeering zoo zeer op
gehemeld, Waasten aangeduid wterd
als voortbrengstplaats, omdat de
grondstof de kolen daar toeko
men aan een lageren prijs dan te Yper.
Het schijnt dus dat indien het ont
werp van overeenkomst tusschen ge
meenten aangenomen ware, het zou
gedaan zijn met de gasfabrikeering te
Yper. Het gas zou ons van Waasten
toekomen.
Indien men om eenigen te mis
leiden, er toekwam den zetel van
fabrikeermg te Yper te vestigen, zou
men eene slechte nijverheidsbewer
king verrichten
Wat kunnen de inwoners onzer
stad wenschen
Licht in overvloed en goeden koop
bekomen. De mogelijkheid hebben in
't vervolg genot te trekken uit de
nieuwe werkmanieren van verlichting
welkede ontdekkingen derwetenschap
kunnen verschaffen.
Door welk midde] zal men dat doel
bereiken zonder de laslenbetalers
bloot te stellen proefnemingen met
hunne centen te doen betalen, die het
nutteloos is op hunne kosten te doen
Wij hebben de opdracht niet het te
onderzoeken en wij hebben de bewijs
stukken niet om het te doen.
Maar in tegenwoordigheid van het
geheim dat over geheel deze zaak
zweeft en dat doet veronderstellen dat
men gehoorzaamt aan beweegredens
die men niet durft bekennen, vragen
wij ons af of dat middel niet bestaat
in het aanvaarden der voorwaarden
welke de huidige concessionnaris ge
daan heeft den 28 April II. en waarvan
de samenvatting bekend gemaakt is
geweest
Natuurlijk, het ware noodig dat een
iastenkohier, behoorlijk opgemaakt,
aan het stadsbestuur gelijk aan de
bijzonderen het middel gaf in het
vervolg voordeel te trekken uit de
ontdekkingen der wetenschap in zake
van verlichting het ware ook rtoodig
dat al de waarborgen genomen zijn
om eene gewetensvolle uitbating der
concessie te verzekeren.
Wat niet twijfelachtig is, 't is dat met
alzoo te handelen, de stad haar gemak
zou kunnen hebben zij zou geen
twijfel meer gevoelen overde gevolgen
der verbmtenissendie zij zou aangaan;
zij zou niet zonder overleg bandelen
en misrekeningen te gemoet gaan,
gelijk het maar te dikwijls bij ons
gebeurt.
Dat men ons veroorlove over dat
onderwerp te herinneren dat. tijdens
de oprichting van het waterkasteel,
om de overgroote uitgave te verrecht
vaardigen, men zegde dat de stoom-
machien voldoende zou zijn om te
gelijkertijd den waterdiensl en de
electriesche verlichting der straten te
verzekeren
Ten andere, indien devoorwaarden,
welke men aan eene mededingende
firma toeschrijft, voordeeliger waren
dan deze van den tegen woord igen
concessionnaris, zou men dezelve niet
kenbaar maken om aan het belang
hebbend publiek toe te laten ze te be-
studeeren en te bespreken
Indien zij gelijk zijn ware het niet
overeenkomstig met het handelsge
bruik de voorkeur te geven aan dezen
die de stad gedurende lange jaren tot
hare voldoening gediend heeft, aan
gezien hem nooit de minste straf is
opgelegd geweest en het Iastenkohier
is er nochtans niet van ontbloot
Bij gelijkheid van voorwaarden zou
een Yperlmgden voorrang niet moe
ten hebben op vreemdelingen
Maar het schijnt dat deze overwe
gingen zonder waarde zijn in de oo-
gen onzer meesters.
In het geval dat ons bezig houdt,
heeft men den huidigen concession
naris niet alleen geene mededingende
aanbiedingen gedaan, maar men heeft
zelfs de zijne niet onderzochtI I Men
wijst ze at' met een wel doordacht en
vast besluit.
Ziedaar het onrecht, ziedaar het
misbruik
Indien onze stadsbestuurders niet
van gedacht zijn de vaste en voordee-
lige voorwaarden te aanvaarden die
hun aangeboden zijn geweest door
den huidigen concessionnaris, schijnt
het ons dat eene oplossing zich op
dringt zij bestaat in het opmaken op
behoorlijke wijze "an een Iastenkohier
en eenen oproep te doen aan de con
currentie met de concessie der ver
lichting in openbare aanbesteding
te brengen.
Anders handelen in de tegenwoor
dige omstandigheden zou eene ware
onrechtvaardigheid en eene daad van
slecht bestuur zijn.
In al de gemeenten der wereld,
wanneer eene belangrijke kwestie
van openbaar belang op te lossen is,
maakt men er de openbare denkwijze
mede bekend, de drukpers bespreekt
ze, ieder burger brengt zelfs zijn
klein ontwerp bij't Is dat iedereen
denkt een woord te zeggen te hebben
in de groote gemeentelijke familie.
Het geldt inderdaad het goed van
allen. Is het niet uit de botsing der
gedachten dat het licht spruit
Te Yper, goede stad van Vlaande
ren gaat alles anders.
De gewichtige kwestie der verlich
ting is er op het punt te moeten opge
lost worden. Is de lokale drukpers er
mede bekend Oh neen Iedereen
vraagt zich af of men het contract van
den huidigen concessionnaris zal ver
nieuwen, al eene vermindering van
prijs zoekende (die overigens aange
boden is geweest) en waarborgen
van goede uitbating Zal men eenen
oproep doen tot de algemeene aanbe
steding Het ware eerlijk. Ofwel
zal men, zonder andere pleegvormen,
de concessie geven aan vrienden en
kennissen
Stil, daarvan geen woord
Ondervraagt ieder gemeenteraads
lid, hij zal u onveranderlijk antwoor
den, het ordewoord gegeven zijnde
Ik weet niets over de kwestie, eene
bijzondere Commissie houdt er zich
mede bezig
EN
ssMsntf-GBS*' IBB; --...7. ::sz.r- voiksh
i