Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Studiekring Donderdag, 15" December 1904. Eerste jaar. Xr 5. Universitaire Uitbreiding Het Oude Vlaamsche Volkslied. Leergang vanM. Petrucci: Algemeene Geschiedenis der Kunst, Gemeenteraad van Yper. Eendracht maakt Macht. Verschijnende ftcs £3 on tie ffttf/ s Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS: Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-ÜO. Voor stad Een jaar, Fr. 3-50. Men handelt bij overeenkomst. Men schrijft in bij üen Uilgever, Ltixinudeslraal, nr 53, te Yper. De aankondigingen van gansch België en't buitenland evenals de Notariale en Kechlerlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag viij en onderteekend toe te zenden. Gedurende de Kcistvacanlic Voordracht van den Heer M. Verkest. ONDERWERP Ingangprijs fr. 0-75. in zes lessen, met lichtleekeningen, TE REKENEN VAN 8 JANUARI 1905. Openbare zitting van Zaterdag 3 December i90i De openbare zitting wordt geopend ten 5 ure 10 m., in tegenwoordigheid van ëen zeer talrijk publiek. Al de leden van den Raad zijn tegen woordig, behalve M. Canepeel. Met de inwilliging van den Raad vervangt M. Bondry, bureel overste, den heer Secretaris GorriBsen, die belet is door onpasselijkheid. Het proces-verbaal der zitting van 26 November geene aanleiding gegeven hebbende tot eenige opmerking, wordt goedgekeurd. De stadsbegrooting voor het dienst jaar 1905 besproken geweest zijnde in al hare bijzonderheden, in eene voorgaande zitting, wordt bepaaldelijk aangenomen met een overschot van fr. 1,236 91. De Raad brengt een gunstig advies uit op eene beraadslaging van de Com missie der Godshuizen van 25 Novem ber 1904, bemachtiging vragende om verscheidene koopen sparren, bosch- taillie, boomen, enz te verkoopen, groeiende op de eigendommen van ge zegd bestuur. Het derde voorwerp aan de dagorde is de belangrijke kwestie der openba re verlichting. De heer Burgemeester. De overeen komst, die gestemd is geweest door den Gemeenteraad in zitting van 19 Fe bruari 1886, de concessie verleenende voor een termijn van twintig jaar, van de verlichting der stad Yper, te reke nen van den ln Januari 1886, eindigt bijgevolg den 31n December 1905. Sedert een jaar hééft eene commissie, samengesteld uit elementen gekozen in den Raad en buiten den Gemeen teraad, en voorgezeten door den Bur gemeester, zich bezig gehouden gedu rende talrijke en langdurige zittingen, met de kwestie der openbare verlich ting. Een der eerste punten die de aan- dacht der Commissie gevestigd heeft, was te weten of men de electrici- teit ofwel het gas moeBt aannemen. Na advies van M. GUlon, leeraar in het electro-metalen gesticht der hooge- school van Leuven, die een zeer uitge breid en zeer belangrijk verslag aange boden heeft over de kwestie, heeft de Commissie gemeend te moeten de elec- triciteit afwijzen, die de uitslagen niet zou geven welke men ervan verwacht: betere en spaarzamer verlichting. Maar de toekomst is. voorbehouden indien de electriciteit een voordeel gave van 15 °/o voor de openbare verlichting, zou de stad dezelve kunnen doen aan nemen, gelijk al ander stelsel, maar, aan gelijke voorwaarden, de voorkeur gevende aan dezen die de concession- naris zal zijn De kwestie der regie is op hare beurt onderzocht geweest. Maar ter oorzake der hindernissen die zij kan aanbieden, heeft men er niet langer op stil gehou den. Het gedacht eener maatschappij tus- 8chen gemeenten is alsdan ontstaan Er is voor het oogenblik geeDe kwestie van eene eigentlijk gezegde intercom munale. 't is te zeggen van eene maat schappij tusschen verschillige gemeen ten van het arrondissement voor den dienst en de exploitatie van het gas, noch zelfs van eene maatschappij tus schen die gemeenten en bijzonderen. De wet of de bestuurlijke rechtsple ging laten thans de samenstelling eener dergelijke maatschappij niet toe. Maar zou de stad, in haar contract, dergelijke samenstelling van maat schappij niet kunnen voorbehouden en ze vaststellen voor het geval dat de gemeenten zouden gemachtigd zijn de zelve in te richten Het vraagstuk schijnt niet twijfel achtig in rechte. De Commissie heeft dus gedacht dat de stad de concessie zou kunnen geven aan een bijzonderen of aan eene maatschappij, die zich van nu af zou verstaan met andere gemeen ten en het gas zou exploiteeren voor hare rekening. Later zouden de ge meenten in de maatschappij treden. Het contract zou van 30 jaar zijn, het openbare gas zou betaald worden aan 1 centiem per bek en per uur, het gas voor bij zonderen aan 15 centiemen den kubiekmeter, en de concessionna- ris zou 50 centiemen per inwoner, 't zij 9,000 fr., per jaar toestaan voor het gebruik van den ondergrond. Hij zou zich van nu af verbinden zich te onder werpen aan een contract, de mogelijk heid vaststellende voor de stad, van te treden in eene eigentlijk gezegde maatschappij tusschen gemeenten. De heer Burgemeester zegt dat twee aannemers de concessie zonden aan vaarden met deze laatste voorwaarde M. J. De Brouwer van Brugge en de heer advokaat Butaye en consoorten, die op den stond zelve hunne voor stellen komen te doen. Den 23 April 1904 deed de tegen woordige concessionnaris, M. Alfred Valcke, ons drie vaste voorstellen A) Eene maatschappij in deelneming met de stad, bestuurd door beheerders van weder kanten benoemd. Het gas zou geleverd worden ten prijze van 10 centiemen aan de stad en van 15 cen tiemen aan de bijzonderen. B) De con cessie zou van 35 jaar zijn, met de prijsvoorwaarden hierboven en eene teruggave van 9,000 fr. G) In een derde voorstel zou het gas eenvormig gele verd worden aan 12 centiemen, maar zonder teruggave. Van de drie voorstellen, zou het eer ste niet wettelijk zijn; het derde, in schijn voordeelig voor de bijzonderen, zou nadeelig zijn voor de stadskas, dus voor de lastenbetalers het tweede komt alleen overeen met het minimum der eischen van het stadsbestuur. Het ware aanneembaar indien M. Valcke van nu af zijne concessie wilde uit breiden tot andere gemeenten en namelijk tot Poperioghe en Waasten - en zich verbinden om met de ge meenten van hot arrondissement in eejp« .maatschappij te treden, zooals herfióoger gezegd is geweestMaar M Valcke wil die voorwaarde niet. Hij blijft bij zijne voorwaarden A, Bof C. Moet men de mogelijkheid in kwes tie behouden Zij is voorzien in het art. 2 van het contract ontwerp. Met dat artikel zoo te stemmen, zoudt gij deze mogelijkheid stemmen. Ik denk dat, bij gelijke voorwaar den, er reden is het princiep eener maatschappij tusschen gemeenten te huldigen ter oorzaak der voordeelen die zij kan aanbieden. Het is onbetwistbaar dat indien het gas beter en merkelijk beterkoop is, het verbruik noodzakelijk zal vermeer deren. Hij zegt dat binnen korten tijd, Yper, die reeds 500,000 kubiekmers gas verbruikt, alleen een millioen kubiek- meters zal verbruiken. Voegt er Pope- riughe en Waasten bij met eenige an dere gemeenten, en gij zult komen tot een verbruik van twee millioenen, zoo dra da concessie tot deze gemeenten zal uitgebreid zijn, 't is te zeggen het toekomende jaar, de concessionnaris voor Yper verzekerd zijnde terzellder tijde de concessiën van Poperinghe en van Waasten te bekomen. Veronderstellen wij dus dat wij. na 2 of 3 jaren of meer, in de intercommunale treden hetgeen wij niet zullen doen indien de exploitatie der drie conces siën bij middel van gas te Yper gemaakt en onder booge drukking te Poperin ghe en te Waasten gedeeld, ons weinig voordeelig schijnt,—-welk zal de finan- ciëele uitslag zijn van onze tusschen- komst Ik geloof dat de totale aftrek der drie steden van 2,000,000 kubiekme- ters zal zijn, indien men de bevolking dezer drie steden vergelijkt met deze der steden van het land en van den vreemde waar het verbruik van zoo veel is. Die 2 millioenen kubiekmeters zou den, volgens de blijkbaarste rekenin gen, 81,000 fr. kosten, 't zij 4 centie men den kubiekmeter. Met het gas voort te verkoopen aan een gemiddel den prijs van 11 centiemen den kubiek meter, zou de maatschappij 220,000 fr. trekken, 't. zij eene winst van 139,000 franken. De stad zou actiën nemen tot beloop eener te bepalen som Haar kapitaal van 225 tot 350,000 frank zou 5 °/0 op- bréngen, toen de te leenen som ten dien einde haar maar, aüosaing medegere- kend, 3,50 °/0 zou kosten wij zouden daarenboven een deel hebben in de winsten. Het spreekt van zelfs dat wij ons maar in de maatschappij zouden bege ven den dag op welken wij zouden be- statigen dat zij op goeden voet is De heer Burgemeester besluit tot de aanneming van het ontwerps contract, met de bepaling eener mogelijke com binatie tusschen gemeenten. M. D'Huvettere begint met te verkla ren da't de kwestie van de verlichting der stad uitsluitelijk eene bestuurlijke en financiëele kwestie was, hij maakt ze los van alle persoonlijkheid. Het achtbare Raadslid denkt dat hij zal verplicht zijn tegen het artikel van het ontwerp-contract te stemmen, wejk de stichting eener combinatie tusschen gemeenten voorziet omdat zulks de stad tot aanzienlijke verplich tingen zou leiden. Het artikel 2, zpggende dat indien de leemte, die heden in onze wetgeving bestaat ten opzichte der vereeniging der gemeenten onder haar, kwam ver vuld te worden, eene intercommunale van verlichting zou kunnen ingesteld AANKONDIGINGEN Aankondigingen: 15 c den drukregel. Reklamen 25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. worden en, te rekenen van dit oogen- 'blik zou een nieuwen uitstel van 30 jaar aaavaugnemen Aannemende dat de leemte waarvan kwestie is gevuld zij binnen een tien tal jaren, men zou zich bevinden vóór eenen termijn van 40 jaren in plaats 30 jaren Die termijn is gansch overdre ven. Indien men eene uitmuntende werk manier van verlichting ontdekte voor eene stad van 18,000 mwpners, deze werkmanier zou kunnen zeer slecht zijn voor plaatsen van mindere belang rijkheid Zou de stad Yper in deze gebeurlijk heid de vrijheid hebben de wijze van verlichting te kiezen die haar bevalt maar die niet zou kunnen bevallen aan Poperinghe en Waasten In alle geval, zal het deel van Yper maar vertegen woordigd zijn voor 1/4, terwijl dat dit van Poperinghe en Waasten zal verte genwoordigd zijn voor 3/4.In die voor waarden zal ieder maar zijn eigen be lang inzien Eene intercommunale maatschappij kan, inderdaad, maar een onpersoonlijk wezen ziju. M. D'Huvettere denkt dat indien onze stad een middel van verlichting vond dat haar zon kunnen voordeelig zijn, maar dat niet zou kunnen toege past worden in de deelhebbende ge meenten, er strijdigheid zou zijn van harent wege en de belangen van Yper zouden opgeofferd zijn. Veronderstellende dat men te Yper 70 kubiekmeters gas per inwoner ver bruikt, cijfer dat men voor onze oogen doet schitteren, zouden wij 15 °/0 be komen met eene nieuwe werkmanier in de plaats van de hedendaagsche werk- mauier te stellen? M. de Burgemeester verzekert dat het verbruik van 500 000 kubiekmeters is,(nemen wij aan dat dit cijfer juist is), maar men vergeet te zeggen dat het nij verheidsgas buiten dat der stad en dat. der verlichting van de bijzonderen in dit verbruik begre pen is. In Holland, zegt M. Colaert, in ste den van minder belang dan Yper, is men gekomen tot een verbruik van 67 kubiekmeters per inwoner. Dat is mis schien waar, maar vergelijk is niet altijd gelijk. Holland een wezenlijk steedsch land zijnde,kunnen de belgische steden niet vergeleken worden met deze van Hol land. In Holland geldt het een verbruik in 't inwendige der steden, terwijl het in Belgie oen deel stedelijk en een deel landelijk verbruik ware. Yper zou zelfs kunnen 85 kubiekme ters per inwoner en per jaar verbrui ken, maar elders is dat gansch onmo gelijk. Veronderstellende dat de winst der exploitatie tegenwoordig van 7 centie men jier kubiekmeter zij. met een millioeu kubiekmeters te verbruiken zou men tot eene winst van 70,000 fr. komen. Met eene nieuwe werkmanier aan te nemen en op te dringen, moet deze eene versparing geven van 15 °/0. Men zou dus 10,500 fr. winsten meer moe ten verwezenlijken. Het is mogelijk dat dit te Yper doenlijk ware. Indien wij een millioen kubiekme ters verbruiken, moeten de drie deel hebbende gemeenten l,800,000kubiek- meters gas verbruiken om in de ver houding te blijven. Op dat verbruik zou meu eene winst moeten doen van 126,000 fr. en,alzoo,om eene besparing te doen van 15 °/0, dus eene verhooging van winsten van 18,900 frank. Men zou die som kunnen verwezenlijken indien men niet moest afrekenen met de bij- hoorigheden EN

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1904 | | pagina 1