De Gaskwestie.
Maatschappij
Oud-Pompiers.
Van hier, van daar.
wmmm
Hij is nauwelijks in dienst en men
voegt bij hem een politieopziener
Waarom .Is er bij de politie een
zoodanigen overvloed van werk
Een uitleggingswoord op dit punt
ware wenschelijk. En zeggen dat
geen enkel onzer gemeenteraadsleden
tot hiertoe er aan gedacht heeft r
Wat kan dit hun wel maken
Concert van
Zondag 39en Januari 1905.
Talrijk waren de leden opgekomen
naar het maandfeest hun aangeboden
door het werkzaam bestuur.
De ruime zaal en de balkon waren
gansch bezet met een belangstellend
publiek verlangend naar de aantrekke
lijkheden beloofd door het program
ma.
Een schoon feest, voorwaar
De harmonie had een goedgekozen
programma waarvan de stukken zeer
in den smaak vielen. Vermelden wij
vooral de 4 adagio-allegro (bonate) van
Beethoven s waarvan de prachtige
maar moeilijke muziek opperbest
weergegeven werd.
De heer Leon Muylle, klarinettist
bij het l6 Gidsen, lid van het muziek
der Oud-Pompiers vóór zijrr vertrek
naar Brussel, vergastte ons op 2 mooie
uitvoeringen een Concertino van
Meister» en «een Concerto van Klosé
Het gansche publiek, maar bovenal de
vrienden-muzikanten, waren benieuwd
om M. Muylle te hooren. En dat ieder
een hoogst voldaan was over het kun
dig spel, den zuiveren toon vol gevoel
en de vingervlugheid, werd bewezen
door het daverend bravogeroep en de
luide en wel gemeende toejuichingen
welke de zaal doorklonken bij iedere
tusschenpoos. En later was het voor
den jeugdigen muzikant een regen
,van gelukwenschen zonder einde. Wij
ook, zeggen Proficiat, M. Muylle, en
tot weerziens Gij doet veel eer aan
uwe leeraars en aan het muziek der
Oud-Pompiers
Mijnheer Maas, die zich overal in al
onze kringen en maatschappijen weet
verdienstelijk te maken, gaf ons twee
liederen ten beste. Onnoodig aan te
dringen en zijn lof te maken zijne
stem vol gevoel en kracht gepaard met
eene overschoone uitspraak maakten
hem sedert lang tot lieveling van het
publiek.
De aangekondigde kluchtzanger, M.
André, had zich wegens ziekte moeten
doen vervangen door M. Saint-Ober.
De chef heer Moerman had gezorgd
voor eene talentvolle begeleiding op
de piano.
Un Mariage au Télèphone blijspel
in één akt, werd goed uitgevoerd. De
akteurs, ook twee onvermoeibaren,
altijd gereed om een handje toe te ste
ken, hadden veel succes Zij hebben
hartelijk doen lachen
Tot slot van den avond deed het
dansfeest de jonge paartjes eenige aan
gename uren doorbrengen.
Vergeten wij niet te melden dat, ge
durende het concert en onder de alge-
meene toejuichingen, een eereteekeri
met diploma werd overhandigd aan
twee trouwe vrienden en Oud Pom
piers de Hoeren Werbrouck Theofiel
en Delfosse Edmond, in belooning we
derzijds van 30 en 25 jaren dienst.
Men zon zeggen dat er kwestie is de
vaart van Yper naar Komen te vullen op
den weg van Yjier naar Waasten vult men
-ffe groote brug is het niet het begin van
het einde
En ziedaar al het belang dat het klerikaal
bestuur in de stad stelt 1
Zal men in het jaar 1905 het leggen van
de vertakking van den buurtspoorweg
Meessen-Bizet zien, de eenige welke de
geldelijke toestand van de lijn van Yper
naar Waasten langs Meesen kan verbete
ren, eene lijn welke zoo weinig schitterend
is, niettegenstaande al hetgeen het Journal
d' Vpres er over /.egt. Dit blad, moet met
eenen vlijt, eener goede zaak waardig, al de
slechte zaken verdedigen welke onze mees
ters begaan nooit is een buurtspoorweg
zoo slecht opgevat gewee-thij is gemaakt
spijts het gezond verstand eii de ontvangsten
lijden er door het is tijd er een hulpmid
del aan te brengen.
Hoe staat het nu met de lijn Yper-Bel
le Hoeveel jaren zullen er nog noodig
zijn voor men er aan beginnen zal dat zou
er ten minste wel eene zijn, die onze betrek
kingen met de grenzen zou vergemakkelij-
ken en die ons, bij de feestdagen veel volk
van het noorden van Frankrijk zou bijbren
gen.
Veel vuur en begeestering het jaar der
kiezingen, maar zoodra deze gedaan, alles
is vergeten.
De groep Yperlingen, samengesteld
uit de heeren L. Vandoorne, G. La
piere, R. Froidure, H. Vermeulen en
A. Butaye, komt een manifest in de
stad uit te geven, een breedvoerig ver
slag gevende van hare onderhandelin
gen met het bestuur Colaert, nopens de.
gaskwestie. Deze brochuur, van het
grootste belang, is een waar rekwisito-
rium tegen de handelwijze onzer mees
ters Wij trekken er de merkwaardige
redevoering uit, uitgesproken door M.
Robert Froidure in de meeting der
Beurs
Wij zullen deze van den heer advo
caat Butaye in ons toekomend nummer
mededeelen.
Redevoering- van den lieer
Robert Froidure.
Mijnheer en-,
Gij zijt verwonderd, daarover ben
ik verzekerd, ons te zien, mijne vrien
den en ik, voor het groene tapijt, de
eeuwenoude redenaarsüesch voor ons,
in de houding van kandidaten die de
kiezers het woord voeren Ehwel, ik
beken het openhartig, wij zeiven zijn
daarover nog meer verwonderd
Neen, gij weet hét wel, wij zijn gee-
ne politiekers De staatkundige
keuken steekt ons tf gen en volgens mij
bevindt zich niets goeds daarin Be-
heersching en slaafscheid minnen wij
niet.
Wij zijn vrije Ypersche burgers, die
in 'de bres springen om sterk bedreigde
lokale belangen te verdedigen.
Eene oude en bloeiende nijverheid
dreigt in vreemde handen over te gaan,
en wij komen u vragen, Mijnheeren,
of gij niet beweert, zooals wij, dat dit
Ypersch blijven moet, zelfs wanneer
het op eene opoffering van wege het
gemeentebestuur aankwam
Wij zijn aannemers. Welnu, wij stel
len ons voor u dezen avond te bewij
zen, dat wij als Ypersche lastenbeta-
lers, geene gunst vorderen maar enkel
een weinig meer rechtvaardigheid en
wat minder mistrouwen.
Ziehier, mijne heeren, een klein
overzicht nopens den huidigen toestand
der zaak.
De concessie van de gasexploitatie
eindigt op 31en December 1905 het
was dus tijd de zaak betreffende de
openbare en private verlichting te on
derzoeken. Eene commissie werd be
noemd. De heer burgemeester verklaar
de in zijne redevoering van Zaterdag,
dat tal van vergaderingen gehouden
werden, en dat deze heeren eene groote
som werk hadden afgelegd. Ik ge
loof het graagmaar hetgeen buiten
twijfel is, is dat de werken geheim ge
houden werden, en dat alle inwoners
dachten dat men een lastkohier bereid
de, om alzoo eenen oproep tot recht
zinnige mededinging te doen.
Het zou logiek en eerlijk geweest
zijn. Maar weldra werden nu en dan
onbescheidenheden begaan (en noch
tans waren er geene vrouwen in de
commissie)men zegde onder andere,
dat niettegenstaande de pogingen van
een deelnemend lid, dat electricien is,
de commissie het electrische licht ver
wierp en dat de gasverlichting ver de
bovenhand verkreeg. Men zag, edoch,
een groot gasfabrikant de straten onzer
stad doorkruisen, (te Brugge verklaart
men dat niemand zijnen invloed kan
dwarsboomen) maar dit zegde niet
aan het publiek, in tegenstelling met
hetgeen de heer Burgemeester had
verklaard dat de zaak officieel in de
dagorde der openbare zittingen van
den gemeenteraad was ingeschreven,
en dat het oogenblik voor het aanne
men gekomen was
In deze laatste tijden, begon le
Progrès eenoppositieblad, een strijd,
met het doel den toestand der zaak te
Dat
Hee
kentien. Maar de ongelukkige penne
twister was zeer te beklagen, naai ni
mand antwoord le hij had altijd ge
lijk, daar hij alleen streed
doet u denken niet waar, Mijne
ren, aan eenen burgemeester die voor
eenen gelijkaardigen gemeenteraad
spreekt. Met eene opzettelijke volhar
ding, welke eenen slechten indruk
maakten, waagden de bladen van de
bewindvoerende partij geen woon
De tijd ging voorbij, en weldra
was het voor niemand een geheim
meer, dat de huidige concessionnaris,
de heer Alfred Valcke, ging opgeofferd
worden en dat de gemeenteoverheu
rekende van hand in hand te onderhan
delen met den machtigen Brugscben
gasfabrikant De Brouwer
De Ypersche gasnij verheid ging dus
voor 30 jaar, zeggen wij voor altijd, in
vreemde handen overgaan
Het is onder den 'slag van deze be
dreiging, dat mijne vriendenen ik, in
de bres springen om aan dergelijke
mogelijkheid het hoold te bieden, mo
gelijkheid welke tevens pijnlijk en
onteerend was voorde Yperlingen.
Wij dachten; de gasnij verheid is
goed, trachten wij ze voor de Yperlin
gen te behouden stichten wij eene
naamlooze maatschappij door acties
welke aan de kleine spaarpenningen
toegankelijk waren, en iedereen zou
uit de maatschappij voordeel trekken
en ze aanprikkelen.
Is het laakbaar
Onze eerste voetstappen werden met
vooruitgangen bekroond, wij ontvin
gen langs alle zijden talrijke en eigen
lijke aan moedigingen, onze maatschap
pij was naar innerlijk vermogen ge
sticht, de geldelijke zijde verzekerd.
Voor het technisch gedeelte, had
onze vriend Georges Lapiere, ingenieur
der kunsten en manufacturen, en een
der aannemers der bewonderswaardige
werken van Brusselzeeaven, ons zijnen
dienst, alsook dezen van een zijner
vrienden, vermaarde gasfabrikant ver
zekerd.
Wij gevoelden ons dus sterk om
vooruit te gaan.
Den 21 November, schrijven wij aan
het Collegia van Burgemeester en
Schepenen eenen brief, waarin de on-
dergeteekenden, Ypersche schatplich
tige!), het bestuur vriendelijk verzoch
ten hun het lastenkohier te overhandi
gen, waarin zich de voorwaarden voor
de vergunning van het gas bevonden,
daar zij besloten hadden eene maat
schappij daarvoor te vormen. Zij zou
den, na kennis genomen te hebben van
het kohier, hunne voorwaarden laten
kennen en beloofden de onderneming
tot een goed einde te brengen De brief'
werd onderteekend door de heeren A.
Butaye, L. Vandoorne, R. Froidure,
G. Lapiere en H. Vermeulen.
Acht dagen gaan voorbij en noch
tans was er haast bij had men ons
officiël verklaard en geen antwoord.
Den 28, besloten wij persoonlijk het
lastenkohier te gaan vorderen in de
vergadering van het schepencollegie.
Het wordt ons afgeleverd. Maar de
mededeelmg was onvolledig en wij re
kenden daarover eenen briefte sturen,
a 18 wij er eenen van wege den heer
Burgemeester ontvingen. Hij ver
klaarde ons dat wij hem het eoti-
trakt der maatschappij moesten onder
werpen, zoo vroeg mogelijk, daar de
zitting van den gemeenteraad op Zater
dag aanstaande werd gesteld,aangezien
de studie nopens de openbare verlich
ting, voor een jaar begonnen, nu
geëindigd is. Hij verzocht ons even
eens onze voorwaarden op te sturen,
en binnen de drie dagen, volgende op
de zitting van Zaterdag, de voorstellen
nopens het stichten eener intercom
munale maatschappij te overhan
digen. Hij voegde er bij dat onze
deelneming in niets de beslissing van
den gemeenteraad kon doen uitstellen,
over eene zaak die sinds meer dan een
jaar aan de dagorde staat.
Als antwoord werd aan den gemeen
teraad eenen brief gezonden, waar
in wij het bijgevoegd contrakt vroe
gen, aan "welks voorwaarden wij
moesten voldoen in de mogelijkheid
eener intercommunale maatschappij.
De stad, zoowel als Poperinghe en
Waasten welke de geruchten in omloop
als de begunstigden der intercommu
nale aanschouwen, weigeren ons dit
stuk af te leveren. Een brief van den
30n vraagt ons om tegen Dinsdag avond
een contrakt in regel te stellen, en wij
wisten niet, met welke gemeenten wij
moesten handelen Wij verklaarden
eveneens niet vijandig tegenover de
intercommunale te staan, en dat d
gaskwestib slechts aan de inwoners o*
onrechtïtreeksche wijze werd bekern
gemaakt. Wij voegden er bij dat dis
zaak niet rijp genoeg was om Zaterda»
reeds eene beslissing te ontvangen E
alle geval zoo de "intercommunale
veroischt werd zouden wij inschrij
ven Wij verzochten den gemeenteraad
de zaak niet te haastig door te drijven
om de Yperlingen toe te laten op den
zelfden voet nis de vreemden medé
te diDgen.
Volgens den brief van den heer Bur
gemeester waren wij gehouden binnen
de drie dagen een intercommunale
ontwerp voor te stellen welke over de
1,100,000 fr. gerekend werd en noch
tans waren ér 12 maanden noodig aan
de Commissie van het licht, met den
gemeenteraad in sectie vereenigd, om
op vriendewijze met den heer De
Brouwer een gemeen ontwerp te vor
men.
la dergelijke vordering redelijk, en
is zij mogelijk En is dit niet gelijk
aan eene volkomene weigering onze
voorstellen te ontvangen Is het niet
om te denken dat het contrakt op
voorhand met onzen gelukkigen mede
dinger werd gesloten.
Het is in zulke voorwaarden dat wij in
de zitting van den gemeenteraad van
3a dezer verschijnen, in welke zitting
de kwestie der verlichting aan de dag
orde was.
Wij hebben den heer Burgemeester
met veel behendigheid de zaak der
verlichting zien uitleggen en als vol
maakte schertsredenaar, heeft hij
koud, den huidigen aannemer, hem
met bloemen bedekkende, opgeofferd.
Aan ons, de Ypersche Groep, beeft
hij den grootmoedigen kreet toege
zwaaid te laat, HeereD Yperlingen
Hij heeft voor ons vervolgens den nieu
wen Messias doen verschijnen, be
kroond door alle akademiën, gebreve-
teerd op de geheele lijn. Buiten hem,
geen goed gas meer.
Na eene loffelijke poging d6r heerer
gemeenteraadsleden D'Huvettere ei
Sobry, de vervaarlijke kinders vaD dei
Raad, tot het behouden van het stati
quo, ging men over tot de stemming
De heeren gemeenteraadsleden, be
heerscht door het overtuigend en me
deslepend woord van den heer Voor
zitter, hebben in anderhalf uur 736 ja'
uitgesproken. Een echt record
De intercommunale, het is te zeggen
de mogelij kestichtingeener maatschap
pij tusschen een groep gemeenten e
een bijzonder aannemer voor de open
bare en private verlichting, de intei
communale, zeg ik, werd officieël bf
krachtigd, niettegenstaande geene ei
kele wet ze toeliet. De heer Valcki
die zij ne voorstellen voor de stad allee
stelde, werd daardoor alleen afgewi
zen.
De Ypersche Groep bleef dus allee
tegenover den grooten gunsteling. Mai
welke toestand werd ons gemaakt
Door twee brieven aan den gemeent
raad gestuurd, wordt ze klaarblijk
lijk gemaakt.
Inden eersten, eergisteren geschr
ven, gaven wij in groote trekken on
voorwaarden welke de volgende w
ren
Maatschappelijk kapitaal 1,100,0
fr. in 1,100 actiës van 100 fr.
Tus8chenkomst der gemeenten
van dit kapitaal,
De naamlooze maatschappij zou
genietings-actiës, zonder waardeal
duiding ontvangen.
Indien de gemeente achter is in'
betaling, zou de Daamlooze maatschf
pij de voorafbetaling mits 5 1/2
honderd doen.
De overname van de fabriek, ei
volgens den prijs door de schatting
daan.
Maatschappelijke zetel, centrale
briek te Yper.
Bestuurkosten voor de naamloi
maatschappij 20.000 fr.
Op de ruwe winst der fabrics
T0/° aan de bestuurders,
1/3 01° aan de commissarissen,
5 01° aan het bestuur en het pers
nee!
12 01° aan de genietings-actiës,
De vergadering zal over het ov
schot beslissen.
Gas 1 c. per lamp en per uur voor
openbare verlichting,
Gas aan 10 c. den kubiek meter v
de verlichting der openbare geb
wen, 15 c. voor de bijzonderen. G
stige voorwaarden voor de verwarffl
en drijvende kracht.
I
.v/JlTtAA/iMAA
