Stalieplaats.
Langemarck.
Meesen.
Om den man te troosten.
Théatre d'Ypres.
Een nieuw vakblad.
Militie.
driemaal te groot is. Aannemende dat
jjet verbruik der bijzonderen verdub-
bele, (de openbare verlichting zal de
zelfde blijven), aannemende dat het
verdubbele Bpijts het gebruik der Auer-
bekken, de fabriek zal binnen 30 jaar
Dog tweemaal te groot zijn
't Ia volstrekt alBof een bode die een
paard noodig heeft om naar de markt
van Yper te komen, zich in het hoofd
gtak eenen olifant te onderhouden
Het spreekt van zelfs dat die eisch van
bet lastenkohier noodzakelijk den in
koopsprijs van den kbm. van het gas
verhoogt, en van twee dingen zal er één
gebeuren of de bijzondere zal duur
der betalen, of de fabrikant zal eene
slechte zaak doen. Welnu, het lasten
kohier stelt het maximum van don
prijs vast, 't is dus de fabrikant die zal
lijden.
Zien wij, inderdaad, Mijnheeren,
wat er gebeuren zal.
Het op te lossen vraagstuk is dit het
gas kunnen leveren aan het volgende
maximum 1 c. per bek en per uur
voor de openbare verlichting, 10 c
voor de openbare gestichten, 15 c. voor
de bij zonderen. Het zijn cijfers van
verkoop die het lastenkohier niet toe
laat te overschrijden.
Het zal noodig zijn om tegelukken,
dat de fabrikant er toe kome aan een
minderen prijs te fabrikeeren. La Pa-
lisse wist dit reeds
Zien wij hoeveel het gas kost.
Het is spijtig voor de wetenschap,
dat onze groote gascommissie haar ver
slag niet afgekondigd heeft. Om welke
reden die geheimzinnige stilzwijgend
heid Men vraagt bet zich af. Kr zijn
zelfs vuile tongen die beweren te weten
dat dit verslag niet kenbaar gemaakt
is geweest, omdat het niet gemaakt
werd. 't Is te ongelooflijk om waar
te zijn. Men zegt dat zij uitgerekend
heeft dat het gas maar aan 4 centiemen
den kubiekmeter zal komen. De gasfa-
brikanten zullen goud geven om er het
recept van te hebben, er is een fortuin
te maken voor de leden der commissie
Bij gebrek aan dat verslag zullen wij
officiëele cijfers nemen, het zal ernsti
ger zijn.
Te Brussel is de middelmatige prijs
van fabrikeering van 1891 tot 1899
5.57 den kbm. geweest, gas geleverd
aan den compteur van den bijzondere
en last van het kapitaal niet medebe-
grepen. Welnu, de jaarlijksche voort
brengst der gasfabriek van Brussel is
van40 millioenen kubiekmeters'sjaars,
hetzij omtrent 200 000 kbm. per dag,
maximum van verbruik. De inkoops
prijs van het gas is er dus van 5.57 den
kbm., finantiëele last niet medebegre-
pen. En men exploiteert er al de onder
voortbrengsels in buitengewone voor-
deelige voorwaarden, 't Is eene fabriek
van chemiesche voortbrengselen.
Te Leuven.wij naderen een weinig
van een verbruik meer vergelijkbaar
met het onze. En hier hebben wij eene
vaste basis De concessie van het gas
eindigde er onlangs, en daar de ge
meenteraad er niet gelijkdenkend is,
heeft men er wel moeten overgaan tot
eene openbare aanbesteding., Het ge
heim was er niet mogelijk gelijk te
Yper. Men heeft er zich in tijde mede
bezig gehouden, eene commissie van
ingenieurs heeft geheel de kwestie on
derzocht, haar verslag is er kenbaar
gemaakt en besproken geweest en
hare besluit.selen zijn het gevolg van de
studie der hoogste bevoegdheden van
het land. Gij weet dat Leuven maar
de stad alleen heeft, er is geene buiten
bevolking, in tegenstrijdigheid met
Yper waarvan het 1/4 der bevolking
door het gas niet zou kunnen bediend
worden.
De stad is er meer in de nabijheid
van het kolen centrum gelegen en de
fabriek moest gemaakt worden juist
tu8schen het spoor van den Yzerweg
van den eenen kant en eene breede
vaart van den anderen. Welnu, men
heefter uitgerekend dat de inkoopprijs
van6 87denkm. was,finantieële uitgave
niet medebegrepen. Het noodige maat
schappelijk kapitaal werd geschat op
2,200,000 franks, fabriek, canaliseering
en omloop van geldsommen medebe
grepen. Aan 5 °/o voor den jaariijk-
schen intrest, aflossing in 30 jaar me
debegrepen, dit maakt eene jaarlijk
sche uitgave van 110,000 franks, en
voor 4 millioenen kubiekmeters voort-
brengst, dat komt op 2.75 den kbm.
Wij hebben dus alzoo 6.87 2.75
't zij een totale inkoopprijs van 9.62
den kbm.
Duswanneer men 4 millioenen kubiek
meters 's jaars voortbrengt met eene fabriek
stiptelijk toegepast aan de noodwendigheden
der dagelijhsche voortbrengstin de beste
voorwaarden van plaatsingis de minimum
inkoopprijs van den kubiekmeter gas van
9.62 den kbm. finantiëele uitgave mede-
begrepen.
Gij moogt dat cijfer onthouden, het
is ofliciëel de prijs van fabrikeering is
er van 6.87 den kbm., aflossing niet
medebegrepen.
Maar 't is een minimum dat eene
ramp overkome, die het kapitaal be
zwaart met een cijfer te betalen scha
deloosstellingen, dat de kolen eene
buitengewone rijzing ondergaan dat
een oven niet gaat naar behooren, dat
er in één woord een welkdanig ongeval
voorvalt en het is onmogelijk dat in
30 jaar, dat er zelfs alle jaren zich gee
ne voordoet en de prijs van fabri
keering of de uitgave van het kapitaal
zal onmiddelijk den inkoopprijs doen
stijgen.
9 62 is dus een minimun dat voorzich
tig is voor den toevalligen concessionnaris
een weinig te verhoogen
Passen wij deze opgaven toe aan
Yper, wat zullen wij hebben
Eerst, als prijs van fabrikeering
De prijs der kolen is hooger, omdat
de aankoop die te doen is niet zoo ge
wichtig is, dat de vaart ons ontbreekt.
Het zal 't zelfde zijn voor al de grond
stoffen. Dat zal wel 1/2 c meer maken.
De onder-voortbrengsels voor eene
kleine fabriek, buiten de cokes, teilen
niet meer. Men zou zijne onkosten niet
maken met te Yper de teer, het ammo-
niakzout, enz. af te zonderen. Al de
gasfabrikanten weten dat. Nemen wij
nog 1/2 c.
Indien ons arbeidsloon min duur isis
het ook min krachtig. Onze werklieden
zijn allen brave menschen, maar in
eenen dag hebben zij zooveel werk niet
afgelegd als een werkman der groote
centrums. Het lastenkohier, ovenngs,
dringt een minimum van dagloon op
dus onder deze betrekking zal de ba
lans gelijk zijn.
Verhoogen wij dus den fabrikeerings-
prijs van Leuven met twee halve centi-
men, wij zullen 7 87 den kbm. hebben
(kapitaal uitgave niet medebegrepen
Wat hebben wij nu als kapitaal uitgave
Om eene gasfabriek op te richten
moetende 1.200 000 kbm. per jaar
voortbrengen, 't zij 6.000 kbm. daags,
zal er, daarin begrepen de gebouwen,
instellingen, kanalisatie en omloop
van geldsommen, een kapitaal van
627.000 franks noodig zijn. 't Is de
verhouding van Leuven, waar men
2 200.000 franks voorziet voor eene fa
brikeering van 4 millioenen kubiekme
ters.
Gij moogt dat cijfer voor zeker ne
men, 'tis het courante cijfer waar van gij
de uitvoerige beschrijving zult vinden
in al de handboeken van gasfabrikee-
ring, 't is een cijfer over welk al de
bestuurders van fabrieken zullen t'
akkoord zijn. Dat kan van eenige dui
zend franks meer of min verschillen.
Feitelijk zal dat cijfer eer overschre
den worden, al dezen die gebouwd
hebben weten dat, en de bouwmeesters
van gasfabrieken ontsnappen niet meer
dan de andere stervelingen aan alle
slach van misrekeningen.
De tegenwoordige voortbrengst van
het gas te Yper is tusschen de 450.000
kbm., somtijds meer, somtijds min.
De tegenwoordige openbare verlichting
komt er in voor 160 kbm., de 400 toe
komende lanteern8 met Auerbekken
zullen dat cijfer gelijk laten. De ver
lichting der stadsgebouwen zal ook de
zelfde blijveo, zij is van 50.000 kbm.
Nemen wij dat de vermindering van
den gasprijs het verbruik verdubbele
der 340.000 kbm. Welke de bij-
zondereu nu nemen en brengen wij de
zelve op 450.000 kbm. wij zullen dus
op een verbruik rekenen van 160 plus
50 plus 450 kbm. 4 zij 610.000 kbm.
Het ware zinsbedrog u een grooter
cijfer voor te stellen.
Welnu, het kapitaal, wij hebben het
gezien, is van 627 000 franks. Aan 5 0/°
per jaar, aflossing' medebegre
pen, in 30 jaar, dat maakt eene jaar
lijksche uitgave van 31350 frank, of 3
millioenen 135 duizend centiemen, te
verdeelen onder 610 duizend kbm.
voort te brengen, dat geeft ons per
kbm. eene finantiëele uitgave van 5.1
centiemen.
Tellen wij op
Prijs van fabrikeering 7.87 fi
nantiëele uitgave 5 1, te zamen 12.88,
bijna 13 c. per kbm.
Dus, met dien fameuzen olifant van fa
briek opgedrongen door het lastenkohierzal
de kbm gas voor Yper aan 13 c. den kbm.
komen, of nauwkeuriger 12.88 c. den kbm.
't Is een minimum, wij belt
beu bet gezien.
Vervolg in ons aanstaande nT).
't Is met groote spijt dat de Yperlingen
de boomen zien vellen die aan den ingang der
stad een bijzonderkenmerkgaven; wij hebben
altijd gezegd dat de Yperlingen de ontwor-
pene veranderingen onzer stadhtrsmannen
gingen betreuren, maar onze raadgevingen,
zijn niet aanhoord geweest, er was geld
noodig, de stadskas stond op 't droog.
Men bouwt schoone huizen, wij nsmen het
aan, maar in plaats van vóór die huizen een
open plein te maken, waarom hun zicht niet
verheffen door bloemperken en boompjes
wij bekennen dat het ongerijmd ware dezel
ve te will n verbergen a hfer boomen, maar
öt ne plaats zonder groen en zonder b'oemen
willen bouwen ware ook eene ongerijmd
heid er is een middenweg te volgen en de
stad zou weldoen, in dat vooruitzicht, zich
niet geheel te ontmaken van de goede gron
den, die zij zou kunnen benuttigen, in plaats
van ze te leveren aan de bijzonderen of ze in
den eenen of anderen gracht te werpen.
Sedert eenigen tijd zien wij in bijna al de
gemeenten taps of geestelijke herbergen op
rijzen, waar de pastoor de mannen en jon
gelingen der parochie aanlokt, kwansuis om
ze te vrijwaren tegen het slecht verkeer dat
zij in de herbergen zouden kunnen ontmoe
ten. Dat geschiedt natuurlijk tegen de goes
ting der herbergiers, die pachten en lasten
moeten betalen en alzoo gekrenkt worden in
hunnen handel.
Wij zijn benieuwd te weten of die taps
onderhevig zijn aan den taks dien het provin
ciaal bestuur oplegt aan al dezen die eene
nieuwe herberg openen en of zij er ook pa
tent moeten betalen voor drankslijterij, even
als de herbergiers
Zoo niet, waarom die twee maten en twee
gewichten
Bij koninklijk besluit van 22 Janua
ri 11. is de heer Baron Surmont de
Volsberghe benoemd tot lid der com
missie tot beheer vau het koninklijk
gesticht te Meesen, voor den termijn
van zeven jaar eindigende den 31 De
cember 1911
Zeldzame en onbedachte benoeming
voorwaar
ledereeD weet dat, ten gevolge van
oneenigheid met M. Golaert die van
zijn Burgemeesterschap niet heeft wil
len afzien, M. Surmont, zijn spijt ver
kroppende, zijn huis te Yp»r aan een
franschklooster verkocht heeft en sedert
een jaar is zijne edelheid wedergekeerd
naar Gent, zijne geboortestad. In zijne
eenzaamheid moet hij er thans bittere
bedenkingen maken op de ijdelheid
der wereld en de ondankbaarheid zij
ner politieke vrienden aan welke hij
dienst heeft bewezen.
De benoeming van M. Surmont als
lid der bestierende commissie van
Meesen, hij die er 15 uren van daan
woout, is, men moet het bekennen, iets
belachelijks Heeft de minister er aan
gedacht dat zulk lid nutteloos is en
nooit een der weinige vergaderingen
der commissie zal bijwonen? Al de
andere leden derzelve zijn reeds 16 ki
lometers afgewijderd van het gesticht,
was zulks niet genoeg
Indien ons Staatsbestuur belang stel
de in een goed en alledaagscb toezicht
van het belangrijk gesticht, had het
niet van over lang eenige bekwame en
treffelijke inwoners van Meesen moe
ten benoemen tot leden der bestieren
de commissie Zij ten minste zouden
mee%bevoegd zijn om een nuttig en
waakzaam oog over alles te houden en
desnoods nuttelooz9 geldverkwiBtingen
te beletten.
Het gesticht bezit in de omstreek,
hofsteden, landerijen en uitgestrekte
bosschen die eene verstandige uitba
ting vereischen.
Nu rust het gansche beheer en de me
nigvuldige werken, teeuemaal op be-
soldigde bedienden die, zegt men,
handelen volgens eigen goeddunken.
Koninklijke Maatschappij
Kruisboogschutters van Yper.
Schieting van Maandag 6 Februari 1905.
Prijzen aangeboden door den
Gouverneur.
V hoog getal Jansens Jacques.
2e laag getal Dupont Valère.
3e midden getal Van Nieuwenhuyze Ene.
- rv-
Maatschappij
Burgerwacht.
Schieting van 2 Februari 1905.
Schieting naar de cartons.
Butave E.,
Gaimant, A.,
Poelemans, D.,
Legon. E.,
Pinteion, M.,
Fol, J.,
Burgho, A
Varidevyver, A
25 25 20 15 2b
25 15 25 25 20
25 15 15 25 25
25 25 25 15 13
15 20 15 25 20
20 20 20 20 15
15 10 25 25 15
20 15 25 15 15
110
110
105
105
95
95
90
90
Lundi 20 Février,
(Tournees Glaudiac)
LETTRES POSTHUMES, comédie en
un acte par J. Berr de Turrique et
JALOUSE comédie en trois actes par
A Bisson.
Vendredi 3 Mars,
(Tournees Mauzin)
le DOMINO NOIR, opéra comique en
3 actes par Auber et EE BOUFFE ET
LE TAILLEUR, opéra comique en 1
acte par Gaveau.
De Monileur maakt eeD koninklijk
besluit kenbaar, datM. A. Ligy, kolo
nel-bevelhebber van het regiment voet
volk der burgerwacht van Gent, tot
generaal-majoor der burgerwacht van
Gent benoemt.
Wij bevelen aan al onze vrienden
den genaamden Arthur Morel, Neêr-
straat, n° 3, Yper, die zich belast met
het verkoopen van ons blad.
Van af eersten Maart zal een vlaamsch vak
blad voor den kleermakersstiel verschijnen on
der den titel HET KLEERMAKEN en aan
verwante Nijverheden Het is de tolk van de
vlaamsche kleermakerswereld De inschrijving
is één frank vijftig per zes maanden.
Het bureel van het blad is te Brugge,
Eeckhoulstraat, 7.
De plicht van alle liberaal
is van zich te aboimeeren
aan De Weergalm.
Bij koninklijk besluit van 25 Janua
ri 1905, zijn aangeduid als werkend
voorzitter of plaatsvervangend voor
zitter om de verrichtingen van de lo
ting voor de lichting van 1905 te lei
den, de hieronder vermelde personen
Arrondissement Yper.
Yper. Werkend M. Montens, L.,
rechter op het tribnnaal van 1®" aan
leg te Yper.
Plaatsvervanger M. Feys, plaats
vervangende rechter op het tribunaal
van len aanleg te Yper.
Poperinghe. Werk. M. Van Mer-
ris, burgemeester te Poperinghe.
Plaatsv. M. Boucquey, G., notaris
te Poperinghe.
Proven. Werk. M. De Bossche-
re, vrederechter te Rousbrugge-Harin-
ghe.
Plaatsv.: M. Hagebaert, H notaris
te Poperinghe.
Elverdinghe. Werk. M. Van
Daele, F., onderzoeksrechter te Yper.
Plaatsv. M. Vandaele, A., burge
meester te Vlamertinghe.
Langemarck. Werk. M. Angiitis,
E., vrederechter te Passchendaele.
Plaatsv. M. Parret, plaatsvervan
gende vrederechter te Zonnebeke.
Gheluvelt. Werk. M. Merghe-
lynck, arrondissements Commissaris.
Plaatsv. M. Vuylsteker, burge
meester te Gheluvelt.
Nieuwkerke. Werk. M. Mer-
ghelynck, arrondissements Commissa
ris.
Plaatsv. M. Titeca, A burge
meester te Nieuwkerke.
-r-JXTfxfji v - -