Stalieplaats. Langemarck. Meesen. Om den man te troosten. Théatre d'Ypres. Een nieuw vakblad. Militie. driemaal te groot is. Aannemende dat jjet verbruik der bijzonderen verdub- bele, (de openbare verlichting zal de zelfde blijven), aannemende dat het verdubbele Bpijts het gebruik der Auer- bekken, de fabriek zal binnen 30 jaar Dog tweemaal te groot zijn 't Ia volstrekt alBof een bode die een paard noodig heeft om naar de markt van Yper te komen, zich in het hoofd gtak eenen olifant te onderhouden Het spreekt van zelfs dat die eisch van bet lastenkohier noodzakelijk den in koopsprijs van den kbm. van het gas verhoogt, en van twee dingen zal er één gebeuren of de bijzondere zal duur der betalen, of de fabrikant zal eene slechte zaak doen. Welnu, het lasten kohier stelt het maximum van don prijs vast, 't is dus de fabrikant die zal lijden. Zien wij, inderdaad, Mijnheeren, wat er gebeuren zal. Het op te lossen vraagstuk is dit het gas kunnen leveren aan het volgende maximum 1 c. per bek en per uur voor de openbare verlichting, 10 c voor de openbare gestichten, 15 c. voor de bij zonderen. Het zijn cijfers van verkoop die het lastenkohier niet toe laat te overschrijden. Het zal noodig zijn om tegelukken, dat de fabrikant er toe kome aan een minderen prijs te fabrikeeren. La Pa- lisse wist dit reeds Zien wij hoeveel het gas kost. Het is spijtig voor de wetenschap, dat onze groote gascommissie haar ver slag niet afgekondigd heeft. Om welke reden die geheimzinnige stilzwijgend heid Men vraagt bet zich af. Kr zijn zelfs vuile tongen die beweren te weten dat dit verslag niet kenbaar gemaakt is geweest, omdat het niet gemaakt werd. 't Is te ongelooflijk om waar te zijn. Men zegt dat zij uitgerekend heeft dat het gas maar aan 4 centiemen den kubiekmeter zal komen. De gasfa- brikanten zullen goud geven om er het recept van te hebben, er is een fortuin te maken voor de leden der commissie Bij gebrek aan dat verslag zullen wij officiëele cijfers nemen, het zal ernsti ger zijn. Te Brussel is de middelmatige prijs van fabrikeering van 1891 tot 1899 5.57 den kbm. geweest, gas geleverd aan den compteur van den bijzondere en last van het kapitaal niet medebe- grepen. Welnu, de jaarlijksche voort brengst der gasfabriek van Brussel is van40 millioenen kubiekmeters'sjaars, hetzij omtrent 200 000 kbm. per dag, maximum van verbruik. De inkoops prijs van het gas is er dus van 5.57 den kbm., finantiëele last niet medebegre- pen. En men exploiteert er al de onder voortbrengsels in buitengewone voor- deelige voorwaarden, 't Is eene fabriek van chemiesche voortbrengselen. Te Leuven.wij naderen een weinig van een verbruik meer vergelijkbaar met het onze. En hier hebben wij eene vaste basis De concessie van het gas eindigde er onlangs, en daar de ge meenteraad er niet gelijkdenkend is, heeft men er wel moeten overgaan tot eene openbare aanbesteding., Het ge heim was er niet mogelijk gelijk te Yper. Men heeft er zich in tijde mede bezig gehouden, eene commissie van ingenieurs heeft geheel de kwestie on derzocht, haar verslag is er kenbaar gemaakt en besproken geweest en hare besluit.selen zijn het gevolg van de studie der hoogste bevoegdheden van het land. Gij weet dat Leuven maar de stad alleen heeft, er is geene buiten bevolking, in tegenstrijdigheid met Yper waarvan het 1/4 der bevolking door het gas niet zou kunnen bediend worden. De stad is er meer in de nabijheid van het kolen centrum gelegen en de fabriek moest gemaakt worden juist tu8schen het spoor van den Yzerweg van den eenen kant en eene breede vaart van den anderen. Welnu, men heefter uitgerekend dat de inkoopprijs van6 87denkm. was,finantieële uitgave niet medebegrepen. Het noodige maat schappelijk kapitaal werd geschat op 2,200,000 franks, fabriek, canaliseering en omloop van geldsommen medebe grepen. Aan 5 °/o voor den jaariijk- schen intrest, aflossing in 30 jaar me debegrepen, dit maakt eene jaarlijk sche uitgave van 110,000 franks, en voor 4 millioenen kubiekmeters voort- brengst, dat komt op 2.75 den kbm. Wij hebben dus alzoo 6.87 2.75 't zij een totale inkoopprijs van 9.62 den kbm. Duswanneer men 4 millioenen kubiek meters 's jaars voortbrengt met eene fabriek stiptelijk toegepast aan de noodwendigheden der dagelijhsche voortbrengstin de beste voorwaarden van plaatsingis de minimum inkoopprijs van den kubiekmeter gas van 9.62 den kbm. finantiëele uitgave mede- begrepen. Gij moogt dat cijfer onthouden, het is ofliciëel de prijs van fabrikeering is er van 6.87 den kbm., aflossing niet medebegrepen. Maar 't is een minimum dat eene ramp overkome, die het kapitaal be zwaart met een cijfer te betalen scha deloosstellingen, dat de kolen eene buitengewone rijzing ondergaan dat een oven niet gaat naar behooren, dat er in één woord een welkdanig ongeval voorvalt en het is onmogelijk dat in 30 jaar, dat er zelfs alle jaren zich gee ne voordoet en de prijs van fabri keering of de uitgave van het kapitaal zal onmiddelijk den inkoopprijs doen stijgen. 9 62 is dus een minimun dat voorzich tig is voor den toevalligen concessionnaris een weinig te verhoogen Passen wij deze opgaven toe aan Yper, wat zullen wij hebben Eerst, als prijs van fabrikeering De prijs der kolen is hooger, omdat de aankoop die te doen is niet zoo ge wichtig is, dat de vaart ons ontbreekt. Het zal 't zelfde zijn voor al de grond stoffen. Dat zal wel 1/2 c meer maken. De onder-voortbrengsels voor eene kleine fabriek, buiten de cokes, teilen niet meer. Men zou zijne onkosten niet maken met te Yper de teer, het ammo- niakzout, enz. af te zonderen. Al de gasfabrikanten weten dat. Nemen wij nog 1/2 c. Indien ons arbeidsloon min duur isis het ook min krachtig. Onze werklieden zijn allen brave menschen, maar in eenen dag hebben zij zooveel werk niet afgelegd als een werkman der groote centrums. Het lastenkohier, ovenngs, dringt een minimum van dagloon op dus onder deze betrekking zal de ba lans gelijk zijn. Verhoogen wij dus den fabrikeerings- prijs van Leuven met twee halve centi- men, wij zullen 7 87 den kbm. hebben (kapitaal uitgave niet medebegrepen Wat hebben wij nu als kapitaal uitgave Om eene gasfabriek op te richten moetende 1.200 000 kbm. per jaar voortbrengen, 't zij 6.000 kbm. daags, zal er, daarin begrepen de gebouwen, instellingen, kanalisatie en omloop van geldsommen, een kapitaal van 627.000 franks noodig zijn. 't Is de verhouding van Leuven, waar men 2 200.000 franks voorziet voor eene fa brikeering van 4 millioenen kubiekme ters. Gij moogt dat cijfer voor zeker ne men, 'tis het courante cijfer waar van gij de uitvoerige beschrijving zult vinden in al de handboeken van gasfabrikee- ring, 't is een cijfer over welk al de bestuurders van fabrieken zullen t' akkoord zijn. Dat kan van eenige dui zend franks meer of min verschillen. Feitelijk zal dat cijfer eer overschre den worden, al dezen die gebouwd hebben weten dat, en de bouwmeesters van gasfabrieken ontsnappen niet meer dan de andere stervelingen aan alle slach van misrekeningen. De tegenwoordige voortbrengst van het gas te Yper is tusschen de 450.000 kbm., somtijds meer, somtijds min. De tegenwoordige openbare verlichting komt er in voor 160 kbm., de 400 toe komende lanteern8 met Auerbekken zullen dat cijfer gelijk laten. De ver lichting der stadsgebouwen zal ook de zelfde blijveo, zij is van 50.000 kbm. Nemen wij dat de vermindering van den gasprijs het verbruik verdubbele der 340.000 kbm. Welke de bij- zondereu nu nemen en brengen wij de zelve op 450.000 kbm. wij zullen dus op een verbruik rekenen van 160 plus 50 plus 450 kbm. 4 zij 610.000 kbm. Het ware zinsbedrog u een grooter cijfer voor te stellen. Welnu, het kapitaal, wij hebben het gezien, is van 627 000 franks. Aan 5 0/° per jaar, aflossing' medebegre pen, in 30 jaar, dat maakt eene jaar lijksche uitgave van 31350 frank, of 3 millioenen 135 duizend centiemen, te verdeelen onder 610 duizend kbm. voort te brengen, dat geeft ons per kbm. eene finantiëele uitgave van 5.1 centiemen. Tellen wij op Prijs van fabrikeering 7.87 fi nantiëele uitgave 5 1, te zamen 12.88, bijna 13 c. per kbm. Dus, met dien fameuzen olifant van fa briek opgedrongen door het lastenkohierzal de kbm gas voor Yper aan 13 c. den kbm. komen, of nauwkeuriger 12.88 c. den kbm. 't Is een minimum, wij belt beu bet gezien. Vervolg in ons aanstaande nT). 't Is met groote spijt dat de Yperlingen de boomen zien vellen die aan den ingang der stad een bijzonderkenmerkgaven; wij hebben altijd gezegd dat de Yperlingen de ontwor- pene veranderingen onzer stadhtrsmannen gingen betreuren, maar onze raadgevingen, zijn niet aanhoord geweest, er was geld noodig, de stadskas stond op 't droog. Men bouwt schoone huizen, wij nsmen het aan, maar in plaats van vóór die huizen een open plein te maken, waarom hun zicht niet verheffen door bloemperken en boompjes wij bekennen dat het ongerijmd ware dezel ve te will n verbergen a hfer boomen, maar öt ne plaats zonder groen en zonder b'oemen willen bouwen ware ook eene ongerijmd heid er is een middenweg te volgen en de stad zou weldoen, in dat vooruitzicht, zich niet geheel te ontmaken van de goede gron den, die zij zou kunnen benuttigen, in plaats van ze te leveren aan de bijzonderen of ze in den eenen of anderen gracht te werpen. Sedert eenigen tijd zien wij in bijna al de gemeenten taps of geestelijke herbergen op rijzen, waar de pastoor de mannen en jon gelingen der parochie aanlokt, kwansuis om ze te vrijwaren tegen het slecht verkeer dat zij in de herbergen zouden kunnen ontmoe ten. Dat geschiedt natuurlijk tegen de goes ting der herbergiers, die pachten en lasten moeten betalen en alzoo gekrenkt worden in hunnen handel. Wij zijn benieuwd te weten of die taps onderhevig zijn aan den taks dien het provin ciaal bestuur oplegt aan al dezen die eene nieuwe herberg openen en of zij er ook pa tent moeten betalen voor drankslijterij, even als de herbergiers Zoo niet, waarom die twee maten en twee gewichten Bij koninklijk besluit van 22 Janua ri 11. is de heer Baron Surmont de Volsberghe benoemd tot lid der com missie tot beheer vau het koninklijk gesticht te Meesen, voor den termijn van zeven jaar eindigende den 31 De cember 1911 Zeldzame en onbedachte benoeming voorwaar ledereeD weet dat, ten gevolge van oneenigheid met M. Golaert die van zijn Burgemeesterschap niet heeft wil len afzien, M. Surmont, zijn spijt ver kroppende, zijn huis te Yp»r aan een franschklooster verkocht heeft en sedert een jaar is zijne edelheid wedergekeerd naar Gent, zijne geboortestad. In zijne eenzaamheid moet hij er thans bittere bedenkingen maken op de ijdelheid der wereld en de ondankbaarheid zij ner politieke vrienden aan welke hij dienst heeft bewezen. De benoeming van M. Surmont als lid der bestierende commissie van Meesen, hij die er 15 uren van daan woout, is, men moet het bekennen, iets belachelijks Heeft de minister er aan gedacht dat zulk lid nutteloos is en nooit een der weinige vergaderingen der commissie zal bijwonen? Al de andere leden derzelve zijn reeds 16 ki lometers afgewijderd van het gesticht, was zulks niet genoeg Indien ons Staatsbestuur belang stel de in een goed en alledaagscb toezicht van het belangrijk gesticht, had het niet van over lang eenige bekwame en treffelijke inwoners van Meesen moe ten benoemen tot leden der bestieren de commissie Zij ten minste zouden mee%bevoegd zijn om een nuttig en waakzaam oog over alles te houden en desnoods nuttelooz9 geldverkwiBtingen te beletten. Het gesticht bezit in de omstreek, hofsteden, landerijen en uitgestrekte bosschen die eene verstandige uitba ting vereischen. Nu rust het gansche beheer en de me nigvuldige werken, teeuemaal op be- soldigde bedienden die, zegt men, handelen volgens eigen goeddunken. Koninklijke Maatschappij Kruisboogschutters van Yper. Schieting van Maandag 6 Februari 1905. Prijzen aangeboden door den Gouverneur. V hoog getal Jansens Jacques. 2e laag getal Dupont Valère. 3e midden getal Van Nieuwenhuyze Ene. - rv- Maatschappij Burgerwacht. Schieting van 2 Februari 1905. Schieting naar de cartons. Butave E., Gaimant, A., Poelemans, D., Legon. E., Pinteion, M., Fol, J., Burgho, A Varidevyver, A 25 25 20 15 2b 25 15 25 25 20 25 15 15 25 25 25 25 25 15 13 15 20 15 25 20 20 20 20 20 15 15 10 25 25 15 20 15 25 15 15 110 110 105 105 95 95 90 90 Lundi 20 Février, (Tournees Glaudiac) LETTRES POSTHUMES, comédie en un acte par J. Berr de Turrique et JALOUSE comédie en trois actes par A Bisson. Vendredi 3 Mars, (Tournees Mauzin) le DOMINO NOIR, opéra comique en 3 actes par Auber et EE BOUFFE ET LE TAILLEUR, opéra comique en 1 acte par Gaveau. De Monileur maakt eeD koninklijk besluit kenbaar, datM. A. Ligy, kolo nel-bevelhebber van het regiment voet volk der burgerwacht van Gent, tot generaal-majoor der burgerwacht van Gent benoemt. Wij bevelen aan al onze vrienden den genaamden Arthur Morel, Neêr- straat, n° 3, Yper, die zich belast met het verkoopen van ons blad. Van af eersten Maart zal een vlaamsch vak blad voor den kleermakersstiel verschijnen on der den titel HET KLEERMAKEN en aan verwante Nijverheden Het is de tolk van de vlaamsche kleermakerswereld De inschrijving is één frank vijftig per zes maanden. Het bureel van het blad is te Brugge, Eeckhoulstraat, 7. De plicht van alle liberaal is van zich te aboimeeren aan De Weergalm. Bij koninklijk besluit van 25 Janua ri 1905, zijn aangeduid als werkend voorzitter of plaatsvervangend voor zitter om de verrichtingen van de lo ting voor de lichting van 1905 te lei den, de hieronder vermelde personen Arrondissement Yper. Yper. Werkend M. Montens, L., rechter op het tribnnaal van 1®" aan leg te Yper. Plaatsvervanger M. Feys, plaats vervangende rechter op het tribunaal van len aanleg te Yper. Poperinghe. Werk. M. Van Mer- ris, burgemeester te Poperinghe. Plaatsv. M. Boucquey, G., notaris te Poperinghe. Proven. Werk. M. De Bossche- re, vrederechter te Rousbrugge-Harin- ghe. Plaatsv.: M. Hagebaert, H notaris te Poperinghe. Elverdinghe. Werk. M. Van Daele, F., onderzoeksrechter te Yper. Plaatsv. M. Vandaele, A., burge meester te Vlamertinghe. Langemarck. Werk. M. Angiitis, E., vrederechter te Passchendaele. Plaatsv. M. Parret, plaatsvervan gende vrederechter te Zonnebeke. Gheluvelt. Werk. M. Merghe- lynck, arrondissements Commissaris. Plaatsv. M. Vuylsteker, burge meester te Gheluvelt. Nieuwkerke. Werk. M. Mer- ghelynck, arrondissements Commissa ris. Plaatsv. M. Titeca, A burge meester te Nieuwkerke. -r-JXTfxfji v - -

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1905 | | pagina 4