Stadsnieuws.
De Gaskwestie.
Op den uitkijk.
Wal 20 jaai' klerikaal
besluur ons meebracht.
Ken.miide Burgemeester.
Groole
liberale manifestatie
te Angleur (bij Luik).
Onderrichts-Verbond.
landsche zaken. Uw voorstel is een
vergeefsche poging. [Herhaalde onder
brekingen.)
M. Nolf. Over één punt zijn
wij het allen eens, namelijk dat het
tolstelsel, waaraan de hopteelt is on
derworpen onrechtvaardig is onze
voortbrengsels werden met inkomrech
ten getroffen in Duitschland en in
Frankrijk, om alleen van die landen te
spreken, terwijl de duitsche en fran-
sche hop bij ons in volle vrijheid wor
den ingevoerd. Men weet hoe belang
rijk de duitsche invoer in ons land is.
Van 1892 tot 1901 bedroeg de invoer
van hop in ons land gemiddeld
1,816,275 k. en Duitschland alleen'voer-
de daar 1,493,912 kilo van in.
Onze achtbare collegas die verslag
hebben moeten uitbrengen over de tal
rijke vertoogen, die ons vanwege de
hopteelers toekwamen, werden door
dien toestand ontroerd. Dat was name
lijk het gevoelen van den heer Feron
die in het verslag, dat hij op 8 Augus
tus 1901 in de Kamer uitbracht, van
oordeel was dat de ongelij kheid wraak
roepend is.
Een ander punt zal niet worden be
twist, en wel dat er eene erge crisis
heerscht in de hopteelt, dat zij in
gansch hët land afneemt en dat er
maatregelen noodig zijn, wil men ze
niet eerlang zien verdwijnen. Welnu,
gij weet hoeveel plaats die teelt be
kleedt in het huishoudelijk leven onzer
streken.
Wat mij betreft, ik aarzelde geen
oogenblik mij met het voorgestelde
recht te vereenigen.
Zooals ik reeds de gelegenheid had
het hier te zeggen, staat het belang van
den verbruiker met op het spel, Het
recht zal den prijs van het bier niet
doen opslaan noch de hoedanigheid er
van verminderen.
De hop is eene waar, die 't voorwerp
is van groote prijsveranderingen 't is
eigenlijk eene speculatie-waar.
Gelijk ik het zei in eene voorgaande
redevoering, uitgesproken den 23 Maart
1903, werd de oogst van de streek rond
Poperinghe zekere jaren tegen 400
frank de 50 kilo verkocht dat was,
naar ik verneem, 't geval in 1882. In
1890 en 1898 werd de hop op 150 en 200
trank de 50 kilo geschat, terwijl de ge
middelde prijs 50 of 60 frank de 50 ki
lo belooptwelnu, nooit zelfs in de ja
ren waarin de prijs het hoogste was,
werd de prijs van 't bier daardoor
beïnvloed.
Het argument werd door de fransche
brouwers ingeroepen en luistert in wel
ke bewoordingen het werd tegenge
sproken in de memorie van toelichting
over het wetsontwerp dat op 12 Maart
1905 door de fransche regeering werd
nêergelegd en een minimum tarief van
fr. 87.50 en een maximum-tarief van
103 frank vaststelt voor de inkomrecb-
ten op de vreemde hop
De verhooging van den kostprijs
van eiken hectoliter bier, die het ge
volg van de verhooging van het tolta
rief zal wezen, zal allergeringst zij n als
men nadenkt dat er slechts 200 gram
hop voor 't vervaardigen van ééu hec
toliter bier noodig is. Die verhoogiug is
bijna onmerkbaar, vermits zij geen 10
of 12 centiemen per hectoliter zal over
treffen, en zou de belangen der brou
werij niet kunnen schaden
Welnu, het recht, door ons amende
ment voorgesteld, beloopt slechts 25
frank.
Het belang van den verbruiker is dus
niet in het spel ten hoogste zou er
een botsing kunnen ontstaan tnsschen
den landbouw en de bierbrouwerij
is dat een reden om werkeloos te blij
ven
De hopteelt moet, onder de benarde
omstandigheden waarin ze verkeert,
beschermd worden zij moet in Frank
rijk en in Duitschland rechten beta
len die den uitvoer harer voortbrengse
len belemmeren zij moet dus op onze
bezorgdheid kunDen rekenen.
Daarom hebben wij, de heer Hens en
ik, het amendement aangeboden dat
rondgedeeld werd ik voeg er bij dat
ik bereid ben aan de brouwerij eene
vergeldingtoe te staan die overeenkomt
met de lasten, die op haar tengevolge
van 't voorgestelde recht mochten
drukken.
De heer Voorzitter. De heeren Reus
en Nolf stellen voor, een artikel 3 na
de tabel bij te voegen
Hop, de 100 kilogr 23 frank
Lupulino, de 100 kilogr.fr. 37.50
De heer de Smet de Naeyerminister
va n financiën en openbare werken.
De Regeering heeft 't begin der zitting
de redenen bekend gemaakt waarom
zij de voorafgaandelijke quaestie tegen
't amendement-Rens stelt. Dat amende
ment verbergt overigens een wetsvoor
stel dat den gang moet volgen door 't
reglement aangeduid.
De voorafgaandelijke quaestie
wordt door zitten en opstaan aangeno
men.
Het geheel artikel 3 wordt met het
amendement der Regeering goedge
keurd.
Ja, zoo gaat het
Het katholiek onderwijs ging de ziel
van 't kind redden... en nog meer.
Vrijdag vroeg baron Orban de Xivry
in den Senaat gendarmeD voor drij
dorpen.
Baron della Faille de Huysse vroeg
gendarmen voor Ruyen.
Graaf't Kindt de Roodenbeke vroeg
gendarmen voor Eecloo.
Graaf Marnix van Sl Aldegonde vroeg
gendarmen voor zijne gewesten.
Nog worden gemeenteonderwijzers
verdrukt, gedurig komen pastoors, pa
ters en nonnen bij en hoe langer de
clericalen aan 't bewind zijn, hoe meer
misdrijven worden er gepleegd en hoe
meer gendarmen zijn er noodig
Er was een tijd dat de radico socia
listen den advokaat Picard als eenen
god aauzagen. Zijn woord werd inge
roepen als dat van eenen onfeilbaren
paus.
Het was Picard die eens uitriep De
cleiicale kwestie moet ons met bekom
meren, wij zullen ze oplossen in eenen
handzwaai.
En al de vooruitstrevers in woorden,
al de radicalen en socialisten juichteD
toe.
Helaas, zij zijn er van terug geko
men De clericalen overheerschen en
verdrukken ons reeds twintig jaar lang
en de handzwaai of draai is nog uit te
voeren. Gelukkiglij k beginnen de
meeste werklieden in te zien dat de
liberalen gelijk hadden er is geen
vooruitgang, er zijn geen goede volks
hervormingen mogelijk, zoolang wij
niet verlost zijn van de zwarte dwin
gelandij.
Ondertusschen zijn de socialisten be
zig met hunnen afgod Picard af te bre
ken. Dat gaat nu «en un tour de
main
De overblijfsels van den fameuzen
slag of de clericale nitklopping van 7
September 1884zijn Maandag te Brus
se! openbaar verkocht.
Een lot van twintig kartels waaron
der een met het opschrift Geen
beschaving zonder katholiek onder
wijs ging één frank
Vijf centiemen 't stuk nog de waar
de met van stoof hout
Voor drij frank kon men een koppel
u grosse8-caisses met gebarsten ezels-
vol koopen. Een lot pastoorhoedeu kon
geen kooper vinden. Men was er vies
van.
Er moeeten Zondag twee gemeente
raadsleden te Virton gekozen worden
De clericalen werden ferm afgebors
teld, en daarvoor heerschte in de stad
groote geestdrift.
Zo.) zal het te naaste jaar geheel het
land door zijn.
Verdubbeling der Staatsschuld.
Verzwaring der krijgslasten.
Vermeerdering der belastingen.
Afschaffing der gemeentescholen.
Verdubbeling der gevangenhuizen.
Vermeerdering der gendarmerie.
Vermeerdering der jaarwedde der
pastoors.
Belasting op de eetwaren.
Het vergunningsrecht.
100 miljoen 's jaars op den genever.
En... 't pensioen van 9 centen daags.
,\j. Garbonelle, Burgemeester van
Doornyk komt de stad Doornyk te be
giftigen in do volgende omstandig
heden Ter gelegenheid der inhuldi
ging van de waterleiding, had de
Gemeenteraad te beraadslagen" over de
inrichting, in het park, vau twee bas-
syns met versierende hootd denkbeel
den en waterstralen, waarvan het
bestek beloopt tot de som van tien
duizend franks.
Het ontwerp verworpen geweest zijn
de om reden van spaarzaamheid, ter
oorzaak der overgroote kosten welke
de uitvoering der groote werken ver
oorzaken aan de stadskas, heeft de
Burgemeester aan den Raad de toela
ting gevraagd om deze verfraaiingen to
doen uitvoeren op zijne eigene kosten.
Onuoodig te zeggen dat de Gemeen
teraad zich verhaast heeft, deze mild
dadigheid met dankbaarheid te aan
vaarden
Wij vernemen dat, onder het eere-
voorzitterschap van Mijnheer Francot-
te, voorzitter der Vereeniging van den
liberalen Bond van het arrondissement
Luik err van M. Gaston Grégoire, voor
zitter der liberale vooruitstrevende
Associatie van het arrondissement
Luik, DE LIBERALE ASSOCIATIE
VAN ANGLEUR eene groote manifes
tatie der liberale machten van het
gansche land op touw zet, voor den
Zondag 11 Juni (Sinxen) ter gelegen
heid der inhuldiging van haar vaandel
Deze plechtigheid, waartoe al de
liberale Associaties uitgenoodigd zijn,
zal een manifestatie-stoet bevatten in
den morgend en eene groote voodracht
waar de vermaardste redenaars der LI
BERALE PARTIJ het woord zullen
voeren.
Al dogroepen des lands zijn uitge
noodigd geweest en reeds zijn talrijke
bij tredingen toegekomen bij den Voor
zitter, Mijnheer Guttens, Oude Weg-
stratt, 10, te Angleur.
De vereenigingen en groepen die,
uit vergetendheid of bij misgreep,
geene uitnoodiging zouden ontvangen
hebben, worden verzocht het tegen
woordig bericht te aanzien als er voor
dienende.
Nationale vereeniging voor de verdediging
van-het openbaar onderwijs.
Oproep
aan de verdedigers van liet
openliaar onderwijs.
België zal dit jaar den vijf-en-zeventig-
sfe.i verjaardag van zijne onafhankelijkheid
vieren.
Het is goed dat het land op regelmatig
verwijderde tijdstippen den doorloopen weg
beschonwe en overzicht doe van de tot stand
gebrachte vorderingen.
Een volk, bij het, aanstaren van zijn eigen
gewrocht, krijgt dë bewustheid van zijne
macht en wordt, inet een mannelijke fier
heid, die den lust doet ontwaken om hooger
te klimmen.
Dit vaderlands.' h vertrouwen mag noch
tans de oogen niet afkeeren van de gevaren,
die den '.edelijken en ver.standelijken toe
stand van ons volk bedreigen, Twee nauw
vei.bonden kwalen ondermijnen het de
onwetendheid en het alcoolisme.
Laat ons den moed hebben dit te bekennen
en luid verkonden dat wij ze beraden, tot
a-n den wortel, willen uitroeien.
Ni-men wij de verbintenis de vijf-en-twin-
tig jaar, die ons nog scheiden van den hon
dersten verjaardag onzer onafhankelijkheid,
te gebruiken om de laatste overblijfsels der
onwetendheid doorliet verplichtend onder
wijs te doen verdwijnen, al de geest hoeda
nigheden onzer kinderen te doen ontwikke
len door de verbeterde school, aan allen toe
gankelijk gemaakt, zonder onderscheid van
godsdienst of overtuiging aan allen ouderdom
passende en aan alle behoeften van een
werkzaam en nijverig volk beantwoorden
de.
Mildadig verspreid, aanlokkend gemaakt
en vruchtafwerpend door eene verstandlijke
opvoedingsleer, na het verlaten der school
volledig in devolksuniversiteiten.de beroeps-
gestichten en de boekerijen, zal het ope„J
baar onderwijs het krachtigste middel wor"
dm van verzedelijking beter dan ee"
dwangmiddel zal het medehelpen om hl
volk te verwijderen van deonteerende aau
hitsingen van den alcool.-
Wij zullen aldus het onze bijdragen o
dm rijkdom van ons vaderland te vergro
ten door de edelste middelen.
De vinnige mededinging der nijverheid
tusschen de verschillende volkeren, verplicht
een land oproep te doen aan al zijne vermo
g«ns en al zijne krachten te gebruiken. Wie
.ooit zal dan ook het te kort der voortbren
gende macht van België berekenen, aan den
slaap van zoovele vernuften, die de opvoe-
ding niet kwam ontwaken, toe te schrijven
Hoe zal ons land zijnen rang houden jn
den strijd voor het bestaan tegen andere
volkeren die beter gewapend zijn, omdat
zij
den moed en het. vooruitzicht hadden zich te
onderwerpen aan de heilvolle tucht van het
Het gevaar schijnt zoo dringend, dat wij
het recht hebben diegenen, die het genees
middel verstooten, te verdenken hunne
heerschappij op de onwetendheid van het
vi-lk te wilier vestigen.
Vurige verdedigers van onze openbare
vrijheden, willen wij ook niet dat een enkel
kind onttrokken worde aan het onderwijs
door de gretigheid, de armoede of het weini
ge vooruitzicht van zijne ouders, teneinde
het de middelen bezitte om te ontsnappen
aan den dwang van onbekwamen, wanneer
het mensch en burger zal geworden zijn.
Voorstaanders der gelijkheid van allen
voor de wet, houden wij voor waar dat het
eene leugen is, zoolangde opvoeding aan elk
een hetzelfde uitgangspunt niet heeft ver
schaft.
Wij doen dus eenen dringenden oproep
aan ai de Belgen die onze vaderlandsrhe
vrees deelen, aan al degenen die geschikt
zijn eene hulpvaardige hand toe te reiken
aan de onwetenden om ze tot de zuivere en
bezielende bronnen der wetenschap te leiden,
aan al degenen die overtuigd zijn van de
noodzakelijkheid van het kosteloos, wereld
lijk en verplichtend onderwijs, tot welke
politieke partij zij ook toebehooren, en die
zich bij ons willen aansluiten om het grond-
princiep van ons nationaal onderwijs te doen
zegepralen.
Moge het vieren van den honderdsten ver
jaardag onzer onafhankelijkheid ook het
f est wezen der intellectueele ontvoogding
van ons voL Dan zou België met billijken
trots, zijne schoonste juweelen, zijne uit
stralende jeugd van kennis en wetenschap
fier ku nnen aantoonen.
De algemeene SchrijverDe Voorzitter
A. LEVOZ K. BULS.
N. B. Verzoek alle briefwisseling aan
het algemeen Secretariaat te sturen, 106,
Defacqzstraat, Brussel.
De bestendige Deputatie, in eene
buitengewone zitting Dinsdag der ver-
ledene week gehouden, heeft opnieuw
de concessie onderzocht van het gas
van Yper.
Men verzekert ons dat, spijts de bo-
vonmensehelijke pogingen door M.
Oolaert aangewend om de Deputatie
over te halen den brief in te trekken
welken zij aan het Gemeentebestuur
gezonden heeft, zekere wijzigingen ei-
sehende aan de twee contrakten, deze
doorgegaan is en eenvoudiglijk den
tekst van haren brief behouden heeft.
Men weet dat de bijzonderste pun
ten door de Deputatie opgeworpen, de
duur der concessie betreffen, die niet
aangeduid is.
De Deputatie bekent, gelijk wij het
zelve altijd getoond hebben, dat de
concessie eenen duur van 60 jaren en 6
maanden kan bereiken
Eeu ander opgeworpen punt, is dat
de stad, na een bepaalden tijd, (de De
putatie verleent vijl jaren) ten minste
zou moeten kunnen beslissen of zij
de gebuurlijke intercommunale treedt
of indien zij weigert.
Men moest de Intercommunale heb'
ben. maar als het geldt er in te tre
den.... trekt men zich achteruit.
- -',LÜ>,1 -E
C~.' C S..."-)
1 -
ver lichtend onderwijs
