Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Den 18 Juni. Eerste jaar. 1\' 27. pe groote liberale dag. H gilden uit de mouwen. Nog de millioenenverbrassers. ponderdag, 18" Mei 1903. Eendracht maakt Macht. er Schijnende des iionderdftffS. Tires acquirit eundo. Men schrijft in bij den Uitgever, Uiximidestraat, nr b3, te Yper. De aankondigingen van gansch België en 't buitenland evenals de Notariafe en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bnreele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle lioege- naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. INSCHRIJVINGSPRIJS: Voob den buitenEen jaar, Fr. 3-00. Voor STAD Een jaar. Fr. 3-50. Men handelt bij overeenkomst. Het ia oprecht vroolijk de -waardee ringen der klerikale pers te lezen en te vergelijken ten propooste van den grooten dag van liberale propaganda. Al onze weldenkende confraters be vlijtigen zich om er de belangrijkheid en de beteekenia van te verminderen. Zij hebben zich met wel loet meeHter gemaakt van eene bemerking zonder groot belang der Gazette, beatatigende dat van nu tot* dan de inrichting met beantwoord had aan al de noodwendig heden, hetgeen bijna onvermijdelijk was. Die proef is niettemin een meeater- slag geweest onze bmsselsche con frater is de eerste om het te bekennen en de toekomst zal het bewijzen Ook. wat nnttelooze pogingen om het ordewoord na te komen de betoo- giug van Zondag voor te stellen als een fiasco. Ellendige sprekers hebben uitgeval len vóór dnugezaaide toehoorders die den spot met hen gedreven hebban. De redevoeringen waren ij delïjdel ook waren de lokalen en de hersenen, nooit heeft de klerikaleR«geernig eene grooter zedelijke, zegepraal behaald haar succes in de naaste kiezingeu is van nu af reeda verzekerd. Dit is het onderwerp waarop elk kle rikaal orgaan op zijne manier zijn liedje zingt. Men kan zich nochtans afvragen waarom, indien de liberale betooging geheel mislukt ia, de ministeriëale pers alzoo hare vrienden optrommelt en al de behouders bezweert zich te vereoni- gen om de maatschappij in gevaar te redden. Die noodkreten komen slecht overeen met de minachtende zekerheid die men van een andereu kant gebaart, voor de liberale en volksgezinde betooging. Te Antwerpen vooral, biedt de kle rikale pers het tooneel der volledigste wanorde De Metropole r- pt geen enkel woord over de groote vergadering Het Handelsblad integendeel, boezemt zijne vrees uit met eene treffende rechlzui nigheid en een roeren 1 verdriet Zondag hebben meeting'-n binnen en buiten de stad plaats gehad, in al de pro vinciën waar er het toekomende jaar wet gevende kiezirigeri zullen plaats hebben. In de Wollezaal heeft inen zelfs ee i v-rinakelijk tooneel bijgewoond de hoofd mannen van Help u Zelvedie alle weken in hunne gazettin de beminnelijkste woor den werpen naar het hoofd van Jacob Ver- heyen «n de le:ders der vereenigde liberalen, waren op het verhoog minzaam met dien Jacob Verheyen, dien zij elders uitgeven voor ezel en straatjongen, en met de hoofd mannen der vereenigde liberalen. Dat bewijstofwel dat da twist onder de liberalen niet zeer ernstig is, ofwel dat de meetingen het niet zijn nemen wij aan -elfs dat dit deze tuee veronderstellin gen bewijst, dat belet niet dat wij een oog moeten in 'tzGI houden. 'Iet feit is daar dat de liberalen eenige zetels gewonnen hebben in 1904, vijf ten nadeele der socialisten, en twee ten nadeele der katholieken. Het dient tot niets te trachten dien uit slag te bespreken, er het is veel beter den toestand te beschouwen zooals hij is en niet zooals wij hem zouden willen hebben. Dat zal ons aansporen te werken, en ons niet te laten in slaap wiegen door rekenin gen en cijfers, volgens dewelke wij altijd de Zegepraal behalen. Die handelwijzen maken den besten in druk in eene vergadering, maar de uitslag der kiezingen komt, gelijk verloden jaar, vele lieden ontgoochelen. Wij moeten kost wat kost toekomende jaar geheel vereenigd ten strijde trekken en met dat doel moeten wij geen middel' vtr- wa'arloozen om deze vereeniging mogelijk te maken. Da bestatiging dat de antwerpsche liberalen een einde kunnen stellen aau hunne ongelukkige twisten, wanneer het er op aankomt zich vóór den te genstrever te rechten, is niet gemaakt om ons te mishagen. Spijts het argu ment dat hij uit dat feit wil trekken, zijn wij verzekerd dat in den grond onze confrater er over niet gelukkig is. In één woord, de klerikale pers be wijst ons een waren dienst met te schrijven gelijk zij het doet. 't, Is zoo veel als te zeggen Volhardt en wij zijn verloren Wij zullen niet nalaten den raad te volgen. De dag is te schoon geweest om geen volgenden dag te hebben. Wanneer men denkt dat in onze provincie, aan het klerikalisme te leen gegeven, er elf voordrachten plaats gehad hebben die allerbest gelukt zijn te Brugge, teGhistel, te Venrne, te Diksmude, te Roeselare, te Thielt, te Iseghem, te Kortrijke te Wervick, te Meesen, te Yper. Overal zijn desprekers luidruch- tig toegejuicht geweest door talrijke en geestdriftige toehoorders overal waren de liberale hoofdmannen samen gekomen, nauw vereenigd en bereid tot den'beslissenden strijd Wij begrij pen dat onze tegenstrevers niet gansch op hun gemak zijn. En zeggen dat, om ten naasten bij volledig te zijn men zou moeten spre ken van de meetingen van Thienen, van S4 Dieters-Jette, van Berchetn-Ste Agatha, van Koekelberg, van Uccle, van Boschvoorde, van Ter Hulpen, van Hal, van Glabeek, van Léau, van Diest, van Wavre, van Jodoigne, van Perwez van Mechelen, van Duffel, van Baste- naeken, van Durbuy, van Nassogne, van Dinant, van Gembloers, van An- denne, van Walcourt, van Florennes, van Auvelais, van Eghezee, van Philip- ville, van Assesse, enz enz enz. Het was dus geen valsch begin. M. Hymans heeft bet z^er wel ge zegd de liberale partij is eene partij geworden van open lucht, zij richt zich rechtstreeks tot de menigten die haar begrijpen en haar zullen volgen. 't Is eene zekere waarborg van suc ces. De bijval bekomen door den eersten dag van voordrachten heeft de Ligue nationale de Propagande Libérale over haalt onmiddelijk de inrichting te be reiden van een tweeden liberalen dag, gelijk aan dezen van Zondag geleden acht dagen. De datum vastgesteld door het bureel is deze van 18 Juni, 't is te zeggen den Zondag na Sinxen. Er zal dien dag eene nieuwe reeks voordrach ten plaats hebben in de provinciën die volksvertegenwoordigers moeten kie zen in 1906, maar men zal zorg dragen voor elke vergadering eene andere ge meente te kiezen dan deze waar men de voordracht van 7 Mei gegeven heeft. Daarboven wil de Ligue nationale dé liberale beweging niet verwaarloozen in de andere provinciën die hunne af gevaardigden verledeu jaar gekozen en op zulke schitterende wijze de ontwa king der liberale partij getoond heb ben Een zekere getal voordrachten zullen insgelijks plaats hebben in He negouw, de provincie Luik, Limburg en Oost-Vlaamieren. De geestdrift ont staan door de betooging van Zondag 7 Mei laat toe te hopen den 18 Juni een nog grootacher succes te hebben. Sedert den val van het ministerie Frère-Barain 1870, en uitgenomen het kort liberaal bestier van 1878 tot 1884, zijn de klerikalen meester in het land Het is dus reeda ongeveer 30 jaar dat wij onder de klerikale verdrukking gebukt gaan. Wat kwaad de zwarte partij in dien tijd verricht heeft, is ongelooflijk. Zij heeft bi'gonueu met zich van het lager onderwijs meester te maken, ten einde aan de kinders slechts te doen onderwijzen hetgeen de klerikale leer toelaat. Het ging zooverre dat een kle rikaal in den Senaat uitriep Gij be reidt ons een geslacht van domkop pen Ook in het hooger onderwijs heeft zij zonder ophouden vriendjes geplaatst met last de toekomende burgers te vervormen tot dweepers In de magistratuur zorgde de zwarte partij overal waar het maar eenigzins mogelijk was hare schepsels plaats te doen nemen, zoodat de tribunalen haar toebehoorden en dat daar waar de ver dedigers vau het burgerlijk recht in geschil kwamen met, diegenen die at«eds dit recht willen inkrimpen, zij rechters vonden die eerst komen zien tot welke politieke gezindheid de bur gers b hooren, vooraleer zij de wet toepasten. In alle openbare besturen werden bijnauitaluitelijk klerikalen benoemd, opdat de regeerders daar spioenen en verkliKkers zouden hebben, en opdat al de beambten als schoothondjes het hoofd zouden laten hangen en nooit zich als vrije burgers zouden gedragen De uitbreiding van het gevaar der Doode Hand heeft zij bevoordeeligd, overal rijzen de kloosters als paleizen uit den groud en het grootste deel van den nationalen rijkdom behoort haar toe. Eindelijk komt zij de hand te leggen op het leger, dat zij wil samenstellen uit benden huurlingen, die tegen gel delijke belooning doch met uit va derlandsliefde ten dienste staan van de klerikale regeering zij wil een waar leger van burgeroorlog, ten einde door de gewapende macht alle uiting van de openbare denkwijze te kunnen beletten. Wanneer de domperspartij zoo alles ten haren dienste zal geschikt hebben, nadat zij door soorten van belooningen hare vrienden voor haar zal hebben gewonnen, zal zij wellicht trachten ons te herleiden tot de gezegende tijd der Inkwisitie, waar de vrijheid van gewe ten nog gemakkelijker dan nu kon gesmoord worden, waar de vrijheid van spreken en schrijven niet bestond. Alle dagen zien wij pogingen aan wenden door de achternitkruipende partij om ons tot den tijd van Alva en Philips II terug te brengen. Het is daar het klerikaal gevaar In zulke omstandigheden wordt de onverschilligheid eene misdaad. De liberale partij moet hare propaganda volhouden en iedereen die bewusf is van zijne plicht moet haar daarin steu nen, ieder in de mate zijner krachten. Daarom zeggen wij aan onze vrien den Verspreidt De Weergalm spreekt met uwe kennissen over poli tiek. Ieder man voor ons gedacht ge wonnen brengt ons een stap dichter bij de overwinning. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c den drukregel. Re.klamen 25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. Handen uit da mouwen, vrienden In 1906 rolt de vijand deu berg af Aan ons de toekomst De macht van het ministerie de Smet-de Naeyer is geheel en al ge steund op blufpolitiek. liLUF, BLUF, EN NOG BLUF zie daar zijne leus. Om het kiezerskorps te verbluffen, gebruikt bet nochtans een zeer een- voudigen en gemeenen truk. Wanneer het eens een groot werk of eene aanzienlijke uitgave aankondigt, mag men er zich aan verwachten dat er nieuwe belastingen zullen op vol gen. Dat is kiesreclame maken op den rug van de belastingschuldigen. Durft minister de Smet de Naeyer geene nieuwe belastingen voorbren gen. dan neemt hij eenvoudig zijnen toevlucht Lol de leening Hij bekommert er zich wemig mede of de Staatsschuld gedurig aangroeit. Onze nakomelingen hebben het maar uit te zweeten zoo redeneert de grrroote linancier. Zelfs voor gewone uitgaven die zouden moeten gedekt worden met de gewone inkomsten van t land, neemt minister de Smet de Naeyer zijnen toevlucht tot de leening. Het is op deze wijze dat de katho lieke ministeries sedert i 884 zoovele jaren op bonis hebben Icunnen po chen. Milhoenen werden verbrast voorde kerken en de scholen der schatrijke kloosters en men ving nieuwe schul den aan om de alledaagsche of gewo ne uitgaven te dekken. Men heeft eene berekening ge maakt van de uitgaven door de cleri- cale regeering gedaan, welke dienden op de gewone inkomsten gevonden te worden en waarvoor men de Staats schuld heeft moeten vermeerderen. Men is gekomen tol de kolossale som van ACHT HONDERD MILLIOEN FRANKEN, prachtuitgaven, militaire uitgaven, ameublementen, enz enz. die niet op de buitengewone begroo tingen dienden gebracht, die niet door de leening dienden betaald te worden. 't Is hetgeen de heer Haniez in den Senaat zeer duidelijk deed uitschijnen op het einde van verleden jaar. Sedert 1884 hebben de katholieke ministers voor nieuwe munten te doen slaan en oude munten te doen binnenkomen vijftien millioen fran ken uitgegeven welke op de gewone middelen in plaats van op de leening dienden gevonden lo worden. Voor onroerende goederen, zooals het domein van Laekon en Tervueren, de oude abdijen, bel paleis des ko- nings, museums, kerken, gevangen huizen, legatiehotels, ameublemen ten. enz. enz, werden-er 180 millioe- nen frank besteed, weeral niet nieuwe schulden aan te gaan, als wanneer zulke uitgaven door de gewone ont vangsten.zouden moeten gedekt wor den. Op dezelfde onregelmatige wijze besteedden de katholieke regeeringen DE WEERGALM W—a—B—ag»—aa—iTiiiif»E

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1905 | | pagina 1