Liberalen, opgelet! Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, 29" Juni 1905. De dag van 18 Juni het arrondissement Yper. TE POPERIiMGHE. TE ROESBRGGGE. Kamer van Volksvertegenwoordigers Eendracht maakt Macht. 9 er schijnende «les Hontierilags. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voosden buiten: Een jaar, Fr. 3-00. Vook stad Een jaar, Fr. 3-50. Men handelt bij ovebeenkomst. Men schrijft in bij den Uilgever, bixiuudestraat, ur 53, te Yper. De aankondigingen van gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. AANKONDIGINGEN Aankondigingen: 15 c den drukregel. Reklamen 25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. Wij manen al onze vrienden aan zich naar het Stadhuis te begeven vóór den la Juli, om hunne rechten te doen gelden voor wat aan gaat hunne inschrijving op de kie zerslijsten en de vermeerdering van het getal hunner stemmen. Wij vra gen hun dringend naar het bureel der Associatie, Seminariestraat, de namen te komen kenbaar maken der politieke tegenstrevers die ten on rechte op de lijsten gebracht zijn of er op voorkomen met een grooter getal stemmen dan dat waaraan zij recht hebben. Men zegge het voort. Twee meetingen zijn in het arrondis sement ingericht geweest door de libe rale Associatie van Yper onder de bescherming van den Bond van liberale ■propaganda. Gelijk het 'tgeval was voor deze van 7 Mei, heeft de bijval de po gingen der inrichters bekroond. De ruime zaal der Phdarmonie was proppens vol. Meer dan 300 toehoor ders verdrongen er zich om het goede woord te aanhooren Aan het bareel zetelden de heeren Valcke en Bataille, eere-voorzitter en Voorzitter der Philharmonie, de heeren Delfosse, Vandepitte, Masschelein, Desquand, Leon Vermeulen, lid van het Comiteit der libérale Associatie en Maurits Devaux, lid van het Comiteit der liberale Jonge Wacht, van Yper. M. E. Roelens, zat de vergadering voor. Ten 3 ure opent hij de zitting en stelt den toehoorders M. Albrecht Thooris, advocat te Brugge, voor. In eene beschaafde taal, toont spre ker, na de oorzaken ontleed te hebben die sedert 1884 tot in 1904 niet opge houden hebben onze partij te beproe ven, hoe zeer die lessen ons geholpen hebben om te verzaken aan de dwalin gen en aan de verdeeldheden van het verledene. In de laatste Kamerkiezin- gen, heeft onze partij vereenigd op een democratisch programma, hare pogingen met een ongehoopten bijval zien bekronen. De wiDst van twee ze tels in den Senaat en van negen zetels in de Kamer heeft ons getoond dat het land tot onze gedachten terugkwam. Ook is het met geestdrift dat de libera len, reeds een jaar op voorhand, krachtdadig den strijd hebben begon nen voor de naaste kiezingen die het land zullen verlossen van de klerikale verdrukking. Hoe gedraagt zich de klerikale par tij, in tegenwoordigheid dezer veree- nigde en geestdriftige partij De klerikalen, versleten door meer dan twintig jaren heerschappij, oorza ken van een beweenlijken financiëelen toestand, na het land in oproer ge- brachtte hebben door deschaamteloos- te begunstiging, door de ongevoelige eerzucht van gewetenlooze plaatsenja- 8ers, bereiden zich tot den slag met de V'ees der nederlaag. Om een gedacht te geven van den zielentoestand der klerikalen, geeft Bpreker lezing van een artikel van de XXaSiècle, orgaan der heeren Helleput- te en consoorten, dat kenteekeneud is Onze tegenstrevers, in wanhopigen toestand, verwijten ons vijanden te zijn van den godsdienst. Daar is niets van. Gelijk onze naam het aanduidt, zijn wij voorstanders van d9 vrijheid voor alten, welke ook hunne denkwij ze zij. Ai dezen die lijden voor hunne gedachten, vinden in ons vurige verde digers. Indien de katholieken vervolgd waren, zouden wij de eersten zijn om hunne verdedigiugop te nemen, daarin het voorbeeld volgende dat de groote eugeische liberaal Gladstone gegeven beeft, die groote kampioen der misken de rechten van de Irlandsche katholie ken. Wij eerbiedigen den priester, die, getrouw aan zijne goddelijke zending, de liefdadigheid en de liefde tot den evennaaste roemt en oefent. Wie zou nochtans onzen afkeer kunnen verwij ten voor den plichtvergetenden pries ter die (|e tweedracht en den haat zaait. Wij willen dat de priester mees ter zij iu de kerk. Maar wij willen ook dat de burgemeester meester zij op het stadhuis. Spreker ontwikkelt alsdan de arti kelen van het programma dat de libe rale partij eerst zal uitvoeren wanneer zij aan het bewind zal zijn. Die punten, waarover de twee linkerzijden evenals de chri8tene democraten t'akkoord zijn, zijn zeer volksgezind in het land. Het zijn het verplichtend onderwijs, den persoonlijkeu dienstplicht en het alge meen stemrecht met de evenredige vertegenwoordiging voor de gemeente en voor de provincie. 't Is eene schande voor ons land het laatste gebleven te zijn van gansch west Europa die het verplichtend on derwijs niet besloten heeft. Eene de mocratie die zich zelve wil besturen, moet onderwezen zijn. Wat den persoonlijken dienstplicht betreft, het is onrechtvaardig dat eene gansche klas ontsnapt aan het volbren gen van den edeisten der plichten, de zen van zijn land te verdedigen. Spreker bekent dat hij eertijds te genstrever was van het onmiddelijk inrichten van het algemeen stemrecht. Hij zou verkozen hebben dat men eerst het verplichtend onderwijs zou inge voerd hebben, ten einde kiezers te heb ben bewust van hunne rechten en van hunne plichten. Maar de domme stre ken van ons kiesstelsel en de talrijke kuiperijen die het begunstigden ver gemakkelijkt hebben hem bekeerd tot het algemeen stemrecht gevoegd bij de evenredige vertegenwoordiging. De vlaamsche liberalen hebben voor plicht uit al hunne krachten te strijden om deze hervorming te doen zegepralen op het gemeente- en provinciaal gebied, want het is dank aan haar dat de min derheden eindelijk de handelwijze zul len kunnen bewaken der klerikalen, die nu alleen meester zijn van het meerendeel onzer gemeentehuizen, waar ongelukkiglijk te dikwijls de schaamtelooste omkooping heerscht. De aankomst eener liberale minderheid in den gemeenteraad van Poperinghe, zou namelijk vele schreeuwende mis bruiken doen ophouden, niet alleen in het beheer der belangen van de stad, maar ook van deze der armen in het bestuur der Godshuizen en vau het Weldadigheidsbureel. Ieder kiezer houdt het lot van het vaderland in zijne handen, 't is daarom dat, hoe arm men ook zij, men zich wel moet wachten zich te 'laten beko ren door het goud dat de klerikalen, eeuwige vrienden van het bedrog en van de omkooping, altijd zuilenzoeken met geheele handvollen te zaaien. Denkt dat het stemrecht heilig is en dat het te verkoopen een smaad is dien gij zoudt aandoen aan onze waalsche bloeders die bun bloed gestort hebben om het te veroveren. Deze redevoering, dikwijls onder broken door do toejuichingen, heeft op de toehoorders een diepen indruk gemaakt die een goed voorteeken is voor de kiezing van 190G. 't Is hetgeen de voorzitter, M. Eug. Roelens, zeer wel doet uitkomen, die onder de toe juichingen der gansche vergadering vurig de kandidatuur aanbeveelt van M. Ernest Noif. Daar de meeting tegensprekend is vraagt de heer Voorzitter of iemand iets weet te zeggen op hetgeen M. Thooris komt uiteen te zetten. Geen een liberaal staat op, alleen een dap pere ouderling komt het publiek ver- geestigen met te vertellen hoe hij de absolutie geweigerd is geweest gedu rende zeven na een volgende jaren om dat hij lid was der Philharmonie. Hij betreurt niets aangezien hij altijd ge lukkig is geweest naar de feesten te komen die door de Maatschappij gege ven werden en dat hij er zich altijd goed vermaakt heeft. Niemand het woord meer vragende, heft M. Roelens de zitting. De bijval is niet minder geweest te Rousbrugge. Wij ontleenen aan onzen uitmunten den confrater le Réveil de Bruges het volgende verslag De liberale Meeting van Rousbrug ge was voorgezeten door M. De Gra, deurwaarder der streek. In de zaal der herberg A VOmnibus verdrongen zich een honderdtal boeren, zelve ver wonderd zoo talrijk te zijn, wanneer het schoon weder, prijskampen voor het visschen en prijskampen voor het bolspel hen uitnoodigde tot de oefenin gen in openlucht. s Niettegenstaandedat, hebben zij ge durende een groot uur M. Baekeroodt van Brugge aanhoord die voor ontwerp zijner voordracht genomen had Het liberalisme, zijn verleden en zijne toe komst De opsomming der groote hervormiogen die het land aan het li beralisme verschuldigd is, boezemde de toehoorders veel belang in. Zij deden alsdan al hunne sympathie blij ken voor het programma der linker zijden. De slotrede die den val begroet te der klerikale regeering, verwekt door dezen zelve die men voor immer aan het klerikalisme verbonden was, de vlaamsche boeren,'die gretig zijn naar vrijheid en onafhankelijkheid, deed levendige toejuichingenontstaan. s> Men ziet het, in de verst afgelegen hoeken onzer provincie, bekomen de propagandisten het beste, het ver- troostendate onthaal. Aangeziën er spraak is van le Réveil de Brugesveroorloven wij ons onzen dapperen en geachten confrater te doen opmerken dat er eene vergissing geslo pen is in het verslag dat hij aan de meeting van Poperinghe toewijdt. Hij schrijft, inderdaad, dat geene liberale voordracht in deze stad was ingericht geweest sedert dertig jaren. Dat is on nauwkeurig. Vergaderingen hebben plaats gehad namelijk gedurende den tocht voor de herziening der Grondwet en bij eike wetgevende kiezing voor dewelke er strijd was. Wij hopen dat onze confrater wel zal willen zijne vergissing bekennen en de zaak verbeteren. Vraaggericht door M Ernest NOLF, in zitting van Dinsdag 13 Juni 1905, aan M. da Smat de Naeyer, minister van financiën en openbare werken Ten gevolge van een geweldig on- weder, vergezeld van eene groote vlaag van hagelsteenen zijn gansche oogsten vernield geweest, Zaterdag 10 Juni 11., in de omstreken van Yper en bijzon derlijk op het grondgebied der ge meenten Boesinghe, Langemarck, Poel- capelle, Bixschote, enz. n Zou de Regeering niet kunnen tusschenkomen bij middel van een bij zonder crediat of anders ten voordeele der landbouwers slachtoffers van deze gebeurtenis van overmacht Antwoord gedaan door M. de Smet de Naeyer in de zitting van 20 Juni Zooals de Regeering het verschei dene keeren verklaard heeft en name lijk inde zittingder Kamer van 20 April 1898, zou er geen sprake kunnen zijn schadeloosstellingen toe te staan ten laste der openbare schatkist, aan de landslieden wier oogsten komen ver nield of beschadigd te worden door de onweders, niet meer dan aan de andere bijzonderen door rampzalige gebeurtenissen beproefd. b Volgens het artikel 37 der wet van 15 September 1807, kan er, in de ge vallen bedoeld door de verschillige vragen, kwijtschelding of verminde ring der grondlasten toegestaan wor den. Vanaf den 15 dezer maand heb ik den plaatselijke ambtenaren van den dienst der rechtstreeksche belastingen, de onderrichtingen doen herinneren, gegeven met het zicht op de toepas sing der schikking van bedoelde bepa ling. Die onderrichtingen noodigen voornamelijk de burgemeesters uit ten spoedigste een uittreksel op te maken der verliezen, bestemd om de vraag van vermindering van belasting te vervan gen die zou moeten gedaan worden door de belanghebbende lastenbeta- lers. j> In zitting van 15 Juui richte M. Buyl de volgende vraag tot den heer minister van financiën en openbare werken M. Buyl. Het geweldig onweder, waarvan ik in mijne vraag van laats- leden Dinsdag de droevige gevolgen aanstipte voor de omstreken van Oos tende, heeft inzonderheid aanzienlijke verwoestingen aangericht te Aiiddel- kerke en omgeving groensels en oogst zijn bijna geheel vernield hui zen en stallingen hebben groote schade geleden het water stond op sommige plaatsen tot 80 centimeters hoogte en men heeft de meeste moeite gehad om de beesten te redden uit de stallen en de weiden. Op verzoek van talrijke mijner last gevers, ben ik zoo vrij aan te dringen bij den geachten heer Minister opdat hij de slachtoffers van het groot onge luk, niet alleenlijk, overeenkomstig- art. 37 der wet van 15 September 1807, teruggave zou doen van hunne grond lasten voor het loopend jaar, maar ook opdat hij het loffelijk initiatief zou ne men aan de Kamer een bijzonder kre diet voor te stellen om die diepbeproef- de arbeiders- en landböuwgezinnen, in zekere mate, ter hulp te komen. Mde Smel de Naeyerminister, gaf hetzelfde antwoord als hierboven. IN

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1905 | | pagina 1