Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, 27" Juli 1905. 5 centiemen. Eerste jaar. ]\Tr 57 HERZIENING KIEZERSLIJSTEN. De slechtste school. De plicht der liberalen. Eendracht maakt Macht. Ver Schijnende des Donderdags. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS: Voor den buiten: Ken jaar, Fr. 3-00. Voor stad Ken jaar, Fr. 2-50. Men handelt bij overeenkomst. Men sclirijfi in bij den Uiigever, üixinudestiaai, n1 53, te Yper. De aankondigingen van gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Kecbterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle lioege- naamde artikels uiterlijk tegen Uijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. AANKON D1GINGKN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen25 c. Rechterlijke aaukondigingen 1 fr. id. Van den 1" Juli tot den 31" Augusti aanstaande wordt er door het Schepen- collegie overgegaan tot de herziening der kiezerslijsten voor de Kamers, de Provincie en de Gemeente. Deze lijsten zullen dienen tot de belangrijke wetgeven de kiezingen van 190G. Het is dus de plicht onzer vrienden na te zien of zij op de lijsten voorko men mot het getal stemmen waaraan zij recht hebben. Wij noodigen ze dringend uit allen misslag kenbaar te maken ten bureele der Liberale Associatie, Seminarie- straat. Ziehier de voorwaarden vereischt om op de lijsten te komen die van krachte zullen zijn den 1" Mei 1906 Art. 1. Om kiezer te zijn voor de Kamers en de Provincie moet men a) Belg zijn van geboorte of de groote inburgering bekomen hebben om gemeentekiezer te zijn is de gewo ne inburgering voldoende 5) Ten volle vijf en-twintig jaren oud zijn, als kiezer voor de Kamer van volksvertegenwoordigers en ten volle de'rtig jaren oud zijn als kiezer voor den Senaat, Provincie en Gemeente c) Woonachtig zijn in dezelfde ge meente sedert ten minste één jaar voor het kiezerschap voor de Kamers en de Provincie en sedert drie jaren voor de Gemeente. Art. IV. Eene bijgevoegde stem wordt toegekend aan dan kie zer die ten volle vijf-en-dertig jaren oud is, getrouwd, of indien hij wedu wenaar is, wettelijke afstammelingen hebbende, die ten minste 5 frank per-, sonneelo belastingen betaald ten voor- deele van den Staat voor het kiezer schap voor de Kamers en de Provincie en ten minste 15 frank voor het kiezer schap voor de Gemeente. Art. V. l'Ione VO(ïgd(ï stem wordt toegekend aan den kiezer hetzij eigenaar sedert ten minste één jaar, van onroerende goederen, een kadastraal inkomen hebbende van ten minste 48 frank hetzij bezitter, sedert twee jaren, van eene inschrijving op het Groot-Boek der openbare schuld of van een boekje van Belgische rent der algemeene spaar- en lijfrentkas van ten minste 100 fr. rente. Twee bijgevoegde stemmen worden toegekend aan den gemeentekiezer indien het kadas traal inkomen 7an ten minste 150Ir. is. Art. VI. - Twee l>ijj»e- Voeg-de stemmen worden toegekend aan den gemeentekiezer die zich in een der volgende gevallen be vindt a) Drager zijn van een der diploma's, titels en getuigschriften opgesomd in artikel 17 b) Ken der openbare ambten vervul len of vervuld hebben een der toe standen bekleeden of bekleed hebben, een der ambten uitoefenen of uitge oefend hebben bepaald bij artikel 19 gedurende den voorgeschreven tijd. Nu de Belgische politiek op een keerpunt staat, wenden de klerikale Ultgeputle legers de laatste middelen aan om nog in de bestormde vesting stand te houden. Ze beloofden voor enkele dagen, te Gent, den eeuwigen hemel van het Belgisch woeatisme aan al de brave stervelingen, die honger en dorst hebben naar lotsverbetering, om ze maar inhun rangen te krijgen. Ook in de onderwijswereld wordt erg drukte gemaakt. De Algemeen Belgische Onderwij zersbond, bij de 6,000 leden sterk, ziet nog jaarlijks dit getal leden aan groeien, alhoewel bij enkel uit olïi- ciëele onderwijzers bestaat. Hij ijvert door zijn weekblad en doorzijn in vloed op de wetgevende macht om de schoolvrede in België te maken, in te voeren en te vestigen, om meer en be tere scholen en ook meer leerkrachten te krijgen en om den man, die in de school bet kind opvoedt, beter te doen betalen. De geest van den Bond is tegenwoordig uitstekend, Met den dag meex begrijpen de onderwijzers het belang der vereeniging en der solida riteit. Ook meer de grondige noodza kelijkheid van aan lotsverbetering te arbeiden en alles te pogen wat moge lijk is om de nationale school, die door onze regeering veroordeeld werd om te worden afgebroken in al de ge meenten van België, recht te houden en binnen haar muren een heiligdom le behouden van verdraagzaamheid, van burgerlijke opvoeding, van ge wetensvrijheid, naar den geest van de Belgische wetten en vrijheden. Omdat de Belgische openbare on derwijzer weet dat zijn stand, zijn betrekking in gevaar zijn, daarom roept hij om hulp, Omdat hij ziet dat de vrije school door alle middelen met rijke staatstoelagen wordt be deeld en haar bestaan zoo gemakke lijk, haar onderhoud zoo goedkoop, de eischen die men haar stelt zoo zoel worden gemaakt, dat zij een gevaar wordt, daarom wordtde aandacht van hel land ingeroepen op de ongelijk heid der scholen tegenover het volk. Omdat de openbare onderwijzer wordt gekneveld en beloerd, vermits men weet dat hij over 't algemeen niet klerikaal kan zijn omdat de vrijeonderwijzer een onbeperkte vrij heid geniet op politiek gebied, op ambtelijk gebied vermits men weet dal hi) verplicht is klerikaal te zijn, ja, vaak ondanks zich zelf, daarom roept de openbare onderwijzer om evenveel of evenmin vrijheid, om ge lijkstelling. Omdat de klerikale scholen en de klerikale leerkrachten worden be schermd door de schooloverheden en omdat de openbare meening op haar geen voldoende toezicht kan hebben, terwijl nagenoeg 30 op 100 barer leer krachten niet het minste bekwaam heidsbewijs bezitten en nog een ruim deel vaii al de overige op weinig ver trouwbare wijze hun diploma hebben verkregen, daarom roepen de vrij zinnige en vrijheidslievende burgers, zij allen die weten hoe gewichtig een goede opvoeding en grondig weten schappelijk onderwijs zijn, daarom roepen zij Genoeg meer dan ge noeg I 't is voor lang reeds te veel I l moet verkeeren I Omdat de ongehoorde sluwheid der dorpspriesters over alles zegeviert en deopenbareschool, waar ze niet vallen wil, door hen toch wordt verpriestert door er broerkens en gedrilde vrije onderwijzers te doen aanstellen, en al?JO elk jaar minder plaatsen voor onze kinderen opvallen en harder strijd moet worden geleverd om hen aan 'l brood le helpen daarom gaan de oogen van velen open en zet zich de openbare denkwijze schrap tegen dit geweld en deze stelselmatige over rompeling. Omdat de kloosters als paleizen uit den grond rijzen, talrijker dan de tenten op een oorlogsveld en er wel dra geen stad in 'l land zonder kloos ters in elke straat, geen dorp meer zal gevonden worden zonder een kasteel van nonnen of broeders, en omdat dit kloostervolk zijn weg heeft verdorven en onze eigendommen, onsgeld kaapt, de ziel schaakt van onze kinderen, van onze dochters vooral daarom schrikkeh de burgers en de boeren, daarom komt er angst tot in de klein ste dorpen, waar vroeger niemand ongestraft een kloosterling zou heb ben durven beknibbelen. Omdat de geest der klerikale school een geest is van achteruitgang, van dweperij, een geest, die schrik op jaagt voor ingebeelde straüen, inge beeld gezag, ingebeeld gevaar, een geest, die den wil doodt en alle initia tief in den mensch, een geest, die onmogelijk het karakter van een vrij denkend, vrij handelend mensch vor men kan omdat men overtuigd is dat reeds bet klerikalisme en de dog matische leer bekrompen stelsel zijn en de groote meerderheid onzer bij zondere onderwijzers zeer gevaarlijk is, omdat zij binnen le beperkte be grippen, binnen te engen gedachten- kring in de klerikale broeikas zijn opgekweekt, daarom hebben de on- verschilligsten in 't land de hand toe gestoken aan de waakzame pen- en woordenvoerders, die reeds lang op hel gevaar hebben gewezen. Daarom is een strooming, die de sektarische school zal teisteren, omdat zij een vreeselijk gevaar is voor de vrede in eiken culluurstaat. De bijzondere schoolregel, de open bare schooluilzondering, dat isdeleus der klerikalen en der digmatieken van allerhanden aard, zoowel bi) de katholieken in België en Holland als bij de protestanten in Holland en Duitschland. De bijzondere school moet door de staatskas mild worden begiftigd. Zij moet onder alle opzich ten alle gemak hebben om zich vrij naar alle grillen van haar gezagvoer ders te bewegen en het onwetende volk te strelen. De vrije school is niet alleen dogmatisch, zij is met een stel - selmatig staatkundig karakter zij is in België klerikaal, zoo klerikaal dat een antiklerikaal er zijn kinderen niet kan plaatsen, zoo klerikaal, dat haar politiekedweperijen door haar boeken en haar onderwijs, door het openbaar leven van haar personeel ergernis verwekken tot in onze Wetgevende Kamers. De klerikale school is de folterka mer der zwarte firma van den dom per. Binnen haar muren worden onze mannen geboeid om in den harem te dienen der kerkpacha's. Binnen haar muren worden onze vrouwen ontze nuwd doorde voorspiegeling van ver schrikkelijke God's straffen en van eeuwige hersenschim men, door dwaal begrippen en valsche voorstellingen der werkelijkheid, door dweperij en opjaging in walgelijkeeeredienstprak- tijken en uitzinnige goddienerij, wor den onze vrouwen zoo verleid en verblind dat ze met schrik, met af schuw ook, den man naderen, voor wien ze toch uit de natuur geworden zijn. Zoo hoort de klerikale schoolZiet, nooit anders Zij is over geheel het land hel werkhuis, met duizendvou dige zalen en met behendige gedrilde, arbeiders, waaruit de klerikale macht naar voren rukt om onder het vaandel van Rome ons land, de wereld te veroveren en de menschheid terug te voeren naar den toestand van karak terloosheid en slavernij, waarin al de klerikale Staten reeds zijn vergaan of nog vergaan zullen. De klerikale school van België ves tigt in ons land de oppermacht der Önverzaadbare geldzuchtige geeste lijkheid en meteen de oppermacht van 't Valikaan zonder intionaiiteit en geen vaderland kent, omdat zijn leer deze is der wereldverovering en zijn heerzucht uitziet naar al de wind streken der aarde. Waar een volk zijn kinderen toe vertrouwt aan de sektarische school, daar ligt dat volk reeds in de slaver nij van sektarissen en daar laat het gerust, door zijn ergste vijanden, de banden smeden van de vreeselijkste, de heillooste van alle slavcrnijen, die des geestes. Doch een maatschappelijke ziekte, zoowel als een individueele ziekte, verwoest doar langen duur zoo erg, dat ook de weerspannigste verplicht is de hulp van den arts in te roepen. Antiklerikalen van alle denkwijze, hoe bezadigd of hoe vooruitstrevend gij ook moget hopen dat de toekomst van ons volk weze, vergeet het niet de klerikale school is de ondergang der vrije gedachte, der vrije politiek, de vernietiging van alle volksontvoo- ding, de onmogelijkheid van alle de- mokratische hervorming. De rangen dicht onder het vaandel, waarop wij zullen schrijven Ver standhouding, eensgezindheid tegen over den gemeenschappelijken doods vijand. Óp tegen het klerikalisme 1906 moe; onze overwinning, 1908 onze heerschappij wezen l De bespreking van het ontwerp van Antwerpen is grondig begonnen. De volledige omverwerping eener uitgestrektheid zoo groot als eene pro vincie, der uitgaven welke de meeste optimisten schatten op 300 millioenen, de uitvoering der groote doorsneden door de technische commiteiten be schouwd alseeneonderneming vol onze kerheid, dit alles geeft aan het ontwerp in bespreking eene kolossale breedte. Is het dan te verwonderen dat de linkerzijden den uitstel gevraagd heb ben tot in November Is het redelijk de onmiddelijke bespreking te vragen, de volksvertegenwoordigers te ver plichten in veertien dagen zich eene denkwijze te vormen voortkomende met hunnen arbeid en van hunDe over denkingen. Wat geeft het de Smet de Naeyer heeft dezaak driftig doorgezet, derech- terzijde heeft hem gevolgd, om de eeu- voudige reden de binnenlandsche ver deeldheden die reeds zoo hevig zijn, het miuste mogelijk te doen duren. DER

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1905 | | pagina 1